'Ik ben ongenuanceerd boos'
Hotel-pension in
'Huis ter Veen'
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1984
PAGINA 25
'Hooge Burch' Zwammerdam diep in de problemen
ZWAMMERDAM - On
vermijdelijke maatregelen
in de personele sfeer, on
ophoudelijke bezuinigin
gen van het rijk en een ge-
zondheidszorgbeleid
waaraan geen touw meer
valt vast te knopen. Met
deze gigantische proble
men kampt het in Zwam
merdam gevestigde
christelijk centrum voor
geestelijk gehandicapten
'Hooge Burch'. Reeds in
1983 had het dorp, waar
zeshonderd zwakzinnigen
zijn gehuisvest, te maken
met een zware werkdruk
waartegen het personeel
nauwelijks was bestand.
Gespannen verhoudingen
tussen directie en onder
nemingsraad en binnen
de directie zelf maakten
het er allemaal niet beter
op.
Algemeen directeur mr. N.J. Ge-
leijnse liet in het onlangs ver
schenen jaarverslag over 1983
doorschemeren dat de Hooge
Burch een allesbehalve gemak
kelijk jaar achter de rug heeft. De
toekomst ziet er zo mogelijk nog
beroerder uit, al is Geleijnse er
de man niet naar het hoofd in de
schoot te leggen. "Ik ben hart
stikke trots op de Hooge Burch.
Dat moet u niet naar mij verta
len, ik hoor er gewoon toevallig
bij".
Geleijnse's trots komt gedeel
telijk voort uit het besef dat zijn
centrum in de wereld van de
zwakzinnigenzorg als trendsetter
wordt gezien. Volgens de direc
teur is de Hooge Burch haantje-
de-voorste als het gaat om het
ontwikkelen van een nieuwe vi
sie op de zwakzinnigenzorg. Uit
Den Haag afkomstige stukken
over bijstelling van het huidige
beleid plaatsen het Hooge
Burch-personeel nauwelijks
voor verrassingen. Geleijnse:
"Voor ons staat er meestal niets
nieuws in".
Ongenuanceerd
Behalve trots op is de directeur
ook erg bezorgd over het cen
trum. Die bezorgdheid wordt ge
voed dóór het rijksbeleid. Ge
leijnse vertelt dat de intra-mura-
le zorg boven de één procent die
voor 1985 al ingeleverd moest
worden, nog eens 200 miljoen
gulden extra moet bezuinigen.
Het rijk dringt er voorts op aan
dat de geestelijk gehandicapten
zoveel mogelijk buiten de zwak
zinnigencentra worden opgevan
gen. Zodoende wordt hen een
kans geboden in de 'gewone'
maatschappij te functioneren
(extra-murale zorg).
Geleijnse waagt te betwijfelen
of een bevordering van de extra
murale zorg werkelijk een bespa
ring oplevert, zoals de overheid
denkt. "De dagverblijven zitten
overvol, voor nieuwbouw is geen
geld en sociale werkplaatsen zijn
voor veel geestelijk gehandicap
ten niet geschikt. De overheid
vindt dat de zwakzinnigen meer
privacy moet worden gegund.
Dat roepen wij overigens al ja
ren, want groepen van acht tot
tien mensen zijn veel te groot.
Maar men vraagt zich daarbij
niet eens af of zoiets misschien
juist meer, hoger geschoold en
dus duurder personeel vergt".
door
Wim Koevoet en
Simone van Driel
"Ongenuanceerd", noemt hij
het rijksbeleid. "Er is een groot
gemis aan enig inzicht in de con
sequenties. Zo behoor je niet te
regeren. Natuurlijk moet ons in
stituut ook inleveren. Dat heb
ben we ook al voor 450.000 gul
den gedaan. Toen de middelen
wat ruimer waren hebben we
functies ingebouwd waarvan je
je nu kunt afvragen of die echt
onmisbaar zijn. De franje moet
eraf. Maar je kunt niet roepen:
'Jongens, jullie moeten zó ver te
rug', tenzij je voor eigen reke
ning wilt nemen dat de zwakzin
nigenzorg niet meer het niveau
mag hebben wat het had. Maar
dèt wil de staatssecretaris (Van
der Reijden) niet. Ik ben onge
nuanceerd boos".
Gesol
Geleijnse's verontwaardiging
betreft ook een gemis aan inte
griteit van andere zwakzinni
genoorden in den lande. "De
Hooge Burch heeft veel agressief
gedragsgestoorde bewoners. Een
categorie waar andere instellin
gen graag omheen lopen. Voor
de begeleiding van zulke mensen
is deskundig personeel nodig,
leerling-verplegers kun je daar
voor niet gebruiken, die worden
bij wijze van spreken zo het raam
uit gesmeten. Hoe meer van deze
diepgestoorden je in huis hebt,
h-oe meer ruimte je in je persone
le budget krijgt. Om aan meer
personeel te komen hebben veel
instellingen met deze richtlijnen
de hand gelicht. Ze gaven een
hoger aantal gedragsgestoorde
bewoners op, dan ze in huis had
den. De inspectie voor de volks
gezondheid heeft dit gesol vorig
jaar een halt toegeroepen door
die richtlijnen bij te stellen. Ge
volg van een en ander was dat
wij voor 450.000 gulden werden
beknot op ons personeelsbudget,
dat staat gelijk aan twaalf perso
neelsleden".
"Het laatste wat je wilt is van je
activiteitenpakket afknabbelen",
vervolgt de directeur zijn betoog
over bezuinigingen en de te ne
men maatregelen. "Dat in stand
houden betekent echter dat het
personeel nog zwaarder onder
Algemeen directeur N.J. Geleijnse van de 'Hooge Burch': "Gemeente weet ons alleen te vinden als het om
onroerend-goedbelasting gaat". <f0to Wim Dijkman)
druk komt te staan. De boog
stond op een gegeven moment te
strak gespannen. We zijn ge
noopt het activiteitenpakket heel
kritisch te heroverwegen. Van de
kosten bestaat vijftien procent
uit zaken als rente, afschrijvin
gen en onroerend goed-belas-
ting. Daar valt niet op te bezuini
gen. Nog eens vijftien procent
zijn materiële kosten. Het groot
ste deel bestaat gewoon uit per
soneelskosten, zeventig procent.
Die kunnen we niet onaangetast
laten".
Minder personeel dus met
daartegenover een almaar
groeiende werkdruk. Menige af
delingschef doet hierover in het
jaarverslag over 1983 zijn beklag.
Tevens klonk de roep om een be
leidsplan, op te stellen door de
directie, steeds luider. Geleijnse
en zijn collega's wilden echter
niet beginnen aan een beleids
plan alvorens in Den Haag nu
eindelijk eens klaarheid werd ge
bracht in de financiële mogelijk
heden. Een plan zonder prijs
kaartje, daaraan heeft niemand
wat, redeneerde de directie. De
ondernemingsraad zag het alle
maal anders en dacht meer in de
trant van 'beter iets dan niets'.
Zolang de directie niet een aantal
uitgangspunten op tafel legde,
wilde de ondernemingsraad niet
meer met de directie overleggen.
Onder druk
Eerder dit jaar, in mei, kwam
het langverwachte beleidsplan.
Hoewel, Geleijnse heeft het lie
ver over een 'beleidsvisie'. Aan
het plan kan nu pas echt worden
gewerkt. Hoe ver Den Haag ach
terliep blijkt uit het feit dat Ge
leijnse pas sinds twee maanden
de omvang van het budget van
de Hooge Burch voor 1984 kent.
De directie stond toch al zwaar
onder druk als gevolg van inter
ne problemen. In het jaarverslag
valt hierover wel iets te lezen,
maar het fijne ervan wordt niet
uit de doeken gedaan. Geleijnse
geeft toe dat hoewel hij een en
ander geenszins wilde verzwij
gen in het jaarverslag, hij ander
zijds weinig trek had in een ont
hullend relaas, doorspekt met
details. "Ik wilde niet natrappen,
maar je moet het wel melden om
dat anders een vertekend beeld
ontstaat". Ook nu wil hij niet
meer kwijt dan: "Er is iemand
weggegaan, in heel goede harmo
nie. En er is iemand een jaar ziek
geweest. Die is net weer terug".
En: "Er werd steeds meer van de
directie gevraagd". Uit het
jaarverslag: "Geconstateerd
moest worden dat niet ieder di
rectielid in gewenste mate aan de
te stellen functie-eisen kon vol
doen".
Geleijnse wil na enig aandrin
gen wel een onderdeeltje van de
beleidsvisie, waaraan nog op alle
niveaus tal van vergaderingen
worden gewijd, prijsgeven. Het
aantal bewoners van alle zwak
zinnigeninstellingen in de regio
Zuid-Holland Noord moet om
laag, vindt het rijk. De Hooge
Burch is er al in geslaagd van 634
naar 618 bewoners terug te gaan,
maar kan en wil nog verder te
rug. Eén van de mogelijkheden
die hiervoor in de beleidsvisie
worden genoemd, is begeleid ka-
merbewonen. Dat past ook mooi
in het streven om zwakzinnigen
onder te brengen in extra-murale
voorzieningen. Reden dat de
Hooge Burch meer plaatsen wil
inleveren dan de overheid
vraagt, is volgens Geleijnse de
alom onderkende 'overbebed-
ding' in de regio Zuid-Holland
Noord. "De regio Zuid-Holland
Oost, Gouda dus, heeft geen en
kele intra-murale voorziening.
Het rijk wil daar wat aan doen.
Maar ook al zouden wij in de
richting van Gouda koersen, dan
nog gaat de capaciteit die wij
voor ogen hebben, uit boven de
behoefte van 1990 zoals die zich
laat aftekenen in Gouda", aldus
Geleijnse over de grote mogelijk
heden die hij ziet om tot een be
tere spreiding van het aantal be
schikbare plaatsen te komen.
Desinteresse
Terug naar het jaarverslag. Ge
leijnse noemt het 'een intiem
stuk'. Hij dicht het niet zozeer
een public relations-functie toe.
In eerste instantie is het bedoeld
als een interne verslaggeving, be
doeld voor eigen gebruik en voor
dat van het bestuur, de Vereni
ging Johannesstichting. Ook B
en W van Alphen hebben een ex
emplaar ontvangen. Geleijnse
over de reacties van het college
op het jaarverslag van één der
grootste werkgevers uit de regio:
"Geen. Zelfs geen bericht van
ontvangst. Maar dat ben ik wel
gewend. Zelfs van de raadscom
missie gezondheidszorg, die in
middels is opgeheven, heb ik
nooit wat gehoord. De gemeente,
vooral de gemeenteraad, geeft
niet blijk van meer dan een op
pervlakkige belangstelling. Ge
zien de kwetsbaarheid van de be
woners zou ik het niet vreemd
hebben gevonden als de raad
zich op enigerlei wijze had uitge
sproken over de lastige financië
le positie waarin de Hooge burch
verkeert".
De gemeente heeft met de
Hooge Burch, een rijksinstantie,
geen enkele financiële band, het
geen volgens Geleijnse waar
schijnlijk ook de reden voor de
desinteresse van de gemeente
raad is. "Ik krijg de indruk dat
men zich alleen voor instellingen
interesseert wanneer er financië
le binding is. Tussen de gemeen
te en de Hooge Burch loopt één
financieel lijntje: de onroerend
goed-belasting. Dèn weten ze
ons wel te vinden. Vijfennegen
tig gulden per bebouwde vier
kante meter. Zo'n bedrag laat
zich niet bepaald rijmen met het
streven om de kosten van de ge
zondheidszorg terug te bren
gen".
Stankoverlast
bij Mavom
ALPHEN AAN DEN RIJN - Bij
het chemisch verwerkingsbedrijf
Mavom aan de Handelsweg is gis
termorgen omstreeks half twaalf
de produktie van ammoniumchlo
ride tijdelijk gestaakt. Mensen in
de omgeving van de fabriek had
den geklaagd over een doordrin
gende stank en prikkelende ogen.
Volgens de politie was het be
drijf bezig met het mengen van sal
peter met krijt, waaraan ammo
nium werd toegevoegd. De daarbij
vrijkomende dampen worden met
een afzuiginstallatie de lucht inge
worpen. Omdat gisteren de lucht
vochtigheid nogal hoog was, sloeg
de uitstoot van de dampen neer en
veroorzaakte aldus de stankover
last. Er werd na de klachten on
middellijk gestopt met de werk
zaamheden.
Een woordvoerder van het be
drijf deelde mee, dat het om een
onschadelijke stof ging. "Een zeer
klein incident, dat in vijf minuten
verholpen was. Als u een fles am
monia onder uw neus houdt, gaan
uw ogen ook tranen", aldus woord
voerder Lonning van het bedrijf.
Mavom is producent en impor
teur van een breed scala van che
mische hulpmiddelen voor opper
vlakken. Men levert produkten
voor reiniging, smering en be
scherming, verder doet men onder
andere aan fosfateren, chromate
ren en chemisch vernikkelen.
Half jaar cel
brandstichters
DEN HAAG/ALPHEN - De Haag
se rechtbank heeft gisteren twee
21-jarige inwoners van Alphen we
gens brandstichting veroordeeld
tot een half jaar gevangenisstraf.
Tegen de twee was een jaar celstraf
geëist.
De Alphenaren hebben bekend
in augustus een winkelpand in
Ridderhof in brand te hebben ge
stoken. Zij deden dit door met be
hulp van een fietspomp brandende
benzine door de brievenbus heen
op een aantal kartonnen dozen te
spuiten. Samen met de schade die
door de brand en het blussen aan
belendende percelen was ontstaan,
schatte rechtbankpresident mr.
Kootte die op zo'n drie ton.
Het tweetal zei tot zijn daad te
zijn gekomen uit ongenoegen over
de behandeling die zij van hun
baas ondervonden. Hij is de eige
naar van de winkel die zy in brand
hebben gestoken.
Australië werd Alkemade voor familie Lempers
ROELOFARENDSVEEN 'We wilden eerst naar Australië emigreren om daar iets
te beginnen. Nu zitten we in Alkemade, in dezelfde straat waar mijn man werkt".
Waar het lot je brengt, is niet te voorspellen. Voor het echtpaar Lempers werd het de
voormalige burgemeesterswoning van Alkemade, 'Huis ter Veen', te vinden aan het
Westeinde 81. Hier is het echtpaar onlangs een hotel-pension begonnen. De toe
komst lijkt even zonnig als het aanlokkelijke Australië. Sinds half juli, toen het duo
alvast met vier kamers ging draaien, hebben de Lempers tweehonderd gasten van in
totaal achttien nationaliteiten over de vloer gehad.
Haar man Frans werkt op de af
deling welzijn van de gemeente
Alkemade. Hier blijft hij trou
wens ook voorlopig werkzaam.
Hij houdt er een culinaire hobby
op na. "Mijn man vindt het leuk
om te koken. Als we bezoek heb
ben, kookt hij altijd. En niet zo
maar iets, maar iets bijzonders",
aldus M. Lempers-Henskens.
Het echtpaar maakte plannen
om deze hobby professioneel uit
te buiten. De keuze viel op het
beginnen van een restaurantje in
Australië. Geen onbegrijpelijke
keuze. Mevrouw Lempers heeft
van haar vijfde tot haar achttien
de jaar in Australië gewoond,
heeft een Engelse opleiding ge
noten en kent het land. Emigre
ren is geen plan dat snel kan wor
den uitgevoerd. Vooral niet als er
drie kinderen (nu vier) bij be
trokken zijn. Uiteindelijk waren
alle benodigde papieren voor de
emigratie in huis.
"Vorig jaar ben ik eerst nog
eens polshoogte gaan nemen in
Australië. De mogelijkheden
daar vond ik toen toch tegenval
len. Daarna zijn we snel van het
idee afgestapt om nog te emigre
ren naar Australië. Als je met z'n
tweeën zou zijn, is een dergelijk
avontuur nog wel te beginnen
maar met drie kinderen was het
toch te gewaagd", aldus Lem
pers.
Limburg
Toch wilde het echtpaar graag
voor zichzelf beginnen. Gedacht
door
Huib Hikke
werd toen aan een hotel-pension
in Limburg. "Daar staan nog van
die grote huizen waarin je zoiets
dergelijks kunt beginnen en bo
vendien heb je daar ook toeris-
Richting zuiden werd gedacht,
totdat er een advertentie in de
krant stond waarin de voormali
ge ambtswoning van Alkemade
te koop werd aangeboden. Met
een liepen de Lempers warm
voor dit pand. "Dit was iets een
maligs. Als je het niet zou doen,
krijg je de kans nooit meer. Ik
was één keer binnengeweest
toen burgemeester Bolten hier
woonde. Het was een heel mak
kelijk huis waarin we makkelijk
alles naar onze hand konden zet
ten".
De Lempers schreven in en
werden uiteindelijk door de ge
meente Alkemade uitverkoren.
Het huis werd gekocht voor
350.000 gulden, kosten koper.
Een dergelijke investering,
want behalve de aanschaf is er
flink verbouwd, vraagt natuur
lijk geldschieters. "Wij zijn eerst
naar een paar grote banken ge
gaan maar die zagen ons plan
niet zo zitten. Als laatste zijn we
naar de plaatselijke rabobank ge
gaan, waarvan we eerst dachten
dat die ons niet zouden kunnen
helpen. Die deden het dus wel,
die hadden wel vertrouwen in
ons plan", aldus Lempers.
Start
Na alle plannen, financiële
plaatjes, adviezen van deskundi
gen, kon 4 juni worden begon
nen met de verbouwing. Lem
pers: "We zijn eerst met het ge
reedmaken van de vier kamers
op de eerste verdieping begon
nen. Dan konden we tenminste
nog iets meepakken van het na
seizoen". Thans wordt de laatste
hand gelegd aan de kamers op de
tweede verdieping.
In totaal bestaat het hotel-pen-
sion-gedeelte uit tien kamers en
een gastenkamer. Alles ziet er
netjes, schoon en stemmig uit én,
het huis ademt een gezellige
sfeer.
De klanten komen haast als
vanzelf aanwaaien. "Het zijn
vaak mensen die niet meteen
naar Amsterdam toewillen. Die
willen eerst een nachtje in de
buurt slapen om dan de volgen
de dag Amsterdam op hun ge
mak te gaan bekijken. Mijn beste
reclame zijn de inwoners van het
dorp. Want als een toerist vraagt
of er in de buurt een hotel is, dan
verwijzen ze naar ons. Dat werkt
prima".
Toekomst
Zaterdag wordt Huis ter Veen
officieel geopend door burge
meester J.S. Wagenaar. Het is
een gebeurtenis alleen voor ge
nodigden, dus geen open huis.
Het is trouwens de vraag of alle
genodigden er in kunnen. Me
vrouw Lempers verwacht circa
tweehonderd gasten.
De wat verdere toekomst moet
worden afgewacht. Eerst maar
eens kijken volgens mevrouw
Lempers hoe het eerste seizoen
volgend jaar uitpakt. Daarna kan
pas verder worden gedacht.
Met de tien kamers kan overi
gens een maximum van twee
'sterren' worden behaald. Het
echtpaar hoopt hier naar toe te
kunnen werken. Het tweede ster
retje kan worden verdiend door
onder andere op iedere kamer
een televisie en makkelijke stoe
len te zetten, verder moet er dan
een aparte ontspanningsruimte
komen.
"Voorlopig echter nette ka
mers, met een uitgebreid ontbijt
en desgewenst lunch en diner.
Dan ben je al een heel eind, vind
ik", aldus Lempers.
Mevrouw M. Lempers-Henskens voor haar Huis Ter Veen: „Het beginnen van een restaurantje in Australië
was met drie kinderen toch een te groot avontuur". (foto Wim Dijkman»
