Kabinet wil af van order Peru 'Bestrijdt werkloosheid' Wet vaste boekenprijs mag Ruding: geen toekomst voor ADM Winsten van bedrijven vorig jaar weer hoger Wegsturen Van Aardenne versimpeling RSV-drama Chanteren van Japanse snoepfabriek duurt voort Brit lanceert elektrische mini-auto Daf Trucks: vorig jaar winst van 8 miljoen Werkgelegenheid in de bouw zal blijven dalen Studenten krijgen de computers goedkoper Philips komt met plan voor de Europese eenwording VRIJDAG 11 JANUARI 1985 ECONOMIE PAGINA 9 DEN HAAG (GPD) - Peru staat nog voor 80 miljoen gulden bij de Nederlandse staat in het krijt voor de aanschaf van de vroegere kruiser De Ruyter, nu Almirante Grau geheten. Gelet op de dramatisch verslechterde financiële situatie van Peru vreest minister Ruding (financiën) dan ook slechts nieuwe stroppen als het schip voor een bedrag van 350 miljoen gulden wordt gemoderniseerd door de Amsterdamse Droogdok Maatschappij (ADM). Dat bleek gisteren tijdens een spe ciale vergadering van kamercom missies voor economische zaken en financien, waar Ruding zich moest verantwoorden voor zijn weigering mee te werken aan een overlevingsplan van ADM, dat vooral is gebaseerd op de Peruaan se order. Als Peru niet betaalt bete kent dat een grote verliespost voor de Nederlandse staat, die via de Nederlandse Credietverzekerings- maatschappij (NCM) garant staat. Niet alleen twijfelt Ruding aan de kredietwaardigheid van Peru, ook heeft het kabinet geen enkel vertrouwen in het voortbestaan van ADM (880 werknemers) in de huidige vorm. De Amsterdamse werf, die in de loop van de afgelo pen jaren al honderd miljoen gul den aan gemeenschapsgeld heeft opgeslokt, heeft de staat gevraagd om 10 miljoen gulden steun. Minis ter Van Aardenne (economische zaken) weigert te verstrekken op grond van een negatief advies voor de commissie Herstelfinanciering. Van Ruding verwacht ADM uit stel van belastingbetaling. De werf heeft een belastingschuld van 14 miljoen gulden. Inplaats van me dewerking te verlenen heeft Ru ding echter een telex gestuurd naar Peru, waarin hij melding maakt van de wankele situatie bij ADM. De oppositie vindt dat de minister daarmee te ver is gegaan en extra belemmeringen opwerpt voor ADM. Maar ook Jacobse (WD) zei gisteren te geloven dat- het bericht over de telex aan Peru Duitse economie De economie van West-Duits- land is met een reële groei van 2,6 procent in het afgelopen jaar ster ker verbeterd dan in de vier jaren daaraan voorafgaand. Dit blijkt uit cijfers die het Westduitse bureau voor statistiek gisteren heeft gepu bliceerd. In 1983 bedroeg de econo mische groei 1,3 procent. In de twee jaren daarvoor was er zelfs sprake van achteruitgang. Volgens het bureau voor de sta tistiek was het vooral de toene ming van de export met 7,4 pro cent die voor de groei van het bru to nationaal produkt (bnp) heeft gezorgd. Groente De groente- en fruitsector heeft zich vorig jaar goed staande weten te houden. Vooral de export groei de stormachtig. De waarde daar van bedroeg voor de hele sector 5,2 miljard gulden tegen 4,5 miljard miljard in 1983. De import groeide van 3,1 naar 3,4 miljard. De waarde van de export overtrof daarmee de import met 1,9 miljard gulden. Bij de export zorgde vooral de verse groenten voor de grote groei. Le Monde Als gevolg van een staking van de drukkers is gisteren de Franse krant Le Monde niet verschenen. Het personeel van de drukkerij protesteert met de staking tegen de beheersvorm van de krant waar de journalisten de belangrijkste aan deelhouders zijn. Door dit sys teem, aldus de stakers, is de onder neming een maand lang zonder lei ding geweest wat onder meer heeft geleid tot vertraging in de uitbeta ling van de oudejaarsuitkering. Staatsloterij De Staatsloterij wordt mogelijk een particuliere onderneming. Op een geheime lijst van de Interde partementale Begeleidingscom missie Privatisering, die in op dracht van het kabinet de moge lijkheden onderzoekt welke over heidsdiensten aan particulieren kunnen worden overgedaan, zou ook de Staatsloterij voorkomen. Verder zouden 's Rijks Munt en de Staatsdrukkerij worden genoemd als overheidsdiensten die in aan merking komen voor afstoting naar de particuliere sector. Failliet De landelijk opererende stich ting Liquid Capitol Circuit (LCC) is failliet. Evenals de stichting LCC Exploitation en de coöperatieve vereniging Counter Trade. Nauwe lijks een jaar na een reeks publica ties over het geruchtmakende, ge sloten (niet banquaire) financie ringssysteem, sprak de Arnhemse rechtbank de drie faillissementen uit. Het faillissement is aangevraagd door drie crediteuren die gezamen lijk ruim 3,5 ton hebben te vorde ren. De totale schuldenlast en het aantal gedupeerden zijn nog niet bekend. Beursberichten op pagina 13 in Amsterdam moet zijn overgeko men als „een aanval in de rug". Ruding zei het gisteren echter een 'volstrekt normale zaak' te vin den, dat Peru door hem op de hoogte is gesteld van het feit dat dat ADM in de ogen van het kabi net geen toekomst meer heeft. Ru ding tilt bovendien niet zwaar aan het middel van de officiële telex, omdat de Peruaanse autoriteiten zowel via de Peruaanse ambassade als via ADM's consortiumpartner HSA toch wel op de hoogte zou zijn gebracht. Voor PvdA-Kamerlid Van der Hek is die verklaring dermate on bevredigend dat hij overweegt daar plenair over te debatteren. Dan zal tevens aan de orde komen een voor de Kamer nieuwe mede deling van de minister. ADM zou, volgens Ruding, al ettelijke maan den niet hebben voldaan aan een bepaalde „belangrijke" voorwaar de in het kader van de exportkre dietverzekering. De minister benadrukte dat het kabinetsstandpunt niet in de eer ste plaats is ingegeven door de slechte financiële situatie van Pe ru, maar door de situatie bij ADM. De order betekent volgens Ruding drie jaar werk voor nog geen 20 procent van het ADM-personeel en kan de werf daarom geen soelaas bieden. Met de belastingdienst valt te praten over uitstel van belastin gafdrachten, mits het gaat om een levensvatbare onderneming en de fiscus meer zal ontvangen dan con current-crediteuren, aldus Ruding. Van der Hek nam wel in grote lij nen genoegen met de verklaring van de minister dat de fiscus geen extra belemmeringen heeft opge worpen. Namens de WD toonde Jacobse zich gisteren "overtuigd van de redelijkheid" van de opstel ling van de minister. Van Iersel (CDA) liet zich nog niet in detail uit over zijn standpunt. Ernstige gezichten tijdens de protestbijeenkomst op de werf van de ADM i woonden deze manifestatie voor het behoud van de werf gistermiddag bij. AMSTERDAM (ANP) - Achtenzes tig procent van de op de Amster damse beurs genoteerde lokale on dernemingen verwacht in 1984 een hogere winst te hebben behaald. Slechts 16 procent verwacht een la ger resultaat. Dit staat iri een publi catie van de Amro Bank. De bank taxeert de gemiddelde winststijging van de Nederlandse beursfondsen - de internationals niet meegerekend - voor 1984 op circa 20 procent. Voor 1985 gaat de afdeling beleggingsonderzoek uit van een verdere stijging van de ge middelde winst per aandeel met 10 tot 15 procent. De verdere winstverbetering zal ook in 1985 vooral worden gedra gen door de exportgroei. Ver wacht wordt verder dat de binnen landse bestedingen zullen aantrek ken met een licht herstel van de particuliere consumptie en enige Amsterdam. Zo'n 800 mensen versnelling van de bedrijfsinveste- (foto anp) ringen. DEN HAAG (GPD) - Het wegstu ren van minister Van Aardenne (economische zaken) zou een 'vol strekt verwerpelijke versimpeling van het RSV-drama hebben bevor derd'. Een dergelijke daad zou zich volgens CDA-fractieleider De Vries uiteindelijk als een boeme rang tegen de politiek hebben ge keerd. Het zou een 'onwaarachtige vertoning' zijn geworden. De Vries schrijft dit in het deze week verschenen nummer van CDA-Aktueel, het partijblad van het CDA. De val van Van Aardenne zou het aanzien van de politiek op den duur pas echt hebben ge schaad, schrijft hij. Dat komt om dat al spoedig tot de mensen zou zijn doorgedrongen dat de politiek de aandacht van de werkelijke pro blemen had proberen af te leiden door het stellen van een symboli sche daad, die ook nog zeer aan vechtbaar was geweest. Volgens De Vries zou het weg sturen van Van Aardenne ook niet geleid hebben tot de gewenste ver anderingen. Het zou wel even de woede over zoveel fouten en mis slagen hebben gekalmeerd, maar daarna was het een alibi geworden om op de oude voet door te gaan. „Ook het heengaan van (oud-RSV- topman) Stikker leidde tot geen enkele verbetering". De Vries ontkent dan ook dat het CDA het aanblijven van Van Aar denne gedoogde om daarmee een kabinetscrisis te voorkomen. Ook bestrijdt hij dat WD-leider Nijpels met een dergelijke crisis gedreigd zou hebben om hem en zijn fractie tot deze stellingname te dwingen. „Nijpels heeft mij op geen enkel moment met dreigementen aange spoord om minister Van Aardenne te ontzien", aldus De Vries. De CDA-fractieleider herhaalt in dit verband zijn argumentatie dat de Kamer al in 1982 volledig op de hoogte was van de misleiding door Van Aardenne. Op dat moment was er echter politiek niets te ver dienen om Van Aardenne naar huis te sturen of hem niet tot mi nister te benoemen. Pas door het harde oordeel van de RSV-com- missie (die sprak van een 'onaan vaardbare' handelwijze) was er „politiek boter uit te braden", zegt De Vries. Ook kan men zich afvragen of een Kamer, die de minister in die periode zo weinig ruimte gaf, mo reel nog wel het recht heeft de eer ste steen te werpen. Volgens De Vries heeft de bewindsman in het kamerdebat verder met succes staande kunnen houden dat het niet zijn bedoeling was de Kamer op het verkeerde been te zetten. Hij wilde alleen voorkomen dat le veranciers, opdrachtgevers en vak bonden hun financiële eisen aan RSV al te zeer zouden opschroe- Omdat de minister voorts zijn fouten ruiterlijk had erkend en had toegezegd deze niet te herhalen ontbrak eveneens voldoende reden om de minister naar huis te sturen. Ook vakbonden, kerken, onderne mingsraden en werknemers, die zo vaak en zo lang verkeerde invloed uitoefenden, zijn niet erg geloof waardig als zij nu het hoofd van de minister eisen, concludeert De Vries. TOKIO (GPD) - Somberheid overheerste bij de nieuwjaars receptie van de Japanse snoep fabrikant Morinaga afgelopen zaterdag. De gebruikelijke feestelijke kimono's ontbraken geheel, en de toespraak van de directeur kon de verzamelde werknemers ook al niet echt opbeuren. Nog altijd is de grootste chantagezaak uit de Japanse geschiedenis niet op gelost. Een groep afpersers dreigt al sinds april vorig jaar produkten van Morinaga en andere snoep jesfabrikanten te vergiftigen en tussen de koopwaren in de win kels terug te leggen. Tot nu toe vielen er geen slachtoffers, om dat de daders waarschuwingen op de met cyanide vergiftigde snoepwaren plakten. Maar ie dereen houdt zijn hart vast wat er gebeurt als ze hun dreige ment waarmaken en daarmee ophouden. De getroffen bedrijven heb ben inmiddels voor miljoenen schade opgelopen. De produk- tie van Moringa is afgelopen jaar tot beneden de helft van normaal gedaald. Een speciale actie van de overheid en sym pathiserende bedrijven om rechtstreeks te kopen bij Mori naga, heeft ervoor gezorgd dat er toch nog koekjes en snoepjes uit de hypermoderne machines blijven rollen. De politie heeft na bijna een jaar nog altijd geen bruikbare aanwijzingen. Het motief van de "man met de 21 gezichten", zoals de groep afpersers zich noemt, is onderwerp van wilde speculaties. Is het gewoon geldgewin, zoals de politie nog altijd aanneemt, gaat het om linkse extremisten, of zijn het slachtoffers van een voedsel vergiftiging uit de jaren 50. Morinaga heeft inmiddels honderden part-time werkne mers moeten ontslaan en het voortbestaan van het bedrijf staat op het spel. OESO tot Britse regering: LONDEN (GPD) - Sir Clive Sin clair, de Britse uitvinder en onder nemer die multimiljonair is gewor den dank zij-elektronische speel tjes als calculators, homecompu ters en mini-tv's met platte buis, heeft gisteren zijn nieuwste techni sche wonder gepresenteerd: een elektrische auto. Mini-auto is meer op z'n plaats, want het driewielige voertuig van Sinclair is nog geen twee meter lang, 75 centimeter hoog en 75 cen timeter breed. Het heeft een top snelheid van 24 kilometer per uur, en kan op z'n (oplaadbare) batterij maximaal 32 kilometer achter el kaar ryden. Sinclair verwacht dat z'n auto snel uitermate populair zal wor den. Hij heeft 12 miljoen gulden uitgetrokken voor reclamecam- Europees hof beslist: AMSTERDAM (ANP) - Het Euro pese hof van justitie in Luxemburg heeft gisteren bepaald dat het de lidstaten van de EG in- beginsel vrijstaat wettelijke regelingen te treffen voor een vaste boekenprijs. Ook de Nederlandse regering kan een dergelijke regeling nu dus vaststellen, zo concludeert de Ver- eeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels (VBBB) in Amsterdam. De ministers van cultuur van de EG hebben zich in november vorig jaar in Brussel nog uitgesproken voor een vaste boekenprijs in Eu ropa. Minister Brinkman (WVC) zei toen dat Nederland langzaam maar zeker afstevent op zo'n vaste prijs. Hij verklaarde echter nog te wach ten op adviezen van de Raad voor de Kunst en de SER en bovendien ook op het arrest van het Europese hof. Dat deed gisteren uitspraak in een Franse zaak. Een supermarkt keten in dat land, waar al een vaste prijs voor boeken bestaat, hield zich niet aan de wet en in de rechts zaak die daarop volgde vroeg het gerechtshof in Poitiers het Europe se hof om uitleg. De Franse rechter stelde daarbij de vraag of de wet. PARIJS (Rtr) - De Britse regering moet in haar economische beleid meer aandacht geven aan stimule ring van de werkgelegenheid. Het ongekend hoge werkloosheidsni veau van dit moment zal waar schijnlijk duurzamer blijken dan de regering denkt, zo zegt de Orga nisatie voor Economische Samen werking en Ontwikkeling (OESO) in haar jaarlijkse rapport over de Britse economie. Het herstel van de Britse econo mie zal volgens de OESO niet meer kunnen bewerkstelligen dan een stabilisering van het aantal werklo zen, op het ogenblik ruim drie mil joen of twaalf procent van de be roepsbevolking. De regering That cher heeft steeds beweerd dat de toeneming van de werkloosheid een tijdelijk gevolg is van de nood zakelijke herstructurering van de industrie, maar de OESO is het met die visie niet eens. „De afgelopen jaren hebben aangetoond dat wat is aangeduid als tijdelijk wel eens veel langer zou kunnen duren dan is gedacht", aldus het rapport. De organisatie van Westerse in dustrielanden wijst erop dat het aantal Britten dat langer dan een jaar werkloos is al is opgelopen tot EINDHOVEN (ANP) - Daf Trucks in Eindhoven heeft vorig jaar een winst behaald van ruim acht mil joen gulden. Dat blijkt uit de voor lopige cijfers, aldus het vandaag verschenen personeelsblad, „De Dafbode". In 1983 leed Daf Trucks nog een verlies van 27 miljoen gul den. Volgens de voorzitter van de Raad van Bestuur ir A. v.d. Padt is die verbetering van 35 miljoen gul den weliswaar zeer verheugend, maar daarbij moet niet uit het oog worden verloren, dat het rende ment nog maar matig is. „Om onze toekomstige expansie te kunnen fi nancieren zal dat rendement sterk moeten verbeteren", aldus Van der Padt. Daf produceerde vorig jaar 13.645 trucks en leverde er 14.238 af. Het personeelsbestand bleef na genoeg gelijk, namelijk bijna 8800. De verwachting is dat het aantal ar beidsplaatsen de komende jaren als gevolg van de invoering van nieuwe produktietechnieken en automatisering zal verminderen. Daf streeft er naar dit proces te la ten verlopen zonder gedwongen ontslagen, aldus het artikel in „De Dafbode". De totale Westeuropese markt voor bedrijfswagens van negen ton en zwaarder nam vorig jaar toe met 1,7 procent. Daf Trucks breidde het eigen marktaandeel met 0,5 procent uit tot 6,8 procent. 1,2» miljoen, vijf procent van de beroepsbevolking. Het zou volgens de OESO verstandig zijn binnen de ruimte die de strategie van de rege ring biedt te zoeken naar mogelijk heden voor bevordering van de werkgelegenheid, bijvoorbeeld via bepaalde lastenverlichtingen of verhogingen van overheidsuitga- De OESO verwacht dat de eco nomische groei in Groot-Brittan- nië voorlopig zal voortduren en dat zowel de inflatie als het begrotings tekort verder zal afnemen. Het bru to nationaal produkt is in 1984 met naar schatting twee procent toege nomen. Zonder de langdurige mijnwerkersstaking zou dat waar schijnlijk drie procent zijn ge weest. Als er spoedig een einde, komt aan de staking kan de Britse economie in de komende achttien maanden groeien met drie procent op jaarbasis. Daarmee zou de pe riode van groei de langste worden sinds de tweede wereldoorlog, al dus de OESO. AMSTERDAM (ANP) - Produktie en werkgelegenheid in de bouw zullen in 1985 en vermoedelijk ook in 1986 blijven dalen, aldus giste ren de jaarlijkse prognose in janua ri van het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB). De ze verwachtingen betreffen afge ven bouwvergunningen, daarbij behorende produktie en arbeid, en produktiviteit per werknemer. Lei draad daarbij zijn de orderporte feuilles van de architecten. Volgens het EIB zal de werkgele genheid in de bouw dit jaar nog eens drie tot vier procent afnemen door een produktiedaling van twee procent. Die produktiedaling is voor een deel te wijten aan het be leid van de regering, die immers minder geld beschikbaar stelt voor de woningbouw. De werkgelegenheid zal het sterkst dalen in de sector gebou wen: min zeven procent. Voor de sectoren onderhoud en grond-, we gen- en waterbouw verwacht het EIB geen wezenlijke veranderin gen. Doordat in de gebouwensec tor vier procent minder activiteit wordt voorzien, resteert voor de gehele bedrijfstak bouw een achteruitgang in de produktie van twee procent. Binnen de sector gebouwen zal alleen de woningbouw klappen krijgen, verwacht het EIB. De werkgelegenheid zal er met elf pro cent afnemen bij een produktieda ling van negen procent. In het wes ten van het land zal de produktie op de bouwplaats zelfs met acht tien procent inzakken. Tegen alle verwachtingen in heeft de vrije sector, in het bijzon der voor huizen zonder subsidie, zich »n 1984 in een ongekende be langstelling mogen verheugen, zo bleek gisteren tijdens de presenta tie van de EIB-prognoses. Vorig jaar zijn 25.000 bouwvergunningen verstrekt voor deze categorie. Meer dan de helft (15.000) betrof wonin gen boven de 175.000 gulden. In 1983 zijn een kleine 16.000 bouwvergunningen voor de vrije sector afgegeven en in 1982 ruim 6.000. Voor 1985 verwacht het EIB de afgifte van 20.000 vergunnin gen. DEN HAAG (GPD) - Studenten en medewerkers aan universiteiten krij gen van enkele computerfabrikanten zeer hoge kortingen op de aankoop van microcomputers. Voor apparaten met een aanschafprijs van tussen de vijf en zesduizend gulden geldt een korting van minstens dertig, soms ruim veertig procent. Voorwaarde is wel dat de apparaten niet thuis als „home-computer" worden gebruikt. Om oneerlijke concurrentie tegen te gaan mogen de micro's niet binnen twee jaar worden doorverkocht. De Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit hebben via hun gezamenlijke computercentrum Sara (Stichting academisch reken centrum Amsterdam) met twee fabrikanten een contract afgesloten. Voor de verkoop van de apparaten is een showroom ingericht. In Rotterdam is he4 al sinds het begin van het academisch jaar in september mogelijk om micro's met hoge korting te kopen. Daar is na ampel beraad gekozen voor één merk. Alle via universiteiten verkochte computers zijn geschikt om aangesloten te worden op de centrale computer van die universiteiten. Verwacht wordt dat aan Nederlandse studenten de komende jaren tus sen de vijftien- en twintigduizend microcomputers verkocht zullen wor den. In de Verenigde Staten worden dergelijke aantallen aan één univer siteit verkocht. die ervan uitgaat dat de uitgever de prijs van boeken vaststelt en dat de handelaar verplicht is zich daaraan te houden, verenigbaar is met de Europese verdragsbepalingen in zake het vrije verkeer van goedc- Het Europese hof acht dit dus het geval maar plaatst wel een kanttekening. Als in Frankrijk uit gegeven boeken uitgevoerd wor den en vervolgens weer in dat land worden geïmporteerd kan de vaste prijs alleen afgedwongen worden als dat uit- en invoeren duidelijk al leen is gebeurd om de wet te om zeilen. BRUSSEL (ANP) - Philips heeft een plan opgesteld om de Europe se eenwording te stimuleren. Dat plan „Europa 1990: een agenda vooraktie" werd vanmorgen in Brussel gepresenteerd door dr W.Dekker, president-directeur van Philips, op een bijeenkomst van het Centre for European Policy Studies. In het plan is een concreet draai boek opgenomen om voor 1990 te komen tot een vrijere en homoge nere Europese markt dan waarvan nu sprake is. Volgens Dekker is het economisch gezien van levensbe lang. dat Europa voor het begin van de jaren negentig de achter stand ten opzichte van Japan en de Verenigde Staten inloopt. Die ach terstand is volgens Dekker ont staan doordat in Europa de loon kostenontwikkeling de produktivi- teitsstijging heeft overtroffen, door de veel snellere stijging van de so ciale kosten dan elders en door het enorme beslag, dat overheden leg gen op de nationale middelen. De achterstand wordt naar de mening van Dekker echter bovenal veroorzaakt door de versnipperde Europese markt. Die verdeeldheid kost volgens schattingen per jaar 50 miljard Europese rekeneenhe- den, aldus Dekker. Dat is 2 procent van het nationale inkomen van alle EG-lidstaten tezamen. Het proces van de Europese eenwording ver loopt volgens Dekker veel te traag. Het gaat er volgens hem vooral om de concurrentiekracht van Europa te vergroten. "Door schaalvergroting moet het mogelijk worden gemaakt de gi gantische stijging van research- en ontwikkelingskosten te dekken. Door markt- en dus omzetvergro- ting moeten ondernemingen in Eu ropa komen tot lagere kostprijzen. De toepassing van nieuwe produk ten en systemen moet door een ho mogene infrastructuur, gebaseerd op uniforme Europese standaar den. worden versneld", aldus Dek ker. Naar zijn mening zal door deze ontwikkelingen het klimaat voor specialistische toeleveringsbedrij ven verbeteren, terwijl er gelijktij dig meer vertrouwen zal ontstaan bij financiers. Bovendien zal er overeenstemming groeien tussen economische partners. Voor wat betreft handeisbevor- derende maatregelen suggereert Dekker in het plan een tweespo renbeleid. Het ene spoor is gericht op een harmonisatie van regelge ving, het andere op een vereenvou diging van handelsprocedures. Verder wordt in het Philipsplan gepleit voor afschaffing van de btw-grenzen. Van belang is ook dat er in 1990 sprake is van geharmoniseerde Eu ro-standaards. De Europese Com missie, de nationale overheden en de industrie zouden de bestaande standarisatie-instituten CEN en Cenelec naar de mening van Phi lips dan ook zodanig moeten on derste inen, dat die doelstelling ge haald kan worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 9