Ook landbouwoorlog dreigt
Weinig animo voor de handel
Japanners zijn de
grootste spaarders
van de hele wereld
'Te harde eisen bedreigen
democratie Latijns-Amerika'
Staalconjlict EG en FS sleept zich voort
ZATERDAG 15 DECEMBER 1984
„In een bejaardentehuis kun je
niet leven als een mens. Vier, vijf
personen op een kamer, geen pri
vacy. Nee, daar wil ik nooit te
rechtkomen". Yoko Akimoto, 34
en moeder van een dochter van
vijf, zal er ook wel voor zorgen
dat het niet zover komt. Net als
het gros van de Japanners leggen
de Akimoto's een groot deel van
hun inkomen opzij voor de oude
dag en onvoorziene tegenslagen.
Een gemiddeld Japans gezin
heeft 6,45 miljoen yen (ruim
90.000 gulden) op de spaarbank
staan, 6,6 procent meer dan vorig
jaar. Van het totale gezinsinko
men wordt 15 procent gespaard,
zo blijkt uit een onderzoek van
het ministerie van financiën. Dat
is meer dan in enig ander land ter
wereld.
door
Ruud Kreutzer
„De noodzaak om te sparen is
groot in Japan", zegt Hitomi Ku-
rada, vice-voorzitter van de afde
ling spaarbevordering van de na
tionale bank. Het land wordt ge
regeld getroffen door natuurram
pen, zoals aardbevingen, tyfonen
en overstromingen, terwijl de
meerderheid van de huizen van
hout en dus brandgevaarlijk is,
aldus Kurada.
Een recent opinieonderzoek
naar het Japanse spaargedrag
liet zien dat de meeste gezinnen
zich zo willen beschermen tegen
ziekte en ongelukken, gevolgd
door de oude dag, en uitgaven
voor onderwijs en huwelijk van
de kinderen. De kosten van een
volledige schoolopleiding, tot en
met de universiteit, komen voor
de ouders op een slordige hon
derdduizend gulden, terwijl een
huwelijk met alles erop en eraan
gemiddeld 80.000 gulden kost.
De familie Akimoto heeft tot
nu toe nog niet zoveel kunnen
sparen, hoewel Sadakatsu Aki
moto tot de gelukkige minder
heid behoort die een „baan voor
het leven" heeft bij een van de
grote handelshuizen. De woning
van de Akimoto's is onlangs zeer
ingrijpend verbouwd vanwege
de komst van oma en opa.
Het is nog altijd een vrij nor
male zaak in Japan, dat (hulpbe
hoevende) grootouders bj hun
zoon in huis wonen. Dat leidt
niet zelden tot grote spanningen,
omdat zoonlief zelf nooit thuis is
en zijn echtgenote opgescheept
zit met haar schoonouders. Van
daar dat vooral de grootouders
zelf er zo aan hechten, dat zij in
hun eigen onderhoud kunnen
voorzien. De gemiddelde Japan
ner heeft er een broertje dood
aan de hand te moeten ophou
den.
Oude dag
Het spaartegoed neemt snel
toe met de leeftijd. Terwijl een
gezin waarvan de vader begin
dertig is ongeveer 40.000 gulden
opzij heeft gezet, is dat opge
klommen tot 140.000 gulden
wanneer het hoofd van het huis
houden tussen de 55 en 59 jaar
oud is. Dat is een duidelijke aan
wijzing dat sparen in de eerste
plaats bedoeld is om te zorgen
voor een onbezorgde oude dag.
Iets meer dan 80 procent van alle
ondervraagden boven de 60 jaar
bleek in het onderzoek van het
ministerie van financiën van me
ning te zijn dat zij voldoende
hadden gespaard.
Een getrouwde man die dertig
jaar lang in een groot bedrijf
heeft gewerkt, krijgt vanaf zijn
60ste tweederde van het gemid
delde basisloon als pensioen. In
dat basisloon zijn niet meegere
kend de bonussen die in augus
tus en december worden betaald
en die samen tussen een kwart
en de helft van het jaarinkomen
kunnen uitmaken. Wordt dat
meegerekend, dan komt de ge
pensioneerde beneden de helft
van het daarvoor verdiende ge
middelde loon uit. Voor de meer
derheid die bij een kleiner be
drijf gewerkt heeft en de kleine
zelfstandige is de situatie nog
minder rooskleurig.
Sparen is geen luxe in Japan,
ook al omdat geld lenen tegen
een redelijke rente bijna onmo
gelijk is. Wie plotseling geld no
dig heeft, zal zijn heil moeten
zoeken bij een van de duizenden
'sarakin' - geldschieters - die al
gauw 50 procent rente per jaar
rekenen.
Terwijl iedere Japanner verze
kerd is voor ziektekosten, bete
kent een ernstige ziekte (met zie
kenhuisopname) toch altijd een
zware aderlating voor het gezin,
zeker wanneer de kostwinner
niet bij een van de grote bedrij
ven werkt. Anders dan in Neder
land is de patiënt zelf verant
woordelijk voor zijn eigen ver
zorging. Wassen, bed opmaken,
voeden als dat nodig is, vallen
niet onder de verzekering. Tenzij
er een familielid de hele dag kan
zijn, is de zieke verplicht een be
roepsverzorger te nemen, die per
etmaal 150 tot 200 gulden vraagt.
Opa Akimoto, voormalig ge
meenteambtenaar en dus goed
verzekerd, moest toch nog 1700
gulden meebetalen voor zijn ka
mer in het ziekenhuis waar hij
zestien dagen had gelegen. Dat is
exclusief de kosten voor de ver
zorging. Zou hij een nierdialyse
moeten ondergaan, een behande
ling die buiten de verzekering
valt, dan zou hem dat duizend
gulden per behandeling kosten,
twee keer per week. Sociale
voorzieningen zijn in Japan de
laatste jaren vooruitgegaan,
maar nog ver achter bij het ni
veau dat in West-Europa wordt
gehanteerd.
Voordelig
Sparen is in Japan ook voorde
lig. De belastingwetgeving is
gunstig voor spaarders en inves
teerders. Via het zgn. maruyu-
systeem kan een gezin van vier
ruim anderhalve ton sparen zon
der belasting te betalen over de
rente, die momenteel op 6 pro
cent staat. De regering heeft
plannen om hier verandering in
te brengen, maar dat stuit op gro
te weerstand binnen de regeren
de liberaal-democratische partij,
die bang is dat de kiezers in op
stand zullen komen.
Als sparen minder aantrekke
lijk wordt gemaakt, zal het ook
invloed kunnen hebben op de
hoeveelheid spaarcenten die
mensen op de bank zetten. En
dat zou voor de Japanse econo
mie nare gevolgen hebben. Het
feit dat de gemiddelde burger zo
veel geld opzij heeft gezet, drukt
de kosten van financiering van
de overheidstekorten en zorgt
dat er voor de bedrijven genoeg
kapitaal is .om te investeren. En
dat alles in een tijd waarin Japan
(in navolging van West-Europa)
grote sommen geld in de Ver
enigde Staten heeft geinves-
teerd. Dank zij het spaargedrag
van de Japanners heeft dat geen
stijging van de rentevoet tot ge
volg, en dat is een hoeksteen van
het Japanse economische sue-
Ut&llBirl'l
"D^nv»r.TTT^rxlr
yBEgjp imi.. W3-»
oeursweeK:
Bj
door
ÜK t-fa a 4"f li. Q
C. Wagenaar
Het internationale beurswezen
voor effecten stond deze week in
het teken van een ongeanimeer
de stemming. De handel kwam
nergens op gang. Winstnemin
gen blokkeerden telkens een
krachtig herstel na de forse ver
liezen van voorgaande weken op
vooral de effectenbeurzen van
Tokio en New York. Daarbij
neemt de neiging beurszaken af
te handelen en beursposities af
te bouwen nu het jaarultimo na
dert, sterk toe. Amsterdam
vormde daarop geen uitzonde
ring. Op onze beurs gebeurde al
bijzonder weinig en de dagelijk
se koersverschillen bleven ge
ring. Na vier dagen handel stond
de index van het Algemeen
Beursgemiddelde nog vrijwel op
hetzelfde niveau als vorige week
vrijdag.
Wall Street begon niet onver
dienstelijk. In de eerste twee da
gen van de week herstelde het
sterk aangeslagen koerspeil zich
met 15 punten op de Dow Jones-
index waarna echter weer een
reactie intrad. Donderdag liet de
beurs nog eens zes punten vallen
op het nieuws dat de detailhan
delsomzetten in november fors
zijn gestegen.
Rentedaling
De aanvankelijk wat betere
stemming werd toegeschreven
aan de koersstijging op de obli-
gatiemarkt door verwachtingen
van een lagere geldhoeveelheids-
omvang. Deze was in de tweede
helft van november met niet
minder dan 9 miljard dollar ge
stegen. Maar zou nu met twee tot
drie miljard dollar zijn inge
krompen En dat zou dan positief
kunnen werken op het bestuurs
college van de gezamenlijke
Amerikaanse banken. En alsnog
tot een milder kredietregime
kunnen leiden. Met natuurlijk,
want daar gaat het om, een toe
nemende kans op verdere rente
daling.
Donderdag werd bekend dat
de daling alle verwachtingen had
overtroffen en zelfs tot het enor
me bedrag van 7 miljard dollar
was opgelopen. Wall Street
wordt nog steeds geteisterd door
drie grote onzekerheden. Over
de komende rente-ontwikkeling,
over het conjunctuurbeloop en
de eventuele wijzigingen in het
belastingstelsel. Aangenomen
wordt dat deze drie tot na nieuw
jaar het beursbeeld zullen blij
ven bepalen. Het ministerie van
financiën in het Capitool blijft
actief, want na het lanceren van
het meest revolutionaire belas-
tingsvoorstel sedert vele jaren,
berichtte minister Regan nu dat
een meer ondergeschikte positie
van de FED het bestuur van de
gezamenlijke centrale banken,
aan de regering wordt overwo
gen. Amerika is nog het enige
land, aldus deze zegsman waar
de centrale bank volkomen af
hankelijk. Alleen inzake het be
noemingsrecht van de bankpre-
sident, die thans Paul Volcker is,
heeft het Witte Huis het laatste
woord. Daarna moet ook Ameri-
ka's eerste burger maar afwach
ten wat de centrale bank voor be
leid uitstippelt. Ook hier dus
weer een onzekerheid die niet
bevorderlijk is voor Wall Streets
rust.
Want het sterke anti-inflatiebe-
leid van de FED en het enorme
gezag dat Paul Volcker in finan
ciële en congreskringen bezit, is
al jaren een vaste basis van groot
beurs vertrouwen.
Behalve de effecten markten
deden ook de valutamarkten het
deze week kalmpjes aan. Zelfs de
dollar deed niet veel en bleef op
hoog niveau rond f 3,50 hangen,
zelfs ondanks nieuwe pogingen
van de Westduitse centrale bank
de prijs met dollarverkopen op
de markt omlaag te krijgen. En
zolang dat niet lukt en de dollar
niet flink inzakt, zullen zowel
West-Duitsland als ons land, zo
luidt de opvatting in financiële
kringen het officiële disconto
niet omlaag kunnen brengen.
Er viel dan ook niet veel te be
leven op de obligatiemarkt van
het Damrak. De index liep gelei
delijk aan terug en ook hier ont
hielden grote kopers zich van za
kendoen. Wel werden op de hy-
pothekenmarkt de rentetarieven
hier en daar nog wat verlaagd.
Op de beurs blijken nu nieuwe
leningen op 7,5 procent nog al
tijd voldoende aantrekking te
hebben om te kunnen slagen op
circa 100 procent.
Een interessante ontwikkeling
deed zich weer voor op de inter
nationale oliemarkt. Noorwegen,
dat al eerder dit jaar voor verras
singen heeft gezorgd, nam nu
weer het voortouw in het besluit
zijn officiële olieprijzen te gaan
baseren op de prijs van de vrije
oliemarkt van Rotterdam. Aan
gezien die al geruime tijd bene
den de officiële OPEC-olieprijs
ligt, betekent dit opnieuw een
soort olieprijsverlaging, een ont
wikkeling die zich deze week
ook in de Verenigde Staten heeft
voorgedaan. Engeland heeft na
dien aangekondigd het voor
beeld van Noorwegen te volgen,
zodat de zorgen van de OPEC die
deze maand haar grote jaarlijkse
beraad houdt, aanmerkelijk zijn
toegenomen.
Ongunstig
De koers van Koninklijke Pe
troleum, nog altijd ons hoofd
fonds, kwam hierdoor onder
druk, hetgeen de andere interna
tionals meetrok. Deze index ver
loor dan ook van alle beursgroe-
pen het meeste terrein, hetgeen
ook het algemeen beursgemid
delde ongunstig beinvloedde.
Dit wil echter niet zeggen dat al
les in Amsterdam flauw terzijde
lag. Er bestond een geselecteer
de belangstelling voor industrië
le aandelen en de banken lagen
zelfs vast met voor ABN een stij
ging van f 10. Ook Audet en
Schuitema liepen tot f 10 winst
op terwijl Hoek en Aegon f 5 aan
trokken.
Een uitschieter, door een fraai
winstbericht, was Rommenhöl-
ler met een stijging van f 30. Vijf
gulden verloren daarentegen
Borsumij, Westland-Utrecht Hy
potheekbank, Macintosh en
Amev.
Ook de Europese Optiebeurs
kon zich niet onttrekken aan de
geringe lust beurszaken te doen.
Het totaal aantal weekcontracten
van nog geen 50.000 stuks tegen
nog 62.000 in de week daarvoor,
behoorde tot de laagste omzetten
van dit jaar. Philips was aan de
call-kant weer nummer één, ge
volgd door Akzo en op verre af
stand Koninklijke Petroleum.
Nu en dan flikkerde de belang
stelling voor KLM iets op.
EEN VERTROUWD ADRES
BRUSSEL De economische banden tussen de Europe
se Gemeenschap en de Verenigde Staten komen onder
druk te staan, nu na de dreigende handelsoorlog over Eu
ropese staalprodukten ook een flinke botsing over de land
bouw in de lucht hangt.
Dat bleek gistermiddag in Brussel
na het jaarlijkse overleg tussen een
zware Amerikaanse delegatie on
der leiding van minister van bui
tenlandse zaken George Shultz en
de Europese Commissie, het dage
lijks bestuur van de Gemeenschap,
onder leiding van haar voorzitter
Gaston Thorn.
door
Hans de Bruijn
De Amerikanen stelden zich in
het overleg hard op. Zij zijn niet
bereid de invoerstop voor Europe
se stalen buizen en pijpen op te
heffen, en kondigden ook aan op
de wereldmarkt de concurrentie
strijd aan te gaan met de zwaar ge
subsidieerde Europese landbouw-
produkten.
Gelijke munt
De staalstrijd brak enkele weken
geleden los toen de Amerikanen
weigerden akkoord te gaan met de
vrijwillige beperking door de EG-
landen van hun export van buizen
en pijpen naar de Verenigde Sta
ten. De EG bood aan haar export
bijna te halveren, maar de Ameri
kanen eisten, ten gunste van hun
eigen staalindustrie, een nog ver
dere beperking.
De EG overweegt nu de Ameri
kanen met gelijke munt terug te
betalen door invoerbeperkingen
toe te passen op Amerikaanse pro-
dukten. Maar eerst doet de EG nog
een poging de zaak te regelen via
een procedure bij de GATT, de al
gemene overeenkomst inzake han
del en tarieven.
Gaston Thorn sprak in een toe
spraak tot Shultz en diens delega
tie zijn zorgen uit over de Ameri
kaanse houding. Hij sprak van een
„groeiende protectionistische
druk" ip de Verenigde Staten en
voorspelde, gezien het Amerikaan
se handelstekort van 130 miljard
dollar, „ernstige moeilijkheden in
de nabije toekomst".
Grotere kans
hartinfarct bij
continudienst
ARNHEM (GPD) Werken in
continudienst is een zeer ongezon
de zaak. Het vergroot de kans op
een hartinfarct aanzienlijk. Men
sen die in continudienst werken
hebben 180 procent meer kans op
een hartinfarct dan mensen die 15
tot 20 jaar op regelmatige tijden
hebben gewerkt. Dat meldt „Zwe
den vandaag", een uitgave van de
Zweedse ambassade in ons land.
Een en ander is gebleken uit een
onderzoek onder 504 werknemers
van een papiercellulosefabriek in
het noorden van Zweden. Het was
het eerste grote onderzoek naar
continuwerk. De resultaten, vast
gelegd in een rapport, zijn onlangs
besproken op het jaarcongres van
het Zweedse Genootschap van Art-
Internationaal bestaat er grote
belangstelling voor het rapport. De
samenstellers bevelen voor men
sen die regelmatig in de nacht
dienst werken kortere werkweken
aan. Zij adviseren zelfs een verbod
om twee nachten achtereen te
werken. Al na twee tot vijfjaar con
tinudiensten ligt het risico op een
hartinfarct 50 procent hoger dan
voor mensen die alleen maar dag
diensten draaien. Na zes tot tien
jaar is de kans al twee keer zo
groot.
EG-staalcommissaris Etienne
Davignon constateerde na afloop
van het overleg „een duidelijk ver
schil in beoordeling". President
Reagans speciale handelsvertegen
woordiger William Brock verklaar
de dat zijn regering wel gedwon
gen was maatregelen te nemen
toen zij er niet in slaagden met de
EG tot een akkoord te komen. Hij
zei geen enkele reden te zien voor
Europese vergeldingsmaatregelen,
en zei de procedure bij de GATT
met vertrouwen tegemoet te zien.
Bezuinigd
DEN HAAG (ANP) - De belangstelling voor het begin deze week gepubli
ceerde RSV-rapport is groot. Dat blijkt uit de verkoopcijfers van de eer
ste twee banden, waarin de opkomst en ondergang van het RSV-concern
worden beschreven. De indruk van de boekhandels is dat vooral het
bedrijfsleven de boeken koopt, „tot lering ende vermaak". De oplage van
het rapport is volgens een woordvoerder van de staatsdrukkerij fors voor
een ambtelijk rapport: van de eerste twee banden zijn 12.000 exemplaren
verschenen, de banden 3 tot en met 16 zijn 2.700 maal gedrukt. Deze
bevatten alle bijlages en de complete getuigenverhoren. Van de miljoe
nennota („een bestseller") verschijnen jaarlijks 8.000 exemplaren in druk.
Somber
Over de ontwikkeling van de we
reldhandel was Schmidt nogal
somber gestemd. Volgens hem vol
doet nog maar veertig procent van
de internationale handel aan de re
gels van de Algemene Overeen
komst inzake Tarieven en Handel
(GATT). Bij de rest zijn subsidies
en andere protectionistische ver-
GOUWESTRAAT60A,
2407 BC ALPHEN A/D RIJN.
TELEFOON01720 - 7 5155.
BINNENWEG 2-4,
2411 NA BODEGRAVEN.
TELEFOON01726 -193 41.
Alleen bedrijfswagens.
DEN HAAG (ANP) - Als er aan La-
tijns-Amerika te harde eisen wor
den gesteld inzake het oplossen
van schuldproblemen dreigt het
gevaar dat het werelddeel weer ten
prooi zal vallen aan militaire dicta
turen. Dit heeft de voormalige
Westduitse bondskanselier Hel
mut Schmidt vrijdag verklaard in
een toespraak ter gelegenheid van
de viering van het 25-jarig bestaan
van het Nederlands Genootschap
van Hoofdredacteuren.
Schmidt wees erop dat een aan
tal landen in Latijns-Amerika als
gevolg van de grote financiële pro
blemen balanceert op de rand van
ernstige sociale conflicten. De in
bankkringen wel gehoorde kritiek
dat zij hun schuldproblemen aan
zichzelf hebben te wijten wees hij
van de hand. Er zijn tal van externe
oorzaken aan te wijzen.
Opgedroogd
Eén daarvan is het feit dat de
stroom van oliedollars die in het
verleden met graagte door de ban
ken werden doorgesluisd naar ont
wikkelingslanden is opgedroogd.
Een aantal oliestaten heeft op het
ogenblik zelfs te kampen met een
tekort op de betalingsbalans.
Verder krijgen de landen in de
Derde Wereld aanzienlijk minder
dan vroeger voor hun exportpro-
dukten. De Latijns-Amerikaanse
koffielanden bijvoorbeeld (Costa
Rica, Colombia, Brazilië) moeten
op het ogenblik twintigmaal zoveel
koffie exporteren om genoeg dol
lars te krijgen voor een vat olie als
tien jaar geleden. De Dominicaan-
De bijeenkomst maakte voorts
duidelijk dat de Amerikanen op de
wereldmarkt de strijd zullen aan
gaan met de Europese landbouw-
produkten. President Reagan heeft
een nieuw landbouwbeleid aange
kondigd, waarin stevig wordt be
zuinigd op de overheidsbijdragen
aan de Amerikaanse boeren. Het
doel daarvan is hen te stimuleren
hun produkten tegen lagere prij
zen op nu nog door de EG-landen
gedomineerde markten aan te bie
den. De huidige hoge subsidies
zouden de wil om te exporteren be
lemmeren. Om te voorkomen dat
zij subsidies kwijtraken, zullen de
Amerikaanse boeren hun prijzen
flink moeten verlagen, soms tot
een kwart beneden het huidige ni
veau. Als gevolg daarvan hoopt de
regering-Reagan dat de Ameri
kaanse landbouwprodukten aan
trekkelijker voor de export zullen
worden.
De Amerikaanse landbouwmi
nister John Block deed het giste
ren voorkomen alsof de nieuwe
Amerikaanse politiek niets met de
EG te maken heeft. „Wat wij wil
len, is een gezonde politiek die
goed is voor de Amerikaanse boe
ren en die de kosten van de land
bouwprogramma's voor de belas
tingbetaler verminderen", zei hij.
Volgens Block zullen er ook
geen invoerbeperkingen voor land
bouwprodukten komen. „Deze
hervorming is nodig omdat ons
verdere produktiesysteem niet
werkt", aldus Block. „Onze pro-
duktiebeperkende maatregelen
hebben alleen maar tot verlies aan
afzetmarkten geleid. De Ameri
kaanse regering gaat nu nieuwe
markten openen voor haar boe-
De Amerikanen klagen al jaren
over het feit dat de EG de Europe
se boeren bij hun export flink sub
sidieert, wat volgens hen tot con
currentievervalsing heeft geleid.
EG-landbouwcommissaris Dalsa-
ger maakte zich voorlopig niet
druk om de nieuwe Amerikaanse
politiek. Hij wees de Amerikanen
erop dat de EG-subsidies al zijn
verlaagd. En een nieuwe Europese
Commissie die begin januari aan
treedt, zal met nieuwe (ongetwij
feld lagere) prijsvoorstellen ko
men.
CONCERTGEBOUW (ANP) Het
Japanse bedrijfsleven is bereid een
subsidie te verstrekken voor de
restauratie van het Amsterdamse
Concertgebouw. Hoe hoog het be
drag zal zijn staat nog niet vast.Dit
heeft M. Uemura leider van de Ja
panse missie die deze week Neder
land heeft bezocht, vrijdag in Den
Haag gezegd.Voor de restauratie
van het Concertgebouw is 35 mil
joen gulden nodig. Hiervan is on
geveer 22 miljoen gulden binnen.
RSV-rapport verkoopt goed
Tijdens de bijeenkomst ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het Genootschap van Hoofdredacteuren
wordt Helmut Schmidt verwelkomd door vice-voorzitter A. Abram. (foto anp>
Schmidt geeft oorzaken schuldproblemen aan
se Republiek is moet 25 30 keer
meer suiker uitvoeren om de olie-
import te bekostigen.
schijnselen in het spel. De GATT
dreigt door deze ontwikkeling
steeds verder te worden uitgehold,
aldus Schmidt.
Geen maatstaf
Een andere belangrijke oorzaak
van de problemen is volgens
Schmidt het economische beleid
van de Verenigde Staten. Het enor
me tekort op de Amerikaanse be
groting heeft geleid tot een forse
stijging van de dollarkoers en de
rentetarieven, wat voor de schul
denlanden ernstige gevolgen heeft.
De omvang van het Amerikaanse
begrotingstekort gaat volgens
Schmidt het menselijk bevattings
vermogen te boven. Gemeten als
percentage van het bruto nationaal
produkt is het niet veel hoger dan
in andere landen, maar dat is naar
de mening van de voormalige
bondskanselier geen juiste maat
staf. Het gaat erom hoe het tekort
zich verhoudt tot wat er wordt ge
spaard, want daaruit dient het te
worden gefinancierd.
In de VS bedragen de besparin
gen slechts vijf procent van het
bnp. In de meeste Westeuropese
landen is dat meer dan tien procent
en in Japan zelfs twintig procent.
Het gevolg is dat het Amerikaanse
tekort voor een groot deel met bui
tenlands geld moet worden gefi
nancierd. Dat kan ook dank zij de
zuigkracht van de hoge rente.
Een en ander heeft wel onaange
name gevolgen voor andere lan
den. Volgens Schmidt is de grote
werkloosheid in Europa voor een
deel te wijten aan het hoge niveau
van de dollarkoers en de Ameri
kaanse rente. Voor Europese on
dernemingen is het aantrekkelij
ker hun winsten in de VS te beleg
gen dan te investeren in eigen land.
VONDELLAAN 45,
2332 AA LEIDEN.
TELEFOON: 071-769303.
FUSTWEG 2,
HOEK OUDE WEG,
2031CJ HAARLEM.
TELEFOON: 023-319288.
Alleen bedrijfswagens.
R1JNSBURGERWEG 132,
2231 AG RIJNSBURG.
TELEFOON01718 - 2 25 00.
HOOFDSTRAAT 81,
2171 AS SASSENHEIM.
TELEFOON02522 -19124.
