Stoppen met luiden
goed voor bruiden
'Het geklets moet
afgelopen zijn'
Begin meubelboulevard
Leiderdorp een feit
Eretitel is
ingewikkeld
Leiderdorpse sportraad ziedend
Voorschotense straat blijft
niet met zwarte piet zitten
PAGINA 2
REGIO LEIDEN
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1984
Koster Kievietkerk heeft handen vrij
WASSENAARyOEGSTGEEST/
LEIDERDORP - De koster van
de Kievietkerk in Wassenaar
hangt volgend jaar niet meer aan
het klokketouw. Een mechaniek
je zal dan de klokken aan de
praat krijgen. Vrouwenclub
O.M.E. organiseerde onlangs een
bazar waarvan de opbrengst ge
deeltelijk is bestemd voor auto
matisering van de kerkklokken.
Het doet misschien wat
vreemd aan: een inzameling hou
den om een mens gedeeltijk te
vervangen door techniek. Maar
de administrateur van de her
vormde gemeente in Wassenaar,
Endlich, laat weten dat er grote
voordelen aan zijn verbonden.
"De koster is nu in staat zijn taak
beter te vervullen", legt hij uit.
"Hij kan nu bijvoorbeeld een
bruidspaar naar de plaats lei
den". Anders kon hq, bungelend
aan het klokketouw, niet anders
doen dan met een hoofdknik de
juiste richting aanduiden.
Door de maatregel verdwijnt
wederom een traditionele klok
kenluider. In de streek blijven
nu nog slechts enkele kerken
over waar de klok nog met een
touw wordt geluid, waaronder
kerk 'de Menswording' in Lei
derdorp, de 'Groene Kerk' in
Oegstgeest en de gereformeerde
'Ziillaankerk' in Wassenaar.
"Klokluiden doe ik, maar dat
de koster aan het touw bungelt,
is een cartoon", zegt W. Kwerre-
veld, koster van de Zijllaapkerk.
"Ik ga er nooit precies onder
staan, daar ben ik wat huiverig
voor", vertelt hij. "Zo'n klok
heeft een knap gewicht. De toren
is dan wel pas veertig jaar oud en
behoorlijk stevig, maa
toch op verdacht dat
beneden komt".
door
Jolanda Mak
Klokluiden blijkt een vak op
zich te zijn. "Er is geen vast sys
teem", laat Kwerreveld weten.
"Je kunt hoogstens een vast rit
me ontdekken. Maar iedereen
luidt toch de klok op zijn eigen
manier. De een trekt nu eenmaal
harder aan het touw dan de an
der. Daarbij is het de kunst om
een regelmaat te ontdekken".
Waarschuwer
Het klokluiden ontstond rond
het jaar 1000. Het luiden was
voornamelijk bedoeld om het be
gin van het koorgebed aan te ge
ven. Ook klonk het gelui in het
midden van de getijden. Voordat
de mens in staat was een kerk
klok te vervaardigen, gingen de
monniken met houten ratels op
pad. Op diverse plaatsen in het
oosten van het land gebeurt dit
nu nog.
Het gebruik om een toren van
twee of zélfs drie klokken te
voorzien, stamt uit het begin van
de middeleeuwen. In de pas ont
stane steden was één klok amper
te horen. Ook in die tijd werd de
klok geluid bij dreigend gevaar:
een vijand in aantocht, een brand
of een overstroming.
De kerkklok kreeg als bood
schapper diverse functies. Aan
vankelijk alleen bedoeld als in-
luider van het koorgebed, ont
wikkelde de klok zich tot horlo
ge van degenen die op het land
werkten. Ook bij begrafenissen
had de klok zijn eigen droeve
taak. De kosters in die tijd had
den een zware functie: niet al
leen waren zij koster, ook moes
ten zij voor doodgraver en
klokluider spelen.
Het handluiden geeft volgens
de 'moderne' koster Kwerreveld
een extra tintje aan het koster-
schap. "Je beleeft nog eens wat.
Met Kerstmis bijvoorbeeld luid
ik altijd mee op het 'ere zij God'.
Nog een hele kunst om dat te
doen terwijl je de mensen niet
kunt horen zingen".
De overvloed aan decibellen
die tijdens het luiden zijn oren
teistert, kan Kwerreveld niet in
het minst doen besluiten het
touw erbij te laten hangen. '"Ija,
je hoort natuurlijk niets en hoeft
ook niet te proberen óm iets te
horen. Van tevoren weet je im
mers dat je toch niemand
verstaat. Dat is ook het vervelen
de
als 2
lopen wanneer de klok moet
worden geluid. Een praatje is er
niet bij".
Kunst
Naast de klokluidende kosters,
kent de streek ook enige 'gele-
genheidsluiders'. Naar wordt
verwacht, zal ook de Kievietkerk
in Wassenaar hiertoe gaan beho
ren. In de kerken waar gelegen-
heidsluiders actief zijn, luidt de
klok automatisch, maar op feest
dagen kan iemand alsnog het
touw ter hand nemen.
Het klokluiden is lange tijd een
Koster Kwerreveld: "Klokluiden doe ik, maar dat de koster aan het touw bungelt is een cartoon".
kunst op zich geweest. Volgens
R. Steensma, verbonden aan het
Liturgisch Instituut in Gronin
gen begint dit weer een beetje te
rug te komen. "Vooral in Fries
land, daar zie je bijvoorbeeld dat
de wedstrijden in klokluiden te
rugkeren", vertelt hij. "Ook het
Sint-Thomasluidën, de dagen
tussen Kerstmis en nieuwjaar zie
(Foto Holvast)
je terugkomen in onder meer
Heerenveen. Dan maken de in
woners van zo'n plaats een een
luidrooster en hoor je de klok
dag en nacht".
In Zoeterwoude
ZOETERWOUDE - In Zoeter
woude blijft de instelling van het
ereburgerschap papier verslinden.
Vorig jaar werd uitgebreid gedis
cussieerd over de zin en onzin van
een dergelijke uitverkiezing van
een Zoeterwoudenaar. In de verga
dering van de commissie voor alge
mene zaken waarschuwde F. de
Graaff (Progressief Zoeterwoude)
dat er niet zo wild met de eretitel
moet worden gezwaaid. "Het moet
iets bijzonders blijven", was de al
gemene stemming.
Nu is het probleempje ontstaan
dat de verrassing verdwijnt als in
de openbare raadsvergadering de
naam van een kandidaat valt. Vol
gens een notitie van het bureau be
volking "is de lol er voor iedereen
af' als op de agenda van de ge
meenteraad staat: "Voorstel tot
toekenning van het ereburger-
schap
Het bureau vindt "dat het verras
singseffect voor betrokkkene en
familie zo groot mogelijk moet
zijn". Om dit te bereiken wordt nu
een omslachtige procedure voorge
steld om ervoor te zorgen dat niets
uitlekt.
In het kort komt het er op neer
dat na de openbare raadsvergade
ring de burgemeester een besloten
vergadering belegt waarin het ere
burgerschap wordt besproken. In
deze besloten bijeenkomst neemt
de raad een besluit en beslist men
tevens dat het raadsstuk geheim
gehouden wordt tot na de uitrei
king van de oorkonde en de ere-
speld.
In Zoeterwoude zijn tot dusverre
geen ereburgers benoemd...
ZATERDAG
Leiden
Valkenierschool - Valkenpad, bingo
avond, 20 .uur.
Vrouwenhuis - Hooigracht 79, café
avond, 21-1 uur.
Leidse Werkgroep Homoseksualiteit -
Caeciliastraat 18, disco, 22-2 uur.
NVSH trefpunt - Rapenburg 48, tel.
149987, open soos, vanaf 22 uur.
Breehuys - Breestraat, 19, swingavond,
21 uur.
Filmhuis LVC - Breestraat, film 'Pickup
on south street' van Samuel Fuller,
21.15 uur
Kijkhuis - Vrouwenkerkkoorstraat, film
'Die flambierte Frau' van Robert van
Ackeren, 20 en 22.15 uur.
Lagere Agrarische School - Lange
Voort, keuring van kippen, konijnen,
duiven en cavia's, 20-22 uur; zo van 10-
17 uur.
ZONDAG
Leiden
Meao-school - Lammemschanspark 4,
zondagochtendbijeenkomst De Ratel,
10.30 uur.
Clubgebouw De Vriendenclub - Anna
Paulownastraat, tentoonstelling LPC,
10-17 uur.
Leidse Hout - prestatieloop AV Holland,
11 uur.
De Uyl van Hoogland - Nieuwstraat, op
treden band Ook, 16 uur.
Middelweg 19c - kindervoorstelling
Leids poppentheater, 14.30 uur, tel.
125802.
Leidse Werkgroep Homoseksualiteit -
Caeciliastraat 18, 'De Roze Salon', 14-18
Kijkfiuis - Vrouwenkerkkoorstraat, film
'Die flambierte Frau', 20 en 22.15 uur.
Vijfhovenhuis - Hoflaan, vogeltentoon
stelling. 12-17 uur.
Voorschoten
Gebouw De Linde - Herenstraat 65,
rommelmarkt, 10-16 uur.
Ambachts- en Baljuwhuis - Voorstraat,
antiekbeurs, 11-17 uur.
Warmond
Gymzaal - Dorpsstraat, verkoop hand
gemaakte produkten, 13-16 uur, inl.
01711-11109.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- e
de apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vr 16 tot vr 23 door:
Apotheek De Aloë, Levendaal 161, Lei
den, tel. 120502.
Apotheek Beker, Lijtweg 4, Oegstgeest,
tel. 155482.
Met de helm van bouwer Du Prie op de schedel, klaren wethouder Bezemer en ambtenaar Peters (links) de klus.
Peters was 'stand-in' voor wethouder Meerburg die zich vergiste in de tijd.
se initiatiefnemer Stoutenbeek er- beek gisteren de naam van het
van -overtuigd dat over veertien achtste bedrijf dat in het centrum
maanden de meubeltoonzalen komt. Dit is het Scandinavische
opengaan. Hij verwacht niet dat de bedryf Valhal. Om het centrum vol
beurde door wethouder J. Beze- overheid het miljoenen kostende te krijgen ontbreekt nog één gega-
G.,Peters, de ambtenaar die centrum zal sluiten als dat eenmaal digde.
geopend. Wethouder Meerburg noemde in
zijn toespraak de manier waarop
LEIDERDORP - In een snijdende
kou is gistermiddag de eerste paal
geslagen voor het omstreden meu
belcentrum in Leiderdorp. Dit ge-
Oegstgeest
kapittelt EBR
OEGSTGEEST - Ook in
Oegstgeestgaan stemmen op
om het energiebedrijf Rijnland
(EBR) te kapittelen over de
voorgenomen schenking aan
De Lakenhal voor de restaura
tie van een schilderij dat in
slechte staat verkeert.
Het gemeenteraadslid A.M.J.
van Eisen (PPR) meent dat de
restauratie, die het EBR betaalt
uit de miljoenenwinst van de
afgelopen jaren, geen goede be
steding is van de gelden die
energieverbruikers bijeen heb
ben gebracht. Hij vond dat een
forse verlaging van de tarieven
veel beter en eerlijker zou zijn.
In de raadsvergadering van
maandag zal de Oegstgeester
gemeenteraad over deze kwes
tie praten.
Het schilderij stamt uit 1677,
is gemaakt door Leidenaar
Matthijs Niveu en toont een
groepsportret van de acht
hoofdlieden van het Turfdra-
gersgilde. Na de opknapbeurt
zou het schilderij vijf jaar lang
pronken in de luxueuze verga
derzaal van het EBR aan de
Leidse Langegracht.
zich net meest heeft beziggehou
den met de komst van het dertig
miljoen gulden kostende centrum.
Peters verving wethouder A.H.
Meerburg die zich in de tijd had
vergist. Meerburg arriveerde toen
'zijn' paal al diep in de grond was
geslagen en het omvangrijke aan
tal genodigden de gure Elisabeth-
hof had verruild voor het warme
Ibis hotel.
Hoewel er nog een beroepspro
cedure bij de Kroon loopt tegen de
meubelboulevard, is de Beverwijk-
ïnzy" dankwoord (dat begon de meubelboulevard uiteindelijk
met "Geachte voorstanders, geres- jn Leiderdorp terecht is gekomen
pecteerde tegenstanders') sprak „niet helemaal bevredigend". Hy.
het Leiderdorp- doelde met name op de iobby.sfeer
Y?e'zlJ" waarin de felle strijd tussen Lei-
den» Zoeterwoude, Leiderdorp en
Den Haag terecht is gekomen.
Meerburg verklaarde te zijn afge-
Stoutenbeek
se centrum als "het meest veelzij
dige meubelcentrum
land". De verwachte jaaromzet i
61 miljoen gulden noemde hy "e „1(sc-
commerciële droom van iedere treden a!s wethouder indien het
meubeldetaillist'
Bovendien verklapte Stouten-
VOORSCHOTEN - Om de Voor
schotense centrumwinkeliers een
handje te helpen, willen B en W
nog voor de sinterklaasdrukte de
rijrichting in de Treubstraat zoda
nig wijzigen dat het weer mogelijk
wordt de straat in te rijden vanaf
de Schoolstraat.
meubelcentrum niet i
dorp zou zijn gekomen.
Wethouder Bezemer had behalve
een fikse portie kritiek op de pro
vincie ("De provincie legt teveel
haar eigen wil op aan gemeenten.
Daar moet worden ingegrepen")
een goede daad in petto. De 'meu
belcheque' die hij van de bouwers
kreeg, stelde hij beschikbaar aan
ken in het centrum onder de loep ^et toekomstige kinderdagverblijf
moeten worden genomen. Tijdens in Leiderdorp,
de
Dit blijkt uit een voorstel
gemeenteraad. Wanneer deze zich
aan het einde
het voorstel schaart, willen B
de borden in een mum van tijd op
de juiste plek neerzetten in de
straat.
commissie voor financiën,
maandag, werd het college echter
gevraagd nog voor de vergadering
van de gemeenteraad met een
voorstel te komen.
WD en D'66 verlangden het
sterkst naar een dergelijk voorstel.
Zij waren bijzonder geschrokken
j van overzichtjes van de midden-
de maarmachter stand in Treubstraat en Voorstraat.
Daaruit bleek dat de omzet met
acht tot dertig procent was gedaald
sinds vorig jaar september eenrich
tingsverkeer was ingesteld in de
LEIDERDORP, - De voor
zitter vari de Leiderdorpse
sportraad R. van der Vlies is
ziedend op de WD en
PvdA. Zij hebben, vermoe
delijk na een 'deal', het
kunstgrasveld voor hockey
club Alecto en het kinder
dagverblijf hoog op de ver
langlijstjes gezet. Deze ma
noeuvre ging ten koste van
een nieuwe sporthal. Die
kelderde namelijk op de
lijstjes.
Het akkoord tussen de twee par
tijen zag er volgens Van der Vlies
waarschijnlijk als volgt uit: wan
neer de PvdA het kunstgrasveld
hoog zou plaatsen op het lijstje met
projecten die voor subsidie in aan
merking komen, dan zouden enige
liberalen het kinderdagverblijf
hoog op hun lijstje zetten.
Van der Vlies noemt dit koehan
del die de politiek ongeloofwaar
dig maakt. "De politiek zou de
Grote schade
door explosie
van gasketel
in Warmond
WARMOND - Een gasketel bij
twaalf bejaardenwoningen aan de
Van Leydenstraat in Warmond is
gisteravond ontploft. De explosie
veroorzaakte een aanzienlijke
schade. Een deel van het dak en de
muren van het ketelhuis zijn weg
geslagen.
Bij de ontploffing hebben zich
geen persoonlijke ongelukken
voorgedaan. Wel kwamen de be
jaarden in de kou te zitten. Volgens
de politie zijn de bewoners in hun
huizen gebleven en is een aantal
voorzieningen getroffen om hen te
gen de ergste kou te behoeden.
Hoe de ontploffing is ontstaan, is
nog niet bekend. Daar wordt van
daag onderzoek naar ingesteld.
Evenmin is bekend hoe groot de
schade precies is.
clubjesgeest eens moeten laten va
ren", zegt hy. "Als een bepaalde
partij zijn belang doordrukt, dan
wordt voorbijgegaan aan andere
belangen".
Sporthal
Eén van de leden voegde hier tij
dens de algemene ledenvergade
ring aan toe dat de sportraad al ja
ren bezig is een sporthal te krijgen.
Eerder dit jaar produceerde de
raad nog een rapport over de even
tuele haalbaarheid van een sport
hal. Het lid vindt het ongepast dat
dan "opeens een kunstgrasveld er
doorheen wordt gejaagd". Hij stel
de voor bezwaar aan te tekenen te
gen een dergelijk veld1
de komst van de sporthal
moeilijken.
Dit ging het bestuur van de
sportraad te ver. Men haalde aan
dat wethouder I. Gehner-Ellenber-
ger eens heeft gezegd dat een
.sporthal en een kunstgrasveld el
kaar niet bijten. Ook hadden be
stuursleden het idee dat de wet
houder wel wat voor een sporthal
voelt, ook al scoorde het project
slecht. Zij wilden dan ook nog eens
goed praten met de gemeente over
het sporthal-rapport dat enkele
vragen heeft opgeroepen.
In die gesprekken zou de sport
raad zich wel eens hard kunnen op
stellen. Uitroepen als "we moeten
wat brutaler worden", "het geklets
moet nu maar eens afgelopen zijn"
en "gooi er dé beuk in", wezen al
thans in die richting.
KPJ-Toneel
De eerste van drie voorstellin
gen van de toneelafdeling van de
Zoeterwoudse KPJ zal vanavond
zijn. De komedie 'Dag, mevrouw
Puffin' staat op het programma in
het Muziekcentrum aan de Schen-
kelweg. Het verhaal staat bol van
de kolderieke gebeurtenissen die
zich afspelen wanneer mevrouw
Puffin in een villa in het Gooi
haar telepatische gaven bekend
maakt. De rolverdeling en regie
(Lida Spaans) belooft amateurto
neel van goed niveau. De zaal gaat
open om half acht, de zaallichten
doven om half negen.
Beesten
via'
geeft vanavond in de Dorpskerk
een concert met als titel 'Van
Bach tot Beatles'. Tijdens het op
treden, dat om kwart over acht
begint, Soleren zowel zangers als
instrumentalisten.
Jong Oranje
De Nederlandstalige popgroep
'Jong Oranje' speelt zondagavond
om half tien in de Stompwijkse
jeugdsociëteit 'Oase'. Voor eerste
kerstdag heeft Oase de Neder
landse popgroep Gruppo Sporti-
vo gecontracteerd.
Expositie
De vereniging 'Het oude raad
huis' houdt vanaf vanmiddag een
keramiektentoonstelling van Ine
ke Lieshout en Hanne Oele aan de
Dorpsstraat 36 in Warmond. De
expositie duurt tot en met 13 de-
woesdag, donderdag
van 14.00 tot 16.00 uur e
van 11.00 tot 16.00 uur.
genavond gekeurd door de Leidse
Pluimvee en Konijnensportver
eniging. Ze doet dit in de Lagere
Agrarische School aan de Oegst
geester Lange Voort. Belangstel
lenden zijn vanavond welkom
van acht tot tien uur. Zondag is de
show geopend van tien uur tot
vijf uur.
Bach en Beatles
Het Leiderdorps Kamerkoor
Excelsior
Het Wassenaarse muziekgezel-
sachap Excelsior geeft vanavond
een Najaarsconcert in de aula van
het Sint Adelbert college. Aan
vang: 20.00 uur.
B en W wilden aanvankelijk de Treubstraat en het daardoor niet
verkeerssituatie in de Treubstraat
bespreken tijdens
i 6 december. Tij- 'rijden. "Je moest daarna echt met
dens die bijeenkomst zou ook de
verkeerssituatie op andere plek-
LEIDSCH DAGBLAD SSSS%rMn,,63'1°
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN incassokosten
Post uitsluitend aan
Postbus 54.
2300 AB LEIDEN
Telefoon 071-144941
2311BG LEIDEN
Geen krant ontvangen:
tel 071-123143
tussen 18 00-19 30 uur
(nabezorging na 19.30 uur):
Abonnementsgelden bi|
vooruitbetaling te voldoen
Restitutie is met toegestaan
Abonnementen kunnen
dagelijks ingaan.
Indien één maand voor het
verstrijken van de
abonnementsperiode geen
opzegging is ontvangen, volgt
automatische verlenging
Maandabonnement 21,21
(Autom. betaling)
Losse n
Directie: G Koopman
Adj.dir N. Quakernaat
Hoofdredacteur
Drs J W E Metselaar
Adj Hoofdredacteur
A. van Leeuwen
Plv Alg redactiechef:
J Kroon (stad)
B W T. Jungmann (plv)
H I J Veldhuizen
(regio)
P J de Tombe (sport)
A van Kaam (plv)
W. C H Schrama
(feature)
Aangesloten bij de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
