Historisch
treinreisje
•NS VAN WELEER
VRIJDAG 1 MAART 1985
JUBILEUMNUMMER LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 37
Ook het station Aalsmeer staat er nog steeds.
door Kees van Kuilenburg
Een station of woning van de
stationschef op enkele plaatsen in het
polderlandschap. Dat is vrijwel het
enige dat nog herinnert aan de
stoomtreinen die tot kort voor de
Tweede Wereldoorlog door de
omgeving van Leiden reden. Een lijn
van Leiden naar Hoofddorp en een die
Alphen aan den Rijn met Uithoorn
verbond. Later werd nog een lijn
aangelegd tussen Hoofddorp en
Uithoorn, zodat het mogelijk was per
trein van Leiden via de
Haarlemmermeer naar Alphen aan den
Rijn te reizen. Een tochtje - dat als
alles meezat - een halve dag duurde.
Op 2 augustus 1912 werden
eerstgenoemde spoorlijnen met veel
feestelijkheden geopend. Ruim twintig
jaar later, in 1936, werden de
verbindingen weer verbroken. De
exploitatie was te duur gebleken.
Alleen in 1919 werd een bescheiden
winst geboekt. Voor het overige moest
er al die jaren geld bij. De
poldergemeenten hadden de
verbindingen te danken aan ir. Th.
Sanders, een zogenaamde
concessiejager op trein- en tramlijnen.
Sanders wilde samen met zijn
compagnon de bekende bouwkundige
Berlage, een tweede spoorlijn tussen
Haarlem en Amsterdam aanleggen. De
regering gaf daarvoor toestemming,
maar verbond daaraan wel de
voorwaarde dat zij tevens het
platteland rond Haarlem en Leiden
moesten ontsluiten. Daar moesten
tramlijnen worden aangelegd.
Zo gebeurde het dan ook. Alleen
anders dan Sanders en Berlage voor
ogen stond. De tweede spoorlijn tussen
Haarlem en Amsterdam werd nooit
aangelegd, maar wel de verbindingen
in de polder. En niet trams, maar de
stoomtrein ging erop rijden.
Vanaf het begin ondervond de
exploitant tegenslag. (Sanders en
Berlage hadden de concessie
inmiddels doorverkocht aan de
'Hollandsche Electrische Spoorweg
Maatschappij'). Door de zachte
veengrond rond Roelofarensdveen en
Ter Aar was er veel zand nodig om de
rails voor wegzakken te behoeden. De
aanlegkosten overschreden dan ook
royaal de begroting. De
Haarlemmermeer en de
veenstreekgemeenten waren echter in
hun sas met de verbinding. Vooral
voor Roelofarendsveen en Ter Aar
betekende de spoorwegverbinding dat
zij hun bloemen en groenten veel
sneller dan voorheen het geval was
konden vervoeren.
Helaas duurde vreugde maar erg kort.
Een aantal concurrenten diende zich
aan. Na de Eerste Wereldoorlog
kwamen er uit de legervoorraden nogal
wat vrachtauto's. Ook ging
bijvoorbeeld Maarsse en Kroon uit
Aalsmeer passagiers door de streek
vervoeren. In Nieuwveen was het de
autobusmaatschappij Koppenol die de
passagiers van de trein afsnoepte.
Bovendien was een rite met de trein in
die tijd geen pretje. De wagons hadden
harde banken en het overstappen op
een andere lijn verliep ook niet overal
even voorspoedig. Veelal moesten de
reizigers een half uur of drie kwartier
wachten voordat ze hun reis konden
vervolgen.
In 1925 diende zich nóg een concurrent
aan. Vanaf de luchthaven Schiphol
bleek het mogelijk om binnen
betrekkelijk korte tijd bloemen naar
Duitsland, Engeland en Frankrijk te
vervoeren. Niet dat het goedkoper was,
maar de handel was veel sneller ter
plaatse. Die steeds toenemende
concurrentie in het vrachtvervoer
betekende de nekslag voor het
spoorwegverkeer rond Leiden en
Alphen. Eind december 1935 reden de
laatste treinen tussen Leiden en
Hoofddorp en Alphen aan den Rijn en
Uithoorn. Een einde dat weinig
emoties losmaakte. In tegenstelling tot
de start in 1912. Toen werd de eerste
trein met veel feestgedruis ontvangen
en koesterde men er nog hoge
verwachtingen van.
HOOFDDORP
t Het Leidse station Herensingel, plaats gemaakt voor woningbouw.
Mevrouw D. Heems
kerk, Rijnsburg:
„Alles bij elkaar zal
ik zo'n veertig jaar
abonnee zijn. Een tijdje
heb ik Trouw gehad,
maar daar las ik wei
nig of niets in over de
gebeurtenissen in de
streek. Bovendien heb ik
liever een middagblad,
vind ik veel gezelliger.
Over het Leidsch Dag
blad ben ik best tevre
den, al zou wat meer
oranjegezindheid geen
kwaad kunnen'. Laatst
is er door u veel te wei
nig aandacht besteed
aan de verjaardag van
H.M. de Koningin. Bo
vendien vind ik. dat u
soms nogal cru doet ten
opzichte van gods
dienst. Ik lees soms uit
drukkingen waarvan ik
denk: moet dat nou zo?
Ik lees de voorpagina,
dan de streekpagina en
de overlijdensberichten.
Dat heeft waarschijn
lijk met mijn leeftijd te
maken, ik ben 65, men
sen die net zo oud zijn
als ik zie ik dat ook
doen. De politiek volg ik
ook in de krant, al zeg ik
er bij dat ik vaak al van
iets op de hoogte ben
door de radio en televi
sie. Het feuilleton, daar
ben ik mee gestopt.
Vond ik te langdradig.
In het begin was het
leuk om over dat oude
Leiden te lezen, nu zeg
ik: het zal wel".
De heer J.Dekker, Ge
recht 11, Leiden.
"Ik heb de krant van
jongsaf aan thuis gele
zen. Nu ben ik er zelf
zo'n 6 jaar op geabon
neerd. Ik heb de Tele
graaf er voor opgezegd.
Je mist in zo'n grote
krant het plaatselijke
nieuws. En de stadsbe-
richten volg ik graag, je
weet eens wat. Ook de
advertenties en de over
lijdensberichten sla ik
niet over.
Ik houd nogal van his
torie, daarom trekken
verhalen over de oorlog,
over oud-Leiden of over
Rembrandt altijd gelijk
m'n aandacht.
Ik vind dat de krant
wel een beetje feller mag
schrijven over het par
keerbeleid in de binnen
stad. En dan niet alleen
aandacht voor de mid
denstand, maar ook
voor de gewone mensen
die er wonen en hun au
to niet kwijt kunnen. Ik
heb het idee dat ze bij de
krant die parkeersitua
tie maar lou loene goed
keuren. Hoewel ik best
begrijp dat de krant er
natuurlijk ook geen
klap over heeft te vertel
len".
Hugo Barendrecht (op
ticien), Breestraat 140:
Leiden:
"Als ondernemer wil
ik graag weten wat er
zich in Leiden afspeelt,
daarom lees ik het
Leidsch Dagblad. Het
gaat mij dus vooral om
het regionale nieuws. Ik
woon niet in de Leidse
regio en heb een och
tendblad, maar zo
gauw het LD in de bus
valt pak ik het toch. Het
is een goed ingedeelde
krant, waarin je snel
kunt vinden wat je
zoekt".
Het station Hoofddorp, thans in gebruik als woongebouw.
Het station in Nieuw-Vennep. In I960 is dit gebouw gesloopt.
Het station Leimuiden, rond 1950 onder de slopershamer.
Het stationsgebouw Roelofarendsveen, ook verdwenen.
ETESIM3-
Het station Rijpwetering, gesloopt in de jaren dertig.
Het stationsgebouw Uithoorn, nog steeds
Het station Nieuwveen, thans nog in volle glorie te bewonderen.
Het stationsgebouw
Het inmiddels verbouwde station Alphen, nog steeds in gebruik.
Het station Nieuwkoop, gesloopt
Het station Aarlanderveen
