'Opvang spijbelaars broodnodig'
spelen
Vrolijke Pieten willen niet voor boeman
Uit elke parochie paar mensen naar pausmis in Den Haag
Leidse leerplichtambtenaar Niepoth:
'In tweede helft konden we
alleen individueel wat doen'
WOENSDAG 5 DECEMBER 1984
PAGINA 13
PAGINA VOOR JONGEREN
Eindredactie Annemiek Ruygrok
Telefoon 071-144941, toestel 217
Jeugdinterland Nederland-Frankrijk:
Iwan Jonker ging vorige week
een paar dagen op sjouw met de
sportverslaggevers Jaap Visser
en Rob Onderwater. In het ka
der van de jeugdinterland Ne
derland-Frankrijk in Katwijk
bezocht Iwan, zelf spelend in de
Cl bij zaterdagvierdeklasser
MVKV, de persconferentie,
sprak met de Katwijkse inter
national Tom van der Niet en
volgde de wedstrijd, die vorige
week op het terrein van Quick
Boys werd gespeeld. Iwan is 13
jaar oud en zit in de eerste klas
van het Pieter Groen College in
Katwijk. Zijn ervaringen
schreef hij op verzoek van Kits
op.
Als sportverslaggever is er heel
wat te doen voor je de verslagen
van een onderwerp af hebt. Zo
ook voor een verslag van de wed
strijd voor onder 16 jaar, Neder
land-Frankrijk, die woensdag 26
november werd gespeeld op het
sportpark Nieuw-Zuid van
Quick Boys.
Allereerst was er een perscon
ferentie. Op die conferentie kon
den verslaggevers vragen stellen
aan bondscoach Bert van Lin-
gen. Daaruit bleék dat hij al 6
jaar bondscoach is. Hij kan al
leen jeugd omvormen tot goede
voetballers. Hij vertelde dat hij
veel vertrouwen heeft in de toe
komst van het Nederlandse voet
bal.
Bert van Lingen had de Quick
Boys-keeper Tom van der Niet
geselecteerd. Over Tom van der
Niet zei de bondscoach dat hij
erg veel talent heeft, maar meer
zou moeten trainen. Daarbij zou
de mavo-studie van Tom van der
Niet een grote rol spelen. Op de
persconferentie was Tom van
der Niet ook aanwezig. Aan hem
werden vragen gesteld.
De Quick Boys keeper vertelde
dat hij het een verrassing vond
dat hij werd geselecteerd. Hij
vond dat hij tegen België, on
danks de 3-1 nederlaag, toch best
goed gekeept had. Over de wed
strijd tegen Frankrijk zei hij:
"Frankrijk is altijd een moeilijke
tegenstander geweest".
Het was niet zeker of Tom van
der Niet in de basis zou staan,
want de keeper van Slikkerveer,
Gert-Jan Brouwer, was ook gese
lecteerd. En dat zou dinsdag
avond in het KNVB-sportcen-
trum in Zeist bekend worden ge
maakt.
Belangrijkste
Het belangrijkste van het ver
slag was natuurlijk de wedstrijd
zelf. Woensdag, rond kwart over
twee, stroomden de mensen
Nieuw-Zuid binnen. De tribunes
van het hoofdveld waren vol.
Zo'n 1500 toeschouwers hoorden
het beginsignaal van de West-
duitse scheidsrechter Föckler.
Oranje ging snel in de aanval. De
Nederlandse ploeg creëerde veel
meer kansen. De eerste helft
bleef Oranje veel beter dan de
Franse tegenstander.
Het Franse voetbaltalent Di-
dier Deschamps werd erg goed
afgedekt. Vijf minuten voor rust
werd het goede spel van de Ne
derlanders beloond. Uit een goed
genomen vrije schop kopte Feye-
noorder Antony van Gastel 1-0
binnen. De Franse doelman Lau
rent Francia was volkomen kans
loos. De Hollanders hielden het
vol tot de rust.
Aangeslagen
Maar vijf minuten na de rust
bracht Didier Deschamps de
stand op 1-1. Oranje was volko
men aangeslagen door die snelle
1-1. Toen bleek dat Bert van Lin
gen een goede keus had gedaan
om Tom van der Niet in de basis
te zetten. De 15-jarige Quick
Boys-keeper hield veel 'onhoud
bare' ballen. De laatste tien mi
nuten creëerde de Hollandse
ploeg nog wat kansen. Maar ze
kwamen niet meer tot scoren.
De eindstand was 1-1. Na de
wedstrijd konden verslaggevers
vragep stellen aan bondscoach
Bert van Lingen. De bondscoach
vond dat er in de eerste helft
goed gespeeld werd. Vooral het
samenspel was goed. En in de
tweede helft kregen de Neder
landse voetballers een slag in de
nek van die snelle 1-1. De ploeg
moest die tegenslag verwerken,
daarna konden ze alleen indivi
dueel wat uithalen. De bonds
coach vond dat Oranje de situa
tie in de tweede helft onverdoen-
de onder controle had.
Daarna verlieten de verslagge
vers het sportpark. Er staat hen
nog heel wat te doen. Het verslag
schrijven....
IWAN JONKER
De kans is groot dat Leiden een
opvangcentrum krijgt voor
'hardleerse' spijbelaars. De Leid
se leerplichtambtenaar H. Nie
poth is daarover optimistisch ge
stemd: hij verwacht dat het mi
nisterie van onderwijs daarvoor
binnen afzienbare tijd de 'midde
len' (geld dus) beschikbaar zal
stellen. Niepoth heeft daarover al
enkele keren overleg gevoerd op
het ministerie.
"De staatssecretaris is ook van
mening dat er wat moet gebeu
ren om jongens en meisjes die
vaak spijbelen op te vangen", al
dus Niepoth. "Zij ziet die nood
zaak keihard in".
Sinterklaas. Het lijkt zo'n feest.
Maar oh, oh, wat komt er ook een
ellende boven. Keer op keer
wordt de Sint gebruikt als bang-
maker. Zo van: eet je bordje leeg
of ruim je kamer op, anders stopt
Piet je in de zak.
Dit zijn nu niet meteen woor
den die je van een zwarte Piet
verwacht. Toch zijn het de Sas-
senheimse zwartemannen Rob
bert Jan Meerpoel (15) en zijn zus
Debbie (14) die zoveel kritiek
hebben op volksfeest nummer
één. Waarom? Het zijn vrólijke
Pieten. Ze willen mensen blij
maken en walgen van een Sint
als boeman. De roe laten ze dan
ook altijd thuis en de zak is al
leen voor snoepgoed. Stoute kin
deren komen er niet in.
Veel mensen denken hier an
ders over. De twee pieten mer
ken dat al vanaf het moment dat
ouders hun een briefje in handen
drukken met een paar "bijzon
derheden" van de kinderen.
Maar al te vaak staat deze hand
leiding voor de Sint en zijn
hoofd-Piet vol met negatieve
dingen. Vooral bij de ouders die
de 30 al zijn gepasseerd. Het kind
ruimt de kamer niet op en eet het
bord niet leeg. Dét soort dingen
staan op het briefje.
En als Sint en Piet(en) binnen
komen, kruipen de kinderen
maar al te vaak onder de bank,
bang voor de boze 'klik-Pieten'.
De "opgeklopte angst" is gauw
weg als de kinderen van de Sint
mogen kijken of Piet nog snoep
goed heeft. En ze vinden Piet
echt lief wanneer hij de kleine
handjes vult met snoepgoed. De
stemming komt er helemaal in
wanneer de pietermannen ver
volgens gekkigheidjes maken,
raar gaan swingen en veel la
chen, met die witte ogen en de
felrode mond.
Overgang
Zelfs de kinderen 'in de over
gang' (6, 7 jaar oud), die de hele
dag roepen dat Sint niet bestaat,
krabbelen terug tijdens het be
zoek. Debbie: "Als ze de Sint
zien, geloven ze er meteen weer
in. Ze willen er gewoon in gelo-
In Leiden lopen naar schatting
van de leerplichtambtenaar 80
tot 90 jongens en meisjes rond
die nog wel leerplichtig zijn,
maar geen school meer bezoe
ken. De afdeling onderwijs van
de gemeente Leiden kent de
meeste van deze spijbelaars. Vol
gens Niepoth zijn er twee groe
pen consequente spijbelaars: on
der de eerste groep vallen jonge
ren die absoluut niets meer met
hun school te maken willen heb
ben, de tweede groep - de zoge-
'naamde moeilijk plaatsbare leer
lingen - bestaat uit jongeren die
het op hun school zo bont heb
ben gemaakt dat ze niet meer op
'ven. En ze beginnen opeens als
een gek te zingen".
De Pieten spelen hier op in.
Toch vinden ze niet dat ze een
sketch opvoeren. Debbie: "We
doen alles spontaan. Een vast pa
troon hebben we niet". Dat is
ook haast onmogelijk, omdat elk
optreden weer anders loopt. De
ene keer staan ze in een grote
zaal of een buurthuis, dan weer
brengen ze een bezoek aan een
huis vol ouderen met slechts
twee kinderen. Vorig jaar nog be
zochten zij een gezin met een va
der die teveel gedronken had en
hele vieze opmerkingen maakte.
Debbie: "Wij vinden dan altijd
dat de kinderen niet de dupe mo
gen zijn van zo'n vader. Dus: Sint
vroeg of pa de staf wilde vast
houden. Hij heeft daar een half
uur gestaan. Had je die kinderen
moeten zien".
"Je kunt uithalen wat je wilt,
ze pikken het van je", zegt Rob
bert Jan. "Je kan in kasten snuf
felen, of bonbonnetjes gappen:
iedereen vindt dat prima". Deb
bie: "Het kan nooit echt fout
gaan, de Sint haalt je overal uit.
Een keer had hij gezegd dat de
Pieten een Spaans liedje zouden
gaan zingen. Toen riep een meis
je van vijf jaar: dat kan ik ook.
Meteen zei Sint: oh, maar dan
moet jij het maar zingen. De Pie
ten kunnen dan mooi even rus
ten".
In de ban
Toch denkt ze soms wel eens:
had ik dit maar anders gedaan.
Bijvoorbeeld als Sint bezig is
met een kind en zij de aandacht
afleidt. Het is geen opzet. Debbie
is gewoon in de ban van het
zwarte Piet-zijn. En ze leeft zich
uit, omdat niemand haar her
kent. Robbert Jan heeft dat ook:
"Als je me nou zou vragen of ik
als Piet zou willen praten of be
wegen, dan kan ik dat niet. Maar
als mijn gezicht zwart is, maak ik
zottigheidjes, is die schorre stem
er meteen en wordt mijn Neder
lands opeens heel gebrekkig, vol
onafgemaakte zinnen".
de school van hun keuze terecht
kunnen. Op veel scholen zijn ze
,niet langer welkom.
"Leerplichtambtenaar Niepoth
kan proces-verbaal opmaken te
gen ouders van spijbelaars.
"Maar vaak staan de ouders ook
machteloos. Dan leveren ze hun
kind zelf op school af, maar is die
de school alweer uit voordat va
der of moeder thuis is. Dan lost
zo'n proces-verbaal natuurlijk
niets op".
Volgens Niepoth zóu het beter
zijn wanneer niet de ouders,
maar de jongeren een proces-ver
baal aan hun broek kregen. "De
meeste jongeren kunnen best
Robbert Jan beseft dat hij zich
niet zomaar Pietig voelt. De kos
tuums moeten wel van echt flu
weel zijn, de gezichten pikzwart.
Robbert Jan: "Je ziet wel eens
van die Pieten lopen, die wit zijn
rond de ogen en bij het haar. Dat
kan niet, vind ik. Dan zou ik me
opgelaten voelen".
Toch is Debbie's mouw wel
eens ontzettend hoog opgescho-
zelf aansprakelijk worden ge
steld voor hun daden", zegt hij.
Landelijk
Niepoth meent dat het aantal
veelvuldige spijbelaars groeien
de is. "Het is een duidelijk pro
bleem. Het onderwijs spreekt
niet alle jongeren meer aan", zegt
hij. Niet alleen in Leiden en om
liggende dorpen, de toeneming
van het spijbelen is een landelijk
probleem.
Dat er iets moet gebeuren is
volgens Niepoth een duidelijke
zaak. Hij heeft rondgekeken in
een aantal steden die al zoge
naamde spijbelprojecten hebben
opgezet. Het meest onder de in
druk raakte hij van het opvang
centrum in Haarlem. Dat draait
al een jaar of drie met erg veel
succes. "Zo'n centrum als Haar
lem heeft moeten we hier in Lei
den ook hebben", vindt Niepoth.
Het is de bedoeline van het
ven: iedereen zag haar witte arm.
Ze wist het makkelijk op te van
gen. Ze was gewoon 'een beetje
stoffig geworden in de schoor
steen'. Moeilijk wordt het wan
neer ze op straat van die "stoere
jongetjes tegenkomen die er net
niet meer in geloven. Het ergste
soort". De pruik is voor hen niet
veilig meer. En een Piet met
blond haar kan zelfs goedgelovi-
politie - in Haarlem zeer te spre
ken over het project. 'Toen het
opvangcentrum er nog niet was,
liepen de spijbelaars de hele dag
op straat rond met alle gevolgen
vandien vandalisme, kleine cri
minaliteit, ze sleutelden aan
brommers die meestal niet van
henzelf waren en ga zo maar
door. In die situatie is door het
project verandering gekomen".
De jongeren zelf zijn enthou
siast omdat het 'onderwijs' in het
opvangcentrum helemaal op hun
wensen is afgestemd.
De spijbelaars die in Haarlem
het opvangcentrum willen be
zoeken, moeten goed gemoti
veerd zijn. Daarom is er eerst een
gesprek van de jongere en zijn
ouders met de leiding van het
project. Verloopt dat gesprek
goed dan tekent de 'spijbelaar'
een contract van drie maanden.
Als die drie maanden voorbij zijn
kan opnieuw een contract wor
den getekend, dit keer met een
looptijd van een jaar.
Niepoth wijst erop dat het wel
de bedoeling is dat de jongeren
weer naar een school terugkeren.
"Je kunt in het spijbelopvang-
centrum nu eenmaal geen diplo
ma halen", zegt hij.
gen wel eens te veel worden.
Ook de Sint moet oppassen.
Zijn baard mag niet van touw
zijn. Men verwacht dat Sint lief is
en vol geestige opmerkingen zit.
Niet van die grove uithalen, maar
juist fijnzinnige uitspraken, die o
zo stevig aankomen. Ook moet
hij keurig de zegen geven bij het
afscheid. Gelukkig voldoet de
Sint van Robbert Jan en Debbie
aan deze kriteria.
Wattenbaard
Andere Sinten vallen echter
nogal eens door de mand. Zo er
gert Robbert Jan zich altijd vre
selijk aan de Sint die elk jaar de
intocht doet in Sassenheim. Rob
bert Jan: "Dat is net een aange
klede pop met een wattenbaard.
Hij heeft helemaal geen manie
ren ook. Dat rent maar. Het is net
een jonge gast".
Ook de Sint heeft een hekel
aan al die 'namaak-Sinterklazen':
"Veel klazen zijn ook zo com
mercieel als de pest. Dan staan ze
in een winkelstraat en roepen ze
maar: hier moet je kopen. De
kinderen zien ze amper staan.
Geld verdienen, daar gaat het
De Sint heeft een andere op
vatting. "Als je dit werk doet,
moet je kosten noch moeite spa
ren. De mensen hebben nu een
maal een bepaalde indruk van de
Sint. Hij moet gezag hebben. Je
kunt niet met een tafellaken bin
nenkomen, waar bij wijze van
spreken de biervlekken nog op
zitten".
De Sint is niet alleen bisschop,
hij is ook nog eens een keer so
ciaal werker, vindt Sint. Hij
troost een oude vrouw, die ver
driet heeft omdat haar kanarie
piet dood is. Samen met haar
bidt hij het onze vader voor het
lege kooitje. De gescheiden
vrouw wenst hij veel geluk met
haar nieuwe vriend. Vaak laat hij
de mensen diep ontroerd achter.
"Het is een erg serieuze zaak",
meent de goedheiligman. "Soms
wel een beetje té. Maar de Pieten
zorgen dan mooi voor de luchti
ge noten".
project dat de spijbelaars wee
teruggaan naar het gewone or
derwijs of dat ze, als ze eenma;
16 zijn, op zoek gaan naar ee
baan.
Met de directies van verschi
lende scholen in Leiden is
overleg gevoerd. "De directie
zijn enthousiast. Nu moet er a
leen nog met de besturen van d
scholen worden gepraat. En me
het ministerie natuurlijk, war
dat moet de faciliteiten beschil
baar stellen".
Niepoth meent dat de staatse
cretaris alles in het werk zal ste
len om geld vrij te maken voc
het betalen van opvangprojee
ten. "Vóór 1 maart wil de staat:
secretaris de voorstellen klac
hebben, zodat er op 1 augustu
1985 met de projecten kan wo:
den begonnen".
Volgens Niepoth zijn de 'in
stanties' zoals bijvoorbeeld d<
Van goedlachse jongeren (foto boven) veranderen Debbie, Robbert
Jan en broertje Taco na veel grime-werk in heuse Zwarte Pieten. Op
de onderste foto staan v.l.n.r. Robbert-Jan, Taco en Debbie voor twee
collega-Pieten. (foto Holvast)
Alle parochies van het bis
dom Rotterdam mogen op 13
mei volgend jaar enkele mensen
laten gaan naar de pausmis voor
zieken in de Haagse Houtrusthal-
len. Dat gebeurt in samenwer
king met 'De Zonnebloem' en
het Rode Kruis. Vicaris-generaal
J. Zuidgeest deelde dat mee op
de vergadering van de pastorale
raad van het bisdom in Delft.
Bisschop Bar maakte bekend,
dat het centrum voor priesterop
leiding in het bisdom volgend
jaar september wordt geopend.
Op korte termijn zullen een voor
zitter, een geestelijk begeleider
en een studierector worden be
noemd.
Ook met het oog op de hoge
kosten zal dit centrum zeker de
eerste jaren geen seminarie wor
den. Het zal aansluiten bij de be
staande wetenschappelijke insti
tuten, de katholieke theologi
sche hogeschool van Amsterdam
en van Utrecht. Andere oplei
dingsmogelijkheden zullen met
worden uitgesloten. Zo zullen
priesterstudenten die al in oplei
ding zijn de vrijheid hebben deze
af te maken.
De begroting van het bisdom
voor volgend vertoont een over
schot van f. 235.000. De sectie
Den Haag van de pastorale raad
wilde dat geheel aan de paro
chies ten goede laten komen
door een verlaging van het af
drachtpercentage. Maar daar wil
de het bisdombestuur niet aan.
Het saldo zal onder meer hard
nodig zijn om het centrum voor
priesteropleiding van de grond
te krijgen, zei de econoom F. van
Bronswijk in een toelichting.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen
te Aalten K. Vogelaar Geervliet-
Heenvliet, te Middelharnis P. H.
van Tngt Aalst; aangenomen
naar Sint Johannesga-Delfstra-
huizen (Fr.) kandidaat E. Kolkert
Ermelo, naar Zijderveld kandi
daat D. N. Verheij Noordeloos;
beroepbaar: S. M. Roozenboom
Huizen.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Hazerswoude (komen
de vacature-ds. Welbedacht) P.
Huisman Leeuwarden.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: bedankt voor Rotter
dam, Utrecht en Zuidwolde-Rui-
nerwold (Dr.) P. Niemeijer Zuid-
wolde (Gr.).
Nederlands Gereformeerde
Kerken: beroepen te Groningen
J. Horsman Dordrecht, te Bun
schoten-Spakenburg J. H. Ka
merbeek Kampen.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Werkendam A.
Hoogerland Dirksland.
Bezorgd. De voorzitter van
'Pax Christi Nederland', bis
schop H. Ernst van Breda, heeft
aartsbisschop Barrio van Guate-
mala-stad advies gevraagd over
mogelijke hulp aan een groep die
opkomt voor de mensenrechten
in dit land (Midden-Amerika).
Het gaat om zeven vrouwen die
ijveren 'voor het levend terug
vinden van onze zonen, echtge
noten, vaders en broeders'.
'Pax Christi' is bezorgd over de
verdwijningen en massamoor
den (in het binnenland), de her
opvoedingskampen en de con
trole van het leger op de bevol
king. Bisschop Ernst hoopt in
zijn brief aan de aartsbisschop,
dat het mogelijk zal zijn, de broe
derschap, "die in Guatemala zo
diep is verwond", te herstellen.
Gebedsdag
Op zaterdag 5 januari houdt
het Instituut voor Evangelisatie
(Doorn) een landelijke gebeds
dag in de Joriskerk in Amers
foort. Thema van deze dag (van
half 11 tot half 4) is: 'Bidden voor
een opwekking'.
"Christenen uit heel Neder
land en van allerlei kerken en
groepen worden uitgenodigd om
te bidden voor ons land en volk,
voor een reveil, een geestelijke
herleving, onder onszelf, maar
vandaaruit ook bij de rest van
ons volk. Opdat iedereen de kans
krygt kennis te maken met de
hoopvolle boodschap van het
Evangelie en Jezus Christus per
soonlijk te leren kennen". Zo
staat in de aankondiging. Na de
middagpauze zullen leiders van
organisaties en groepen vertellen
over hun plannen voor 1985.
In het uitnodigingscomité zit
ten onder anderen de dichteres
Nel Benschop, majoor A. M.
Bosshardt van het Leger des
Heils, de hervormde predikant
W. Bouw, EO-directeur L. P. Do
renbos, dë evangelisten Kits, het
kamerlid Meindert Leerling, de
christelijke gereformeerde predi
kant J. van Mulligen en profes
sor dr. J. P. Versteeg, voorzitter
van de Evangelische Alliantie.
Aansluitend aan de gebedsdag
begint een wereldwijde gebeds
week van de internationale
Evangelische Alliantie. Daarvoor
is een brochure gemaakt met
suggesties en gebedsonderwer-
pen. Die is aan alle kerken toege
zonden Men kan de brochure
bestellen bij de Evangelische
Alliantie, Hoofdstraat 55, 3971
KB Driebergen, telefoon 03438-
13693.
Handreiking
In de serie 'Pastorale hand
reiking' is bij J N. Voorhoeve in
Den Haag een boek van de predi
kant Govert Bach verschenen
over suicide, depressiviteit en
(pastorale) hulpverlening. Het
boek ('Doe uzelf geen kwaad'),
dat besluit met een lijst van aan
bevolen literatuur, telt 157 pagi
na's en kost f. 19.90.
"Door de toeneming van suïci
de en pogingen daartoe worden
steeds meer mensen geconfron
teerd met dit verschijnsel",
schrijft Bach m zijn inleiding.
Ook depressiviteit is een alge
meen voorkomend fenomeen in
onze maatschappij geworden.
"Hoe men het ook wendt of
keert, men kan er niet meer om
heen".
Er bestaat weinig praktisch-
pastorale literatuur over deze on
derwerpen. Zelfs is er sprake van
een blinde vlek, terwijl in de
ethiek de aandacht voor het sui-
cideprobleem wél is toegeno-
De toespitsing van dit boek is
echter niet ethisch maar prak
tisch. Eerst wordt de omvang
van het probleem in kaart ge
bracht en probeert de schrijver
het te verhelderen en te verkla
ren. Pas daarna kijkt hij naar de
specifiek pastorale kant.
Drs. Bach, die geestelijk ver
zorger is in de Valenuskliniek in
Amsterdam, heeft dit boek niet
alleen geschreven met het oog op
hulpverleners, pastores en vry-
willigers, maar ook voor direct
betrokkenen en nabestaanden.
Het is niet overal even gemakke
lijk leesbaar. Maar daar is het on
derwerp ook niet naar. Het geeft
wel duidelijke, herkenbare ant
woorden op vragen die mensen
bezighouden als zij, op welke
manier ook, te maken krijgen
met depressies en hun gevolgen.
