Chemie voor golf
van vernieuwingen
Werkloosheid daalt niet verder
Van Aard enne optimistisch over VDT
Elsevier
Akzo: Nederland te ldein
Vanaf april strengere
controle op garnalen
Philips en
AT&T krijgen
order van de
Engelse PTT
'Niet meer bezuinigen
op volkshuisvesting'
Mijnwerkers
staken door
Van der Giessen hoopt
op order grote veerboot
Zorgen over groot aantal
jongeren in de landbouw
Dollarkoers nu hoger
dan ooit sinds oorlog
Tienduizenden Grieken
staken tegen regering
VRIJDAG 22 FEBRUARI 1985
ECONOMIE
PAGINA 9
ARNHEM (ANP) - De chemische industrie staat rekening met een nieuwe golf van
vernieuwingen in de komende jaren. Akzo zal daarom veel meer geld gaan uitgeven
aan vernieuwingsonderzoek. Momenteel besteedt deze multinational jaarlijks onge
veer 600 miljoen, vier procent van de omzet, uit aan het ontwikkelen van nieuwe
produkten.
DEN HAAG (ANP) - Vanaf 1 april
moet de controle op de kwaliteit en
de hygiëne van garnalen strenger
worden. Op die datum treedt het
"Garnalenbesluit 1984" namelijk
in werking. De staatssecretarissen
Ploeg (visserij), Van der Reijden
(volksgezondheid) en Van Zeil
(economische Zaken) publiceer
den dit besluit gisteren in het
Staatsblad van het Koninkrijk der
Nederlanden.
Het garnalenbesluit is het gevolg
van een dysenterie-uitbraak in de
cember 1983, waardoor veertien
mensen overleden. Ze hadden gar
nalen gegeten die besmet waren
met de shigella-bacterie. Die gar
nalen waren ingevoerd uit Zuid-
oost-Azië, waar ze met de hand ge
peld waren onder weinig hygiëni
sche omstandigheden.
Het besluit geldt voor alle garna
len. In de toelichting op het besluit
staat dat garnalen met de hand
moeten worden gepeld, omdat het
Nederlandse bedrijfsleven niet op
korte termijn machines kan aan
schaffen om dat werkje over te ne
men. De overheid zal ernaar stre
ven om het thuispellen (enkele dui
zenden adressen) zoveel mogelijk
te concentreren om de controle op
de hygiëne te vergemakkelijken.
Het produktschap voor Vis wil het
Dit zei Akzo-topman mr. A.A. Lou
don gisteren in een toespraak voor
de Maatschappij voor Nijverheid
en Handel in Arnhem. Nieuwe
plastics versterkt met glas-, kool
stof- en aramidevezels zullen vol
gens hem in de komende jaren hun
intrede doen in de defensie-, trans
port- en elektronische industrie.
Hier en daar zullen de ontwikkelin
gen even spectaculair zijn als mo
menteel in de informatica en de
elektronica.
Akzo voert het meeste onder
zoekswerk uit in Nederland, maar
het concern wil vooral de thans
nog geringe onderzoeksactivitei
ten in Amerika uitbreiden. Onder
zoekswerk in de VS biedt de moge
lijkheid om meer dan thans betrok
ken te zijn bij het sterk vernieu
wende klimaat aldaar, aldus Lou
don. Bovendien kunnen nieuwe
ontwikkelingen daar veel sneller
dan hier op de markt worden ge
bracht.
Voor een succesvol onderzoeks
werk is het beleid van de overheid
van grote invloed. De overheids
steun op dit terrein is in ons land
veel lager dan in ander industrie
landen. Nederland heeft geen grote
thuismarkt en mist de grotedefen
sie-opdrachten zoals in de VS. De
Nederlandse overheid zal daarom
andere instrumenten moeten zoe
ken om het onderzoekswerk te sti
muleren, zodat een verdere achter
stand kan worden voorkomen en
HILVERSUM (ANP) - De geza-
menlijke onderneming van Philips
en AT&T in Hilversum heeft een
order ontvangen van British Tele
com voor levering en installatie
van negen digitale telefooncentra
les.
De order, die 80 miljoen gulden
omvat, is voor Philips/AT&T van
groot belang omdat British Tele
com als een autoriteit geldt in de
wereld van de telecommunicatie.
De keus van de Britse PTT, die on
langs door de staat werd afgestoten
aan particuliere beleggers, zou an
dere potentiële opdrachtgevers
over de streep kunnen trekken.
Philips/AT&T is ook in de markt
voor een komende order van Bri
tish Telecom voor modernisering
van het Britse telefoonnet.
Tweeverdieners
Ruim zesduizend part-time
schoonmakers hebben tussen half
december en begin februari hun
dienstbetrekking opgezegd. Dit
houdt verband met de Wet twee
verdieners. Dat blijkt uit een on
derzoek van de werkgeversorgani
satie schoonmaak- en bedrijfsdien-
sten in Tilburg. In totaal zijn in de
schoonmaakbranche 90.000 men
sen werkzaam. Tweederde hiervan
bestaat uit part-timers. Rond de ze
ven procent heeft als gevolg van
het belastingnadeel de achterlig
gende weken ontslag genomen.
GraficiHet bondsbestuur
van Druk en Papier, de grafische
bond van de FNV, houdt onverkort
vast aan de invoering van de 36-uri-
ge werkweek in de eerste helft van
1986 voor de 50.000 werknemers in
de grafische sector. De bond maak
te dit standpunt vandaag kenbaar
aan de onderhandelingsdelegatie
van de werkgevers.
Groei VS
Het bruto nationaal produkt van
de Verenigde Staten is in het vier
de kwartaal sterker toegenomen
dan tot nu toe werd gedacht. De
groei bedroeg niet 3,9 procent op
jaarbasis, zoals een maand gelei'
werd gemeld, maar 4,9 procent,
is gisteren bekendgemaakt d
het Amerikaanse ministerie
handel. Het cijfer voor de infl;
in de genoemde periode is ver
hoogd van 3,7 procent tot 3,8 pro
cent op jaarbasis.
Scheepsbouw
De scheepsbouw in de wereld
heeft zich in het laatste kwart van
het afgelopen jaar licht hersteld,
heeft de Britse scheepvaartorgani
satie Lloyd's Register of Shipping
vandaag gemeld. Doordat de groot
ste scheepsbouwer Japan nog
steeds in een diep dal, zit vertoonde
het opgeleverde tonnage ondanks
een stijging in de meeste andere
landen over de hele linie nog een
lichte daling van 31,4 tot 30,7 mil
joen ton.
mogelijk kan worden verkleind, zo
vindt Loudon. Zoals bekend is Ak
zo in een felle octrooislag gewik
keld met het Amerikaanse concern
Du Pont, dat evenals Akzo een zeer
sterke kunststofvezel (Aramide) op
de markt wil brengen.
De aard van het onderzoekswerk
is volgens Loudon de afgelopen ja
ren belangrijk veranderd. De ver
nieuwingen lopen momenteel door
verschillende vakgebieden heen.
De wezenlijke vernieuwingen zul
len gaan plaatsvinden op het
grensvlak van traditionele kennis
gebieden. Nieuwe materialen zul
len worden toegepast zoals in de
vliegtuigbouw en dit vereist een
nauwe samenwerking tussen che
mici, natuurkundigen en construc
teurs.
Andere sleutelterreinen voor de
toekomst zijn het gebruik van
kunststoffen in de elektronica en
nieuwe ontwikkelingen bij
verfsoorten. Veelbelovend lijkt
ook de biotechnologie vooral in
combinatie met de farmacie, aldus
Loudon. Als eerste bedrijf in de
wereld heeft Akzo inmiddels al
kennis over biochemie toegepast
in zwangerschapssystemen. Akzo
is eigenaar van een reeks bedrij
ven, waaronder Organon in Oss,
Sikkehs in Sassenheim, Enka in
Arnhem, Duyvis in Veenendaal en
de instrumentenfabriek Enraf No
nius in Delft.
Bouwwereld:
DEN HAAG (ANP) - De Tweede ring in een reeks van jaren telkens
Kamer moet voorkomen dat er nog nieuwe bezuinigingsrondes heeft
meer bezuinigd gaat worden op de uitgevoerd.
overheidsuitgaven voor de volks
huisvesting. Dat is de kern
De brief is een initiatief van drs
een B.G. Kempen, algemeen directeur
brief die werkgevers en werkne- van de Nationale Woningraad, de
mers in de bouw, alsmede de koe- grootste koepel van woningbouw-
DONCASTER - Twee Britse mijnwerkers laden zakken kolen in die zij voor zichzelf hadden afgegraven.
thuispellen aan een vergunning
onderwerpen.
De vissers zullen er rekening
mee moeten houden dat zij in de
toekomst speciale apparatuur die
nen aan te schaffen die het zeewa
ter waarin de garnalen aan boord
worden gekoeld, ontsmet. Een be
langrijke rol bij de controle is weg
gelegd voor de nieuwe rijksdienst
voor de keuring van vee en vlees,
die ook vis keurt.
Landen die garnalen naar Neder
land exporteren moeten minstens
dezelfde eisen hanteren als die in
het Garnalenbesluit staan. De ex
porterende bedrijven in die landen
zullen worden gecontroleerd, zo
blijkt uit de toelichting.
LONDEN (AP) - Een speciaal con
gres van de Britse mijnwerkers-
bond NUM heeft donderdag beslo
ten om de al 11 maanden durende
staking tegen de voorgenomen
sluiting van 20 mijnen voort te zet
ten.
Functionarissen van de bond zei
den dat de 238 afgevaardigden una
niem hadden besloten om niet aan
het werk te gaan nadat woensdag
avond de jongste poging om het
conflict te beëindigen was mislukt.
Op het congres werd ook een docu
ment bekrachtigd waarin wordt
opgeroepen tot directe onderhan
delingen met de Kolenraad om zo
een oplossing van het conflict tot
stand te brengen.
Het congres was bijeengeroepen
nadat het bestuur van de NUM de
voorstellen van de mijndirectie
voor hervatting van de onderhan
delingen had verworpen. Het bleek
dat beide partijen meer dan ooit
van mening verschilden over de
bevoegdheid van de Kolenraad om
onrendabele mijnen te sluiten.
Hierover was op 12 maart van het
vorig jaar het geschil ontstaan.
Minister van energie Peter Wal
ker heeft donderdag verklaard dat
er geen gesprekken meer komen
over een oplossing van de 11 maan
den durende Britse mijnstaking.
Volgens hem zit er voor de mijn
werkers niets anders op dan weer
aan het werk te gaan.
pels van woningbouwverenigin
gen, gisteren naar de Kamer heb
ben gestuurd. Aanleiding hiervoor
zijn „de steeds luider klinkende
signalen uit de Kamer en y
verenigingen
In een tweede brief aan de Ka
mer protesteert het Bouwberaad
(werkgevers en vakbonden) tegen
het plan van Sociale Zaken en
minister van financiën die duiden Werkgelegenheid om werkloze
op nieuwe drastische bezuinigin- bouwvakkers het recht op een ha ACT (GPDi
- - «mm.tiitWorincr to nntnomon war». WrU)
Evenals staatssecretaris Brokx
eerder deze maand, die ook tegen
nieuwe bezuinigingen is, voorzien
de bouwbonden van FNV en CNV,
de werkgevers, en de corporaties
een verdere aftakeling van de be
drijfstak, een hogere werkloos
heid, nog hogere woonlasten, en
een weer toenemende woning
nood. Ze wijzen erop dat de rege-
afdus loosheid sal niet veel verder dalen
dit jaar op rond de 800.000 blij-
neer zij niet minimaal 130 weken
hebben gewerkt in de drie jaar
voorafgaand aan hun werkloos
heid.
Volgens dat plan komen werklo- heT^antrekken
O Kninmrolrlrorc ns oor» ioop Pet aantreKKen
ze bouwvakkers na een halfjaar
WW dirppt.in Hp Mistend *1* *ii im Daarmee kwam het gemiddelde
aantal werklozen in 1984 uit op
direct in de bijstand als zij 129
weken of minder werk hebben ge
had. Het Sociaal Fonds Bouwnij
verheid heeft berekend dat er dan
30.000 bouwvakkers extra in de bij
stand vallen.
drijfsleven meer hebben te beste- die de bedrijven ook dit jaar weer
den door daling van de belastingen zullen maken. Berekend is dat de
en premies. bedrijven dit jaar een financie-
Verwacht wordt dat de investe- ringsoverschot zullen hebben van
ringen van bedrijven met een pro- 10 miljard gulden. Dit geld zal weg-
cent zullen toenemen. Volgens het vloeien door investeringen in het
Centraal Plan Bureau blijven deze buitenland en versterking van de
investeringen achter bij de winsten vermogensverhoudingen.
DEN HAAG (GPD) - De scheeps- tin, zei woensdag „vol goede hoop"
staan. De laatste helft
afgelopen jaar daalde het aantal
werklozen met ruim 50.000 door
de economie.
820.000, zo heeft het Centraal Plan
Deze daling van de werkloosheid
zal zich de eerste maanden van dit
jaar nog wel voortzetten, maar dan
is de rek er uit. Het Centraal Plan
Bureau heeft in de berekeningen
voor 1985 geen rekening kunnen
houden met de jeugdwerkplannen,
omdat nog niet vast staat hoe die
zullen uitwerken.
Volgens het Centraal Plan Bu
reau zal het plan van minister De
Koning (sociale zaken en werkge
legenheid) om langdurig werkloze
jongeren via de uitzendbureaus
van de overheid aan werk te hel
pen, er toe leiden dat anderen hun
baan zullen verliezen of niet aan de
slag kunnen komen. Ook de ver
dere jeugdwerkplannen van de in
dustrie en bij de overheid zijn in de
meeste gevallen nog niet van de
grond gekomen.
De Centraal Plan Bureau ver
wacht dat het aantal nieuwkomers
op de arbeidsmarkt dit jaar 70.000
zal zijn. De groei van de economie
is echter niet voldoende om die aan
werk te helpen. Door de arbeids
tijdverkorting zullen enkele tien
duizenden wel werk kunnen vin
den.
De economische groei zal vol
gens de berekeningen 2 a 2,5 pro
cent bedragen. Voor het eerst sinds
1980 zal de particuliere consumptie
weer stijgen en wel met 1,5 pro
cent. De groei van de economie
doet zich vooral voor dank zij een
toenemende export. Voor onze ex-
portprodukten worden gemiddeld
ook hogere prijzen betaald.
Volgens het Centraal Plan Bu
reau waaiert de groei van de export
ook uit naar andere sectoren van
het bedrijfsleven, zoals de dien
stensector. Dit is mede een gevolg
van de groei van de particuliere
consumptie, onder meer mogelijk
doordat werknemers in het be-
werf Van der Giessen-De Noord i
Hardinxveld-Giessendam
wacht binnenkort opnieuw een c
te zijn over het succes van de on
derhandelingen. Over de proble-
i die nog overwonnen moeten
DELFT - De TH in Delft heeft gisteren een nieuwe laserafstandsmeter
getoond. Het draagbare instrument wordt wetenschappelijk gebruikt bij
het meten van afstanden naar aardsatellieten (foto ANP)
DEN HAAG (ANP) - Eén van de belangrijkste figuren uit de agrarische
wereld in Nederland, drs. J. Schouten, is bezorgd over het groeiend leer
lingenaantal op de land- en tuinbouwscholen. Hij zal deze kwestie van
daag aansnijden in een vergadering van de bestuursraad van de Katholie
ke Nederlandse Boeren- en Tuindersbond, waarvan hij voorzitter is.
Volgens Schouten is er geen werk meer voor alle jongeren die hun heil
in de land- en tuinbouw willen zoeken. Hij is van mening dat de produk-
tie per hectare en per arbeidskracht sterk zal blijven toenemen. De groep
jongeren die thans in de agrarische sector instroomt, is volgens Schouten
groter dan het aantal werklozen dat noch in de eigen bedrijfstak, noch
daarbuiten aan de slag kan.
AMSTERDAM (ANP) - De Ame
rikaanse dollar is nog nooit sinds
de Tweede Wereldoorlog zo duur
geweest als op dit momnent.
Rond het middaguur werd van
daag in Amsterdam op iets bo
ven de 3,83 gulden gehandeld, en
dat betekende een nieuw record.
In 1956, toen het oude record
werd gezet, werd 3,83 gulden
voor de Amerikaanse munt be
taald.
Bij het slot van gisteren be
vond de Amerikaanse munt zich
nog rond de 3,80 gulden. De
voortgaande opmars van de dol
lar wordt toegeschreven aan een
lichte stijging van de rente in
Amerika en aan het bijgestelde
groeicijfer van de Amerikaanse
economie in het vierde kwartaal
van 1984. Die bedroeg op jaarba
sis niet 3,9 procent, zoals eerder
werd geschat, maar 4,9 procent.
Tenslotte deden uitlatingen
van president Reagan, dat niet
op interventies behoeft te wor
den gerekend, een duit in het
zakje. Op de valutamarkt in To
kio vloog de dollar afgelopen
nacht (Nederlandse tijd) direct
na Reagans toespraak door naar
3,3605 mark. De officiële mid
denkoers in Frankfort bedroeg
gisteren 3,3480 mark. Valutahan
delaren daar houden er rekening
mee dat de dollarkoers volgende
week verder zal stijgen tot 3,40 of
zelfs 3,50 mark.
De records die tot nu toe wer
den bereikt waren hoogtepunten
sinds het loslaten van de vaste
wisselkoersen in 1973. Toen was
de dollar 3,60 gulden waard. Het
systeem van vaste wisselkoersen
is in 1944 ontworpen in Bretton
Woods en na de oorlog inge
voerd.
Door devaluaties van de gul
den bereikte de dollar echter in
de jaren vijftig een waarde van
3,80 gulden. Het na-oorlogs laag-
tepunt lag volgens De Neder-
landsche Bank op 30 oktober
1978. De dollar was toen beland
op 1,8725 gulden.
der binnen te halen voor de bouw worden wilde het bedrijf echter
van een groot ferry-schip. Het gaat geen mededelingen naar buiten
hier om een van de twee schepen brengen,
die North Sea Ferries in 1987 in ge
bruik wil nemen op de route Rot
terdam-Huil. Dinsdag maakte de
Schotse werf Govan Shipbuilders
bekend de order voor het andere,
vergélijkbare, schip voor de rederij
in de wacht gesleept te hebben.
Tussen de eigenaren van North
Sea Ferries - de Britse reder P O
en de Nederlandse NedLloyd
Evenals in Engeland moet ook
de Nederlandse overheid bijsprin
gen om de concurrentie uit het
Verre Oosten en - in dit geval ook
Frankrijk - het hoofd te kunnen
bieden. Van der Giessen-De Noord
kan aanspraak maken op de rege
ling 'generieke steun scheeps
bouw', die voor dergelijke omstan
Van der Giessen-De Noord wordt digheden in het leven is geroepen
onderhandeld over de bouw van Hierover is al overleg geweest tus
31.000 ton metende veerboot
voor passagiers en voertuigen. Met
het andere schip dat in Schotland
gebouwd gaat worden is een be
drag van ongeveer 40 miljoen pond
gemoeid (ruim 160 miljoen gul-
de werf en het ministerie van
economische zaken. De Britse
overheid heeft ongeveer 8 miljoen
pond subsidie gegeven aan de Go-
van-werf aan de Clyde.
Enkele maanden geleden kreeg
den). Aangenomen mag worden ^an der Giessen-De Noord even
dat met het tweelingschip een der
gelijk bedrag gemoeid is.
De president-commissaris van
de Nederlandse werf, mr. F. Mar-
een opdracht voor de bouw
van een grote veerboot van de
Stoomvaart Maatschappij 'Zee
land'.
'Afhaken MIP levert geen problemen op'
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
Aardenne (economische zaken)
vindt dat er naar gestreefd moet
worden binnen drie tot vier weken
een nieuwe participant in Van
Doorne's Transmissie te vinden nu
de Maatschappij voor Industriële
Projecten (MIP) van deelneming
heeft afgezien. Van Aardenne zei
dit gisteren tijdens een mondeling
overleg met de vaste kamercom
missie voor economische zaken.
Het afhaken van de MIP levert
op korte termijn geen acute proble
men op voor VDT, aldus Van Aar
denne. Hij zei dat er van verschei
dene kanten nog wel belangstel
ling is getoond voor VDT en dat er
vandaag weer contact zal zijn tus
sen het ministerie van economi
sche zaken en een belangstellende.
Het bedrijf kan voorlopig nog
vooruit en het opstarten van de
produktie van de volautomatische
transmissie gaat door. De overheid
wil echter niet meer geld in VDT
stoppen. "De bijdrage van econo
mische zaken en financiën acht ik
nu maximaal", aldus Van Aarden
ne.
De minister draaide er niet om
heen dat hij teleurgesteld is over
de opstelling van de MIP. De wei
gering van de MIP om aandelen
van VDT over te nemen, is veroor
zaakt door verschillen van mening
over de door alle partijen noodza
kelijk geachte balanssanering bij
VDT.
Ook van de zijde van de Kamer
viel kritiek te beluisteren op de op
stelling van de MIP. PvdA-woord-
voerder Castricum zei dat het er op
lijkt dat de MIP een tamelijk risico
loze deelneming wilde, terwijl de
MIP juist door de overheid is opge
richt met het doel deel te nemen in
innovatieve projecten, waaraan
nogal wat risico's verbonden zijn.
Van Dis (SGP) sloot zich bij deze
opvatting aan.
Jacobse (WD) noemde de op
stelling van de MIP "wonderlijk".
Van Aardenne zei niet van plan te
zijn op grond van deze ene erva
ring te zeggen dat de MIP zijn taak
niet goed heeft opgevat. Wel hield
hij de Kamer voor dat het zaak is
de opstelling van de MIP in de toe
komst goed in de gaten te houden,
omdat deze instelling uiteindelijk
is opgericht met 330 miljoen gul
den overheidsgeld.
Castricum liet zich somber uit
over de mogelijkheid een nieuwe
gegadigde te vinden voor deelne
ming in VDT, nu de MIP zo duide
lijk in de media heeft uitgelegd
waarom de maatschappij niet mee
wil doen.
ATHENE (AFP-Reuter) - In Grie
kenland zijn gisteren bijna 240.000
mensen in staking gegaan tegen de
weigering van de regering aan hun
verlangens tegemoet te komen.
Bouwvakkers hielden een protest
mars door de Griekse hoofdstad.
Ze eisten een verlaging van de pen
sioengerechtigde leeftijd tot 55
jaar, een 35-urige werkweek en
ogenblikkelijke maatregelen van
de regering om meer banen te
scheppen.
Het wegverkeer werd ernstig ge
stoord doordat 90.000 buschauf
feurs bij het openbaar vervoer niet
aan het werk zyn gegaan. Ook de
taxichauufeurs rijden niet. Zij eis
ten hogere tarieven, verlaging van
de benzineprijzen en betere pen
sioenen. De taxi-tarieven in Grie
kenland zijn de laagste in Europa.
De 40.000 bankbedienden, die
sinds dinsdag in staking zijn, heb
ben hun actie met een dag tot en
met vandaag verlengd. Zij willen
een nieuwe cao met hogere lonen
en een kortere werkweek.
Ook de 2.000 werknemers in de
aluminiumfabriek van Péchiney
werkten niet. Zij eisen een loons
verhoging en meer bevoegdheden
voor de vakbonden.
Minister van arbeid Evanghelos
Yannopoulos had de communisti
sche partij er dinsdag van beschul
digd dat zij door het organiseren
van deze stakingen een politiek
Vijfjaar Parelpockets. En dat
vieren we met de Jubileum Parel
pocket. Vijf verhalen cn
novellen van Catherine Cookson,
Hammond Innes, Heinz G.
Konsalik, Johannes Mario
Simmel en Trevanian. Nu ver-
knjgbaar bij de boek- mt
handel voor slechts Tl™
Met de mogelijkheid
om nóg een Parel Pocket naar
keuze aan te schaffen voor f 5,-
ïn plaats van f 9.90!