Alle remmen los op Damrak Staalakkoord van YS en EG Calais i 'Passagiersverlies stopt' 'Toplonen ABP te laag' Problemen blijven gigantisch voor de schuldenlanden Bonden steunen Leenman ZATERDAG 5 JANUARI 1985 ECONOMIE PAGINA BRUSSEL (DPA/ANP/AP)) - Het conflict tussen de Europese Ge meenschap en de Verenigde Sta ten over de export van stalen bui zen en pijpen naar de VS is opge lost. De Europese staalbedrijven zul len de komende twee jaar maxi maal 7,6 procent van de Ameri kaanse behoefte mogen dekken. Dat is weliswaar meer dan voor dit jaar aanvankelijk was afgesproken, maar aanzienlijk minder dan de veertien procent die de EG in 1984 voor zijn rekening nam. De EG heeft gisteren toegegeven op het laatst overgebleven conflict- punt nadat de gemeenschap vorige week al akkoord ging met de limiet van 7,6 procent. Dat laatste punt was de Amerikaanse eis dat bij het contingent voor dit jaar de onge veer 200.000 ton buizen wordt gere kend die sinds eind november door de Amerikaanse douane wordt vastgehouden. Volgens het akkoord wordt 60.000 ton direct vrijgegeven voor de Amerikaanse markt terwijl over de resterende 140.000 ton nog verder wordt ge praat, aldus een EG-functionaris. De Amerikaanse regering zette ruim een maand geleden eenzijdig de import van staal uit de EG stop omdat de EG in de eerste negen maanden al aanzienlijk meer staal had geëxporteerd dan met de VS was overeengekomen voor 1984 en beide partijen het niet eens konden worden over een limiet voor 1985. De EG beschuldigde toen de VS van protectionisme en van het bui gen voor de wensen van de Ameri kaanse staalindustrie, die zegt one venredig zwaar te zijn getroffen door het Europese staal. Als tegenzet diende de EG een klacht in bij het GATT (Algemene overeenkomst over handel en ta rieven) in Geneve. De afgelopen dagen is intensief onderhandeld met als resultaat het akkoord. Dat betekent overigens niet dat de EG dit jaar belangrijk minder staal naar de VS kan exporteren, omdat naar verwachting de vraag sterk zal stijgen. De Nederlandse in breng in de Europese export is met 0,28 procent bescheiden. De groot ste staalleveranciers worden dit jaar West-Duitsland (2,82 procent) en Italië. Heineken Heineken heeft een belang van 15 pet verworven in de brouwerij-, mouterij- en frisdrankenbelangen van de Zuidamerikaanse brouwe rijgroep Guilmes in Argentinië, Urugay en Paraguay. Met de trans actie is 10 miljoen dollar gemoeid of rond de f 36 miljoen. De overeenkomst voorziet ook in technische bijstand van Heineken aan de Zuidamerikaanse brouwe rijen van Guilmes. Deze zullen een een belangrijk investeringspro gramma kunnen gaan uitvoeren om de brouwerijen te modernise ren en waar nodig de capaciteit uit te breiden. Maseratiüe Italiaanse automo bielfabrikant Maserati wordt gepri vatiseerd. Het staatsbedrijf Gepi zal op zijn laatst aan het eind van 1986 afstand doen van zijn meer derheidsbelang. Het meerder heidsaandeel van Gepi zal worden overgenomen door een groep be- Kort en zakelijk drijven die onder leiding staat van de industriëel Alejandro De Toma- so. Deze bedrijven hebben nu al het minderheidsbelang in Masera- PARIJS (AFP) Het door veerschepen onderhouden verkeer over het Kanaal tiLssen Frankrijk en Engeland was ook gisteren nog gedeeltelijk geblokkeerd. Door acties van het Franse personeel van de Frans-Britse maat schappij Sealink kon uit Dieppe geen enkel schip vertrekken. Andere maatschappijen slaagden erin een norma le dienst uit te voeren vanuit Calais, Boulogne en Duinkerken. In Calais kwam de Franse politie in actie tegen de stakers, waarbij onder meer traangas werd gebruikt. Na het politieoptreden kon de veerdienst vanuit Calais worden hervat. De werknemers protesteren tegen reorganisatieplannen van Sealink, waardoor 200 banen zullen verdwijnen. Centraal Nederland-directeur: VONDELLAAN 45, 2332 AA LEIDEN. TELEFOON: 071-769303. FUSTWEG 2, HOEK OUDE WEG, 2031CJ HAARLEM. TELEFOON: 023-319288. Alleen bedrijfswagens. RIJNSBURGERWEG132, 2231 AG RIJNSBURG. TELEFOON01718 - 2 25 00. HOOFDSTRAAT 81, 2171 AS SASSENHEIM. TELEFOON02522 -19124. GOUWESTRAAT 60A, 2407 BC ALPHEN A/DRIJN. TELEFOON01720-75155. BINNENWEG 2-4, 2411 NA BODEGRAVEN. TELEFOON: 01726-19341. Alleen bedrijfswagens. HP Tussen het uitgeversconcern VNU en de BV Weekbladpers zijn besprekingen begonnen over de overname van de exploitaitie van het opinieweekblad Haagse Post (HP). De Haagse Post is een zelf standige stichting, waarin de redactie het voor het zeggen heeft. De uitgeefactiviteiten zijn op basis van een contract uitbesteed aan de Weekbladpers. Volgens redactie- woordvoerder R. Kaal is het initia tief tot de besprekingen uitgegaan van de Haagse Post. De eigen iden titeit van het opinieweekblad is door alle partijen erkend. Uit gangspunt bij de besprekingen is „zelfstandige voortzetting" van HP, aldus Kaal. Bodemdaling Het Landbouwschap is bezig met de voorbereiding van een proefproces tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij BV (NAM) omdat deze maatschappij de ver oorzaker zou zijn van schade aan boerderijen. Deze schade zou het gevolg zijn van bodemdaling die weer zou worden veroorzaakt door de aardgaswinning. De gewestelijke raad voor Gro ningen van het Landbouwschap heeft tientallen klachten gekregen van boeren uit de gehele provincie Groningen over schade aan hun boerderijen. Volgens een woord voerder van het Landbouwschap wijst de NAM schadeclaims voor gebouwen categorisch af omdat niet kan worden bewezen dat deze schade een gevolg is van de bo demdaling. IMF Minister van financien Onno Ru- ding is vrijdag door het Internatio naal Monetair Fonds aangewezen als voorzitter van de 'interim-com missie' van het IMF. Die commis sie is de stuurgroep van de 22 rege ringen die samen eigenaar zijn van het IMF. Ruding wordt de opvol ger van de Belgische minister van financien Willy de Clercq. De Clercq is benoemd tot lid van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Gemeen schap. Ruding was al van 1977 tot 1980 lid van de Raad van Bestuur van het IMF namens Nederland, Cyprus, Israël, Roemenië en Joe goslavië. UTRECHT (ANP) - Het aantal busreizigers zal dit jaar niet verder dalen, zo verwacht Centraal Neder land, de op één na grootste busmaatschappij van ons land. Volgens CN-directeur Renzema is de daling als ge volg van de sterk gestegen tarieven het afgelopen jaar flink afgeremd. In 1984 wa ren er twee procent minder passagiers, tegen een daling van vier procent in 1983. Voor 1985 verwacht CN geen verder passagiersver lies. Dit is volgens Renzema het gevolg van het feit dat de bus dit jaar 'slechts' 6,5 procent duurder wordt in plaats van de 11,5 procent die minister Smit-Kroes van verkeer en waterstaat in eerste instantie wilde. De busmaatschapij wil pro beren meer passagiers te trekken door nieuwe, comfortabeler bus sen in gebruik te nemen met onder meer stoffen bekleding, een betere vering en geen stempelautomaten meer. Ook wordt de frequentie op de belangrijke lijn Amstelveen- Amsterdam verhoogd. Wel is Centraal Nederland be zorgd over het steeds verder dalen de aantal passagiers in de avondu ren en op zondag. In 1984 liep het aantal busreizigers daar met tussen de 10 en 20 procent terug. Volgens mr Renzema is de bezettingsgraad echter nog niet zo laag dat inkrim ping van de dienstregeling op de stille uren noodzakelijk is. Ook bij de andere streekvervoer- bedrijven hoopt men dat het aantal reizigers in '85 niet verder zal dalen omdat het buskaartje minder duur der wordt. "Maar of die hoop ook inderdaad zal worden vervuld is niet te zeggen. Dat zal in de loop van volgend jaar moeten blijken", aldus woordvoerder G. van Rijssen van de ESO, samenwerkingsor gaan van alle streekbusbedrijven in ons land. de AbvaKabo en het CFO, zijn het eens met de stelling van de tijdelijk hoofddirecteur Leenman van het ABP dat de topsalarissen bij het pensioenfonds te laag zijn om be kwame mensen aan te trekken. „De salarissen die er nu te verdie nen zijn werken fraude in de hand. Ik zeg het niet van harte, maar de topsalarissen bij het ABP moeten minstens worden verdubbeld", al dus hoofdbestuurder T. Sonneveld van de Abvakabo, die namens deze bond zitting heeft in de raad van toezicht van het Algemeen Burger lijk Pensioenfonds. De twee topfuncties het ABP tot dusverre vergeefs mensen zoekt, die van hoofddirec teur en directeur beleggingen, wor den volgens Sonneveld nu beloond met salarissen van respectievelijk rond de 130.000 en 100.000 gulden bruto. Forse verhogingen daarvan zijn volgens de vakbondsman no dig om te voorkomen dat de nieu we ABP-topmensen 'in de verlei ding komen om in te gaan op om koopprakrijken. Het is bekend dat men daar in de wereld van het on roerend goed nu eenmaal niet vies van is.", aldus Sonneveld. Boven dien worden bij andere grote be leggers voor dergelijke functies sa larissen betaald die het dubbele of zelfs driedubbele van de ABP-sala- rissen zijn. De verantwoordelijkheid die de ABP-top heeft over het pensioen geld van de ambtenaren is zeer groot, en het is volgens Sonneveld daarom van groot belang dat er nu zeer bekwame en betrouwbare top managers worden gevonden. Die moeten uit het bedrijfsleven ko men, omdat volgens hem gebleken is dat binnen de overheid op beleg gingsterrein dergelijke mensen niet voor handen zijn. "We moeten voorkomen dat we weer derde rangs figuren op dergelijke posten krijgen. Laten we eerlijk zijn, de zaak tegen Masson heeft weliswaar nog niet tot een veroordeling ge leid, maar het was niet bepaald het neusje van de zalm wat er in de top van het ABP zat", aldus de Abva- kabo-bestuurder. Vanwege de 'bijzondere situatie' waarin het ABP verkeert, staan de ambtenarenbonden achter de brief die de raad van toezicht samen met de centrale belggingingscommis- sie vorige maand aan minister Rietkerk van binnenlandse zaken - onder wie het ABP valt - waarin wordt gepleit voor verhoging van de salarissen. Een antwoord van de minister is nog niet binnen, maar Sonneveld vreest dat de wens van het ABP niet geheel zal worden gehono reerd. Onlangs liet de regering we ten dat het de mogelijkheid wil scheppen om voor sommige spe ciale functies bij de overheid, waarvoor moeilijk goede mensen te krijgen zijn (bij voorbeeld auto matiseringsdeskundigen), extra hoge salarissen te kunnen geven. Een verdubbeling van de beloning had het kabinet daarbij echter niet voor ogen. Akkoord over Jansen de Wit DEN BOSCH (ANP) - De curato ren in het faillissement van de tex tielfabriek Danlon BV te Emmen en Koninklijke Jansen de Wit BV te Schijndel zijn met de Nedac- Sorbo Groep uit Vorden eens ge worden over overname van het failliete bedrijf. Dat heeft presi dent-directeur Jac.H. de Jong van Nedac Sorbo na afloop van de be sprekingen meegedeeld. Het is volgens De Jong de bedoe ling zo spoedig mogelijk de pro- duktie van panties bij Danlon na afslanking voort te zetten met een personeelsbestand van minimaal vijftig tot tachtig arbeidsplaatsen. Bij sokkenfabriek Jansen de Wit zal getracht worden tot een samen werking te komen met de bij die fabriek reeds eerder gevormde zo geheten Werkgroep Zuid. Deze beoogt in Schijndel circa zeventig arbeidsplaatsen te behouden. ROME (IPS) - De grootste inter nationale schuldencrisis sinds de jaren '30 lijkt het afgelopen jaar onder controle te zijn gebracht. Toch is, ondanks aanpassingen hier en daar, een blijvende oplos sing voor de schuldenkwestie nog niet in zicht. De meeste ont wikkelingslanden worstelen nog steeds met huizenhoge proble men. Maar geen van hen werd het afgelopen jaar getroffen door een dramatisch financieel deba cle zoals dat zich in 1982 in Mexi co voordeed. De grootste schul denaren slaagden er zelfs in hun schuld te herstructureren in sa menwerking met de banken. Het internationale financiële systeem begint ondertussen na jarenlang roekeloos geld uitle nen de eerste scheurtjes te verto nen. Zowel geldschieters als lan den die in het krijt staan, plaat sen bijvoorbeeld vraagtekens achter de levensvatbaarheid van economische aanpassingspro gramma's of nieuwe afbetalings termijnen die na veel sleutelen tot stand komen. Zij wijzen erop dat de programma's meestal een negatief effect hebben op de eco nomieën. Een oplossing voor de structu rele problemen, die eigenlijk ten grondslag liggen aan de huizen hoge schulden die Derde-We reldlanden hebben gemaakt, is nog steeds bij lange na niet in zicht. Een van de belangrijkste oorzaken is immers de sterke prijsval van grondstoffen die ontwikkelingslanden uitvoeren, die gepaard ging met een stijging van prijzen voor voedsel en eind- fabrikaten. Daardoor ontstonden grote tekorten op de handelsba lans van veel landen en een krachtige vraag naar leningen. Afbetaling Veel landen kampen nog steeds met dit zelfde probleem, terwijl de druk van afbetaling daar nog bij is gekomen. Enkele regeringen legden zichzelf een drastische beperking op de im port op, om zo het evenwicht tus sen inkomsten en uitgaven te herstellen. Ook dergelijke ingre pen hebben nauwelijks echt ge holpen. •Mexico, Venezuela, Argenti nië, Brazilië en de Filippijnen hebben het afgelopen jaar ak koorden gesloten met de Wereld bank en het Internationale Mo netaire Fonds (IMF). Om dit pro bleem van scheve handelsbalans op te vangen, is een aantal geld schieters met langer lopende le ningen op de proppen gekomen. De oplossing die deze instan ties, waaronder de diverse cen trale banken, opperden betreft een aflossing gespreid over een langere periode. Voorts zijn de voorwaarden vaak vrijblijvender en de kosten lager. Mexico en Venezuela sloten beide nieuwe akkoorden met banken in september. Dé winst op de zwevende rente werd dui delijk gekort in deze nieuwe overeenkomsten. De meeste fi nanciële deskundigen geloven dat zulke aanpassingen geen blij vende oplossing bieden voor het basisprobleem van de handels balans, maar slechts de kansen op terugbetaling vergroten. De soepelere leningsvoorwaar den worden ook gezien als een strategie van de Amerikaanse centrale bank (Federal Reserve Board) om het IMF te ondersteu nen. Landen die zoals Mexico de strenge maatregelen van het IMF slikken, worden beloond. De jongste akkoorden over herstructurering leiden echter tot recessie en moedigen inves teerders aan hun geld elders, in het buitenland, te beleggen. Juist door dit soort bijeffecten wordt de economie van het land uitgeput en de financiële geloof waardigheid aangetast, zo zeg gen de deskundigen. Doordat de rente in de Ver enigde Staten in de tweede helft van vorig jaar iets is gezakt, kon men de problemen onder contro le houden, geloven zij. Maar het is de vraag hoe lang dit rentepeil kan worden gehandhaafd en wat de gevolgen uiteindelijk zijn. De eerdere rentestijging van de prime rate, de rente die Ame rikaanse banken hun beste klan ten in rekening brengen* van 11 naar 13 procent heeft Latijns- Amerika alleen al 3,5 miljard dol lar extra gekost, berekende het Zwitserse adviesbedrijf Haen- kel-Foster. Het terugbetalings schema van een land als Mexico liep daardoor in de war. Het IMF- plan dateerde uit 1982 en ging uit van de vooronderstelling dat de rente in de Verenigde Staten juist zou zakken. Protectionisme Verder had het IMF verwacht dat Mexico zou gaan profiteren van de opleving van de Ameri kaanse economie. Ook dat viel tegen. Als gevolg van het econo mische herstel in de Verenigde Staten stegen de vraag naar kapi taal, de rentetarieven en de dol lar. Anderzijds dreef het tekort op de handelsbalans het Witte Huis steeds meer in de richting van protectionisme. Halverwege vorig jaar leek het tij te keren. De groeicijfers daal den opvallend. Van circa 10 pro cent in het eerste kwartaal naar iets minder dan 2 procent in het derde. Men verwacht voor het laatste kwartaal toch nog een groei van ongeveer 3 procent. Als gevolg van de daling is vol gens financiële deskundigen ook een nieuwe vei laging van de ren tevoet te verwachten. Maar als de economie stagneert, neemt ook de invoer af. De landen die in het krijt staan, hebben vorig jaar hun stem ver heven tegen de voorwaarden die het IMF en andere financierings instellingen verbinden aan hun leningen. Maar et is nog geen sprake van eenheid in het schul- denarenkamp. De in Cartagena (Colombia) en Mar del Plata (Ar gentinië) gehouden conferenties brachten in tegendeel zelfs grote verschillen aan het licht tussen landen als Argentinië en. Bolivia staten als Mexico en Brazilië. Dit jaar verwachten geraad pleegde financiële bronnen nieu we problemen, maar nu voor kleinere schuldenaren, in bijzon der Chili, Peru en Bolivia. Door de geringere omvang van hun schuld hebben dergelijke staten vaak meer problemen met het verkrijgen van concessies. Het IMF hecht vooral waarde aan heronderhandeling over schul den van supergrote klanten, waarbij veel geld op het spel staat. Volgens financiële deskundi gen lijkt het, gezien het-uitblij ven van drastische veranderin gen in het Amerikaanse econo mische systeem, niet waarschijn lijk dat het dit jaar nog eens komt tot heronderhandeling over lopende akkoorden. (IPS) (GPD) - Meteen op de eerste beursdag van het nieuwe jaar versterkte zich de reeds sinds au gustus vorig jaar opgetreden ten dens van tegengesteld koersge- drag op Wall Street en de Euro pese beurzen. Terwijl Wall Street in 1984 flink beneden de begin van dat jaar bereikte top bleef hangen en sedert vorig jaar zo mer nauwelijks terrein kon win nen, boekten de Europese en Ja panse effectenbeurzen juist in de herfst het ene historische record na het andere. Op de eerste beursdag van 1985 was het al niet anders. Voor al in Amsterdam werden alle remmen losgègooid. Helemaal bont maakte de verzekering het met een index-sprong van rond 20 punten. Maar de internatio nals mochten er ook zijn met een sprong van bijna zes punten naar een nieuw historisch hoogteni veau, terwijl de banken bijna tien punten stegen. Hierbij kon den de beide algemene beursge- middelden natuurlijk niet ach terblijven. Algemeen lokaal steeg vier punten, terwijl het al gemeen beursgemiddelde zelf bijna zeven punten opliep en daarmede de vorige historische top van 182, op 19 december 1984 bereikt, met ruim vier punten sloeg. Hoe teleurstellend gedroeg zich daarentegen Wall Street, door het nieuwe jaar te beginnen met een daling van meer dan 20 punten, waarbij wederom onder de 1200 werd gekoerst. Het meest opmerkelijke van dit te gengestelde beursgedrag was bo vendien nog het feit dat het gro tendeels door de Amerikaanse beleggers zélf werd bewerkstel ligd. Terwijl vooral Amerikaans georiënteerde kopers de top- fondsen op vele beurzen in Euro pa en Japan opjoegen, betaalden zij dat met op Wall Street ver kocht eigen materiaal. Vooral de hoogvliegers van '84, die zich voornamelijk onder de elektro- en biotechnologische groepen bevinden, moesten het daar ont gelden. Dollar Dit proces werd nog extra in de hand gewerkt door de ook in de begindagen van '85 doorlo pende koersstijging van de dol lar. Eerder was aangenomen dat direct na Nieuwjaar de Ameri kaanse munt flink zou dalen, om dat de overheveling van winsten op grote schaal van Amerikaanse buitenlandse dochters en het af betalen van rente en schuld op de vele miljarden leningen van de arme schulden-landen dan wel beëindigd zouden zijn. Hoe wel dit laatste wel mag worden aangenomen, trok de dollar zich er in eerste instantie niets van In Amsterdam naderde de waarde dicht de f 3,60 en ook in andere valutacentra kwam de dollar op de hoogste standen se dert meer dan elf jaar. Dë munt zou nu weer nieuwe hausse-im pulsen hebben ontleend aan de op vele fronten blijkende positie ve conjunctuurommekeer in de novembermaand in de Verenig de Staten. Vele economische da ta wezen daarop al eerder, maar tegen het eind van december werd bekend dat ook het algeme ne conjunctuurcijfer, waarin elf belangrijke economische indica toren zijn opgenomen, over no vember een forse stijging van 1,3 procent had laten zien, tegen da lingen tot een procent in de maanden daarvoor. Dit zou erop kunnen wijzen dat Amerika het nieuwe jaar met een herwonnen economische groei zou zijn bin nengetreden. Dat daarop Wall Street toch flauw werd, is weer het gevolg van de talrijke onzekerheden van vooral financiële aard, die ook in '84 het beursleven al zo vaak heb ben verzuurd. Vooral het rente- gedrag speelt daarbij weer een rol, want nu het beter gaat met de economie zou het weieens met de rentedaling afgelopen kunnen zijn, zo werd er gerede neerd. De topman van de geza menlijke centrale banken in de Verenigde Staten, Paul Volcker, onderstreepte deze vrees nog eens met de verklaring dat de in flatie ondanks alles op de loer blijft liggen. Zijn grote tegenstander, de Amerikaanse minister van finan ciën Donald Regan, die vindt dat Volcker een veel te sombere kijk op de economie heeft en eigen lijk een gevaar voor het land is, heeft inmiddels zijn positie bij president Reagan versterkt en loopt kans binnenkort de belang rijkste financieel-economische adviseur van de president te wor den. Hij schijnt ook de recente discontoverlaging van een half procent te hebben doorgedrukt, met het dreigement te laten on derzoeken of de onafhankelijke positie van de Amerikaanse cen trale banken wel zo gewenst is. Tegenslag Ondertussen is de ook in '85 oplopende dollar een nieuwe te genslag voor de renteontwikke ling buiten de Verenigde Staten. Kort voor het jaareinde greep de Duitse centrale bank weer in, maar de afweeroperaties haalden weinig uit. Toch wordt aangeno men dat de Bundesbank het eni ge instituut buiten de Verenigde Staten is dat nog iets tegen de dollarhausse kan doen. Maar juist daarom ontvalt deze instel ling de mogelijkheid het discon to te verlagen, en dan kan ook onze centrale bank de rente niet omlaag brengen. De in december in de Verenigde Staten opgetre den rentedaling is dan ook bui ten Amerika nergens gevolgd. Dit weerhield de aandelen markten echter niet '85 op zeer hoog niveau binnen te treden. De beroepshandel in Amsterdam stelde zich echter terughoudend op en liet de koophausse op de eerste beursdag van het nieuwe jaar gaarne aan de buitenlanders en hun meelopers over. Goed ge zien, want Wall Streets invloed moge sinds vorig jaar ook in Am sterdam flink verslapt zijn, hele maal afwezig is Wall Street op het Damrak nog niet. Het teleur stellende gedrag deed donder dag menig hoogvlieger terug deinzen en de verschillende beursgroepen moesten weer het een en ander van hun woensdag behaalde winsten afstaan. Toch boekten per saldo de drie beurs- dagen van deze korte week voor de overgrote meerderheid van de Amsterdamse aandelen behoor lijke koerswinsten. Ook de Europese Optiebeurs begon goed. hoewel er ook hier van de vijf beursdagen maar drie werden afgewerkt. Een vergelij king met de voorgaande periode was dan ook niet goed mogelijk. Maar wel overtroffen de call-con- tracten ditmaal sterk die van de puts en viel de belangstelling voor opties Hoogovens sterk op.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 6