PAGINA 10
RADIO-TV
MAANDAG 19 NOVEMBER 1984
TELEAC
18.30 Engels in het basisonderwijs (EIBO), les 8
AVRO
19.00 Televizier magazine, actualiteiten-magazine
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.28 Reis om de wereld in 80 vragen, spelpro-
gramma gepresenteerd door Pim Jacobs
21.30 Marco Polo, vijfdelige avonturenserie van
Giuliano Mantaldo. Afl. 1: In 1271 vertrok
Marco Polo (Ken Marshall) samen met zijn
vader (Denholm Elliot) en diens broer (Tony
Vogel) vanuit Venetië naar Azië. Marco was
de eerste die uitvoerige beschrijvingen heeft
gegeven van het Verre Oosten. Hij deed dit
tijdens zijn gevangenschap in Genua in 1298
23.05 Karei van de Graaf, een actueel, informatief
programma waarin Karei van de Graaf praat
met mensen die in het nieuws staan of
maken
NOS
23.50 Journaal
23.55 Nieuws voor doven en slechthorenden
Dinsdag
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS-NOT
10.00 Asjemenou, afl. 3
10.30 Erfelijkheid, afl. 4: Stambomen
11.00 De V.S. Vandaag, afl. 3: Middenwesten: Laf
ayette County
11.30 Cre-actief, afl. 2: Cre-actief met glas
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS-NOT
14.30 Mag ik meedoen? Afl. 3: De verloren munt
RVU
15.00 Door dik en dun, serie over uiteenlopende
vriendschappen. Afl. 5
KRO
15.30 Holiday Island, Australische serie. Afl.21:
Rechercheur Faraday en zijn vrouw komen
een tijdje in het hotel logeren. Mrs. Muldoon
krijgt eindelijk de waarheid van Neil en An
gela te horen
16.15 Zeker weten, populair wetenschappelijk pro
gramma, waarbij ook de kijkers aan bod ko
men
16.40 KRO's Tekenfilmfestival. Met: Precious
Pupp, Tom en Jerry en Hillbilly Bears
17.00 KRO's Middag-Editie, vanuit'de Brandpunt
studio presenteren Aad van den Heuvel en
Han van der Meer het nieuws van deze dag
17.30 Journaal
KRO
17.40 KRO's Middag-Editie, vervolg
NOS
18.10 Staatsloterij
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Joegoslaven
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
HUM. VERBOND
19.12 Kwartslag. Vaders in de war (2), documentai
re-serie over incestueuze verhoudingen bin
nen het gezin. Vandaag een gesprek met de
Amerikaanse psychotherapeut Al Pesso
NCRV
19.27 Ja, Natuurlijk, programma over natuur en na
tuurbehoud, met aandacht voor de tuin, na
tuurfilms, actualiteiten en wetenswaardighe
den op natuurgebied
20.45 Maggie Forbes, Engelse politieserie. Afl. 4:
Hondsdolheid. Twee vrouwen bevrijden een
hond uit een laboratorium voor dierproeven.
Ze weten echter niet dat het dieren een alles
behalve onschuldig speelkameraadje voor
hun kinderen is
21.35 Rondom Tienen op de schutting schreef
ze: Mama is dood. Henk Mochel praat in de
studio met kinderen
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag vandaag
23.00 NieuWs voor doven en slechthorenden
TELEAC
23.05 Kind en basisschool, les 1
Dinsdag
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
EO
15.30 Vrouw-zijn, portret van de Amerikaanse
schrijfster Elisabeth Elliot, die nadat haar
man in 1956 in Ecuador vermoord werd
spreekbeurten houdt over onderwerpen die
met het vrouw-zijn te maken hebben
16.00 De Waltons, Amerikaanse serie. Afl.: Ver
vreemd van elkaar. Vera en Wayne zijn na
hun trouwen naar de stad vertrokken. Vera
kan niet aarden en gaat terug naar de Wal
tons
16.50 God is toch sterker. Afl.: Mopperen op God
(Mozes in de woestijn). Verhalen uit de bijbel
voor kinderen en volwassenen, getekend
door kinderen uit 25 verschillende landen
FEDUCO
17.45 Open universiteit: Economie en markt
Ken Marschall als Marco Polo.
Marco Polo
De AVRO vertrekt vanavond
met Marco Polo richting China.
De tocht gaat vijf maandagavon
den duren in anderhalf uur du
rende afleveringen van een Ita
liaans-Amerikaanse monsterpro-
duktie.
De tv-serie schetst het leven
van Marco Polo (1254-1324) die
als zeventienjarige jongen met
zijn vader en oom naar het verre
(foto ANP»
wereldrijk van Koebilai trok en
pas na ruim twintig jaar in zijn
vaderstad Venetië terugkeerde.
De rol van Marco Polo wordt
gespeeld door Ken Marshall en
de Chinese acteur Ying Ruo
Cheng vervult de rol van de
Groot-Khan. Verder spelen dui
zenden figuranten mee en onge
veer 250 acteurs en actrices, on
der wie Burt Lancaster en Ann
Bancroft, John Houseman, John
Gielgud en Derholm Elliot. (Ne
derland 1, 21.30 uur).
V. d. Graaf
De Karei van der Graaf-show
gaat maandag over het voorkó
men van infecties door het ge
bruik van condooms. Van der
Graaf spreekt verder met de
astroloog Venker, die volgens
het KNMI zeer opvallende
weersvoorspellingen doet en - in
het kader van de actie tegen de
honger in Afrika - met de direct
teur van de Stichting Mensen in
Nood. (Nederland 1, 23.05 uur).
Televizier
Televizier Magazine besteedt
maandag aandacht aan Spaanse
vrouwen die zich in Nederland
laten aborteren. Verder stelt Te
levizier Magazine het buitenge
woon onderwas aan de orde,
waarin meer kinderen terecht
zouden komen dan er in thuis
horen. Ze besteedt ook aandacht
aan de actieweek van de FNV en
aan de mogelijkheden tot vrije
tijdsbesteding van bejaarden.
(Nederland 1, 19.00 uur).
Rondom tien
In de 'Rondom tien'-uitzending
van vanavond zullen kinderen
aan het woord komen om hun
persoonlijke en emotionele erva
ringen te vertellen rond het ver
lies van hun ouder(s). Een be
langrijk punt daarbij vormen de
reacties van de omgeving op dat
ren over de dood, het hierna
maals en het bijwonen van de be
grafenis.
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma.
Afl. 80 (herh)
18.05 Merlina, Vlaamse detective
serie voor de jeugd. Afl. 36: De
gemaskerde jockey (herh.). Met:
Lea Luyckx, Jan Reusens, Mieke
Bouve e.a. Regie: Gie Lavigne
18.30 Loon naar werken? Afl.: De
economische crisis (2). Toen in
oktober 1973 de eerste oliecrisis
uitbrak is men in Belgie en in de
andere Europese landen pas ern
stig over de crisis gaan naden
ken. Presentatie: Frank Dinge-
19.00 Toerisme '84. Door de pro
vincie Lucca, in de voetsporen
van Puccini. 60 jaar geleden
overleed Puccini in Brussel (29-
11-'24). In Toscane (Italië) werd
er gezocht naar sporen van deze
geniale componist
19.40 Paardekoersen, mededelin
gen en programma-ovezicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.20 Videomatch, videospelletjes
waarbij twee kijkers per telefoon
tegen elkaar uitkomen. De win
naar kan verder spelen voor een
reis. Presentatie: Marleen Gordts
20.25 Isaura, Braziliaanse serie van
Gilberto Braga naar de roman
van Bernardo Guimaraes over de
slavin Isaura. Met: Lucelia San
tos, Robert Pirillo, Gilberto Mar-
tinho e.a. Afl. 22. Dadelijk na zijn
terugkeer probeert Leoncio Isau
ra voor zich te winnen. Isaura
weert hem af en slaat hem
21.00 Reggie, komische serie van
John Bowab en Greg Antonacci.
Met: Richard Mulligan, Barbara
Barrie, Jean Smart e.a. Afl. 6
(slot): Zo is het leven (That's Li
fe). Reggie verheugt zich op een
lunchafspraak met een oude
schoolmakker. C.J. staat er ech
ter op dat Reggie tijdens de mid
dagpauze doorwerkt
21.25 Uitzending door derden. Een
programma van Het Vrije Woord
22.15 Paardekoersen, Journaal en
Coda: ,Als in een waterput' van
Anna Achmatova (1889-1966)
DINSDAG
14.00-16.00 Schooltelevisie
17.00 Schooltelevisie
17.55 Journaal
19.00 Zwaluwen en Amazones
(Swallows and Amazones), Brit
se jeugdserie van Andrew Mor
gan naar de boeken van Arthur
Eansome. Afl. 1Coot Club. Dick
en Dot logeren bij mrs. Barrable
om zeilen te leren op de meren in
Norfolk
19.25 (ZWj Gagomania. Voor zijn
mooie ogen, korte komische film
met Larry Semon
19.30 Tijdrover. Lieve plantjes.
Vandaag: Hypoestes. Presenta
tie: Andre Onghena
19.40 Mededelingen en program
ma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.15 Extra Time, wekelijks sport-
magazine
21.30 Toto-prognose
21.40 Voeding, serie over gezonde
en verantwoorde voeding. Afl. 8:
De smaak der dingen. Koken en
eten zonder extra zout, suiker en
vet is niet alleen gezonder, i
uiteindelijk ook veel smakelij
ker. Presentatie: Jessy de Calu-
18.05 Anna et Ie Roi (The King and
I), Amerikaanse serie naar het
boek van Margaret Landon. Met
Yul Brynner en Samantha Eg-
gar. Afl. 3: La vente aux encheres
(The Baby)
18.30 Nieuwsoverzicht
18.35 Micro-defi, spelprogramma
18.45 Allo plein jeu? spel-pro-
gramma)
19.00 Ce soir, regionaal program-
19.25 Consumententips en Toto
19.30 Journaal
20.00 Ecran-temoin: Family Rock,
Franse film uit 1981 van Jose
Pinheiro. Met in de hoofdrollen:
Christophe Malavoy, Sylvie Or
der en Camille, Robert en Serge
Merle. Zij heet Charlie, hij
Christophe. Ze zijn allebei 25 jaar
en hebben elkaar in de metro
ontmoet onder een circusaffiche.
Ze besluiten altijd bij elkaar te
blijven, krijgen twee kinderen en
kopen een oude auto, een cara
van en een circustent om vervol
gens langs de Franse dorpjes te
trekken. Aansl.: Studiodiscussie
n.a.v. de film. Thema: Straatar
tiesten
22.55 Journaal
DINSDAG
11.30 Teletekstmagazine
14.00 Schooltelevisie
16.30 Mededelingen Onem
16.45 Schooltelevisie
17.15 Lollipop, gevarieerd kinder
programma. 1. Téléchat, teken
film. 2. Les petites canailles, te
kenfilm
17.50 Plein Jeu, gevarieerd kinder
programma. (17.50 Service-ru
briek. 17.55 Gasten bij Arlette
Vincent)
23.00 Das Nacht-Studio: Die
Sammlerin (La collectionneuse),
Franse speelfilm uit 1967. Met in
de hoofdrollen: Patrick Bau-
chau, Haydee Politoff en Daniel
Pommereulle. Regie: Eric Roh-
00.25 Tagesschau
DINSDAG
08.30 Schooltelevisie
09.25 Sesamstraat
10.00 Heute
10.23 Weder Tag noch Stunde, film
van Bruno Jantoss. Met in de
hoofdrollen: Sabine von May-
dell, Günther M. Halmer en Dag-
mar Claus (herh.)
11.25 Adieu Bananas
11.55 Sketchup
12.25 Kontraste
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 Teleiekstoverzicht
15.40 Teletekstoverzicht
16.00 Tagesschau
16.10 Frauengeschichten. Portret
van Kristina Söderbaum (herh.)
16.55 Spass am Dienstag, kinder
programma. Vandaag: Klamot-
tenkiste. Afl.: Haus zu verkaufen
17.10 Da schau her!, kinderpro
gramma
17.40 Kleine Geschichten aus dem
Zoo, kinderserie. Afl.: Gorillaba-
bies und Anja
19.00 Champs Elysées, amuse
mentsprogramma van Michel
Drucker met Gilbert Bécaud, R.
Gotainer en A. Souchon
20.30 Fabien de la drome, serie,
deel 2.
21.21 Carnets de l'aventure, berg
sportmagazine.
18.00 Hier und Heute
18.25 Musik Convoy. Live vanuit
Essen
19.00 Die Wiesingers. Afl.: Lieb'
Vaterland
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau (ondertiteld
voor doven en slechthorenden)
20.15 Magnum, Amerikaanse de
tectiveserie. Met: Tom Selleck,
John Hillerman, Roger E. Mos-
ley e.a. Afl.: Tödliche Klinge. Op
een tournooi voor schermers
treedt Higgins als eerste aan te
gen zijn oude vijand William
Troubshaw. Als William tijdens
dit duel aan een stroomstoot
overlijdt, is het voor Magnum
een erezaak om de moordenaar
op te sporen
21.00 Bananas, een terugblik op
vier jaar Bananas. Met o.a. Hans
Herbert, Olivia Pascal en Her-
bert Fux. Als gasten: Grace Jo
nes, Trio en Elton John
21.30 Kontraste
22.00 Sketchup, amusementspro
gramma met Beatrice Richter en
Diether Krebs
22 130 Tagesthemen
18.20 SOKO 5113, vervolg
18.56 Porgramma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Reportage am Montag
20.15 Kampf um Rom (2), tweedeli
ge Düits-Italiaans-Roemeense
speelfilm uit 1968. Met: Laurence
Harvey, Orson Welles, Robert
Hoffman e.a. Regie: Robert Siod-
mak. In Rome verbroederen zich
de Oostgoten en de Romeinen,
Julia wordt tot koningin van de
ze beide volken uitgeroepen. In
Byzantium dwingt Narses keize
rin Theodora tot zelfmoord, daar
na geeft hij Cethegus de leiding
over het Zuidelijke leger. Aansl.:
Ratschlag fUr Kinoganger, actue
le filmkritiek
21.45 Heute-journal
22.05 Auf verwehten Spuren:
Amerika wird entdeckt, docu
mentaire-serie van Martin
Schliessler. Afl.: Mit Mackenzie
quer durch Kanada
22.50 Auf Schusters Rappen, tv-
film van Maria Matray. Met: Joa
chim Tennstedt, Manfred Leh-
mann, Otto Machtlinger e.a. Re
gie: Manfred Seide. (Herh.). Fa
bian is schoenmakersgezel in het
kleine dorpje Kurhessen, waar
hij bij de familie Liebrecht in
woont.
00.20 Heute
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 Teletekst-overzicht
15.25 (S) Enorm in Form. Fit de
winter door. Afl. 3. Met o.a. Doris
de Agostini, Judtih Jagiello en
Michael Veith
15.40 Teletekst-overzicht
15.56 Programma-overzicht
16.00 Heute
16.04 De Smurfen, tekenfilmserie.
Afl.: Schlauby, een verrader?
16.15 PfifF, sportstudio voor jonge
kijkers met Norbert Schramm
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
17.15 Tele-IUustrierte, gevarieerd
magazine
17.45 Meine Name ist Hase, teken
film met Bugs Bunny. Aansl.:
Heute-Schlagzeilen
18.00 Telekolleg II: Sprache und
Gesellschaft, cursus Duits (9)
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Stunde
20.00 Tagesschau
20.15 Auslandsshow. Treffpunt
Wien
21.45 Landesspiegel
22.15 Nach der Party (Soft Tar
gets), tv-film van Stephan Polia-
koff. Met: Ian Holm, Helen Mir-
ren, Nigel Havers e«a. Regie:
Charles Sturridge. Alexei, een
employé van de Russische am
bassade, komt terecht op een jet
set party en komt in aanraking
met Celia. Spoedig denkt hij dat
hij wordt achtervolgd en terug
zal worden gestuurd naar Mos
kou
23.50 Laatste journaal
DINSDAG
08.00 Tele-Gymnastik (16)
08.10-12.00 Schooltelevisie (09.25
Sesamstraat)
17.00 Schooltelevisie
17.30 Wer hat die Bürokratie erf-
unden? Afl. 2: Die Weisüng
kommt von oben
18.05 Blue Peter, kinderprogram-
18.35 Gloria, Amerikaanse serie.
Met in de hoofdrol: Sally Stru-
thers. Afl.: Pig in a blanket
18.58 Weerbericht
19.00 Journaal
19.30 Look East, regionaal magazi-
ten
20.40 Get set go!, spelprogramma
met Michael Barrymore
21.10 Panorama
22.00 Journaal en weerbericht
22.25 The Monday Film: This hou
se possessed, Amerikaanse hor
rorfilm uit 1981. Met: Parker Ste
venson, Lisa Eilbacher, Joan
Bennett, e.a. Regie: William
Wiard. Een rockster zoekt na een
zenuwinzinking met een jonge
verpleegster de eenzaamheid in
een afgelegen huis
Ieder hüd uur nieuws. EO: 18.06
Tijdsein. 18.30 Waar waren we ook
alweer? 18.50 De Wolkenwagen.
19.02 Ronduit Radiokrant. 20.03 De
muzikale fruitmand. 21.02 Als men
sen veranderen. 21.40 Populaire or
gelbespeling. 22.02 Veraf en dicht
bij. NOS: 23.02 Met het oog op mor
gen. AVRO: 0.02 Easy listening. 2.02
(18.00 Nws. 18.20 Kerkelijk
19.00 Goal op maandag. 19.30 Man
en paard. 20.00 Nws. 20.03 KRO's
operette-album. 21.30 Uit het KRO-
Avondspits. AVRO: 19.02 De zwe
vende hemel. 20.03 Elpee Parade.
22.02 Candlelight. 23.02 Swingtime
Hilversum 4
Na 18 uur
VARA: 19.30 Pianotrio v. Mendels
sohn. 20.00 Omroeporkest met cel
lo: klass. muz. 22.00 Jazz-op-vier.
23.00 Het zout in de pap
Hilversum 5
Na 18 uur
HUM.VERB.: 18.05 Het voordeel
van de twijfel. P.P.: 18.20 Uitz. van
de PSP. KL.ZENDGEMACHTIG-
DEN: 18.30 Uitz. van de Vrije Ge
dachte. 18.45 Uitz. van de Bond
Zonder Naam. NCRV: 18.50 Er staat
geschreven. NOS: 19.00 Nws voor
buitenlanders (19.00 Turks. 19.10
Berbers. 19.20 Marokkaans-Ara
bisch. 19.30 Spaans.) TELEAC:
19.40 Marokkaanse en Berbervrou
wen projekt Marhaban Biemum, les
7. 20.10 Programmeren met Pascal,
les 5. 20.40 Nederlandse literatuur
na 1830, les 3. 21.10 CADCAM, herh.
DINSDAG 20 NOVEMBER
Hilversum 1
Voor 18 uur
Ieder heel uur nws. AVRO: 7.03 Au-
to in? AVRO aan. (7.03 AVRO's Ra
diojournaal. 7.30 Per Saldo). 8.06
AVRO's Radiojournaal. 8.15 Uit
Studio en Theater. 9.03 Nederlands
op AVRO-I. 10.03 Snotneus ahoy.
10.13 (ST-M) Arbeidsvitaminen.
11.03 Lord Zeepsop, radio'feuilleton
(7). 11.30 AVRO Dilligence. EO:
12.03 Lunchtime magazine. 13.06
Tijdsein. 14.03 Vrouw zijn. 15.03
Voor elk wat wils. 15.45 Open huis.
VPRO: 17.03 Borat, een programma
gespeld B.O.R.A. accent aigu T.
17.55 Meded. (NOS)
Hilversum 2
Voor 18 uur
KRO: 7.00 Nws. 7.06 Het levende
Woord. 7.16 Echo. (7.30 en 8.00
Nws.) 8.30 Nws. 8.33 Postbus 900.
8.45 Levenslief en levensleed. 9.30
Nws. 9.33 Man-Vrouw magazine.
10.30 Nws. 10.33 Wat heet oud. 11.30
Nws. 11.33 Met de KRO, met Anne.
12.00 Kruispunt. OVERH.VOORL.:
12.16 Uitz. v.d. landbouw. NOS:
12.26 Meded. v. land- en tuinbouw.
12.30 Nws. KRO: 12.36 Echo. 13.00
Nws. 13.10 Echo-Politiek. 13.30
Nws. 13.33 Glas in lood. 14.30 Nws.
14.33 Sporen in het achterland.
15.00 KRO's Misdaadréconstructie.
15.30 Nws. TROS: 15.33 TROS
s Show. (15.34,16.00,16.33 e
Ieder heel uur nws. VARA: Vanaf
7.00-18.00 Aktualiteiten via Dmgen
van de Dag. 7.03 Gesodemeurders.
9.03 In afwachting van... 11.03 Door
loper. 12.03 Paviljoen 3. 14.03 Hol
lands Handwerk. 16.03 De verruk-
kelijke vijftien
Hilversum 4
Voor 18 uur
TROS: 7.00 Een goede morgen met
Mr. H. Drion. 9.00 Continu Klassiek.
11.00 TROS Concertzaal: 1. Om
roeporkest met piano: Klass. muz. 2.
Marius van Paassen, piano: Klass.
muz. 13.00 De klassieke top tien.
13.30 Primeurs van de matrijs en de
concertagenda. 13.40 Belcantorium.
Radio Filharmonisch Orkest m.m.v.
sol NCRV: 16.00 Literama, of: het
Kunstbedrijf. 17.00 Populaire klas
sieken. Werken v. Brahms
Hilversum 5
standen. RVU: 9.30 Allemans Ve
ren. NCRV: 10.00 Onder schooltijd.
10.15 Wat doe ie daar? (3b)
00.00 Film '84 - the standard
awards, filmrubriek
00.28 Nieuwsoverzicht
00.40 Onbekend
01.05 Weerbericht
DINSDAG
07.00 Ceefax AM, teletekst-over
zicht
07.30 Breakfast Time
10.00 Everyday yoga
10.10 Mastermind
11.30 Play School, kleuterpro
gramma
13.30 Journaal
13.55 Weerbericht
13.57 Financieel- en nieuwsover
zicht voor doven en slechtho
renden
14.00 Pebble Mill at One, geva
rieerd lunchprogramma
14.45 Hokey Cokey, kinderpro
gramma
15.00 Princely toys
15.45 Star Movië: Blonde Cheat.
Speelfilm met in de hoofdrol:
Joan Fontaine
16.50 Play School, kinderprogram-
17.10 Wacky races, kinderpro
gramma
17.15 Jackanory, kinderprogram
ma
17.35 Captain cave man, kinder
programma
17.45 So you want to be top, kin
derserie
18.25 Nieuwsoverzicht met onder
titeling voor doven en slechtho
renden en weerbericht
18.30 Hey look that's me, jongeren
programma
19.00 The two Mrs. Carrolls, Ame
rikaanse speelfilm uit 1947. Met:
Barbara Stanwyck, Humphrey
Bogart, Alexis Smith, e.a. Regie:
Peter Godfrey. Een psychopa-
tisch artiest schildert eerst vrou
wen als doodsengel en ver
moordt ze daarna
20.35 Ken Horn's Chinese Cookery,
informatieve serie
21.00 To the Manor Born, comedy
serie. Met: Penelope Keith, Peter
Bowles, e.a.
21.30 Lame ducks', tv-serie met
John Duttine, Lorraine Chase,
Brian Murphy, e.a.
22.00 Laugh? I nearly paid my li
cence fee, amusementsprogram
ma met Robbie Coltrahe, John
Sessions, Louise Gold, e.a.
22.25 Horizon, wetenschappelijk
magazine. Afl.: The brain puzzle
23.15 Frank Delaney
23.55 Newsnight, actualiteitenma
gazine
00.40 Bongiorno Italia, informatie-
DINSDAG
10.00 Informatieve serie
10.26 Schooltelevisie
14.00 Informatieve serie
14.15 Schooltelevisie
16.10 Shogun inheritance
17.40 One man and his dog
Soms verbaas ik me over de univer
saliteit van eerste herinneringen.
Neem bijvoorbeeld de volgende:
„Ik was jarig, ik was twee jaar
geworden, en mijn ouders hadden
me heel mooi aangekleed. Ik kreeg
een cake met marsepeinen figuren
er op, en holde naar de deur omdat
er gebeld werd. Toen viel ik plat
voorover, maar ik heb niet gehuild,
omdat ik jarig was en zo mooi was
opgedirkt".
Heel mooi aangekleed, - dat zou
Frankrijk of Italië geweest kunnen
zijn. Maar natuurlijk ook Neder
land. Een cake, - dan denk je aan
Engeland, maar België zou net zo
goed kunnen. Marsepeinen figuur
tjes (dierfiguren, als ik mij goed
herinner), Italië, Duitsland? Ne
derland? Maar het speelde zich dus
af in Bombay, India, op 15 augus
tus 1949, want doen werd Salman
Rushdie 2 jaar. Inmiddels is hij 37
jaar, woont in Londen en behoort
dankzij^ 'Midnight's Children'
(waarvoor hij de meest begeerde li
teraire prijs na de Nobelprijs
kreeg: de Booker Prize), en zijn der
de roman 'Shame' tot de elite van
de Engelstalige schrijvers. Hij was
vorige week in Amsterdam om de
vertaling van 'Shame' ('Schaamte',
Veen, uitgevers) te begeleiden, en ik
heb een middag met hem rondge
sjouwd door Amsterdam, het Rem-
brandthuis en het Van Gogh Mu
seum, om te eindigen in het Tropen
museum, waar hij voor een zestig
tal belangstellenden over zijn werk
vertelde.
„Is dit uw zoon?", vroeg de 76-ja-
rige museumbewaker in het Van
Gogh Museum aan me, nadat ik
even met hem in gesprek was ge
raakt, terwijl mijn zoon vrij klein,
zwartharig maar al wel met een
kaal kruintje, geruit overhemd
zonder das met daaroverheen een
lekkere warme wollen pullover, bril
op, en minder donker getint dan je
van een Indiër zou verwachten), zo
als het een zoon betaamd, stilzwij
gende toehoorde.
„Nee", zei ik, „dat is niet mijn
Wanneer zal ik nu eens leren in
zo'n geval 'ja, m'n jongste!' te zeg-
gen
Salman Rushdie had even, bij het
bestuderen van een schilderijde
demarcatielijn overschreden, die
op een meter afstand van de wand
door middel van een aluminium
strip over het vaste tapijt de af
stand tussen Van Gogh en zijn be
wonderaars vastlegt. De bewaker
had hem óp vriendelijke wijze te
rugverwezen naar het voetgangers
domein achter de aluminium strip.
„Hoe zijn de schilderijen eigenlijk
beveiligd?", vroeg ik de suppoost,
want ik had Salman Rushdie even
te voren verteld hoe mij, door een
insider, bij de opening van het Van
Gogh Museum verteld was dat de
schilderijen niet door een geraffi
neerde elektronische alarminstal
latie stuk voorstuk beschermd wor
den tegen diefstal, maar door een
simpel rood rond plakkertje op de
wand achter elk schilderij, waarbij
de theorie is dat er voldoende be
wakers rondlopen 'die het ogenblik
kelijk zien als een echte Van Gogh
is vervangen door een rood plak-
kértje, zodat zij onmiddellijk
alarm kunnen slaan en de deuren
meteen hermetisch vergrendeld
worden. Ik heb tot nog toe nog al
tijd de moed gemist om even over
'de aluminium strip heen te stappen
en een schilderij op te tillen om er
onder te kijken, ten dele ook omdat
ik dit verhaal niet graag door
kruist zou zien door elektrische be
drading achter zo'n schilderij. Als
je een schilderij dat miljoenen
waard i? beschermt door middel
van een plakkertje, dan heb je de
omkering van het spreekwoord
'Een spierinkje uitgooien om een
kabeljauw te vangen' immers mil-
joenvoudig overtroffen!
„Dat moet u mij niet vragen",
was het antwoord van de suppoost
op mijn vraag, „van dittem heb ik
geen snars verstand" (hij gebaarde
naar het schilderij achter hem), „ik
heb alleen maar verstand van dat-
tum!" (en hij wees op de alumi
nium strip voor zijn voeten).
„Nu weten we tenminste hoe het
alarmsysteem hier werkt", zei Sal
man Rushdie. Ik vroeg hem of hij
ooit een bijnaam had gehad, maar
dat bleek niet het geval. „Ik heb ook
nooit toegestaan dat mijn voor
naam werd verkleind", vertelde
hij. „Salman is een heel ongebrui
kelijke naam in India, hij stamt uit
het Perzisch, dat mijn vaders be
langstelling had. Ik ken maar twee
mensen die ook Salman heten, en
vroeger, toen ik een jaar of zeven
was heb ik eens een jongen ontmoet
in een zwembad met wie ik speelde
en die zei dat hij Salman heette
toen ik hem naar zijn naam vroeg.
Ik dacht toen dat ik in de maling
genomen werd, en hij dacht precies
hetzelfde toen ik daarop zei dat ik
ook Salman heette. De eerste keer
dat de naam Salman in de geschie
denis opdook was in Medina, na
Mekka de belangrijkste bedevaart
plaats voor de islamieten. Salman
was de eerste volgeling van Mo-
hammed, een soort ingenieur, die
om Medina, dat niet door muren
omringd werd, een gracht liet bou
wen die net te breed was om er met
een paard overheen te springen, en
in die gracht plaatste hij scherpge
punte stokken. Een pientere man,
die eerste Salman!".
