Van arbeidsvreugd in mijnen zal geen sprake kunnen zijn Laag percentage stelt bezoek pausop prijs' Gevolgen Britse mijnstaking zullen jaren doorwerken Prof. Doek bepleit onderzoek 'Overheid wil probleem kinderporno niet zien' DINSDAG 5 MAART 1985 PAGINA 11 "Here we go, here we go, here we go", zongen de mijn werkers van Zuid-Yorkshire op 6 maart 1984, nu vrij wel een jaar geleden, en daar gingen ze aan een staking beginnen waarvan ze zeker wisten dat ze hem zouden winnen. Hetzelfde lied zongen ze zondag, nadat ze gehoord hadden dat het hoogste besluitvormende college van hun bond, de gedelegeerden van de National Union of Mineworkers (NUM), had besloten formeel een eind te maken aan een staking, die toch al niet veel meer was dan een zandkasteel in een opkomende vloed. Het was een soort laatste uitdagende daad van man nen, die alles hebben over gehad voor hun bond en hun staking, wiens gezinnen geleden hebben onder een heel jaar van bittere armoe, en die toch niets, helemaal niets daarmee gewonnen hebben. Ontgoocheling, nog even weggezongen. Een jaar geleden was alles zo an ders. Heel Yorkshire, veruit het belangrijkste mijngebied van Engeland, sloot zich na enkele dagen bij de stakers aan, gevolgd door Schotland, Kent, Noord- oost-Engeland, Wales. Als kore naren vielen de regio's onder de aanwakkerende stakingswind. door Henk Dam Maar niet allemaal. "Ho 's even", zeiden de mijnwerkers in Nottinghamshire en enige aan palende regio's, "Dit gaat de richting van een algemene mijn staking uit, en daaraan doen we alleen mee als we erover kunnen stemmen, zoals ook in de statu ten van onze bond staat". Zo begon de rot van binnen uit. Want de vakbond van de Britse mijnwerkers, de NUM on der de dominerende leiding van Arthur Scargill, wilde het niet op een stemming laten aankomen uit angst die te verliezen, en hoopte op een domino-effect. De door Scargill al jarenlang vurig gewenste algemene staking in de mijnen zou daarmee via een ach terdeurtje zijn binnengehaald. Maar het ging niet door. Een der de deel van de mijnwerkers wei gerde zich op deze wijze te laten gebruiken, en bleef doorwerken. Winst Het is geen toeval dat het om de mijnwerkers in juist die stre ken ging, die niets te vrezen heb ben van de plannen van de direc tie van de staatsmijnen, de Natio nale Kolenraad (NCB), om ver liesgevende mijnen te sluiten. Want in Nottinghamshire maken de kolenmijnen flinke winst. Het zijn Yorkshire, Schotland en Zuid-Wales, waar de geologi sche toestand van veel mijnen zodanig is, dat er geld moet wor den gelegd bij elke ton kolen die de schachten verlaat. Het is zwart goud dat met diamanten moet worden betaald, en zoiets is strijdig met alles waarin de hui dige Britse regering, de uiteinde lijke "baas" van de mijnen, ge looft. En dus moeten die mijnen dicht. De keiharde Amerikaanse zakenman Ian MacGregor was door premier mevrouw Thatcher speciaal tot hoogste baas van de NCB benoemd om dit hervor mingsprogramma erdoor te drukken. Hy liet er geen gras over groeien en zei begin maart 1984 dat hij in één jaar tijds 20 mijnen wilde sluiten. Dat was het signaal dat de mijnwerkers in de meest be dreigde streken nodig hadden om aan het staken te gaan. Ze waren er tot in het diepst van hun ziel van overtuigd dat ze de staking zouden winnen ook, net als in '72 en '74, toen premier Heath een paar rondjes mocht armdrukken met de mijnwer kers en smadelijk verloor. En had in 1981 de IJzeren Da me zelf, premier Thatcher, niet ij lings de witte vlag gehesen toen er een conflict met de mijnwer kers dreigde? "The miners, uni ted, will never be defeated" ("De verenigde mijnwerkers worden nooit verslagen") scandeerden de stakers maart vorig jaar met die op de nabije historie gefun deerde zekerheid in het achter hoofd. Maar daar zat nu juist het probleem. De mijnwerkers wa ren niet "united". Een derde deel deed niet mee. "Dan zullen we ze dwingen", besloten Scargill en de zijnen en daar zwermden de "flying pic kets", de overal inzetbare pos tende mijnwerkers, massaal van Yorkshire en Schotland uit naar Nottinghamshire. De kompels in de gematigde streken lieten zich evenwel niet dwingen. De staal fabrieken die Scargill zocht stil te leggen om de druk op de rege ring te vergroten, lieten zich ook niet dwingen. De elektriciteits centrales lieten zich niet dwin gen, de havenwerkers al even min, ondanks grote druk van hun bond. De acties van de "flying pic kets" leidde tot een geweld zoals Een mijnwerker roept op tot verdere acties om de banen van tijdens de staking ontslagen collega's terug te winnen. De kans dat veel mijnwerkers daarvoor voelen is gering, nu de stakingen op een nederlaag zijn uitgelopen. d°t° anp> dat in het na-oorlogse Engeland maar zelden te zien is geweest. Avond aan avond zag de verbij sterde Britse tv-kijker hoe mijn werkers en politiemannen met bebloede koppen moesten wor den afgevoerd, terwijl achter hen de strijd doorwoedde. Oorzaak Het is hier de plaats een stel ling te poneren. Het feit dat de gematigde mijnwerkers niet wil den meestaken, dat er in andere takken van industrie geen solida riteitsacties waren, het grove ge weld, alsmede het gegeven dat de mijnwerkers hun staking nu verloren hebben, dit alles heeft als grondoorzaak Scargill's wei gering zijn leden te laten stem men. Er is een tweede reden waarom de mijnwerkers, lang onver slaanbaar geacht, de eredivisie van de Britse arbeidersklasse, de harde, trotse mannen wiens machtig' arm het raderwerk naar believen kon stilleggen, uitein delijk de hond in de pot vonden: de regering-Thatcher stond hen op te wachten. Er bleken uitgewerkte plannen te bestaan voor de inzet van des noods tienduizenden politieman nen, door het hele land, wat ruimschoots toereikend bleek om ook de meest gewelddadige acties van postende stakers te stoppen. De ooit door Scargill bedachte taktiek van de "flying pickets", zo succesvol in '72, werkte daardoor niet. Men vergisse zich niet: dit was een plan dat jarenlang is voorbe reid, zo overtuigd zijn mevrouw Thatcher en de haren ervan ge weest, dat het ooit eens tot een confrontatie met de mijnwerkers onder Scargill zou komen. Toen de regering zich sterk genoeg achtte, werd de botsing geprovo ceerd. De benoeming van MacGre gor, de man die eigenhandig al de Britse staal- en auto-industrie vele kopjes kleiner had gemaakt en daaraan de bijnaam "slager" had overgehouden, was een pro vocatie. Het mijnsluitingsplan was dat ook. In november begon duidelijk te worden, dat de centrales ook wel de winter zouden doorko men. Dat was het begin van het einde. Steeds meer financieel uitgemergelde mijnwerkers za gen geen andere mogelijkheid dan "met hun voeten te stem men" en maar weer aan het werk te gaan, daartoe mede aangelokt door verleidelijke premies van de NCB. Scargill en zijn NUM wisten wat aanvankelijk niet meer dan een stroompje was nog wel in te dammen door geregeld nieuwe onderhandelingen met de NCB te beloven en daarmee hoop te creèren. Valse hoop, zoals steeds zou blijken. Want bemiddeling, op het laatst zelfs door premier Thatcher zelf, had een averechts effect. Het leidde tot een verbre ding van de stroom totaal gedes illusioneerde, zichzelf kapotge- staakt hebbende terugkeerders. Gevolgen De gevolgen van dit langste, duurste, meest dramatische en voor alle betrokkenen pijnlijkste arbeidsconflict dat in Engeland sinds de oorlog heeft gewoed en dat onder meer tot 14 doden, 1000 gewonden en 7500 arresta ties leidde, zijn voor de mijnwer kers zelf vooral financiële. De staking heeft de gemiddelde kompel 50.000 gulden gekost. De mijnwerkers lopen daardoor zwaar achter met allerlei betalin gen als hypotheek, gas, elektrici teit. Er zijn tv-toestellen, auto's, koelkasten verkocht om te kun nen doorstaken, en dat moet alle maal weer worden ingehaald. Er zullen in de donkere schachten, waar mensenlevens afhankelijk zijn van onderlinge samenwerking, nog heel wat re keningen worden vereffend tus sen stakers en niet-stakers. Het zal er grimmig zijn, er zullen vechtpartijen zijn, er zullen mo gelijk doden vallen. Dat is geen overdrijving: de mijnwerkers hebben het de afgelopen maan den zelf bij herhaling gezegd. De staking heeft verder de macht van de NUM gebroken. Scargill heeft nog wel zoveel goodwill onder de hem meren deels ondanks alles adorerende mijnwerkers dat hij wel zal kun nen aanblijven, maar hij hoeft er, zoals gezegd, niet meer op te re kenen dat hij zijn manschappen nog eens aan het staken krijgt. De bedenkelijk grote macht van de Britse vakbonden op het staatsbestel is na de mijnstaking verdwenen, en vrijwel zeker voorgoed ook. Beleidspunt Dat is mooi meegenomen voor de regering-Thatcher, zou men zeggen, die er nooit een geheim van heeft gemaakt dat als een van haar belangrijkste beleids punten te zien. Voor het overige zijn er voor de regering slechts verliezen te melden. Financiële bijvoorbeeld, want de staking heeft het land minstens 10 mil jard gulden gekost. Politieke, want het land ziet de mijnstaking niet als een nieuwe Falklandoorlog, en de harde lijn van de regering heeft veel stem men gekost. Sociale tenslotte, want er is nu een kern van bitte re, sterk geradicaliseerde bur gers ontstaan waarvan nog maar moet worden afgewacht hoe die het verlies verwerkt. Voor Labour is de staking ook catastrofaal: de herleving van de partij onder Neil Kinnock is er mee tot staan gebracht. Verder zal de radicale vleugel spoedig het partij-establishment ter ver antwoording roepen met hun: "Waarom hebben jullie de mijn werkers niet meer steun gege ven?" Zo dreigt de oude broe dertwist binnen Labour weer hoog op te laaien. Dat gaat, zoals vergelijkbare twisten in het verleden hebben aangetoond, ongetwijfeld nog meer stemmen kosten. Het is de derde stroming in de Britse politiek, de Alliantie, waar de stemmen van veel teleurge stelde Tories en Labour-aanhan- gers alleen maar naar toe kunnen gaan. Men kan al in de Britse kranten speculaties lezen dat de staking de Alliantie weieens over de als gevolg van het districten stelsel hoge drempel zou kunnen helpen van nét te weinig stem men voor werkelijke invloed. Daarmee is de paradox ont staan dat de mijnstaking, die zo'n uitgesproken archaisch ka rakter had, uiteindelijk wel eens zou kunnen zorgen voor een stukje noodzakelijke vernieu wing in Engeland, zowel in het politieke veld als op het vlak van de arbeidsverhoudingen. Dat zou dan het enige stukje blauw zijn aan een voor de rest kool zwarte hemel. DEN HAAG - „Ondanks de ont kenningen van de minister van jus titie bestaat kinderporno in Neder land wel degelijk. De overheid is alleen niet bereid kinderporno als een serieus probleem te zien. Het bestaan ervan wordt ontkend, ge kleineerd of in het belachelijke ge trokken. Dat is psychologisch ge zien een begrijpelijke reactie. Het gaat immers om een taboe. Er is vrees dat het probleem wel bestaat. Dat te moeten toegeven, is zeer slecht voor je imago". door Jos Heymans Professor mr. J. E. Doek, hoogle raar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, vertegenwoordigt de Nederlandse afdeling van Defence for Children. In een brief aan mi nister Korthals Altes (justitie) heeft hij gevraagd een wetenschappelijk en justitieel onderzoek in te stellen naar kinderpornografie in ons land. Het onderzoek moet de werkelijke omvang duidelijk ma ken. Te veel, aldus prof. Doek, wordt tot nu toe afgegaan op ge ruchten. Nederland heeft al jarenlang en met name in de Verenigde Staten een slechte reputatie op het gebied van kinderporno. Het waren dan ook de Amerikanen die eind vorig jaar de kat de bel aanbonden. Een congres van Defence for Children, waar melding werd gemaakt van een kinderveiling in Amsterdam voor de produktie van pornogra fisch materiaal, trok de aandacht van een Amerikaanse Senaatscom missie. Het leidde tot brieven aan de Nederlandse regering, die de beschuldiging nadrukkelijk ont kende. Exporteur deels wetenschappelijk en deels justitieel. Hij vindt dat beduidend beter dan de maatregel van de be windsman om op het ministerie een contactambtenaar te benoe men die tips uit de Verenigde Sta ten natrekt. Doek: „Dat is volstrekt onvoldoende om tegen deze vorm van kinderexploitatie met succes te kunnen optreden". In zijn voor stel tot een onderzoek wordt Doek gesteund door een aantal politici, de rijkspolitie en de chefs van de kinderpolitie. Het onderzoek zal zich op de eer ste plaats moeten richten op een inventarisatie van het beschikbare materiaal. Justitie heeft al mate riaal dat in 1984 door de Haagse en Amsterdamse politie in beslag is genomen. Bovendien zou de lec tuur kunnen worden opgevraagd, die de Amerikaanse douane vanuit Nederland heeft onderschept. Ook de gegevens van de behandeling van kinderen die het slachtoffer van de produktie van kinderporno zijn geworden, dienen in het on derzoek te worden betrokken. Aan de hand van het materiaal hoopt Doek een aantal gegevens boven tafel te krijgen, zoals de om vang en de herkomst van het mate riaal, de aard van de pornografi sche afbeeldingen, leeftijd en ge slacht van de kinderen en de rol van volwassenen. Doek: „Die gege vens zullen resulteren in een uit voerig onderzoeksverslag, dat als basis kan dienen voor een goed ge documenteerd en goed gefundeerd beleid op langere termijn". Volgens Doek is de in Amerika bestaande beeldvorming van Ne derland niet helemaal correct. „Dat verhaal van die veiling klopt niet, maar dat is ook niet de essentie van het probleem. Het gaat erom dat ons land in de Verenigde Staten bekend staat als een belangrijk ex porteur van kinderpornografisch materiaal. De grote hoeveelheden die door de Amerikaanse douane in beslag is genomen, onderstre pen die indruk", aldus de Amster damse hoogleraar. In de Verenigde Staten is de wet geving op dit gebied in 1977 aan merkelijk verscherpt. De produk tie van kinderpornografisch mate riaal is daardoor tot nul geredu ceerd. De Amerikanen zijn volgens Doek helemaal aangewezen op im port, waardoor de prijs van de han del sterk is gestegen. „Bekend is dat de Amsterdamse onderwereld in deze handel is geinteresseerd. In Nederland kun je namelijk zonder problemen pornoblaadjes produ- ceren en versturen. Alleen het ma ken van kinderpornografische plaatjes is strafbaar; het afdrukken van die foto's in blaadjes niet". In tegenstelling tot de minister van justitie is Doek ervan over tuigd dat in ons land kinderporno grafisch materiaal wordt geprodu ceerd. „De minister zegt daarvoor geen bewijzen te hebben. Dat is niet juist. De politie in Den Haag is vorig jaar bij toeval gestuit op het restant van een grote hoeveelheid brochures en boeken. Die blaadjes dateerden uit 1982. De rest van die partij is dus twee jaar lang zonder enige moeite doorverkocht". Daarom wil de professor dat een onderzoek naar de omvang wordt ingesteld. „We draaien nu zo'n beetje om de hete brei heen. We weten het niet precies. Wil je een effectief beleid tegen deze handel voeren, dan moetje toch eerst over gegevens beschikken. De vermoe dens zijn talrijk, maar die moeten wel worden onderzocht. Volgens de Amsterdamse politie gaat het om een miljoenenhandel, waarbij zo'n 200 kinderen worden geëx ploiteerd", aldus Doek. Onderzoek In zijn brief aan de minister pleit Doek voor een grondig onderzoek, Het onderzoek moet worden ver richt door zowel wetenschapsmen sen als politiefunctionarissen. Doek denkt aan een recherche team van elf man, waaraan weten schappelijke ondersteuning wordt toegevoegd. De politie zal met na me verzendadressen moeten ach terhalen. Mogelijk kan het recher che-onderzoek aanleiding geven tot strafvervolging. Daarom moet volgens Doek ook een officier van justitie aan het team worden toege voegd. Heineken De suggestie van een woordvoer der van het ministerie van justitie dat het uit financieel oogpunt on mogelijk zal blijken een speciaal rechercheteam in het leven te roe pen, wijst Doek van de hand. „Als er een moord wordt gepleegd of wanneer biermagnaat Heineken wordt ontvoerd, let men ook niet op de kosten. Dan wordt ogenblik kelijk een speciaal rechercheteam geformeerd. Waarom mag dat ook niet gelden voor de bestrijding van kinderporno? Het belang van dit probleem rechtvaardigt een derge lijk onderzoek". Het onderzoek, waarover de mi nister overigens nog geen besluit heeft genomen, hoeft volgens Doek niet langer dan zes maanden te duren. Het zou onmiddellijk in gang kunnen worden gezet. De kosten voor het wetenschappelijk deel heeft Doek begroot op ruim 63.000 gulden. „Een schijntje ge zien het belang van het probleem van de kinderporno", aldus Doek. Met een pausbezoek in het ver schiet hoeven opiniepeilers niet te vrezen dat het hun aan werk zal ontbreken. Als de hoge gast straks de Nederlandse bodem kust, zullen we in tienden van procenten nauwkeurig weten hoe de beminde gelovigen en het volk zijn verblijf hier ervaren en wat ze ervan verwachten. Op het ogenblik stelt maar 16 procent van de rooms-katholie- ken het bezoek van de paus 'zeer op prijs'. Zo bleek uit een enque- te van de KRO en het bureau In- tomart. De grootste groep (41 procent) stelt zijn komst 'enigs zins' op prijs. Ronduit tegen is 31 procent. En voor 12 procent maakt het niets uit. Wel staat een grote meerder heid van de Nederlandse rooms- katholieken (81 procent) sympa thiek tegenover deze paus. Maar 4 procent vindt hem 'onsympa thiek'. Op de vraag of het bezoek de Nederlandse rooms-katholieken dichter tot elkaar zal brengen antwoordde 14 procent bevesti gend. De meesten (74 procent) denken, dat er niets zal verande ren, terwijl 9 procent een toene mende verwijdering verwacht. Limburg. Dertig hervormde en gereformeerde predikanten in Limburg zeggen in een 'open brief, dat bisschop Gijsen de in de praktijk gegroeide oecumene doorkruist. Reformatorische christenen zijn namelijk niet welkom aan de 'maaltijd der dankzegging' (eucharistie), zo blijkt uit een recente brief van de bisschop aan zijn gelovigen. Protestanten kunnen alleen aan de rooms-katholieke eucha ristie deelnemen als zij het room se geloof in het sacrament onder schrijven en dat ook kenbaar ma ken. De niet-katholiek kan dus beter rooms-katholiek worden, meent Gijsen. Voor de NCRV-radio drukte de Maastrichtse predikant R.van den Beid (hervormd) zich - in een toelichting op de 'open brief somber uit over de samenwer- ,king tussen rooms-katholieken en protestanten in de toekomst. In contact tussen de bisschop en de predikanten ziet hij niet veel, "want het gaat bij de bisschop om de regels, en wat valt er dan verder nog te praten". "Na twin tig jaar lente is er nu weer een oecumenisché winter". De brief van Gijsen heeft hier en daar al gevolgen, zo deelde ds. Van den Beid mee. Gemeen schappelijke vieringen zijn te ruggebracht tot vieringen van woord en gebed zónder de maal tijd. Vrouwengilde. Het bestuur van het Katholiek Vrouwengilde Nederland (33.000 leden) volgt met grote zorg de gang van zaken binnen de kerkprovincie, zo blijkt uit een verklaring van het landelijke bestuur. "De benoeming van bisschop Ter Schure in Den Bosch heeft de organisatie van katholieke vrouwen niet onberoerd gela ten". "Het gilde zal in zijn beleid blijven kiezen voor de gelijk waardigheid van man en vrouw, ook in de kerk". Het deelt de zorg van de dekens en de pasto raal werkenden in het bisdom Den Bosch en elders "waar het de toekomstige ontwikkelingen in de Katholieke Kerk betreft". Hervormde Kerk: beroepen te Vroomshoop D. Voortman Wolvega, te Aalst kandidaat F. Hoek Alblasserdam, te Hendrik Ido Ambacht J. Quist Tange-Al- teveer; bedankt voor Ransdorp- Durgerdam J. Bezemer Westka- pelle. Gereformeerde Kerken: be roepen te Marrum (Fr.) J. Becker Ooltgensplaat, te Schipluiden kandidaat R. Dekker aldaar, te Boskoop G. de Jong Leeuwar- den-Huizum; aangenomen naar Lewedorp (Z.) kandiaaat J. van Dijk. Gereformeerde Kerken Vrij gemaakt: bedankt voor Lange- rak-Gorinchem C. de Putter Oegstgeest-Lisse, voor Zeist A. O. Reitsema Brunssum-Tree- beek. Nederlands Gereformeerde Kerken: beroepen te Groningen W. Janse Katwijk. Christelijke Gereformeerde Kerken: beroepbaar P. Buijs Apeldoorn, K. Hoefnagel Utrecht, S. Otten Apeldoorn, G. van.t- Spijker Heino, J. van 't Spijker Apeldoorn, J. Bosch Apeldoorn, D. Steensma Hier- den en J. Trommel Alblasser dam. Gereformeerde Gemeenten: bedankt voor Goudswaard C. van der Poel Yerseke, voor West- kapelle A. Bac Bodegraven, voor Tricht J. W. Verweij Ridderkerk, voor Meliskerke C. J. Meeuse Rotterdam, voor Sint Annaland E. Venema Midelburg, voor Poortugaal en voor Scherpenzeel A. Hoogerland Dirksland. Dr. S. L. Verheus (61) heeft, gebruikt makend van de vut-re- geling, afscheid genomen van de universiteitsbibliotheek in Am sterdam, waar hij van 1963 af conservator was van de kerkelij ke collecties. Van 1955 tot 1963 is hij in Leiden predikant geweest van de doopsgezinde gemeente. Ds. K. Exalto, sinds 1978 in Benthuizen, gaat 1 mei met pen sioen. Op zondag 28 april hoopt hij afscheid te nemen. Ds. A. K. van der Schoot in Voorschoten is op 20 maart 25 jaar predikant. Na Harich en Ap pelscha kwam hij in 1971 naar Voorschoten. Op zondag 24 maart (3 uur) wordt hem een zangdienst aangeboden. De Leidse Studentenekkle- sia heeft een 'avond met profes sor dr. Edward Schillebeeckx' georganiseerd: maandag 11 maart om 8 uur in het academie gebouw aan het Rapenburg. Het thema is: 'Pleidooi voor mensen in de kerk'. De commissie voor de res tauratie van de (doopsgezind-re monstrantse) Lokhorstkerk in Leiden kreeg van het Prins Bern- hardfonds f. 15.500. De gerestau reerde kerk aan de Pieterskerk- straat is inmiddels weer in ge bruik. Het landelijke bureau van de Christelijke Gereformeerde Ker ken is verplaatst van Schiedam naar Veenendaal. Het is onderge bracht in een deel van het kan toorgebouw 'Carefour' in de na bijheid van de Bethelkerk. Het eind vorig jaar in de gere formeerde synode besproken rapport 'Euthanasie en pasto raat' is nu verschenen als bijlage van het maart-nummer van 'Kerkinformatie', het officiële or gaan van de synode. De synode ziet het rapport als 'bijdrage in het proces van me ningsvorming'. Een verzoek om euthanasie, zegt het rapport, hoeft ook binnen de gemeente van Christus niet bij voorbaat af wijzend of misprijzend tegemoet te worden getreden. 'Euthanasie en pastoraat' (f. 2,50) is verkrijgbaar bij het Dien stencentrum in Leusden (post bus 202, 3830 AE Leusden, tele foon 033-943244).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 11