'Op Cuba is het ook gelukt'
Japanse sexindustrie bloeit ondanks nieuwe wet
De 'onafhankenjkheidsstrijd' van Schiermonnikoog
mm
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1985
EXTRA
PAGINA 19
Het wandelend eiland. Zo wordt Schiermonnikoog wel genoemd. Want heel
langzaam, zo'n dertig meter per jaar, schuift dit waddeneiland oostwaarts op.
Schiermonnikoog ligt pal boven de provincie Groningen, maar bestuurlijk is het bij
Friesland ingedeeld. Dat prikt bij de Groningers, zeggen de Friezen. Maar, zeggen de
Groningers, er wonen meer Groningers dan Friezen op het eiland. Het verhaal van een
onafhankelijkheidsstrijd.
door Ko van Leeuwen
Sinds 1 april vorig jaar heeft
Schier, zoals het eiland door
de eilanders zelf wordt
genoemd, een nieuwe
burgemeester: Hans
Boekhoven, geboren in Oude
Pekela. Een Groninger dus.
Maar de grote regelneef van
Schier is de VVV-voorzitter.
Hij luistert naar de muzikaal
klinkende naam Jan Berend
Bazuin. Om hem kan
niemand heen. Hij wil zijn
eiland opstuwen in de vaart
der volkeren en als het aan
hem ligt zal
Schiermonnikoog een
vrijstaat worden.
Onafhankelijk van
Nederland.
Bazuin is van oorsprong een
Groninger, maar van hem hoeft
het eiland niet bij Groningen. Zo
denkt ook de Groningse
gedeputeerde Roel Vos daarover
en die mening verkondigde hij
nog onlangs op
Schiermonnikoog zelf. Heel
anders denkt Jan Fischer, de
trotse eigenaar van het
eerbiedwaardige hotel Van der
Werff, daarover. Jan Blauwpak zo
heet hij in de wandeling op
Schier, omdat hij er nog nooit
anders gezien is dan in een
donkerblauw kostuum. Fischer
wil Schier bij Groningen
inlijven, maar hij is ook de derde
man van het aan de stamtafel van
zijn etablissement geboren
Comité Schier Ommeland.
Maar er valt te praten met Jan
Blauwpak, zoals we hem voor
het gemak in dit stuk zullen
noemen. „Als het niet bij
Groningen kan, dan maar
helemaal vrij", zegt hij resoluut.
De Dorpsbode van februari
kondigt een Eilanderavond aan
op 1 en 2 maart met als thema:
„Niet Gronings, niet Fries, maar
vrij is het devies".
Schuld 1
„Er wonen meer Groningers
dan Friezen op
Schiermonnikoog. En ach, of je
nou door de hond of door de kat
wordt gebeten... Maar als je het
er over hebt dat het eiland
eigenlijk bij Groningen moet, tja,
de rabiate Friezen voelen zich
dan weer aangepakt. Het Friese
nationalisme. Dat steekt op de
gekste momenten de kop op.
Voorbeeld: er moest hier eens
een laantje bestraat worden en
toen hadden ze daarvoor oude
klinkers uit Groningen op de
kop getikt. Mooie ouwe stenen.
Maar toen stond er een
gemeenteraadslid op en die zei
bezwerend: géén Groningse
stenen op heilige Friese grond!
Nooit!".
Jan Blauwpak krijgt een licht
speelse twinkeling in de ogen als
hjj over het touwtrekken om
Schiermonnikoog praat. „Ik heb
die affaire niet bedacht", zegt hij.
„Vlak na de oorlog is het al
begonnen. Toen kreeg je meteen
die polemiek in de kranten, want
het eiland ligt per slot van
rekening boven Groningen.
Maar ja, ik krijg nu een beetje de
schuld. Ik vind ook dat 't bij
Groningen moet, daar ben ik
Groninger voor. Kijk, het hele
verhaal is hier aan de borreltafel
ontstaan. Nou hebben de
eilanders weer wat om de lange
winteravonden mee door te
komen".
De stamtafel in hotel Van der
Werff heet onder de notoire
genieters 'drenkelingentafel'.
Daar wordt de gemeentepolitiek
besproeid en voorgekookt. Jan
Berend Bazuin behoort tot de
vaste harde kern van de
stamgasten, hoe zou het anders
kunnen. Hij is de
Schiermonnikoogse
VVV-voorzitter, voorzitter van
de plaatselijke voetbalclub,
stuwende kracht van de
toneelclub, en nog veel meer.
Het puik der zoete kelen is ook
niet aan hem voorbijgegaan en
met verve zingt hij het
Schiermonnikoogse volkslied.
Er is al een plaatje van
uitgebracht. Zeven maanden per
jaar draait Bazuin zijn
steakhouse op volle toeren en die
andere vijf maanden, zo zegt hij,
„geniet ik van mijn eiland".
Zijn eiland. Jan Berend Bazuin
wil het opstoten in de vaart der
volkeren. Bazuin mag dan zelf
geen burgemeester zijn op
Schiermonnikoog, hij heeft daar
geen last van, hij mag de kar
graag trekken. De Hekking van
Schiermonnikoog, zo noemt een
regelmatig cafébezoeker hem
later op de avond. Helemaal gaat
dat niet op, want Bazuin is geen
wethouder. Maar niets ter wereld
kan hem verhinderen de
schouders krachtig onder
Schiermonnikoogs welzijn te
zetten. f
Borrelpraat
„Een prima oplossing", zegt
Bazuin in de werkkamer van de
burgemeester over het
vrijstaatplan en de burgervader
zelf glimlacht hem stralend toe.
Bazuin: „Ik dacht eerst, ach, het
is puur flauwekul, borrelpraat,
maar de kwestie bij Friesland of
bij Groningen, dat kan je niet
ontkennen, dat leeft. Ik zeg: hou
het vrij! Ik heb de baard al laten
staan, hahaha. Aruba is ook niet
zo groot en op Cuba is het ook
gelukt. Dus zeg ik: het moet
kunnen. Maar, je moet een
produkt hebben hè, datje kunt
uitvoeren. Je export wordt
belangrijk als zelfstandige
vrijstaat. Cuba had de suiker en
de koffie. Dus heb ik gezegd
jongens, wat hebben wij hier:
frisse lucht! Misschien kunnen
we dat inblikken en naar het
Roergebied exporteren, dan
komen ze daar weer van die fase
drie af, van die smog. En verder
denk ik aan potjes met schoon
water en aan doosjes met klei.
Want we hebben hier hele
gezonde klei. Die Duitsers gaan
er hier altijd in liggen, dus die
zullen dat ook wel thuis willeh
hebben. We moeten natuurlijk
ook postzegels hebben. Daar kan
de kop van Jouke wel op komen,
burgemeester".
Burgemeester moet weer
lachen. Jouke is de wethouder
die de partij Schiermonnikoogs
Belang vertegenwoordigt. Jouke
is ook de man die voor
windmolens op het eiland vecht.
Lange tijd heeft men over
Jouke's plannen geglimlacht,
maar met die vrijstaatgedachte
wordt er opeens heel anders over
gepraat. Burgemeester
Boekhoven: „We kunnen daar
onze eigen energie mee
Je leert het wel heel gauw af,
je te verbazen over de manier
waarop Japanners met seks
omgaan. Het is geen uitzon
dering een Japanse kennis
van halverwege de twintig te
horen zeggen dat hij of zij
nog nooit iemand heeft ge
zoend.
Aan de andere kant struikel je
in Japan over de sexbedrijven,
en gaat er geen avond op de tele
visie voorbij of verlegen gieche
lende meisjes laten hun ontblote
bovenlijf bewonderen. Aan de
grens wordt alles in beslag geno
men waarop ook maar één enke
le schaamhaar is afgebeeld. Dat
kan het laatste nummer van
Playboy zijn, maar ook een re-
produktie van een wereldbe
roemde Japanse kunstenaar uit
een periode waarin de Victo
riaanse kuisheid nog niet was
overgewaaid. Tegelijk lezen jon
ge knullen in de trein vunzige
sexstrips, waarin verkrachting
en sadisme de norm zijn. Die
passeren de censuur, omdat de
geslachtsdelen niet naar de na
tuur zijn getekend, hoewel des te
suggestiever.
Als de regels maar worden na
geleefd. Naar de letter, want veel
geest zit er niet achter. De rege
rende Liberaal-Democratische
Partij en de hele top van de
Japanse samenleving trouwens
is een bolwerk van mannelijk
chauvinisme. Voor de gemiddel
de Japanner is het een uitge
maakte zaak. dat het gros van
veiligstellen. Het waait hier
altijd. Aan één flinke molen
hebben we genoeg, daar kunnen
we het hele eiland mee voorzien.
Punt is dat we 'm op een plek
moeten neerzetten dat niemand
er last van heeft. We gaan
binnenkort op excursie naar
Purmerend en naar Nieuw
Vennep, daar hebben ze mooie
molens staan".
„Burgemeester, wat denkt u,
moeten we ook niet op excursie
naar wat kleine zelfstandige
staatjes om te kijken hoe ze 't
daar doen? Wat denkt u van
Liechtenstein en Monte Carlo?",
brengt Bazuin in het midden.
„Of van Barbados...", mijmert de
burgemeester. „Burgemeester
en ik moeten daar maar eens
goed gaan rondkijken,
burgemeester.", zegt Bazuin
weer. „Schiermonnikoog is een
bijzonder eiland", oreert Bazuin.
Alles gaat hier een beetje anders.
Ook in de politiek. We hebben
hen zich geregeld laat verwen
nen door de peperdure animeer-
meisjes van Ginza, en er een be
taalde minnares op nahoudt.
Toilet—
Op 13 februari trad een nieuwe
wet in werking die de wildgroei
in de Japanse sexindustrie aan
banden moet leggen. Die is voor
al zichtbaar in Kabuki-cho in de
Tokiose wijk Shinjuku. Een
buurtje van een derde vierkante
kilometer, dat letterlijk is volge
pakt met uitgaansgelegenheden
en sexbedrijfjes.
Alles dat God heeft verboden,
vind je in Kabuki-cho. Turkse
baden met privé-massage (na
protesten van de Turkse ambas
sade zijn ze omgedoopt in 'Zee-
pland'), koffieshops waar de ser
veersters rondlopen zonder on
derbroek of met blote borsten,
all-girls clubs, peep-shows, sex-
bioscopen, nachtclubs waar gas
ten de rekening kunnen betalen
door op het podium sex te bedrij
ven, en bars met kleine zitkamer
tjes waar klanten even snel met
de hand geholpen worden.
De nieuwe wet schrijft voor
dat deze gelegenheden voortaan
om middernacht dicht moeten,
en dat mensen beneden de 18
jaar er niet naar binnen mogen
(ook niet om te werken, wat nog
al eens voorkomt). Binnen een
straal van tweehonderd meter
van een school of bibliotheek
mogen geen sexclubs meer wor
den geopend. Al te expliciete uit
hangborden en aankondigingen
onze eigen partijen en dat is geen
afspiegeling van wat er aan de
wal gebeurt. Er zijn hier drie
groeperingen: Liberaal
Schiermonnikoog, Christelijk
Schiermonnikoog en
Schiermonnikoogs Belang. In
alle drie zit zowel uiterst links als
rechts. Zo werkt dat hier".
Republiek———
Vraag aan de burgemeester:
Zal Schiermonnikoog een
republiek worden? „Een
republiek, burgemeester? Dat
lijkt me niet", antwoordt Bazuin.
„Ik wil de koningin niet kwijt.
Zelfstandig worden, dat wel,
maar ik wil de koningin er bij
houden". Bazuin wil ook een
meer aparte status voor het
eiland. „Kijk", denkt hij hardop,
„eigenlijk is het eiland vroeger
altijd privaatbezit geweest. Voor
de oorlog was het eigendom van
de Duitse graaf Von Bernstorff.
van sexfilms dienen te verdwij-
Betekent deze wet de doodslag
voor Kabuki-cho? Of gaat het ge
woon verder, deels illegaal? Dat
is wat er gebeurde toen in 1958
de prostitutie werd verboden in
Japan. De oude bordelen gingen
dicht, en de yakuza (onderwe
reld-figuren) namen de zaak
over. Met als gevolg dat zeker 70
procent van de sexbusiness in
Kabuki-cho door yakuza wordt
Dat is hem na de oorlog
afgepakt. Die graaf was helemaal
niet fout of zo hoor, had geen
enkele nazi-sympathie of zo. De
man is nu 83 jaar, misschien zou
het eiland weer privaatbezit
moeten worden. De familie
Bernstorff wil het wel
terughebben. Drie jaar geleden,
toen de graaf tachtig werd, heb
ik hem hier voor de jacht
uitgenodigd. Voor het eerst na
lange tijd zette hij toen weer voet
op Schiermonnikoog, dat was
een heel emotionele gebeurtenis
voor hem".
De jacht is ook al een van de
stokpaardjes van Jan Berend
Bazuin. Maar die oude graaf, gaat
het hem nog goed af in de jacht?
„Haaa", schalt de lach van
Bazuin, „reken maar! Die man is
stokdoof, maar hij schiet als een
scheermes. Van de tien schiet hij
er negen raak. Dat gaat zo in de
jacht: als er tireau geroepen
wordt, dan mag er geschoten
gerund.
Een sexbaas: „Kabuki-cho is
als een toilet Je kunt geen
prachtig huis bouwen zonder
een toilet. Tenzij je de stront in je
huiskamer wilt hebben". Het
kan natuurlijk ook in de kelder,
ondergronds. Gebrek aan vin
dingrijkheid is er nooit geweest.
Er wordt nu al van alles uitgepro
beerd. zoals 'draai-in-strippen',
oftewel striptease-aan-huis. De
meesten kijken de kat even uit
worden. Nou kan die graaf dat
niet horen omdat-ie zo doof is,
maar dan staat z'n vrouw vlak
achter hem en zodra het tireau
klinkt geeft ze hem meteen een
klopje op z'n schouder en dan
schiet de graaf. Bafff! En raak!
Zo gaat dat".
„Het genot van de jacht, dat
huur ik van Domeinen", vertelt
Bazuin. Er waren onlangs felle
protesten gekomen van de
milieukant, toen de minister vlak
na de felle vrieskou de jacht op
watervogels nog enkele dagen
openstelde. Op vier dagen na
was het jachtseizoen ten einde.
Hoe denkt Bazuin daarover?
„Al voor het besluit van de
minister had ik het seizoen op
Schier al gesloten. Ik heb het na
die vorst niet meer
opengegooid", zegt Bazuin
resoluut. „Ik kan 't niet zo
bekijken, maar ik vind dat de
jacht met zo'n beslissing weer
eens in een kwalijke reuk komt
de boom. De politie krijgt door
de nieuwe wet de bevoegdheid
om zonder huiszoekingsbevel
overal binnen te gaan, maar nie
mand weet nog hoe dat zal uit
pakken.
Schijnheilig—^^^—
De meest voor de hand liggen
de gevolgen van de nieuwe wet
zijn een stijging van het aantal
tippelaars en meisjes die een
klant proberen te versieren in ge
wone cafés, de 'catch-girls' zoals
ze hier worden genoemd. Voor
een deel zullen de verboden
vruchten in de toekomst onder
gronds geplukt moeten worden
en dat zal de prijzen ongetwijfeld
opjagen.
Jan-met-de-pet de dupe? Dat is
één manier om er tegenaan te kij
ken, want het is wel zeker dat an
dere uitgaanscentra in Tokio,
met name Ginza en Roppongi,
geen hinder zullen ondervinden
van de nieuwe wet. Daar laten de
rijken zich op kosten van de zaak
volgieten met dure whisky, zoge
naamd om te werken aan de con
tacten die voor het bedrijfsleven
zo belangrijk zijn. Ze worden
daar omringd door sexy 'gast
vrouwen' die zich specialiseren
in complimentjes en het gedwee
aanhoren van de dagelijkse fru
straties, en van wie ook wordt
verwacht dat ze bereid zijn tot
privé-diensten na sluitingstijd.
De fatsoensrakkers die nu te
velde trekken tegen de vulgaire
sex van Kabuki-cho, laten hun
eigen vermaak buiten schot. Zo-
te staan. Je gaat niet de ene dag
dieren bijvoeren om ze de
volgende dag neer te paffen".
Toerisme
Het is niet zomaar dat Bazuin
zo'n prominente plaats op
Schiermonnikoog bekleedt. Als
voorzitter van de plaatselijke
VW heeft hij de belangrijke
taak het toerisme te verkopen.
Bazuin: „Van toerisme, daar
moet negentig procent van de
eilanders het van hebben, is het
niet zo burgemeester?".
Burgemeester beaamt het.
Bazuin weer: „Dus de vrijstaat
Schiermonnikoog heeft ook dat
produkt en dat is niet mis. In het
seizoen hebben we hier zo'n
tienduizend gasten. Maar we
hebben hier ruimte genoeg. Als
al die tienduizend mensen op
hetzelfde moment zouden
beslissen: we gaan naar het
strand, dan hebben ze, als ze het
over de hele kust zouden
verdelen, per persoon duizend
meter ter beschikking. Dus d'r
kan nog heel wat bij
burgemeester. Tja, de
natuurvorsers zijn het dan niet
zo met me eens. Die zeggen: al
die mensen, ze trappen alles plat.
Maar die mensen lopen op het
strand en dat is al plat".
Glimlachend vult de
burgemeester aan: „En die
natuurvorsers sjouwen juist door
de natuur". „We hebben hier het
grootste naaktstrand van
Europa", meent Bazuin, „Alleen
op een klein stuk mag je hier
niet naakt recreëren".
Jan Fischer alias Blauwpak
moet het uiteraard ook van het
toerisme hebben. Zijn hotel oogt
als een streekmuseum. Gangen,
gelagkamer, lounge en
restaurant bieden de gasten het
uitzicht op boeiende
eilandhistorie. Een schat aan
oude foto's brengt het verleden
daar tot leven. Met een
mengeling van ernst en luim
hebben de eilanders gereageerd
op Jan Blauwpaks
annexatie-activiteiten en zijn
bemoeienis met de groep Schier
Ommeland.
Fischer kocht het statige hotel
van de vorige eigenares,
juffrouw Dien. „Ik had hier
vroeger al zo'n jaar of zeven
gewerkt en toen ik hoorde dat
het verkocht zou worden dacht
ik: als ik het te pakken kan
krijgen, dan wil ik daar de rest
van m'n leven slijten", zegt de nu
42-jarige waard". Hij wil het
hotel vooral in ongewijzigde
oude luister laten voortbestaan.
Hotel Friesland——
De eilanders kunnen zich daar
alleen maar wel bij voelen. Want
wie het eiland bezocht heeft en
geen voet in hotel Van der Werff
zette, kan niet zeggen dat hij
Schiermonnikoog heeft gezien.
Maar het Friese deel van de
eilanders houdt Jan Blauwpak
toch met argusogen in de gaten.
Niet bij iedereen op Schier gaan
de grappen van de Groninger er
zomaar in. Zo hadden de Friese
eilanders bij de jongste
jaarwisseling een enorm bord
aan de gevel bevestigd met
daarop de naam Hotel Friesland.
Jans eigen personeel had zelfs de
Friese vlag op het dak van het
hotel gehesen. Maar Jan kan er
alleen maar om glimlachen. Hij
weet de Groningse gedeputeerde
Roel Vos achter zich. Heeft die
niet laatst nog zelf gezegd dat
Schiermonnikoog net als de
Antillen een zelfstandige status
moet krijgen?
Jan Berend Bazuin knikt
ernstig. Maar dan schalt Bazuins
lach weer en hy zegt: „Jsga, die
Vos. Maar ik zeg, burgemeester,
als De Vos de passie preekt, dan
moe wij toch op onze kippen
passen! En ach, zo met Friesland
gaat 't goed. Daarom zeg ik,
burgemeester: never change a
winning team,!".
als de 'Lovers Bank', een betrek
kelijk nieuwe ster aan het sexfir-
mament, die bemiddelde heren
in contact brengt met beschaaf
de meisjes, meestal nog stude
rend en niet zelden minderjarig,
in elk geval amateurs in het vak.
De klant betaalt ten minste 5000
gulden in de maand voor een
vaste afspraak met zo'n 'meisje
van om de hoek', maar deson
danks doen de ongeveer hon
derd 'minnaressen-banken' in
Tokio goede zaken, onder meer
door hun diensten te verlenen
aan tientallen parlementsleden
van de regeringspartij.
Geen voorlichting—
Over de nieuwe 'Wet ter con
trole van bedrijven die de publie
ke moraal aantasten' is nergens
echt gediscussieerd. Niet in het
parlement maar ook niet daar
buiten. Bescherming van de jon
geren heet de grootste zorg te
zijn van de parlementariërs,
maar in de praktijk worden ze
geheel aan hun eigen lot overge
laten. Seksuele voorlichting ont
breekt nog altijd bijna geheel,
omdat dit volgens sommigen
maar zou leiden tot losbandig
heid. Stripbladen die recht voor
z'n raap schreven over bijvoor
beeld masturbatie, of de eerste
seksuele ervaringen van lezers,
werden op de vingers getikt, ter
wijl niemand zich druk maakt
over de routineuze vermenging
van sex en geweld in strips of te
levisiedrama's
RUUD KREUTZER
Rechercheurs in burger inspecteren een sexhuis in de Tokiose rosse
buurt Kabuki-cho: geen vat op de onderwereld. (foto api
gpd)
De mannen van de 'drenkelingentafel'. V.l.n.r. burgemeester Hans Boekhoven, Jan Berend Bazuin en Jan ('Blauwpak') Fischer.
M82D00"
