Onenigheid in
kabinet België
Chinese communisten gaan nu
ook hun ledenlijst zuiveren
CVP wil plaatsing kruisraket uitstellen
Uitspraak Int. Hof
nederlaag Reagan
Engelse
diplomaat
in India
vermoord
Chilenen protesteren
onder staat van beleg
DINSDAG 27 NOVEMBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
Nieuwe president van Uruguay
MONTEVIDEO (ANP/DPA) - Uru
guay is zondag na bijna 12 jaar mi
litaire dictatuur teruggekeerd naar
de democratie. Voor het eerst sinds
13 jaar werden in het Zuidameri-
kaanse land weer verkiezingen ge
houden. Ze werden een overwin
ning voor de centrum-rechtse Co-
lorado-partij met als presidents
kandidaat Julio Maria Sanguinetti.
Deze 48-jarige advocaat zal op 1
maart van het volgend jaar in func
tie treden.
Julio Maria Sanguinetti heeft
vooral het afgelopen jaar bewezen
een politicus te zijn met veel in
zicht in de gecompliceerde verhou
dingen in Uruguay. Hij heeft ook
bewezen dat hij beschikt over de
gave 'onverenigbare' partijen te
verenigen. Zijn overwinning heeft
hij, zo zeggen waarnemers, hoofd
zakelijk te danken aan zijn hou
ding tegenover de militairen bij het
overleg over de terugkeer naar de
democratie.
Sanguinetti was een van de be
langrijkste figuren bij de sluiting
in juli van het democratiseringsak-
koord met het militaire bewind.
"Wij streven naar oplossingen en
niet naar conflicten. Het belang
rijkste is de weg uit de tunnel te
vinden", zo heeft hij tijdens de ver
kiezingscampagne herhaaldelijk
benadrukt. Daarmee reageerde hij
op critici die hem ook verweten
geen algemene amnestie voor poli
tieke gevangenen te hebben geëist.
Het heeft hem kennelijk niet al te
veel stemmen gekost dat hij in de
campagne "vriend van de militai
ren en van de Verenigde Staten"
werd genoemd.
Julio Sanguinetti
De kiezers in Uruguay hebben in
Sanguinetti kennelijk de politicus
gezien die het best in staat is het
land te leiden tijdens de eerste fase
van de democratie. De nieuwe re
geerders worden meteen gecon
fronteerd met enorme economi
sche problemen.
Sanguinetti werd op 6 januari
1936 in Montevideo geboren. Op
26-jarige leeftijd werd hij voor de
eerste maal gekozen als afgevaar
digde naar het Congres. In 1966 en
1971 werd hij herkozen.
Tweemaal is de journalist en ad
vocaat Sanguinetti minister ge
weest. Van 1969 tot 1971 was hij
minister van industrie en handel.
Van 1972 tot de staatsgreep in 1973
was hij minister van cultuur en ar
beid.
Sinds 1975 bekleedt hij een func
tie bij de Unesco. Hij is voorzitter
van de raad voor de ontwikkeling
van het boek in Latijns-Amerika.
PEKING (AFP/UPI/Rtr.) - Als
tweede fase van de vorig jaar be
gonnen „rectificatie" gaat de Chi
nese communistische partij haar
totale ledenlijst doorlichten. Doel
is de tegenstanders van sterke man
Deng Xiaoping, die nog op de lijn
van zijn voorganger Mao zitten, te
lozen, zo zeggen waarnemers in de
hoofdstad Peking.
„Van hoog tot laag zullen alle
veertig miljoen leden de komende
twee jaar worden onderworpen
aan een herselectie en zullen ze
zich opnieuw moeten inschrijven",
aldus een brochure van het centra
le partijcomité. Het gaat bij de zui
vering om vooral de 17 miljoen le
den die tijdens de culturele revolu
tie (1966-76) tot de partij toetraden.
Toen was het belangrijker dat ze
recht genoeg in de leer waren, dan
dat ze bekwaamheid en kennis
hadden.
In de eerste fase, die in oktober
1983 begon, is met name de bezem
gehaald door de centrale en plaat
selijke partij-organen en de strijd
krachten. De tweede fase betreft
vooral de basis. Het officiële pers
bureau Nieuw-China spreekt van
„schadelijke elementen die mis
drijven of grove fouten hebben ge
maakt tijdens de Culturele Revolu
tie, of corrupt zijn geworden".
Volgens het partijblad Renmin
Ribao (Volksdagblad) moet de rec-
tificatiecampage leiden tot verbe
tering van de politieke kwaliteit
van de leden, handhaving van de
partijdiscipline en zuivering van
de partij-organen.
Deng en veel andere partijleiders
hebben buitenlandse investeer
ders die ze warm proberen te ma
ken voor China keer op keer verze
kerd dat de Culturele Revolutie
voorgoed verleden tijd is. De lo
pende zuivering moet dat onder
strepen. Maar de nadruk ligt op be
rouw en zelfkritiek en een zuive
ring naar het Russische voorbeeld
wordt het niet.
Afgelopen juli verklaarde secre
taris-generaal Hu Yaobang dat tot
dusver 3.000 leden uit de partij zijn
gezet en dat uiteindelijk 40.000 le
den hun lidmaatschap zullen ver
liezen. De leden moeten schrifte
lijk getuigenis afleggen en moeten
de kans krijgen zich te verdedigen.
Ze mogen getuigen te hulp roepen
en eventueel beroep bij hogere par
tij-organen aantekenen.
De leden die hun lidmaatschap
niet waard blijken krijgen de tijd
om terug te komen van hun dwa
lingen. Maar degenen die grove
fouten hebben begaan of ondanks
(heropvoeding en hulp geen be
rouw tonen zullen zwaar gestraft
worden. „Omdat de meeste leden
hun werk goed doen, zal vooral
worden gelet op hun ideologische
zuiverheid", aldus de partijbrochu
re.
BOMBAY (Rtr.) - De Britse vice—
Hoge Commissaris in Bombay,
Percy Norris, is vanochtend dood
geschoten toen hij óp weg was naar
zijn werk. Dat heeft een woord
voerder van het Hoge Commissa
riaat bekendgemaakt. Volgens de
woordvoerder waren drie schoten
op Norris afgevuurd. Een ervan
raakte hem in het hart en een in het
hoofd.
Volgens de eerste berichten
werd de 56-jarige Norris beschoten
toen hij zijn huis verliet. Hij over
leed aan zijn verwondingen in het
ziekenhuis.
Het is niet direct duidelijk of
achter de moord politieke motie
ven schuilgaan. De enige recente
wrijving tussen Groot-Brittannië
en India ontstond naar aanleiding
van een uitzending van de Britse
radio. Deze liet een in Londen le
vende sikh-leider aan het woord
die zich enthousiast toonde over de
moord op premier Indira Gandhi.
De BBC heeft voor de uitzending
excuses aangeboden en premier
Thatcher zei het gebeuren te be
treuren. De Britse premier liet te
gelijkertijd weten niet tegemoet te
kunnen komen aan de Indiase eis
op te treden tegen militante sikhs
in Londen, zolang deze de wet niet
overtreden.
1980 is afgesproken. De socialisten,
die tegen plaatsing zijn, stoken het
vuurtje op door te benadrukken
dat nu een meerderheid in de Bel
gische politiek tegen plaatsing in
maart is.
CVP-voorzitter Frank Swaelen
verklaarde gisteren deze kwestie
een kabinetscrisis waard te vinden,
maar zei 'niet te willen dreigen'. Hij
noemde de zaak echter van zo
groot belang voor de CVP, dat hij
niet wil uitsluiten dat de CVP hier
om uit de regering treedt. PW-
voorzitter Guy Verhofstadt zei
daarop dat de CVP met deze 'laag
bij de grondse politiek' uit electo
rale overwegingen 'bewust of on
bewust ook uitvoering van het eco
nomische beleid van de regering
onmogelijk dreigt te maken'.
Volgens de liberalen druist het
CVP-standpunt in tegen het kabi
netsbesluit van september 1980.
Toen werd afgesproken dat de Bel
gische regering elk half jaar zijn
houding ten aanzien van plaatsing
opnieuw zou vaststellen in het
licht van de ontwapeningsbespre
kingen. Zou er een akkoord zijn,
dan zou België niet plaatsen. Bij
beperkt akkoord zou ook be
perkt geplaatst worden, en bij het
ontbreken van een akkoord zou in
maart 1985 met de plaatsing van 48
raketten worden begonnen.
CVP en PW verschillen van me
ning over het belang van de nieu
we besprekingen in Genève. Swae
len sprak van 'een belangrijk
nieuw feit', terwijl de liberale vice-
premier Jean Gol zei 'aanmerkelijk
minder optimistisch te zijn', hoe
wel hij.de hervatting van het over
leg wel 'een lichtpunt' noemde.
Volgens Gol zal straks in Genève
geen sprake zijn van onderhande
lingen over de kruisraketten. Hij
noemde het „naief te veronderstel
len dat de Sowjet-Unie nu weer
aan de onderhandelingstafel zou
willen gaan zitten. De Russen heb
ben de deur dicht gegooid en zijn
zelfs doorgegaan met het plaatsen
van SS-20's". Hij waarschuwde de
CVP niet met vuur te spelen en
niet lichtzinnig te coalitie in gevaar
te brengen.
De liberalen vinden dat altijd in
maart, voorafgaande aan de plaat
sing, nog bekeken kan worden of
alsnog uitstel wenselijk is, in het
licht van wat in Genève gebeurt.
Gol wil bovendien eerst zien wat
het bezoek van premier Wilfried
Martens en minister van buiten
landse zaken Leo Tindemans (bei
den CVP'ers) aan president Rea
gan, medio januari, oplevert.
Swaelen echter noemde het
CVP-standpunt, dat maandag in
een vergadering van het partijbu
reau werd vastgesteld, „de voort
zetting van het CVP-beleid terzake
van de afgelopen jaren". Uitstel
van plaatsing kan „een signaal van
goede wil naar de Sowjet-Unie
zijn", aldus Swaelen.
De CVP vindt dat het doorgaan
van de werkzaamheden aan de ba
sis in Florennes uitstel van het
plaatsingsbesluit niet in de weg
staat. Het besluit om te bouwen is
nog geen besluit om ook te plaat
sen, aldus Swaelen. De bouw kan
elk ogenblik worden opgeschort.
De socialistische voorman Karei
van Miert eist dat de bouw wordt
stopgezet.
Het geruzie tussen christen-de
mocraten en liberalen heeft behal
ve met de raketten ook van alles te
maken met de voor volgend jaar
voorziene algemene verkiezingen.
De PW verweet de CVP gisteren
alvast op verkiezingstournee te
zijn. Feit is dat de CVP twee jaar
geleden veel aanhang verloor toen
zij zich achter het besluit opstelde
om onder ongewijzigde omstan
digheden in 1985 te plaatsen.
DEN HAAG (ANP) - De uitspraak
van het Internationaal Gerechtshof
dat het bevoegd is om een uit
spraak te doen inzake de kwestie
Nicaragua-VS is een bevestiging
van zijn oordeel in mei toen het
voorlopige maatregelen uitvaar
digde en de VS gelastte hun activi
teit tegen Nicaragua stop te zetten.
De Amerikaanse woordvoerders
hebben tijdens de pleidooien te
vergeefs geprobeerd deze voorlopi
ge uitspraak te ontkrachten. Het
oordeel kan worden beschouwd
als een grote tegenslag voor de po
litiek van de regering-Reagan in
Midden-Amerika.
De officiële Amerikaanse verte
genwoordiger Davis Robinson
toonde zich na afloop "teleurge
steld" over de uitspraak. De VS
blijven volgens hem van mening
dat zij zeer "steekhoudende argu
menten" hebben gepresenteerd en
dat "zonder enige twijfel duide
lijk" is dat Nicaragua "met opzet"
nooit formeel de jurisdictie van het
Hof heeft erkend. Hij zei te blijven
geloven dat het Hof niet "het juiste
forum" is om deze zaak te behan
delen en om een bijdrage te leve
ren aan de oplossing van een regio
naal conflict.
Op de vraag wat de VS nu gaan
doen wilde hij geen commentaar
geven en volstond hij met de op
merking dat de omvangrijke uit
spraak eerst bestudeerd moet wor
den. Washington heeft altijd te
kennen gegeven zich te zullen hou
den aan uitspraken van het Inter
nationale Hof, ook al vallen ze niet
in zijn voordeel uit.
Aan Nicaraguaanse zijde bleek
het tijdens de procedure getoonde
zelfvertrouwen en optimisme ge
rechtvaardigd. Ambassadeur Car
los Arguello Gomez zei zeer blij te
zijn met de uitspraak. In een reac
tie op de opmerking van Robinson
dat het Hof niet het juiste orgaan
is, zei hij dat hij "niets heeft toe te
voegen aan een unanieme beslis
sing van zoveel internationale
rechters uit de gehele wereld".
BRUSSEL - De Belgische rege
ringscoalitie van christen-demo
craten (CVP) en liberalen (PVV) is
in ernstige problemen geraakt over
de kruisrakettenkwestie. Aanlei
ding is de hervatting, begin janua
ri, van het ontwapeningsoverleg
tussen de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie.
De Belgische regering beslist in
december of de plaatsing van 48 ra
ketten op de basis Florennes me
dio maart definitief zal beginnen.
door
Hans de Bruijn
De CVP heeft het kabinet-Mariens
nu echter, tot woede van de libera
len, opgeroepen dit besluit met
minstens een halfjaar uit te stellen.
De christen-democraten willen
eerst afwachten waar het overleg
in Genève tussen de ministers Gro-
miko (SU) en Shultz (VS) toe leidt.
De liberale partij vindt echter dat
het gesprek tussen de beide groot
machten geen werkelijk nieuw
licht op de kruisrakettenkwestie
werpt, en eist dat in december tot
plaatsing wordt besloten, zoals in
BRUSSEL (GPD) - Voor de zesde maal in bijna twee maanden is giste
ren in België een bomaanslag gepleegd door de 'Communistische Strijden
de Cellen' (CCC). Doelwit was dit keer een tweetal radiomasten bij de
luchtmachtbasis van Bierset, vlak bij Luik.
Tussen half drie en drie uur maandagochtend ontploften de bommen,
waarna de twee tientallen meters hoge masten als luciferhoutjes afknap
ten. Niemand werd bij de aanslag gewond, ondanks de nabijheid van
enkele woningen en een autoweg. Enkele militaire gebouwen naast de
masten werden al enige tijd niet meer gebruikt.
Een van de masten was in gebruik als communicatiestation voor het
civiele gedeelte van het vliegveld van Bierset, de andere had een militaire
bestemming. Volgens de autoriteiten heeft de ontploffing echter niet geleid
tot een ernstige verstoring van de communicatie, omdat reserve-materieel
direct kon worden ingeschakeld.
De aanslag werd maandagmorgen opgeëist door de CCC. Een man be
zorgde een brief van zes kantjes bij het Luikse dagblad La Meuse. In de
brief werd als reden voor de aanslag aangegeven dat Bierset een basis is
voor de Mirage-V jachtbommenwerpers van de Belgische luchtmacht die
onder NAVO-commando staan. (fotoANP)
SANTIAGO (AFP/UPI) - Chileense
vakbonden en oppositiepartijen
hebben, ondanks het feit dat sinds
6 november in heel Chili de staat
van beleg werd afgekondigd, de
bevolking opgeroepen vandaag en
morgen deel te nemen aan de 12-de
„protesta".
Gisteren hebben leger en politie
nog acties gehouden om de pro-
testdagen te voorkomen. Officieel
is de actie van het leger „preven
tief' en zullen de'„asociale elemen
ten" naar Pisagua wordeh ge
stuurd, een havenstadje 2000 km
ten noorden van Santiago, waar de
afgelopen dagen ongeveer 450
mensen naar toe zijn gezonden.
Sinds het begin van staat van beleg
zijn honderden mensen gearres
teerd tijdens razzia's van het leger
in volkswijken in de grote steden.
Volgens een officieel communi
qué raakten gisteren in Santiago
zes mensen gewond door kogels
van het leger. Het zou gaan om in
zittenden van een auto, waarvan de
chauffeur een stopteken van een
controlepost zou hebben gene
geerd. In de stad Arica, 2000 kilo
meter ten noorden van Santiago,
hebben studenten betoogd toen
president Pinochet daar aankwam
voor een bezoek van vijf dagen.
Volgens ooggetuigen wierpen on
geveer 400 studenten barricaden
op bij de universiteit en een mili
taire basis. De politie maakte ge
bruik van traangas om hen te ver
spreiden. Volgens bronnen in Ari
ca hebben troepen afgelopen
weekeinde verschillende acties uit
gevoerd in de stad en zijn elf men
sen naar het gevangenkamp in Pi
sagua gestuurd.
Vijf Chileense mijnwerkers die
zijn ontslagen zijn gisteren de Ne
derlandse ambassade in Santiago
binnengedrongen. Zij zijn voor on
bepaalde tijd een hongerstaking
begonnen om kracht bij te zetten
aan hun eis dat zij hun werk terug
krijgen. Zij waren ontslagen omdat
ze in juni 1983 hadden meegedaan
aan een stakingsactie.
