Dingen DINSDAG 29 JANUARI 1985 PAGINA 17 Aflevering 96 Ik trok mijn jasje uit om me te wassen bij de pomp. Ik pompte en moedig stak ik mijn hoofd onder de straal, zodat ik moest rillen van het ijskoude water. Met mijn rech terhand waste ik mijn haar, terwijl de linker de pomp aan de gang hield, precies zoals ik me 's mor gens thuis waste in het achterhuis. De moeilijkheid was alleen, dat ik nu geen doek had om me af te dro gen. Druipend en met geplakte ha ren ging ik naar de zijdeur en deed die open. Mijn jasje droeg ik zolang onder mijn arm. Toen de vrouw me zo zag bin nenstappen, pakte ze'meteen een grote doek die ze me toe wierp. "Droog je buiten af', zei ze. En even later, toen ik weer naar bin nen stapte, gaf ze me zelfs een kam om mijn wild piekende haren wat te ordenen. "En daar staat brood", zei ze, bar ser dan ze bedoelde. Zij deed onge duldig, rukte een deur open, die naar de schuur voerde, en riep: "Kom je nou?" Daarna verscheen de boer, en even later ook de knecht. Ze stap ten voor de binnendeur uit hun klompen en kwamen op hun sok ken de kamer in. Terwijl ze een stoel grepen om bij de tafel aan te schuiven, begon de vrouw: "Hij moet eerst eten, dan zullen we wel praten". Ze greep het mes en sneed grote sne den donker brood af, nam een hal ve kaas en dikke plakken kwamen er op te liggen. Zo werd het voor mij neergezet en ik hoefde me geen moment te bedenken, ik tastte toe. Nadat ik twee van die zware bo terhammen naar binnen had ge werkt, schoof ik achteruit. Het was genoeg, ik had in tijden niet zoveel gegeten. By ons op de Zydgracht was schraalhans keukenmeester geweest. De boer en zijn knecht zaten nog te eten, en ook de vrouw die was gaan zitten at brood met kaas. Toen schonk ze een geweldige kom vol met melk, en zette die voor me neer. Ik dronk de zware, dikke melk waar de room op dreef. Ik had geen druppel meer moeten hebben en voelde me geheel verza digd. "En praat nou maar eens op", zei de vrouw. "Je komt zeker uit de stad?" Zij was helemaal niet die heks waar ze op geleken had, toen ze op het erf plotseling tegenover een wild vreemde was komen te staan. Om te beginnen maakte ik mijn verontschuldiging dat ik in hun hooiberg geslapen had. Maar dat had ze al gedacht, zei ze. Ze had hooisprietjes in mijn haar zien zit ten. de vorige avond en de daaropvol gende nacht had beleefd. Dat er het een en ander gebeurd kon zijn, wisten ze al. In de vooravond was een hele troep Spanjaarden langs gekomen over de dijk. Voor het eerst hoorde ik nu hoe de toestand was op het land, wat verder weg van de stad. De legerplaatsen van de vijand waren eigenlijk overal. Van Leiderdorp tot Hazerswoude, van Zoeterwoude over Benthui zen, tot Zoetermeer toe, lagen de gegraven schansen met de honder den en honderden soldaten, in ten ten, en, erger nog, in de huizen van de mensen. In Koudekerk en Hazerswoude, hier niet ver vandaan, hadden zij zich ingekwartierd in de dorpen. De overlast viel nogal mee, meen den de boer en zijn vrouw. Ook op de boerderijen verschenen de Spanjaarden geregeld, als ze van her naar der trokken, om hun paar den te laten drinken, om de man schappen rust te geven en gelegen heid tot eten en drinken. Ze loer den vooral op bier, het gerstebier dat de boeren zelf brouwden of van de brouwerijen uit Koudekerk kwam. Ik wist in de verste verte niet, waar ik ergens zat, maar ze legden het me uit. Als je de dijk een kwar tier volgt kom je in Koudekerk aan de Rijn, maar eerst krijg je aan de rechterkant de weg naar Hazers woude, vlak bij de molen. Die mo len had ik gezien, vanmorgen vroeg, toen ik op het hooi wakker werd. Het was een grote korenmo len. Betalen deden ze nooit, de Span jaarden. Ze dronken de melk op en aten hammen uit de schoorsteen, maar ze hadden geen geld. Ze sche nen gewend te zijn alles zomaar mee te nemen. Gelukkig kwamen ze maar zelden. De boer en zijn vrouw waren zeer nieuwsgierig naar de toestand in Leiden en ik kon daar wel het een en ander over vertellen. Maar hoe meer ik vertelde van de pest en het voedseltekort, hoe onrustiger de boerin werd. Ik kon aan haar ge zicht zien, dat ze wel graag meer bijzonderheden hoorde, maar ei genlijk had ze geen tijd. Ze zaten te lang om de tafel, het werk buiten wachtte. Daarom onderbrak zij me ineens en vroeg: "En wat was je eigenlijk van plan?" Daar wist ik geen antwoord op te geven. Wat wés ik eigenlijk van plan? In een plotselinge opwelling had ik toegegeven aan het idee om gewoon te vluchten, en eenmaal onderweg had ik de stad Leiden geheel de rug toegekeerd. Maar wat wilde ik nu eigenlijk? Op het boerenland gaan werken? Zwer ven? De Watergeuzen opzoeken en meedoen aan het bevrijden van Holland, het bevrijden van Leiden eerst? Ik besefte nu pas, dat ik me het hoofd er niet over gebroken had. Wat ik bovenal had gevoeld was de neiging 'wegwezen', en nu zat ik hier te stotteren, dat ik het niet wist. "Mijn broer Comelis kan iemand gebruiken", zei de boer, "maar hy woont nog een heel eind verderop, voorbij Alphen, bij de Gouwsluis. Als je zin hebt om op het land te werken, wil ik je er wel heen bren gen. Als je zin hebt tenminste". Deze mensen waren eigenlijk verschrikkelijk beste brave boe renmensen. Ik stond er verstomd van, dat ze zo bereidwillig waren .me te helpen. "Je zult toch onder dak moeten hebben, en je brood moeten verdienen", zei de vrouw. Ik kon niet anders dan instem men. Maar op hetzelfde ogenblik begreep ik ook, dat ik op deze ma nier de goede kant opging. Als ik ooit een Geus wilde worden, zou ik een hele omweg moeten maken. Dwars tussen de Spaanse schan sen door was onmogelijk. En in een flits dacht ik: Alphen, dan naar Gouda, en daarna op naar Rotter dam. Waren de Zeeuwen immers niet bezig om zich gereed te maken voor een aanval op de Spaanse ver sterkingen? Het leek me het beste om maar toe te stemmen, en zo nam het gesprek een einde. De vrouw toog aan het werk en ik ging met de knecht mee naar de stal. Hetzelfde paard van vanmorgen, dat zo prachtig geschuierd was, trok ons voort over de dijk langs het water van de Oude Rijn. Onder weg met de boer in die boerenwa gen was er iets wat my bijzonder verbaasde: het vredige, de stilte, de afwezigheid van oorlogslawaai. Hier reden geen pestkarren, hier zag je geen gewapende burgers. Ie der was aan het werk of ging aan het werk, of was op weg van de ene plaats naar de andere. We zagen de koeien grazen, op een hooiland wa ren maaiers bezig, er werden bees ten van de ene wei naar de andere gedreven, we reden een tijdje ach ter een kudde schapen aan die op weg waren naar het dorp voor de' slacht, er waren mannen in de Rijn aan het vissen. (Wordt vervolgd) Leiden LUXOR (121239): 'Body doublé', da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,19.00 en 21.15 uur, 16 jr. LIDO 2: 'Amadeus', da. 20.00 uur, zo. ook 14.30, al. LIDO 3: '1984', da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12 jr. LIDO 4: 'Under the volcano', da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr. STUDIO (133210): 'IJssalon', da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 16 jr. ..14.15,16.30,19.00 en 21.15 u EURO: Top secret', dag. 18.45 Nachtvoorstelling: 'Top secret', za. 24.00 uur. 16 jr. EURO: 'Ghostbusters', dag. 18.45 en 21.15 uur, za., zo. en woe. ook 13.45 EURO: 'Tightrope', dag. 18.30 en 21.00 uur, za. 19.00 en 21.30 uur, 12 jr. Nachtvoorstelling: Tightrope', za. 24.00 uur, 16 jr. Kindervoorstelling: 'Sneeuwwitje en de zeven dwergen', za.. zo. en woe. 13.45 uur, al. Voorschoten (voor reserveringen 01717-4354) Greenway: 'Police academy', do., zo. en vr. 19.00 uur, za., zo. 15.45 en 19.00 uur, woe. 15.45 uur. 'Gebroken spiegels', vr., za. en zo. 21.15 uur, ma., di. en woe. 20.00 uur, 18 jr. Kindermatinee: 'Kuifje en het haaien- meer', za., zo. en woe. 14.00 uur. Katwijk (voor reserveringen 01718-74075) CITY 1: Tightrope', do., vr., za., zo., woe. 14.45, 19.00 en 21.i5 uur, ma. en di. 19.00 en 21.15 uur, 12 jr. CITY 2: The Natural', zie tijden als in City 1 CITY 1, al. Noordwijk (voor reserveringen 01719-12800) LIDO: 'Police Academy', zo. 15.00 uur, di. 19.00 uur, woe. 14.30 uur. al. 'I never promised you a rosegarden', zo. 20.15 uur. ma. 21.15 uur, di. 21.15 uur, 12 jr Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden Ongevallendienst elke dag Acade misch Ziekenhuis behalve van dins dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth ziekenhuis). Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: dagelijks van 16.00-17.00 uur en van 18.30-19.30 uur. met uitzondering van afdeling intensieve zorg: van 10.30- 11.00 uur en van 19.00-19.30 uur en na overleg met de dienstdoende ver pleegkundige: kinderafdeling: van 10.30-19.00 uur en na overleg met de dienstdoende verpleegkundige; jongerenafdeling' van 16.00-17.00 iur en van 18.30-19.3 Sportmedisch Advi Blessurespreekuur: Elisabethzieken- huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-20.30 uur Bezoekuren St. Elisabeth-zieken- huis: Volwassenen: dagelijks van 14.00- Ziekenhuizen Prematurenafdeling: voor ouders en familie in overleg met de verpleging doorlopend bezoek mogelijk. Bezoek aan ernstige patiënten: Wanneer voor ernstige patiënten i doorlopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige hier- >r speciale kaarten verstrekken. 19.00 i Bezoektijden kinderafdelingen Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30- 19.00 uur. (Alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige). Kinderafdeling: dagelijks van 15.00- 18.30 uur. Afdeling C.C U. (hartbewaking) dage lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00- Intensieve verpleging: dagelijks van AlptlGIl RcHl dCIl Rij II 14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 Academisch ziekenhuis Tel. 269111 Voor alle patiënten (behalve kinde renzijn de bezoekuren als volgt: Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30- 19.30 uur. Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde 18.0u-19.00 uur. Rijnoord: Bezoektijden 's middags 14.30-15.15 uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra bezoek voor de hartbewaking: 's och- avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde ling 's middags 14.30-15.30 uur. 's middags alleen voor ouders 14.30- ©uöitoutos 29 januari 1985 Honderd jaar geleden stond in de krant: In triumf, met muziek en fak kellicht, werden door hunne vrienden gisteravond van het Leidsche station af, de stad bin nengeleid de heeren L.M. Van Leeuwen en H.G. Van Holthe tot Echten, leden van de Leidsche Studenten-ijs-club, die bij den dien dag te Amsterdam gehou den wedstrijd in het schoonrij- den op schaatsen resp. met 643 punten den lsten prijs van f 50 met diploma en met 603 punten den 2den prijs van f 25 hadden behaald. Er waren 50 mededin gers, zelfs uit Hamburg. In het Noorden en Oosten van Rusland heerscht vreeselijke koude. I n Archangel bevroor het kwikzilver in de thermometers, en de spiritusthermometers toon den op 8 januari 54 graden Cel sius. Te Jekaterinaburg nam men enkele dagen geleden 53 gra den koude waar. Ook heerscht er hongersnood in een aantal dor pen van de provincie Archangel en men vreest voor hetzelfde in de provincie Vologda. - De moordenaar van mevr. Carstanjen, Peter Dahlhausen, die deze dame in de maand Juni des vorigen jaars bij Obercassel aan den voet van het Zevenge bergte overviel, toen zij alleen wandelde, en haar om het leven bracht ten einde haar te beroo- ven, is door de jury te Bonn schul dig verklaard en ter dood veroor deeld. Intusschen heeft de moor denaar den rechter medegedeeld, dat zijn schoonvader medeplich tig is aan den moord, maar dit kan een uitvlucht zijn om de uit voering van het doodvonnis te verschuiven. In elk geval is schoonpapa gearresteerd. Vijftig jaar geleden: - Niet alleen in Frankrijk en Spanje is veel schade aangericht door zware sneeuwstormen, maar ook in Algiers. Te Blida en nabij Oran zijn een schuur en een Arabisch huis door storm en sneeuwdek ingestort. In het eerste geval werd één inlandsche arbei der gedood en werden vier ande ren ernstig gewond, in het tweede kwam één bewoner om het leven en werd een tweede zwaar ge wond. Geen ernstig auto-ongeluk, maar een fraaie muurdecoratie in Stuttgart. De versiering op de muur van een bedrijfsge bouw werd gemaakt door de 24- jarige grafisch kunstenaar Pe ter Gartner. Het bedrijf, een transportonderneming vond de muur zo saai dat men de kunste naar opdracht gaf er iets aan te doen. (foto AP) JAAR VAN DE RAT ZAT - Tij dens het bijna afgelopen Chinese jaar van de rat is de rattenbevol- king in de Taiwanese hoofdstad Taipeh zo sterk gegroeid dat er nu vier veel keer zoveel ratten als mensen zijn: bijna tien miljoen op 2,3 miljoen inwoners. Dat betekent dat het aantal rat ten in een jaar is verdubbeld, vooral doordat de Chinezen bang zijn dat het doden van een rat in het jaar van de rat ongeluk brengt. Een ambtenaar van de gemeente zei dat volgende maand de rattenverdelging zal worden ingezet, als het jaar van de os begint. MYSTERIEUZE ROTS - Een stuk gesteente dat in 1976 werd gevonden bij een rivier in de Sowjetrepubliek Komi (Oeral) stelt Russische geleerden voor een raadsel waarvoor zij tot op heden geen oplossing hebben ge vonden. Wetenschappelijke in stituten zoeken naar de her komst van het voorwerp, dat vol gens hen geen meteoriet kan zijn. Volgens professor V. Fomen- ko, lid van de „commissie voor vreemde verschijnselen", betreft het een kunstmatig voorwerp waarvan de ouderdom minder dan 100.000 jaar is. Het is samen gesteld uit chemische elementen die men op aarde niet in zulke hoeveelheden bij elkaar ziet, na melijk de metalen cerium 67,2 procent, lanthaan 10,9 procent en neodymium 7,78 procent. De rest bestaat uit ijzer en magnesium. De radioactiviteit is 140 maal zo groot als bij aards gesteente. De geleerde sluit niet uit dat het voorwerp afkomstig is van bui tenaardse wezens in ons zonne stelsel. Hij acht het mogelijk dat het dateert van een bezoek van dergelijke wezens aan onze pla neet. Professor Fomenko verklaarde dat uit de structuur kan worden opgemaakt dat het stuk gesteen te gevormd moet zijn onder een druk van verscheidene duizen den atmosfeer. Een dergelijke druk kan met onze huidige tech nische mogelijkheden niet ver wezenlijkt worden, zei hij. SLECHTE RESTAURANTS - Veel restaurants in Londen zijn volgens een onderzoek van de gastronomiegids 'Good Food Guide 1985', hun geld niet waard. Zelfs de vele nieuwe prestige- restaurants beantwoorden niet aan de hoge verwachtingen. Vooral de eethuizen die het schild 'Franse keuken' voeren, doen hun naam in geen enkel op zicht eer aan, aldus de gids. Hun dienstverlening staat gelijk met diepvriesmenu's, onverschillige bediening, slechte sauzen en ho ge rekeningen. Als oorzaak voor het teloor gaan van de gastronimie in Lon den noemt de gids het feit dat de restaurants eigendom zijn van zakenlieden bij wie geldverdie- nen voorop staat. Het weer Vrij zacht en enige tijd regen Het blijft vrij zacht voor de tyd van het jaar. Boven de Britse eilanden staat een westelijke stroming die in stand gehouden wordt door een langgerekt lagedrukgebied ten zuiden van IJsland en een hoge- drukgebied boven Sparye en Por tugal. Een frontale storing trekt over Ierland en Engeland naar het vasteland en zal in de komende nacht en ochtend in ons land enige tijd regen brengen. Overdag trekt een rug van hoge luchtdruk over ons land naar Duitsland. Er kunnen dan enkele opklaringen voorkomen. In de komende nacht daalt de temperatuur tot omstreeks 3 gra den, de middagtemperatuur is morgen ongeveer 7 graden. Er waait een matige westelijke wind. De vooruitzichten van donder dag tot en met zondag: veel bevolking en af en toe regen. Weerrapport 1 1 I motregen 2 1 0.2 Deelen 2 1 0 mist 0-1 0 mist 3 1 0.1 waar bew. 1 1 0 mist mist mist Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Zd. Limburg licht bew. 3 1 Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Dublin Frankfort Genève Helsinki Innsbruck Klagenfurt bew. bew. licht bew. onbewolkt zwaar bew. zwaar bew. regen Kopenhagen driftsneeuw Lissabon Locarno Londen Luxemburg Madrid Malaga bew. 0 -5 0.2 - -4 16 10 - -10 ZUURKOOLSCHOTEL MET BANANEN-HAMROLLEN Hoewel vaak wordt gedacht dat alle bananen hetzelfde uiterlijk en dezelfde smaak hebben, bestaan er vele variëteiten van deze vrucht. Naast de als tafelfruit bekende banaan, is bij ons ook de bakbanaan of pisang verkrijgbaar, die vooral uit de Caribische en Indonesische keuken bekend is. Voor dit gerecht kunt u echter gewone 'hand'-bananen gebrui ken. Ingrediënten: 750 gram zuurkool, 4 bananen, zout, 8 plakken ham, 1 pak aardappelpuree, melk, water, zout. Stoof de zuurkool met een klein klontje boter in ongeveer 20-25 minu ten gaar. Verwarm de oven voor op 200 graden. Pel de bananen en halveer de vruchten in de lengte. Bestrooi de bananen met zout. Wikkel elke bananehelft in een plak ham. Leg de bananen-hamroflen op een ovenvas te schotel en laat ze in de oven in ongeveer 10 minuten door en door warm worden. Maak de aardappelpuree volgens aanwijzingen op de verpak king met water, melk en zout. Schep de puree in een dekschaal en schik hierop de bananen-hamrollen. Serveer hierbij de zuurkool. Of schep de zuurkool in het midden van een grote ovenschaal, Spuit hier de puree met een garneerspuit omheen en schep hierop de bananen-hamrollen. VEEMARKT LEIDEN - Prijzen per kg geslacht gewicht en ontvet. Extra kwal. dikbillen per stuk: 2750-5250 per kg gesl.gew., stieren le kw. 9,20-9,70, 2e kwal. 8,10-9,15, vaarzen le kwal. 7,60- 8,90, 2e kwal. 6,70-7,50, koeien le kwal. 7,50-8,65,2e kwal. 6.70-7,5, 3e kwal. 6.30- 6,70, worstkoeien 5,70-6,75 schapen 200- 280 per stuk, 6,00-8,75 per kg gesl.gew., lammeren (rammen) 250-315 per stuk, 10,00-11,00 per kg gesl.gew., lammeren (ooien) 210-240 per stuk, 10,00-11,50 per kg gesl.gew., zeugen le kwal. 2,85-2,95 per kg lev.gew., 2e kwaliteit 2,75-2,85 per kg lev.gew., melk- en kalfkoeien le soort 2150-2850 per stuk, 2e soort 1600- 2100, melk- en kalfvaarzen le soort 2200- 2800, 2e soort 1600-2150, guste koeien 1400-2400, enterstieren 1400-2500, pin ken 1200-1750, graskalveren 700-1150, nuka's v.d. mest r/b stieren 400-625, vaarsk. 250-390, muka's v.d. mest z/b stieren 245-400, vaarsk. 135-225 weide- lammeren 190-225, bokken en geiten 30- 150. Overzicht (resp. aanvoer, handel en prij zen): slachtvee 160 - matig - iets lager; stieren 20 - redelijk - gelijk; gebruiksvee 98 - matig - iets lager; jongvee 18 - rede lijk - gelijk; nuka's roodb. 805 - redelijk - gelijk; nuka's zwarb. 1497 - redelijk - ge lijk; slachtschapen en lammeren 414 - matig - iets lager; gebrutksschapen en lammeren 204 - matig - iets lager; var kens 914 redelijk - gelijk; bokken en geiten 47 - redelijk - iets hoger; paarden Mallorca Malta München Nice Oslo Parijs Stockholm Wenen Zürich Istanbul Las Palmas licht bew. motregen 10 3 2 mist 1 -1 0.8 zwaar bew. 11 5 0 onbewolkt 20 9 0 licht bew. 16 6 0 onweer 15 0 2 zwaar bew. -2 -4 0 licht bew. 13 4 1 motsneeuw -2 -2 2 mist 9 4 3 licht bew. 14 5 0 onbewolkt 15 6 0 :waar bew. - -8 - onbewolkt -1-4 0 Beiroet Tel-Aviv Tunis onbewolkt mist regenbui - 0 21 13 23 12 - 10 Buitenlands geld TnnnvvH T .pp genen - reaeiyK - iet Janny v.d. Lee 3 en totaaI 4170 stuks Amerikaanse dollar Engelse pond Belg. franc (100) Duitse mark (100) Ital. Ure (10.000) Portugese esc. (100) Can. dollar Franse franc (100) Zwits. franc (110) Zweedse kroon 100) Noorse kroon (100) Deense kroon (100) Oost. shilhng(lOO) Spaanse peseta (100) Griekse drachme (100) Finse mark (100) Joeg. dinar (100) Jerse pond 3.52 3,64 3.83 4,13 5.48 5,78 110,75 14,75 17.40 19,40 1.85 2.35 2.63 2.75 35.50 38.50 132.50 37.00 37.75 40,75 37.25 40,25 29.75 32,75 IK HEB 6E/WERKT PAT VEEL. P&M0N5TI&NTFN VB LAAT5TE TOP, v Ai£><e VPP&Z G&vKXA wse lea iKauweN cm jtxwe weee egN wxv&z neg- BgM Please WAcwr-rg, suamKiNp Meet? MdiuuiauK, /waai? rè-tba tóJNNgN #JN,#3AIS iM /WégÖÊKëM /VteeCHIgNLAATZÉMÉ AamtZlH H£r0C6,É*J fAcex^eMer&taDOP- KOji/weuflge pg l&Zué, VlMPgN...

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 17