Gemeentelijke kredietbank
krijgt steeds meer werk
Een doodnormale bank, maar ook met een sociale functie
Containers
bij museum
weggehaald
Parkeergarage mag,
bezwaren afgewezen
ZATERDAG 29 DECEMBER 1984
DQ/ST
LEIDEN
Hoewel zij nog steeds nadrukkelijk
het aureool heeft van laatste red
dingsboei, voor mensen die zich
diep in de schulden hebben ge
werkt, is de gemeentelijke krediet
bank (gkb) in wezen ook een dood
normale bank. Zoals bij alle com
merciële banken kan een klant er
geld lenen, tot een bedrag van
25.000 gulden, ook als hij niet in
problemen zit.
Aan de andere kant heeft de gkb
ook een duidelijke sociale functie:
voor sanering van schulden en be
middeling met schuldeisers. Ook
mensen die door commerciële ban
ken als een te groot financieel risi
co worden gezien kunnen er aan
kloppen. Volgens woordvoerder
Chris Driessen gebeurt het zelden
dat de bank iemand met lege han
den, al was het alleen maar een
nuttig advies, de deur uitstuurt.
Het werkgebied van de gkb be
slaat Leiden en de wijde omgeving,
hetzelfde terrein waar ook de Leid
se Kamer van Koophandel ope
reert. Het rentepercentage van de
bank verschilt niet wezeniijk van
dat van andere banken. De bank
moet hiervoor voldoen aan richtlij
nen van het ministerie van econo
mische zaken. "Daar zitten we
ruim onder, ongeveer op het ni
veau van de rijkspostspaarbank.
Sinds 1 januari van dit jaar loopt de
gkb mee met de goedkoopste tarie
ven", aldus Driessen.
De bank heeft een speciale ma
nier van berekenen van de tarie
ven, zodat ze kostendekkend kan
werken. Voor een lening betalen
mensen vooraf de rente en de be-
handelingskosten. Van te voren
wordt ook altijd nagegaan of een
klant de aflossing kan opbrengen.
Zelfs als een cliënt een ton per jaar
verdient en duizend gulden wil le-
Toetsing
Bij het Bureau Kredietregistratie
in Tiel is de gkb een vaste klant.
Steevast wordt daar geïnformeerd
of een klant nog andere schulden
heeft en of aan die betalingver
plichtingen wordt voldaan. Dries
sen: "Dat is essentieel voor het
werk van de kredietbank. De reden
voor het vragen van een krediet
wordt wel gevraagd, maar als je
kredietwaardig bent zal het ons
een worst wezen waarvoor je
Over kredieten die een bedrag
van 10.000 gulden te boven gaan, of
aan een schuldenaar die bij meer
schuldeisers een totale schuld
heeft van meer dan tien mille moe
ten worden verstrekt, oordeelt een
toetsingscommissie. Over de lage
re leningen beslist de directeur. In
dien een kredietaanvraag in de
laatstgenoemde categorie wordt af
gewezen kan de betrokkene bij de
toetsingscommissie in beroep
gaan.
Voor het oplossen van schuld
problemen is de gkb aan een code
gebonden, die ook voor de andere
gemeentelijke kredietbanken in
Nederland geldt. De basis daarvan
is dat de kredietbank een lening
kan verstrekken als de cliënt in
staat is om deze in drie jaar af te
lossen. Als de kredietbank een
schuldenregehng aanbiedt aan
schuldeisers, dan moeten ze alle
maal meedoen.
Verzwijgen van schulden bete
kent: geen lening. Als namelijk een
aantal schuldeisers met minder
dan de volledige schuld genoegen
neemt (dat kan variëren van tien
tot negentig procent of zelfs kwijt
schelding) mag een klant niet op
zijn eigen houtje een andere
schuldeiser voor honderd procent
afbetalen. "Daarin zijn we kei
hard", zegt Driessen. "Anders is de
vertrouwensbasis weg tussen kre
dietinstellingen en kredietbank".
Contijiukredieten zijn iets vreselijks'
door
Raymond Peil
LEIDEN "De oplossing van
vandaag mag nooit de valkuil
van morgen zijn. Wat betreft de
saneringskredieten, schuld
middeling en sociale kredieten
is de kredietbank strenger ge
worden. Het heeft namelijk
geen zin om vandaag 2000 gul
den te lenen omdat een cliënt
zijn schulden bij het energiebe
drijf niet kan voldoen waar
door morgen de huur niet kan
worden betaald. Het is schip
peren. Saneren biedt soms
geen oplossing. En met zonder
meer afwijzen help je mensen
vaak alleen verder in de drek.
Ook de kredietbank komt voor
situaties te staan waarin weinig
meer mogelijk is".
"De laatste jaren heeft de krediet
bank in toenemende mate werk.
Dat zit hem met name in de sane
ringskredieten en schuldmiddelin
gen. Hulpacties die direct voort
vloeien uit problemen van cliën
ten. De omvang van de schulden
neemt toe. Er zijn meer mensen
met schuldproblemen omdat zij
langer op een minimuminkomen
zitten. Mensen om ons heen raken
in problemen. Het is logisch, het is
onvoorkoombaar. Het neemt ont
zettend toe. Het is een groot pro
bleem".
In een paar zinnen legt woord
voerder Chris Driessen van de ge
meentelijke kredietbank de vinger
op de zere plek. De bank wordt
juist in alle hevigheid geconfron
teerd met het 'na-ijleffect': de toe
nemende beperking van de beste»
dingsruimte in het algemeen en de
groei van het aantal mensen met
een minimumuitkering. Mensen
met schuldproblemen die de socia
le dienst niet kan of mag helpen,
kloppen op het Stadhuisplein aan.
De kans 'dat deze groep mensen
groter wordt is levensgroot. "Ik
denk dat er nog ontzettend veel
verborgen schuldproblemen zijn.
Die, als de huidige situatie voor de
minima langer duurt, boven tafel
komen", meent Driessen.
Overcreditering
Een belangrijke oorzaak van de
schuldproblemen is het feit dat
kredietinstellingen, vooral in het
verleden, leningen hebben ver
strekt aan mensen die zich dat ei
genlijk niet konden permitteren:
overcreditering in het bankjargon.
"Die neiging tot overcreditering is
er nu eenmaal", meent Chris Dries-
Als tweede oorzaak noemt hij te
rugval in inkomen. "Ontegenzeg
gelijk en veelal niet verwijtbaar.
Neem iemand die op oudere leef
tijd werkloos wordt en een maan
delijkse aflossing van 400 gulden
had. Toen hij werkte kon hij dat
makkelijk afbetalen. Wanneer hij
in de RWW of de bijstand terecht
komt wordt dat onmogelijk".
"Vorige week had ik te maken
met iemand die van een bijstands
uitkering leeft en een aflossings
verplichting van 300 gulden in de
maand had. Men kan op voorhand
zien dat een dergelijke aflossing
niet haalbaar is. Als er onverant
woord is geleend, is het voor ons
geen enkele moeite om te zeggen
dat de kredietverstrekker genoe
gen moet nemen met minder. Mijn
ervaring is dat de banken zich in
zo'n geval redelijk opstellen", al
dus Driessen.
"Continukredieten zijn ook zo
iets vreselijks. Die maken een
groot aandeel uit van het totale
aantal schulden. Minstens even
groot als de schulden bij de postor
derbedrijven. Ik snap niet waarom
de mensen niet liever een persoon
lijke lening nemen".
Niet alleen Driessen signaleert
dit probleem. Bij de Tweede Ka
mer ligt de wet consumptieve kre
dietverstrekking, die een einde aan
overcreditering moet maken. "Die
wet is keihard nodig. Het ongelimi
teerd verstrekken van continukre
dieten zou niet moeten mogen. De
overheid kan mensen beschermen
tegen overcreditering".
Minima
Het grootste gedeelte van de
schuldenaars die de hulp van de
gkb inroepen, het ligt triest genoeg
voor de hand, heeft een inkomen
van rond de 20.000 gulden. De mi
nima en net daarboven. Driessen:
"Ik praat liever over mensen met
een bestedingsruimte op mini
mumniveau. Het kan namelijk ook
iemand zijn die 2000 gulden in de
maand verdient. Maar dan zijn de
schulden vaak hoger".
Als het om sanering gaat zijn het
vaak mensen die door een andere
instelling worden doorverwezen.
De kredietbank maakt dan een af
weging tussen de schuld de kre
dietwaardigheid en de aflossings
ruimte van de betrokkene. "We ne
men grotere risico's dan de com
merciële banken, waar het gaat om
sanering. Afhankelijk van de hoog
te van het bedrag en de krediet
waardigheid kan een extra zeker
heid worden gevraagd in de vorm
van een persoonlijke borg. Tegen
een krediet voor een nieuwe video
recorder kun je met meer gemak
'nee' zeggen dan als het om een
huurschuld gaat en uitzetting
dreigt", verduidelijkt Driessen dit.
Op de vraag hoeveel mensen de
gkb niet kan helpen verzucht
Driessen: "Die zijn er gelukkig
heel weinig". "Mensen zelf zijn na
melijk niet gebonden aan de code
waaraan de bank zich wel moet
houden. Met adviseren en coachen
kun je ook heel wat bereiken, vaak
in de richting van een oplossing
die de bank op grond van de ge
dragscode niet op zich kan ne-
Toch zijn er mensen die ondanks
de hulp van de kredietbank de
boot in gaan. "We zijn uitgepraat
als mensen nieuwe schulden ma
ken. Hoewel ik me dat overigens
wel kan voorstellen", zegt Dries
sen. "Drie jaar lang aflossen is na
tuurlijk een lange tijd. Iemand met
een bijstandsuitkering - met een
onvolledig gezin of een gezin - kan
misschien met veel moeite 100 gul
den in de maand aflossen. Maar om
dat vol te houden is zeer veel disci
pline nodig. Dat betekent een gi
gantische aanslag op het gezins
budget. Drie jaar lang".
Niet los te zien hiervan is de
vraag of de schuldeisers bereid zijn
genoegen te nemen met een rege
ling. "Er is een aantal schuldeisers
bij wie het niet mogelijk is om min
der aflossing of kwijtschelding te
bedingen, zelfs niet als jarenlang
trouw is betaald. De giro, het ener
giebedrijf en de woningbouwver
enigingen gaan maar zelden ak
koord met kwijtschelding of afko
pen".
Landelijk
PvdA-leider Den Uyl heeft zich
onlangs uitgesproken voor een lan
delijke aanpak van de schuldensa
nering bij mensen met een mini
muminkomen. "Een uitstekende
zaak", vindt Chris Driessen. "Om
dat ik elke mogelijkheid toejuich
die het mogelijk maakt dat de toch
vaak door derden veroorzaakte
overcreditering niet op de schou
ders komt van de mensen die er
vaak ongewild in zijn verzeild.
Maar hoe, als je niet in conflict wil
komen met onder meer de afspra
ken tussen commerciële banken
en kredietbanken. De plannen van
Den Uyl zijn over het geheel geno
men erg vaag".
De gkb zou de lasten van de mi
nima kunnen verlichten door bij
voorbeeld mensen met lage inko
mens leningen tegen extra lage
rente te verstrekken. Soortgelijke
initiatieven ontplooit de Stichting
Werkgelegenheid Leiden voor be
ginnende ondernemers. Driessen:
"Als je puur vanuit de portemon
nee van de minima kijkt is het wel
goed".
Maar ik kan de consequenties
niet zo een twee drie overzien. Het
zal heel moeilijk zijn, wantje komt
in de sfeer van concurrentiebedin
gen. Met als extra tegenwicht de
banken en de overheid. Bovendien
zal het geld kosten en waar moet
dat vandaan komen. Dit is een zaak
voor de politiek".
De sociale taak van de bank
wordt een steeds groter deel van
het werk. Bovendien is het erg ar
beidsintensief werk. De aanbeve
ling van de Leidse sociale dienst,
om de gkb extra personeel te ge
ven, spreekt Driessen wel aan.
"Dat kan ik me voorstellen. Extra
personeelsinformatie zodat uitvoe
ring van de sociale taak van de
bank meer armslag krijgt, wanneer
er meer werk komt in de toe
komst".
Maar: "Dit is een moeilijke situa
tie. Zelf kan ik daarover geen
standpunt innemen. Misschien zal
er bezinning moeten plaatsvinden
op de functie van de kredietbank.
Dit zou moeten leiden tot een poli
tieke afweging. Dan moet de func
tie van de bank opnieuw politiek
worden bevestigd".
Stedelijk
Het Leidse CDA heeft een voor
stel gedaan voor een sanering van
schulden van gezinnen met een mi
nimuminkomen. Hiervoor zou
twee tot drie ton in de begroting
moeten worden gevonden, uit te
keren aan tweehonderd, in de
schulden zittende echte minima.
In andere politieke partijen wordt
aan de haalbaarheid getwijfeld.
'Waar moet het geld vandaan ko
men als soms al wordt gekibbeld
over honderd gulden'? en 'Hoe stel
je redelijkerwijs vast welke mini
ma ervoor in aanmerking komen',
luidden onder meer de vragen van
andere raadsleden.
Een stedelijke bredere aanpak
van het schuldenprobleem, ook
wel eens gelanceerd, lijkt eenvou
diger uit te voeren. Het overleg
hierover is inmiddels begonnen.
Daarvoor is het noodzakelijk de
kredietbank, de sociale dienst, het
energiebdrijf en de woningbouw
verenigingen op één lijn te krijgen.
Zaken als huisuitzettingen, incas-
sobeleid, afsluitingsbeleid en het
signaleren van betalingsachter
standen zouden hierin onderwerp
van gesprek moeten zijn. "Ik vind
dat oze cliënten een goede serieuze
en grondige aanpak verdienen", is
alles wat Driessen dienaangaande
kwijt wil.
Heeft hij nog wensen ten aanzien
van de bank? "Van het aureool, dat
we alleen probleemgevallen be
handelen, moeten we af. Het pu
bliek moet weten wat je hebt te
bieden, ook 'normale' leningen. We
moeten meer in de schijnwerper
staan", zegt hij. En tot slot toch:
"Mensen moeten niet wachten tot
er vijf deurwaarders op de stoep
staan. Als je in problemen zit, kom
dan tijdig".
izzzxEssnam—m
Kroon over plannen Pancras-Oost
LEIDEN Met een speciale hijs
kraan zijn gisteren de twintig con
tainers verwijderd die rond, een
vleugel van het Rijksmuseum voor
Volkenkunde stonden. Die contai
ners waren daar twee weken gele
den geplaatst in verband met de
ontmanteling van de Engelse vlieg
tuigbom vorige week woensdag.
Gistermorgen om zes uur werd al
met het omvangrijke karwei begon
nen. De containers waren moeilijk
bereikbaar. Vrachtwagens konden
er via de ingang aan de Steen
straat niet bij komen zonder ver
nielingen aan te richten. Daarom
moest een hijskraan met een mast-
lengte van 72 meter er aan te pas
komen. "De enige in Nederland",
aldus woordvoerder Ouwerling
van het transportbedrijf Gerlag
dat het werk leidde.
De twintig gevaarten waren bij het
museum voor Volkenkunde ge
plaatst op last van het ministerie
van welzijn, volksgezondheid en
cultuur. Formeel viel het museum
niet in zone A, de directe gevaren
zone bij het onklaar maken van de
bom. Maar omdat de ramen van
het museum niet te openen waren,
werd besloten tot een 'omsingeling'
door containers.
De verwijdering, die in het begin
van de middag was voltooid, heeft
volgens de politie niet voor ver
keersproblemen gezorgd. Inmid
dels is alles wat nog aan 'bom-dag'
herinnerde - zoals dranghekken en
dergelijke - uit de stad verdwenen,
aldus de politie. (foto Holvast)
Schouwburg
Bij alle negatieve publiciteit rond
om de Leidse Schouwburg, die de
afgelopen maanden onder meer in
deze kolommen heeft gestaan, zou
men haast vergeten dat het po
diumleven al die seizoenen ge
woon door is gegaan.
Vijf tot zes avonden per week om
20.15 uur ging - en gaat - het voor
doek op, stond er een decor, was er
een belichting, kortom, draaide er
een voorstelling.
Toneel, muziek, cabaret, circus.
Er was koffie, er waren ouvreuses,
er waren placeurs en zaal en toilet
ten waren schoon.
Kees Hoogeveen en de zijnen
verdienen - daarom - al die nega
tieve publiciteit niet: dankzij hen
hebben publiek en artiesten van al
le ernstige problemen in de prak
tijk maar bitter weinig gemerkt.
LEIDEN - De bezwaren tegen de
bouw van een parkeergarage op
het Ir. Driessenplein zijn afgewe
zen. In dezelfde uitspraak heeft de
Kroon tevens het opengraven van
de Uiterstegracht op de lange baan
geschoven. Tevens gaf zij de uni
versiteit toestemming om het voor
malige Elisabethziekenhuis aan de
Hoogracht voor meer dan alleen
lesgeven te gebruiken.
De uitspraken van de Kroon over
de bezwaren tegen het bestem
mingsplan Pancras-Oost beteke
nen dat de hoogste beroepsinstan
tie nu over dit plan heeft geoor
deeld. De Kroonuitspraken wijken
overigens nauwelijks af van de be
slissingen die het provinciebestuur
begin 1982 over de bezwaren tegen
het plan nam.
dat het opengraven slechts moge
lijk is na een wijziging van het vast
gestelde bestemmingsplan. Er
wordt aan getwijfeld of het open
graven op korte termijn kan gebeu
ren. Belanghebben moeten daar
om de gelegenheid krijgen uitge
breid hun zegje te doen over deze
operatie.
De door de provincie afgewezen
bezwaren van de universiteit tegen
een zeer beperkt gebruik van het
voormalige Elisabethziekenhuis -
uitsluitend voor onderwijs - heeft
de Kroon vernietigd. De universi
teit mag, als zij dat wil, dit gebouw
nu onder meer ook gebruiken voor
het vestigen van de centrale dien
sten, het bureau van inschrijving
of andere kantoren.
Tegen de bouw van de parkeer
garage op het Ir. Driessenplein wa
ren verschillende bezwaren inge
diend. Sommige mensen willen
meer dan de geplande 350 parkeer
plaatsen, anderen willen juist hele
maal geen garage. De Kroon heeft
ze allemaal afgewezen.
Kort geding
tegen krakers
Zo. Dit moest mij toch even van
het hart. h.S. Snijders
Ungerplein 2
Rotterdam
Kabelkrant
Maandag 24 december plaatste Het
Leidsch Dagblad onder ,de titel
"Kerken en Rijnland op één kabel
krant" een goed informatief arti
kel. Het laatste gedeelte van het ar
tikel tracht uit te leggen waarom
de Stichting Welzijn, ook in bezit
van een kabelkrantvergunning,
niet meedoet. De laatste alinea
stelt dat de Stichting Welzijn "een
meer educatieve invulling van de
kabelkrant voor ogen had". Hierin
ligt de suggestie dat de Stichting
Welzijn het niet eens is met het be
leid van de Stichting Omroep Rijn
land Promotion en het "Media
Overleg van de Kerken in Rijn
land" (Moker). Deze suggestie is
onjuist. Hoe zit het dan in elkaar?
De Stichting Welzijn levert een
grote bijdrage aan de opbouw van
Omroep Rijnland en de Stichting
Omroep Rijnland Promotion. Om
dat de Vereniging Omroep Rijn
land geen kabelkrant vergunning
kan krijgen, vroegen zowel Om
roep Rijnland Promotion en de
Stichting Welzijn een kabelkrant
vergunning aan. Om kabelkrant
vergunninghouder van de eerste
categorie te worden, en daardoor
voorrang op de kabel te krijgen
trachtte de Stichting Welzijn er
kend te worden als educatieve in
stelling.
Dit lukte niet. Omdat Moker een
kabelvergunning krijgt van de eer
ste categorie als kerken, is er geen
noodzaak voor de Stichting Wel
zijn om mede als vergunninghou
der de kabelkrant op te zetten. De
Stichting Welzijn is een ondersteu-
nings- en ontwikkelings-instituut,
en wil het liefst bij haar leest blij-
Alles is nu in kannen en kruiken.
De Stichting Rijnland Promotion
is een broer van de Vereniging Om
roep Rijnland. Omroep Rijnland
Promotion is een goede vriend van
Moker. De Stichting Welzijn on
dersteunt Omroep Rijnland en de
kabelkrant van Omroep Rijnland
Promotion en Moker. De Stichting
Welzijn is erop uit dat vooral socia
le, maatschappelijke en culturele
organisaties goed aan de bak ko-
Tot slot: Marco van Basten is een
bekende voetballer, mr. R. van
Basten Batenburg is adviseur van
Omroep Rijnland en heet Rutger.
J.H. Kamphuis
directeur S.W.L.
consulent Omroep Rijnland
Breestraat
Leiden
Rover
Ik vraag mij af of de organisatie
Rover (Reizigers Openbaar Ver
voer) zich niet wat breder en dieper
met openbaar vervoer en bereik
baarheid moet bezighouden.
Het is bij overlegorganen in Lei
den veelal gebruik geworden uit
sluitend te praten over onderwer
pen die niemand ernstig irriteren
en zaken die deelnemende groepen
niet graag besproken zien zorgvul
dig te weren. Verboden onderwer
Het beroep van burgemeester en
wethouders van Leiden tegen een
beslissing van de provincie over
het opengraven van de Uiterste
gracht wees de Kroon eveneens af.
Met de provincie vindt de Kroon
pen zijn dan: beter gebruik van ta
xi's, taxibussen, opstapbussen,
langparkeerplaatsen met busver
binding, sneltramverbindingen
Wellicht moet er 'toekomstige'
voor de naam zodat men zich gaat
afvragen hoe het openbaar vervoer
zo aantrekkelijk te maken is dat er
meer klanten komen. Met autootje
pesten komen we er niet. Het open
baar vervoer is tenslotte een parti
culier bedrijf waar jaarlijks meer
dan 3 miljard in gaat, RSV is er een
kleine jongen bij.
Als het echt particulier was zou
den de ondernemers in de rij staan.
Nu zit men in de vicieuze cirkel
van steeds duurder en steeds min
der en we kunnen toch niet met le
vensgrote lege bussen over de
Breestraat blijven rijden?
J.J. Gijsman
Hogewoerd 125
Leiden
LEIDEN - De Stichting Leidse
Studentenhuisvesting (SLS) gaat
een kort geding aanspannen tegen
de krakers in het pand aan het Ra
penburg 33. De officier van justitie
besloot gisteren in overleg met de
politie niet tot ontruiming over te
gaan omdat het pand te lang leeg
heeft gestaan.
Wel heeft de politie de krakers te
verstaan gegeven geen vernielin
gen aan te richten in het kapitale
pand van de SLS, waarin tropische
geneeskunde heeft gezeten.
"Mocht dit wel gebeuren", aldus
hoofdinspecteur De la Rivière,
"dan gaan we onmiddellijk tot ont
ruiming over. Dat zullen ze zich
goed moeten realiseren".
De directeur van Studenhuisves-
ting, L.J. van Rooyen, toonde zich
gistermiddag teleurgesteld. "We
proberen juist zoveel woningen
neer te zetten voor jongeren. Dat
een gedeelte van dit pand bestemd
is voor kantoorruimte komt omdat
we ook exploitabel moeten draai
en. Daar houden ze totaal geen re
kening mee. Het kort geding zal zo
vlug mogelijk dienen. De eerste
stappen hebben we al gezet".
Chris Driessen: "Ik denk dat er ontzettend veel verborgen schuldproble-
men zijn. Als de situatie voor de minima langer duurt, komen die boven
tafel". (foto Holvast»
