Steun Thatcher
Gorbatsjov
voor
Kommentaar
overbodig.
Gematigde koers Spaanse socialisten
Opleving terreur
van Rode Brigades
Toelichting Mitterrand
op buitenlands beleid
'Gken wapenwedloop in ruimte'
'Meer aandacht nodig
voor positie kinderen'
VS: Polen
mag weer
bij het IMF
1 Ij Sowjet-leger
1
'barbaars' in
Afghanistan
Wereldhandel
groeit snel
Rechts wint
in Belize
MAANDiG 17 DECEMBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
LONDEN - Een bewapeningswedloop in de ruimte moet worden voorkomen. Daarover
zijn <e Britse premier mevrouw Thatcher en de tweede man in het Kremlin, Michail
Gorfatsjov, het gisteren eens geworden tijdens besprekingen in Chequers, het buitenver
blijf ran de premier.
Woordvoerders vai
That<her haastten zich gisteren
hierain toe te voegen dat deze ver-
docr
Henk Dam
klaring niet betekent dat de Britse
premier afstand neemt van de
Amerikaanse president Reagan,
die bij verschillende gelegenheden
de ontwikkeling van „Star Wars"
technologie heeft voorspeld.
Gorbatsjov, die algemeen wordt
gezien als de meest waarschijnlijke
opvolger van de Sowjet-partijlei-
der Tsjernenko, is met een zware
delegatie sinds zaterdag in Enge
land op bezoek, en zal daar een
week blijven. Het is zijn eerste be
zoek aan een westers land sinds
zijn succesvolle trip naar Canada
DEN HAAG (ANP) - De onafhan
kelijke Internationale Commissie
voor Humanitaire Vraagstukken
(ICIHI) wil betere waarborgen
voor de positie van het kind bij ge
wapende conflicten, tegenover
honger en armoede en uitbuiting
door bijvoorbeeld misbruik voor
arbeid of pornografie. Dit bleek za
terdagmiddag in het Vredespaleis
in Den Haag tijdens de eerste
werkzitting van de internationale
Humanitaire commissie, die werd
bijgewoond door koningin Beatrix
en prins Claus.
De commissie tracht de gaten in
de internationale humanitaire wet
geving te dichten en te helpen de
internationale hulpverlening bij
door mensenhand veroorzaakte
rampen of natuurlijke calamiteiten
beter te coördineren. Dit verklaar
de prins Sadruddin Aga Khan, me
de-voorzitter van de commissie en
oud-VN Hoge Commissaris voor
de Vluchtelingen. De commissie
telt 24 leden, internationale per
soonlijkheden met een uitgebreide
ROME - TVee mislukte roofover
vallen in Rome en Bologna gaven
afgelopen vrijdag het signaal van
een heroplering van het terrorisme
in Italië. In Rome ontstond een
schietpartij in een drukke winkel
straat toen drie personen het vuur
openden op Iwee gewapende bege
leiders van ten geldtransport, die
juist de dagtpbrengst van een su
permarkt hmden opgehaald.
door
Hein tenKortenaar
De twee bewakers werden zwaar
gewond, naar schoten terug en
doodden en van de overvallers.
De tweede,een jonge vrouw, werd
gewond er kon gearresteerd wor
den, terwij de derde, na het leeg
schieten vm zijn Kalashnikov, in
de verwaning wist te ontkomen.
Van de tieitallen toevallige voor-
bijgangerswerd er maar een licht
gewond.
De gewmde vrouw verklaarde
zich 'politek gevangene' en wei
gerde inlihtingen te geven over
haar idenfteit, maar in de loop van
de nacht k>n de politie haar identi
ficeren all de 30-jarige Cecilia Mas-
sara, naa' wie al jaren werd ge
zocht. Zr wordt beschuldigd van
medeplichtigheid aan de moorden
WASHINGTON (Rtr/UPI) - De
Verenigde Staten slikken hun be
zwaren tegen het hernieuwde lid
maatschap van Polen van het In-
ternationile Monetaire Fonds
(IMF) in. Regeringsambtenaren in
Washington hebben dit tijdens het
weekeinde gezegd.
Het tegenhouden van het Poolse
lidmaatschap van het IMF was een
van de sfneties die de'VS drie jaar
geleden instelden als uiting van
ongeno^en over het optreden van
de regeling in Warschau tegen de
vakbeweging Solidariteit. Over
blijvende Amerikaanse sancties
zijn eeP verbod op leningen van
staatswege aan Polen en de ont
houding aan Polen van de status
van mdest begunstigde natie in het
handelsverkeer door de Verenigde
Staten.
Het IMF-lidmaatschap maakt
voor Polen de weg vrij om gemak
kelijker aan krediet te komen. Het
land heefteen buitenlandse schuld
van naar schatting 122 miljard gul
den.
op een kapitein van de Carabinieri
in juli 1979, op een rechter in maart
1980 en op twee politieagenten bij
de overvallen op het Romeinse
partijkantoor van de christen-de
mocraten in maart 1979. Deze iden
tificatie werd zaterdag bevestigd
door een telefonische boodschap
van de Rode Brigades aan een pri-
vé-radiostation in Milaan. De gedo
de terrorist was Antonio Bustini,
ondergedoken sinds 1982, maar
volgens de politie pas sinds kort in-
geijfd bij de 'vuurtroepen' van de
Rode Brigades.
In Bologna werd door twee vrou
wen een overval gepleegd op een
juwelier. De man doodde Laura
Bartolini (volgens de politie die
hem heeft aangehouden, in koelen
bloede, nadat hij haar al hadden
ontwapend), en verwondde Lucia
Franculacci, die werd gearres
teerd. In dit geval was er geen be
vestiging van enige organisatie,
maar beide vrouwen stonden bij de
politie bekend om hun relaties met
terroristen. Toch aarzelen de on
derzoekers zich hierover uit te
spreken, zoals ook over de overval
van zaterdag op een postkantoor in
Rome, deze keer wel geslaagd (de
buit bedroeg 700 miljoen lire),
waarbij de daders uitriepen: „Wij
zijn terroristen". Hier denkt de po
litie eerder aan gewone misdadi
gers, die zich voordeden als terro
risten om het onderzoek te bemoei
lijken.
In elk geval wakkerden al deze
gebeurtenissen de bezorgdheid
aan die onlangs werd geuit door 36
rechters die zich met het terroris
me hebben beziggehouden en in
en gezamenlijke brief waarschuw
den dat het nog niet dood is en ie
der ogenblik weer kan opvlam
men. Ook minister-president Craxi
verklaarde in het parlement, dat er
nog 300 terroristen voortvluchtig
zijn en dat er tekenen zijn die erop
wijzen dat zij zich aan het herorga
niseren zijn.
in mei 1983.
Britse officials hebben van tevo
ren groot belang gehecht aan het
bezoek van Gorbatsjov, vooral het
met oog op de verkennende be
sprekingen tussen de Russische
minister Gromyko (buitenlandse
zaken) en diens Amerikaanse
ambtgenoot Shultz die volgende
maand in Genève plaats hebben.
Die besprekingen zullen moge
lijk het begin van een nieuwe on
derhandelingsronde over wapen-
beperking zijn. Vele waarnemers
hebben de afgelopen weken de
hoop geuit dat Gorbatsjov met
nieuwe Russische voorstellen naar
Londen (als sleutellid van de EG
en indirect kanaal naar Washing
ton) zou komen.
AJs dat al zo is, dan moet Gor
batsjov die voorstellen gisteren
hebben gedaan tijdens een lunch
met mevrouw Thatcher, die alles
bij elkaar vijf uur in beslag nam
veel langer dan gepland. De be
sprekingen werden door Britse re
geringswoordvoerders „vriende
lijk, ontspannen en constructief'
genoemd.
Behoudens de verklaring over
ruimtebewapening werd gisteren
weinig over de besprekingen naar
buiten gebracht. Woordvoerders
van mevrouw Thatcher meldden
nog wel, dat zij Gorbatsjov heeft
gevraagd naar Russische hulp voor
de stakende mijnwerkers. Gorbats- Koningin Beatrix woonde zaterdag i
jov heeft daarop geantwoord dat ken werd vooral over een verbetering vi
naar zijn weten de Sowjet-Unie
geen geld heeft gestuurd naar de
vakbond van de mijnwerkers, de
NUM, aldus deze woordvoerders.
ervaring op humanitair gebied. Lid
zijn verder onder andere Simone
Veil, de Australische oud-premier
Geoff Whitlam, aartsbisschop Arns
van Sao Paolo, kroonprins Hassan
van Jordanië en de Saoedische
prins Talal Al Saud.
De commissie besteedde veel
aandacht aan de onmenselijke si
tuatie in Afrika. Daar worden in de
huidige crisis de volgens de com
missie fundamenteelste rechten
van het kind, vrijheid van honger,
van armoede en onderdrukking en
kans op onderwijs, het zwaarst ge
schonden. Prins Sadruddin wees
erop dat de commissie tijdens de
vorige vergadering, in Amman,
waarschuwde voor de aanstaande
hongersnoodramp op het conti
nent. De commissie wil enerzijds
bijdragen aan het coördineren van
de hulpverlening, en anderzijds
maatregelen voorstellen om ont
bossing en woestijnisering aan te
pakken met het doel dergelijke
rampen in de toekomst te voorko
men. Daartoe hoopt zij vandaag te
komen met aanbevelingen aan de
Verenigde Naties, privé-hulpverle-
ningsinstellingen zoals het Rode
Kruis en Terres des Hommes en de
regeringen in de wereld.
Dr. David Owen, de Britse oud
minister van Buitenlandse Zaken,
wees erop dat kinderen bij rampen
en oorlog de eerste en zwaarst ge
troffen slachtoffers zijn. „Er be
staat geen internationale bescher
ming van het kind en geen controle
op het gedrag van regeringen", zei
hij, pleitend vooreen apart interna
tionaal kinderrecht.
Ook prins Sadruddin vroeg zich
af of regeringen die in internatio
nale conflicten of oorlogen met af
scheidingsbewegingen zijn ver
wikkeld, wel de Geneefse conven
ties naleven. „Menselijker normen
moeten worden nagestreefd", zei
hij.
De commissie besprak ook hoe
de rechten van het kind beter kun
nen gewaarborgd tegenover ge
dwongen arbeid, misbruik voor
pornografie, bij verdwijningen van
kinderen (vooral in Latijns-Ameri-
ka), gewapende conflicten en ge
dwongen verplaatsing. Ook de po
sitie van straatkinderen (volgens
het VN-kinderfonds Unicef leven
80 miljoen kinderen op straat) en
ontheemde kinderen werd behan
deld.
i Den Haag de bijeenkomst van de internationale commissie bij. Gespro-
n de positie van kinderen. (foto anpi
Griekse tanker
geraakt in Golf
BAHRAIN (Rtr.) - Na een raket-
aanval is zaterdag op een Griekse
tanker brand uitgebroken. Het
schip bevindt zich 90 mijl ten PARIJS De Franse president
zuiden van het Iraanse olietermi- Mitterrand heeft gisteravond in
nal op het eiland Kharg. een ingelast televisie-interview van
De tanker, de in Griekenland ge- een uur zijn buitenlandse politiek,
registreerde 111.688 ton metende met name ten aanzien van Tsjaad,
„Ninemia", riep via de radio op tot verdedigd. Volgens Mitterrand kan
hulp en meldde dat de machineka- pas na verloop van langere tijd een
mer in brand staat. Het is nog niet oordeel worden geveld. „Men mag
bekend of er slachtoffers aan de film niet op een enkel beeld
boord zijn. De „Ninemia" is tot nu beoordelen", aldus de president,
toe het 46e grote koopvaardijschip
dat door een aanval in de Golf
wordt getroffen. dOOr
Irak heeft zich voor de aanval
verantwoordelijk gesteld. Een
Iraakse militaire woordvoerder zei
dat Iraakse oorlogsvliegtuigen
twee „grote maritieme doelen"
hebben geraakt, waarvan er een
werd omschreven als „erg groot".
Alle vliegtuigen zouden weer op
hun basis zijn teruggekeerd, zo
voegde hij eraan toe. Scheepvaart-
bronnen konden de tweede aanval
echter niet bevestigen.
Rudolph Bakker
Aan de hand van een vijftal kaar
ten van de voormalige Franse kolo
nie Tsjaad maakte Mitterrand dui
delijk dat er in de toestand „aan
zienlijke verbetering was ingetre
den sinds hij zijn ambt in mei '81
had aanvaard". Op dat moment
was Tsjaad bijna helemaal in de
GENEVE (DPA/Rtr.) - In 1984 is
de wereldhandel sneller toegeno
men dan de verwachting was. Dat
schrijft de Algemene Overeen
komst inzake Tarieven en Handel
(GATT) in haar jongste jaarverslag.
Aanvankelijk was gerekend op een
reële groei van vijf tot zeven pro
cent maar nu voorziet de organisa
tie - die waakt over het goede ver
loop van de handel - op grond van
de gegevens over de eerste negen
maanden van dit jaar een stijging
van ten minste acht procent.
In 1983 nam het volume van de
wereldhandel met ongeveer twee
procent toe ten opzichte van het
voorgaande jaar en bereikte aldus
weer de omvang van 1980 en 1981.
De achteruitgang van de handel in
delfstoffen ging vorig jaar door.
waarbij die in olie en olieproduk-
ten acht procent zakte tot het laag
ste peil sedert 1970. Het volume
van de handel in agrarische pro-
dukten steeg één procent. Naar
hoeveelheid werd die in eindpro-
dukten vier procent groter maar
naar waarde (in dollars) gerekend
slechts eenhalf procent groter.
Ruim anderhalf jaar na het eind
van de langste economische inzin
king na de Tweede Wereldoorlog is
het beeld van het herstel van de
wereldeconomie zeer wisselend.
Blijkens het GATT-verslag beleef
de Noord-Amerika, vooral de Ver
enigde Staten, een onverwacht
sterke uitbreiding van de produk-
tie zonder dat de successen met de
bestrijding van de geldontwaar
ding werden aangetast. Enkele
ontwikkelingslanden in Zuidoost-
Azië hebben de laatste tijd blijk ge
geven van een bevredigende eco
nomische ontwikkeling. In West-
Europa en in kleinere mate ook in
Japan is de groei van de produktie
evenwel achtergebleven bij de
„maatstaf van vroegere herstelbe
wegingen". In grote delen van de
Derde Wereld, in het bijzonder in
Afrika en Latijns-Amerika, blijft
de economische bedrijvigheid vol
gens de GATT gedrukt.
macht van Libische kolonel Gad
dafi, aldus Mitterrand, die op zijn
kaarten aanwees dat die macht
zich nu beperkte tot een aantal gar
nizoenen in „het barre en on
vruchtbare", dat wil zeggen poli
tiek niet interessante noorden van
het land. De Franse president ver
klaarde ten overvloede dat „Frank
rijk niet de gendarme van Afrika"
Mitterrand verdedigde zijn om
streden ontmoeting met de Libi
sche kolonel Gaddafi op Kreta, op
15 november jl., met te zeggen dat
hij van de kolonel wilde weten of
hij van plan was zijn afspraken na
te komen. De socialistische presi
dent wees erop dat zijn voorgan
ger, president Pompidou, de Libi
sche kolonel op het presidentiële
paleis had ontvangen, en dat vroe
gere eerste-ministers, zoals de hui
dige oppositieleider Jacques Chi
rac, naar Libië waren gereisd om er
door Gaddafi te worden ontvan
gen. Het waren ook zijn voorgan
gers geweest, aldus Mitterrand, die
via genereuze contacten de Libiërs
van „harde aanvalswapens" had
den voorzien.
De Franse president erkende dat
sinds het vertrek van de Franse
troepen uit het zuiden van Tsjaad
in het land van Hissène Habré on
lusten waren uitgebroken, waarbij
onschuldige slachtoffers vielen.
Zijn omstreden bezoek aan de
Syrische machthebber Hafez El
Assad verklaarde de president met
te zeggen dat Frankrijk door ont
moetingen als deze toont „een vrij
land" te zijn en dat het door zijn
bemiddelingsrol aan status en
daarmee aan aanzien en politieke
doeltreffendheid wint. „Frankrijk
is het enige land dat telt in het Mid
den-Oosten", aldus de president.
„In de Israëlische Knesset heb ik
de letters PLO uitgesproken", al
dus de Franse president, „en in Sy
rië heb ik het over Israël gehad".
Op de vraag of hij PLO-leider Ara
fat wil ontmoeten, antwoordde de
Mitterrand echter dat Arafat, als
leider van een „klandestien leger"
en omdat hij niet een erkende staat
vertegenwoordigt", voor een der
gelijk bezoek niet in aanmerking
komt.
Over de toestand in Nieuw-Cale-
donië, waar de speciale afgezant
Pisani orde op zaken poogt te stel
len na een onafhankelijkheidsactie
van de autochtone Kanaks, wilde
de president zich niet uitlaten, om
„monsieur Pisani niet in de wielen
te rijden". Mitterrand achtte de ju
ridische minderheid van Kanaks
toch belangrijk genoeg om naar
hun eisen te luisteren.
Ten aanzien van de ophanden
zijnde ontmoeting tussen de Ame
rikaanse minister van buitenland
se zaken Shultz en diens Sowjet-
collega Gromyko merkte de Fran
se president op, dat zijn politiek er
op gericht is „het evenwicht tussen
de machtsblokken te bewaren".
Als er 700 atoomladingen vanuit de
Sowjet-Unie op West-Europa ge
richt staan, kan men Europa niet
met lege handen laten", aldus de
president in zijn tv-interview.
NEW YORK (Rtr.) - Het optreden
van Sowjet-troepen in Afghanistan
en samenwerkende Afghaanse re
geringstroepen tegenover burgers
op het platteland wordt geken
merkt door „meedogenloze bar
baarsheid", die in steden wordt
geëvenaard door „willekeurig ar
resteren, martelen, opsluiten en
executeren".
Dit staat in een gisteren versche
nen rapport „Tranen, Bloed en
Schreeuwen - Mensenrechten in
Afghanistan sinds de invasie -
1979/84", van de „Helsinki Watch
Committee". Deze organisatie
werd in 1979 opgericht in de VS
om de naleving te controleren van
de akkoorden van Helsinki over
mensenrechten tussen Europese
landen.
„Elke mogelijk denkbare vorm
van schending van mensenrechten
doet zich voor in Afghanistan en
wel op een enorme schaal", zo con
cludeert de organisatie op grond
van gesprekken met Afghaanse
vluchtelingen in de Pakistaanse
gresnplaats Peshawar. Moeders
worden gedwongen om te zien hoe
hun kinderen elektrische schok
ken krijgen en mannen idem om te
zien hoe hun vrouwen seksueel
worden gemolesteerd in „martel
kamers". De „misdaden van blinde
oorlogsvoering" gaan gepaard met
de „ernstigste excessen van onge
breideld, door de staat gesanctio
neerd geweld tegen burgers", al
dus het rapport.
BELIZE (AFP) - De Verenigde De
mocratische Partij, een conserva
tieve oppositiepartij, heeft een ma
gistrale overwinning behaald in de
verkiezingen die vrydag zijn ge
houden in Belize. Zy is gaan strij
ken met 21 van de 28 zetels. Dit is
zaterdag officieel bekendgemaakt.
Het succes van de conservatie
ven zou tot ingrijpende verande
ringen kunnen leiden, zoals op het
terrein van de internationale be
trekkingen van het 23.000 vierkan
te kilometer grote land dat leeft on
der de theoretische bedreiging van
een inval uit Guatemala, dat Belize
integraal deel van zijn grondgebied
acht. In de nieuwe premier Manuel
Esquivel zouden de Verenigde Sta
ten een groter bondgenoot kunnen
hebben dan in Price.
ADVERTENTIE
MADRID - Het dertigste congres
van de Spaanse socialistische Ar
beiderspartij zal de geschiedenis in
gaan als het congres waarop de
Spaanse PSOE definitief en ferm
de weg \an de Europese sociaal-
democrafe is ingeslagen. In verge
lijking m»t voorgaande congressen
vertoondï de slotzitting van giste
ren daanan het beste bewijs: over
wegend colberts en stropdassen
(meer dai een derde van de con-
gresgangrs vervult momenteel
functies a het lokale, regionale of
nationale overheid), terwijl de In-
ternationae overwegend geneu
ried werd in vooral de partijleiding
het teken -an de gebalde vuist am
per of slehts schuchter durfde te
maken.
door
Gerrit-Jw Hoek
Kritiek verd er volop geuit op
het congrs (op de ommezwaai in
de NAVOkwestie, op het te libera
le econorische beleid, op het ge
brek aan tynamisering van de par
tij vanuitle top van het partij-ap
paraat). mar geen van de kritische
sectoren, 'socialistisch links', de
vakbond UGT, noch de socialisti
sche jeugdorganisatie, waagde het
de netelige aangevochten kwesties
op de spits te drijven. Vakbonds
leider Nicolas Redondo verwoord
de de gereserveerde en ingetogen
opstellingen van de kritische sec
toren simpel en duidelijk: „Mo
menteel is er noch binnen het kabi
net, noch binnen de partij een poli
tiek alternatief voor Felipe Gonza
lez voorhanden".
Afgestemd
Toch moest partijleider Felipe
Gonzalez diverse keren afdalen tot
het spreekgestoelte om voor de of
ficiële partijlijn ongunstige resolu
ties tegen te houden. Zaterdag
slaagde Gonzalez er slechts na een
interventie van ruim een uur in de
commissie buitenlandse politiek
in, de resolutie van de oppositie
over de NAVO een halt toe te roe
pen. Slechts met 60 tegen 56 stem
men werd de resolutie van de
UGT, gesteund door 'socialistisch
links', verworpen waarbij een ac
tieve campagne van de partij voor
het uittreden van Spanje uit de
NAVO werd voorgesteld. In de ple
naire zitting van zaterdag werd de
ze motie ten slotte met 394 tegen
Gonzalez: ingrijpen.
266 stemmen (met 26 onthoudin
gen terwijl 80 gedelegeerden hun
geweten of politieke carrière bui
ten de grote zaal probeerden te sus
sen of veilig te stellen) afgestemd.
Ook op het nieuwe partijbestuur
(dat van 25 leden tot 17 werd terug
gebracht) wist de officiële sector
van premier Gonzalez zijn stempel
te drukken. Meest opmerkelijke
uitverkiezing in het uitvoerende
comité vormde die van de Bask
Txiki Benegas, die met zijn porte
feuille van partij-organisatie offi
cieus gepromoveerd is tot de derde
man in de partij-hiërarchie na Feli
pe Gonzalez en Alfonso Guerra.
Premie
Toch bleken de critici achteraf
niet ontevreden over het verloop
van het congres. 'Socialistisch
links' slaagde er bijvoorbeeld in
negen zetels in het invloedrijke fe
derale comité te verwerven, als een
soort premie voor de gevoerde
ideologische oppositie.
De overwinning van de gematig
de lijn-Gonzalez op bijna alle fron
ten betekent overigens niet dat alle
kritische sectoren in de toekomst
braaf in het gareel gaan lopen.
UGT-leider Redondo gaf welis
waar zijn steun aan Gonzalez en
het kabinet, maar liet tevens door
klinken geen afstand te willen
doen van de rol van het kritische
geweten van de partij te zijn: „Ver
kiezingsoverwinningen zijn funda
menteel, noodzakelijk om verande
ringen door te voeren. Maar de re
gering moet niet vergeten dat
staatsinstellingen slechts een mid
del zijn en geen doel op zich, en dat
sociale veranderingen nooit uitge-
Prima kwaliteit kleurenfilm.
100 ASA. 24 kleinbeeld of
pocket kameraopnamen.
In het bekende zwarte Dixons-
voerd kunnen worden zonder par
ticipatie van de werknemers en
hun vakbonden".
Ook op het punt van de NAVO
kondigde Redondo aan, dat de
UGT als vakbond campagne zal
blijven voeren tegen de NAVO en
voor een actieve campagne om te
pleiten voor uittreding van Spanje
uit het Noordatlantisch bondge
nootschap.
Alleen al daardoor zijn foto's die u laat afdrukken Ook dat doet
maakt met Dixons film dubbeltjes Dixons goed en héél voordelig,
voordeliger Per foto! En dat is de En snel, want vandaag brengen is
moeite van het proberen waard. overmorgen klaar. En niet geslaag-
Zéker als u uw foto's ook bij Dixons de foto's betaalt u niet Doen!
maakt uw foto dubbeltjes
goedkoper!
