Zit je ergens mee?
Bel dan de KJT
ft m eerst ^inj-die met
OTtatje Uit onZe klas en
Kannen tve W fto^ wel
in het wit trouwen dlenkf O
Vandalisme vaak kwestie van gemakzucht
Kerkelijk rapport: euthanasie kan verantwoord zijn
Prijs voor stichting 'Krant in de Klas'
Staatssecretaris wil examens
landelijk gaan aanpakken
't Kraaienest
in Rijnsburg
gaat verhuizen
071-120611
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1984
PAGINA 19
Eindredactie Annemiek Ruygrok
Telefoon 071-144941, toestel 217
De Stichting Krant in de Klas heeft een prijs ge
wonnen: de kiezen en delen prijs. De Vereniging
van Nederlandse Gemeenten en een uitgeverij heb
ben deze prijs ingesteld. Zijn naam dankt hij aan
het boekje 'Kiezen en delen' van Dick Verstegen, dat
jonge kiezers een inzicht geeft in het politieke be
stuur van Nederland.
'Krant in de Klas' bevordert via het onderwijs het
kritisch lezen en gebruiken van de krant door jon
geren. De prijs ging naar deze stichting, "vanwege
de bijzondere verdiensten voor het vergroten van de
democratische gezindheid van jonge
voor het verbeteren van de band tussen bestuurders
en jongeren, die bestuurd worden
Aan de prijs is een 'wisselstembus' en een bedrag
van duizend gulden verbonden. Krant in de Klas
gaat dat besteden aan een onderzoek. Nagegaan
wordt hoe belangrijk buitenlandse kinderen en hun
leerkrachten het vinden om de krant op school te
gebruiken.
Op de foto zie je hoe dagbladdirecteur H. Spruijt
(links), die ook voorzitter van de stichting Krant in
de Klas is, de prijs krijgt uitgereikt door Piet Steen
kamp, voorzitter van de Eerste Kamer (foto anp>
Langzaam peddelt de 1
fietser over een rustiek rijwiel
pad. Een zonnetje schijnt bleek
t de felgekleurde hersfstbla-
deren. Vogels fluiten, een zwaan
dobbert vredig in de sloot.
zakken, nu zijn dat er nog (maar)
Pillen
Het is niet het enige bezwaar
tegen de plannen. Veel scholen
zijn bang dat veel dingen die nu
nog belangrijk zijn, zoals spreek-
en luistervaardigheid, langzaam
'onder het tapijt worden ge
veegd'. Dat komt gewoon niet
meer aan bod bij het centrale ein
dexamen, zeggen zij. Ook de On
derwijsraad, waar de minister
vaak aandachtig naar luistert,
voelt niets voor de plannen.
De staatssecretaris en de politi
ci in de Tweede Kamer zijn be
hoorlijk geschrokken van al die
boze reacties. Ze willen dan ook
goed onderzoeken of die plannen
echt zo rampzalig zijn. De leerlin
gen mogen er niet op achteruit
gaan, heet het in Den Haag.
Hoe dit onderzoek wordt opge
zet weet nog niemand. Ook is
niet duidelijk wanneer het klaar
moet zijn. Er is één geruststel
ling: de plannen worden niet
voor 1986/1987 in de praktijk ge
bracht. Je kunt je dit jaar dus
nog met vol gewicht op de
schoolonderzoeken storten. Laat
de kalmerende middelen nog
maar even in de kast.
Klaag voorlopig maar niet over
het eindexamen. Voor je het
weet zijn alle meevallers verdwe
nen. Dan kun je nooit meer een
school kiezen die lekker makke
lijke schoolonderzoeken in el
kaar zet. Ook kun je nooit meer
lui achterover leunen wanneer je
je schoolonderzoeken goed ge
maakt hebt.
Waarom niet? Als het een
beetje tegenzit telt het cijfer van
het schoolonderzoek, dat nu nog
even zwaar telt als het cijfer van
het centraal schriftelijk, hele
maal niet meer mee. De staatsse
cretaris van onderwijs en weten
schappen wil de examens name
lijk landelijk gaan aanpakken.
Ze vindt het niet zo leuk dat elke
school op zijn eigen manier het
schoolonderzoek opstelt en op
zijn eigen manier cijfers geeft.
De politici van de Tweede Ka
mer voelen met haar mee.
De scholen zijn behoorlijk
boos op Den Haag. Een Brabant
se vereniging voor middelbaar
onderwijs heeft zelfs uitgere
kend dat ruim twee keer zovee_l
leerlingen zullen zakken door de
plannen van de staatssecretaris.
Op het vwo stijgt het aantal 'zak
kers' van 14 naar 35 per honderd
leerlingen, op de havo zullen van
iedere honderd kandidaten er 37
Het open jongerencentrum 't
Kraaienest in Rijnsburg moet
volgend jaar verhuizen. Op de
plaats waar het centrum nu is ge
vestigd (het zogenaamde Kortho-
fah-terrein aan de Dubbele
Buurt), worden straks huizen ge
bouwd. Een mogelijk nieuw on
derkomen voor 't Kraaienest is
de Prins Bernhardschool aan de
Korte Vaart. Die school komt
volgend jaar leeg als de nieuwe
openbare school die nu wordt ge
bouwd, klaar is.
Het bestuur van het jongeren
centrum wil wel naar de Bern
hardschool verhuizen, maar
vindt de ruimte daar aan de klei
ne kant. Daarom hebben be
stuursleden een plan opgesteld
voor een verbouwing van het
schoolgebouw.-Dat plan is over-
'Plons', hoort de fietser ineens.
Hij tuurt in de verte en ziet daar
een groepje mensen staan. 'Zou
er iemand in het water zijn geval
len?', vraagt de man zich af en zet
de vaart erin. Dichterbij geko
men ziet hij drie meisjes van een
jaar of veertien bezig met het
dumpen van afval in de sloot. Zij
vermaken zich kennelijk nogal.
'Wham', daar gaat een lege was-
middelton, 'flatsj' verdwijnt een
plastic zak met troep in het wa
handigd aan burgemeester en
wethouders die het nu bestude-
Waarschijnlijk beslist de ge
meenteraad van Rijnsburg al vol
gende maand over de verhuizing
van 't Kraaienest naar de Prins
Bernhardschool.
Volgens bestuurslid Gert Elde-
ring is de school wel geschikt als
onderkomen van het jongeren
centrum: het gebouw ligt mooi
centraal in het dorp maar zonder
dat er huizen dicht in de buurt
staan. Voor geluidoverlast hoeft
dus niemand bang te zijn.
't Kraaienest zal wel huur moe
ten betalen voor het gebruik van
de school. Over de hoogte van de
huurprijs heeft de gemeente nog
geen mededelingen gedaan. Het
bestuur van het jongerencen
trum is bang dat de huurprijs
nogal fors zal uitvallen als de
kosten voor de verbouwing mee
wegen. "Meer dan 20.000 gulden
per jaar kunnen we echter niet
betalen", aldus bestuurslid Cas
par Paauw.
ter. "Moet dat nou?" vraagt de
fietser de meisjes bedeesd. "Be
moei je met je eigen zaken", is
het antwoord. De fietser schudt
afkeurend het hoofd en gaat
maar verder. "Vandalisten"
denkt hij bedroefd.
Een halve kilometer verderop
hebben twee jongens ruzie. De
een wil rechtsaf gaan, de ander
rechtdoor. De laatste stoort zich
nergens aan en fietst zijn eigen
weg. De andere jongen is woe
dend, gooit zijn fiets in de strui
Soms heb je problemen die je
met niemand kunt of durft te be
spreken. Ze zijn te ingewikkeld
of griezelig om over te praten
met je ouders, vrienden of fami
lie. De kinder- en jongerentele
foon kan dan uitkomst bieden.
Want als je die belt, hoef je je
naam niet te zeggen. Dus nie
mand komt aan de weet dat juist
jij met dat vervelende probleem
zit.
Inge werkt bij de KJT, zoals de
afkorting luidt. En om maar met
een met de deur in huis te vallen,
het nummer is 071-120611. Je
kunt elke dag bellen: van half
vier 's middags tot half acht 's
avonds.
"Maar wie vroeger of later op
de dag met een probleem zit en
wil bellen, kan ook terecht op dit
nummer. Dan verwijst een ant
woordapparaat door naar het
nummer van de Telefonische
Hulp Dienst (THD). Dat is de te
lefoondienst waar volwassenen
met hun problemen terecht kun
nen. Maar hier is altijd wel ie
mand aanwezig bij wie kinderen
en jongeren met hun problemen
terecht kunnen", aldus Inge. De
THD is dag en nacht bereikbaar.
Denk nu niet dat de mensen
van de KJT met pasklare oplos
singen voor je probleem komen
aanzetten. Vaak zullen ze je vra
gen of je zelf al aan mogelijke op
lossingen hebt gedacht. Om een
voorbeeld te noemen: je wordt
op weg van school naar huis al
tijd gepest door een groepje leef
tijdgenoten. Omdat je puistjes
hebt, of omdat ze je kleren niet
leuk vinden. Je voelt je machte
loos. In wanhoop bel je de KJT.
Daar zit iemand die naar je luis
tert en begrijpt dat het voor jou
een probleem is. "Maar hoe zien
die anderen eruit? Valt daar niet
iets op aan te merken?" zal de
stem aan de andere kant van de
zit je
ergens
mee
ken: 'krak', zeggen een paar tak
ken. Die leggen nog vóór de eer
ste herfststorm het loodje.
De fietser, wijzer geworden
door zijn eerste ervaring, zegt
maar niets meer. "Vandalist"
spookt het opnieuw door zijn
hoofd.
Langzaamaan begint het druk
ker te worden. Het rijwielpad is
opgehouden en de fietser moet
de grote weg op. Even verder
staat een file auto's. De ene weg
helft is opgebroken en een mo
lijn je bijvoorbeeld vragen. Tja,
nou je het zegt. Die ene jongen is
een echte papzak en dat meisje
heeft een belachelijke ouder
wetse fietstas. "Laten ze eerst
maar eens naar zichzelf kijken",
is je reactie vervolgens. En met
opgeheven hoofd ga je de vol
gende dag de pestkoppen tege
moet.
Niet alle problemen waarmee
ze van de KJT te maken krijgen,
zijn zo eenvoudig. Inge: "Vaak
zijn het seksuele problemen.
Jongens of meisjes die denken
dat ze homoseksueel zijn en
daarmee niet thuis durven aan te
komen. Meisjes die denken
zwanger te zijn". Vaak zul je in
dat geval worden verwezen naar
een hulporganisatie als de Rut-
gersstichting bijvoorbeeld. De
KJT geeft je het adres, vertelt
hoe alles in z'n werk gaat als je
daar aanklopt en wat ze daar
voor je kunnen doen.
"Vaak worden we ook opge
beld door jongeren die op het
punt staan voor het eerst met ie
mand naar bed te gaan. Door jon
gens worden vaak de 'techni
sche' vragen gesteld, door meis
jes de gevoelsmatige". Met ande
re woorden: jongens zijn vaak
bang dat het de eerste keer niet
zo goed zal lukken, meisjes dur
ven vaak geen 'nee' te zeggen,
bang om niet voor vol te worden
aangezien en angstig om de jon
gen op wie ze verliefd zijn kwijt
te raken.
Gezinsproblemen komen ook
vaak aan de orde. Bij een schei
ding blijken heel veel jongeren
met een schuldgevoel te zitten.
"Ik ben thuis vaak lastig ge
weest, daarom zullen mijn ou
ders wel uit elkaar gaan", zo
wordt vaak gedacht. De KJT zal
je duidelijk maken dat ouders
hooit uit elkaar gaan, omdat ze
problemen met hun kinderen
hebben. "Ze hebben een pro
bleem met elkaar en daar wordt
het kind vaak de dupe van".
De KJT is in 1979, het Jaar van
het Kind, opgericht. Steeds meer
kinderen en jongeren kloppen
bij deze hulpdienst aan. Het be
langrijkste van deze instelling is
dat je anoniem kunt blijven en
dat je niet één, maar desnoods
tien keer kunt opbellen als je
probleem niet op te lossen lijkt.
Kinderen en jongeren worden
door de KJT altijd serieus geno
men. Je hoeft echt niet bang te
zijn om te worden uitgelachen.
Zo mogelijk zal de KJT je helpen
je probleem zelf op te lossen en
met jou op zoek te gaan naar ie
mand in je omgeving die je kunt
vertrouwen. Het gebeurt alle
maal telefonisch, er komt nie
mand naar je huis.
biel verkeerslicht laat steeds de
ene kant, dan weer de andere
kant van het verkeer rijden. Er
staan wel dertig auto's te wach
ten en de fietser kan aan de rech
terkant nauwelijks passeren. Zo
dicht staan ze langs de kant. Hij
heeft de keus: óf netjes wachten
tot het licht op groen springt,
maar dan staat hij in de walm
van die vieze uitlaatgassen. Hij
kan ook een eindje lopen, over
het langs de weg gelegen voet
pad.
De fietser doet geen van beide,
maar fietst over de grasberm het
voetpad op. Het gras is drassig,
zijn wielen laten sporen na. "Ver
hip, nou doe ik het zelf ook. Van
dalist die je bent", denkt de fiet
ser bij zichzelf.
Uit dit waar gebeurde verhaal
tje kun je twee dingen opmaken:
ten eei^te dat de jeugd niet het
'alleenrecht' heeft op vandalisme
en ten tweede dat vandalisme of
vernielzucht vaak het gevolg is
van gemakzucht. Die boze jon
gen had zijn fiets best even
netjes tegen een boom kunnen
zetten, de fietser had beter ge
woon kunnen afstappen en een
eindje lopen. Alleen bij de meis
jes was van boze opzet sprake.
Over vandalisme wordt deze
week op scholen en in club- en
buurthuizen in Leiden Noord en
De Kooi gepraat. Er worden ook
dia's en een videoband vertoond
en scholieren gaan een dagje
mee met de reinigingsdienst: slo
ten schoonmaken. De organisa
toren van dit project, Betty Over-
beek en Lidy Koene, willen de
Zwarte Piet evenmin naar de
jeugd toespelen. Ook zij zijn er
van overtuigd, dat vandalisme
vaak wordt veroorzaakt door ou
deren zélf. Omdat zij rommel
niet opruimen, het verkeerde
voorbeeld geven en dergelijke.
Daarom worden ouders ook bij
het project betrokken. Niet dat
nu het vandalisme meteen zal-
worden opgelost. Maar door er
over te praten en met eigen ogen
te zien wat een troep de mensen
maken, hopen Betty Overbeek
en Lidy dat iedereen met de neus
op de feiten wordt gedrukt en
voortaan een beetje voorzichti
ger met alles zal omspringen.
Een studiecommissie heeft voor
de gereformeerde synode een rap
port gemaakt over 'euthanasie en
pastoraat'. In dat rapport - dat de
synode volgende week dinsdag zal
bespreken - geeft de commissie
als haar mening, dat de beslissing
om eigen leven te (laten) beëindi
gen verantwoord kan zijn, ook uit
christelijk oogpunt.
De commissie noemt een aantal
overwegingen die zo'n beslissing
verantwoord kunnen maken. "Le
ven", zegt het rapport, "is voor de
mens méér dan een biologisch be
staan". "Bij euthanasie gaat het
niet zozeer om bescherming van
'het' leven, maar om de bescher
ming van levende mensen die on
draaglijk lijden".
Een verzoek om het leven te (la
ten) beëindigen kan niet op één lijn
worden gesteld met een verzoek
om medische behandeling. "Niet
voor niets hebben vele artsen en
verpleegkundigen er moeite mee
om persoonlijk betrokken te raken
bij euthanasie of hulp bij zelfdo
ding".
De eigen verantwoordelijkheid
van patiënten moet zoveel moge
lijk recht worden gedaan. Kan de
hulpvrager niet tot een verant
woord besluit komen, dan dient
voor plaatsvervanging te worden
gezorgd. Verzoeken om euthanasie
of hulp bij zelfdoding zijn meestal
verzoeken om levenshulp en niet
om stervenshulp. "Dat neemt niet
weg, dat soms weloverwogen om
beëindiging van het leven wordt
gevraagd". Het rapport wijst in bei
de gevallen op de verantwoorde
lijkheden van de hulpvrager, de
medicus, de pastor en de omstan
ders.
Met betrekking tot ernstig ge
handicapte pasgeborenen wordt
opgemerkt, dat het op z'n beloop
laten van de dingen niet 'christelij
ker' is dan het willens en wetens
nemen van een besluit, ook al gaat
het om een beslissing tot euthana
sie. "Zowel een besluit om een ern
stig gehandicapt kind te gaan ver
zorgen als een besluit tot euthana
sie kan in het iicht van het geloof
verantwoord zijn en getuigen van
vertrouwen op God, de Heer van
het leven".
De commissie stelt de synode
voor. het rapport de komende tijd
in de plaatselijke gemeenten te la
ten bespreken "als een bijdrage
aan de meningsvorming over het
vraagstuk van de euthanasie". De
gemeenten zouden dan vóór 1
maart 1986 een reactie moeten ge
ven.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Krimpen aan de IJssel W. J. J. Koe-
lewijn Woubrugge; aangenomen
de benoeming tot pastoraal mede
werker te Rijswijk (ZH) J. van
Doorn Oud-Beijerland; bedankt
voor Raamsdonk F. Bos Moor
drecht; voor Staphorst (deelge
meente 'De Rank') E. van der Sluis
Bant-Rutten.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Haarlemmermeer
(oostzijde) A. van de Kevie Nieu-
wegein; beroepen te Siddeburen
(Gr.) F. de Jonge Giessendam, te
Alkmaar-Noord (hervormd-gere
formeerd 'Samen op weg') M. Er-
kelens Monnickendam.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Alphen aan
den Rijn kandidaat H. J. Room
Kampen; aangenomen naar
Aduard (Gr.) kandidaat D. Krol
Kampen.
Synode. Van volgende week
dinsdag tot en met vrijdag komt de
gereformeerde synode weer bijeen.
Voor dinsdagmiddag (20 novem
ber) staat het rapport over euthana
sie op de agenda, voor woensdag
middag een nota over de 'plurifor
me samenleving', voor donderdag
morgen een onderzoek naar ge
loofsbeleving onder jongeren en 's
middags het grote-stadsvraagstuk,
voor donderdagavond (22 novem
ber) het rapport van de delegatie
naar de Gereformeerde Oecumeni
sche Synode (deze zomer in Chica
go) en voor vrijdagmorgen een
voorstel met betrekking tot kerke
lijke uitspraken over samenle
vingsvraagstukken.
- Een van de conclusies van de
delegatie naar de Gereformeerde
Oecumenische Synode in Chicago
is, dat de vragen van de leer daar
soms meer aandacht kregen dan de
nood van de mens. "Het optreden
van éen aantal synodeleden werd
gekenmerkt door een zekere hard
heid, die geen ruimte liet voor de
naaste". (Zo riep de oecumenische
synode de Nederlandse gerefor
meerden op het pastorale advies in
te trekken waarbij de plaatselijke GrCSprck
gemeenten wordt toegestaan om
samenwonende homofielen tot het
avondmaal en de kerkelijke amb
ten toe te laten).
meerde synode volgende week
geen besluit zal nemen over het lid
maatschap van de oecumenische
synode. Ze zal dit naar alle waar
schijnlijkheid overlaten aan de vol
gende synode, die in mei 1985
wordt geïnstalleerd.
Wel juicht de delegatie het toe,
dat de kerken van de Derde Wereld
een belangrijke rol zijn gaan spelen
in de oecumenische synode. In
dringender dan ooit heeft ze zich
beziggehouden met zaken van
maatschappelijke aard. Positief is
ook het advies aan de lid-kerken
om de gereformeerde theologie uit
te leggen in relatie met de eigen sa
menleving. Vreemd is dan wel, dat
deze uitspraak geen enkele invloed
had op de houding tegenover de
Gereformeerde Kerken in Neder
land, zegt de commissie in haar
verslag.
Verwacht wordt, dat de gerefor
Het dagelijks bestuur van de
hervormde synode en het bestuur
van het 'Hervormd Beraad Vredes
vraagstukken' hebben gisteren
weer met elkaar gepraat over 'het
spreken van de kerk' in het alge
meen en het gezag van de 'pastora
le brief over de kernbewapening
in het bijzonder. Het Beraad zag in
april geen heil meer in zulke ge
sprekken, nadat de synode had be
sloten de 'pastorale brief uit 1980
aan regering en parlement toe te
zenden.
Het bestuur van de synode wil de
gesprekken wel voortzetten, juist
gezien de verschillen van inzicht.
Het bestuur van het Beraad (tegen
hanger van het Interkerkelijk Vre
desberaad, IKV) zal zich daarover
nog beraden.
Overeenstemming. De Luther
se Wereldfederatie en de Wereld
bond van Methodistenkerken heb
ben volledige overeenstemming
bereikt over de belangrijkste ge
loofsvragen Dat is het resultaat
van een dialoog die vyf jaren heeft
geduurd.
Het rapport beveelt de aangeslo
ten kerken aan, 'volledige gemeen
schap in Woord en sacrament' in te
stellen. Men kan beginnen met pre
dikanten van de andere kerk te la
ten voorgaan en tot het avondmaal
toe te laten. Ook diakonale taken
kunnen gezamenlijk worden uitge
voerd.
De twee kerken hebben samen
wereldwijd ongeveer 50 miljoen le
den.