Meer auto's uit Zuid-Korea AUTO Audi 90-serie: pittige 'vijfpitters' DE AUDI 90 NU IN ONZE SHOWROOM Honda's Civic-serie met twee versies uitgebreid Met 'Super Grippers' meer mans Rij-impressie Bij Audi zijn aüe ogen gericht op quattro Fabriek zet Belgische meisjes ziek op straat Walrus-affaire: partijpolitieke twist Financiering kunsten ongewijzigd KI kamsteeg |®<@>vag Tot twintig jaar cel geëist voor drievoudige doodslag WOENSDAG 19 DECEMBER 1984 PAGINA 21 Samengesteld door Koos Post Kadett zit Escort dicht op de hielen Opel-topman Ger van Welsenes voorspelde enkele maanden ge leden dat 'zijn' Kadett half no vember de eerste plaats op de autoverkooplijst weer van de Ford Escort zou hebben over genomen. Hij heeft geen gelijk gekregen. Dezer dagen erkende hij zijn ongelijk. Maar hij had de hoop, dat de Kadett (inmiddels 'auto van het jaar') voor de zestiende achtereenvolgende maal een jaar winnend zou afsluiten, nog niet opgegeven. Volgens hem was er aan or ders geen gebrek, maar speelde de altijd wat vreemde registra tie van verkochte nieuwe auto's in de laatste maanden van het jaar hem parten. Vele kopers geven er immers in verband met de toekomstige inruilwaar- de de voorkeur aan met regi stratie van het kenteken te wachten tot na de jaarwisse ling'. 'Maar zo niet dit jaar, dan toch zeker volgend jaar weer nummer één', voorspelde Opel- man, die ook in andere opzich ten 'gematigd optimistisch' was. Een optimisme, gebaseerd op een verbetering van de posi tie van de bedrijven, al ziet hij de particuliere consumptie in ons land nog niet toenemen. Hij verwacht voor volgend jaar een verkoop van ongeveer 460.000 nieuwe auto's, waarvan Opel ongeveer 17 procent voor zijn rekening zal nemen. Overigens doet Opel in Ne derland aan verjonging van het imago. Niet alleen in het klein met kleuriger briefhoofden en kledingaccessoires, maar ook in groot, zoals kan blijken uit de naamgeving van actiemo dellen (geen Classic, maar Swing of Flair) en natuurlijk de kostbare sportsponsoring, bij voorbeeld bij Feyenoord. Zuid-Korea maakt zich op om de wereldmarkt met goedkope en moderne auto's te gaan besto ken. De 'grote twee' van de Zuid- koreaanse auto-industrie, Hyun dai en Daewoo, ontwikkelen nu nieuwe modellen, die binnen twee jaar in grote aantallen van spiksplinternieuwe produktie- banden moeten rollen. Hyundai heeft een nieuwe fa briek in aanbouw in Ulsan, die volgend jaar zal worden ge opend, met een capaciteit van 300.000 auto's per jaar. Het hier nog onbekende merk Daewoo wil zijn bestaande fa briek in Pupyong uitbreiden van 80.000 eenheden naar 240.000 door Ruud Kreutzer eenheden per jaar. Daarnaast zal Daewoo vanaf 1986 samen met General Motors 150.000 Opel-Ka- detts gaan bouwen. Die samen werking met de grootste Ameri kaanse autoproducent is vooral bedoeld om gunstiger voorwaar den te scheppen voor export naar de Verenigde Staten. De Zuidkoreaanse industrie is de laatste jaren opvallend suc cesvol geweest op de wereld markt met goedkoop staal, sche pen, elektronica en textiel. Maar Zuid-Korea voelt nu de hete adem van tal van andere ontwik kelingslanden in de nek. Lan den, die nog lagere lonen beta len. China en Indonesië komen langzamerhand langszij in de textiel, Taiwan en Brazilië in de staal, en weer andere landen op het gebied van de elektronica. Daarom zoekt Zuid-Korea zijn heil in produkten met een hogere toegevoegde waarde, zoals au to's. Maar de auto-industrie heeft wereldwijd zo'n hoog technolo gisch niveau bëreikt, dat het voor betrekkelijke nieuwkomers heel moeilijk is. Japanse autofa brikanten maken zich daarom nog niet erg bezorgd, ze kijken alleen met een scheef oog naar de toenemende samenwerking met Amerikaanse bedrijven die Zuidkoreaanse fabrikanten in staat zou kunnen stellen in de VS een deel van de markt voor goed kope auto's te veroveren. De auto-industrie is in de na oorlogse periode een van de be langrijkste trekpaarden geweest voor de Japanse economie. Zuid- Korea wil dat voorbeeld volgen, maar ingewijden betwijfelen het of Zuid-Korea ooit in staat zal zijn Japan te evenaren, laat staan te kloppen bij de massaproduk- tie van goedkope en kleine au to's. Zuidkorea's sterkste punt is ongetwijfeld de hardwerkende arbeider. Hij werkt voor een loon dat minder is dan een vijfde van dat van zijn Japanse en minder dan een tiende van zijn Ameri kaanse collega. Maar er zijn ook minpunten aan te wijzen, zoals de kleine bin nenlandse markt van 40 miljoen inwoners (een derde van Japan). Het autobezit is nog zeer gering: 8,4 per duizend inwoners (in Ne derland ongeveer 350 per dui zend inwoners). Het lage aantal in Zuid-Korea wordt veroorzaakt door de hoge belastingen en een benzineprijs van bijna drie gul den per liter. Een ander zwak punt is het ge brek aan ervaring. In 1983 produ ceerden Hyundai en Daewoo slechts 88.800 auto's, 10.000 min der dan het jaar daarvoor. De Po ny en de Stellar van Hyundai worden geëxporteerd, onder meer naar Nederland. Maar on danks de lage prijzen hebben zij het door hun techniek moeilijk met de concurrentie. Een van de grote problemen van de Zuidko reaanse autobouwers is het ver krijgen van produkten van top kwaliteit van de honderden toe leveringsbedrijven, die de 10.000 tot 15.000 onderdelen moeten maken die voor de bouw van de auto's nodig zijn. Op de binnenlandse markt kunnen de Zuidkoreaanse pro ducenten hun huidige modellen vrij gemakkelijk verkopen dank zij de strenge beperking van de invoer van buitenlandse mérken. Dat zal overigens in 1988 veran deren. In dat jaar is de Zuidkore aanse regering van plan de in voer van auto's te liberaliseren. Als de producenten hun concur rentiepositie tegen die tijd niet drastisch hebben verbeterd, wor den ze zelfs op de eigen markt weggevaagd. Zover willen Hyundai, Dae woo en ook Samsung, die auto's wil gaan maken in samenwer king met Chrysler, het niet laten komen. Integendeel, ze hebben zich in het hoofd gezet een ge duchte concurrent te worden van de gevestigde Japanse en Amerikaanse merken. In eerste instantie zullen zij hun geluk proberen op de Amerikaanse markt, de 'supermarkt' voor au toverkopers, waar jaarlijks tien miljoen personenwagens wor den gekocht. Wie zou verwachten dat de Zuidkoreaanse plannen in Ame rika argwanend worden beke ken, heeft het mis. Zuid-Korea zal nooit meer dan een paar pro cent van do Amerikaanse auto markt kunnen veroveren, zo is daar de redenering. En in de sec tor van goedkope modellen con curreren ze niet met Amerikaan se merken, maar met Japanse. Vandaar dat de Amerikaanse be drijven hun Zuidkoreaanse part ners graag helpen bij het verbe teren van hun techniek, zoals Ge neral Motors doet met Hyundai, en Chrysler (mogelijk) met Sam sung. Honda Civic l,5i GT. Honda gaat de Civic-serie verder uitbouwen. Er komt een nieuw topmodel in de vorm van een l,5i GT, een auto uitgerust met een anderhal ve liter injectiemotor van 100 paardekrachten. In een auto van maar 838 kilogram zorgen die krachten uiteraard voor bijzon dere prestaties: in iets meer dan 9 seconden uit stilstand naar een snelheid van 100 km per uur en een topsnelheid van 185 km per uur. En dat alles zou volgens de fabriek nog zuinig zijn ook. Men moet er 26.485,- voor betalen. De Civic Shuttle kan met in gang van volgend jaar ook met vierwielaandrijving worden gele verd. Normaal wordt deze auto alleen met aandrijving op de voorwielen gereden, maar tij dens het rijden kan door het in drukken van een knop op het dashboard worden overgescha keld op alle wielen. Deze nuttige wagen van Honda gaat 26.995,- kosten. Wie ooit met de auto heeft vastgezeten in mod der, zand of sneeuw, weet hoeveel bloed, zweet en tranen er aan te pas kun nen komen voor de wa gen weer op gang is. Soms kan een schop uit komst brengen, soms een matje, soms een rij ste nen. Maar soms ook niets en dan moet men maar wachten op een helpende hand. Met een set Super Grippers kan men echter zichzelf redden. Twee van die matten van meta len platen en rubber stro kant grijpt zich met klei ne vlijmscherpe uitsteek sels vast aan de banden, aan de onderkant zitten lange metalen plaatjes, die voor grip in modder, zand of sneeuw zorgen. Wegslippen is er niet meer bij. De matten (83 cm lang en 14 cm breed) vervormen niet en kun nen een wieldruk van 2000 kilo hebben. De set zit in een doos met draagtas, inclusief een metalen schraper om de boel schoon te maken. De fabrikant, de firma Vrinten in Tilburg, zegt dat de set voor 49,75 te koop is bij autoshops, tankstations en dergelij- Audi - min of meer de 'deftige' tak van de Volkswagenfamilie zoekt op de duurdere-automarkt een directe confrontatie met ge vestigde grootheden als Merce des-Benz en BMW. Wie zo'n strijd durft aan te gaan moet wel wat in huis heb ben. Audi denkt dat het huidige programma technisch en tak- tisch toereikend is. Het merk ba seert dat optimisme in de eerste plaats op de unieke en indruk wekkende serie quattro's (daar over elders meer). Maar daar naast meent men ook voldoende kwaliteit in de gewone limousi nes te hebben gestopt. Van de Audi 80 tot en met de impone rende Audi 200, het is maar net wat je onder 'gewoon' verstaat. Nieuw in de rij is de Audi 90. Eigenlijk meer een nieuwe naam dan een nieuw model, want Audi heeft de al bekende vijfcilinders van de 100-serié losgeweekt en onder een nieuwe noemer gepar keerd. In totaal zijn er drie 90- versies: twee voorwielaandrij vers en één quattro. En alle heb ben ze vijf cilinders, vier deuren en vijf versnellingen. En een bak die zo is geconstrueerd, dat de topsnelheid in de vijfde versnel ling wordt gehaald. De top verschilt natuurlijk per motor. In de editie met de 2-liter motor van 115 paardekrachten is de wagen met 185 km per uur aan zijn uiterste, in de door mij gereden versie met 2,2 liter mo tor van 136 pk komt de naald van de snelheidsmeter pas in de buurt van de 200 tot stilstand. Dezelfde motor kan men ook in de 90 quattro vinden. En in een aantal uitvoeringen van de Audi 100, in de Audi Coupé en (al of niet met turbo) in de Audi 200. Is het dan een wonder dat het merk tegenstander is van snel heidsbeperking? 'Zulke snelle auto's zijn zuinig en schoon bij gemiddelde snelheden, die in de meeste landen met snelheidsli mieten niet eens mogen worden gereden', zo formuleerde een van de directeuren onlangs het Audi- standpunt. Wat de uitlaatgassen betreft heeft de fabriek echter geen en kele moeite met strengere nor men. Integendeel, zij zal ze zelfs verwelkomen. 'Wij bieden al ja ren een katalisator aan tegen ge ringe kosten. We hebben alleen moeite met de bestaande onze kerheid. Met het ontbreken van éénsluidende Europese voor schriften', aldus dezelfde woord voerder. Terug nu naar de 90, die door Audi wordt geëtaleerd als een lijnrechte concurrent van bij voorbeeld de Mercedes 190 en de BMW 323i. In elk geval past het model wat prijs aangaat in het zelfde (dure) hokje. Want de prijslijst van de Audi 90 begint bij 43 mille. De versie die ik in handen had, liep al tegen de 46 mille. Stevige prijzen, maar wel voor stevige auto's. Het zijn wagens met een fraaie, vrijwel tijdloze carrosserie. Met veel glas en een kolossale koffer bak (bijna 500 liter). Het stijlvolle interieur is tot in de perfectie af gewerkt. De vrij harde, 'anato misch gevormde' stoelen hadden wat meer zijwaartse steun mo gen geven, maar vermoeien niet. Het geheel heeft weinig opsmuk. Het noodzakelijke is aanwezig, verder comfort kan worden bij- gekocht. De besturing is licht dank zij de bekrachtiging, die voor mij echter iets minder nadrukkelijk aanwezig had mogen zijn. Zoals ook een tikkeltje meer weer stand in de versnellingsbak mij welkom was geweest. De soepele motor doet zijn werk solide en opvallend rustig. In negen seconden uit stilstand naar 100 km snelheid en zoals ge zegd een top van ongeveer 200 km per uur. Verrassend, zo ge makkelijk men met deze toch niet lichte wagen van 1100 kilo kan manoeuvreren. Inhalen ge beurt in een flits en dat alles zon der dat het motorgeluid opval lend toeneemt. Bovendien zijn de construc teurs erin geslaagd het verbruik binnen de perken te houden. Af hankelijk van de rijstijl zullen de resultaten verschillen, maar men zal toch vrij gemakkelijk gemid delden van één op tien of elf kun nen halen. En dan te bedenken, dat het echt nog niet zo lang gele den is dat zulke comfortabele en royale semi-sportwagens met ge middelden van één op zeven draaiden. Ik kan niet zeggen of de aanval van Audi op het hechte Merce- des-BMW-front kans van slagen heeft. Die merken zitten zelf ook niet stil. Maar één ding is zeker: Audi heeft er weer een een voor treffelijke serie bij. Audi is het eerste - en naar het zich laat aanzien voorlopig het enige - automerk ter wereld, dat het gehele programma ook met permanente vierwielaan drijving kan leveren. Kortgele den heeft de fabriek de nog res terende gaten in de quattrolijn opgevuld. Van de Audi 80 tot en met de Audi 200 Avant Tur bo zijn er nu dus ook quattro- versies te krijgen. De verdeling van het vermo gen over vier wielen heeft de nog altijd voortdurende dis cussie over voor- en nadelen van aandrijving op voor- of achterwielen op een laag pitje doen zetten. Want wie ooit on der extreme omstandigheden zo'n vierwielaandrijver heeft gereden, weet dat geen van bei de systemen dan kan wedijve ren met de aandrijving op vier wielen. Dat blijkt ook wel uit de suc cessen, die de quattro's van Audi in de rallyrijderij hebben behaald. Nagenoeg geen titel lieten zij liggen. En kortgele den heb ook zelf kunnen erva ren hoe vast en zeker zulke wa gens op dik besneeuwde berg wegen zijn te berijden. Ik merkte pas hoe glad het was toen ik uitstapte om een foto te nemen! De vele voordelen van de op vier wielen werkende aandrij ving komen niet alleen 's win ters, maar ook zomers tot hun recht. Want de grote grip op de weg komt niet alleen naar bo ven op sneeuw of ijs, maar ook bij regen en op onverharde we gen. Bovendien hebben deze quattro's een onevenredig groot trekvermogen, prettig derhalve voor het rijden met aanhanger. Jammer alleen, dat ze zo ver schrikkelijk veel geld kosten. Vooral in ons land. Ligt in West-Duitsland de prijs van de goedkoopste - de viercilinder Audi 80 quattro - nog beneden de dertigduizend mark, in ons land begint het quattrolijstje (de vijfcilinder Audi 90 quat tro, want de 80 quattro wordt in ons land niet meer uitge bracht) over de zestig mille. En dat is heel veel geld, zelfs voor zo'n snelle en veilige reisli- mousine met permanente vier wielaandrijving. Om maar niet te spreken van de Audi 200 Avant Turbo quat tro, waarvan het prijskaartje zelfs de ton te boven gaat. Maar ja, daarvoor koopt met dan ook een bijzonder royale wagen met een vijfcilinder in jectiemotor met turbo, goed voor 182 paardekrachten. En die kunnen de wagen op een topsnelheid van 220 km per uur krijgen. Krachten, die door allerlei extra technische voor zieningen - inclusief een anti- blokkeersysteém (standaard) - in toon worden gehouden. KAPELLEBRUG (GPD) - Bij de Internationale Jutemaatschap- pij (Inteijute) in het Zeeuwsvlaamse Kapellebrug bedrijf is een tiental werkneemsters, voornamelijk Belgische meisjes, ontslagen na een periode van ziekte. Artsen vermoeden, dat giftige stoffen in het bedrijf oorzaak zijn van de ziekteverschijnselen. De arbeidsin spectie stelt een onderzoek in. Het gaat om een ziektebeeld, zoals dat zich bij bloedvergiftiging voordoet, met klachten als misselijkheid, maagkrampen, huiduit slag, diarree en duizeligheid. Sommige van de meisjes slikken, een maand nadat ze de afdeling hebben verlaten, nog steeds medicij nen. De zaak heeft de aandacht van het arbeidsbureau, het GAK en de betrokken artsen. Opvallend is dat Inteijute voornamelijk Belgische jonge meisjes voor de afdeling aantrekt. Het verloop, beweren betrokkenen, is groot. Een veelgehoorde klacht blijkt de erbarmelijke ventilatie op de afdeling te zijn. De werkneemsters waren allen gezond tot ze op de stempelafdeling terechtkwamen. Daar kregen ze na korte tijd - ongeveer een maand - last van maagkrampen en misselijkheid. De eetlust verdwijnt en een enor me dorst dient zich aan. „Ik begon 's morgens en na drie uur werken kwam de maagpijn weer op", zegt een van hen. Ze is, evenals anderen, ontslagen. Volgens districtsbestuurder B. Oudenaarden van de industrie bond FNV is er meer mis bij Inteijute dan alleen het werkklimaat. Zo ontduikt het bedrijf, met ongeveer 100 werknemers, de-ver plichting een ondernemingsraad in te stellen. De personeelsleden dienen dat echter wel aan te kaarten bij de bond, zegt Oudenaar den. In zo'n geval kan de bond desnoods naar de kantonrechter stappen. Ook een cao ontbreekt bij Inteijute, aldus Oudenaarden. Procuratiehouder Romers van Inteijute zegt niets te weten van klachten. „Wel is er onlangs in overleg met de arbeidsinspectie een luchtververser geïnstalleerd. Niet naar aanleiding van klach ten, maar om te voorkomen dat die er zouden komen". Hij geeft toe dat het bedrijf geen ondernemingsraad heeft, maar stelt dat de personeelsvereniging als ondernemingsraad dient. ADVERTENTIE DEN HAAG (GPD) - Het eerste plenaire kamerdebat over de Wal rus-affaire de twee nieuwe on derzeeboten die in 1984 buiten me deweten van de Kamer een half miljard gulden duurder bleken dan in 1978 werd begroot heeft giste ren geen nieuwe gezichtspunten maar slechts partijpolitieke twis ten opgeleverd. Vooral de WD. bij monde van defensiespecialist Blaauw, spande zich in om aan te tonen dat de verantwoordelijkheid voor een falende kostenbewaking en het niet melden aan de Kamer van overschrijdingen bij anderen dan de eigen staatssecretaris Van Eekelen heeft gelegen. Van Eeke- len was van '77 tot '81 staatssecre taris materieelzaken. Waar PvdA, CDA en de kleine confessionele partijen zich tevre den toonden over de maatregelen die minister De Ruiter en staatsse cretaris Van Houwelingen hebben genomen om verder uit de hand lo pen van de kosten te voorkomen, dreigde Blaauw met een motie. Hij wenste eerst antwoord van de be windslieden te hebben op de vraag waarom het na het aantreden van het kabinet-Lubbers eind 1982 tot begin 1984 heeft geduurd voordat Van Houwelingen de Tweede Ka mer voor het eerst informeerde over de kostenstijgingen. De be windslieden zouden vandaag op de vragen antwoorden. Blaauw wilde gisteravond na afloop van het de bat niet zeggen welke consequen ties hij aan zijn motie zal verbin den). DEN HAAG (GPD) - Staatssecre taris Van Amelsvoort (binnenland se zaken) is niet bereid tegemoet te komen aan de wensen van de Tweede Kamer om opnieuw een wijziging aan te brengen in de fi nanciering van de podiumkunsten. Vorige week sprak de Kamer zich unaniem uit voor een extra korting van de gemeenten tot 100.000 inwoners ten gunste van de steden met meer dan 100.000 inwo ners. De Kamer vreest dat een aan tal gemeenten, waaronder Leiden, gedwongen zijn drastisch te hun culturele aanbod als de nieuwe financiering i podiumkunsten van kracht wordt. Daarom had de Kamer vorige week voorgesteld kleinere ge meenten te korten. De regering weigert echter die suggestie te volgen, omdat het door alle fracties onderschreven voorstel van de PvdA een volgens Van Amelsvoort 'niet te rechtvaar digen' overheveling van middelen van kleinere naar grotere gemeen ten inhoudt. Van Amelsvoort raadt in zijn brief aan de Kamer de gemeenten met de grootste financiële nadelen aan zich te wenden tot de provin cies om zodoende op provinciaal niveau zo mogelijk aanvullende fi nanciële maatregelen te treffen. Staatssecretaris De Graaf (socia le zaken) heeft de ingangsdatum voor de verscherpte inkomenseis in de beeldende-kunstenaarsrege- ling (BKR) verschoven van 1 ja nuari 1985 naar 1 maart 1985. Het bedrag dat een aanvrager in het jaar vóór zijn aanvraag zelf moet hebben verdiend wordt gehand haafd op minimaal 3000 gulden. WENEN (DPA/Rtr.) - De Oosten rijkse regering heeft het bouwter rein bij de Hainburger Au tot ver boden gebied verklaard. Honder den milieubeschermers uit heel Europa zijn daar samengestroomd orn de bouw van een stuwdam te voorkomen. Door de bouw van de stuwdam zal een uniek natuurge bied verdwijnen. De demonstran ten hebben opdracht gekregen het terrein te verlaten, omdat de over heid bang is voor rellen tussen de arbeiders en de actievoerders. Al negen dagen houden milieu vrienden het omhakken van bo men tegen voor de aanleg van een waterkrachtcentrale. Daartoe moet 0EGSTGEEST-LEIDERD0RP-V00RSCH0TEN-KATWIJK één van de oudste „oer"bossen van Europa verdwijnen. Afgelopen nacht hebben ongeveer 1500 mi lieuvrienden in sneeuw en bij tem peraturen rond het vriespunt op de plek gekampeerd. De milieube schermers zijn van mening dat de centrale te Hainburg niet echt no dig is voor de energiebehoefte van Oostenrijk. ARNHEM (ANP) - De officier van justitie bij de rechtbank in Arnhem mr. H. Brughuis heeft vanochtend gevangenisstraffen van tien, achttien en twintig jaar geëist tegen drie mannen die ervan worden verdacht in juni van dit jaar op het zweefvliegcentrum Teriet bij Arnhem drie mensen te hebben doodgeschoten. Tegen de 21-jarige A.K. eiste de officier wegens moord en poging tot afpersing, die de dood van nog twee mensen tot gevolg had, een gevangenisstraf van twintig jaar. Tegen de 24-jarige A.M. wegens dubbele doodslag en een poging daartoe achttien jaar cel. en tegen de 27-jarige M.A. wegens medeplichtigheid aan de misdrijven tien jaar cel. De drie mannen worden ervan verdacht op 12 juni de 41-jarige A. Wes- terdijk, zijn 40-jarige vrouw en zijn 18-jarige halfzus te hebben doodge schoten bij een poging de dagopbrengst van hun vliegveldrestaurant te stelen. Het echtpaar Westerdijk werd volgens door de drie mannen in paniek doodgeschoten. De zus raakte daarbij zwaar gewond. Zij werd korte tijd later door K. met twee schoten door het hoofd geëxecuteerd. De officier van justitie noemde die executie vanochtend een brute en koel bloedige moord

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 21