'Cellentekort is
niet oplosbaar'
De hardnekkige
bouwdrift van
een ex-monnik
Castro in Veldhoven over Wereldraad en mensenrechten
Achtergrond
Rotzooi
Nedèrlands
PAGINA 14
DINSDAG 15 JANUARI 1985
Directeur Bijlmerbajes:
Klaas de Graaff: veel misvattingen. (foto pr>
AMSTERDAM „Het tekort
aan cellen in Nederlandse gevan
genissen en huizen van bewaring
zal nooit worden opgelost. Bou
wen van nieuwe inrichtingen
heeft geen zin. Tegen de oplo
pende tekorten is domweg niet
op te bouwen. Alleen structurele
veranderingen kunnen aan het
probleem een einde maken".
Klaas de Graaff, directeur van
de toren Demersluis van de peni
tentiaire inrichting Overamstel
(in de volksmond Bijlmerbajes)
en voorzitter van de vereniging
van gevangenisdirecteuren in
Nederland, wordt dagelijks met
deze problematiek geconfron
teerd. In 'zijn' Huis van Bewa
ring met een bezettingsgraad van
98 procent is nauwelijks een lege
cel te vinden.
door
Jos Heymans
Het cellentekort is een groot
probleem. Nog maar enkele ja
ren geleden bedroeg het aantal
gedetineerden 29 op de 100.000.
Nu is dat 50 tot 60 gedetineerden
en in sommige arrondissemen
ten zelfs 80. Het tekort kan vol
gens De Graaff alleen worden
opgeheven als aan twee voor
waarden wordt voldaan: a) de
rechterlijke macht moet stoppen
met het opleggen van lange straf
fen, en b) het parlement moet
wetten wijzigen waardoor het ge
bruik van en de handel in drugs
uit de sfeer van het strafrecht
wordt gehaald.
De Graaff noemt het zinloos
dat rechters steeds langere straf
fen opleggen. Vroeger waren de
straffen van veel kortere duur.
Het opleggen van een gevange
nisstraf is volgens De Graaff
goed als middel van tijdelijke
aard, met de nadruk op tijdelijk.
Er moet immers sprake van ver
gelding zijn. Men moet weten,
dat men iets verkeerds heeft ge
daan. „Maar nog nooit is aange
toond, dat het geven van langere
straffen in het algemeen effectie-
Een groot aantal gedetineer
den verblijft in de tehuizen we
gens wetsovertredingen door en
als van gevolg drugs. De Graaff
vindt dat verkeerd. „Drugs ho
ren niet thuis in de sfeer van het
strafrecht. Evenals het gebruik
van alcohol is dat van drugs in
principe geen justitiële zaak,
maar een probleem van de volks
gezondheid". Hij pleit daarom
voor een wijziging van de opium
wet.
„Zolang drugs verboden zijn,
zijn ze voor de verslaafden bijna
niet te betalen. Ze gaan uit stelen
en komen in aanraking met justi
tie. Als drugs normaal verkrijg
baar zijn, worden ze betaalbaar.
De kans dat een verslaafde in de
criminele sfeer verzeild raakt, is
dan een stuk kleiner", aldus De
Graaff.
Tongkus
Een van de meest voorkomen
de problemen in gevangenissen
en huizen van bewaring is het ge
bruik van drugs. Het spul is al
duur, maar in gevangenissen
moeten er gigantische prijzen
voor worden betaald. Niettemin
is de levendige handel bijna niet
tegen te gaan. „Op allerlei manie
ren worden drugs tijdens de be
zoekuren de inrichtingen bin
nengesmokkeld. Het ongemerkt
overhandigen van de handel aan
de gedetineerde gebeurt steeds
inventiever. Een bekende ma
nier is het overbrengen van een
condoom met heroïne via een
tongkus", vertelt De Graaff.
Met regelmaat worden hoe
veelheden drugs onderschept.
„Laatst nog had iemand heroïne
in de hak van zijn schoen. Een
oplettende bewaarder viel het op
dat de hak niet helemaal recht
zat". Tegen de handel moet
streng worden opgetreden, om
dat het tal van gevaren voor het
sociale leven in de inrichtingen
inhoudt. Mensen die clean de ge
vangenis ingaan, lopen het risico
verslaafd te raken. Gedetineer
den maken zich afhankelijk van
andere gevangenen. Er ontstaan
bendes die de dienst gaan uitma
ken.
In enkele inrichtingen wordt
geëxperimenteerd met het schei
den van verslaafde gedetineer
den die niet willen afkicken en
degenen die clean zijn of uit vrije
wil met het drugsgebruik willen
stoppen. De experimenten zijn
nog te kort aan de gang om over
positieve resultaten te kunnen
spreken.
Onbegrip
De Graaff, die vaak opvallende
standpunten over het gevange
niswezen inneemt, ontmoet nog
al wat onbegrip wanneer hij te
genover buitenstaanders over
zijn werk spreekt. „De mensen
hebben soms de meest vreemde
voorstellingen van het leven in
een gevangenis of huis van be
waring. Er bestaan veel misvat
tingen. Er zijn mensen die den
ken dat er in gevangenissen ge
folterd wordt. Anderen zijn er
van overtuigd, dat de huidige in
richtingen lijken op vijfsterren
hotels".
Die misvattingen moeten de
wereld uit, vindt De Graaff. In
zijn spaarzame vrije tijd zette hij
zich achter de schrijfmachine om
een boek te schrijven over het le
ven in een cel. In 'De som der
hoeken blijft eenzaamheid' geeft
hij een overzicht van de soorten
van inrichtingen, de verschei
denheid van delicten en de ver
schillende groepen gedetineer
den. Ook beschrijft hij in duide
lijke taal de problemen van alle
dag, die zich in een inrichting
voordoen. Het eerste exemplaar
van het boek is dezer dagen aan
de staatssecretaris van justitie
uitgereikt.
Het is nog maar de vraag of de
doelstelling van het boek - mis
vattingen over het gevangenisle
ven uit de wereld helpen - aan
de verwachtingen zal beantwoor
den. De beschrijving van irrita
ties bij gedetineerden (ping
pongballetjes die zoek zijn, een
tekort aan enveloppen, het licht
in de cel gaat te vroeg of te laat
uit) lijkt de vooroordelen over
het luxe leventje van een gevan
gene eerder te bevestigen.
De Graaff weerspreekt dat.
„Een gevangenisstraf is op zich
al erg genoeg. Gedetineerden
hebben als ieder ander recht op
een menswaardig bestaan. Het
instituut gevangenis heeft naast
de straf-ten-uitvoerlegging tot
taak te zoeken naar een fatsoen
lijke terugkeer van de gedeti
neerde in de samenleving. Men
selijkheid is van wezenlijk be
lang. We moeten voorkomen dat
de gedetineerde een wrok over
houdt als de straf er op zit. We
moeten hem juist hoop geven op
een betere toekomst. Ook al
komt iemand voor de twintigste
keer terug, dan nog heeft hij het
recht op het behoud van zijn zelf
respect. Niemand mag hem dat
afnemen".
Kritiek
In zijn boek uit De Graaff ook
kritiek op het ministerie van jus
titie, dat te veel beperkingen op
legt aan de directies van de in
richtingen. De communicatie
tussen inrichting en departe
ment is niet optimaal en ondoor
zichtig. „We worden geacht ope
rationeel te kunnen werken.
Sommige beslissingen kunnen
geen uitstel verdragen en dat is
soms onmogelijk met een te een-
tralistisch ingesteld ministerie",
aldus De Graaff.
Juist dat centralisme van de
overheid veroorzaakt een barriè
re voor het besturen van een in
richting. „Het gevoel van velen
die in het gevangeniswezen
werken is dan ook, dat het parle
ment zeer marginaal belangstel
ling heeft voor het gevangenis
wezen, wellicht omdat het maat
schappelijk gezien niet zo inte
ressant is", schrijft De Graaff in
zijn boek.
De legendarische architecten Mi
chelangelo, Borramini of de
kerkbouwer van Florence, Bru-
nelesci zouden hun ogen van ver
bazing en ongeloof uitgewreven
hebben, als ze nu een kijkje had
den kunnen nemen in het Spaan
se dorp Mejorada del Campo. In
dit onooglijke gehucht, op 20 ki
lometer afstand van Madrid en
pal onder de lawaaierige aanvlie
groute van het Madrileense
vliegveld Barajas, verrijst name
lijk een kathedraal, die zijn weer
ga in de wereld waarschijnlijk
niet kent. Niet alleen qua con
structie, maar meer nog vanwege
het feit dat het inmense kerkge
bouw door slechts één man ge
bouwd wordt.
door
Gerrit-Jan Hoek
Op 12 oktober 1966 kreeg Justo
Gallego, een ex-monnik die we
gens tuberculose na acht jaar zijn
kloosterorde vaarwel had ge
zegd, een visioen: een goddelijke
opdracht om eigenhandig een
godstempel te bouwen. Op een
stukje grond van ongeveer 2500
vierkante meter, dat hij geërfd
had, begon Justo Gallego met
voortvarendheid aan zijn „Werk"
zonder over enige kennis van ar
chitectuur of van wiskunde te
beschikken. „Ik heb geen diplo
ma maar ik kan rekenen en ver
der heb ik een natuurlijke gave
meegekregen", verklaart de nu
59-jarige zonderling, terwijl hij
trots naar de 20 meter hoge ron
de toren grijpt van zijn „pronk
stuk", waarop een oud fietswiel
als geïmproviseerde katrol fun
geert om de bouwmaterialen
naar boven te hijsen.
Meetlat, lijntjes of waterpas be
horen niet tot zijn outillage en
dat valt dan ook duidelijk uit het
bouwwerk af te lezen: de stenen
golven over het cement, waar
mee Gallego op een klodder ce
ment meer of minder niet heeft
gekeken. De betonnen steunbal
ken rusten schots en scheef óver
het verroeste stalen geraamte.
Veel geld om aan zijn bouwwerk
te besteden had hij niet. Zijn ge
ringe kapitaal heeft hij geïnves
teerd in de aanschaf van een trac
tor en een Landrover.
Als materialen voor de bouw
gebruikt hij afgekeurde stenen
en tegels, die hij bij nacht en on
tij gratis bij een aantal gunstig
gestemde bouwondernemers
mag weghalen. „Alleen het ce
ment en het staal moet ik beta
len", vertelt Gallego, die schat
dat hij in de ruim achttien jaar
dat hij met zijn privé-kathedraal
bezig is totaal ongeveer tien ton
cement in zijn bouwwerk heeft
gestoken alsook 60.000 gulden ei
gen geld. Veel om van te leven
blijft er niet over, maar dat deert
hem niet: ,,'s Middags eet ik wat
brood op het werk en 's avonds is
er altijd nog wat over van de mid
dagmaaltijd die mijn zuster heeft
bereid. Met drie tot vier gulden
per dag kan ik best rondkomen".
Giften
De benodige fondsen voor de
aanschaf van cement en staal
verkrijgt hij niet alleen uit de
verkoop van stukjes van zijn wei
degrond, dat hij nog bezit, maar
ook uit giften. Grote opschriften
in het schip herinneren de bezoe
kers eraan dat iedere donatie
welkom is. Veel tijd om dat geld
te besteden schiet er voor Justo
Gallego overigens niet over. Met
ijzeren discipline begint hij ie
dere morgen om acht uur en
stopt niet voor 's avonds negen
uur. Na al die jaren van noeste
arbeid zonder enige steun van de
plaatselijke bevolking en met be
hulp van de meest primitieve
hulpmiddelen als een schop en
een ladder, is zijn levenswerk ql
een eind op streek. „Het schip is
al af alleen het dak en de koepel
moeten er nog op. Alles bij el
kaar denk ik nog vier a vijf jaar
nodig te hebben om de kerk af te
bouwen", verklaart Gallego die
nog geen greintje van zijn aan
vankelijke illusies heeft verlo-
De tijd dringt, vandaar dat het
werk zelfs niet voor een gesprek
onderbroken wordt. Met z'n trac
tor, voorzien van een afgebroken
stuk badkamerspiegel dat met
een stuk staaldraad is vastgebon
den en als provisorische achter
uitkijkspiegel dienst doet, sleept
hij inmense stukken afvalbeton
naar de patio. Pas als de klus ge
klaard is gunt hij zich even tijd
voor een korte rondleiding. Van
uit het middengedeelte van de
kerk loopt een gang naar de
ruimte die tezijnertijd als crypte
zal moeten dienen, waar nu ba
len hooi en hoge stapel maiskol-
ven voor zijn vee en kippen lig
gen opgeslagen alsook een paar
gipsen Christusbeeldjes, waar
van sommigen de kop missen.
Als het aan Justo Gallego zou lig
gen zal de crypte geen plaats bie
den aan de overleden illustere
bewoners van Mejorada del
Campo. „Ik heb liever geen stof
felijke overschotten in mijn
kerk. De crypte zal moeten die
nen als lokaal voor godsdien
stonderwijs en spirituele vor
ming".
De grootste zorg van Justo
Gallego is niet alleen het tijdig
afkrijgen van zijn kathedraal
maar ook de medewerking van
de lokale autoriteiten over wie de
voormalige monnik allerminst te
spreken is. De socialistische bur
gemeester van Mejorada del
Campo heeft Justo Gallego al tal
loze keren gemaand zijn werk
zaamheden te stoppen omdat de
kerk in aanbouw niet voldoet
aan de minimale veiligheids
voorschriften en de burgervader
er weinig voor voelt tezijnertijd
verantwoordelijk gesteld te wor
den voor een eventuele catastro
fe tijdens een hoogmis. „Mijn ka
thedraal is een degelijk bouw
werk, dat heus niet in zal stor
ten", verweert de self-made-ar-
chitect zich. „In de middeleeu
wen hadden ze toch ook geen uit
gebreide plannen voor de bouw
van kathedralen?"
Legaliseren
De dreigementen van het ge
meentebestuur, dat de kathe
draal zou worden afgebroken in
dien Gallego zijn bouwwerk niet
laat legaliseren, heeft hem na ja
renlang lijdzaam verzet tegen de
autoriteiten toch tot andere ge
dachten gebracht. „Ik heb on
langs een architect ingeschakeld
om alle noodzakelijke bereke
ningen te maken zodat de kathe
draal tezijnertijd toch voor het
publiek opengesteld kan wor
den".
Met dat legalisatieproject is
overigens een enorm bedrag ge
moeid. De waarde van het bouw
werk is in de huidige staat wordt
door het bisdom geschat óp on
geveer 14 miljoen gulden en de
kosten van de legalisatieproce
dure zijn daarop afgestemd. Acht
miljoen peseta's oftewel ruim
160.000 gulden. Dat bedrag
hoopt de bezielde eenling onder
nemer bij elkaar te krijgen via
een campagne voor de Spaanse
radio en tv. „Ik heb ook koning
Juan Carlos een brief geschreven
waarin ik hem om steun heb ge
vraagd".
Van opgeven wil hij niet we
ten. „Ik ga tot het einde door. Ze
zullen me met geweld van dit ter
rein moeten verwijderen". Aan
pensioenering wil hij absoluut
nog niet denken. „Als ik klaar
ben met mijn kathedraal valt er
nog zoveel te doen, christelijk
welzijnswerk bijvoorbeeld.
Want", zo verzucht Justo Galle
go, terwijl hij zijn eeltige en van
het cement wit uitgeslagen hém
den warm wrijft langs zijn ge
scheurde winteijas, „de duivel is
overal, meneer".
Het nieuwe jaar is nog geen maand
oud of we stikken al weer van de
problemen. Daar is eerst minister
Brinkman met zijn kinderachtige
gedoe inzake boetes voor reclame
op tv. Dan het gejank van de om
roepen, terwijl een kind kan begrij
pen dat deze soep nooit zo heet
wordt gegeten als zij wordt opge
diend.
Maar de omroepen krijgen wel
de kans eens bij zichzelf te rade te
gaan en te denken: wat hebben we
eigenlijk voor kwaliteit in huis dat
niet te regelen was? En dan is he
laas het antwoord: nul komma nul,
er wordt op radio en tv maar wat
aangeleuterd. Dan is het geen won
der dat je direct in paniek bent.
We hebben in het kabinet ook
van die stoere jongens. Minister
Lubbers ontving vorige week een
Amerikaanse afgezant aan het ont
bijt op het Catshuis met een blijd
schap als gold het een vrouw die
hij een aanzoek moest doen. Ons
wordt alvast de stuipen op het lijf
gejaagd met het plaatsen van die
kerntroep. Nu weten we best dat
het kruisrakettenprobleem en dat
van de kernenergie het pakkie-an
is voor de volgende regering. Maar
minister Winsemius gaat maar vast
praten in Borssele - de Zeeuwen
een beetje pesten. En dan te beden
ken dat er intern in de bestaande
kerncentrales veel meer aan de
hand is dan aan de buitenkant lijkt.
Er zijn op de hele wereld zoveel
geleerden volkomen mesjogge ge
worden omdat ze zien wat ze heb
ben aangericht. Nu zie je weer hoe
het in Zweden gaat. Dat ze mesjog
ge worden kan ik niet erg vinden,
want als je de kennis en intelligen
tie die je hebt aan de duivel ver
koopt, staat je dit te wachten.
Ik zou willen dat het CDA, dat
staat voor christenen, en de WD,
die staat voor vrijheid en democra
tie, eens beseften dat ze ons als
christen straks verplichten rood te
stemmen. Want dat gaan we en
masse doen. We steunen namelijk
alleen een partij die, al heeft zij nog
zoveel gebreken, ons helpt van die
waanzin af te komen.
Minister Brinkman, ga nog eens
op de STER-spotjes zitten en ver
biedt dat er gezegd wordt dat ons
geluk zit in die rotzooi die ze pro
beren te slijten. Ons geluk zit in
werk voor de jongeren en werklo
zen in een schoon land zonder
kerntroep. Al moeten al die men
sen die in de wapenindustrie
werken ontslagen worden en al die
geleerden de keien op, dan nog zit
ons geluk in een wereld zonder de
ze rotzooi. Daarom hoop ik oud te
worden om te kunnen zien wie er
naast het standbeeld van Van der
Werf in Leiden komt te staan, wel
ke held er op zal staan om ons van
al die waanideeën te verlossen.
Misschien een blanke, misschien
een zwarte, maar komen doet hij of
zij, dat staat vast. En hij of zij zal
zeggen: geld is veel, maar niet al
les.
L. Spruit-Hilhorst
Pieter de la Courtstraat 6
Leiden
(Door de redactie ingekort)
In uw krant van zaterdag 5 januari
staat in 2 artikeltjes: niet in staat
extra verhoging op 'te hoesten', en
nog een tweede zin in dezelfde
trant. Moet dit nu? Is de vocabulai
re van uw redactie zo afgezakt? Het
Nederlands is toch al zo in verval
en wij hebben er veel betere zegs
wijzen voor.
Dat u dat als 'mannentaal' onder
elkaar wilt gebruiken is ook niet te
aanvaarden. In een krant vind ik
het een afgang en ik sla uw krant
toch wat hoger aan. Of vergis ik mij
daarin?
E.M. Overduin-Bril
Apollolaan 332
Leiden
De afdeling 'gerechtigheid en
dienst' van de Wereldraad van
Kerken vergadert deze week in
Veldhoven (bij Eindhoven). Op
een persconferentie gisteren wei
gerde de nieuwe Latijnsameri-
kaanse secretaris-generaal van
de Wereldraad, dr. Emilio Castro,
uit Umguay, te reageren op de
kritiek van directeur Michael
Bourdeaux van het Engelse
'Keston College' dat de Wereld
raad te weinig aandacht besteedt
aan de vervolgde christenen in
de Sowjet-Unie.
Het Engelse instituut publi
ceert regelmatig over de situatie
van de godsdienst in communis
tische landen. Bourdeaux uitte
zijn verwijt aan de Wereldraad
bij een lezing in Londen. Door de
banden met Russische kerken
die maar zeer weinig speelruimte
hebben voert de Wereldraad
een tweeslachtig beleid inzake
de mensenrechten, meent Bour
deaux.
Castro zei, niet te willen ingaan
op uitlatingen 'van deze of gene
professor'. "Ik ken meneer Bour-
deaüx ook niet. Zijn betoog heb
ik wel gelezen". Perschef Coen
Boerma van de Wereldraad voeg
de hieraan toe, dat voor Castro
een debat over het Keston Colle
ge of meneer Bourdeaux niet in
teressant is. Onlangs hield Bour
deaux een lezing, waarin mensen
van de Wereldraad meer dan der
tig fouten ontdekten. "Dat doet
afbreuk aan de geloofwaardig
heid van zijn betogen", zei Boer-
Castro wilde wel wat zeggen
over de gedragslijn van de We
reldraad ten aanzien van de men
senrechten. "Die gedragslijn is
niet algemeen. In de ene situatie
helpt een publiek protest, in de
andere een bezoek of een voor
zichtige benadering. De Wereld
raad heeft indertijd wel de inva
sie in Hongarije en in Tsjechjo-
Slowakije en onlangs de aanwe
zigheid van Sowjet-troepen in
Afghanistan publiekelijk veroor
deeld. En de algemene vergade
ring in Vancouver hield over Af
ghanistan een openbaar debat".
Over eventuele dreigementen
van Russische kerken dat ze de
Wereldraad moeten verlaten als
de Sowjet-Unie te hard wordt ge
kritiseerd zei de nieuwe secreta
ris-generaal, dat dit het probleem
niet is. "Elke kerk staat het vrij,
met de Wereldraad te breken.
Wel beseffen de kerken, dat dit
een verarming zou betekenen,
omdat ze dan de oecumenische
contacten moeten missen".
(De algemene vergadering in
Vancouver verwierp met kleine
meerderheid een kritische reso
lutie over de aanwezigheid van
Sowjet-troepen in Afghanistan.
Later verklaarde de toenmalige
secretaris-generaal van de We
reldraad, dr. Philip Potter, dat
het Kremlin de zes Russische
kerken waarschijnlijk gedwon
gen zou hebben uit de Wereld
raad te treden als deze resolutie
was aangenomen).
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen
te Garderen W. J. Op 't Hof Oud
dorp, te Hasselt J. Maasland
Waddinxveen; aangenomen de
benoeming tot bijstand in het
pastoraat te Emmen S. Andringa
(emeritus) Sellingen, de benoe
ming tot geestelijk verzorger in
het psychiatrisch streekzieken
huis 'Duin en Bos' te Castricum
G. H. M. Röhling Zaandam.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Utrecht J. L. Drógen-
dijk Westervoort-Zevenaar; aan
genomen de benoeming tot
geestelijk verzorger van het psy
chiatrisch ziekenhuis te Wolfhe-
ze (volledige dienst) W. E. M. Ho
nig aldaar, de benoeming tot
geestelijk verzorger in het psy
chiatrisch ziekenhuis 'Zeeland'
te Kloetinge (verbonden aan de
kerk van Goes) kandidaat me
vrouw M. W. M. Jansen de Jonge
Goes, naar Utrecht (deelwerk)
kandidaat Y. Viersen Zutphen.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Den Haag-
Zuid J. Plantinga Leeuwarden.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Poortugaal A. Hof
man Aalburg, voor Gouda J. M.
Verweij Ridderkerk, voor Krim
pen aan de IJssel Chr. van de
Poel Yerseke.
Provincies samen. De bestu
ren van de hervormde provincia
le kerkvergaderingen van Gro
ningen en Drente zijn unaniem
akkoord gegaan met de vestiging
van één kerkelijk bureau in Ha
ren. De bestaande bureaus in de
stad Groningen en Hoogeveen
bleken niet geschikt voor het ene
kantoor.
Voordelen van de fusie zijn dat
het werk beter kan worden ge
daan en dat het financieel min
der kost. Voor het personeel van
de beide bureaus is een 'sociaal
plan' gemaakt. Er zullen geen ge
dwongen ontslagen vallen.
Geen predikant. De landelij
ke vergadering van de Neder
lands Gereformeerde Kerken
(een afsplitsing uit de jaren 60
van de vrijgemaakt-gereformeer-
den) koos mr. dr. J. Meulink te
Enschede tot haar eerste voorzit
ter. Het is voor het eerst dat de
keuze viel op een niet-predikant.
De tweede voorzitter is wel een
predikant: ds. H. Smit te Baren-
drecht.
Voorlopig zéd de landelijke ver
gadering elke maand één zater
dag bijeenkomen om de zaken
waarvoor haar aandacht is ge
vraagd af te wikkelen.
Oud-katholieken
Het oud-katholieke semina
rie in Nederland zal dit vooijaar
een bijeenkomst met rooms-ka-
tholieke an anglicaanse deskun
digen houden over de gevolgen
die de invoering van het 'colle
giaal bestuur' in de Oud-Katho
lieke Kerk heeft. Sinds vorig jaar
delen de oud-katholieke bis
schoppen hier de bestuursve-
rantwoordelijkheid met priesters
en leken.
Aan de ene kant willen de oud
katholieken nagaan of zij met dit
besluit nog binnen de 'katholie
ke traditie' staan en wat de mo
gelijkheden ervan zijn. Ander
zijds bestaat er bij anderen be
langstelling voor deze bestuurs
vorm. Ook binnen de eigen kerk
wordt nog verschillend over het
collegiale bestuur gedacht.
De Oud-Katholieke Kerk heeft
door deze verandering een 'epi-
scopaal-synodale' ordening ge
kregen. Daarvóór - onder een
'monarchaal-episcopale' orde -
hadden de bisschoppen het voor
het zeggen.
Gebedsdienst. Volgende
week woensdag, 23 januari, om
kwart voor 8 's avonds wordt in
de Lodewijkskerk (Steenschuur)
in Leiden een 'gebedsdienst voor
de eenheid' gehouden, waarin
pastoor Vreeburg van deze paro
chie en de hervormde predikant
Pannekoek (van de Leidse Kooi
en Pniëlwijk) voorgaan. Van 18
tot 25 januari is over de hele we
reld de jaarlijkse 'gebedsweek
voor de eenheid'.