Sociale dienst heeft de
weg omhoog gevonden
Evenementen parken en
plantsoenen aan banden
Scheepbouwer weg
als directeur GSD
Van der Ham
(D'66) uit
gemeenteraad
Actieweek
Guatemala
Komitee
Naar aanleiding van overlast Minerva-feest
Straf geëist wegens
ongeluk op Levendaal
Informatie-avond voor
bewoners rond Burcht
ZATERDAG 26 JANUARI 1985
LEIDEN
LEIDEN - Gepokt en gemazeld, na meer dan 25 jaar door de wol geverfd
in de zonderlinge bedrijfstak die 'gemeentelijke sociale dienst' (gsd) heet,
slaat directeur Scheepbouwer - Otto voor zijn collega's - deze maand de
deur van de dienst voor het laatst achter zich dicht. Aanleiding voor een
gesprek met deze 47-jarige ambtenaar, die vlot formulerend, af en toe
vervallend in het welzijnswerkersjargon, behendig alle klippen omzeilt.
Gevraagd naar zijn ervaringen bij
de Leidse gsd zegt Scheepbouwer
uiteraard - er met plezier te heb
ben gewerkt. "Toen ik in 1979 hier
kwam was Leiden binnen de we
reld van de sociale diensten een
probleemgebied. Met elkaar heb
ben we de weg omhoog nadrukke
lijk gevonden. Na die probleemja-
ren heeft zich een nadrukkelijke
verbetering voorgedaan. De dienst
door
Raymond Peil
heeft zijn eigenwaarde gevonden.
We hebben een enorme toeloop
van cliënten, een verdubbeling van
werklast, moeten opvangen. B en
W en de raad hebben de dienst
daarin nadrukkelijk gesteund".
"In het begin van de jaren '80 is een
takenpakket geformuleerd, waarin
belang wordt gehecht aan een
menswaardige begeleiding van de
cliënten, even afgezien van het ver
strekken van uitkeringen, hoe be
langrijk dat ook is. Die behande
ling is meer dan alleen op papier
vastgelegd", belijdt Scheepbouwer
een credo van de Leidse sociale
dienst.
Deze uitspraak loopt ook perfect in
de pas met een citaat van Scheep
bouwer uit een interview bij zijn
aanstelling: 'Het boeiende van dit
werk is dat je kunt bijdragen aan
het verbeteren van de situatie van
bepaalde groeperingen in de maat
schappij'. "Dat zei ik in 1979, toen
het er naar uitzag dat de positie van
de uitkeringsgerechtigden van jaar
tot jaar zou verbeteren".
Wat de behandeling van cliënt be
treft, meent Scheepbouwer dat de
gsd er redelijk in is geslaagd de
taakstelling na te komen. Verbete
ring van de procedures, sneller
werken en verbetering van de op
leiding van de medewerkers somt
hij vlot op.
Aan de verbetering van de finan
ciële positie van de uitkeringsge
rechtigden heeft de gsd slechts
marginaal kunnen bijdragen, een
bord hete brei dat Scheepbouwer
onmiddellijk doorschuift naar de
gaarkeuken van het kabinet. "Fi
nancieel moeten we lijdelijk het
landsbeleid volgen".
Het gevolg van dit rijksbeleid is
ook, schetst Scheepbouwer, dat de
solidariteit tussen werkenden en
werklozen er nu niet meer is. "Er is
een ongelijkmatige behandeling
qua inkomenscategorieën. De
mensen aan de onderkant van de
samenleving krijgen het steeds
moeilijker".
Signalen
Getuige een ander interviewcitaat
van Scheepbouwer 'zolang er geen
goede vereniging is die de belan
gen van cliënten van de gsd behar
tigt, vervullen wij die rol', mochten
de uitkeringsgerechtigden op dit
vlak wat van de dienst verwachten.
De lange lijst van het aantal keren
dat het kabinet Lubbers de bijl in
de uitkeringen heeft gezet,
rechtvaardigt de gedachte dat de
mensen met een minimuminko
men, de resultaten die de gsd heeft
geboekt niet hoog aanslaan.
"Wij kunnen in het totale democra
tische spel niet meer doen dan sig
nalen onder de aandacht brengen
Directeur Scheepbouwer rechtsneemt de zoveelste petitie in ontvangst. "De politiek heeft in geringe mate
gehoor gegeven aan de signalen van de sociale diensten". <foto Holvast)
van onder meer het parlement. De
politiek heeft daaraan echter in
zeer geringe mate gehoor gegeven.
Wat de gsd verder kan doen is zeer
marginaal. Het is aan de kiezers om
te oordelen of signalen voldoende
worden verwerkt tot politiek be
leid".
Wat betekent dat de mensen met
eèn minimmum inkomen vier jaar
moeten wachten op een inkomens
verbetering. Terwijl zij in de tus
sentijd hun koopkracht zien afne
men. Zelfs het rapport 'Minima
zonder marge', een oerdegelijk
werkstuk van de vereniging van di
recteuren van sociale diensten (Di-
vosa), lijkt door het rijk nog het
meest bestemd voor het inpakken
van de lunch. Meer en beter kun je
als sociale dienst en Divosa aan
signalering niet doen. Wordt dan
geen tijd voor rigoureuzere acties?
Scheepbouwer, die het laatste jaar
voorzitter van Divosa was: "Bur
gerlijke ongehoorzaamheid is een
zeer hellend vlak. Ik betreur het
dat de zorgvuldige signalen van Di
vosa zo weinig resultaat opleve
ren". En even snel verder range
rend: "De macht van de cliënten-
verenigingen is nog zeer beperkt,
ze zijn zeer verschillend georgani
seerd. Maar ik heb de indruk dat
dat klimaat verbetert".
Toch lijkt dan, gezien alle om-
standheden en de goede wil van de
gsd, een advies van de dienst aan
het gemeentebestuur om toch wat
voor de minima te doen op zijn
plaats. "Dan moet je aan inko
menspolitiek doen. Je hebt de
kans dat het rijk het initiatief voor
schorsing voordraagt. Je kunt heel
weinig doen: het soepel toepassen
van regelingen en in schuldposi
ties is soms iets mogelijk". In ande
re gemeenten, Amsterdam bijvoor
beeld, is men daar druk mee bezig.
Kritiek
De sociale dienst is de afgelopen
jaren nogal eens het mikpunt van
kritiek geweest. De problemen met
de automatisering, de ambtenaren
bijzonder controle (abc, ofwel so
ciaal rechercheur), klikbrieven, de
afschaffing van de sollicitatie
plicht, het Instituut Burgerraads
lieden (IBR) en de budgetterings
cursussen vormen hieruit een
bloemlezing.
"Ik heb de indruk dat de kritiek op
de gsd Leiden geen extreme om
vang heeft aangenomen. Met de
automatisering hebben we drie tot
vier maanden problemen gekend.
Eén fout kon echter wel tot gevolg
hebben dat honderden mensen
problemen ervoeren. De invoe
ringstermijn van automatisering
met kinderziekten grijpt onmid
dellijk in, dat is onvermijdelijk".
"De discussie over de afschaffing
van de sollicitatieplicht was een
gevolg van beleid van het kabinet,
niet van de gsd. Leiden heeft één
van de meest vergaande regelin
gen. Wat mogelijkheden betreft,
wordt het meeste eruit gehaald".
"De abc's vormen natuurlijk een
omstreden instituut. Je zou een
dergelijk instituut eigenlijk niet
binnen de dienst moeten hebben.
Het is echter, gegeven de proble
matiek van de fraudebestrijding,
de beste oplossing. Er zitten ook
voordelen aan. Het is in het belang
van de bonafide cliënten. Zo kun je
het beeld dat cliënten profiteurs en
misbruikers zijn een beetje wegha
len".
"Het was niet altijd duidelijk wat
de bevoegdheden van instituut
zijn. Het posten bij de voordeur
van een uitkeringsgerechtigde ge
beurt bijvoorbeld alleen als er een
ernstig vermoeden van fraude be
staat. Je moet soms wel methoden
gebruiken die in de recherchesfeer
liggen. De bewijslast moet zo gede
gen zijn omdat mensen in het ver
dachtenbankje worden geplaatst.
Maar ook door de bekritiserende
organisaties is vastgesteld dat de
procedures in Leiden open zijn.
Terwijl in andere gemeenten de
uitkering soms zonder waarschu
wing wordt stopgezet".
Klikbrieven
Over klikbrieven: "Het is onze er
varing dat sommige klikbrieven
zeer valide zijn. De aandacht er
voor vind ik overdreven. Wij krij
gen er ongeveer zes per maand bin
nen". Zuigt men dan de minder po
sitieve verhalen uit de duim? "Ik
weet het niet. We willen de bewa
king van de privésfeer veilig stel
len, maar niet tot het uiterste".
Het trefwoord 'IBR' (burgerraads
lieden) ontlokt Scheepbouwer een
glimlach. "Onze excuusbrief
spreekt voor zich. Ten onrechte
zijn bepaalde suggesties gewekt.
Die staan niet in de geheime notitie
aan de wethouder Schoute (die
vervolgens de notitie eveneens in
het geheim aan de fracties van
WD en PvdA stuurde, RP). Ik
denk dat die notitie verkeerd is
geïnterpreteerd. Zonder de publi
caties erover zou niet de indruk
zijn gewekt dat er een controverse
tussen het IBR en de gsd bestaat".
Enkele kernpunten uit de geheime
brief van de dienst over de nota
rechshulp, die via deze krant uit
lekte: "Het IBR maakt zich vrese
lijk druk voor menden en hanteert
een breed en uiterst arbeidsinten
sieve manier van werken. Denk
maar eens aan de discutabele be
moeienis met schuldsaneringen.
Wij vinden dat het IBR gas terug
moet nemen. Herbezinning is ge
boden".
"Dat gaat echter niet op zo korte
termijn. Als wij met deze bood
schap het veld benaderen, zal de
medewerking niet groot zijn. Er
moet dus een zorgvuldige strategie
worden gevoerd. Eerst de zaak zo
organiseren dat wij grip krijgen op
dit hulpverleningscircuit".
Scharnier
De behoefte aan andere functie
binnen de gemeente motiveert
Scheepbouwer met 'ik was op het
punt gekomen dat ik wel eens wat
anders wilde'. "Ik heb ongeveer 27
jaar gewerkt bij sociale diensten op
verschillende niveaus. Toen ik hier
vijf jaar zat, merkte ik dat ik met
meer belangstelling advertenties
voor banen buiten de sd bekeek.
Een grotere sd geeft alleen meer
van het zelfde. In een functie bij
het ministerie van sociale zaken
zou ik niet zo best passen, omdat
het strakker is, ambtelijker".
Toen kwam de functie van plaats
vervangend gemeentesecretaris
plotseling vrij door het vertrek van
J.H.M. Richelle. "Ik ben een soort
scharnierpunt tussen het bestuur
en de ambtelijke organisatie. Het is
een brede managementfunctie on
der meer gericht op de coördinatie
tussen het beleid en het ambtelijk
apparaat en vice versa. Ik wordt
daarin nauw bijgestaan door de
stafdirecties personeel en organi
satie, financieel beleid en beheer
en informatie en automatisering".
"Ik heb niet bewust een meer be
stuurlijke functie gezocht. Ik ben
niet iemand die een carrière plant".
Deze maand nog pendelt Scheep
bouwer tussen de gsd en het ge
meentehuis. Op donderdag 31 ja
nuari neemt hij om 16.00 uur af
scheid in de burgerzaal van het
stadhuis.
Verontrustend
Scheepbouwers loopbaan begon in
1960 bij de sd van Koog aan de
Zaan. Vijf tot zes jaar later verhuis
de hij naar Wassenaar, waar hij na
tien jaar als hoofd vertrok. In Haar
lem bezette hij vervolgens de stoel
van adjunct-directeur en perso
neelschef, tot in 1979 het vertrek
naar Leiden volgde.
De komende jaren verwacht
Scheepbouwer dat de positie van
de gsd moeilijker wordt. "Ik denk
niet dat de positie van de cliënten
de komende jaren verbetert. Dat is
een verontrustende zaak. In vier
jaar heb ik een verdubbeling van
het aantal cliënten meegemaakt.
Wij maakten in 1981 prognoses van
400.000 werklozen. Dan keken we
elkaar aan en zeiden Jdat kén hele
maal niet'. Nu zijn het er meer dan
een miljoen, de verborgen werk
loosheid meegerekend. Een gigan
tische ontwikkeling".
LEIDEN - Marianne van der Ham
(D'66) verlaat de gemeenteraad. De
27-jarige Egon Snelders volgt haar
op in de tweemansfractie van D'66.
Hij fungeerde al als fractie-assis
tent en was eerder secretaris van
de Leidse afdeling van D'66.
Snelders is student Nederlandse
taal- en letterkunde. Van der Ham
(29) verlaat de gemeenteraad om
gezonheiosredenen, blijkens me-
dedeligen van D'66-fractieleider
Hoekema. Zij werd op 6 december
1982 tussentijds als gemeente
raadslid geïinstalleerd, als opvol
ger van het toenmalige raadslid
Menno Witteveen, die wegens
drukke werkzaamheden afhaakte.
Marianne v.d. Ham. (foto Hoi'
LEIDEN - Het Guatemala Komi
tee houdt komende week een 'soli
dariteitsactie' in Leiden. Thema
van de week is "Verbreek de stilte
rond Guatemala". Naast het ver
breken van die stilte is het de be
doeling dat er geld wordt ingeza
meld voor dit Zuidamerikaanse
land.
Het programma ziet er als volgt uit:
zondag om 11.30 uur een dienst in
de Hooglandse Kerk. Maandag de
video 'When the earth trembles'
(20.00 uur, Rapenburg 100). Woens
dag een Guatemalteekse maaltijd
in eethuis De Trommelaar (Apo-
thekersdijk 22 (17.30-20.30 uur)).
Donderdag een culturele manifes
tatie met weer 'When the earth
trembles, een fototentoonstelling
en muziek van de groep Sara Mor-
ga (19.30 uur, Noordeinde 2). Gedu
rende de hele week wordt er een
huis-aan-huis collecte gehouden
en volgende week zaterdag is er
een straatcollecte in het centrum.
LEIDEN - Er komen geen mani
festaties meer in parken en plant
soenen in de Leidse binnenstad die
niet voor iedereen toegankelijk
zijn. Bovendien wordt aan optre
dens van muziekgroepen en het
produceren van geluid in het alge
meen strenge normen gesteld. Dat
hebben B en W besloten naar aan
leiding van de vele klachten over
het Minerva-lustrum dat in juni in
het Van der Werfpark werd gehou
den.
Tijdens de Minervafeesten stroom
den de klachten over geluidsover
last binnen bij de Leidse politie.
Herhaaldelijk overschreed de orga-
T entoonstelling
duurt langer
LEIDEN - Wegens het overweldi
gende aantal bezoekers is de jubi
leumtentoonstelling van het Papy-
rologisch Instituut 'Lijkbidders in
een kraakpand?' verlengd. Belang
stellenden krijgen volgende week
maandag, dinsdag en woensdag
nog de gelegenheid om het insti
tuut aan de Witte Singel 27 te be
zoeken.
De openingstijden zijn van 10.30
tot 16.30 uur. Er worden dagelijks
twee rondleidingen om 11.00 en
14.00 uur. Zaterdag en zondag is
het instituut gesloten; zo ook de
tenstoonstelling.
nisatie van het lustrum de in de
vergunning vastgelegde regels. De
muziek ging veel langer door dan
was toegestaan, zodat de politie
drie keer moest ingrijpen. Op de
laatste avond van het feest trad Joe
Cocker op. Maar diezelfde avond
vergaderde de raadscommissie ai-
gemene en bestuurlijke aangele
genheden en die verzocht burge
meester Goekoop direct in te grij
pen vanwege de tientallen klach
ten van omwonenden.
En zo kon het gebeuren dat Goe
koop in allerijl overleg pleegde met
de organisatie van het Minerva-lus
trum. Hij verplichtte haar met het
concert van Cocker om half twaalf
te stoppen. Daarna mocht geen en
kel gebruik meer worden gemaakt
van de immense geluidsinstallatie,
waardoor Cockers' optreden tot in
Leiderdorp kon worden gehoord.
Ondanks de toezegging van de or
ganisatie speelde Cocker een kwar
tier langer.
ADVERTENTIE
ITALIAANSE RIVIÈRAv
10 of 17 dagen appartementen Marin
Inlichtingen en boekingen:
ANVR ..goeie reis'- reisburo's
en reizenverkopende banken
m GOEDE REIZEN. LAGE PRIJZEN
Popconcerten
Om in de toekomst geluidsoverlast
te voorkomen worden alleen nog
vergunningen verleend met een
maximum aantal decibellen. Het
maximum verschil is overdag en 's
avonds verschillend, maar in elk
geval mag er na tien uur doorde
weeks en na elf uur in het weekein
de geen muziek meer worden ge
maakt. Volgens B en W is het met
het maximum aantal decibellen,
dat nu is vastgesteld, goed moge
lijk in het Van der Werfpark nog
popconcerten te houden. Het be
perken van het aantal decibellen
houdt niet in dat er geen geluid
soverlast meer zal zijn. "Indien
men zich aan de maximumnorm
houdt, betekent dat nog niet dat er
geen geluidsoverlast zal zijn",
schrijven B en W in een rapport dat
over de Minerva-klachten is ge
maakt. "De normen zijn bedoeld
om bij extreem hoge geluidspro-
duktie te kunnen ingrijpen".
Aan het aantal te houden concer
ten en andere manifestatie, waarbij
mogelijk geluidsoverlast plaats
heeft worden wel beperkingen op
gelegd. Per jaar wordt er voor het
Van der Werfpark maximaal vier
vergunningen (twee maal overdag
en twee maal 's avonds) verleend
voor een concert, waarbij een ge
luidsinstallatie nodig is. Mechani
sche muziek (bijvoorbeeld een dis
co) mag twee keer per jaar overdag
en een keer 's avonds. Muziek zon
der versterking van een geluidsin
stallatie mag overdag onbeperkt en
's avonds twee keer per jaar. Dat
geldt ook voor theater- en andere
voorstellingen waarbij slechts een
kleine geluidsinstallatie wordt ge
bruikt.
Tweede voorwaarde voor het ge
bruik van een park of plantsoen
binnen de singels is dat het voor
eenieder gratis toegankelijk blijft.
Op die manier kunnen de dagelijk
se gebruikers er toch in terecht.
Burcht
B en W behouden wel het recht om
na overleg met de raadscommissie
algemene en bestuurlijke aangele
genheden ontheffingen te verlenen
voor de regels die nu zijn vastge-*
steld. Zo willen B en W de moge
lijkheid openhouden dat in het
Van der Werfpark nog eens een fes
tival wordt gehouden.
Een uitzondering wordt er nu al ge
maakt voor de Burcht, 's Avonds
na zes uur mag de Burcht worden
afgesloten. Deze uitzondering heb
ben B en W opgenomen, zodat het
mogelijk blijft om daar theater
voorstellingen te houden waarvoor
entree wordt geheven. Overigens
zijn de geluidsnormen daarvoor
nog stringenter dan die voor het
Van der Werfpark.
LEIDEN - Bewoners rond De
Burcht worden dinsdagavond
geïnformeerd over de culturele
manifestatie die daar in juni wordt
gehouden. Het gaat om de Canade
se theaterproduktie 'Ra', die wordt
opgevoerd in het kader van het
Holland Festival.
Dit stuk wordt in deze periode tien
keer 's avonds en 's nachts opge
voerd. De bezoekers (bij 'Ra' te
vens deelnemers) bevinden zich
vooral in het Burtchtcomplex of in
de Hooglandse kerk, maar ook op
straat. Met de omwondenden
wordt dinsdag overleg gepleegd
over de eventuele overlast. De
raadscommissie voor algemene be-
Tegen Hazerswoudenaar (21
DEN HAAG, LEIDEN, HAZERS-
WOUDE - Een schoolvoorbeeld
van schandalig verkeersgedrag
noemde de Haagse officier van jus
titie mr. Dek gisteren het rijgedrag
van een 21-jarige inwoner van Ha-
zerswoude door wiens schuld in
april vorig jaar op het Leidse Le
vendaal een overstekende vrouw
ernstig werd gewond. Hij eiste
daarom een gevangenisstraf van
vier weken en ontzegging van de
rijbevoegdheid van een jaar.
De Hazerswoudenaar was om half
drie 's nachts bij een inhaalma
noeuvre op de verkeerde weghelft
terechtgekomen en moest daar
door zelfs een vluchtheuvel aan de
verkeerde kant passeren. Het
slachtoffer stond op het punt om
over te steken en werd door de op
dat moment nog steeds op de ver
keerde weghelft rijdende Hazers
woudenaar volkomen verrast. Zij
liep een hersenschudding, een ge
broken arm, nekletsel en snijwon-
den op.
Volgens de president van de meer
voudige kamer van de Haagse
rechtbank, mevrouw mr. Schlinge-
mann, had de Hazerswoudenaar
geluk gehad dat de vrouw het er
levend heeft afgebracht. Zij bracht
verder naar voren dat de auto
waarin hij reed technisch niet in
orde was en in slechte staat van on
derhoud verkeerde.
De Hazerswoudenaar zelf zei te
vrezen door de eventuele intrek
king van zijn rijbewijs zijn baan als
chauffeur te verliezen. Maar mr.
Dek zag hierin geen aanleiding zijn
eis te herzien.
De rechtbank doet 8 februari uit
spraak.
Het Van der Werfpark, juli vorig jaar, kort na de lustrumviering van
studentenvereniging Minerva. Het park mag niet meer worden gebruikt
voor festiviteiten met een niet-openbaar karakter. (foto Holvast)
stuurlijke aangelegenheden ging
deze week akkoord met de uitvoe
ring van het stuk, hoewel enkele
raadsleden vrezen voor een herha
ling van de geluidsoverlast die het
Minerva-jubileum vorig in en rond
het Van der Werfpark veroorzaak
te.
Vertegenwoordigers van de ge
meente, het buurtcomité Pancras-
West en het Holland Festival zullen
dinsdagavond in het Koetshuis aan
het Burchtplein aanwezig zijn om
een toelichting te geven. Burge
meester Goekoop zal de avond
voorzitten. De aanvang is om acht
uur.
Bingo
Pop
In de Uyl van Hoogland Nieu-
straat) treedt zondagmiddag de
groep 'The change of Scene' op.
Aanvang vier uur. Volgens de or
ganisatoren speelt de groep fun
ky pop.
Lezing
A. Polling houdt dinsdagavond
in het museum De Lakenhal (Ou
de Singel) een lezing over Maas
trichts Aardewerk, op uitnodi
ging van van de vereniging van
belangstellenden in de De Laken
hal. Aanvang: kwart over acht.
Tijdens de pauze van de lezing is
de tentoonstelling 'Verzameld en
getoond: Maastrichts aardewerk'
te bezichtigen.
In de Valkeniersschool aan het
Valkenpad in de Merenwijk
wordt vandaag een bingo-avond
gehouden door de majorettenver-
eniging The Little Stars. Aan
vang acht uur.
Discussie
De dienstenbond FNV, afdeling
Rijnstreek, houdt dinsdag een
discussie-avond over het thema
Vrouwen en Uitkeringen. Er zal
een inleiding worden gehouden
door Elske ter Veld, het binnen
kort naar Leiden verhuizende
Tweede-Kamerlid voor de PvdA.
Aanvang acht uur. De afdeling
Rijnstreek is gevestigd aan de
Saffierstraat 80 te Leiden.
Kursussen
In februari organiseert het Lak
een aantal cursussen op het ge
bied van drama, beeldende
kunst, muziek en foto. Iedere be
langstellende kan zich inschrij
ven maandagavond van zes tot
acht uur en dinsdagavond van
zes tot zeven uur op het Lak, Cle-
veringaplaats 1 (op het Doelen
terrein). Telefonisch opgeven is
uitgesloten. Wie inlichten wil,
belle: 124890.