'Ik kan het ook niet helpen, dat Mien het helemaal maakt' De wereldprestatie van Hilversum TV-rubriek VAKKLEDING Gaga zoekt de zonzijde Carry Tefsen over 'Zeg 'ns AAA' VRIJE1IJDS KLEDING Intens pianissimo-spel Cooper Journaal in nieuw jasje ZATERDAG 23 FEBRUARI 1985 RADIO-TV-KUNST PAGINA 29 Voor 80 gulden kunnen we straks de videoband kopen, die de NOS, in samenwerking met een uitgeverij, op de markt gaat brengen. De band gaat tachtig gulden kosten, iets meer dan het inschrijfgeld voor de Elfsteden tocht, maar daar staat tegenover dat je er geen 200 kilometer voor hoeft te rijden, en ook nooit voor tijdig (of bijtijds) van het ijs kan worden gehaald. Ik heb mijn vi deoband ook aan beide zijden volgepompt met deze dertiende Elfstedentocht, acht uur lang Friesland, ijs, water, schaatsers en gezang, ik zal er misschien mijn hele leven niet meer naar kijken, maar ik ben vastbesloten hem wel mijn hele leven te bewa ren. Misschien moet ik er een ri tueel van maken: op elke 21e fe bruari houd ik bij mij thuis een reünie van goede vrienden, en dan kijken we acht uur lang, on der het zingen van liederen ('O, kom er eens kijken, wat ik in mijn schoentje vind, alles gekre gen van de goede Sint' - de aler te deun die de blaaskapel in de Frieslandhal meteen inzette na dat Hans Wiegel aan Evert van Benthem een breekbaar wand bord had gegeven) en het drin ken van hete anijsmelk, naar de allerlaatste Elfstedentocht van 1985... Ik geloof echt dat er, behalve door de rijders, een 'wereldpres tatie' is geleverd door de Neder landse televisie. Wie een beetje idee heeft wat zo'n 'live' uitge zonden reportage, met zijn tien tallen schakelingen, voor 'de techniek' maar ook voor de 'tak- tiek' betekent, kan alleen maar verbaasd zijn over de soepelheid waarmee alles verliep. Van Bart- lehiem naar Bols ward, van Fra- neker naar Leeuwarden, van de helikopter naar het motorzij span, en dat zo'n twaalf uur achtereen, het moge misschien geen godswonder zijn dat dit al lemaal nagenoeg vlekkeloos ver liep, maar een Hilversums won der was het wel. Ik heb dan ook grote bewondering voor Jan Blokker, die vrijdagochtend in de Volkskrant toch nog een paar aanknopingspunten voor zijn ge bruikelijke weerzin van het le ven in het algemeen en de om roepen in het bijzonder had we ten te vinden. Hij had de verslag geving betrapt op zelfgenoeg zaamheid, alsof het een groter wonder was dat we de Elfsteden tocht konden zien, dan dat er werd geschaatst. 'De techniek ging zijn gang, de commentaren hinkepinkten negentiende eeuws achter de gebeurtenissen aan', schreef Jan Blokker. Ik dacht juist dat het allemaal erg meeviel, als je althans in de gaten houdt dat het improvise rend vertellen en interviewen het lastigste onderdeel is van zo'n hele reportage. Zodra iemand zijn mond open doet om iets te zeggen, woorden aaneen te rij gen tot zinnen die een bepaalde betekenis hebben, is de kritiek altijd het meest op zijn qui vive, en het scherpst in haar oordeel. U moet de kranten maar eens een maandje in de gaten houden, dan zult u zien dat Nederland over veel betere musici beschikt dan óver toneelspelers. Muziek uitvoeringen zijn in de meeste gevallen mooi, schitterend, in drukwekkend, toneelvoorstellin gen zijn doorgaans matig, teleur stellend. Je zou denken dat het moeilijker is een viool te bespe len, en nog moeilijker om met die viool iets moois van Mozart op een enigszins adequate ma nier ten gehore te brengen, maar blijkens de muziekrecensies is zoiets veel makkelijker dan het uitspreken van teksten van een klassieke of hedendaagse toneel schrijver. De reden is simpel. Ge sproken taal is zoveel gemakke lijker te controleren dan gezon gen taal of gespeelde noten. On langs heeft een geroutineerde muziekcriticus nog een lovende recensie geschreven over een stuk van Beethoven dat ten ge hore was gebracht, terwijl de musicus in kwestie een stuk van Bach had gespeeld. En toen ik laatst aan iemand wiens grote verzameling klassieke platen le gendarisch is vroeg, welke toe giften Alfred Brendel had ge speeld, gokt hij op Liszt, terwijl het Mozart bleek te zijn. Dat soort dingen. Als een muziekkenner iets vaststaands van Mozart niet di rect kan herkennen, hoeveel moeilijker moet het dan niet zijn door Nico Scheepmaker om een voorovergebogen figuur, die met een snelheid van 30 kilo meter per uur door Friesland schaatst en gekleed is in een kos tuum dat ook door tientallen an deren van zijn soort gedragen wordt, te determineren naar naam, leeftijd en plaats van af komst. En welke wijsheden kun je een schaatser ontlokken, als hij, met ademschuld, op vreem de stappers over een kokosmat voortholt, snakkend naar ijs zo als een schildpad, na op het land haar eieren te hebben gelegd, weer zo snel mogelijk terug- schuifelt naar zee. Misschien zou je zo'n man helemaal niets moe ten vragen, maar dan staat er al tijd wel iemand op die roept dat de verslaggever de schaatsers suf voor zich uit starend langs zich voorbij liet klunen, zonder zelfs maar het benul te hebben hun nu eens te vragen wat iedere toekij kende Nederlander bezighield: hoe zij zich voelen, wat er door hen heen ging, en of schaatsen hun favoriete sport was? Want als presentator of ver slaggever doe je het nooit gauw goed! HAARLEM (GPD) - Het knalrode haar vloekt met het roodachtige leer van de grote fauteuil waarin ze zit weggezonken in de luxe bar van Motel Vinkeveen. Voor haar op tafel staat een groot bord rauwkost, geflankeerd door een glas sherry. „Tja, sorry hoor", verontschul digd ze zich geheel overbo dig, „maar ik was het week einde een beetje ziek, dus ik dacht we stoppen er maar even flink wat vitaminen in". Carry Tefsen lijkt in het geheel niet op de razend po pulaire huishoudster Mien Dobbelsteen in de VARA- televisieserie Zeg 'ns AAA. Heeft Mien Dobbelsteen het hart op de tong, Carry Tef sen komt genuanceerd over, verlegen haast. On danks het enorm drukke werkschema heeft Carry Tefsen toch een paar uur voor een interview weten vrij te maken. Publiciteit lijkt wel het laatste wat ze nodig heeft. Maar ze vindt het leuk om interviews te geven. „Omdat ik zo ijdel ben". door door Wouter Hendrikse Heel televisieminnend Nederland is het er over eens. Huishoudster Mien Dobbelsteen draagt Zeg 'ns AAA. Of liever gezegd, ze is Zeg 'ns AAA. In de vier jaar dat de serie nu al loopt hebben tekstschrijvers Chiem van Houweningen en Ale xander Pola de oorspronkelijke hoofdrolspeelster Sjoukje Hooy- maayer langzaam naar een tweede plaats laten zakken. De reden is simpel: de manier waarop Carry Tefsen de huishoudster neerzet is bij het publiek zo aangeslagen dat Mien Dobbelsteen de belangrijkste rol heeft gekregen. Het zijn vooral de Amsterdamse humor en de on gecompliceerdheid van Mien Dob belsteen die de kijkers zo aanspre ken. „Ik waardeer het zeer dat het Sjoukje niet raakt dat Mien Dob belsteen zo populair is geworden. Ik kan er in elk geval niets aan doen. Daar heeft het publiek voor gezorgd. Ik zou niet precies onder woorden kunnen brengen waarom Mien het helemaal maakt. Om de een of andere reden vinden ze Mien leuk. Waarschijnlijk omdat ze van haar hart geen moordkuil maakt en daarnaast bijzonder vriendelijk en hulpvaardig is". Carry Tefsen heeft in haar al een kwart eeuw durende acteer-carriè- re zeer vaak het type volksvrouw uitgebeeld. Zelfs in de korte serie die ze vorig jaar samen met André Hazes voor de socialistische om roep heeft gedaan, speelde ze de rol van een rijkgeworden vrouw uit het volksmilieu. Het kan haar dan ook niets schelen dat ze op straat wordt nageroepen als Mien Dob belsteen. „Kijk, ik lijd er niet onder dat ik meestal volksvrouwen heb gespeeld. Misschien ben ik wel een volksmens. Vast staat in elk geval dat ik heel Amsterdams ben. Al die rollen van volksvrouwen zijn altijd anders geweest. Dus daar zit ik niet mee. Ik denk dat ik er gewoon goed in ben. Maar je moet maar zo denken, vroeger speelde ik altijd hoeren. Nu ik wat ouder ben speel ik huishoudster, dus ik ben be nieuwd wat d§ toekomst me gaat brengen. Het zit er dik in dat ik over een paar wel zal worden ge vraagd voor de rol een van een se niele oude vrijster of zo". Maar voorlopig zit Carry Tefsen nog een jaar aan Zeg 'ns AAA vast. De VARA-leiding heeft namelijk besloten om weer een jaar met de dokters-serie door te gaan. Het sei zoen '85/'86 zal derhalve wederom 20 afleveringen Mien Dobbelsteen brengen. „Mijn inbreng in die nieu we reeks zal hetzelfde zijn als nu. Het accent komt dus niet nog meer op de huishoudster te liggen. Wel zal er een aantal veranderingen in serie worden aangebracht. Moni que Rosier, die de rol van Pien speelt, zal niet in de serie terugko men. Net als Renee Soutendijk gaat ze naar Amerika om daar te acteren. Dat betekent dus dat zoon Gert-Jan een veel belangrijker rol krijgt. Hij moet het kind opvoeden dat Pien in de laatste aflevering van dit seizoen ter wereld brengt. Pien gaat namelijk als goed femi niste uit werken". „Dat zou me ook wel wat lijken om te acteren in de Verenigde Sta ten. Lijkt me enig. Vooral omdat daar zoveel meer kan. Maar ik zie er geen heil om doelbewust naar een carrière in de VS toe te werken. Ik ben niet zo'n dromer van dat en dat wil ik graag doen. Ben je gek. Zo zit het werkelijke leven niet in elkaar. Wat ik wel jammer vind is dat ik zo weinig wordt gevraagd voor een rol in een speelfilm. Maar misschien dat de regisseurs vinden dat ik er niet zo geschikt voor ben. Ik ben nogal la waaiig en dat schijnt voor film niet zo goed te zijn. De laatste waarin ik heb gespeeld was Zwaarmoedige Verhalen. Hoewel, ik had in het voorjaar van 1984 nog een rol in een film, maar die is helaas nooit afgemaakt. Al tijdens het draaien ADVERTENTIE feTIMMERMAN^ Haartommers trast 203*205 Latten tel. 121072 moest wegens geldgebrek worden gestopt. Zonde hoor. Het was een enige film waarin Mini en Maxi de hoofdrollen speelden. Het leuke was dat de film helemaal in het En gels werd gemaakt. We hadden ook een Amerikaanse regisseur. Trou wens nu ik het er over heb, ik krijg nog geld van die produktiemaat- schappij. Zet dat maar in je stuk. Maar ik vind het vervelend voor Mini en Maxi. Die hadden echt veel tijd in die film gestoken". Fabriek Het werken aan Zeg 'ns AAA omschrijft Carry Tefsen als werk in een fabriek. „We nemen op van 1 augustus tot half februari. In die periode wordt er elke ochtend ge repeteerd. En dat gaat heel serieus. Dat moet ook wel omdat we uitein delijk in de studio met publiek op nemen. In principe nemen we een aflevering in één keer op". Haar rol als Mien Dobbelsteen heeft er mede toe geleid dat Carry Tefsen minder tijd is gaan steken in andere dingen. „Ik heb zeker vier of vijf jaar teveel hooi op mijn vork genomen. Ik hield me tegelij kertijd bezig met Zeg 'ns AAA. De Taaistraat en Nooy's Volkstheater. Bovendien heb ik nog twee kinde ren. Het was dus altijd vliegen en rennen. Kennelijk heb ik de taak om mensen te plezieren. Niemand heeft er wat aan als ik er bij neer val". „Wat me wel spijt is dat ik vrij wel geen tijd meer heb voor Nooy's Volkstheater. Ik vind dat ze nu een heel goed stuk brengen. Het gezel schap is nu op tournee in het land. Je hoort er dus niet zoveel over. Merkwaardig is dat trouwens. Als je in de provincie zit, zoals dat heet, werk je je rot en mensen vragen je wat doe je tegenwoordig eigen lijk?". „Maar het is niet zo dat ik hele maal niets meer aan toneel doe. De opnamen van Zeg 'ns AAA zijn nu voorbij, dus komt er weer wat tijd vrij voor andere zaken. Zo ga ik met Ted de Braak van maart tot ju ni een cabaret-achtig programma brengen in het Mariott-hotel in Amsterdam. Het is het beste te om schrijven als café-chantant. Je had namelijk vroeger in Amsterdam veel plekjes waar je gezellig uit kon gaan. Gelegenheden waar je rustig wat kon drinken en kon luisteren naar een zanger, zangeres of een klein gezelschapje. Tegenwoordig kun je eigenlijk alleen maar kiezen tussen de disco of een echt theater. Ted en ik proberen nu een soort tussenvorm te brengen. Ik denk dat daar behoefte aan is". Carry Tefsen is wat men noemt een veelzijdige vakvrouw. Ze is ac trice, zowel op televisie, film als op Imogen Cooper, piano: Schubert- cyclus. Sonate in C 'Reliquie', Vier Impromptu's op. 142 en Sonate in A (D.959). Gehoord in de Kapelzaal op 22 februari. In het begin van dit concertsei zoen heeft het Leids concertpu bliek al kennis kunnen maken met de Engelse pianiste Imo gen Cooper; met het Rotter dams Philharmonisch Orkest speelde zij toen een van de pia noconcerten van Mozart, met enorm succes. En wie de film Amadeus heeft gezien, heeft haar spel ook kunnen beluiste ren en bewonderen. Gister avond gaf zij het eerste van vier aan Schubert's late pianower- ken gewijde concerten voor een geheel gevulde Kapelzaal. In deze late composities klin ken verleden en toekomst dui delijk door: Beethoven in tem peramentvol passagewerk, Chopin en Schumann in ver droomde romantiek, dit alles doordrenkt van Schubert's ei gen lyriek. Al deze elementen werden op uiterst gelukkige wijze in haar spel verenigd. Op onnavolgbare wijze weet zij spanningsbogen aan te bren gen in lyrische maar evenzeer in heftige passages, waardoor de muziek altijd blijft ademen. Uitersten in dynamiek schuwt zij niet, en maar zelden Jieb ik zo'n intens pianissimo-spel ge hoord. De weinig gespeelde So nate waarmee zij haar concert begon getuigde van de grote zeggingskracht van haar spel. In de Vier Impromptu's op. 142 toonde zij een groot scala aan expressiviteit in haar toucher, van de melodische eenvoud in kl. In de grote Sonate in A na de pauze bundelde zij al deze ele menten in een adembenemen de vertolking, waarin de muzi kale gedachtenstroom op na tuurlijke wijze voortging, zelfs in het zeer langzame tempo waarin zij het Andantino durf de neer te zetten. Dat dit geen traagheid of stilstand veroor zaakte, maar een indringende intensiteit teweeg bracht zegt alles over de grote zeggings kracht van haar spel. Ook de stiltes maakten zo wezenlijk deel uit van haar muzikale in terpretatie. Imogen Cooper is wederom in Schubert te beluis teren op 1, 15 en 25 maart in de Kapelzaal. MIES ALBARDA toneel. Daarnaast is ze zangeres, danseres en cabaretière. Heeft ze dan geen last van de beperkingen die de rol van Mien Dobbelsteen haar oplegt? „Nee, helemaal niet. Al doe ik een stuk minder dan vroeger, het is niet zo dat ik naast Zeg 'ns AAA helemaal niets meer doe. Het afge lopen seizoen heb ik voor onder meer Farce Majeur gewerkt en in de 1,2,3-show gezongen. Boven dien speel ik met een klein gezel schapje in Amsterdam echt volks toneel in buurthuizen. Zo'n drie keer per maand treden we dan op in een buurthuis. Veel collega's van mij zouden dit soort werk te min vinden, maar de voornaamste reden dat ik dit doe is om mensen die nooit naar het theater zullen gaan, ook eens naar toneel te laten kijken. Het is ontzettend leuk werk". „Ik heb dat niet zo dat ik alleen maar in grote theaters wil optre den. Waarom? Het is natuurlijk ge weldig om in een grote produktie in een groot theater te staan, maar je hebt totaal geen contact met de mensen in de zaal. Het leuke van het spelen in die buurthuizen is de sfeer. Het contact dat je hebt met het publiek. Het is ontzettend dankbaar werk. Er gaat van het pu bliek dat daar komt een enorme warmte en menselijkheid uit. Ik vind het ook best leuk om een uit nodiging te krijgen om ergens als Carry Tefsen een winkel te openen. Nu is de daad op zich natuurlijk niet erg opzienbarend, maar je komt er aardige mensen tegen. Nee hoor, mij is niets te min. Je kan na tuurlijk wel de grote ster gaan uit hangen, maar wat heb je er aan. Morgen is het misschien afgelopen met je sterdom". Zoals de meeste toneeluitvoerin gen worden de buurthuisoptre dens gesubsidieerd door de over heid. In dit geval de gemeente Am sterdam. „Tja, in feite ben ik een tegenstander van subsidies, maar het kan helaas niet anders. Met HILVERSUM (GPD) - Het NOS journaal krijgt maandag voor het eerst in zijn bijna dertigjarig be staan een eigen volwaardige stu dio. Dat heeft tot gevolg dat alle uitzendingen van het journaal er een beetje anders zullen gaan zien. Alle nieuwsuitzendingen krijgen een nieuw embleem en een nieuw muziekje. Twee draaiende wereld bollen openen en sluiten de uitzen ding en de gong zal uiteraard blij ven bestaan. Verder krijgen zowel het jeugdjournaal als de korte nieuwsoverzichten een nieuw de: cor. De grootste verandering on dergaat echter het journaal van acht uur. Maandag zal dat voor het eerst gedaan worden door twee presentatoren, bij voorkeur een man en een vrouw tegelijk. Deze behandelen dan om de beurt een onderwerp. Elleke van Doorn is als nieuwe presentatrice aan het jour naalteam toegevoegd. Het weerbericht van het acht uur-journaal wordt vanaf maandag korter. De vijfdaagse verwachting zal worden vervangen door een verwachting van meer dagen die bestaat uit steekwoorden. Het weerbericht van de uitzendingen van half elf zal echter wel uitge breid worden. Er komt van maan dag tot en met zaterdag een meteo roloog van het KNMI vertellen hoe het met het weer gesteld is en wat we de komende dagen kunnen ver wachten. Er zijn drie KNMI'ers die dat bij toerbeurt zullen gaan doen. Carry Tefsen: 'Wat zal ik me druk maken' Nooy's Volkstheater hebben we vijf jaar zonder subsidie kunnen draaien. Voor dit jaar hebben we geld moeten vragen. Het was niet meer op te brengen. Omdat juist de sfeer bij volkstoneel zo belangrijk is, moet je met veel mensen werken. Het publiek moet het idee hebben er echt bij te horen. Dat ze er midden in zitten. Daarom is het ook belangrijk dat je een orkest hebt. Je kan wel zeggen we nemen voortaan een orkestband mee, maar dan is de aardigheid er af. Als je een Jordanees straatbeeld op to neel wil scheppen moeten daar mensen rondlopen. Figuranten na tuurlijk, maar ze moeten wel be taald worden". „Theoretisch zou ik zeggen, weg met die subsidies. Laat iedereen het zelf maar uitzoeken. Ik ben be nieuwd welke gezelschappen dan zullen overleven. Voor mensen geldt eigenlijk hetzelfde. Door de werkloosheidsuitkeringen heeft de creativiteit van de mensheid vol gens mij een aardige knauw gekre gen. Niet alleen dankzij het feit dat iedereen zonder werk eenvoudig een uitkering kan krijgen, maar ook omdat de overheid voor elke creatieve uiting wel weer een wetje of een regelingetje weet op te hoes ten die die uiting de nek omdraait. Wat mij betreft mag het hele func tioneren van de maatschappij wel eens op de helling. Als ik zelf tijde lijk zonder werk zit loop ik ook on middellijk langs het GAK. Dan roep ik „Daar ben ik weer". Maar eigenlijk is het toch absurd wat t Feest „Maar zoals het nu is kan Nooy's Volkstheater niet meer zonder sub sidie draaien. Gelukkig heb ik de 'goede oude tijd' nog meegemaakt. Dat we met zo'n veertig man op tournee gingen en dan ook bleven overnachten in het dorp of de stad waar we hadden opgetreden. Dan was je wekenlang met elkaar op pad. Iedereen had dus erg veel met elkaar te maken. Ik herinner me die tijd als één groot feest. Maar goed, veel terugdenken doe ik niet. Het is niet goed om weemoedig te zijn. Er komt namelijk voor alles weer iets anders in de plaats. Dus ach, wat zal ik me druk maken". Gaga (Floris Nielen: zang en gi taar, Barbara de Klein: sax, Rene van Barneveld: gitaar, Carlo Ulri- chi:- percussie, Silvano Matadin: bas, Francois Baxs: drums), gezien op 22 februari in het Leids Vrije- tijds Centrum. LEIDEN - Gaga, winnaar van de grote Prijs van Nederland, is een echte feestband. Niets meer, maar zeker ook niets minder dan dat. Een soepele mengeling van Afrikaanse en Zuidamerikaanse klanken die gisteravond in het Leids Vrije- tijds centrum zelfs klüners en kreupelen op de dansvloer ge bracht zou hebben. Muziek die met onzichtbare touwtjes ver bonden lijkt met je gewrichten; je moet erop bewegen, of je wilt of niet. Dat komt vooral door de rit mesectie. Een onverwoestbaar drumtapijt, waarover de per cussionist met paardevoetjes trippelt. En dan de bas, die de koers van de muziek uitzet; de zoemende tonen zijn voltreffers in de maag, precies op de mo menten dat je denkt: ik kan wel weer een por gebruiken. De oprichters van de band staan in de frontlinie: in het midden zanger Floris Nielen, met een stem die je niet lang bij zal blijven, maar dat is bij dit genre geen ramp. Ter rechter zijde saxofoniste Barbara Klein, in wit matrozenpak, die samen met gitarist René van Barneveld muzikaal avontuur in de muziek moet brengen. Want als er iets op Gaga aan te merken is, dan is het wel dat met een sneltreinvaart de mak kelijkste route wordt gevolgd: lekkere dansmuziek, voorzien van een dikke tropische saus, want die wordt tegenwoordig zo smakelijk gevonden. Bij de eerste nummers na de pauze lijkt de lol er dan ook een beetje vanaf. Door het stijltje dat ze hebben gekozen ligt eenvor migheid op de loer. Sax en so logitaar moeten dat voorko men, maar slagen daar niet al tijd in; Fela Kuti en de oude Santana klinken op zeker mo ment overal doorheen. De hyp notiserende ritmen aan het slot van het optreden beslechten het pleit alsnog in hun voor deel. Gaga zingt in het Nederlands, en weet dat als een van de wei nigen als iets vanzelfsprekends te laten klinken. Hun ritmisch gestamel is nauwelijks te ver staan. Misschien juist daardoor klinkt het beter dan de kleuter- rijmen waarvan pop uit eigen land meestal wordt voorzien. Bij flarden was er iets op te vangen: 'dansen, dansen' en 'rennen, rennen' kwamen vaak terug. Het leek weinig uit te maken. Want al zingt Gaga over zwart-wit tegenstellingen en 'honger in USA, honger in Eu ropa', er moet gedanst kunnen worden. ARIEJAN KORTEWEG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 29