'Het leven is een
ifantastische trip'
Concertagenda
Kunst te kijk
Uit in de Randstad
I Aat Veldhoen vijftig jaar
g POPAGENDA
Halve finale popeoneours
Boudewijn
de Groot
brengt het
verleden
pijnlijk in
herinnering
Klassiek werk bij 'Ars'
Flamenco zet schouwburg in vuur en vlam
1984 VRIJDAG 30 NOVEMBER 1984
KUNST
PAGINA 29
tiielt AMSTERDAM (GPD) -
var „Het leven is een fantasti-
ver sche trip", zegt Aat Veld-
oede, hoen. Hij loopt rusteloos
door de hoge, ijskoude ate-
i kin lierruimte onder zijn nieuw-
bouwflat in Amsterdam.
eT Opgefokt en zenuwachtig
heeft hij onlangs het televi
sieprogramma van Adriaan
tuela van Dis en de opening van
f ópzÜn schilderijententoonstel-
i var,ling bij Galerie d'Eendt
-Orij doorstaan.
jven zijn vrienden hebben
^®|jhem deze maand een groots
i weïen ludiek feest aangeboden
■is d<omdat hij 50 jaar werd en
edeedat feit blijft hem ontroe-
"j^ren. „Het vieren van 50 jaar
n a/is een folklore geworden.
•tieteHet is kennelijk een soort
iergfcerectiejaar", probeert hij
m ^neutraal. Maar Veldhoens
'iVip.derde echtgenote, Cristi
;yr,kent hem beter: „Aatje wist
•rperniet dat ze zoveel van hem
kon'hielden!"
rnu/door
'.och t
Hon Roelie Meijer
een
j^In de Provotijd van de jaren zestig,
heefi heeft Aat Veldhoen de wereldpers
stert-ëehaald toen hij zijn gravures, por-
spotprenten en erotische
ver. scènes, in grote oplage wilde ver-
ct di spreiden. „Ik leerde de lithografie
aii0.kennen door Mette Koornstra én
ouw- bedacht toen dat ik de moderne
s des-techniek kon gebruiken om dui-
g ge.zenden afdrukken te maken. Zo
üeT-fc.ontstonden de rotaprenten, die ik
voor drie gulden per stuk ver
kocht".
Provo en rookmagiër Robert Jas-
t uit per Grootveld kwam met het idee
te om de prenten op een bakfiets
de stad te rijden. Veldhoen
zegt: „Ik hoopte dat andere kunste-
hu is naars mee zouden doen. Dat
Koornstra en Heyboer ook zouden
nde- besluiten óm hun werk door te
tiüeedrukken en er een prentenoorlog
een voor het volk zou ontstaan".
anse Het is niet gelukt. Van de hon-
5top-derd rotaprenten die Veldhoen in
iaal- die tijd maakte heeft de politie er
ierd. drie in beslag genomen. De recht
bank veroordeelde de graficus we
gens schending van de openbare
zeden tot een boete van f 125 per
prent. In hoger beroep is alleen één
prent, een Japans aandoende gra
vure van een vrijend paar aanstoot
gevend bevonden en na veel publi-
citeit werd de boete teruggebracht
tot f 25.
Na de Normaalschool in de tuin
van het Rijksmuseum waar Veld
hoen werd opgeleid voor tekenle
raar kreeg hij als talentvol schilder
driejaar achtereen een koninklijke
subsidie van 1200 gulden. In 1958
schilderde hij in opdracht van het
ministerie voor onderwijs, kunsten
en wetenschappen een portret van
de toneelspeler Johan Elsensohn.
„Toen ineens kreeg ik een etspers
te pakken en tien jaar lang bestond
er alleen maar grafiek voor me",
zegt Aat.
„Ik ben echt tot op de bodem ge
gaan, tot grafiek niet meer interes
sant voor me was. Achteraf gezien
is het heel vies werk. Mijn tanden
zijn verrot door de dampen van het
salpeterzuur, waar ik de hele dag
met mijn gezicht boven hing. Wat
wist een mens in die tijd van mi
lieuverontreiniging? Schilderen
was daarna opnieuw fantastisch.
Het element van kleur, dat mis je
in grafiek, omdat alle mogelijkhe
den duister en onbelangrijk blij
ven. Ik verlangde terug naar kleur.
Het leven speelt zich af in kleuren
en kleur heeft een eigen expres
sie".
Aat Veldhoen is nog steeds over
tuigd dat hij gelijk had toen hij
kunst wilde maken die voor ieder
een betaalbaar was. „Ik zou het zo
weer doen". Maar de rotaprenten
hebben hem lang achtervolgd. „Ik
kon mijn gewone grafiek aan de
straatstenen niet meer kwijt. Mijn
werk was immers drie gulden
waard? Ik ben altijd arm geweest,
altijd net met de hakken over de
sloot. Dat mag toch wel eens veran
deren, vind je niet? Ik wil niet wal
gelijk rijk worden, maar wel een
beetje rustiger kunnen werken".
Aat Veldhoen heefteen branden
de energie, maar hij mist de zake
lijkheid waarmee andere kunste
naars al lang een groter huis met
atelier hadden veroverd. De 31-jari-
ge Cristi, moeder van Veldhoens
jongste zoon Tycho, heeft de
knoop doorgehakt: „We hebben de
huur opgezegd en volgende week
ga ik burgemeester Van Thijn vra
gen om een ander huis. Ik zal hem
herinneren aan een toespraak, die
hij een halfjaar geleden hield toen
hij Aatje even belangrijk voor Am
sterdam noemde als de schilder
Breitner. Als we hier niets beters
vinden, moeten we misschien ver
huizen naar mijn geboorteplaats
Eibergen. Maar stel je voor dat Aat
daar gek wordt van eenzaamheid?"
Raketten
Bij Galerie d'Eendt in de Am
sterdamse Spuistraat zijn nu de
schilderijen tentoongesteld die
Veldhoen de laatste jaren heeft ge
maakt. Grote doeken die Amster
dam tot onderwerp hebben, por
tretten (vooral van vrouwen) en
landschappen met overvliegende
straaljagers boven het idyllisch
groen of molens voorzien van ra
ketten in plaats van wieken. Een
boodschap9
Veldhoen aarzelt: „Dat heeft er
altijd ingezeten denk ik. Ik heb
Amsterdam gekend als een soort
Bangladesj waar mensen op straat
doodgingen van de honger. Vlak
voor de bevrijding zag ik hoe men
sen op de Dam werden neerge-
maaid. Die dingen blijven je bij.
Als je echt van mensen houdt, kun
je niet doden".
tod li
[ar er"
fte- In Het Kasteel in Alphen aan den Rijn
igd), speelt morgenavond Toontje Lager. Een
reert groep die met Nederlandstalige pop-
hoe- nummers als 'Net als in de film', 'Zoveel
Hof. te doen' en 'Stiekum gedanst' herhaal-
de hitparade haalde. De elpees
r 'Erop of eronder' en 'Stiekum dansen'
veranderden in goud. In de muziek zijn
ster rock-, reggae- eri discoinvloeden ver-
tijd werkt. Aanvang 20.30 uur.
Bij de Musicckib, gevestigd in de
Menken Bowling aan de Boshuizerlaan
in Leiden, speelt zondagavond 'Semba-
rang'. Een jonge Leidse groep, die naar
eigen zeggen warmbloedige muziek
maakt op een stevige funkondergrond.
Naast het eigen werk ook covers van Le
vel 42 en de Doobie Brothers. Aanvang
21.00 i
dan
Schouwburg
vr 30, za 1, 20.15 uur, André van Duin
in zijn nieuwe jubileumrevue "'n Reis
om de wereld in 180
'Het Richardson-effect'.
za 1, 20.30 uur, Hot House in het Lak:
uitreiking podium-prijs 1984.
do 6, 20.30 uur, LAK-kdrama dans-
productie 'Minimal Dance'.
K&O-gebouw
vr 30, kapelzaal, 20.15 uur, Kamermu
ziek, Raphael Kwartet, Dvorak, Bos
nians, Van Beethoven.
DEN HAAG
Circustheater
do 6, za 8, 20 uur, 'La fanciulla del
West' van G. Puccini uitgevoerd door
de Nederlandse Opera Stichting, het
Utrechts Symfonie Orkest o.l.v. Bo-
humil Gregor, m.m.v. diverse solisten
en Het Nederlands Operakoor.
Koninklijke Schouwburg
vr 30, 20.15 uur, zo 2. 14 uur. Haagse
Comedie met de laatste voorstellin
gen van 'De Ambassadeur' van Sla-
womir Mrozek.
za 1, 20.15 uur, Publiekstheater met
'Donna Rosita' van Garcia Lorca.
woe 5, 20.15 uur, Haagse Comedie
met de eerste voorstellingen van 'De
Komst van de Schorpioen' van Ber
nard Marie Koltès.
vr 30. 18 uur. za 1, 14.30 uur, zo 2, 12
uur, in Paradijs: Haagse Comedie met
'Emily' van William Luce.
Nederlands Congresgebouw
vr 30, 20.15 uur, Jimmy Holliday Re
vue, zang, amusement, groot ballet
met diverse gasten,
ma 3, 20.15 uur. Het Nederlands Ka
merorkest o.l.v. David Zinman, Ru-
dolf Buchbinder, piano.
Diligentia
vr 30, 20.15 uur, Cabaret Dubbel en
Dwars met 'Mag ik even afrekenen',
zo 2, 11.30 uur, pianorecital Theo
Bruins.
Koninklijk Conservatorium
za 1, 20.15 uur, Residentie-Orkest
o.l.v. Pierre Stoll, Geoffrey Douglas
Madge, piano.
AMSTERDAM
Carré
vr 30 t/m za 8, beh. zo/ma/do, Toon
Hermans met zijn nieuwe show.
vr 30, kl. zaal, 20.15 uur, Academy of
Ancient Music o.l.v. Christopher Hog-
wood/Emma Kirkby, sopraan,
i 1, gr. zaal, 20.15 uur, Het Neder-
2, gr. zaal, 14.15 uur, Rotterdams
Philharmonisch Orkest o.l.v. Edo de
WaarfGerard Hettema, viool,
di 4, do 6. gr. zaal, 20.15 uur, Amster
dams Philharmonisch Orkest o.l.v.
Anton Kersjes/Theo Olof, viool,
di 4, kl. zaal, 20.15 uur. Yukiko Kamei.
viool, Frédéric Meinders, piano.
Kleine Komedie
vr 30, za 1, 20.15 uur, Jan Decleir met
'Obscene fabel'.
Nieuwe De La Mar Theater
vr 30. za 1. do 6. 20.15 uur, zo 2.14 uur,
Seth Gaaikema en "t Orakel', m.m.v.
Jan Blok en Bob Zimmerman.
Stadsschouwburg
vr 30, za 1, do 6. 20.15 uur, Het Pu
bliekstheater 'Bérénice' van Jean Ra
cine met o.a. Marjon Brandsma.
ma 3, di 4, 20.15 uur, Het Nederlands
Danstheater 'Msa Glogalskaja' 'L'En-
fant et les sortilèges', m.m.v het Ne
derlands Balletorkest,
woe 5, 20.30 uur, Willem Breuker Kol-
lektief/Freek de Jonge 'Vijfdecem-
berconcert'.
ROTTERDAM
Rotter
dams Philharmonisch Orkest solist
op vr: Gerard Hettema, viool, op do:
Wiktor Liberman, viool,
vr 30, kl. zaal, 20.15 uur, Het Neder
lands Kamerorkest o.l.v. David Zin
man, solist: Rudolf Buchbinder, pia-
za 1, kl. zaal, 20.15 uur, weekend 20e
eeuwse Nederlandse Muziek, m.m.v.
o.a. Hoketus.
zo 2,14.30 uur en 20.15 uur,weekend
20e eeuwse Nederlandse Muziek, om
14.30 uur m.m.v. o.a. Het Harmonie
Orkest van het Rotterdams Conserva
torium; om 20.15 uur m.m.v. Ronald
Brautigam, piano en Ensemble Rot
terdams Philharmonisch Orkest o.l.v.
Marien van Staalen.
zo 2, 20.15 uur, Serie Dolen Jazzclub:
Dutch Swing College Band.
Theater Zuidplein
vr 30, gr. zaal. 20.15 uur, 'Wat is er met
Meivin?', blijspel van Neil Simon,
di 4, gr. zaal, 20.15 uur, première voor
Nederland: 'Rosas', de nieuwste
danscreatie van Anne Teresa de Keer-
semaeker.
do 6, gr. zaal, 20.15 uur, Nederlands
Danstheater-juniorengroep.
Hofpleintheater
t/m zo 2. 20.15 uur, 'Het dagboek van
Anne Frank', met Jip Wijngaarden,
Jeroen Krabbé e.a.
modern jazz dance.
zo 2 t/m woe 5, 20.15 uur, 'Pingping',
de nieuwste musical van Annie M.G.
Schmidt, Harry Bannink en Paddy
Morgenavond in het LVC
LEIDEN - Tien groepen spelen
morgenavond in het Leids Vrije
tijdscentrum. Daar wordt dan één
van de twee halve finales van de
Grote Prijs van Nederland gehou
den. Dat is een nationaal muziek
concours voor popgroepen. De an
dere halve finale wordt vanavond
gehouden in De Swing in Nijme
gen.
Aan de Grote Prijs hebben 159
groepen meegedaan, verdeeld over
zestien door het gehele land ver
spreid gehouden voorronden,
waarin ze door een jury zijn beoor
deeld op originaliteit, instrument-
beheersing, presentatie en algehele
indruk. De voorronden trokken in
totaal 12.000 bezoekers. De twintig
groepen met de hoogste score zijn
tot de twee halve finales doorge
drongen.
Elk van de groepen speelt vijf
tien minuten en mag slechts één al
in de voorronden gespeeld num
mer brengen. Het te spelen reper
toire moet minimaal drie nummers
omvatten, waarvan hooguit één
cover. Zes van de twintig groepen
worden uitverkoren voor de finale,
die op 15 december in Paradiso
wordt gehouden.
In het LVC spelen Bad Bob uit
Wassenaar, The Fill uit Lisse en
verder Buster Smiles, Crimes of
Nature, The Fill, Media, Mondo Ca
ne, Move Meant, Original Talkati-
ves, Rebel en Ritz. In de andere
halve finale is Bell's of Home uil
Wassenaar nog in de race.
De Grote Prijs wordt georgani
seerd door CEC 7000, de VARA,
het blad Oor en de Stichting Pop
muziek Nederland. De halve finale
begint om 20.30 uur.
Een schilder moet niet vervallen
in een bepaalde stijl, vindt Veld
hoen. „Het ergste vind ik maniëris
me. Het is heel stom als je blijft
doorgaan in een bepaalde tech
niek. Het pointilisme in sommige
van mijn schilderijen is niet blij
vend. Het is niet alleen een kwestie
van creativiteit, je moet ook naden
ken over wat je doet. Je mag na
tuurlijk geen mensen onderuit ha
len, maar kijk eens naar Picasso,
dat is toch een van de grootste
meesters van onze tijd en hij heeft
een explosie van ontwikkelingen
doorgemaakt".
„Hoewel ik een duidelijke natu
ralist ben, vind ik het werk van
Mondriaan adembenemend, vooral
als je ziet waar het bij hem uit
voortgekomen is. Maar ik denk
ook dat Mondriaan een bijna nood
lottige invloed op ons leven heeft
gehad. Door die afschuwelijke
nieuwe-zakelijkheid in de bouw
bijvoorbeeld. Die fantasieloze,
rechte huizenblokken. Dit atelier
zonder uitzicht, dat net een nijl
paardenhuis uit Artis is. En kijk
eens naar de nieuwbouw hier te
genover, die bewoonde nylonkou-
senfabriek. Walgelijk".
Schilderen is voor Veldhoen een
mogelijkheid om de schoonheid
van het leven te bezingen. „Het is
gemakkelijker om lelijke dingen te
maken dan mooie", zegt hij.
Naaktlopen
Tijdens zijn vele slapeloze
nachten werkt Veldhoen aan een
toneelstuk over een naaktcamping.
„Het is de bedoeling dat het door
naakte acteurs wordt- gespeeld,
maar als ze dat niet willen kunnen
ze rubberen naakt-kostuums aan
trekken. Ik vind naaktlopen de
meest natuurlijk manier van leven.
Mensen zijn naakt mooier dan in
badpak. Ik heb de meest krankzin
nige dingen meegemaakt op derge
lijke campings en omdat ik toch
verslaafd ben aan tekenen heb ik
veel vastgelegd. Ook de vaak zeer
wanstaltige gluurders, mannen die
met hun hele hebben en houwen in
de plastic tasjes heen en weer blij
ven lopen. Ik noem ze meestal de
dolers".
LEIDEN - Het eerder deze maand uitgestelde concert door het Ra
phael Kwartet wordt vanavond in de Kapelzaal van K&G gegeven. Op
het programma staan Dvoraks 'Cypressen' en strijkkwartetten van Hen-
riëtte Bosmans en Ludwig van Orkest. De vier leden van dit kwartet
komen allen uit de kring van radio-orkesten. Het zijn de Ronald Hooge-
veen Rami Koch, Zoltan Benyacs en Henk Lambooy.
Het Koninklijk Mannenkoor 'Caecilia' uit Haarlem geeft vanavond
weer een concert in 't Trefpunt in Lisse. Het koor wordt geleid door
Anton de Beer. Aan dit concert wordt medewerking verleend door het
Franz Liszt Kamerkoor uit Vinkeveen en door de bariton Henry Black-
'Caecilia' zingt voor de pauze o.m. Die Deutsche Messe van Schubert en
later op de avond een suite van volksliederen voor mannenkoor met be
geleiding van piano. Het kamerkoor brengt composities van Liszt, Hass-
ler, Haydn, Brahms, Bach, Mendelssohn en Di Lasso ten gehore. Henry
Blackmon vertolkt werken van Haydn en Mendelssohn naast een aantal
spirituals. Kaarten voor dit concert zijn o.m. verkrijgbaar bij de VW van
Lisse.
Het Barokensemble Voorschoten geeft op zaterdagavond zijn jaarlijks
concert voor de burgerij. Onder leiding van Malcolm Hund-Davies en
met medewerking van solisten zullen werken ten gehore worden ge
bracht voornamelijk uit de periode van de vroeg-barok (tweede helft 17e
en begin 18e eeuw). Het programma vermeldt composities van Purcell,
Marcello, Hacquart, Stradella en Telemann. Het concert, dat plaats heeft
in de Dorpskerk, wordt besloten met het Kerstconcert van Torelli.
Het Leids studentenmuziekgezelschap 'Sempre Crescendo' concerteert
dinsdagavond in de Stadsgehoorzaal. Uitgevoerd worden de Ouverture
Coriolan van Van Beethoven, het Vijfde Vioolconcert van Mozart, de
Petite Suite van Debussy en Van der Mollenfeeste van Herman Strate-
gier. Dirigent Bastiaan Blomhert heeft de leiding over de eerste drie orke
strale composities. Soliste in Mozarts vioolconcert is Laetitia Kalff. Het
sluitstuk van de avond, een werk voor koor en orkest, staat onder directie
van onze koorrepetitor Piet Hulsbos.
LEIDEN - Handgemaakte poppen en droogbloemarrangementen zijn
tot eind december te zien in Antiekhuis Leythen aan de Leidse Lammer
markt. De poppen zijn in vrij grote verscheidenheid door Joke Kooreman
- De Bes van zelfhardende klei gemaakt. Karakterpoppen behoren tot
haar collectie. De poppenmaakster geeft op donderdagavonden en zater
dagmiddagen demonstraties. Voor droogboeketten tekent Willeke Slui.
De door haar gekweekte en gedroogde bloemen zijn verwerkt in diverse
composities.
Maskers en portretten van Lisa Smulders vullen tot en met 31 decem
ber de ruimten van 'Piggelmee' (Janvossensteeg, Leiden). Haar werk
stukken zijn behalve op zondag dagelijks tot zes uur en op donderdag tot
negen uur 's avonds te zien.
In galerie Van der Nat in Leiderdorp kan men tot 22 december terecht
voor een expositie van grafiek. De galerie aan de Bruggestraat is op don
derdag geopend van 10 tot 14 uur en van 19 tot 22 uur, op zaterdag van 10
tot 16 uur.
Onder het motto 'Allerlei '84' herbergt galerie 'De Pomp' in Warmond
tot en met 16 december zeven exposanten. Het zijn Monna Kabboord uit
Oegstgeest (wandkleden), Tony van Egmond uit Den Haag (sieraden),
Marina van Mazijk uit Rijswijk (wandkleden), Joke Huybens uit Leider
dorp (tekeningen van exlibrissen), Maria Buschman uit Leiden (tekenin
gen en olieverven), Marian Visser uit Noordwijkerhout (kleurtekeningen
en olieverfschilderijen) en Bernard Tulp (houtbewerking). Geopend za
terdag, zondag, woensdag en donderdag van 14 tot 16 uur, dinsdag van 19
tot 21 uur en woensdag ook van 10 tot 12 uur
In 'Het Oude Raadhuis' in Warmond is zoals al eerder vermeld kera
miek te zien van Ineke Lieshout en Hanne Oele. Geopend op woensdag,
donderdag, zaterdag en zondag in de middaguren.
Litho's en zeefdrukken van Corneille en Kees van Bohemen hangen tot
en met 4 januari aan de muren van Art Teahouse 'De Oude Rijn' aan de
Stille Mare. Openingstijden: dagelijks van 10 tot 18 uur, echter op maan
dag van 12 tot 18 uur, op donderdag van 10 tot 21 uur en op zondag van 11
tot 16 uur.
"Concert III" van Boudewijn de
Groot. Begeleidingsgroep: Jan Riet
man (piano), Jan Vermeulen (basgi
taar), Louis Debij (slagwerk), Hans
Hollestelle (sologitaar) en Hans Jan
sen (synthesizer). Gehoord op 29 no
vember in de Stadsgehoorzaal.
LEIDEN De Stadsgehoorzaal
was gisteravond bijna volledig
gevuld voor het zit-concert van
Boudewijn de Groot. Zijn naam
heeft blijkbaar nog altijd een ma
gische klnak, en zoals gisteren
duidelijk te zien was niet alleen
bij hen die samen met Boude
wijn jong waren in de jaren zes
tig. Hoewel hij na 1969 jarenlang
niet meer heeft opgetreden, ble
ven z'n platen grif verkopen. Van
de dubbelelpee 'Vijf jaar hits'
zijn sinds 1972 meer dan 250.000
exemplaren over de toonbank
gegaan. Op aandringen van de
Belgische theaterproducent Ka-
miel Pauwels verscheen de Ne
derlandse Bob Dylan (de foto op
de voorkant van het programma
boek lijkt hiervan een schaamte
loze onderstreping) eind '76 weer
op de planken. Dit jaar draait hij
alweer z'n derde tournee af; blij
hoeven we daar echter niet om te
zijn.
In tweemaal een uur wordt
pijnlijk duidelijk dat er onder
zijn nieuwe nummers weinig zijn
die ook maar enigszins in de
schaduw kunnen staan van zijn
vroegere successen. Nog treuri
ger is het gesteld met de muzika
le uitvoering er van. Zijn begelei
dingsband was met name vóór
de pauze zo ongeïnteresseerd be
zig met het produceren van elek
trisch versterkt geluid, dat het
soms leek of ze de dertigste kan
didaat in de plaatselijke talenten
jacht begeleidden. Gladde arran
gementen, standaardriedeltjes
op de piano en de synthesizer,
plus een sologitarist die alleen
maar een beetje met z'n kop naar
beneden stond te scheuren. Het
leek of iedere musicus de ge
luidsman had betaald om vooral
hem er zoveel mogelijk bovenuit
te draaien.
Pas na de pauze begon het ge
luid wat hechter te klinken en
leek ook De Groot wat meer
geïnspireerd. Bij de laatste twee
nummers van het officiële ge
deelte - 'Hoe sterk is de eenza
me fietser' en het door Rob de
Nijs bekend geworden 'Malle
Babbe' - wist hij de zaal echt op
zyn hand te krijgen. Voor de toe
gift kwam hij alleen op en zong,
zichzelf begeleidend op de
akoestische gitaar, 'Vlinder' en
'Testament'. Vele toeschouwers,
en vooral de jongere, zongen
zachtjes mee. Daarna bracht hij.
met band, nog 'Tante Julia' en
het onverwoestbare 'Land van
Maas en Waal'.
Boudewijn de Groot (foto gpd»
Het donderende applaus na af
loop maakte duidelijk dat het pu
bliek voor deze oude nummers,
resultaat van zijn vroegere sa
menwerking met tekstschrijver
Lennaert Nijgh, was gekomen.
De Groot zal dat verleden altijd
met zich moeten meeslepen, be
seffend dat hij zichzelf niet meer
zal overtreffen. Daarvan leek hij
zich gisteravond ook bewust
toen hij zei: "Het is pijnlijk, maar
ik lok het zelf uit", waar hij met
een daarna cynisch aan toevoeg
de: "Nou ja, hoef ik morgen niet
naar de arbeidsvitaminen te luis
teren".
MARC VAN DER VELDEN
Ars Aemula Naturae, Pieterskerk-
gracht 9. Tot en met 9 december. Ge
opend: ma. t/m do. van 9-12 en 19-21
uur; za. en zo. van 13-16 uur.
LEIDEN Het Leids schilder
en tekengenootschap 'Ars Ae
mula Naturae', toont in twee ex
posities werk van zijn docenten.
De eerste expositie is tot en met
9 december te bezichtigen, de
tweede volgt in januari. De spits
wordt afgebeten door Fanny Ma-
zure, Gerard de Wit, Joop van
Kralingen, Leny Noyen, Ad
Kroese en Ronald Lindgreen.
Een kleine tentoonstelling - in to
taal 18 werken - maar van goede
kwaliteit, met gepaste ruimte en
belichting voor elk werkstuk.
In de voorzaal treft men van
Fanny Mazure twee bewerkelij
ke 'Composities' (aquarel/meng
techniek), beide zacht en fijn uit
gevoerd.
Wie onlangs in Voorschoten is
gaan kijken in het Ambachts- en
Baljuwhuis. heeft nog veel meer
van dergelijke abstracten met va
ge maritieme reminiscenties
kunnen bekijken. In Ars werd ik
opnieuw getroffen door de com
binatie van oogstrelende pracht
en fantasievolle vorm- en kleur-
behandeling.
Gerard de Wit toont een drietal
grote, nep-impressionistisch te
noemen. olieverfschilderijen:
'Stilleven met bloemen', 'Naakt'
en 'Atelier'. Het zijn nogal klas
sieke werken, zowel wat onder
werpskeuze als uitwerking be
treft. Vooral het stilleven, met
zijn uitgebalanceerde compositie
en rijke palet, oogt prachtig en
getuigt van een meesterhand.
Hoe weinigen geven tegenwoor
dig nog blijk zó met verf om te
kunnen gaan. Het gebruik van
paarse en blauwe tinten komt op
mij overigens wél hier en daar als
wat al te nadrukkelijk over.
Er is nóg een groot olieverf
schilderij te zien, en wel een
'Naakt' van Leny Noyen. Ook dit
oogt nogal klassiek: een jonge
naakte vrouw, gelegen op een
bed vol kussens voor een im
mense spiegel die zowel hóór als
de schilderende artieste reflec
teert. De meer monochrome
vlakbehandeling onderscheidt
Noyen van De Wit. De heldere en
overwogen uitwerking, vanuit
een gevoel voor aangenaam
ogende vormverhoudingen en
kleurencombinaties, geeft het
werk zeker glans. Veel meer dan
die op zichzelf, fraaie, zonder
veel diepgang weergegeven ui
terlijkheid biedt het werk niet.
Voor de aquarellen van Ronald
Lindgreen, te zien in de achter
zaal, geldt dat laatste naar mijn
mening nog meer. Met de nauw
gezetheid van een middeleeuwse
miniaturist schilderde Lind
green uitgebreide stillevens, vol
détails en kleurschakeringen.
Het zijn heldere platen waar veel
op te zien is, maar ze ontkomen
niet aan een zekere stijve ge
maaktheid.
Meer artistieke durf blijkt uit
de aquarellen van Ad Kroese,
een nog jonge, nieuwe Ars-do-
cent. Zijn sobere kijkjes in inte
rieurs treffen door de levendige
en rake penseel- en potloodvoe
ring, en tonen aan dat schoon
heid in een klein hoekje kan zit
ten.
Liefhebbers van beeldhouw
werk komen ook aan hun trek
ken op deze expositie. Van Joop
van Kxalingen zijn vier gipsen en
een terracottabeeldje te zien,
waaronder archaisch-Grieks aan
doende werken (zoals het 'Man
nelijk naakt') en beelden die van
een wat originelere, meer per
soonlijke visie getuigen (bijvoor
beeld 'Zittende vrouwenfiguur').
ANTOON ERFTEMEIJER
El Teatro del Arte Flamenco met
'Sangre Flamenca'. Gezien op 29 no
vember in de Leidse schouwburg.
LEIDEN - Oorspronkelijke fla
menco schijnt ook in Spanje, de
bakermat ervan, nauwelijks
meer te vinden te zijn. Onder
druk van de commercie is de oer
vorm in de loop der tijden steeds
meer verbasterd. El Teatro del
Arte Flamenco is één van dc
groepen die muziek en dans van
de flamenco tot een levende
kunst willen maken. Ze presen
teren de flamenco niet als folklo
re onder een glazen stolp, maar
op een voor het moderne theater
gestileerde manier. Hoogstand
jes van solisten en groep zijn in
gepast in een groter raamwerk.
In 'Guernica Flamenco', dat
voor de pauze wordt uitgevoerd,
komt dat het duidelijkst tot ui
ting. De dans vertelt het verhaal
van het bombardement van het
Baskische dorpje Guernica tij
dens de Spaanse burgeroorlog,
één van de eerste massaslachtin
gen vanuit de lucht. Het gelijkna
mige zwart-witte schilderij, dat
Pablo Picasso in 1937 maakte,
was de inspiratie voor de dans.
en is er tegelijk een eerbetoon
aan. De 'Guernica' mag pas sinds
het herstel van de democratie in
Spanje worden tentoongesteld.
Bij 'Guernica Flamenco' wordt
het schilderij op de achterwand
geprojecteerd. De dans toont hoe
de in het zwart geklede fascisten
dood en verderf zaaien, plunde
ren en vrouwen verkrachten; hoe
de dorpelingen zich op hen wre
ken en alles zijn einde vindt in
algehele chaos en vernietiging.
De flamenco als aanklacht tegen
de onrechtvaardigheid van het
leven. Een tijdens de dans voor
gedragen gedicht van Miguel
Hernandez maakt het nog aan
grijpender.
Het 'Ritual Flamenco' dat na
de pauze wordt gebracht, laat
veel meer dansvuurwerk zien.
Het enige theatrale element zijn
hier de lange kettingen, waarmee
aan het begin ritmisch en kei
hard op de vloer wordt geslagen.
De dansers wikkelen zich vervol
gens in de kettingen. Ook een ha
mer en aambeeld, die soms als
slaginstrument worden gebruikt,
verwijzen naar ketenen, die wor
den verbroken.
Het Ritual is verder een staal
kaart van de flamenco. Twee van
de mannelijke dansers tonen
hun solistische kwaliteiten. De
eerste valt op door zijn majes
tueuze houding, de tweede door
verbazend snelle voetroffels. Ma-
ricarmen Garcia, de artistiek
leidster van het gezelschap, laat
de prachtige slangachtige arm
bewegingen zien, die deel uitma
ken van de flamenco. De solo's
laten iets doorschemeren van het
karakter van de danser.
Het duet van zanger José 'El
Chaqueton' Diaz, een zwaarlijvi
ge verschijning met een intense
stem, met eerste gitarist Juan
Maya Marote doet het vuur hoog
oplaaien. Alsof de dansers nu
eerst worden bezocht door hun
'duende', het duiveltje dat bij fla
menco-artiesten voor de inspira
tie moet zorgen.
Een indrukwekkend program
ma van vakbekwame artiesten,
die je het gevoel geven iets van
de sfeer van echte flamenco mee
te hebben gemaakt. Met als enige
minpunt dat de geluidsappara
tuur een deel van het timbre van
gitaren en zang verloren liet
gaan.
ARIEJAN KORTEWEG
