Uitbreiding EG:
blokkade Athene
Arafat: de deur staat open
dePOLOQamo.
Europese NAVO-landen
maken gebaar naar VS
Gesprek Spanje en Portugal voortgezet
Ontmoeting Shultz en
Gromyko verheugt EG
Meer graan
voor Afrika
Tsjernenko: mouwen
opstropen en praten
Cheysson (minister af) naar EG
al voor 16.250r
rijdt u er een.
kamsteeg
WOENSDAG 5 DECEMBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
DUBLIN - De regeringsleiders van de tien EG-landen hebben op hun topconferentie in
Dublin het licht op groen gezet voor de slotfase van de onderhandelingen met Spanje én
Portugal over hun toetreding tot de Europese Gemeenschap. Maar hun akkoord werd
overschaduwd door de houding van Griekenland, dat zich het recht heeft voorbehouden
alsnog de toetreding in een later stadium te blokkeren.
De regeringsleiders bereikten gis-
teren een akkoord over de beper
king van de wijnoverschotten in de
EG, het belangrijkste resterende
struikelblok op de weg naar de toe
treding. Vervolgens bleken de tien
het ook eens over de voorwaarden
die aan Spanje en Portugal gesteld
moeten worden met betrekking tot
de visserij en de groenten- en fruit-
export.
door
Hans de Bruijn
Griekenland begon daarop ech
ter met wat door minister van bui
tenlandse zaken Van den Broek
'een houding tegen het destructie
ve aan' werd genoemd. De Grieken
verbonden hun instemming met
de toetreding van Spanje en Portu
gal aan de eis dat Griekenland
enorme uitkeringen uit een specia
le nog in te stellen pot voor Middel
landse Zee-landen (de 'Projects In-
tegrées Mediterranées', ofwel
PIM's) moet krijgen.
De negen andere landen willen
in 1985 bijna 230 miljoen gulden
uittrekken voor steun aan econo
misch zwakke regio's in Grieken
land, Zuid-Italië en Zuid-Frank
rijk. Griekenland zou daarvan bij
na 80 miljoen gulden krijgen. Bo
vendien zou dit bedrag na 1985 vijf
jaar lang verhoogd worden.
Maar de Griekse premier Pa-
pandreou eiste een bedrag van bij
na 1,3 miljard gulden in 1985. De
negen andere regeringsleiders wei
gerden daar serieus over te praten.
Dat leidde er zelfs toe dat de Griek
enige tijd boos de vergadering ver
liet. Na zijn terugkeer werd beslo
ten de komende drie maanden de
ze kwestie nog eens te bestuderen.
Papandreou legde echter een
ernstige hypotheek op de toetre
dingsonderhandelingen door te
verklaren dat 'zijn parlement' nooit
zal instemmen met de uitbreiding
van de EG als de kwestie van de
uitkeringen niet bevredigend
wordt geregeld. Hij stemde er wel
mee in dat nu op basis van de ge
maakte afspraken met Spanje en
Portugal verder gepraat wordt.
Het is overigens nog zeer de
DUBLIN (GPD) - De regeringslei
ders van de tien EG-landen hebben
gisteren hun vreugde uitgesproken
over de hervatting van de bespre
kingen tussen Sowjet-Unie en Ver
enigde Staten over de wapenbe
heersing.
In een verklaring na hun topcon
ferentie in Dublin zeggen de tien
blij te zijn met besprekingen die
tot doel hebben te komen tot we
derzijds afspraken over een hele
reeks van kwesties, waaronder de
nucleaire bewapening en de wa
penwedloop in de ruimte.
De tien hopen dat de onderhan
delingen tussen de ministers van
buitenlandse zaken Shultz en Gro
myko, op 7 en 8 januari in Genève,
zullen worden gevolgd door zinvol
le onderhandelingen die tot een
evenwichtige beperking van stra
tegische kernwapens en middel-
lange-afstandsraketten tot het
laagst mogelijke niveau zullen lei
den. Bovendien moet het gevaar
een wapenwedloop in de ruimte
voorkomen worden.
De tien spraken ook nogmaals
uit dat zo snel mogelijk in het Mid
den-Oosten onderhandelingen op
gang komen. Opnieuw riepen de
regeringsleiders op tot het naleven
van de VN-resoluties, en hernieuw
den zij hun oproep aan Israël om
een einde te maken aan de vesti
ging van illegale nederzettingen in
bezet gebied. Voorts moet de PLO
volgehs de EG-landen bij het on
derhandelingsproces worden be
trokken.
vraag of Spanje de Europese voor
stellen zal accepteren. Het besluit
om de Europese visserijwateren
minstens tien, en mogelijk vijftién
jaar voor de enorme Spaanse vis
sersvloot (70 procent van alle EG-
vloten samen) te sluiten, is door de
Spanjaarden al onaanvaardbaar
genoemd.
Dat gevoegd bij de Griekse drei
ging de toetreding te blokkeren,
heeft van de top in Dublin geen
succes gemaakt. Minister Van den
Broek en premier Lubbers bleken
echter duidelijk van mening te ver
schillen over de gevolgen van deze
Griekse opstelling. Lubbers meen
de dat nu de onderhandelingen
met Spanje en Portugal doorgaan,
de druk op Papandreou straks erg
groot zal zijn om toch akkoord te
gaan met voorstellen voor de
steunmaatregelen. Lubbers zei ook
zich niet gechanteerd te voelen
door de Grieken.
Minister Van den Broek zei ech
ter veel pessimistischer te zijn. 'Ik
til zwaar aan het Griekse voorbe
houd. De hoop dat wij een oplos
sing voor de PIM's zullen vinden is
er niet groter op geworden'. Vol
gens de bewindsman is de bereid
heid van de negen om Griekenland
tegemoet te komen ook niet groot.
Desondanks wilden Lubbers
noch van den Broek van een mis
lukking van de top spreken. Bei
den benadrukten dat in elk geval
het mandaat voor de onderhande
lingen met Spanje en Portugal is
vastgesteld, zodat de onderhande
lingen nu eindelijk kunnen wor
den afgerond.
'Het doel om met Spanje en Por
tugal aan de slag te gaan, is gereali
seerd. Het is dus niet slecht ge
gaan', aldus Lubbers. Hij voegde er
echter aan toe zich zorgen te ma
ken over 'de communautaire hou
ding', ook bij andere EG-landen
dan Griekenland.
Lubbers wees daarbij op de af
wijzende houding van West-Duits-
land en Denemarken bij de discus
sie over de toekomst van de Ge
meenschap. De behandeling van
een rapport hierover werd naar
maart verschoven. 'Met name
Duitsland toonde een weinig sti
mulerende houding. Bondskanse
lier Kohl heeft geen poot uitgesto
ken om er iets van te maken', aldus
Lubbers.
Het Europese wijnoverleg inspireerde de Zwitserse tekenaar Peter Gut tot bijgaande prent.
Kaping Teheran:
dode en gewonde
TEHERAN (Rtr./AFP) - In een
Koeweitse Airbus die gisteren
door vier jonge Arabisch spreken
de mannen is gekaapt, is een passa
gier gedood en een zwaar gewond.
Uit het toestel dat op de luchtha
ven van Teheran staat zijn 's mid
dags 20 vrouwen en 23 kinderen
vrijgelaten in ruil voor brandstof,
zo heeft het Iraanse persbureau Ir-
na bekendgemaakt.
Een van de vrijgelaten passa
giers verklaarde dat de vier kapers
gewapend zijn met een handgra
naat en pistolen. Eerst zeiden zij
Palestijnen te zijn maar later
slechts islamieten. Ze zeiden "vij
anden van het Britse volk te zijn".
Niets is bekend over het motief
van de kapers of hun eisen. Zij zou
den dreigen ieder kwartier een pas
sagier te doden, te beginnen met
de Britten. De gewonde passagier
heeft een bloedende wond in het
gezicht, aldus de vrijgelaten
vrouw, die vanuit de VS terugkeer
de naar Pakistan. De Airbus werd
kort na vertrek uit Dubai over
meesterd tijdens een vlucht van
Koeweit naar Pakistan.
DUBLIN (GPD) - De tien landen
van de Europese Gemeenschap
hebben op zich genomen tot medio
volgend jaar 1,2 miljoen ton graan
te leveren aan de door hongers
nood getroffen landen in Midden-
Afrika. Daarmee is een bedrag ge
moeid van bijna 1,1 miljard gulden.
Dat hebben de regeringsleiders
van de tien EG-landen op hun top
conferentie in Dublin afgesproken.
De EG had tot dusver plannen
voor de levering van 500.000 ton
graan aan landen als Ethiopië, Ma
li, Mauretanië, Niger, Tsjaad en
Soedan, die het ergste door de
droogte en hongersnood zijn ge
troffen.
De 1,2 miljoen ton graan zijn vol
gens premier Lubbers „nodig om
een minimale voedselvoorziening
in de betreffende landen te krij
gen". Met dit graan wordt in elk ge
val de nood gelenigd tot de eerst
volgende oogst in de landen zelf,
die verwacht wordt aan het einde
van de komende zomer. Mocht die
oogst mislukken door de droogte
dan is opnieuw extra hulp nodig.
Weer aanval Irak
BAGDAD (Rtr/AFP) - De Iraakse
luchtmacht heeft gisteren voor de
tweede maal binnen 24 uur een
schip bestookt in de Golf ten
zuiden van het Iraanse olietermi-
nal op het eiland Kharg. Volgens
een militaire woordvoerder in Bag
dad is "een belangrijk zeedoel
nauwkeurig getroffen".
Alle Iraakse toestellen zijn be
houden op hun basis terugge
keerd, aldus de woordvoerder.
MOSKOU (Rtr/UPI) - Konstantin Tsjernenko, de president van de Sow
jet-Unie, voelt er wel voor op korte termijn een gesprek te hebben met
zijn Amerikaanse ambtgenoot, Ronald Reagan, mits aan bepaalde voor
waarden wordt voldaan. De Amerikaanse oliemagnaat Armand Hammer
verklaarde gisteren dat Tsjernenko dat tegen hem had gezegd in een
onderhoud van anderhalf- uur op het Kremlin.
De 86-jarige industrieel zei tijdens een persconferentie in Moskou dat
hij de Russische leider had gevraagd naar zijn mening over een spoedige
topbijeenkomst met de Amerikaanse president. Volgens Hammer had
Tsjernenko geantwoord dat het tijd werd „de mouwen op te stropen en
tot zaken te komen op h'et gebied van de wapenbeheersing". Hij had
desgevraagd gezegd dat hij Reagan wel spoedig wilde ontmoeten, maar
dan moest deze het Russische plan aanvaarden dat voorstelt een verdrag
te sluiten dat verbiedt als eerste kernwapens te gebruiken. Een tweede
voorwaarde was dat de bijeenkomst van de ministers van buitenlandse
zaken Shultz en Gromyko, die voor 7 en 8 januari in Genève op het
programma staat, resultaat oplévert. Hammer, benadrukte dat hij niet in
opdracht van de Amerikaanse regering handelde en dat hij slechts zijn
persoonlijke standpunten weergaf.
BRUSSEL - Onder Amerikaanse
druk hebben de NAVO-ministers
van defensie gisteren in Brussel
besloten de munitievoorraden op
peil te brengen en meer geld uit te
trekken voor de bouw van bun
kers, opslagplaatsen en communi
catiemiddelen. Minister De Ruiter
beloofde zijn collega's 150 miljoen
gulden uit de lopende defensiebe
groting vrij te maken voor de aan
koop van munitie, in het bijzonder
granaten voor het 203 mm-geschut
van de Koninklijke Landmacht.
door
Hans Geleijnse
De 150 miljoen is in de begroting
gevonden, aldus De Ruiter na af
loop van de eerste vergaderdag van
het zogenaamde Defensie Plan
ning Comité (DPC), door posten te
schrappen waarvoor al geld was
vrijgemaakt maar nog niet uitgege
ven. „Op een begroting van duizen
den posten zijn er altijd wel een
paar die nog niet kunnen worden
besteed. We geven nu voorrang aan
verbetering van de munitiereser
ves en dat betekent dat we andere
uitgaven moeten laten vallen", al
dus De Ruiter. Hij was naar eigen
zeggen de enige bewindsman die
staande de vergadering een bedrag
noemde.
De Ruiter ontkende, evenals de
Amerikaanse onder-minister van
defensie Richard Perle, dat de
overeenkomsten die gisteren wer
den bereikt over verhoging van het
zogenaamde NAVO-infrastruc-
tuurfonds met netto een half mil
jard dollar en de verbetering van
de munitiereserves, gevolg zijn van
De Ruiter: geld. (foto AP)
de dreigementen van Amerikaanse
senatoren om troepen uit Europa
terug te trekken wanneer de Euro
pese landen niet voor voldoende
opvang van Amerikaanse verster
kingen konden zorgen.
Waarnemers in het NAVO-
hoofdkwartier wijzen er echter op
dat in de nieuwe plannen de bouw
van honderden bunkers ter be
scherming van vliegtuigen naar vo
ren is gehaald, een van de eisen
van Amerikaanse senatoren als
Nunn en Cohen. Ook de ongebrui
kelijke opsomming van Europese
plannen voor 1985 ter versterking
van de conventionele defensie in
het communique dat gisteren werd
uitgegeven na een bijeenkomst
van de Europese NAVO-ministers,
werd in Brussel gezien als een sig
naal richting Washington dat de
Europese bondgenoten, zoals de
Britse defensieminister Hesseltine
zei, „een vitale bijdrage" aan de
westerse verdediging leveren.
Perle noemde de DPC-bijeen-
komst van gisteren de meest be
vredigende die hij de laatste vier
jaar heeft meegemaakt. „We zijn
trots en zeer optimistisch over de
toekomstige verstering van het
bondgenootschap", zo zei hij. De
Amerikaan wees er op dat de 24
miljard gulden die de komende zes
jaar worden besteed aan verbete
ring van de infrastructuur nog ho
ger kunnen uitvallen. In 1987 zal'
worden getoetst of het inflatieper
centage dan een verdere verhoging
van de bijdrage van de NAVO-lan
den aan dit fonds noodzakelijk
maakt. Het Nederlandse aandeel
bedraagt 360 miljoen gulden. In
1987 zal voor het eerst 60 miljoen
gulden voor dit doel worden gere
serveerd.
De eensgezindheid waarmee de
NAVO-ministers gisteren de ver
sterking van de conventionele be
wapening bespraken werd overi
gens aangetast door het nog steeds
niet opgeloste geschil tussen Tur
kije en Griekenland over het
Griekse eilandje Lemnos. Turkije
beschuldigde Griekenland er on
der meer van dat het via de NAVO
dit Griekse eiland wil militariseren
en ziet dat als een bedreiging voor
de eigen veiligheid. Naar verwacht
zal Lord Carrington vandaag trach
ten de beide partijen nader tot el
kaar te brengen. De Griekse pre
mier Papandreou komt vandaag
voor dat doel speciaal naar Brussel
in zijn hoedanigheid als hoofd van
de defensie.
De Amerikaanse oliemagnaat Armand Hammer sprak gisteren in Mos
kou met president en partijleider Tsjernenko. Hammer staat al jaren te
boek als een ingewijde in Moskou, waar hij in het verleden onder meer met
succes handelscontracten afsloot. (foto Tass)
PARIJS - De Franse minister van
buitenlandse zaken Claude Cheys
son keert op 1 januari als EG-com-
missaris naar Brussel terug. Hij zal
worden opgevolgd door ondermi-
door
Rudolph Bakker
nister voor Europese zaken Roland
Dumas, die tevens woordvoerder
van de regering is. Voor de Europe
se post op het Franse ministerie
van buitenlandse zaken wordt de
AMMAN (IPS) - „We hebben de
deur opgehouden voor al onze
broeders, in bijzonder voor hen
van de Democratische Alliantie.
We weten immers dat zijn onder
druk zijn gezet door Syrië".
Jasser Arafat, na zijn herverkie
zing de grote overwinnaar van de
acht dagen durende Palestijnse
Nationale Raad, lijkt tevreden. In
een vraaggesprek met IPS na af
loop van deze bijeenkomst van het
Palestijns parlement in balling
schap in de Jordaanse hoofdstad
Amman, refereert hij regelmatig
aan „het succes dat we in de raad
hebben geboekt".
De bijeenkomst afgelopen week
in Amman wakkerde opnieuw de
onenigheid over zijn leiderschap
van de Palestijnse Bevrijdingsbe
weging (PLO) aan. Arafat, leider
van de grootste vleugel, El Fatah,
trad vorige week dinsdag demon
stratief af om de volgende dag her
kozen te worden. Herbevestiging
van zijn leiderschap. Enkele plaat
sen in het Uitvoerend Comité ble
ven open.
„We hebben ze gereserveerd
voor hen die niet aanwezig waren
in Amman", aldus de PLO-leider.
Hij onderstreept dit gebaar van
verzoening dat op de zittingen naar
voren kwam. De leden van de De
mocratische Alliantie, op wie Ara
fat zinspeelt, hebben de akkoorden
van Aden en Algiers ondertekend.
Tijdens de bijeenkomst in Amman
stonden de verdragen, die hande
len over de eenheid en vertegen
woordiging van de Palestijnse be
weging, niet meer ter discussie.
Arafat: „Het akkoord van Aden
vormde een geheel toen wij het ac
cepteerden. Volgens die overeen-
komst moeten deze groepen verte
genwoordigd zijn in de Nationale
Raad. Wij hebben in de geest van
Aden gehandeld".
- De raad heeft hel Uitvoerend
Comité opgedragen de dialoog
voort te zetten met deze organisa
ties. Oogmerk is dat zij geinte-
greerd worden. Is dat niet een be
leidswijziging? Tot nu toe werden
de gesprekken toch voornamelijk
gevoerd tussen een tak van de PLO
en de individuele organisaties. Of
moet men dit vergelijken met rege
ring en oppositiepartijen?
„Precies. Het is zoals regering en
oppositie. Het gaat er nu om vast te
stellen in hoeverre de oppositie de
grote massa vertegenwoordigt. De
raad kan men zien als een perma
nent referendum dat de volledige
steun geniet van ons volk binnen
en buiten het PLO-gebied".
-De Jordaanse koning Hoessein
bood de Palestijnen samenwerking
aan teneinde een oplossing te vin
den voor de door Israël bezette
Westelijke Jordaanoever en Gaza-
strook. Een aanbod dat de raad
„wilde bestuderen". De koning ver
klaarde ook in zijn toespraak dat
er geen enkel internationaal aan
bod is dat de problemen in het Mid
den-Oosten kan oplossen. Deelt u
die mening?
„Zeker, Hoessein heeft gelijk.
Wat hij heeft gezegd, is duidelijk.
Arafat: deur open.
Daarom hebben we besloten om
onze krachten te bundelen met an
dere Arabische landen om deze
muur te kunnen afbreken".
- Wanneer u spreekt over Arabi
sche krachten, doelt u dan op de
vorming van een as tussen Egypte,
Jordanië, Irak en Saoedi-Arabië?
„Nee, wij zijn er niet op uit om
een as te creëren. We willen de een
heid van Arabische samenwerking
waarin men een gezamelijk stand
punt uitdraagt".
De band met Jordanië blijft be
perkt tot politiek en diplomatiek
„Nee, volgens een resolutie van
de raad moet de samenwerking
zich bewegen op elk niveau".
Ook militair?
„Ja, als zij dat zo accepteren.
Maar ik weet dat zij dat niet willen.
Als zij het zouden doen, zouden we
dat bijzonder op prijs stellen".
U hebt de deur opengelaten
voor Syrië, maar gelooft u dat Sy
rië na deze raad zijn houding nog
kan wijzigen?
„Dat hopen wij. In mijn slotrede
heb ik een beroep gedaan op Sy
rië".
En hebt u al antwoord?
„Tot op heden nog niet. Ik had
ook geen onmiddellijk antwoord
verwacht".
Denkt u dat de positie van de
Sowjet-Unie is gewijzigd gezien het
feit dat zij geen delegatie naar deze
Nationale Raad hebben gezonden
in tegenstelling tot de vorige keren?
„Nee. De afwezigheid van de
Sowjet-Unie is een beleefdheidsge-
baar naar Syrië, de bondgenoot. Ik
ben een vriend, maar zij zijn bond-
naam genoemd van de huidige mi
nister voor de consumptie Cathéri-
ne Lalumiere.
Het vertrek van minister Cheys
son heeft in de Franse kranten wei
nig opzien gebaard. Sinds hij, met
een na de socialistische overwin
ning in 1981 tot minister werd be
noemd, begonnen de geruchten
over zijn aftreden al te lopen.
Cheysson stond erom bekend dat
hij van zijn hart geen moordkuil
maakte en dat hij zijn hart inzake
de Franse en de Westeuropese poli
tiek op de vreemdste plaatsen
droeg. Kort voor zijn aftreden raak
te nog een briefwisseling van
Cheysson bekend die hij kortgele
den had met zijn Libische ambtge
noot en waaruit een opzienbarende
sympathie scheen te spreken voor
deze ambtenaar van kolonel Ga-
daffi.
Door het vertrek van Cheysson
verandert er aan de Franse buiten
landse politiek niets. Die wordt im
mers in feite gemaakte door de pre
sident zelf, en Francois Mitterrand
is niet van plan dit arbeidsterrein
op te geven, zelfs al vertrouwt hij
het nu toe aan zijn oude vriend en
raadsman Roland Dumas. Anders
dan Cheysson is Dumas eerder een
man van de grote zwijgzaamheid.
Hij is een voorstander van de 'ge
heime' diplomatie en onvoorzichti
ge woorden zullen uit deze doorge
winterde advocaat voor gecompli
ceerde zaken zeker niet komen.
Tot nu toe was het gebruikelijk
dat Frankrijk naar hét EG-hoofd-
kwartier in Brussel, wanneer zij
recht had op een tweede hoge
functie, een vertegenwoordiger
van de oppositiepartij zond. Ook
de nieuwe president van de EG-
commissie, Jacques Delors, oud
minister voor economie in het laat
ste kabinet-Mauroy, vroeg om deze
regeling. President Mitterrand
heeft daar echter niet naar willen
luisteren. Cheysson was al van
1973 tot 1981 commissaris van de
EG in Brussel.
genoten. Zij hebben samen een
verdrag".
- Verwacht u een wijziging in de
houding van de Europese Gemeen
schap (EG) nu Italië straks het
voorzitterschap gaat bekleden?
„Ik geloof, dat Italië op dit ogen
blik een belangrijke kans heeft. De
hele situatie in het Midden-Oosten
is opgeklaard en doorzichtiger ge
worden na de Amerikaanse presi
dentsverkiezingen, de stembus
gang in Israël, nu de verkiezing
van de Palestijns Nationale Raad,
het herstel van de betrekkingen
tussen Egypte en Jordanië en de
conferentie van de Golfstaten. Je
zou kunnen zeggen, dat we in alle
opzichten een nieuwe fase ingaan.
Vooral nu president Tsjernenko de
hervatting van de dialoog met Was
hington enkele dagen geleden
heeft aanvaard. Het is een histori
sche periode en ik hoop dat de Ita
liaanse diplomatie in staat blijkt
deze kans te grijpen".
„Ik noem in bijzonder Italië, om
dat het aan de beurt is met het
voorzitterschap van de EG. Maar
eigenlijk moeten we over de hele
Euorpese politiek ten opzichte van
het Midden-Oosten spreken. En in
dat geval spijt het me te moeten
stellen dat Europa de Amerikaanse
standpunten overneemt, zonder
ook maar een enkel initiatief te ne
men. Dat vind ik onvoorstelbaar".
ADVERTENTIE
alleen bij
kamsteeg
'dus inclusief alle afleveringskosten
Voorzien van vele extra s en toch zo'n 700 gulden voordeel.
Beperkt leverbaar op op
Oegstgeest - Leiderdorp - Katwijk - Voorschoten
Lisse - Hillegom
Garage Rijnstreek Alphen a/d Rijn
