WD slikt eis
in voor extra
geld voor PTT
Handel in effecten
aan banden gelegd
Rentebarometer loopt terug
Britse regering
verkoopt haar
telefoonbedrijf
t
Beursweek
'Snel besluit
over meer
kerncentrales'
Volledig
ziekengeld
bij Nationale
Woningraad
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1984
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet wenst onder geen be
ding meer dan 250 miljoen gulden uit te trekken voor de
spreiding van de PTT. De WD zal om die reden geen
steun geven aan een motie van de PvdA om méér dan een
kwart miljard aan de spreiding uit te geven.
De liberalen zijn daarmee teruggekomen op het stand
punt dat ze tijdens het debat van dinsdag innamen. Toen
werd op verzoek van de WD-fractie de afronding van het
debat doorgeschoven naar komende dinsdag, onder meer
vanwege de weigering van minister Smit-Kroes (WD) om
méér geld uit te trekken en zo een betere spreiding moge
lijk te maken.
Tipgever
De actie Tipgever' in het Overijs
selse Steenwijk heeft succes. Gis
teren werd bekend dat twee bedrij
ven zich binnenkort vestigen bin
nen de gemeentegrenzen. Een in
woner van de gemeente Schalkha
ren krijgt daarvoor een 'tipgeld'
van bijna tien mille. Het gemeente
bestuur loofde negen maanden ge
leden beloningen uit voor mensen
die kans zagen een bedrijf over te
halen zich op het Steenwijkse in
dustrieterrein te vestigen. In totaal
is ruim twee ton tipgeld te verdie
nen.
Industrie
Het aantal werknemers in de in
dustrie is in het tweede kwartaal
van 1984 vrijwel gelijk gebleven.
Bij de voedingsmiddelenindustrie,
de metaal en de grafische bedrij
ven kwamen er arbeidsplaatsen
bij, terwijl er by het transportwe
zen, de basismetaal en de bouwma-
terialenindustrie ontslagen vielen.
De omzet nam ten opzichte van vo
rig jaar met tien procent toe, waar
bij de groei vooral uit de export
kwam.
BASF
Het Westduitse chemische concern
BASF heeft in de eerste negen
maanden van dit jaar zijn winst
met ruim 75 procent zien stijgen
tot bruto 1,84 miljard mark. De we-
reldomzet van het bedrijf nam met
ruim éézesde toe tot bijna 32 mil- DEN HAAG (ANP) - Bij werklozen
mark en BASF denkt aan het die tijdens de periode dat ze nog
werkten een dertiende maandloon
kregen, moet deze dertiende
maand weer worden meegenomen
bij de bepaling van het dagloon op
grond waarvan de WWV-uitkering
wordt vastgesteld. Dit geldt met te
rugwerkende kracht tot 12 juni.
Dat heeft staatssecretaris De Graaf
(Sociale Zaken) de gemeentebestu
ren in een circulaire meegedeeld.
De datum van 12 juni is gekozen,
omdat op die datum de Centrale
Raad van Beroep uitsprak dat de
dertiende maand in aanmerking
moet worden genomen by het be
palen van de WWV-uitkering. De
Graaf had namelijk eerder dit jaar
besloten de dertiende maand uit de
WWV-berekening te schrappen. De
Centrale Raad van Beroep sprak in
juni de mening dat uit dat een der
tiende maandloon „rechtens be
dongen loon" is en dus evenals de
vakantie-uitkering in de bereke
ningen moét worden betrokken.
Ook waren de liberalen ontevreden
over de de invulling van de sprei
ding. Volgens de WD gaan in het
huidige plan niet alleen te weinig
PTT'ers naar Groningen, ook zijn
deze banen van een te laag gehalte.
„Wat betreft die maximering van
de f 250 miljoen, daar leggen we
ons noodgedwongen bij neer", al
dus WD'er Pol de Beer. „Er is be
raad met het kabinet geweest. Het
kabinet is keihard. Er komt geen
cent meer. Ik wilde het liefst speel
ruimte, maar daar is deze week een
onverbiddelijk nee op gekomen.
We zien er maar van af dat te blij
ven eisen. Wij als fractie kunnen
namelijk nu niet bewijzen dat er
meer dan f 250 miljoen nodig is, al
verwacht ik dat wel. Dat is ons
zwakke punt. Daarom krijgt het
kabinet van ons het voordeel van
de twijfel". De Beer bevestigt dat
hij met zijn fractie de motie van de
PvdA die om meer dan f 250 mil
joen vraagt, niet zal kunnen steu-
nert.
Nu de harde eis om meer geld
voor de spreiding van de PTT uit
de wereld is, zal de WD dinsdag
nog wel opheldering over de rest
van het plan eisen. „Er liggen nog
veel vragen over de invulling van
de beleidsstaven en daarover wen
sen we meer duidelijkheid", aldus
Pol de Beer. De inhoud van het
plan is nog niet helder genoeg.
„Door de regering moet meer ge
stalte worden gegeven aan de in-
vullings-verlangens die CDA en
WD hebben", aldus de Beer.
Toch dertiende
maand in WWV
einde van dit jaar de veertig mil
jard te overschrijden.
Siberië
De vele miljoenen roebels die nu
worden besteed aan het vervoer
van voedsel naar Siberië, kan beter
worden besteed aan de ontwikke
ling van de landbouw en veeteelt
daar. Dat zegt het Russische fc>lad
Moscow News. De gedachte dat er
geen graan kan worden verbouwd
is volgens het weekblad helemaal
verkeerd. Langs de Transsiberi-
sche spoorlijn liggen vier beschut
te dalen waar gedurende de zomer
maanden groente kan worden ge
teeld en waar varkens kunnen wor
den gehouden, zo hebben proeven
uitgewezen. Het is de bedoeling
dat in de komende jaren langs de
spoorlijn mijnen en andere takken
van industrie komen waar hon
derdduizenden mensen een baan
kunnen vinden.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
wil de komende weken een besluit
nemen over de bouw van nieuwe
kerncentrales. In de ministerraad
is gisteren uitgebreid gesproken
over kernenergie, maar een eind
oordeel kwam daar niet uit. Met
name minister Van Aardenne van
economische zaken wil vier nieu
we kerncentrales bouwen, in het
kabinet gaan de gedachten uit naar
twee nieuwe centrales met een mo
gelijk uitloop tot drie.
Het kabinet weet nog steeds niet
wat het aan moet met de uitkomst
van de Brede Maatschappelijke
Discussie, waarin naar voren
kwam dat ongeveer tweederde van
de deelnemende organisaties en
personen geen nieuwe centrales
wil. Pas wanneer besloten is dét er
nieuwe kerncentrales komen,
komt de vraag aan de orde hoeveel
kerncentrales erbij moeten komen
en waar die zullen worden ge
bouwd.
Het CDA heeft enige tijd geleden
groen licht gegeven voor nieuwe
kerncentrales. Premier Lubbers
herhaalde gisteren dat hij persoon
lijk gebonden is aan het regeerak
koord, waarin staat dat nog in deze
kabinetsperiode een besluit moet
worden genomen over uitbreiding
van het aantal kerncentrales. Hij-
heeft echter ook te maken met het
CDA-verkiezingsprogramma,
waarin staat dat een dergelijk be
sluit niet voor 1986 mag worden ge
nomen.
De discussie over kernenergie
stond al een aantal weken op de
agenda van de ministerraad, maar
door de strubbelingen rond de
kwestie-tweeverdieners, de PTT-
spreiding en het akkoord met de
ambtenarencentrales was het er tot
dusver niet van gekomen.
HAAREN (ANP) - De 55-jarige Tilburger B. Schickendante heeft in de tijd van zijn recreatiebungalow in de
j^.neenten Haaren een schuilkelder gebouwd. De acht millimeter dikke stalen tank van 2.20 meter breed en zeven
meter lang ligt ingegraven. De gemeente heeft Schickendante gesommeerd om de kelder weer op te graven omdat
het - volgens de gemeente - hier gaat om een 'onduldbaar bouwwerk in een agrarisch gebied'.
AMSTERDAM (ANP) - De handel
in aandelen en obligaties wordt
aan banden gelegd. Het ministerie
van financiën publiceert waar
schijnlijk komende week een wets
ontwerp, waarin de effectenhandel
aan een vergunningenstelsel wordt
gebonden. Op welke termijn de
wet van kracht wordt is nog niet
duidelijk. Voorzitter Van Ittersum
van de Amsterdamse effecten
beurs toont zich verheugd over de
komende maatregelen. Hij noemde
hij 'in het belang van de beurshan
del en het bedrijfsleven dat de ef
fectenhandel in een goed daglicht
staat'.
Het wetsontwerp loopt vooruit op
een algemene beurswet die in
voorbereiding is. Op het moment is
de handel in effecten in Nederland
niet aan wettelijke regels gebon
den. Nederland vormt daarmee
een uitzondering op de meeste
westerse landen. Dit maakt ons
land aantrekkelijk voor effecten
kantoren die allerhande aandelen
trachten te slijten, waarbij vaak
droomwinsten in het vooruitzicht
worden gesteld zonder dat poten
tiële beleggers de risico's van deze
beleggingen uit begeleidende pros
pectussen kunnen afleiden. Zo
worden in financiële kringen nogal
vraagtekens geplaatst by het optre
den van effectenkantoren als First
Commerce Securities en Financial
Planning Services.
In een publikatie in de Staatscou
rant van vorig jaar werd aangege
ven dat de nieuwe wet in grote lij
nen aan niet-leden van de Amster
damse effectenbeurs verbiedt ef
fecten te verhandelen. Wel kan de
minister ontheffing geven als de
handelaar aan bepaalde voorwaar
den voldoet.
Voorzitter Van Ittersum van de
Amsterdamse effectenbeurs is blij
met de maatregelen omdat het in
belang van de effectenhandel van
belang is dat deze in een 'goed dag
licht' staat. Vooruitlopend op een
algemene wet moet volgens hem
het gebruik van voorkennis alvast
strafbaar worden gesteld. Voor
kennis is kennis die iemand uit
hoofde van zijn of haar functie over
een bedrijf heeft en die (nog) niet
toegankelijk is voor het beleggend
publiek. Met die kennis kan zo ie
mand goed geld verdienen door tij
dig aandelen te kopen of te verko
pen. Van Ittersum toonde zich in
dit verband uiterst gegriefd over
een artikel in Elseviers Weekblad
van deze week, waarin wordt ge
steld dat de beurs te weinig doet
tegen effectenhandel met voorken-
Volgens de voorzitter is het uiterst
moeilijk is om voorkennis aan te
tonen. Zelfs als de beurs de be
voegdheid zou hebben om bij voor
beeld opdrachtgevers onder ede te
verhoren, dan nog zou het bewijs
moeilijk te leveren zijn, zo meent
de beursvoorzitter. Maar een wet
telijk verbod zou wel helpen, al
was het maar om de zaak interna
tionaal te kunnen aanpakken.
En internationaal moet het, want
met Nederlandse wetgeving kan
misschien een kleine argeloze be
legger worden gepakt, maar de
grote kunnen via het buitenland,
bij voorbeeld met stromannen,
werken. De strijd tegen handel met
voorkennis kan dan ook slechts op
internationaal niveau effectief wor
den gevoerd, aldus de visie van
Van Ittersum. Hij heeft daarover
contacten met beurstoezichthou-
dende organen in het buitenland.
Overigens doet de effectenbeurs
nu al wat binnen haar mogelijkhe
den ligt, zo zegt hij. Bij onverklaar
bare koersschommelingen wordt
contact opgenomen met het desbe
treffende bedrijf. Dait resulteert
doorgaans in een onderzoek. Soms
wordt het lek opgespoord, soms
niet. Overigens komt voorkennis
maar zelden voor, aldus de beurs
voorzitter.
UTRECHT (ANP) - De Diensten
bond CNV heeft met de directie
van de Nationale Woningraad ((535
werknemers) een cao voor 1985 af
gesloten, waarin de volledige door
betaling van het nettoloon bij ziek
te wordt gegarandeerd.
Daarnaast wordt de arbeidstijdver
korting enigszins uitgebreid, tot
een totaal van negen roostervrije
dagen per jaar. De prijscompensa
tie gedurende de looptijd van de
cao -2,9 procent- wordt hiervoor in
geleverd. Per 1 januari 1985 wor
den de salarissen met 1 procent
verhoogd.
Volgens landelijk bestuurder I.
Smelt van de Dienstenbond CNV
is met de directie van de Woning
raad overeengekomen dat er volle
dige herbezetting zal plaatsvinden,
wat 19 nieuwe arbeidsplaatsen op
levert. Mocht de prijscompensatie
van 2,9 procent achteraf onvol
doende zijn, dan is dat voor risico
van de Woningraad. Blijkt er meer
dan 2,9 procent beschikbaar te ko
men, dan zal dit restant voor de on
derhandelingen van 1986 worden
gereserveerd.
De cijfers zyn werkelijk verbluf
fend: eind deze maand worden in
Engeland iets meer dan drie mil
jard aandelen met een waarde
van zeker 17 miljard gulden in
omloop gebracht van een bedrijf
met 240.000 werknemers, een
jaaromzet van 30 miljard gulden
bij een winst van 4,5 miljard gul
den. Het gaat om British Tele
com, het Britse staatstelefoonbe-
drijf. De regering van premier
Margaret Thatcher gaat 50,2 pro
cent van de aandelen van dit be
drijf verkopen in wat volgens het
met de uitgifte belaste bankiers
huis, Kleinwort Benson, „de
grootste emissie van aandelen
ooit waar dan ook ter wereld zal
zijn".
door
Henk Dam
De emissie, die begin volgende
maand voltooid zal zijn, belooft
een succes te worden. Een opi
niepeiling in het zondagsblad
The Observer liet onlangs zien,
dat niet minder dan 3 miljoen
Britten wel geinteresseerd zijn in
aandelen British Telecom, en dat
zelfde geldt voor vrijwel alle in
stitutionele beleggers.
Filosofie
Waarom verkoopt een land zijn
telefoondienst? Het past hele
maal in de filosofie van mevrouw
Thatcher en" haar volgelingen,
die alles verwachten van het par
ticuliere initiatief, de invloed van
de staat op het economische ge
beuren zo gering mogeüjk willen
houden, en voor wie het woord
„staatsbedrijf' op z'n best inner
lijk tegenstrijdig en op z'n ergst
een vloek is.
Eerdere privatiseringen waren
lang niet altijd een succes. En
voor tegenstanders van deze de
nationaliseringen is er ook altijd
wel iets te vitten. Toen twee jaar
geleden bijvoorbeeld het kleine
chemische bedrijf Amersham
door de regering werd verkocht,
ontstond er een run op de aande
len.
Omgekeerd liep de verkoop
van het Noordzee-oliebedrijf Bri-
toil juist niet. De Tütgiftekoers
was nu te hoog gesteld, en de
banken die zich voor de uitgifte
garant hadden gesteld, bleven
met driekwart van de aandelen
zitten.
Paradepaardje
Daarom móet de verkoop van
British Telecom, het glanzende
paradepaardje in het programma
van de-nationaliseringen, sim
pelweg slagen. De prijs voor de
aandelen moet laag genoeg zijn
om belangstelling te wekken,
maar weer niet zo laag dat er van
een weggevertje kan worden ge
sproken, met andere woorden:
de koers van aandelen British
Telecom mag na begin december
niet al te veel stijgen.
Met een heel pakket maatrege
len probeert de Britse regering
zowel het een als het ander te be
reiken. Allereerst waar het gaat
om het trekken van belangstel
ling. De afgelopen twee maan
den is het Britse volk werkelijk
bestookt met een grootscheepse
advertentie- en propagandacam
pagne ter stimulering van de
aandelenverkoop. De kranten
stonden vol paginagrote adver
tenties, bij de telefoonrekenin
gen zaten brochures, iedereen
die dat wilde, kon telefonisch
een dik pak informatie aanvra
gen over de aandelen British Te
lecom (een miljoen mensen
maakten van het speciale tele
1
IC
1
0
II
5
t
-
""1
-1
foonnummer gebruik), en er was
- zelfs een „British Telecom Road
show", een langs de provincies
teden trekkende presentatie.
- Voor de particuliere investeer
der zijn er wat bijzondere lokker
tjes. Zo mag men z'n aandelen in
termijnen betalen. Voor iedere
250 pond aan aandelen (het mini
male bedrag dat men moet beste
den) verkrijgt men voorts het
recht op reductiebonnen op de
telefoonrekening ter waarde van
18 pond.
Het opvallende (en slimme)
daarbij is, dat deze reductiebon
nen alleen worden gegeven aan
degenen die al bij de emissie hun
aandelen British Telecom koch
ten, en dat die bonnen op z'n
vroegst juli volgend jaar worden
uitgereikt. Wie voor die tijd z'n
aandelen verkoopt, is het recht
op z'n bonnen kwiit.
In plaats van de bonnen kan
men ook bonusaandelen krijgen,
een voor elke tien aandelen die
men bezit. Om die bonusaande
len te krijgen, moet men zijn aan
delen drie jaar in bezit houden.
De schoonheid van deze dou
ceurtjes is, dat voorkomen wordt
dat allerlei mensen straks aande
len kopen om ze zo gauw moge
lijk weer te verkopen.
Naast de extraatjes is er na
tuurlijk nog dividend (voor het
komende jaar geschat op ten
minste 7 procent), en zo alles bij
elkaar kan het in British Tele
com belegde kapitaal nog heel
wat opleveren. Vandaar de grote
belangstelling, die zelfs zó groot
is, dat het aantal mensen in En
geland dat enigerlei aandeel be
zit (2 miljoen), vanaf december
wel eens met 50 procent zou kun
nen zijn toegenomen!
Een oude droom van Margaret
Thatcher zou daarmee verwezen
lijkt zijn: „Iedere man en vrouw
een kapitalist". Het kan in de ge-
dachtenwereld van de Britse pre
mier niet anders dan heilzaam
zyn, dat de consumenten van de
telefoondienst ook de eigenaar
ervan zijn.
Premier Thatcher.
KOPIEREN op POSTERFORMAAT
Ook op gekleurd papier (42 x 59,4 cm)
Natuurlijk bij Multicopy!
De beste, snelste, voordeligste en meest komplete
drukwerkservice in Nederland!
MULTI
COPV.1, Nieuwe Rijn 34
^WrVj L^den
VvWKV 071-146291
Wij Kopiëren op de
(kopieermachine
door
C. Wagi
Ook deze week lukte het de New-
yorkse effectenbeurs niet op
gang te komen. De omzetten ble
ven klein en de koersontwikke
ling was onzeker. En daarmede
was ook de stemming op de
meeste andere effectenbeurzen
bezegeld. Amsterdam kon even
eens zijn draai niet vinden. Het
eigen publiek deed helemaal
niets en de buitenlandse voor
keur was verdeeld over zowel de
koop als verkoopkant met als ge
volg een zekere afbrokkeling
voor de internationals die na vier
dagen handel 4,5 punt beneden
vorig week vrijdag stonden en
3,5 punt lagere stand voor het al
gemeen gemiddelde.
De kort geleden nog zo zonnig
staande rentebarometer liep de
ze week plotseling een stuk terug
en verstoorde daarmee breed de
illusies over flink lagere rente
standen in de Verenigde Staten.
De depressie kwam, zoals ge
bruikelijk, van de kant van het
Witte Huis waar nieuwe zware te
genvallers op de begroting be
kend werden gemaakt. Listig ge
noeg kwam de regering-Reagan
daarmee pas na de presidents
verkiezing op de proppen want
de nu verwachte overschrijding
van de lopende begroting met
ruim 30 miljard dollar tot in to
taal 205 miljard dollar is niet ge
ring.
Deze begroting bestrijkt 1985
tot aan oktober en heeft derhalve
nog tijd voldoende voor de boeg
voor financiële aanpassingen.
Maar laat daarmede ook ruimte
toe voor een lange fase van onze
kerheid over wat de regering zal
doen om deze ontwikkeling te
stoppen. De Amerikaanse presi
dent heeft tijdens zijn verkie
zingscampagne in alle toonaar
den betoogd in geen geval de be
lastingen te gaan verhogen, wat
juist zijn rivaal Mondale wel
voorstelde. Er moet dus uit een
ander vaatje worden getapt om
ruimte op de begroting te krijgen
en aangenomen mag worden dat
er de komende maanden hard in
het Congres zal worden gevoch
ten.
Onprettig
Voor Wall Street een onprettig
vooruitzicht zoals het deze hele
week al onprettig toeging. Want
niet alleen de aandelen maar ook
de obligatiemarkt liep in New
York terug. Op een spoedige dis
contoverlaging wordt nu niet
meer gerekend want meer dan
ooit ?al de hulp van het buiten
land nodig zijn om het giganti
sche begrotingsgat te dichten en
dan kan de rente niet te laag wor
den. Tegelijkertijd neemt ook de
angst voor een eventuele depres
sie volgend jaar toe nu het be
langrijkste redmiddel daartegen,
een flink lagere rente, veel moei
lijker bereikbaar lijkt.
Uit de pas bekend geworden
winstcijfers over het derde kwar
taal is toch al een forse groeiver-
mindering van het Amerikaanse
bedrijfsleven gebleken van 50
procent in de eerste helft van '84
tot nu slechts 7 procent en voor
het vierde kwartaal wordt een
nog geringere winststijging ver
wacht. Het enige lichtpuntje is
de ook voor de Verenigde Staten
zeer lage inflatiegraad. Maar dat
is niet voldoende om de reces
sieangst die bij velen opkomt te
verdrijven. Met spanning wordt
dan ook gewacht op de over ok
tober verkregen macro-economi
sche gegevens. Die van septem
ber waren niet voldoende om de
angst voor de economische ver
traging weg te nemen.
De rentedaling elders in de we
reld kwam eveneens tot een
eind. Het is niet duidelijk of dit
een soort pauze in een langere
dalingsbeweging inhoudt of dat
er van een werkelijk keerpunt
sprake is. Wel neemt de inflatie
licht toe. Bij ons zijn de kosten
van levensonderhoud tot medio
oktober meer dan gebruikelijk
de laatste tyd gestegen. De olie
prijzen op de vrije markt zijn de
ze week weer licht gaan stijgen,
terwijl nu de rentedaling in Ame
rika beëindigd lijkt ook de dollar
flink is hersteld. Voor een effec
tenbeurs als de onze zijn dit ook
allemaal factoren en ontwikke
lingen die de zekerheid voor de
beleggers niet bevorderen. Het is
daarom geen wonder dat velen
een afwachtende houding aanne
men en de dagelijkse omzetten
sterk zijn teruggelopen.
Winststijgingen
Toch bleef ook deze week de
Amsterdamse effectenbeurs aan
vankelijk goed liggen. De onder
grond was zelfs nog vrij vast het
geen voortvloeide uit de bijzon
der fraaie winstcijfers van onze
grote internationale concerns.
Winststijgingen van 100 procent
voor Akzo en Philips, vijftig pro
cent voor de Koninklijke Shell
en 20 procent voor Unilever trekt
altijd wel belangstelling vanuit
het buitenland. Ook de naar het
buitenland gerichte expansie
van een aantal grotere onderne
mingen als Wessanen naar Lon
den en Océ van der Grinten naar
New York maakte daar grote in
druk. De hieruit voortvloeiende
aankopen compenseerde weer
de druk vanuit het eigen land
maar dat deed zich bij slechts
een kleine groep geselecteerde
aandelen voor.
Voor het gros kreeg de teleur
stelling toch de overhand naar
mate de week verder voort
schreed en winstnemingen zich
kwamen melden. Donderdag
was de stemming zelf uitgespro
ken flauw door omvangrijke bui
tenlandse verkopen. Akzo kwam
toen zeven gulden beneden het
slot van de vorige week terecht
en bij de andere internationals
stond het verlies op drie tot vijf
gulden. Vijf gulden verloren ver
der AC F, Gist Brocades, Elsevier
NDU, Nedlloyd, Gamma en Ver
enigde Glas. Bos Kalis was ech
ter twee gulden beter en een paar
gulden winst boekten ook Holec
en Medica Pharma. De Europese
optiemarkt zag het aantal afge
sloten contracten van 106.000 tot
96.500 teruglopen. Akzo was
voor colls favoriet met op don
derdag zelfs een omzet van 6300
contracten. Philips en Koninklij
ke Petroleun\ streden om de
tweede plaats.
