JAZZ Heruitgaven van niveau Solisten ontbreken Overbodig en inhoudsloos Swingende en schoolse bop Waardevolle bloemlezing Vriendelijke filmmuziek KRUISWOORD 0PL0SSING ZATERDAG 16 FEBRUARI 1985 EXTRA PAGINA 25 Bijdragen: Willem S. Winsemius Wim Wirtz Sarah Vaughan (foto i Dinah Washington Sarah Vaughan en Billy Eckstine 'The Fats Waller Songbook' (818930-1, Polygram Records), 'The Irving Berlin Songbook' (822526-1, Polygram Records. De neiging van sommige platen maatschappijen om oude muziek terug te roepen in de herinnering is in de wereld van de jazz een welbekend en aanvaard ver schijnsel dat soms tot waardevol le produkties kan leiden. Een re cent voorbeeld daarvan is een viertal 'Great American Song- books', die eerder - dat wil zeg gen in de jaren vijftig - zijn ver schenen op de labels Emarcy MG en Verve, en die nu zijn 'he ruitgebracht' voor eigentijds ge bruik. Het gaat om produkties van Ella Fitzgerald ('The Johnny Mercer Singbook), Mel Torme ('The Duke Ellington en Count' Basie Songbooks'), Sarah Vaug han en Billy Eckstine, en Dinah Washington. De LP van Dinah Washington bevat een schitterende verzame ling composities van Thomas 'Fats' Waller, de legendarische pianist, organist en vooral mu- ziekschrijver die een groot stem pel heeft gedrukt op de ontwik keling van de jazz in de jaren twintig, dertig en veertig. Was hington vertolkt van hem - met het haar typerende, zwoel vibre rende stemgeluid - bekende composities als Jitterbug Waltz, Squeeze Me, Ain't Misbehavin', Black and Blue en Honeysuckle Rose. Een waar genot voor de lichtzinnige luisteraar die zich bij deze warme 'easy-listening' jazz zonder enige moeite zal kun nen verplaatsen in de sfeer van glitterfilms uit de jaren veertig en vijftig, met mooi aangeklede sekssymbolen en stoere helden. The Irving Berlin Songbook, waarop Sarah Vaughan en Billy Eckstine samen bekende stuk ken van de gelijknamige compo nist ten gehore brengen (Alexan ders Ragtime Band, Cheek tot Cheek, Remember, Always), is van een wat minder allooi. De verklaring hiervoor moet wel haast zijn. dat Vaughan en Eck stine niet goed bij elkaar passen: de typische, wat rauwe musical- stem van Eckstine valt moeilijk te verenigen met het subtiel swingende stemgeluid van Vaughan, die net als Dinah Was hington, Billy Holiday en bij voorbeeld Julie London elke ei genschap mist om in duet te zin gen. WW Sweetwood Dixie Stompers 'The Sweetwood Dixie Stom pers met Beryl Bryden'. (TE 81.215/4 RIFF Records). De Zoeterwoudse dixielandband Sweetwood Dixie Stompers heeft ter gelegenheid van haar eerste lustrum een LP gemaakt die de plaatselijke fanclub onge twijfeld veel vreugd zal doen. Dat lijkt trouwens ook het be langrijkste uitgangspunt te zijn geweest, want er is niets aan het. toeval overgelaten: de plaat be vat voornamelijk bekende stuk ken en bekende arrangementen, geen nieuwe invalshoeken, geen originele vondsten of spectacu laire soli. Maar misschien mag je van een amateurorkest dat met veel plezier musiceert ook niet meer verwachten. De Sweetwood Dixie Stom pers is een zes man sterke band (drie blazers, banjo, tuba, drums) die is ontstaan uit de plaatselijke fanfare en die, omringd door een grote schare enthousiaste fans, gaandeweg een redelijk niveau heeft bereikt. Het orkest won in 1983 het Leidsche Jazzconcours, het jaar daarop het Haagsche Jazzconcours, fungeerde twee jaar als huisorkest van NRCV's Stedenspel en werd gekoesterd door de in deze contreien welbe kende Ted Easton, die er uitein delijk ook voor zorgde dat er een plaat werd gemaakt. De plaat is hier en daar door weven met degelijk 'jatwerk' van o.a. The Dutch Swing College Band (Them their Eyes, Alabama Jubilee, Kansas City Stomp), de thema's worden keurig en onge twijfeld geheel volgens de parti tuur uitgevoerd, de zangeres Be ryl Bryden (niet opmerkelijk) wordt op maat begeleid, maar waar het vooral aan ontbreekt zijn goede solisten die met een redelijke techniek en enige muzi kale fantasie het niveau van de band aanzienlijk zouden kunnen verbeteren. Als daarop wat meer het accent zou worden gelegd, wordt ook de behoefte om eigen, dus origineler arrangementen te spelen misschien wat groter. WW Urs Leimgruber Kwartet Het plateiimerk Timeless van de Nederlandse jazzimpresario Wim Wigt, die ooit begon als uitgever van platen van groepen die voor hem als zetbaas op dat moment door Europa toerden, timmert nu hard aan de weg door het uit brengen van debutanten en on bekende musici. Voorbeelden hiervan zijn Toon Roos en Karei Boehlee en voor deze plaat dus de Zwitserse saxofonist Urs Leimgruber. Leimgruber leidde tien jaar geleden de groep OM. Dit is tevens de titel van een plaat van saxofonist Coltrane. Hiermee is meteen de muziek soort gekarakteriseerd, die Leimgruber nu speelt, zij het met een sterk verzwakte intensiteit en met invloeden van de Ameri kaanse saxofonisten Wayne Shorter en Dewey Redman en de Noorse Jan Garbarek. Het is ongelukkig voor Leim gruber dat die voorbeelden alle maal wat spannender musiceren en hij daardoor niet opvalt. Het eerste nummer 'Appartment' be gint na een introductie van slag werk en bas met een eenvoudig motiefje op sopraan om daarna maar te blijven doordreutelen. Je zou zeggen dat het mooie medi- tatiemuziek moest voorstellen, maar daarvoor gebeurt er weer te veel. Ook de confrontatie met de overige musici wordt vermeden, zodat het bij mooie muziekmake- rij blijft. Alleen de Amerikaanse pianist Don Friedman, die eens begon als stijlvolger van Bill Evans, weet in zijn solo nog avontuur te brengen. Het lange nummer 'Bla bla bla' op de tweede kant is het meest vrije stuk van de plaat. Het tenorspel kenmerkt, zich door veel staccato en wisselende stij len, maar blijft inhoudsloos. Kortom: een redelijk overbodige plaat, opgenomen te Monster in 1983 door vier toch niet onver dienstelijke musici. WSW Bamey Kessel Eén van de vele series met histo rische opnamen is de nu al weer 180 titels omvattende catalogus van Fantasy onder de naam Ori ginal Jazz Classics. De laatste dertig uitgekomen platen bevat ten opnamen van het label Con temporary uit de jaren vijftig. Te genwoordig wordt soortgelijke muziek gebracht door het label Concord jazz en dikwijls met de zelfde musici. Deze plaat bevat muziek uit twee sessies met een kwintet onder leiding van gita rist Barney Kessel. Verder spe len mee bassist Red Mitchell en de vorig jaar overleden drummer Shelly Manne. Hoewel er enkele jaren tussen deze sessies uit 1953 en 1956 zit ten en er ook verschillende bla zers meedoen, eerst Bud Shank en later Buddy Collette, is er op vallende eenheid van stijl. De gi taarstijl van Barney Kessel, die vorig jaar in Leiden speelde, is gebaseerd op die van Charlie Christian, aan wie hij het num mer 'Salute to Christian' op droeg. De vijf eigen nummers van de twaalf die op de plaat staan zijn rechttoe rechtaan swingende bopnummers, waarin de gitaar de hoofdrol speelt. De overige musici zorgen, op de flui tist na, voor de gedegen begelei ding. Het gebruik van de fluit in de bebop was nieuw. Tegenwoordig worden de nummers langer uitgebouwd, maar de gehele plaat is als een lang nummer te beschouwen met verschillende tempi. De mu ziek klinkt r.u nog fris, maar wel «erg schools en weinig diepgaand, vandaar de titel: Easy Like. WSW Dizzy Gillespie De trompettist Dizzy Gillespie heeft net als vele van zijn stijlge noten te lijden gehad van een ze kere miskenning, die in de jaren kort na de oorlog werd gevoed door een gebrek aan echte be langstelling bij het publiek voor de be-bop jazz. Veel musici die weinig of niets met be-bop te ma ken hadden eisten het primaat van de be-bop voor zich op en verwerkten haar in talloze opper vlakkige arrangementen die het brede luistervolk al snel bevre digden. Het bracht John Birks Gilles pie tot de oprichting van een ei gen label - Dee Gee - dat evenwel al na twee jaar (1951-'53) wegens financiële problemen ten grave moest worden gedragen en werd overgenomen door Savoy. De opnamen die in die tijd werden gemaakt, zijn nu goeddeels sa mengebracht op een dubbel-LP met de toepasselijke titel Dee Gee Days. Gillespie speelt in wisselende bezetting met onder anderen John Coltrane, Milt Jackson, Kenny Burrell, Percy Heath, J.J. Johnson, Art Blakey en A1 Jones 22 stukken, met beurtelings een prachtige strakke thematiek en - typerend voor Gillespie - ook veel 'entertainment' of zo men wil: dikke lol. De mooiste num mers - maar dat zal nauwelijks verbazing wekken - zijn die waarbij Gillespie en Coltrane, veelal tweestemmig, samenspe len in schitterend gearrangeerde chorussen en elkaar feilloos pa rafraseren in de soli. Dee Gee Days is een waarde volle bloemlezing uit een voor de ontwikkeling van de moderne jazz belangrijke periode, waarin de namen van Charlie Parker en Dizzy Gillespie onverbrekelijk met elkaar zijn verbonden. Par ker is al een legende, Gillespie wórdt het vanzelf. WW The Golddiggers Jazz dient vaak als achtergrond voor films. In de onlangs in Ne derland uitgebrachte, geheel door vrouwen geproduceerde Engelse film The Golddiggers met in de hoofdrol Julie Christie wordt muziek uitgevoerd van fa- gotiste Lindsay Cooper met tekst en zang van regisseur Sally Pot ter. De kerngroep van muzikan ten bestaat uit Georgie Bom op gitaar en cello, Eleanor Sloan op viool, hoornist Kate Westbrook en Marilyn Mazur op drums. Ver der spelen op enige nummers voor kenners bekende musici als Lol Cohill, Dave Holland en zan ger Phil Minton. Het is een poëti sche film over de macht van goud en het verlangen naar ple zier en mysterie. De muziek ondersteunt het rit me van de film, maar weet ook zonder de film de juiste sfeer op te roepen. Het poëtische en im pressionistische karakter van de muziek wordt opgeroepen door ijle strijkersklanken, afgewisseld met zang en jazzritmen. De mu ziek is niet duidelijk bij jazz, klassiek of pop onder te brengen, maar Lindsay Cooper is bekend van zanger David Thomas (ex- Père Ubu). Op de plaat staan twaalf nummers waarvan vier met zang. De arrangementen lij ken in de verte een beetje op die van Carla Bley en Mike West brook en krijgen door het zuinig gebruik van slagwerk een beetje gedragen karakter. De opnames zijn uit 1983 en deels zelfs op lo catie opgenomen. WSW Horizontaal 1. wild zwijn; 4. niet dicht bij; 7. erfdeel; 11. muziek noot; 12. gelooide huid; 13. water in Friesl.; 15. esdoorn; 18. plaats in Gelderl.; 19. gomhars; 21. nieuw (in sa- menst.); 22. ad vocem (afk.); 24. pers. vnw.; 25. bedover- trek; 26. geld-verduistering; 32. vrouw, titel; 33. reeds; 35. mannetjes vis; 37. open plek in een bos; 38. vleessoort; 39. ivoor; 41. vioolbouwer; 42. geur-reukwater; 43. op stootje; 44. bitter vocht; 45. houding; 46. plaats in Spanje; 47. vr. munt; 48. muzieknoot; 51. plaats om sleutels op te hangen; 57. hoge berg; 59. pers. vnw.; 60. verbrandings rest; 61. kade; 63. voedsel; 65. kostuum; 67. verdieping; 69. getijde; 70. chocoladepoeder; 71. ontkennend voorvoegsel; 72. brandstof; 73. staatsbe drijf; 74. derhalve. Verticaal 2. godsvruchtig; 3. voordat; 4. nuttige dieren; 5. uier; 6. herkauwer; 8. koorzang; 9. verschiet; 10. angstig; 14. toverkol; 16. uitroep; 17. slor- De prijs van 25,- werd toege kend aan Mevr. H. Leurdijk-de Rooij, Apollolaan 40, 2324 BS Leiden. Oplossingen met vermelding van 'Puzzel' voor donderdag op brief kaart of in enveloppe zenden aan Redactie Leidsch Dagblad, Post bus 54, 2300 AB Leiden. Oplossing van 9 februari. digheid; 19. gedaanteverwis seling; 20. serie; 23. heen en terug; 24. bevel; 27. ten be drage van; 28. schouderver siering; 29. dor; 30. ter plaat se; 31. jaargetijde; 34. veilige opbergplaats; 35. hengsel- scharnier; 36. dwaas; 39. roem; 40. voor; 47. stoom-lo- comotief (afk.); 49. voertuig; 50. klein kindje; 51. klos; 52. klein kind; 53. precies; 54. uitroep v. afschuw; 55. pres sie; 56. glazen vat; 58. lage ri vierstand (afk.); 62. argentum (afk.); 64. Japanse gordel; 65. vloeibaar voedsel; 66. huis dier; 68. insekt. Dit weekeinde wordt in de Rem brandt Scholengemeenschap het 45e Daniël Noteboomtoemooi gespeeld. Tot en met de prijsuit reiking, zondag om half zeven bent u welkom om de ongetwij feld spannende strijd te volgen. Ter gelegenheid van het toernooi wordt aan de deelnemers een probleem van LSG-penning- meester Van der Drift ter oplos sing aangeboden, en ook dit jaar kunnen de lezers van deze ru briek weer meedingen naar de priis van 100. (DIAGRAM I) De opgave luidt: wit speelt en geeft mat in twee zetten. Uw oplossin gen kunt u sturen naar: J. Chau- dron, Van 't Hofflaan 5, Voor schoten. Met nog drie ronden te gaan had Jeroen Piket slechts één punt nodig voor een meesterre- sultaat in het Hoogovenstoer- nooi. Hij liet de spanning wel erg hoog oplopen door dit punt pas in de laatste ronde te scoren. In een eerdere fase liep alles op rol letjes, zoals in de volgende partij. Wit: Barlov; zwart: Piket. 1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pf3 Lg7 4. g3 0-0 5. Lg2 d6 6.0-0 Pc6 7. Pc3 a6 8. h3 Tb8 9. e4 b5 10. e5 Pd7 11. cb5: ab5: 12. e6? (Een woeste aanvals- poging, die uitstekend door Pi ket wordt opgevangen. Beter is Pg5) fe6: 13. d5 Pb4 14. Pg5 Pc5 15. de6: Lb7! (Le6: .16. Pe6: 17. Ld5 Pd5: 18. Dd5: is uiteraard niet goed maar zwart kan ge- i e6 heen spelen) 16. Lb7: Tb7: 17. Le3 Pbd3 18. Dg4 Pe5 19. De2 b4 20. Pd5 c6 21. Pf4 Da5 22. Tacl Tb5 (Het blykt dat zwart de enige is die speelt. Hij dreigt met h6 en g5 de konings vleugel op te rollen, terwijl ook de witte damevleugel braak ligt) 23. h4 Lf6 24. Ld4 Da2: 25. Tal Db3 26. Lc5: Tc5: 27. Pe4 Tc2 28. Pf6:+ Tf6: 29. Ta8+ Kg7 30. Da6 (Ook De3 De3: 31. fe3: Tb2: is ui teraard kansloos) (DIAGRAM II) Tf4:! 31. gf4: Pf3+ en wit gaf het op. De mooiste manier om het uit te maken is 32. Khl Ph4: 33. f3 Df3:+Ü 34. Tf3: Pf3: en Th2 mat is ondekbaar. Vandaag wordt de laatste ronde van de halve finale voor senioren gespeeld. Zoals gebruikelijk zal dat weer "vechten" worden om de finale te halen. In groep A is de stand aan de kop: 1. G. Jansen en Van Aalten 11; 3. Goudt en Vermin 9; 5. H. Jansen 8. In deze groep zal de strijd waarschijnlijk vnl. gaan tussen H. Jansen en Goudt aangezien zij tegen elkaar spelen. In groep B is het ongelo felijk spannend, aangezien er van de 10 spelers ernog 8 zijn die kans hebbenop dè 4 finaleplaat sen: 1. Scholma; 2. Palmer en v.d. Kooy; 4. Bies, Heusdens, Meyer en Kr^jenbrink; 8. Bron- string. De smaakmaker van de halve finale tot nu toe was Je roen Goudt. In vrijwel elke partij ging hij er tegen aan. Diagram 1 is daar een mooi voorbeeld van. Hier forceerde Goudt tegen Brouwers vrijwefde winst via 34- 29 14-19 29-23!! 18x29 22-18 12x23 27-21 16x27 32x3 23x34 3x39 29- x38 37-32! 26x28 39x9 19-23 9-27 38-42 48x37 23-28 27-43 28-33 37- 3211-17 36-31?? 33-38 43-30 en re mise gegeven. Winst is i.p.v. 36- 31 32-27 en nu 1 15-20 43-25 33-38 25x26 38-43 26-48 43-49 27-22 24- 29 22-18 29-33 18-13 49-21 13-9 21- 26 9-4 33-38 4-15; 2 24-29 35-30 15- 20 30-25 20-24 36-31 6-11 31-26 11- 16 43-49! 16-21 27x16 33-39 49-21 17-22 21-8 29-34 8x30 22-28 16-11 28-32 11-17 32-37 7-1 37-42 1-45 42- 48 30x43 48x39 45-34 W+. De meest eervolle onderschei ding in de tegenwoordige bridge- journalistiek is de Bols Brillian- cy-prijs. Deze werd destijds door Herman Filarski gecreëerd en wordt toegekend voor 'het best gespeelde spel' van het jaar; de prijs is zowel bestemd voor de journalist die het spel heeft vast gelegd als de speler die het spel heeft gespeeld. Een beetje jammer dat de oogst in 1984 schraal was, moge lijk omdat ook niet alle beschik bare bronnen zijn aangeboord. Van de 12 voorgeselecteerde spellen die uiteindelijk aan een internationale jury werden voor gelegd, waren er 9 afkomstig uit de Olympiade in Seattle, 2 uit grote Amerikaanse toernooien en een uit het Europese junior kampioenschap in Hasselt. Alan Truscotts inzending won; een moeilijk spel, dat als pro- bleemspel met open kaarten niet zou misstaan. Dat is ook meteen het bezwaar van dit spel; het is zonder uitvoerige toelichting nauwelijks te beschrijven. Het spel b.v. dat de 7e prijs won is uitermate instructief en leent zich daarom veel beter voor een bridgerubriek. Mede daarom scoorde dit spel in Europa zeer hoog. De lezer oordele zelf: O In de partij Van der Kooy- Heusden leek na 9-14 de winst nog slechts een formaliteit van wege de onpareerbare dreiging 24-29 17-22 en 13-18. Wit speelde 37-31 26x37 32x41 21-26 (zwart kan kiezen hoe hij wil winnen) 41-37 17-22 28x17 24-29 34x12 25- x34 39x30 13-18? Hier had eerst 26-31 gemoeten. 12x23 19x50 43- 39! 50x31 36x27 14-20 27-21 16x27 17-11 27-32 11-6 32-37 6-1 37-41 1- 40 41-46 30-24 20x29 40x18 46-41 35-30 41-36 18-23 36-4 30-25 8-13 25-20 en zwart moest in een te leurstellende remise berusten. door Ton Schipperheyn HB! O A - V9 HB986 A852 - V986 AIO 4 N ^32 <?B4 vvn^inoe OVB97 O A 10 8 6 5 AH75 Z +10 4 - O B 4 O - u AH7 5 Z +104 N v WO ^Hioe 75 PV973 O H 4 3 2 B 3 2 Noord gever, OW kwetsbaar. Het spel is afkomstig uit de wed strijd Amerika-Duitsland in Seattle. West, Paul Soloway, was leider in 3 SA, waartegen noord uitkwam met Sch 6. West nam in de hand met Sch 10 en gaat u nu eens op zijn stoel zitten. Hoe gaat u verder? Speelt u Ru V na? Het is duidelijk dat u de rui- tenkleur nodig hebt, maar wat gebeurt er als u op Ru H snijdt en die snit mislukt? Zuid komt aan slag en speelt weer schoppen. U neemt Sch A en incasseert uw ruitens. Als noord het goed doet leidt dat tot: Postzegelboekje PB 27A wordt met ingang van 1 april in een nieuw jasje gestoken en krijgt een nieuw nummer en wel PB 27B. Dat andere jasje houdt in dat de inhoud dus ongewijzigd blijft (4 koningin Beatrix-zegels van 70 cent en 4 Crouwel-cijfer- zegels van 5 cent), maar dat de tekst wordt veranderd. In het boekje zal komen te staan: Post zegels verzamelen? Neem een abonnement op de nieuwste Ne derlandse postzegels. Inlichtin gen: Filatelistische Dienst PIT, Antwoordnummer 108, 9700 VB Groningen. Ook de prijs van het boekje blijft ongewijzigd: 3,-. De omslag (kaftje) van het boekje zal worden bedrukt met een nieuw motief, aangepast aan de bedrijfsstijl van de PTT Post. De kleur van de druk wordt grijs. De tekst op het kaftje: PTT post zegelboekje automaten. De postzegelboekjes PB 27A en PB 28A blijven verkrijgbaar zolang de voorraad strekt en tot nadere mededeling. De inhoud van PB 28A bestaat uit: 5 Crou- wel-zegels van 10 cent en 5 Crou- wel-zegels van 50 cent. C> V9 7 O - B32 West heeft 6 slagen, maar meer dan KI A en KI H komt daar niet bij, ergo één down. Soloway voorzag dat hij in de problemen zou komen als zuid Ru H had en noord Ha A. Hy ging er dan ook van uit dat hij eerst de 9e slag veilig moest stellen, in harten. In slag 2 speelde hij een kleine har ten naar de heer en Ru V na. Het contract was daarmee gemaakt, zoals de-lezer eenvoudig zal kun nen constateren. Het helpt noord niet om Ha A direct te nemen. De angel is daarmee uit zijn spel en alle gevaar voor west is geweken. Waarschijnlijk scoorde het spel slechts een 7e plaats omdat de ruitenrenonce bij noord de zaak vertroebelt. Zelfs als west met ruiten begint kan hij zich nog herstellen door direct Ru A te nemen, naar KI A over te ste ken en harten te spelen, met het zelfde resultaat. BELGIE - Honderd jaar gele den werd in Antwerpen de eerste Belgische persbond opgericht, de eerste organisatie van journa listen. Het was het startschot van wat nu de Algemene Vereniging van de Beroepsjournalisten in België (AVBB) is. Bij de AVBB, geen vakbond maar een beroeps organisatie, zijn de meeste be roepsjournalisten in België aan gesloten. Het 100-jarig bestaan van de AVBB is op 11 februari herdacht met een 9 frank-zegel (oplage 4,9 mihoen), waarop een hoed met in de rand een pers kaart. Het 50-jarig bestaan van de Bloedtransfusiedienst van het Belgische Rode Kruis wordt op 4 maart gememoreerd met de uit gifte van twee bijzondere zegels met bijslag. Op een zegel van 9 2 frank wordt een boom verbeeld met op de achtergrond een zon en een zegel van 23 5 frank toont een gebroken hart met in spiegelbeeld een gezond hart. De zegels zullen tot en met 30 april te koop zijn op alle Belgische postkantoren. FAROER - In mei 1789 voer een Britse expeditie, onder aan voering van de 22-jarige John Thomas Stanley (1766-1850), uit met onder andere als doel de Fa- roer. Vier schilderijen van de En gelsman Edward Dayes, die een beeld geven van Stanleys verblijf op de Faroer sieren evenzoveel zegels (250, 280, 550 en 800 óre), die de Faroerse PTT op 4 februa ri heeft uitgegeven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 25