Kamer verwerpt
wijziging wwv
Geen
concessies.
'Nederland heeft zeer
humaan rechtssysteem'
Cultuurbeleid aantal
gemeenten in de knel
VRIJDAG 14 DECEMBER 1984
De Graaf zal dinsdag antwoorden
DEN HAAG (ANP/GPD) De Tweede Kamer heeft gisteren het kabinetsvoorstel ver
worpen om de wet werkloosheidsvoorziening (wwv) te wijzigen. Het kabinet wilde het
individuele recht op een wwv-uitkering (een EG-voorschrift) realiseren door voortaan
alleen kostwinners (zowel mannen als vrouwen) een wwv-uitkering te geven. Een over
grote meerderheid van de Kamer - inclusief VVD en een deel van het CDA - stemden
tegen dit plan.
LEEUWARDEN (ANP) - De pro-
cureur-generaal bij het gerechtshof
in Leeuwarden, mr. W.R. Rosingh,
heeft gisteren in hoger beroep le
venslange gevangenisstraf geëist
tegen de 34-jarige A.P. en zijn 26-
jarige echtgenote J.P. uit Gronin
gen wegens de moord in juni 1982
op het 9-jarige meisje Digna van
der Roest. Het echtpaar werd in
mei van dit jaar tot dezelfde straf
veroordeeld door de rechtbank in
Groningen. Man en vrouw waren
tegen dit vonnis in beroep gegaan.
De procureur-generaal achtte
evenals de rechtbank het echtpaar
schuldig aan moord op het meisje,
met wie zowel de man als de vrouw
eerst meerdere malen ontucht heb
ben gepleegd. Het stoffelijk over
schot van het meisje werd uitein
delijk op aanwijzing van de vrouw,
Levenslang
geëist wegens
moord meisje
die wroeging had gekregen, gevon
den. Naar het kind was vijftien
maanden lang gezocht.
Op 7 juni 1982 had de vrouw het
meisje bij haar school bij de Oos-
terhoogebrug in Groningen wegge
lokt met het verhaal dat ze bij haar
thuis jonge poesjes mocht bekij
ken. In de woning kreeg het kind
pornografische lectuur te zien.
Vervolgens werd haar limonade
met een slaapmiddel toegediend.
Nadat beide verdachten ontucht
Vier
en zes jaar
met het meisje hadden gepleegd,
besloten zij het kind om het leven
te brengen. Ze namen haar in hun j
auto mee naar een parkeerplaats CCl VOOI* IllOOrCl
bij Ruinen, waar de vrouw, nadat
de man het kind nogmaals mis
bruikte, haar met een nylonkoord
wurgde. Ze groeven een gat waarin
ze het stoffelijk overschot legden.
op Noordier
rp- - j j - L0.;n„j0 ROTTERDAM (ANP) - De Rotter-
damse rechtbank heeft g,sieren
twee Rotterdammers met straffen
een psychiater van het Pieter Baan
Centrum, het psychiatrisch obser
vatiecentrum in Utrecht, dat beide
verdachten volledig toerekenings
vatbaar waren. Gezien het gevaar
van herhaling achtte hij een maxi
male straf volledig op zijn plaats.
Een zenuwarts, die op verzoek van
de verdachten contra-expertise
had nitppvnprd advispprdp tprhe- woning gekneveld met een prop in
4 jaar en tbr en 6 jaar tot aan
zienlijk lagere gevangenisstraffen
veroordeeld dan de 12 jaar die de
officier van justitie had geëist. Het
tweetal, dat geld nodig had voor
heroïne, had een Noordier afgelo
pen zomer na beroving in diens
Het wordt nu voor Nederland bui
tengewoon moeilijk om te voldoen
aan de EG-verplichting dat vanaf
23 december mannen en vrouwen
gelijke rechten hebben op een
wwv-uitkering. Volgens de huidige
wet hebben alleen mannen altijd
recht op een wwv-uitkering, terwijl
vrouwen deze alleen krijgen als ze
kostwinner zijn.
Om aan de Europese voorschrif
ten te voldoen had de regering
voorgesteld de kostwinners-eis
voortaan ook voor mannen te laten
gelden. De meerderheid van de Ka
mer was het daar niet mee eens en
vond het een vorm van indirecte
discriminatie.
Oplossing budgetproblemen gezocht
DEN HAAG (GPD) - Staatssecre
taris Van Amelsvoort (binnenland
se zaken) gaat na of het mogelijk is
om alsnog een bedrag van 3,3 mil
joen gulden over te hevelen uit het
Provinciefonds naar het Gemeen
tefonds. Hiermee wil de bewinds
man de financiële zorgen van een
tiental gemeenten met voorzienin
gen op het gebied van muziek, to
neel, opera en ballet verlichten.
Momenteel verkeren deze ge
meenten in grote budgettaire
moeilijkheden die sterke vermin
dering van het culturele aanbod en
zelfs sluiting van schouwburgen
en concertzalen tot gevolg zullen
hebben.
Het gaat hierbij met name om
Leiden, Dordrecht, Zaanstad, Gro
ningen, Apeldoorn, Nijmegen,
Maastricht, Eindhoven, Tilburg en
Haarlem. Met ingang van 1 januari
1985 neemt de rijksoverheid de (fi
nanciële) verplichtingen op zich
voor de belangrijkste orkest- en
theaterinstellingen. De provincies
houden de verantwoordelijkheid
voor de kunstspreiding en de ge
meenten voor de accommodaties.
Het gevolg van deze centralisatie
'Menselijke
vergissing':
bijna verkeerd
pand ontruimd
EINDHOVEN (ANP) - Politie en
gemeentewerkers zijn gisteren in
Eindhoven bij de ontruiming van
negen gekraakte woningen met ge
weld een verkeerd pand binnenge
drongen. De bewoner lag op dat
moment ziek te bed. Volgens een
woordvoerder van de gemeente,
die dit bevestigde, was er sprake
van een „menselijke vergissing".
Het huisnummer van het pand dat
ten onrechte werd binnengedron
gen, was hetzelfde als. dat van één
van de te ontruimen panden. Het
lag echter wel in een andere straat.
De gemeente heeft de bewoner
inmiddels excuses aangeboden.
De aangerichte schade wordt op
kosten van de gemeente hersteld.
is dat het rijk geld opeist (in totaal
56 miljoen gulden) van provincies
en gemeenten via respectievelijk
het Provincie- en het Gemeente
fonds. Aanvankelijk wilde het ka
binet dit bedrag verdelen in 23 mil
joen uit de provinciepot en 33 mil
joen uit de gemeentepot. Na
protesten vanuit de provincies be
sloot de Tweede Kamer op voorstel
van de PvdA dit voorjaar tot een
andere (voor de provincie voordeli
ger) verdeling: 13 miljoen van de
provincies en 43 miljoen van de ge
meenten.
Deze extra korting op het Ge
meentefonds van 10 miljoen dreigt
de gemeenten die altijd een actief
kunstbeleid hebben gevoerd in
grote financiële problemen te
brengen. In overleg met de vaste
kamercommmissies van welzijn en
cultuur en binnenlandse zaken
deed de PvdA'er Hummel gisteren
een voorstel om de nadelige effec
ten van de kortingen op het Ge
meentefonds zodanig te beperken,
dat er 3,3 miljoen beschikbaar
komt voor de gemeenten die de
meeste pijn lijden. Dit geld moet er
volgens Hummel komen door een
andere verdeelsleutel te hanteren
bij het toepassen van de Financiële
Verhoudingswet. Het zou er dan
op neerkomen dat rond 700 kleine
gemeenten zonder of met minima
le kunstvoorzieningen minder geld
krijgen ten gunste van de grotere
gemeenten.
De socialist kreeg voor zijn voor
stel de steun van alle grote fracties
en de CPN. Maar staatssecretaris
Van Amelsvoort wilde niet op het
plan ingaan („er komen brokken
van"), omdat de nadelen voor de
kleine gemeenten onevenredig
groot zouden worden.
Wél was hij na beraad met minis
ter Brinkman (WVC) tenslotte be
reid het bedrag van 3,3 miljoen uit
het Provinciefonds te lichten en
toe te voegen aan de begroting van
WVC. Eerder had de minister na
melijk verklaard dat zijn begroting
geen ruimte voor het gevraagde be
drag over laat. Bovendien is het
geld niet weg te halen uit de wacht
geldregelingen voor musici en to
neelspelers, zo zei Brinkman. Van
Amelsvoort benadrukte dat zijn
„idee" moet worden goedgekeurd
door de minister van financiën.
Het kabinet buigt zich dit weekein
de over de kwestie.
De linkse oppositie deed giste
ren nog een uiterste poging om
door een wijziging het wetsvoor
stel te redden. PvdA-woordvoer-
ster Dales diende een door alle
linkse partijen ondertekend voor
stel in om vanaf 23 december vrou
wen die dan in aanmerking zouden
komen voor een wwv-uitkering (de
zogenaamde nieuwe gevallen) die
uitkering ook te geven. De WD
had echter bezwaar tegen een der
gelijke wijziging, omdat er geen
dekking voor de extra uitgaven
was aangegeven.
De regering wil aan een uitbrei
ding van de rechten van vrouwen
niet denken omdat de schatkist er
jaarlijks 450 miljoen gulden extra
door kwijt zou zijn. Omdat volgend
jaar juli een nieuwe werkloos
heidsregeling moet ingaan (waarin
de ww en de wwv zullen opgaan),
worden de verplichtingen van de
schatkist weliswaar beperkt tot ten
hoogste 80 miljoen, maar ook dat is
de regering te veel. Bovendien zou
de 450 mihoen blijven dreigen als
de nieuwe werkloosheidswet niet
tijdig gereed zou komen.
Staatssecretaris De Graaf zegde
toe dat hij - na beraad van het ka
binet - volgende week dinsdag zal
laten weten wat de reactie op het
besluit van de Kamer zal zijn. Gis
teren zei hij al dat hij niet meer op
tijd met een nieuw voorstel kan ko-
Als het kabinet aan zijn stand
punt wil vasthouden, rest weinig
anders dan de Europese Commis
sie te vragen om verlenging van de
termijn waarbinnen de aanpassing
tot stand moet zijn gekomen. Zulk
uitstel zou kunnen samenvallen
met het moment waarop de nieuwe
werkloosheidsregeling ingaat.
Actie Ban de bout wil
konijnenleed aanpakken
DEN HAAG (GPD) - De stichting Lekker Dier wil met de kerst
dagen in zicht proberen de consumptie van konijnebout tegen te
gaan. Vanaf 15 december wordt in 34 steden van ons land een
week lang een actie gevoerd, die de consumptie van konijnevlees
drastisch moet verminderen. „Het dier-kwellende karakter van de
fabrieksmatige konijnenhouderij geeft daar meer dan voldoende
reden toe", aldus de actievoerders.
Een week lang zal Lekker Dier onder het motto „Ban de bout"
met een rijdende „konijnenfabriek" door het land trekken. Deze
omgebouwde gebakkraam bevat naast een aantal gevulde batterij-
kooien informatiemateriaal, dat het konijnenleed moet duidelijk
maken. Volgende week dinsdag staat de kraam in Leiden.
In ons land worden jaarlijks in ongeveer 800 fokkerijen rond de
3 miljoen mestkonijnen in batterijen geproduceerd. De consump
tie van deze dieren is rond de kerstdagen geconcentreerd. Uit we
tenschappelijk onderzoek is komen vast te staan dat de dieren in
hun kooien nog geen stukje ruimte hebben van 20 bij 20 cm.
Doordat de kooien te laag zijn, zijn de dieren niet in staat recht
op te zitten, waardoor vergroeiingen plaatsvinden. Bovendien is
natuurlijke beweging niet mogelijk. Er treden onder de dieren ook
veel ziekten op, waardoor volgens het onderzoek een kwart van de
dieren vroegtijdig sterft.
Een andere klacht van Lekker Dier is dat detaillisten een tam
konijn het predikaat wild geven. De keuringsdienst van waren
heeft vastgesteld dat bij geïmporteerd konijnevlees een te hoog
aantal overblijfselen van bestrijdingsmiddelen, waaronder DDT,
aanwezig is.
DEN HAAG - Het ministerie van buitenlandse zaken In Den Haag ver
huist deze week naar een nieuw pand aan de Bezuidenhoutseweg. Dat
vraagt veel kunst- en vliegwerk van de verhuizers die in de smalle straten
van de Haagse binnenstad nauwelijks uit de voeten kunnen. Deze verhui
zer moest gisteren in een paal klauteren, omdat de verhuiswagen dreigde
klem te raken. Een ondersteunende hand van een collega, wat duwen en
trekken, en de wagen kon weer verder. (foto and
SATANSKERK - Het Haagse ge
rechtshof is van oordeel dat de Sa
tanskerk belastingplichtig is. Dat
blijkt uit het gisteren openbaar ge
maakte vonnis in het kort geding
dat de Satanskerk had aangespan
nen tegen de fiscus.
had uitgevoerd, adviseerde terbe
schikkingstelling van de regering.
Het hof wijst 27 december arrest.
Aanrander
blijft op
vrije voeten
AMSTERDAM (ANP/GPD) - De
28-jarige Amsterdammer J.E.R.,
die heeft bekend zes vrouwen te
hebben aangerand, blijft voorlopig
op vrije voeten. De rechtbank in
Amsterdam besloot gisteren eerst
een psychiater te laten zoeken die
R. wil - en kan - behandelen, zoals
door het Pieter Baan-centrum in
Utrecht is geadviseerd.
De officier van justitie mr. W.
Franken van Bloemendaal eiste
gisteren dezelfde straf als enkele
maanden geleden: achttien maan
den cel en onvoorwaardelijke ter
beschikkingstelling van de rege
ring.
De rechtbank vond indertijd dat
R. eerst psychiatrisch moest wor
den onderzocht. Het Pieter Baan-
centrum achtte hem verminderd
toerekeningsvatbaar. Een voor
waardelijke terbeschikkingstelling
van de regering, gekoppeld aan
therapie leek het centrum voldoen
de om de kans op herhaling van
zijn vergrijp te voorkomen. Omdat
nog geen psychiater voor de man is
gevonden, besloot de rechtbank
gisteren de zaak nogmaals aan te
houden, nu tot half februari vol
gend jaar.
Het uitstel van de uitspraak tot
februari betekende een grote
schok voor de slachtoffers van de
man. „Ik ga nooit meer naar justi
tie. Als me dit nog een keer over
komt, zoek ik de dader op en ik
vermoord hem", riep een van hen
gisteren verbitterd uit.
Johan R. is in januari van dit
jaar, na drie weken hechtenis, vrij
gelaten wegens cellengebrek. De
aanrander, die zijn slachtoffers met
zorg uitkoos nadat hij hun doen en
laten wekenlang had geobser
veerd, drong indertijd met een
smoes bij hen binnen. R. terrori
seerde zijn slachtoffers met behulp
van een hond of een mes. De trau
matiserende ervaring achtervolgt
de zes vrouwen nog steeds, aldus
hun advocaat.
de mond achtergelaten, waarop de
man de verstikkingsdood is gestor
ven.
De hoogste gevangenisstraf was
voor de 22-jarige D.M.C. uit Rotter
dam, die al eerder voor geweldsde
licten was veroordeeld. Zijn mede
dader, de 31-jarige J.F.C., werd ge
deeltelijk toerekingsvatbaar ver
klaard en moest zich daarom ook
onder psychiatrische behandeling
laten stellen.
Volgens rechtbankpresident mr.
C. Lensink-Bosman waren de twee
mannen niet van plan geweest de
Ier te doden. „Zij hebben echter in
verregaande mate het voor het
doel, de diefstal, gebruikte middel
uit het oog verloren. Het knevelen
en de manipulatie met kampferspi-
ritus van het slachtoffer was vol
strekt onnodig", aldus de recht
bankpresident.
Joseph Mcbride had de twee
mannen meegenomen naar zijn
woning, na zijn wekelijkse stap
avond in het centrum in Rotter
dam. Nadat hij zijn gasten op eten
en drinken had getrakteerd, begin
gen zij hun misdaad met de voor de
Ier fatale gevolgen.
KKN besluit tot
petitionnement
AMSTERDAM (ANP) - Het Komi-
tee Kruisraketten Nee zal in de
maanden september/oktober 1985
een volkspetitionnementverzoek-
schrift tegen de plaatsing van
kruisraketten organiseren. Dit
heeft het KKN gisteren besloten.
Het KKN meent dat „na de twee
demonstraties dit volkspetitionne
ment het beste middel is om men
sen te mobiliseren en te activeren
tegen de plaatsing van kruisraket
ten".
De voorbereiding voor dit volks
petitionnement zal in het voorjaar
van 1985 starten met een landelijke
bijeenkomst van de ruim 500 plat
forms op 16 maart. Een werkcomi
té zal zich buigen over de prakti
sche uitwerking van het volkspeti
tionnement.
In het KKN zitten vredesbewe
gingen, politieke partijen en de
FNV. Eerder ging het IKV al ak
koord met het instellen van een
volkspetitionnement.
Amerikaanse rechter verbaasd na bezoek:
ADVERTENTIE
La Paz W ilde Havana, puur tabak,
per 5,10,20 en 50 stuks, 56 ct. per stuk.
DEN HAAG Nederland lijkt
eerst te kijken of er ruimte is in de
gevangenissen, en bepaalt daarna
pas de straf. Met enige verbazing in
haar stem noemt de Amerikaanse
rechter Maxine F. Thomas dit een
van de meest opmerkelijke erva
ringen die zij tijdens een studiereis
van drie weken door ons land heeft
opgedaan.
De rechter, die op uitnodiging
van een Amerikaans-Nederlandse
vriendschapsorganisatie hier werd
rondgeleid, weet haar onthutsing
in vriendelijke woorden te verpak
ken. Als 'Chief Judge' bij het Los
door
Louis Burgers
Angeles County Court -met 74
rechters het grootste van de Ver
enigde Staten- weet ze waar zij
over praat.
„Veel besluiten over het wel of
niet opsluiten van veroordeelden
lijken in Nederland gebaseerd te
zijn op de afweging dat er toch
geen ruimte is. Ik heb begrepen
dat er plannen zijn om het aantal
cellen uit te breiden. Maar dan
blijft de vraag wat je in de tussen
tijd moet doen. In buitengewone
gevallen zul je dan mogelijk toch
moeten bèsluiten om meer perso
nen in een cel onder te brengen."
Maar na haar verblijf maakt de
37-jarige rechter ook geen geheim
van haar bewondering voor de wij
ze waarop gevangenen in Neder
land behandeld worden. Alleen,
soms lijkt de Nederlandse justitie
wel wat erg nadrukkelijk de belan
gen van de verdachte of de veroor
deelde in het oog te houden.
Als voorbeeld wijst ze op de zes
voudige aanrander uit Amsterdam,
die nog steeds vrij rondloopt om
dat er geen cel vrij is. Voor dergelij
ke zware gevallen zou gewoon
ruimte gemaakt moeten worden,
vindt ze. Overigens behoeven ook
de lichtere gevallen in Amerika
niet te rekenen op een uitstel van
de gevangenisstraf.
Verder niets dan lof voor het Ne
derlandse rechtsbestel en het ge
vangenisstelsel. „Jullie systeem is
waarschijnlijk het meest menselij
ke dat mogelijk is". De straffen zijn
lichter, gevangenen worden beter
behandeld, hebben zelfs recht op
privacy -ook als zij gasten ontvan-
Rechter Maxine F. Thomas: 'har
de aanpak misdaad geen succes'.
(foto GPD)
gen- en de gevangenissen zijn niet
overbevolkt, zoals in de VS.
Bewondering, vermengd met
enige twijfel, is er ook voor de Ne
derlandse aanpak van het drugs
probleem. Dat geldt vooral voor
het plan om gratis heroine te ver
strekken aan een aantal zwaar ver
slaafden in Amsterdam. Zelf zou
zij het niet hebben durven voor
stellen, maar de rechter sluit niet
uit dat het voornemen succes
heeft.
Thomas is de eerste donkerge
kleurde vrouw die (in 1986) gedu
rende een jaar op zal treden als
'president' van de County Court.
Tot nu toe hebben niet meer dan
drie zwarte mannen deze functie
bekleed, en zeven vrouwen. Alle
anderen presidenten waren blank
en van het mannelijk geslacht. Het
komende jaar krijgt ze, als 'assis
tent presiding judge', de kans zich
op haar tijdelijke, vooral admini
stratieve,taak voor te bereiden.
Als gast van het Atlantic Ex
change Program, een organisatie
die zich tot doel stelt de relatie tus
sen de VS en Nederland te verbete
ren, bezocht ze de afgelopen we
ken onder meer de Bijlmerbajes,
rechtbanken en de Tweede Kamer.
Daarbij sprak ze met advocaten,
rechters en officieren van justitie.
Het viel rechter Thomas op dat
in veel van haar gesprekken vooral
bezorgdheid doorklonk. Twijfels
over de vraag welke richting inge
slagen moet worden nu de mis
daad blijft groeien. Dergelijke dis
cussies kwamen haar niet onbe
kend voor: ook in de VS stijgt net
als in Nederland het aantal misdrij
ven.
De veel hardere aanpak van de
misdaad in haar-moederland lijkt
geen effect te hebben op de groei'
van de misdaad, net zo min als de
zachtmoediger aanpak hier. Har
dop denkend vraagt ze zich dan
ook af of het streng straffen van
misdadigers wel nodig is. Mis
schien, zegt ze voorzichtig, zou er
in haar eigen land wat meer geëx
perimenteerd kunnen worden met
lichte straffen.
In Amerika, net als in Nederland,
wint de gedachte veld dat de justi
tie veel dichter bij de mensen zou
moeten staan. Met dit doel voor
ogen heeft Los Angeles enkele ja
ren geleden speciale avondrecht
banken opgericht, die een avond
per week zitting houden.
Behalve rechtbanken voor de
kleine kwesties (burenruzies, me
ningsverschillen over de teruggave
van waarborgsommen, auto-onge
lukken), die binnen enkele weken
aan de rechter kunnen worden
voorgelegd, functioneren dergelij
ke 'courts' inmiddels ook voor klei
ne civiele zaken en verkeersover
tredingen.
Als een van de bijkomende voor
delen van de avondrechtbanken
noemt mevrouw Thomas de ver
mindering van de achterstand bij
het County Court. Vaak kiezen kla
gers voor een avondbehandeling,
vanwege de snelheid waarmee ge
werkt wordt en de korte duur van
een zaak. En ook de rechters vin
den het behandelen van eenvoudi
ger zaken plezierig.
Het Atlantic Exchange Program
biedt journalisten, politici en on
dernemers uit de Verenigde Staten
en Nederland de kans om geduren
de enkele weken in eikaars land
rond te reizen. De organisatie,
waarin een aantal grote bedrijven,
politieke partijen en parlementaire
journalisten uit beide landen sa
menwerken, probeert op deze wij
ze het onderling begrip te verbete
ren en vertegenwoordigers van de
ze sectoren met elkaar in contact
brengen.
