LEIDSCH
DAGBLAD
jaagt
reizigers
de bus
m
Doorgaan met
veiligheids-
rwmteschüd
FNV boos over
afwijzing 36-
urige werkweek
Voor een tientje
véél wijzer
Raket treft
sleepboot
Wijsmuller
Dooi: alle gemalen in werking
CAO
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 22 JANUARI 1985
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37608
Directeur G Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hooldredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tet.nrs. ae colofon
In Perzische Golf
MANAMA (AP/GPD) - De
sleepboot Rib ut van het Neder
landse bergingsbedrijf Wijs
muller is gisteravond in de Per
zische Golf getroffen door een
raket, afgevuurd door een
Iraaks vliegtuig. Er zijn geen
doden of gewonden gevallen,
hoewel de verblijven van de be
manning bij de aanval totaal
werden vernield. Het schip be
vond zich in Saoedische territo
riale wateren op 170 zeemijl
van de Iraanse oliehaven op het
eiland Kharg.
Irak maakte melding van drie
'succesvolle aanvallen' op sche
pen in de omgeving van het
Iraanse olie-eiland Kharg.
Sinds 1 januari zijn volgens
Irak twintig schepen op weg
naar of van Iraanse havens aan
gevallen. Slechts vijf van deze
aanvallen zijn onafhankelijk
bevestigd door bergingsmaat
schappijen en rederijen in het
Golf-gebied.
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Het hoogheemraadschap
van Rijnland heeft alle gemalen in
werking gesteld om het overtollige
water dooi en regente kunnen lo
zen. Rijnland zegt vooralsnog geen
problemen te hebben om het boe
zemwater op peil te houden.
"We wisten dat de dooi zou intre
den", licht woordvoerder Van de
Hoek toe. "Daarom konden we op
tijd maatregelen nemen. Echte
moeilijkheden verwachten we de
komende dagen ook niet. Alle ge
malen tesamen hebben een capaci
teit van ruim dertien miljoen ku
bieke meter water per etmaal. Dat
moet voldoende zijn om alles naar
behoren af te voeren."
Eenzelfde geluid van het water
schap De Oude Venen in Leider
dorp. De Oude Venen regelt de wa
terstand in de polders rond Leiden.
Een woordvoerder van het water
schap vertelde vanmorgen dat er
wel voorzichtig moet worden gema
len. "Het ijs zit nog aan de kant
vast. Als we het overtollige water te
snel wegzuigen, trekken we de wal
kant mee."
De Oude Venen zegt blij te zijn
dat er de afgelopen jaren wat ge
malen zijn vernieuwd. Zou dat niet
zijn gebeurd, dan waren er nu en
kele polders onder water gelopen.
Wateroverlast was er wel in Lei
den zelf. In sommige huizen kwa.m
smeltwater van het dak naar bin
nengestroomd.
16 PAGINA'S
NZH: 1,3 miljoen
passagiers meer
Opperrechter Warren Berger (rechts) neemt Reagan de eed af terwijl
zijn vrouw de bijbel vasthoudt. (foto ap)
Reagan bij beëdiging:
WASHINGTON (Rtr./AFP/
DPA/UPI) - Vrijheid en
vrede. Dat waren gisteren
de sleutelbegrippen in de
rede die president Reagan
aan het begin van zijn twee
de ambtstermijn uitsprak.
Reagan benadrukte het be
lang van de komende nieu
we onderhandelingen met
de Sowjet-Unie, maar zei
door te willen gaan met de
ontwikkeling van een "vei-
ligheidsschild in' de ruim
te", waarmee kernraketten
kunnen worden onder
schept.
Reagan beschuldigde de Sowjet-
Unie van het uitvoeren van de
grootste militaire opbouw, met „af
schuwelijke offensieve wapens",
in de geschiedenis van de mens
heid. De Verenigde Staten mogen
er daarom geen twijfel over laten
bestaan dat zij hun verantwoorde
lijkheden voor het leven in vrij
heid, veiligheid en vrede zullen na
komen. Sprekend over het militai
re vermogen van de VS, zei hij dat
in het herstel daarvan gedurende
zijn eerste ambtsperiode vooruit
gang was geboekt maar dat er nog
veel diende te gebeuren.
De president zei ook dat het te
rugbrengen van het miljardente
kort van de overheid de hoogste
voorrang zou krijgen. „Een dyna
mische economie en meer burgers,
DOLFINATRIUM TE KOOP -
Het in financiële moeilijkheden
verkerende Dolfinarium in Harder
wijk zal mogelijk worden verkocht
aan de projectontwikkelaar Martin
Eibrink.
Eibrink, die ook manager en
voorzitter van de voetbalclub PEC
Zwolle is, zette in binnen- en bui
tenland al verschillende toeristi
sche projecten op. Nog deze week
zou het koopcontract - waarmee
2,5 miljoen gulden is gemoeid -
worden afgesloten.
Gaat de verkoop niet door dan is
de kans aanwezig dat het Dolfina
rium failliet gaat.
die werken en belasting betalen"
zijn daarvoor de beste weg. Reagan
beloofde het belastingsysteem
te versimpelen en de omvang en
invloed van het federale regerings
apparaat te zullen terugdringen.
Aan het begin van zijn tweede
termijn kan de president bogen op
een herstel van de Amerikaanse
economie. „We zijn op een keer
punt aangeland, een tijdstip voor
harde beslissingen". De „goedbe
doelde" fouten van het verleden
zullen moeten worden vermeden,
aldus Reagan.
(Zie ook pagina 7)
Ziekenfondsraad:
geld voor lever
transplantaties
AMSTELVEEN (GPD) - De Zie
kenfondsraad zal waarschijnlijk
ook dit jaar de levertransplantaties
die worden uitgevoerd in het Aca
demisch Ziekenhuis Groningen
subsidiëren. Donderdag wordt be
slist over een voorstel daarvoor
ruim twee miljoen beschikbaar te
stellen.
Dat is iets meer dan de subsidie
over 1984. Het geld moet uit de kas
van de algemene wet bijzondere
ziektekosten komen. In februari
vorig jaar werd een subsidie ver
leend van maximaal f 1.343.650; in
oktober werd daaraan een bedrag
van maximaal f 685.230 toege
voegd. Daarbij gaat het om de kos
ten van verpleging en verzorging
gedurende een periode van maxi
maal zes weken per patiënt binnen
zes maanden na de levertransplan
tatie.
Het academisch ziekenhuis in Gro
ningen heeft voor 1985 gevraagd
om een bedrag van f2.110.560. De
verpleegkosten blijven gelijk,
maar de personele en materiële
kosten zijn naar schatting hoger.
Bovendien is er een coördinerend
Desmond Tutu
naar Beatrix
DEN HAAG (ANP) - Koningin
Beatrix zal vrijdag de zwarte
Zuidafrikaanse bisschop Des-
mond Tutu ontvangen. De
geestelijke, die vorig jaar de
Nobelprijs voor de vrede ont
ving, zal in ons land verder een
gesprek hebben met de Raad
van Kerken en met minister
Van den Broek (buitenlandse
zaken).
Tutu maakt momenteel een
reis door enkele Westeuropese
landen. Wegens zijn benoe
ming tot aartsbisschop van Jo
hannesburg treedt hij binnen
kort af als secretaris-generaal
van de Zuidafrikaanse Raad
van Kerken (SACC).
Zeehondenj acht
flink beperkt
OTTAWA (Rtr.) - De jaarlijkse
zeehondenjacht in Canada zal
dit jaar flink worden beperkt,
maar niet worden gestopt. Dat
heeft de Canadese minister
Fraser (visserij) gezegd. Reden
voor de verminderde vangst is
het inzakken van de markt voor
zeehondenhuiden door het pro
test van milieu-activisten.
De zeehondenjagers kregen
vorige week te horen dat de
enige Canadese onderneming
die huiden opkoopt voor ex
port, dit seizoen niets nodig
heeft. De markt voor Canadese
huiden stortte in toen de EG
vorig jaar een verbod afkondig
de op de invoer van zeehonden
huiden.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM/LEIDEN - De NZH heeft door het slechte
weer sinds 1 januari 1,3 miljoen buspassagiers meer ver
voerd. Dat is een stijging van 32 procent ten opzichte van
dezelfde periode in voorgaande jaren. In totaal werden er
in Noord- en Zuid-Holland ruim 70.000 strippenkaarten
extra verkocht, 45 procent meer dan normaal.
Volgens -de vervoersmaatschappij
hebben vooral scholieren en foren
zen de afgelopen weken veelvuldig
gebruik gemaakt van de bus. De
forenzenlijnen waren het drukst
bezet. In de Leidse regio was het
vooral op de lijn Leiden-Noordwij-
kerhout bijzonder druk.
In totaal zette de NZH 35 extra
bussen in, vooral in de spits. Het
bedrijf spreekt zelf van een 'gigan
tische vervoersprestatie'. Dat er
veel passagiers waren die anders
niet met de bus gaan leidt de NZH
cif uit het feit dat er veel kaarten in
de bussen zelf zijn verkocht met
slechts zes of tien strippen in
plaats van de - goedkopere - vijf
tien strippen.
NZH-voorlichter L. Jacobs: "Ik
hoop dat er mensen zijn die de bus
blijven nemen, maar ik denk dat
vooral de scholieren de fiets weer
zullen pakken en de forenzen hun
auto. Als die weer start".
Dringen
Zelfs met 35 bussen extra bleef
het vooral tijdens de ochtendspits
- tussen zeven en acht uur - drin
gen in de bus. En soms was de bus
gewoon vol. Via de mobilofoon
vroegen de chauffeurs om extra
materieel. "En dan is het tien bus
sen verdelen over veertig aanvra
gen", zegt H. Costerus van de tech
nische dienst van de NZH.
De NZH heeft in totaal 35 reser
vebussen uit de 'toer- en de mot-
tenballenvloot'. Een aantal jaar ge
leden besloot het ministerie van
verkeer en waterstaat dat er op
nieuwe lijnen niet direct nieuwe
bussen mogen worden ingezet.
"Pas als de lijn loopt", vertelt Cos
terus, "mag je een bus kopen. Dan
moetje de levertermijn van één tot
anderhalf jaar overbruggen met
bussen uit de mottenballenvloot.
Dat zijn bussen die al zijn afge
schreven, maar nog in goede staat
verkeren". Ruim twintig van der
gelijke bussen werden tijdens het
slechte weer ingezet.
Veel overuren zijn er door chauf
feurs niet gemaakt. Volgens de
NZH worden er in deze periode
zeer weinig vrije dagen genomen,
zodat bijna alle chauffeurs be
schikbaar waren.
(Zie verder pagina Leiden)
Staatssecretaris Joop van
der Reijden: 'Amateur
sport heeft wel degelijk
toekomst'.
PAGINA 9
Commissie uit Zieken
fondsraad: 'Reageerbuis
bevruchting voorlopig
niet in ziekenfondspak-
PAGINA 5
In West-Duitsland leeft het
terrorisme weer op.
PAGINA 7
Vrouw met bijbaantje te
rug naar de aanrecht?.
PAGINA 11
Verkoopcijfers auto's vo
rig jaar vrijwel gelijk ge-
Jè?SÉlE
'~aj' r
In Amerika
al 79 doden
door de kou
kou overleden. De slachtoffers
zijn overwegend bejaarden en dak
lozen. In meer dan 20 steden wor
den de laagste temperaturen uit de
geschiedenis gemeten: -20 tot -30
graden. Vrijdag deden zich de eer
ste sneeuwstormen voor en sinds
dien is het steeds kouder gewor
den.
i jnilitaris-
Buien
Wisselend bewolkt en enkele regen-,
hagel- of sneeuwbuien. Minimumtem
peratuur rond +1 graad, middagtem-
peratuur omstreeks 5 graden. Vrij
krachtige, aan zee tijdèlijk stormachti
ge westenwind.
23 januari 1985
Zon op: 08.33 uur, zon onder: 17.12 uur
Maan op: 10.13 uur, maan onder:
19.46 uur
Waterstanden te Katwijk: hoogwa
ter om 04.40 en 16.50 uur, laagwater om
00.50 en 13.00 uur.
DEN HAAG - Een dertigtal actievoerders tegen kerngeweld
me is vanochtend na een korte bezetting van de hal van het ministerie van
economische zaken door de politie verwijderd.
De actie was onder meer gericht tegen het plan van het kabinet om een
verpleegkundige aangesteld. Vorig aantal nieuwe kerncentrales te bouwen. De bezetters wilden een verkla-
jaar zijn 16 transplantaties uitge- ring voorlezen aan minister Van Aardenne. Dit werd geweigerd. Toen de
voerd. bezetters niet weg wilden gaan greep de politie in. (fotoANP)
Weer doden en gewonden bij gasexplosies
MONTAUBAN/DEN HAAG (AFP/
ANP) - Bij een gasontploffing in
de Franse plaats Montauban zijn
gisteravond twee kinderen om
het leven gekomen en 29 mensen
gewond geraakt. Vijftien gewon
den lagen vanmorgen nog in het
ziekenhuis.
Door de ontploffing werden drie
huizen volledig vernield. De ex
plosie deed zich voor terwijl
werknemers van het gasbedrijf op
zoek waren naar een eventueel
lek, vermoedelijk door de vorst
ontstaan. Omwonenden zeiden
verbaasd te zijn dat de buurt niet
werd geëvacueerd tijdens het
werk aan de gasleiding.
AMSTERDAM (ANP) - De top
van de vakcentrale FNV is zeer
verbolgen over de houding van de
centrale werkgeversorganisaties.
Door verdere verkorting van de
werkweek tot 36 uur af te wijzen
doorkruisen zij het inmiddels lang
zaam op gang komende cao-over
leg.
"Een manier van aandacht trek
ken, die beneden peil is", zo zei
FNV-voorzitter Wim Kok gisteren
bij de presentatie van een uitge
breide 'handleiding' voor arbeids
tijdverkorting. Herverdeling van
arbeid blijft volgens hem voor de
bonden "prioriteit nummer een".
De werkgeversorganisaties VNO
en NCW hebben, evenals enkele
enkele grote bedrijven (Philips,
Akzo, Vendex), de afgelopen tijd
uitdrukkelijk laten weten eerst de
organisatorische gevolgen van de
38-urige werkweek af te willen
wachten, die feitelijk pas op 1 ja
nuari is ingevoerd. Zij vinden dat
de bonden van arbeidstijdverkor
ting teveel een principe-kwestie
maken en te weinig kijken naar de
praktijk.
"Wat de centrale werkgevers zeg
gen is een karikatuur. We hebben
een open oog voor de belangen van
de bedrijven, maar men stelt zich
daar kennelijk op met een air van
de deur wordt niet gekocht",
voorstel uit de Kamer om een
r het korter werken tot
1990 te ontwerpen. Kennelijk is het
kabinet daar niet in geïnteresseerd,
zo concludeert de FNV-voorzitter,
terwijl een dergelijk plan volgens
hem juist wezenlijk is voor een
goede aanpak van korter werken.
(zie verder pagina 12)
Bij het warmlopen voor
nieuwe cao-onderhandelin-
gen is het goed gebruik dat
de onderhandelaars van
beide zijden zorgen voor begeleiden
de ketelmuziek. De stellingen worden
betrokken en de vertegenwoordigers
van de georganiseerde werkgevers
en werknemers zetten hoog in. Dat
hoort allemaal bij het spel en het
maakt een vast onderdeel uit van on
ze politieke en sociaal-economische
folklore.
Het ligt voor de hand dat de tycoon
van het midden- en kleinbedrijf, An
ton Dreesmann, een vurig pleidooi
houdt voor een, zij het geringe, ver
hoging van de reële lonen. Dat is
naar zijn oprechte mening niet alleen
goed voor de binnenlandse markt, en
daarmee bevorderlijk voor zijn eigen
zaken, het zou ook een extra impuls
geven aan de nationale bedrijvigheid
en via die omweg kunnen bijdragen
aan een vermindering van de werk
loosheid.
Maar Dreesmann wil tegelijk niets
weten van een verdere arbeidstijd
verkorting (atv). Volgens deze werk
gever hebben de gewone werkne
mers er langzamerhand genoeg van
om loon in te leveren ten behoeve
van meer werk. Volgens deze rede
nering zouden de werkgevers de
strijd tegen de werkloosheid door
middel van een voortgaande arbeids
tijdverkorting gaarne willen afkopen
met een loonsverhoging.
Een dergelijk aanbod plaatst de
vakbeweging voor een dilemma,
want veel leden hebben jaar in jaar uit
fors ingeleverd, en mijnheer Drees
mann en de zijnen weten dat heel
goed. Zij hebben het trouwens kun
nen merken aan hun omzetten die
zwaar onder druk staan.
De vakbeweging daarentegen blijft
als eerste doelstelling zien het bestrij
den van de massale werkloosheid.
Omdat de werkloosheid niet alleen
kan worden verholpen door middel
van economische groei, blijft de vak
beweging hameren op het aambeeld
van een voortgaande herverdeling
van arbeid in de vorm van arbeidstijd
verkorting met een zo groot mogelijke
graad van herbezetting.
Terug in het strijdperk na een l'
zigheid van enkele maanden tenge
volge van een ernstige ziekte, gaat
FNV-voorzitter Wim Kok zelfs zo ver,
dat hij de arbeidstijdverkorting zonder
aarzelen voorrang verleent boven
reële loonsverhogingen.
Omdat de onderhandelingen over
de collectieve contracten worden ge
voerd per bedrijfstak en soms in apar
te cao's voor grote ondernemingen
zoals Philips en Akzo, denken som
mige ondernemers zich op eon ge
makkelijke manier te kunnen ontdoen
van de sores en complicaties van ver
dergaande arbeidstijdverkorting. Een
simpele loonsverhoging is daartoe
het aangewezen middel en menige
individuele werknemer zal een derge
lijke geste van zijn baas zeker weten
te waarderen. Deze loonsverhogin
gen zijn in sommige bedrijfstakken
bovendien te rechtvaardigen met een
venwijzing naar de gestegen arbeids-
produktiviteit. Maar de massale werk
loosheid, met alle maatschappelijke
en economische schade vandien,
kan op die manier blijven doorzieken.
Premier Lubbers en minister De
Koning (sociale zaken) hebben de
ondernemers inmiddels gewaar
schuwd dat het kabinet, net zoals de
vakbeweging, voórrang wil geven
aan de strijd tegen de werkloosheid.
Loonsverhogingen zouden daarom
zoveel mogelijk moeten worden ver
meden en als stok achter de deur ge
bruikte zowel Lubbers als De Koning
de steun die het kabinet het bedrijfs
leven zou kunnen onthouden, een
steun van 1,3 miljard.
Zowel voor werkgevers als werkne
mers zal de strijd tegen de werkloos
heid op de allereerste plaats moeten
komen. Dat vergt van de werknemers
uiterste terughoudendheid op het
punt van looneisen, het vergt van de
werkgevers extra organisatorische in
spanningen in de eigen organisatie.
Het zij zo, het is niet anders.
Ja, ik wil deze komplete krant over wereld, stad en land oraaa 4 weken
voor 10,- op proef in de bus ontvangen. Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mi) voor een kwartaalabonnement ((65.70). vóór het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis
Naam
Tel.
Een gasexplosie heeft vannacht
roor flinke ravage gezorgd in een
woonhuis in de Haagse Atjeh- aldus Kok, die de regering verweet
straat. De 69-jarige bewoner van
het pand liep brandwonden op.
De man wilde een gedoofde waak
vlam van zijn geiser aansteken.
De geiser had geen thermische be
veiliging.
afhoudende opstelling
de werkgeversorganisaties te sti
muleren door een veel te passieve
opstelling.
Hij zei verbaasd te zijn over de
geringe reactie van het kabinet op
U kunt deze bon opsturen naar het Leldsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen (071-144941)
