Schuld en boete in RSV-debat
'Geen aantasting
van huursubsidie'
50 gulden.
Kabinet weigert
andere opzet wwv
Pak mee:
50 gulden.
Brokx waarschuwt fractie WD
Psychiatrische hulp
schiet veelal tekort
Politie mag
niet lukraak
controleren
op wapenbezit
Lubbers: nog mistflarden
rond positie Van Aardenne
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1985
WOERDEN-KATWIJK (ANP/ANP) - Staatssecretaris Brokx (volkshuisvesting) is niet
van plan is om de huursubsidie verder aan te tasten. De CDA-bewindsman zei dit in
Woerden waar hij aanwezig was bij de opening van een kantoor van het Nederlands
Christelijk Instituut voor Volkshuisvesting.
DEN HAAG (ANP) - De vraag naar
psychiatrische hulp neemt toe
evenals het aantal personen dat
daar bij herhaling gebruik van
maakt. De opvatting, dat psychi
sche problemen doorgaans kun
nen worden verholpen door pro
fessionele hulp, is echter onjuist
Aan de rol van familie en vrienden
van de patiënt moet meer aandacht
worden besteed dan nu gebeurt.
Dit blijkt uit „Samenhang in de
geestelijke gezondheidszorg voor
volwassenen", een rapport van het
Sociaal en Cultureel Planbureau
(SCP).
die werd geschreven door dr. Ma
rijke Mootz. Volgens haar mogen
de mogelijkheden van de geestelij-
ke gezondheidszorg niet worden
overschat. Veelal bieden opvang
en begeleiding meer uitkomst dan
behandeling. Er is bovendien veel
overlapping en versnippering. Er
zijn mogelijkheden voor goedko
pere hulp met behoud van kwali
teit. Zouden die drie jaar geleden
zijn verwezenlijkt, dan was 176
miljoen gulden of vijf procent van
de kosten op de geestelijke volks
gezondheid bespaard.
Daarmee is niet gezegd dat opvang
en behandeling van patiënten in de
huiselijke omgeving altijd beter
werkt. Problemen kunnen er ook
door verergeren. Het kan uitkomst
bieden als de patiënt het thuismi
lieu verwisselt voor een ander. Ver
vanging van hulp in ziekenhuizen
door hulp zonder opname is even
wel alleen mogelijk als de betrok
kene voor en na de behandeling
zijn dag zinvol kan indelen. Het
ziekenhuis biedt hiervoor verschil
lende bezigheden terwijl de moge
lijkheden voor dagopvang buiten
de instelling beperkt zijn. Deze
mogelijkheden moeten worden
uitgebreid, aldus het SCP.
In het rapport wordt het zeer uitge
breide en gespecialiseerde pakket
voorzieningen voor de geestelijke
volksgezondheid beschreven. In
totaal zijn het er ongeveer twintig.
Vele ervan leveren ongeveer de
zelfde diensten. Vaak is van het
toeval afhankelijk waar de patiënt
wordt geholpen, aldus het rapport.
Vrijwel gelijktijdig heeft drs B.G.
Kempen, directeur van de Nationa
le Woningraad, heeft de woning
bouwverenigingen en de bouw
bonden van FNV en CNV opgeroe
pen tot een gezamenlijke actie te
gen de fractie van de WD in de
Tweede Kamer, die vindt dat het
kabinet de huursubsidie dit jaar
weer zou moeten verlagen. Kem
pen sprak in Katwijk.
WD-kamerlid De Korte heeft in
januari gezegd dat de regering nog
dit jaar moet bezuinigen op subsi
dies die het inkomen van de burger
ondersteunen. Hij noemde de indi
viduele huursubsidie als één er
van. De CDA-fractie vond toen dat
De Korte voor zijn beurt had ge
sproken. Zij vindt dat het kabinet
zelf eerst met bezuinigingsvoor
stellen voor 1986 moet komen.
Brokx meent dat het "niet erg van
een samenhangend beleid getui
gen om na alle maatregelen die al
zijn genomen opnieuw te gaan tor
nen aan de huursubsidieregeling."
Volgens de staatssecretaris kan de
huursubsidie niet los worden ge
zien van de andere onderdelen van
de volkshuisvesting.
"Wie denkt dat hij ongestraft een
balk uit het bouwwerk van de
volkshuisvesting kan wrikken,
moet niet verbaasd zijn wanneer
dat gebouw vervolgens instort".
Met de maatregelen die de laatste
tijd zijn genomen, is de huursubsi
die beter beheersbaar geworden,
aldus de bewindsman en valt de
uitgavengroei mee. Verder is huur-
DEN HAAG (GPD) - De politie
mag alleen intensief op vuurwa
penbezit controleren als kort daar
voor in dezelfde omgeving bij een
misdrijf gebruik gemaakt is van
een vuurwapen. Het lukraak con
troleren op verboden wapenbezit
wordt niet toegestaan.
Dit blijkt uit wijzigingen die mi
nister Korthals Altes (justitie) heeft
aangebracht op de ontwerp-vuur-
wapenwet. Hij komt daarmee tege
moet aan de kritiek van de meer
derheid van de Tweede Kamer op
het oorspronkelijke ontwerp, dat
acht jaar geleden door de toenmali
ge minister Van Agt werd inge
diend.
Van Agt was bereid de politie de
bevoegdheid te geven om wille
keurig burgers aan te houden en te
controleren op illegaal vuurwapen
bezit. Hij wilde daarmee een halt
toeroepen aan het omvangrijke wa
penbezit. De politie neemt jaarlijks
ongeveer 5000 wapens in beslag.
De Tweede Kamer is tegen een
ruime controlebevoegdheid van de
politie, omdat het de privacy van
de burgers teveel zou aantasten. In
het nieuwe ontwerp blijft het mo
gelijk dat onschuldige burgers
worden staande gehouden.
Behoefte aan
woonruimte
steeds groter
DEN HAAG De behoefte aan
nieuwe woningen is groter dan
tot voor kort werd aangeno
men. Het aantal huishoudens
tot het jaar 2000 zal volgens
nieuwe voorspellingen met 1,1
miljoen toenemen tot 6,4 mil
joen, zo heeft staatssecretaris
Brokx gisteren gezegd.
Dat de behoefte aan nieuw
bouw groter is of wordt, is het
gevolg van de geboortegolf in
de jaren zestig, het langer zelf
standig blijven van ouderen,
het stijgende aantal echtschei
dingen en het gegeven dat
steeds meer mensen alleen
door het leven willen gaan.
Brokx bestrijdt aan de hand
van die gegevens dat de toene
mende leegstand een reden zou
moeten zijn om te stoppen met
nieuwbouw en zich te beper
ken tot beheer en onderhoud
van de huidige woningvoor
raad. Ook vervanging van
sloopwoningen uit de stadsver
nieuwingsgebieden blijft no
dig. Volgens Brokx zal het
nieuwbouwprogramma pas na
1990 structureel omlaag moe
ten.
De staatssecretaris zei verder
dat sommige categorieën huur
woningen worden steeds moei
lijker verhuurbaar en in som
mige gevallen leidt dat tot leeg
stand. Dat geeft volgens Brokx
aan dat we nu eindelijk iets zijn
ingelopen op het woningtekort.
Leegstand is een signaal dat be
paalde woningen minder aan
trekkelijk zijn en te duur.
subsidie van groot belang voor de
voortgang van de stadsvernieu
wing, aldus Brokx.
Hij wees er tevens op dat het af
schaffen van de objectsubsidies tot
huurverhogingen van 30 tot 40 pro
cent zou leiden en de inflatie in Ne
derland zou opdrijven met 3 tot 4
procent. Die huurverhoging zou
bovendien betekenen dat veel
meer mensen dan nu een beroep
op de individuele huursubsidie
zouden moeten doen.
Directeur Kempen van de Nationa
le Woningraad, waarbij de meeste
woningbouwverenigingen zijn on
dergebracht, zei in Katwijk de
woorden van Brokx als een waar
schuwing te beschouwen. "Als een
bewindsman zoiets in het open
baar zegt, dan doet hij dit om een
politiek signaal af te geven naar de
regeringspartijen. In die kringen
speelt men dan kennelijk op dit
moment met de gevaarlijke ge
dachte om het volkshuisvestings
instrumentarium verder te beper
ken", aldus Kempen, die met een
oproep tot actie besloot.
Ook de Bouw- en Houtbond FNV
noemt de toespraak van de staatse
cretaris ook opmerkelijk. De bond
onderschrijft het standpunt van
Brokx dat verdere bezuinigingen
in de volkshuisvesting niet kun
nen. Woordvoerder Theo van Won
deren: „De woningmarkt lijkt zich
net moeizaam te herstellen. Nieu
we bezuinigingen zouden dat weer
helemaal ondergraven en dat Zou
ernstige gevolgen hebben voor de
werkgelegenheid".
AMSTERDAM - In de hoofdstad
is gisteren gedemonstreerd door
fraanse moslimstudenten in het ka
der van een wereldwijd protest te
gen het bewind van de ajatollah
Chomeini in voormalig Perzië. Op
ie Dam werd het protest uitgebeeld
met een toneelstuk waarbij houten
geweren, twee stroppen en een mas
ker van de Iraanse leider werden
gebruikt. In het land vinden gere
geld executies plaats van tegen
standers van Chomeini.
DEN HAAG (ANP) - Premier Lubbers vindt het „een beetje jammer"
dat na het debat van de Kamer met de RSV-enquêtecommissie geen
motie op tafel is gekomen waaruit duidelijk blijkt dat minister Van Aar
denne volgens een meerderheid voluit functioneert en derhalve mag blij
ven. Lubbers constateerde gisteren op de wekelijkse persconferentie na
afloop van de ministerraad „enig gebrek aan transparantie" aan het einde
van het tweede RSV-debat.
Hij heeft de stellige indruk dat CDA-fractieleider De Vries het debat
heeft aangegrepen „om de zaak af te sluiten". De premier toonde zich
uiteraard tevreden dat Van Aardennes positie veilig is gesteld maar had
liever een scenario gezien waarin duidelijker was aangegeven dat er ver
trouwen in de bewindsman van Economische Zaken bestaat.
„Het zou mij liever zijn geweest als het Kamerdebat was afgesloten met
óf geen motie óf een motie waar klip en klaar duidelijk uit wordt waar je
aan toe bent", aldus de minister-president.
ADVERTENTIE
Ah u deze winter de schilder Ijji komen, \V)
Typisch de wmtcrschilder w
5
I li
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
zal de wens van de vaste kamer
commissie voor sociale zaken om
het nieuwe wwv-wetsontwerp (wet
werkloosheidsvoorziening) te
splitsen, naast zich neerleggen. Dat
gebeurt om 'financiële en systema
tische redenen'.
Premier Lubbers zei gisteren op
zijn wekelijkse persconferentie dat
het kabinet zich blijft verzetten te
gen een gescheiden behandeling
van de twee onderdelen van de
wet: de invoering van gelijke be
handeling van mannen en vrou
wen, en de financiering hiervan.
De maatregel kost de overheid dit
jaar f 200 miljoen en volgende jaren
telkens f 450 miljoen. Dit geld moet
worden gevonden door een ver
zwaring van de toelatingseis en een
beperking van de uitkeringsduur
voor werklozen tot 35 jaar.
Al eerder wees het kabinet een ge
scheiden behandeling van de
hand. In een nader rapport aan de
Raad van State zei het kabinet al
dat het nieuwe recht op wwv voor
een gehuwde werkende vrouw be
taald zal moeten worden door be
zuinigingen elders. Ook werd vast
gesteld dat sinds de invoering van
de wwv meer vrouwen zijn gaan
werken en ook moet rekening wor
den gehouden met invloeden van
buiten af, zoals de Europese Ge
meenschap.
De linkse partijen beschikten door
ongebruikelijk hoge opkomst over
een meerderheid in de commissie
bij de eerste bespreking van het
wetsvoorstel. Deze meerderheid
stelde voor de twee onderdelen
van de wet afzonderlijk te behan
delen. Met deze tactiek wilde men
bereiken dat de positieve onderde
len van de wet eerder in behande
ling zouden worden genomen dan
de geldelijke zijde.
Maar in de praktijk lijkt de behan
deling van het voorstel hoogstens
enige vertraging te hebben opgelo
pen: nu het kabinet besloten heeft
de wet ongewijzigd te laten, zal de
commissie in een volgende verga
dering opnieuw over de wijze van
behandeling moeten spreken.
CDA en WD zullen dan zorgen
dat zij samen over een voldoende
grote meerderheid beschikken. De
gewijzigde wwv moet op 1 maart
van kracht worden, met een terug
werkende kracht tot 23 december
van het vorig jaar.
Desgevraagd zei Lubbers verder
dat het kabinet nog geen oplossing
heeft gevonden om extra inkom
sten van het werkloosheidsfonds
over te hevelen naar de Schatkist.
In ieder geval is het kabinet niet
van plan om de werkloosheidspre
mie op 1 juli te verlagen, om haar
op 1 januari weer te verhogen. Het
gaat om een bedrag van ongeveer 1
miljard gulden.
PvdA »vraakt
Alphens verbod
op hoofddoekje
DEN HAAG/ALPHEN AAN DEN
RIJN PvdA-kamerlid Van Ooij-
en wil van minister Deetman (on
derwijs) weten of de gemeente Al
phen aan den Rijn gerechtigd is
om schoolgaande (islamitische)
kinderen het dragen van een
hoofddoek te verbieden. Dat blijkt
uit door hem gestelde Kamervra
gen. De Alphense raadscommissie
voor onderwijs heeft intussen al
besloten het gewraakte verbod on
gedaan te maken.
Van Ooijen vindt het verbod niet
stroken met de grondwettelijke be
paling dat het openbaar onderwijs
ieders levens- of godsdienstige
overtuiging moet eerbiedigen. Bo
vendien is het volgens hem niet
aan het gemeentebestuur om zich
te beroepen op de Koran, waarin
geen dwingend voorschrift tot het
dragen van een hoofddoekje voor
meisjes zou zijn opgenomen.
Van Ooijen wil verder weten of
het gemeentebestuur de bijzonde
re scholen heeft aangespoord Isla
mitische meisjes die zich vanwege
dit verbod bij die bijzondere scho
len aanmelden niet te accepteren.
Van Ooijen dringt er bij Deetman
op aan zich nader te oriënteren
over de hoofdeksels die schoolkin
deren in Nederland in de loop der
eeuwen hebben gedragen en eens
na te gaan met welke hoofddeksels
ministers van onderwijs zich in de
loop der jaren hebben getoond.
Reiger beschermd
DEN HAAG (ANP) - De aalschol
ver, de blauwe reiger, de sperwer
en de slechtvalk worden geschrapt
van de lijst van onbeschermde vo
gels. Dat houdt in dat er voortaan
op deze vogelsoorten niet meer
mag worden gejaagd. Aan de lijst
worden de knobbelzwaan en de
Turkse tortel toegevoegd. Dat
maakt het mogelijk deze vogels
voor een periode van ten hoogste
twee jaar onbeschermd te verkla-
Een en ander is het gevolg van
een herziening van het Vogelbe-
sluit uit 1937, waarmee het kabinet
gisteren heeft ingestemd. Uit het
besluit is de beperkte geldigheids
duur van vergunningen van maxi
maal één jaar geschrapt.
ADVERTENTIE
H
Als u dïze winter de schilder laat komen, TV^
zorgt hij voor een stevige premie. /r
Van maar liefst 50 gulden per man per dagy-m J
Typisch de winterschilder weer! p
l PREMIEVOORW AARDEN LN FISCALE AFTKEKMOGELIIKHEDEN l
Een beeld van de RSV-commissie deze week in de Kamer: Commis
sielid Joekes (VVD) voert het woord, omringd dor onder andere Mar
cel van Dam (vooraan links) en commissievoorzitter Van Dijk (achter
Van Dam). (fotoGPD)
DEN HAAG - De Tweede Ka
mer gunde zich, met het eindver
slag van de enquêtecommissie
RSV in de hand, een hele week
voor zelfkritiek. Ondanks alle
goede voornemens om het func
tioneren van de Kamer zélf eens
kritisch onder de loupe te ne
men, werd het driedaagse debat
een strijd tussen de voor- en te
genstanders van het „aangescho
ten wild", minister Van Aarden
ne. Waar het op uitliep was een
gewone politieke ruzie, zij het
met een goede afloop.
Van de drie zware zonden die
Van Aardenne worden aangere
kend door de enquêtecommissie,
stond ditmaal de tweede in het
middelpunt van de belangstel
ling. In het december-debat ging
het om de misleiding van de
door
Marien van den Bos
en Gijs Korevaar
Tweede Kamer. Afgelopen week
stond het eigenmachtig optreden
met de 'blanco cheque' centraal.
In de RSV-finale kan niet anders
dan het chaotische beleid van
het kabinet-Van Agt en van de
minister van economische zaken
daarin een hoofdrol spelen. Drie
maal is scheepsrecht.
Dinsdag en woensdag leek het
allemaal zo mooi te beginnen.
Vrijwel alle partijen staken de
hand flink in eigen boezem en ie
dereen nam een deel - de een
wat meer dan de ander - van de
schuld voor het drama op zich.
Karrevrachten ideeën werden
aangedragen voor een verbete
ring van de werkwijze van het
parlement om een herhaling van
het RSV-fiasco in de toekomst te
vermijden. Ze verdwenen echter
allemaal in het vergaarbakje van
voorzitter Dolman die hier op
korte termijn iets moois van
moet zien te maken.
Het CDA kwam in zijn bijdra
gen nog het dichtst bij de oor
spronkelijke doelstelling van het
debat. Als lankmoedig christen
erkende fractievoorzitter De
Vries dat zijn partij in de beslis
sende periode vaak de doorslag
gaf en nam daarmee een groot
deel van de schuld op zich. Hij
stak het vermanende vingertje
op naar PvdA en WD, die naar
zijn oordeel te veel probeerden
hun verantwoordelijkheden weg
te moffelen.
Deze beide partijen waren
deels ook met andere doelstellin
gen het debat ingegaan. PvdA en
WD gingen gewoon door op het
punt waar ze eind vorig jaar ge
bleven waren: de sociaal-demo
craten met hun strijd tegen Van
Aardenne, de liberalen met de
verdediging van hun voorman in
het kabinet. En, omdat de WD
veelal de aanval verkiest als bes
te verdediging, probeerden de li
beralen opnieuw twijfel te zaaien
over de degelijkheid van het
werk van de enquêtecommissie.
WD'er Dees gebruikte daar
voor twee argumenten. De com
missie zou de rol van de Tweede
Kamer zélf in het drama onder
belicht hebben en over de 'blan
co cheque' hadden meer minis
ters gehoord moeten worden. Op
het eerste had Van Dijk een sim
pel antwoord. De commissie
vond het overbodig de talloze pa
gina's Handelingen van de Ka
mer als bijlage bij het commis
sierapport te voegen.
Dees wierp hierop terug dat
zes fractiemedewerkers weken
nodig hadden om het stemge
drag van de fracties bijeen te
sprokkelen. Hij ging niet in op
het verzoek van PvdA-woord-
voerder Meijer om de resultaten
uit te delen, terwijl de sociaal-de
mocraat toch aanbood de ko
pieerkosten voor zijn rekening te
Over het horen van andere mi
nisters dan Van Aardenne kwam
Dees in frontale botsing met de
commissie, inclusief zijn partij
genoot en vice-voorzitter Theo
Joekes. Met het air van een be
windsman dreigde Van Dijk op
te stappen als voorzitter van de
commissie als de Kamer Dees
zou volgen. „Pardon?" riep Dees,
die op weg was naar zijn kamer-
bankje.
Hij struikelde bijna in zijn
haast om weer bij de microfoon
te komen. De WD-eis mag na
tuurlijk nooit worden opgevat
als twijfel aan de integriteit van
Van Dijk, zei hij rood van schrik.
Pas een dag later kon hij vertel
len „verbaasd en verbijsterd" te
zijn door de houding van Van
Dijk.
Vice-voorzitter Marcel van
Dam gooide er meteen een
schepje bovenop. Twijfelt Dees
aan de waarheid, die de commis
sie in het rapport heeft geschre
ven over de 'blanco cheque' van
minister Van Aardenne? We
kunnen wel aan alles twijfelen.
Ook dat de wereld rond is. „Daar
kunt u ook wel een motie over
indienen. Maar dat verandert
niets aan de feiten", voegde Van
Dam hem sarcastisch toe.
Het zat de WD deze week
toch niet mee. Het stuntje van
Dees met de vertrouwelijke brief
van economische zaken mislukte
volledig. Ten eerste hadden de li
beralen over het hoofd gezien dat
het geheime stuk uit 1981 niet bij
de andere fracties bekend was.
Volgens de staatjes van economi
sche zaken zouden bedrijven die
zonder invloed van politici finan
ciële steun ontvingen, aanzien
lijk meer kans op overleven heb
ben.
De Kamer vond de cijfers van
Van Aardenne wel leuk, maar
niemand was in staat daar een
duidelijke conclusie uit te halen.
„Het is zo iets als vaststellen dat
het stervensrisico groter is bij
mensen die een dokter raadple
gen dan bij mensen die dat niet
doen. Maar goed dat de brief
nooit verstuurd is", hoonde Meij
er (PvdA).
Naast de spartelende WD'er
had de sociaal-democraat het dit
maal makkelijker. Hij moest pro
beren de regeringspartijen te
binden aan de conclusies van de
enquêtecommissie. Inclusief het
vernietigende oordeel over Van
Aardenne. Een knap lastig pak
ket voor de WD, want het desa
voueren van de gezaghebbende
commissie-Van Dijk valt ook
moeilijk uit te leggen.
Als Meijer in zijn opzet slaagt,
zou hij de tactische fout die zijn
voorman Joop den Uyl in het de-
cember-debat maakte, recht zet
ten. Den Uyl gaf toen als toelich
ting op zijn motie meteen toe dat
het natuurlijk zijn bedoeling was
Van Aardenne weg te krijgen. En
dat ging - en gaat nog steeds -
het CDA te ver. Het in december
gegeven voorwaardelijke groene
licht voor de minister liet De
Vries deze week in de mist ver
dwijnen.
Meijer ging, daartoe uitge
daagd door Dees, niet verder dan
te verklaren dat zijn motie nu
geen gevolgen voor de minister
heeft. Die vraag komt bij het der
de RSV-debat wel weer aan de
orde en dan moeten alle partijen
maar zien wat zij ervan maken,
aldus de sociaal-democraat.
Tussen de verwijten over en
weer kreeg het debat donderdag
toch even een inhoudelijke wen
ding. Meijer en De Vries bleken
al pratend een visie te hebben
over de toekomstige ontwikke
ling van het industriebeleid, die
niet zo heel ver uit elkaar lag.
Een serieuze discussie bleek mo
gelijk over de mate waarin de
staat zich met ondernemingen
mag bemoeien, over werkgele
genheid als onderdeel van dit be
leid en over medezeggenschap
van de werknemers.
De Vries dacht overigens een
goed uitgewerkt, nieuw idee te
hebben ontwikkeld voor het toe
komstig steunbeleid voor indivi
duele bedrijven. Objectieve re
gels, een commissie van externe
deskundigen die een vrijwel bin
dend advies geven en periodieke
rapportages aan de Kamer zou
den hiervoor de harde voorwaar
den moeten zijn. Waarop WD'er
Jacobse naar de microfoon liep:
„Een heel goed voorstel meneer
De Vries. Dat zal een ruime
meerderheid in de Kamer krij
gen, want dat werkt al een jaar
zo". De Vries gaf dan ook toe dat
hij eigenlijk zo iets bedoelde als
de door Van Aardenne ingestel
de Commissie Herstelfinancie
ring.
Nadat ook deze ballon was
doorgeprikt restte de Kamer wei
nig nieuws. De resultaten van
het debat moeten nog blijken,
want de geopperde ideeën zyn
voorlopig even in de studeerka
mer van Dolman gestopt. Alleen
Meijer slaagde er in kamerbrede
steun te krygen voor alle conclu
sies van de enquêtecommissie.
De commissie is ondanks pogin
gen van de WD glorieus uit het
strijdperk getreden. Het wachten
is nu op de derde, finale ronde
van de RSV-show.
