Minder gekort in
zwakzinnigenzorg
Integratieproject
zigeuners mislukt
Meevaller door niet besteed geld
Schadevergoeding voor
schoonmaak bodem
Walrus-zaak: aftreden
Van Houwelingen geëist
STAAT DER NEDERLANDEN
fRIJDAG 23 NOVEMBER 1984
izmra
DEN HAAG (ANP/GPD) De zwakzinnigeninrichtingen zullen volgend jaar waarschijn
lijk niet worden getroffen door de eerder aangekondigde, extra bezuiniging van 1 pro
cent. Staatssecretaris Van der Reijden (volksgezondheid) zei gisteren in de Tweede Ka
mer, dat de extra bezuiniging - een bedrag van 18 miljoen gulden - waarschijnlijk volledig
kan worden gecompenseerd.
In de eerste plaats krijgt de zwak
zinnigenzorg tien miljoen gulden
uit de zogenoemde ancienniteits-
bijdrage voor 1984. Verder komt er
'een aantal miljoenen' uit een be
drag van dertig miljoen gulden dat
is vrijgekomen doordat de algeme
ne ziekenhuizen minder hebben
gekost dan was verwacht.
De staatssecretaris zei tijdens de
afwikkeling van de begroting van
volksgezondheid van plan te zijn
de Nationale Ziekenhuisraad te
vragen het bedrag over te brengen
naar de sectoren die het meest in
de knel zitten.
In dat gesprek zal hij zich overi
gens niet beperken tot volgend
jaar, zei hij. Er zal ook worden ge
sproken over de budgetten die de
ziekenhuizen en inrichtingen krij
gen toegewezen. Volgens Van der
Reijden zijn er op dat gebied pro
blemen gerezen met het budgette
ringssysteem. Voor 1985 en 1986
was al een korting afgesproken van
1 procent voor de algemene zieken
huizen en 2 procent voor verpleeg
huizen en zwakzinnigeninrichtin
gen. Nu blijkt dat algemene zie
kenhuizen een positief saldo van
26 miljoen overhouden, terwijl de
verpleeghuizen en zwakzinnigen
inrichtingen 26 miljoen tekort ko
men. Volgens Van der Reijden
doet deze situatie, waarbij laatstge
noemde inrichtingen kennelijk
'Dierenbeschermer'
Van der Reijden
DEN HAAG (ANP) - De Ne-
derlandse Vereniging tot Be
scherming van Dieren heeft
staatssecretaris Van der Reij
den (WVC) bedacht met het
predikaat „Dierenbeschermer
van 't jaar". Van der Reijden,
onder meer verantwoordelijk
voor het dierproevenbeleid,
heeft een aanzet gegeven tot
een meer diervriendelijk be
leid, aldus de vereniging.
De „Dierenbeschermer van 't
jaar" in 1983, Europees-parle
mentslid E. Woltjer, zal Van der
Reijden op de algemene verga
dering van de vereniging, zater
dag 1 deèember in Utrecht, de
bijbehorende onderscheiding
uitreiken.
Moties van de oppositie over de
werkgelegenheid in ziekenhuizen,
waar geld is blijven liggen en waar
volgens de PvdA'er Wöltgens ar
beidsplaatsen niet zijn ingevuld,
werden door de staatssecretaris
ontraden. Hierover komt het kabi
net in januari met een standpunt.
Evenmin voelde hij iets voor een
PvdA-motie waarin werd gevraagd
onbestede gelden voor bouwactivi
teiten in de gezondheidszorg als
nog in te zetten.
Van der Reijden zei dat minister
Ruding (financiën) voor een half.
miljard extra bouwvolume heeft
toegestaan, waardoor er in de ge
zondheidszorg op termijn wat
meer kan worden gebouwd. Dat
bedrag kan worden besteed in de
periode 1985-'90.
Nieuw stelsel
minder voorrang krijgen, zich al ja- ziekeilfoilds
opgeschort tot
uiterlijk 1 juli
Daarbij komt dat in de zwakzin
nigenzorg het aantal bedden sterk
is gestegen en de bezettingsgraad
hoog is: 98 procent. Van der Reij
den heeft de indruk dat bij de ster
ke groei in deze sector het manage
ment in een aantal inrichtingen is
achtergebleven.
DEN HAAG (GPD) - Eventuele schadevergoedingen die het rijk op
strijkt in processen tegen bodem vervuilers komen ten goede aan de
schoonmaak en gaan niet, zoals gebruikelijk, naar de schatkist. De ge
meenten die financieel aan de opruiming van hun gifbelten moeten mee
betalen, maken dan grote kans hun geld terug te krijgen.
Minister Winsemius (milieubeheer) zei gisteren in de Tweede Kamer
dat hij hierover overeenstemming heeft bereikt met zijn collega Ruding
(financiën). Met het akkoord wordt tegemoet gekomen aan de wens van
de Tweede Kamer.
Gisteren werd ook bekend dat het rijk het bedrijf Aagrunol in Gronin
gen voor de rechter zal dagen in verband met de ernstige vervuiling van
een terrein aan het Winschoterdiep. Het is het vierde proces dat het rijk
op dit gebied aanspant. Er lopen al zaken tegen Philips, dat gif stortte in
Stadskanaal, Duphar Amsterdam, dat verantwoordelijk is voor de dioxi
nevervuiling in de Volgermeerpolder, en tegen Shell, dat de bodem in
Gouderak zwaar verontreinigde.
Minister Winsemius komt volgend jaar mei met een nota over de scha
devergoeding. Hij kondigde dat aan na aandrang van vrijwel de gehele
Tweede Kamer. De Kamer wil een versoepeling van de huidige regeling
voor schadevergoeding aan particulieren. De CDA'er Lansink noemde de
bestaande mogelijkheden 'een wassen neus'.
Het verkrijgen van schadevergoeding voor mensen die op een gifbelt
blijken te wonen, is een ingewikkelde materie die ook de overheid hoofd
brekens bezorgt. Winsemius stelde zich gisteren voorlopig nog op het
formele standpunt dat een ieder zich in de processen kan voegen als hij
meent recht te hebben op meer schadevergoeding dan hij al van de over
heid krijgt.
Maar de processen hebben nog niets opgeleverd, terwijl de sanering
van 1000 gevaarlijke gifstorten mede wegens geldgebrek moet worden
uitgesmeerd over 15 jaar in plaats van de oorspronkelijk verwachte vijf de particuliere) blijven ongewij-
jaar. De oppositie sprak daarom gisteren van het failliet van de bodemsa-
nering. Ook de regeringspartijen CDA en WD toonden zich niet geluk
kig met de vertraging, maar stemden desondanks in met de plannen van
Winsemius.
zigd. Dat is voor het eerst sinds 3
le jaren; in feite zou zelfs een da
ling mogelijk ziin.
HAARLEM (ANP/GPD) - Het ex
periment in Haarlem met wijkpoli-
tieteams loopt gevaar als minister
Rietkerk (binnenlandse zaken) zijn
plannen doorzet om het politie
korps de komende jaren met 43
mensen te verminderen.
Dat zei de Haarlemse hoofdcom
missaris T. Blom gisteren op een
persconferentie naar aanleiding
van de eerste resultaten van de
proef met wijkteams in zijn ge
meente. Hij baseert dit op een on
derzoek van het ministerie van bin
nenlandse zaken naar het effect
van de nieuwe wijkpolitie.
Het experiment begon april vo
rig jaar met drie politieteams. In ja
nuari volgend jaar komen er nog
eens vijf teams bij in de rest van de
stad. Voornaamste doel van deze
nieuwe opzet is de politie dichter
bij de Haarlemse bevolking te
brengen. De leden van de wijk
teams doen het zogenoemde basis
politiewerk, zoals verkeerstoe
zicht, surveillance en recherche.
Proef met
wijkpolitie
dreigt te
mislukken
Met deze nieuwe benadering wil
de Haarlemse politie meer aan
dacht besteden aan het terugdrin
gen van de kleine criminaliteit
(fietsendiefstal, inbraak, mishan
deling) en het wegnemen van
angstgevoelens bij de bevolking.
Uit een onderzoek is gebleken,
dat de kleine criminaliteit in het
gebied van de politieteams met
tien procent is gedaald, terwijl in
de rest van de stad dat percentage
juist met tien is gestegen. Ook ge
voelens van angst en onrust blii-
BERKEL-ENSCHOT (ANP) - Een
integratieproject voor een groep
van 45 zigeuners in de Brabantse
gemeente Berkel-Enschot is vol
gens burgemeester en wethouders
van die plaats volledig mislukt. De
schuld daarvan ligt, volgens het ge
meentebestuur, geheel bij de zi
geuners.
„Zij beschikken over onvoldoen
de wil en capaciteiten om in een
vaste woonplaats te verblijven. Er
bestaat geen enkele wil tot aanpas
sing, zodat de vraag gewettigd
lijkt, of de Nederlandse samenle
ving zich nog langer moet blijven
ontfermen over een dergelijke
groep", aldus B en W in een tussen
tijds uitgebracht evaluatierapport.
In het rapport stellen B en W dat
ook in de toekomst geen enkele
verbetering in de situatie te ver
wachten valt.
Als ze zich niet aanpassen hoe
ven de zigeuners die nu nog op een
lokatie in wisselwoningen verblij
ven er volgens B en W niet op te
rekenen, dat hen ooit nog een ste-
nen woning wordt aangeboden.
De reden voor B en W om zigeu
nergezinnen niet langer in wonin
gen tussen de andere dorpelingen
te huisvesten is, „dat de zigeuner
in geen enkel opzicht bereid is re
kening te houden met de belangen
van anderen. Begrijpelijk is dat bij
veel burgers de tolerantiegrens
laag is komen te liggen", aldus het
rapport.
Problemen die zich volgens B en
W voordoen zijn geluidsoverlast,
een slechte hygiëne in en om het
huis, crimineel gedrag, het niet vol
doen aan de leerplichtwet en het
gedurende lange periodes niet aan
wezig zijn in Berkel-Enschot. Dat
laatste heeft er inmiddels toe ge
leid, dat de gemeente van een aan
tal zigeuners de bijstandsuitkering
heeft stopgezet. De situatie op de
lokatie met wisselwoningen is in
de evaluatieperiode volgens B en
W dusdanig verslechterd, dat kan
worden gesproken van „verpaupe
ring".
„De verwaarlozing", aldus B en
W, „is terug te voeren tot het feit
dat de zigeuner niet bereid is, zelfs
niet ten eigen behoeve, de handen
uit de mouwen te steken. Men ziet
geen kans een woning op redelijke
wijze te bewonen".
Adjunct-directeur P. de Vries
van het Landelijk Woonwagen-
werk, die vanaf het begin bij het
zigeunerproject betrokken is, rea
geert verbolgen op het rapport.
„Zowel qua toonzetting als inhou
delijk is het een verhaal dat is ge
baseerd op stereotypen. Er wordt
niet gezegd hoe het nu verder
moet".
Aan het integratieproject van zi
geuners, begeleid en gefinancierd
door het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur, ne
men naast Berkel-Enschot, nog ne
gen andere gemeenten deel. Het
zijn de gemeenten Spijkenisse,
Lelystad, Veendam, Nieuwegein,
Oldenzaal, Gilze-Rijen, Ede, Epe
en Utrecht. Volgens een woord
voerder van het ministerie komen
er ook wel klachten vanuit deze ge
meenten (met name Veendam),
maar niet in die mate dat men er op
het ministerie vanuit gaat dat het
project is mislukt.
DEN HAAG (GPD) - Het nieu
we ziekenfondss'telsel zal later
worden ingevoerd dan de aanvan
kelijk beoogde datum van 1 janua
ri. Staatssecretaris Van der Reij
den mikt nu op uiterlijk 1 juli 1985.
Hij gaf gisteren tegenover de
Tweede Kamer toe, dat 1 januari
niet haalbaar is. Het wetsvoorstel
voor de nieuwe ziekenfondsverze
kering ligt nu bij de Raad van State
voor advies. Wannneer het bij het
parlement komt kon de bewinds
man niet zeggen.
In het nieuwe stelsel moet de be
jaardenverzekering worden opge
heven, alsook de vrijwillige verze
kering. Een omstreden punt in het
stelsel is dat een deel van de vrij
willig verzekerden naar de 'parti
culiere markt' moet: 750.000 men
sen, onder wie veel kleine zelfstan
digen en boeren. Tegen die overhe-
ving is groot verzet gerezen, onder
meer bij de adviesorganen.
CDA en PvdA hadden zich
woensdag al kritisch uitgelaten
over de plannen voor de nieuwe
ziekenfondsverzekering. De chris
ten-democraten kondigden aan dat
zij de inkomensgevolgen van de
plannen kritisch zullen bekijken.
Nu de wijzigingsvoorstellen later
aan bod komen verandert er voor
de verzekerden voorlopig niets, zei
Van der Reijden. De bejaarden
hoeven zich geen zorgen te maken,
alle premies worden bevroren op
het huidige peil. Ook de overige
ziektekostenpremies (waaronder
ken in de wijken met politieteams
sterker te zijn gedaald dan in de an
dere stadsdelen.
De onderzoekers van het minis
terie stellen dat bezuinigingen op
de personeelssterkte het voortbe
staan van het project onzeker ma
ken. Zij achtten de kans aanwezig
dat verder inkrimpen van het
Haarlemse korps de motivatie van
de mensen die de wijkteams moe
ten vormen gaat ondermijnen. Bin
nen de wijkteams moeten politie
mensen veel meer 's avonds en in
het weekeinde werken dan het ge
val is binnen de oude organisatie.
De werkdruk wordt alleen nog
maar groter als door bezuinigingen
met steeds minder mensen moet
worden gewerkt.
Toen de huidige wijkteams ge
formeerd werden klonken ook al
lerlei bezwaren vanuit het korps,
maar deze bezwaren zijn volgens
de onderzoekers nu aanzienlijk
minder dan voor en tijdens de in
voering.
Kanaries
omgekomen
door gebrek
aan zorg
SCHIPHOL (ANP) - In het
dierenhotel van het bedrijf Ae
ro Groundservices op Schiphol
zijn zeker 1000 kanaries door
gebrek aan verzorging omgeko
men tijdens een verblijf van
één week in transportkisten.
De dieren maakten deel uit
van een zending uit Senegal,
die op 16 november op Schip
hol arriveerde. Ze zaten in tien
kleine transportkistjes, die niet
geschikt zijn voor een verblijf
van meer dan enkele uren.
Sinds de aankomst hebben de
dieren vermoedelijk alleen wa
ter gekregen. De Nederlandse
handelaar die de dieren had be
steld, was niet op de hoogte ge
steld van de aankomst van de
kanaries.
Een inspecteur van de Lan
delijke Inspectiedienst van de
Dierenbescherming is gisteren
naar het bedrijf op Schiphol ge
gaan na een anonieme tip. Hij
zei zeker proces verbaal te zul
len opmaken tegen Aero
Groundservice, dat volgens
hem verantwoordelijk is voor
de verzorging van dieren die
daar verblijven.
Op de foto de inspecteur bij
een van de kooisen met dode
VOgels. (foto ANP)
DEN HAAG (GPD/ANP) - J.
Berghoef, secretaris van de Alge
meen Christelijke vereniging van
militairen, vindt dat staatssecreta
ris Van Houwelingen (defensiema
terieel) moet aftreden. Het naar
huis sturen van de marinetop naar
aanleiding van de zogenoemde
Walrus-affaire moet ook gevolgen
hebben voor de politieke top, zei
hij gisteren.
Ook de Vereniging Belangenbe
hartiging Zeemacht (VBZ) zet
vraagtekens bij het vertrek van de
chef marinestaf en bevelhebber
der zeestrijdkrachten vice-admraal
Hulshof. Deze gaat volgend jaar
met functioneel leeftijdsontslag,
terwijl normaal gesproken derge
lijke topfunctionarissen wordt ge
vraagd nog enige tijd te blijven.
Hulshof, de schout bij nacht Kool
en de directeur economisch beheer
bij de marine gaan volgend jaar al
ledrie met pensioen. Zij worden -
zij het niet officieel - verantwoor
delijk geacht voor de enorme kos-
tenoverschrijdingen bij de bouw
van twee Walrus-onderzeeboten.
De VBZ wil opheldering hebben
van minister De Ruiter over de
aangekondigde reorganisatie van
de marinetop. In deze ingewikkel
de zaak kan niet alleen de marine
top als zondebok optreden, aldus
woordvoerder Van Donkis van de
VBZ.
De voorzitter van de Nederland
se Officieren Vereniging, majoor S.
van Nugteren, zei vanmiddag op
de jaarvergadering van zijn vereni
ging, dat de militair de dupe wordt
van financiële stroppen als de Wal
rus-affaire en het NAVO-infra-
structuurfonds. Grote investerin
gen van Defensie liggen al voor ja
ren vast, maar het totale defensie
budget blijft ondanks de tegenval
lers beperkt. Dit betekent dat ge
zocht wordt naar bezuinigingen op
het personeel. Hij waarschuwde er
voor dat bij het verwerken van te
genvallers als het Walrus-project
het evenwicht tussen personeel en
materieel moet worden gehand
haafd, dan wel hersteld.
De defensiespecialist van de
PvdA in de Tweede Kamer Ste-
merdink zei gisteren dat de opvol
ger van vice-admiraal Hulshof,
schout bij nacht Brainich von Brai-
nich Felth, een gesloten man is die
in contacten met de politieke lei
ding in Den Haag zoveel mogelijk
informatie probeerde af te scher
men. Stemerdink maakte als
staatssecretaris van defensiemate
rieel Brainich mee ten tijde van het
tweede kabinet-Van Agt. Vice-ad
miraal Hulshof, aldus het PvdA-
kamerlid, was in contacten zeer
open.
Stemerdink deelt overigens de
mening van de defensiewoord
voerders van CDA en WD dat er
voor minister De Ruiter geen ande
re weg openstond dan Hulshof de
laan uitsturen.
ADVERTENTIE
"7K96 LENING 1084
PER 1991/20ÜÜ
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving op 27 november vastgesteld
volgens het tendersysteem
jaarlijks op 15 januari
in 10 jaarlijkse termijnen van 15 januari 1991 at
vervroegde aflossing is van 1995 af mogelijk tegen de koers van 103
27 november a.s van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
15januari1985
kosteloos bij banken en commissionairs
bedrag
koers
rente
aflossing
inschrijving
storting
prospectus
Koks legden thuis
voedselberg aan
ARNHEM (GPD) - Voor de Arn
hemse rechtbank stond gisteren
een zestal koks (van 20 tot en met
50 jaar) uit Nijmegen, Wychen,
Groesbeek en Huissen terecht om
dat ze jarenlang levensmiddelen
zouden hebben meegenomen uit
de keuken van de luchtmachtka
zerne Limos in Nijmegen. De mo
tieven om thuis een voedselberg
aan te leggen liepen nogal uiteen.
Een 38-jarige kok stelde: „Al ja
ren leef ik onder de dreiging van
atoomwapens. Mijn huis het ik
voor tienduizend gulden beveili
gen. Als de bom ooit valt wil ik
mijn woning hermetisch kunnen
afsluiten en allen die er in verbe
ven beschermen tegen radioactie
ve straling. Het kan weken duren
voordat die straling verdwenen is.
In die tijd moeten we zien te over
leven. Daarom heb ik een voedsel
voorraad aangelegd. Alles was
houdbaar".
Een van zijn collega's stelde "dat
het zo gemakkelijk werd gemaakt
om iets mee te nemen". Een admi
nistratie van de voedselvoorraad
werd niet bijgehouden. Een andere
verdachte voerde aan dat hij finan
ciële moeilijkheden had en daarom
het een en ander had meegeno
men. Een derde stelde dat hij wel
spullen moést meenemen. ,,/Üs ik
het niet had gedaan, zou ik een ge
vaar zijn geweest voor de anderen.
Ik had ze kunnen verraden".
De officier van justitie eiste straf
fen uiteenlopend van acht weken
cel (waarvan drie voorwaardelijk)
tot twee en vier weken en geldboe
tes van duizend en vijftienhonderd
gulden. Uitspraak over twee we
ken.
DEN HAAG - Een rechtzitting van het Internationale Hof van Justitie in
het Haagse Vredespaleis werd gisteren onderbroken voor een speciale ge
beurtenis. De Libanese ambassadeur in ons land, Stetie, bood een ceder
boom aan het nationale symbool van Libanon) uil dank voor de inspan
ningen van de Verenigde Naties voor zijn door burgeroorlog geteisterde
land. De bom werd geplant door hofpresident Elias (links). Ambassadeur
Stetie rechtskijkt toe. roto anp»
Overheid gaat
niet-rokers
beschermen
DEN HAAG (ANP) - De overheid
wil de niet-roker wettelijk bescher
men. Voor overheidsgebouwen en
instellingen voor gezondheidszorg,
welzijn en onderwijs komt er een
verpolichting om maatregelen te
nemen ter voorkoming van hinder
door het roken. Die verplichting
zal moeten worden opgenomen in
de nieuwe tabakswet.
Dit blijkt uit het gisteren bij de
Tweede Kamer ingediende voor
stel van de staatssecretarissen Van
der Reijden (volksgezondheid) en
Van Zeil (economische zaken) ter
beperking van het tabaksgebruik
en ter bescherming van de niet-ro
ker. Verder wordt voorgesteld de
verkoop van tabaksprodukten in
inrichtingen voor gezondheids
zorg, welzijn en onderwijs te ver
bieden.
Het voorstel van een interdepar
tementale commissie het aantal
verkooppunten drastisch te beper
ken, zijn in de ontwerp-regeling
niet overgenomen. Als argument
daarvoor wordt aangevoerd, dat dit
het midden- en kleinbedrijf zou
schaden.
Ook het advies van de commissie
om te komen met een verbod op de
verkoop van tabaksprodukten aan
jongeren beneden de 16 jaar is niet
overgenomen. Volgens de be
windsheden kleven hieraan te veel
bezwaren. Zo'n verbod is volgens
hem makkelijk te omzeilen; boven
dien is de controle moeilijk.
Uitgangspunt van de nieuwe
wettelijke regeling is dat de geva
ren voor de volksgezondheid die
aan het roken zijn verbonden, moe
ten worden verminderd. Beide
staatssecretarissen menen dat het
effect van de nu voorgestelde
maatregelen niet gering zal zijn. Ze
erkennen dat het roken niet op stel
en sprong uit onze maatschappij
kan worden verbannen. De nu
voorgestelde maatregelen zeggen
zij te beschouwen als een stap op
de weg om „de diep gewortelde en
sociaal nog steeds tot op grote
hoogte geaccepteerde rookge
woonte uit de maatschappij te
doen verdwijnen".
Huisartsen
grepen niet
in bij incest
GRONINGEN (ANP) - Officier van
justitie mr. H.T. van Voorst heeft
gisteren tijdens een zitting van de
rechtbank in Groningen fel uitge
haald naar enkele huisartsen uit
Stadskanaal. Dat gebeurde tijdens
de strafzaak tegen de 58-jarige F.B.
uit Musselkanaal, die bekende dat
hy meer dan zeven jaar lang incest
heeft gepleegd met zijn kleindoch
ter. De incestueuze relatie was be
gonnen toen het meisje acht jaar
was.
Volgens de officier van justitie
zijn de huisartsen van de familie ja
renlang van deze situatie op de
hoogte geweest en hebben zij geen
enkel signaal naar een hulpverle
nende instantie gegeven, of zelf
een poging ondernomen in te grij
pen. „Een schandalige zaak", aldus
de officier „omdat juist zij als eerst
verantwoordelijken hier aan de bel
hadden moeten trekken."
B. was sinds de scheiding van de
ouders van zijn kleindochter toe
ziend voogd over het kind. Toen de
moeder in 1981 overleed, werd een
zoon van de verdachte belast met
de voogdij. Ook hij stond in dezelf
de zaak terecht, omdat hij gemeen
schap met het meisje heeft gehad
toen zij nog minderjarig was.
De officier eiste tegen F.B. twee
en een half jaar cel, tegen de 30-
jarige H.B. luidde de eis zes maan
den voorwaardelijk.
De rechtbank doet op 6 decem
ber uitspraak.
ADVERTENTIE
WOLKERS
JAN WOLKERS
De
onverbiddelijke tijd
De nieuwe roman
Aangrijpend
f22,50 paperback
f34,50 gebonden
in de boekhandel
BIJ DE BEZIGE BIJ
