Opleiding voor kort
middelbaar beroeps-
onderwijs in Leiden
Populair-wetenschappeKjk blad:
Boerhaave Wetenschapsbulletin
MODESHOW
NIJENBURG NODE,
b o e r h a a_ v e
Wetenschaps bulletin
Verspreid over drie scholen
Bezoek van
Deetman nu
vlekkeloos
Reeks lezingen over
wereldvoedselvraagstuk
DONDERDAG 21 FEBRUARI 1985
LEIDEN
Kwartaaluitgave van AZL en Medische Faculteit
LEIDEN - Boerhaave Weten
schapsbulletin. Zo luidt de naam
van een nieuw blad dat door het
bureau Voorlichting van de Medi
sche Faculteit en Academisch Zie
kenhuis Leiden is uitgegeven. Een
wetenschapsblad dat viermaal per
jaar verschijnt voorlopig in een op
lage van tweeduizend exemplaren.
Het eerste nummer is vorige week
van de pers gerold.
"Populair-wetenschappelijk", zo
zou initiatiefnemer en hoofd van
het bureau voorlichting, A.D. de
Jonge, de teneur van de artikelen
willen omschrijven. Er zijn spe
ciaal voor dit doel twee weten
schapsjournalisten aangetrokken,
die onder toeziend oog van een
redactieraad, elk kwartaal een
nummer vol pennen. De tweedui
zend exemplaren gaan behalve
naar de 'eigen werknemers' ook
naar de huisartsen in de regio, zus
terfaculteiten, andere gezond
heidszorg- en wetenschappelijke
instellingen en het bedrijfsleven.
De Jonge: "Het is de bedoeling
dat hierdoor de bekendheid van
het onderzoek, zowel naar binnen
als naar buiten toe, wordt vergroot.
Dit gebeurde eerst intern in de zo
genaamde vrijdagochtendvoor
drachten waarin onderzoekers hun
onderzoek presenteerden. Echter,
de belangstellenden waren veelal
leden van de eigen vakgroep. We
hopen met deze opzet veel meer
te bereiken".
Onder de top
Op de vraag of dat ook noodzake
lijk is, laat De Jonge een resoluut
"ja" horen. "AZL en faculteit heb
ben meer dan vierduizend werkne
mers. Van die mensen kan je niet
verlangen dat ze alles van eikaars
werk weten. We hebben de afgelo
pen jaar via allerlei bezuinigings-
en taakverdelingsoperaties aange
geven welke onderzoeksgebieden
de meeste aandacht krijgen. Aan
de hand van die gebieden zullen
we gaan publiceren. Dat betekent
overigens niet dat alleen het topon
derzoek, dat al vaak in de publici
teit staat een plaatsje in het bulle
tin zal verwerven", waarschuwt De
Jonge. "Integendeel we zullen het
juist gaan zoeken in de laag er on
der: het goede en gekwalificeerde
onderzoek".
Het fraai ogende kaft met de
veelzijdige Leidse arts Herman
Boerhaave (1668-1738) voorop, lijkt
in eerste instantie van een buiten
issig formaat. Echter, na enig me
ten blijken we gewoon te maken te
hebben met een A4-vel dat over
dwars is bedrukt.
Volgens De Jonge wordt slechts
een gedeelte van het onderzoek in
faculteit en AZL bekend via de me
dia. "Maar het is ook ondoenlijk
om al het wetenswaardige onder
zoek dat hier wordt gedaan voor
het voetlicht te brengen", zegt hij
ietwat gekscherend. Daarna weer
serieus: "Er is immers ook veel
fundamenteel onderzoek dat geen
directe nieuwswaarde heeft, maar
dat voor de wetenschappelijke ont
wikkelingen van groot belang is".
Twee van de vier artikelen uit
het bulletin die bij deze opmerking
van De Jonge aansluiten zijn: 'Elk
gewricht kent zijn grenzen' en de
'scintigrafïe'. Bij het eerste onder
werp maakt prof.dr. A. Huson,
hoogleraar in de anatomie, duide
lijk hoe de krachten in de gewrich
ten worden verdeeld en wat de ve
zelige elementen als kapsels en
banden daarbij doen. Samen met
de Technische Hogeschool Eind
hoven heeft hij driedimensionale
modellen ontwikkeld voor kniege
wrichten, heup-gewrichten en de
voet. Fraaie tekeningen en foto's
verluchtigen dit verhelderende
verhaal.
Gedegen populair
Bij de scintigrafïe is het pro
bleem de juiste radio-actief ge
merkte stof te vinden. Door een fo
to te maken met een speciale came
ra kan men nagaan waar die stof
fen blijven in het lichaam. Op die
manier kan het functioneren van
die organen zoals lever, nieren en
longen worden bestudeerd en kan
of i
wat
de
hand is. Ook dr. E.K.J. Pauwels
slaagt er.in, als hoofd van de afde
ling Isotopendiagnostiek, een
boeiend aspect van zijn vakgebied
naar voren te brengen.
De andere twee verhalen gaan
over de opleiding van de medisch
studenten per computer en de de
strijd tegen de chronische pijn,
waarbij het aan de pijnkliniek ver
bonden pijnteam van het AZL aan
het woord komt. Het Boerhaave
Wetenschapsbulletin mag gerust
een loffelijk initiatief worden ge
noemd. De Jonge: "We hopen hier
mee de medische wetenschap op
een enigszins populaire, maar toch
gedegen manier dichter bij het
geïnteresseerde publiek te bren
gen".
SASKIA STOELINGA
LEIDEN Met ingang van het ko
mende schooljaar zal in Leiden de
mogelijkheid bestaan om kort mid
delbaar beroeps onderwijs (kmbo)
te gaan volgen. Deze vorm van on
derwijs maakt gebruik van lokaal
ruimte in andere scholen.
Het kmbo 'Het groene hart', dat
in Gouda is gevestigd, krijgt op een
aantal Leidse scholen de mogelijk
heid lessen te geven in administra
tie (in scholengemeenschap De
Nieuwe Vaart), elektro- en motor-
voertuigtechniek (in de Techni
sche School aan de Haagweg) en
toegepaste vormgeving (in het
Rijnlands Instituut voor het On
dernemersonderwijs in Leider
dorp, waar nu al het vak detailhan
del wordt gegeven).
Directeur Blok van 'Het groene
hart' vertelt dat in deze vorm van
onderwijs afdelingen ziin. die elk
een eigen coördinator hebben.
"Het is een schooltje in een
school". Leiden had al een tijd ge-
Gebroken neus
na carnaval
LEIDEN - Een 22-jarige Leidse
carnavalsvierder heeft gistere
nacht de feestneus voor een gebro
ken neus verwisseld. De man
stond bij Club'70 aan de Stations
weg na de carnavalsviering nog
even na te praten toen hij werd be
sprongen door een hem onbeken
de man. Deze diénde hem enkele,
dusdanig ferme peüten op het ge
zicht toe dat de Leidenaar zich met
een gebroken neus onder dokters
behandeling moest stellen.
W. Blok, directeur van 'Het
groene hart'.
leden een aanvraag voor kmbo in
gediend. Het Leidse pakket zou ge
lijkwaardig moeten zijn aan dat in
Gouda. Het verschil met gewoon
onderwijs is volgens Blok dat ie
dere leerling in zijn of haar eigen
tempo kan werken. Dat moet ook
wel, want niet alle beginnende
leerlingen zijn even ver. Leerlin
gen die deze vorm van onderwijs
kiezen zijn afgehaakt op een ande
re school (lts of leao), willen verder
gaan in een al gekozen beroep of
willen omschakelen van het ene
naar het andere beroep.
Experimenteel
Het kmbo bestaat sinds 1979. Het
is experimenteel onderwijs met
kleine klassen, waarbij de stof is
verdeeld in een aantal 'stukken'.
Voor elk stukje kan een deelcertifi
caat worden behaald en alle stuk
jes samen leveren een certificaat
voor dat vak op. Na het behalen
van de certificaten en het doorlo
pen van een stage, wordt het diplo
ma verkregen.
"Wanneer iemand bijvoorbeeld
snel is in wiskunde, kan hij dat vak
vlug doorlopen, waardoor tijd
overblijft om alvast praktijkuren te
volgen", aldus Blok. Het voordeel
van het kmbo is ook dat de prak
tijk terugkomt op school. Daarmee
bedoelt hij dat tijdens de opleiding
steeds stages worden gelopen in
het bedrijfsleven. De leraar zoekt
zelf stageplaatsen bij bedrijven en
gaat ook mee als stagebegeleider.
Voor belangstellenden van het
kmbo in Leiden en Leiderdorp
wordt dinsdagavond 26 februari
van zeven tot tien uur een informa
tie-avond in het RIO, Leidsedreef 4
in Leiderdorp gehouden.
Beeld i
LEIDEN - Ook dit jaar zal er weer
een Leidse Uitmarkt worden ge
houden, gezien de geestdriftige
reacties van publiek, pers en deel
nemers. De Werkgroep Leidse Uit
markt kondigt dit aan in een rond
schrijven aan alle betrokkenen van
de vorig jaar gehouden Uitmarkt.
Uit gegevens uit een enquête on
der de deelnemers blijkt dat het
merendeel, 43 van de 70 deelne
mers, voelt voor een herhaling van
deze gebeurtenis, waarbij allerlei
verenigingen zich aan het begin
van het seizoen aan het publiek
presenteren. De meeste verenigin
gen hebben wel wat suggesties ter
verbetering van de organisatie. Zo
i vorig jaar in de Pieterskerk.
Werkgroep wil
weer Uitmarkt
op touw zetten
zou het tegelijk optreden van groe
pen in de Pieterskerk onmogelijk
zijn zonder hinder van elkaar te
hebben. Sommigen vinden het
grote aanbod van majorette-groe
pen te eenzijdig en hebben be
zwaar tegen de geluidsoverlast er
van. Ook zou het contact vooraf
met de deelnemers, vooral wat be
treft hun specifieke wensen ten
aanzien van lokatie van de kraam
en technische voorzieningen, voor
verbetering vatbaar zijrn Uit een
vraag of de deelnemers' de Uit
markt op zaterdag of zondag willen
houden, kwam de zaterdag als bes
te dag voor een dergelijk evene
ment naar voren.
Het financieel verslag geeft aan
dat de organisatoren geen finan
cieel overschot aan de Leidse Uit
markt overhielden. Een uitkering
van een 'winstaandeel' aan de deel
nemers is dus onmogelijk. Maar
daar staat tegenover dat slechts
een kwart van de verkregen garan
tiesubsidies behoefde te worden
gebruikt.
LEIDEN - Het bezoek dat minister
Deetman gisteren bracht aan het
Academisch Ziekenhuis Leiden en
de Rijksuniversiteit is vlekkeloos
verlopen. Actievoerende studen
ten die zichzelf 'de nieuwe lente'
noemen, hebben het programma
van de bewindsman niet kunnen
verstoren. Ze waren wel ter plekke
met spandoeken tegen het nieuwe
studiefinancieringsstelsel, maar ze
kwamen dit keer niet verder dan
de poorten van het ziekenhuis.
Dezelfde actiegroep was verant
woordelijk voor de bezetting van
het Academiegebouw eerder deze
maand, toen minister Deetman de
universiteit bezocht in verband
met het 410-jarig bestaan.
Zelfs de lunch die de minister
overigens gewoon in het AZL ge
bruikte, heeft gisteren in alle rust
plaatsgehad. De studenten hadden
er zelf op gerekend dat ze tijdens
de lunch de minister zouden kun
nen overvallen. Echter, het broodje
werd niet genuttigd in het restau
rant 'De Doelen' aan het Rapen
burg, zoals zij een dag eerder
meenden te hebben opvangen.
"Ze zijn vast en zeker uitgewe
ken. We hebben het gecontroleerd.
In 'De Doelen' was een tafel gere
serveerd", vertelde een teleurge
stelde demonstrant gistermiddag.
Een woordvoerder van het AZL
meldde vanmorgen dat de minister
van onderwijs en wetenschappen
voor een werkbezoek naar Leiden
was gekomen en dat de lunch van
begin af aan in het AZL stond ge
pland. Verder verklaarde hij dat
van onderhandelen met de minis
ter geen sprake was. "Een werkbe
zoek heeft tegenwoordig een oriën
terend karakter. De minister wil
wat zien".
Daarom toog Deetman naar de
nieuwbouw van het AZL, naar de
afdeling waar beenmergtransplan
taties bij kinderen worden verricht
en mocht hij een van de nieuwste
vindingen van Nederland aan
schouwen: de NMR. Een apparaat
dat zonder röntgenstralen toch het
inwendige van de mens kan afbeel
den.
Volgens de woordvoerder vond
de minister het allemaal buitenge
woon interessant. En volgens de
actievoerders gaat de strijd tegen
de minister de komende weken ge
woon door. "Bij elk bezoek dat hij
brengt aan een universiteitsstad
kan hij op verzet rekenen".
ONTUCHT - De Leidse politie
heeft maandag een 34-jarige Lei
denaar aangehouden op verden
king van het plegen van ontucht
met een 11-jarige jongen. Vrijdag
middag had de moeder van de jon
gen aangifte gedaan, nadat zij de
man, een kennis van de familie, op
heterdaad met haar zoon had be
trapt.
De man heeft bekend gedurende
een jaar geregeld ontuchtige han
delingen met de jongen te hebben
gepleegd. De man heeft de jongen
daartoe overigens nooit gedwon
gen.
LEIDEN - Over het voedselvraag-
stuk gaat een aantal lezingen dat
het Studium Generale van de Leid
se Universiteit in februari en maart
organiseert.
De serie begint vanavond met
een algemene inleiding over het
wereldvoedselvraagstuk door prof.
dr. W. Tims van de stichting onder
zoek wereldvoedselvoorziening;
op donderdag 28 februari
spreekt prof.dr. J. de Hoogh van de
Landbouw Hogeschool in Wage-
ningen over het EG-landbouwbe-
leid en de wereld voedselsituatie:
ir. A. Oomen (ministerie van bui
tenlandse zaken) zal vervolgens
spreken over de stelling 'Voedsel
hulp; geven is makkelijker dan
ontvangen';
drs. H.A. Meilink van het Afrika
Studiecentrum in Leiden spreekt
op donderdag 7 maart over de in
terne en externe oorzaken van de
voedselcrisis in Afrika;
'De beperkingen van het land
bouwkundig onderzoek; macht en
onmacht van de groene revolutie'
is het onderwerp waarover ir. L.O.
Fresco (Wageningen) op 14 maart
een lezing houdt; drs. M. Marchand
(RU Leiden) spreekt vervolgens
over de ecologische voorwaarden
voor voedselproduktie in de Derde
Wereld.
Prof.dr.ir. C.T. de Wit (Wagenin
gen) en drs. R. Boeringa van de Na
tionale Raad voor het Landbouw
kundig Onderzoek spreken op 21
maart over 'Beginnen in Neder
land, perspectieven voor de land
bouw hier'.
De serie wordt afgesloten op 28
maart, wanneer M. van Brakel van
de Vereniging voor Milieudefensie
'de wereld voedselsituatie en wes
terse consumenten' zal bespreken.
De lezingen worden gehouden in
het Centrale Voorzieningen Ge
bouw, Cleveringaplaats 1, Leiden.
Ze zijn gratis toegankelijk voor ie
dereen en beginnen steeds om acht
uur 's avonds.
BB 0 0 0 OWB fl 0'0'0'0'0'0-B"C"0"0'0'0'0~0'fl'0'0'0'0~g~0"fl"0~{rO'B~g~0"fl'0"0'g'0'0
op dinsdag 26 februari om 10.00,13.30 en 15.30 uur.
GRATIS TOEGANG.
Gangetje 6, Leiden.
Gelieve tijdig te reserveren onder telefoonnummer: 071-144779.
Kinderfestival
Onderwijsdeskundigen zullen
het binnenkort wel in een lijvig I
rapport aan de kaak stellen: play
back is slecht voor kinderen,
doodt de creativiteit. Sinds pre
sentator Henny Huisman de tv
voor imitatoren openstelde,
heeft het virus snel om zich heen
gegrepen.
Het Leids Kinderfestival, gis
teren in de Emilie
scholengemeenschap
Storm Buysingstraat, was er het
wettig en overtuigend bewijs
van. De organiserende buurthui
zen beloofden in een persbericht
clowns, toneel, acrobatiek en
dergelijke, maar het kwam toch
voor negentig procent neer op I
het nadoen.
De overgave waarmee dat in de
overvolle Knappert-school ge-
beurde, was overigens een vin-
gerwijzing dat nadoen nog hele
maal niet zo slecht is voor de j
jeugd. De deelnemers hadden er
veel werk van gemaakt en de
tweede versie van het kinderfes
tival mocht dan ook gerust een
groot succes heten. Corien van
der Linden van buurthuis De
Rolleman werd door een jury als
beste beoordeeld. Zij was voor
drie minuten zangeres Cindy
Lauper in het nummer 'Girls just
want to have fun'.
A1 die geoefende play-back
nam niet weg dat bijvoorbeeld in I
groep 2 de vierjarige Kizzy Ver
hoeven de show stal. Eigenlijk
durfde ze niet zo goed, maar toen j
Kizzy als Danny de Munck een
maal met microfoon en al op het
podium stond, was alle schroom
in een oogopslag verdwenen.
Met krachtige stem had ze de
zaal gauw plat. "Jammer dat ze
nou die microfoon kreeg", vond I
haar moeder. "Nu vergat ze hele
maal de bewegingen".
Dat mocht dan wel zo zijn,
maar het is toch ook wel eens
leuk om bij al dat geplay-back
een heuse stem te horen.
De wonderdokter (4)
We ontvingen een schrijven
van de telepaat/magnetiseur D.
Duglas over wie we enige tijd ge
leden in deze rubriek berichtten.
De wonderdokter laat weten dat
hij zijn praktijk gaat uitbreiden:
"Het is mij een succesvolle me
thode gebleken om mensen on
der hypnose hun eetgedrag te la
ten veranderen of van het roken
af te helpen. Er is slechts een
licht hypnotische toestand voor
nodig om het beoogde doel te be
reiken en bovendien zal iedereen
het als een bijzonder prettige li
chamelijke en geestelijke ont
spanning ervaren".
Die Duglas. Het zal ons niet
verbazen als we binnenkort een
brief van hem krijgen waarin hij
meedeelt dat hij er in is geslaagd
een muilezel onder hypnose te
brengen met als resultaat dat het
dier na de behandeling meende
een renpaard te zijn.
Niet iedereen is te spreken
over Duglas. Nadat het artikel
over hem was verschenen, belde
mevrouw Bosje op. Kwaad,
want, zo zei zij, in weerwil van al
die positieve verklaringen van
patiënten is haar niet gebleken
dat Duglas gouden handjes
heeft. Integendeel. Volgens haar
hadden die mensen de kwalitei
ten van de magnetiseur overdre-
"Ik heb", zo vertelt ze, "sinds
mijn geboorte een afwijking aan
de rugwervels. De hoofdschar-
nier deugt niet en daar draait al
les om. Ik ben er voor bij een spe
cialist geweest en die zei dat ik
niet meer te opereren was. Daar
was ik inmiddels te oud voor. Hij
zei letterlijk: u zit de rit er wel
mee uit. Vreselijk uitgedrukt na
tuurlijk en zo'n man gaat geheel
voorbij aan de pijnen die mij
kwellen. Als ik uit bed kom,
duurt het uren voordat ik weer
een beetje mens ben. Het corset
dat ik draag, brengt maar ten de
le verlichting".
De wonderdokter (5)
Ze dacht: ik' ga maar eens naar
die Duglas toe. Baat het niet dan
schaadt het niet. "Als je voortdu
rend ergens pijn hebt, dan grijp
je elke strohalm aan. Dat klinkt
misschien overdreven, maar zo is
het wel. Hoop doet leven, niet-
i der Sloot waant zich enkele minuten Pat Bexnatar in het nu
Op een dinsdagavond ging ze
vergezeld van haar man naar res
taurant Eigenzorg. Ze kwam niet
aan de beurt, zo druk was hét.
"Allemaal mensen die hun heil
zochten bij Duglas. Hun laatste
heil, kreeg ik de indruk toen ik
die mensen eens goed in me op
nam. Maar goed, ik kon dus niet
terecht bij Duglas op die avond.
Mij werd verteld dat ik op
woensdagavond maar eens
moest terugkomen. Dan zou hij
er weer zijn".
De volgende woensdag was ze
weer in het Eigenzorg. "Het
duurde nog een hele tijd voor ik
aan de beurt was. Bij half tien
was bet eindelijk zo ver. Ik heb
nog even met een voorganger ge
sproken. Die man zei dat Duglas
hem niet had kunnen helpen. O,
dacht ik, gaat dat zo. Maar ik
ging wel naar binnen".
Eenmaal binnen in de donkere
ruimte waarin Duglas zijn prak
tijk uitoefent, legde ze uit wat er
aan scheelde. "En toen begon hij
met die therapie. Voelt u de hitte,
vroeg hij. Nou, ik voelde geen
hitte en die zou ik niet voelen
pok. Toen hij hoorde dat ik ook
last had van slapeloosheid ver
klaarde Duglas dat hij daar wel
wat tegen kon doen".
"Ik moest maar strak in de
kaars staren, zei hij. En daarna
begon hij met een rustige stem te
kletsen. Dat ik me loom zou voe
len, dat m'n oogleden zwaar wer
den, dat soort gezwets. Die
nacht, zei Duglas, zou ik heerlijk
slapen. Nou meneer, ik kan u
verzekeren: die nacht heb ik
weer gewoon pillen moeten slik
ken om in slaap te komen. Het
had helemaal niets geholpen".
De wonderdokter (6)
Het ergste van alles vond me
vrouw Bosje de tarieven die
Duglas hanteert. "U bent tien mi
nuten over tijd, kreeg ik te horen
en dat betekende dat ik hem ex
tra moest betalen. In totaal ont
ving hij voor die behandeling
vijftig gulden, een behandeling
die absoluut niets heeft gehol
pen".
Ze wil niet uitsluiten dat
Duglas over zekere gaven be
schikt, maar: "Ik heb sterk de in
druk dat hij ook misbruik maakt
van de ellende van andere men
sen. En ik ben niet de enige die
er zo over denkt. Ik heb met an
dere bezoekers gesproken die
hetzelfde zeiden".
"Kijk, u weet wat het is: je
komt bij zo'n man nadat je al, ik
weet niet hoeveel dingen hebt
geprobeerd, je denkt, misschien
dat hij...En Duglas weet drom
mels goed dat er op deze wereld
veel van dit soort mensen rond
lopen. Dat noem ik misbruik".
"Wat me ook stoort, is dat hij
zijn tarieven niet aan de muur
heeft hangen. Dat moet de medi
sche stand ook doen. Bovendien
houdt hij niet eens een admini
stratie bij. Merkwaardig, vindt u
ook niet? W(j moeten alles aan de
belasting verantwoorden. En hij,
hoe zit het met hem?"
Hoe zit dat, Duglas? "Nou, wat
die vrouw zegt over de belastin
gen klopt niet. Ik niks opgeven,
hoe weet ze dat? Ze doet maar
een gooi in de lucht. En wat be
treft haar andere klachten, daar
kan ik kort over zijn: sommige
mensen kan ik niet helpen. Ja, en
die mensen zijn dan soms onte
vreden. Maar ik kan u verzeke
ren dat de meeste mensen die ik
help wel degelijk tevreden zijn.
Wat moet ik verder nog zeggen?"
