Sesamstraat pad naar toneelsucces
SAMEN
SCHOLEN
RUR en de naieviteit van Ischa Meyer
ES TV-rubriek
Esther Prins blijft hopen
Uitbundig werk Boon
WEJELD.WI1 0
NAJAARSZENDINGSWEEK
ZATERDAG 10 NOVEMBER 1984
RAPIO-TV-KUNST
PAGINA 33
Je hebt twee soorten RUR. De
ene soort is leuk, omdat Jan Len-
ferink het met zijn gisse reacties
leuk maakt, de andere soort is
leuk omdat de opgedraafde per
sonen van zoveel 'portuur' zijn
dat Jan Lenferink er weinig
meer aan hoeft te doen dan een
beetje bijsturen en eerlijk de
zendtijd verdelen.
De RUR van deze week be
hoorde tot de laatste categorie.
Het is altijd interessant te zien
hoe de volgorde van de gasten
door het redactieteam van RUR
is vastgesteld. Stel je hebt de be
schikking over Jaap van Meek-
ren, Ischa Meijer en Piet Steen
kamp (in alfabetische volgorde),
wie moet je dan als eerste ne
men, en wie moet je als laatste in
de rieten stoel zetten? Je kunt
natuurlijk redeneren dat je het
lekkerste voor het laatst moet be
waren, het een na lekkerste in
het midden moet zetten, en het
minst lekkere aan het begin.
Maar dan gaat het probleem van
het kersen eten tellen: als je het
lekkerste voor het laatst bewaart,
en het een na lekkerste voor het
een na laatst, enzovoort, dan eet
je uit een mandje vol kersen dus
steeds de minst lekkere. Is het
niet veel beter bij de lekkerste
kers te beginnen, want dan is de
volgende (een na lekkerste) kers
inmiddels ook weer de lekkerste
kers geworden, kortom: alsmaar
de lekkerste kers etend raakt je
mandje tenslotte leeg. Dat moet
de smaak toch positief beinvloe-
den, ook al heb je geen andere
kersen gegeten wanneer je
steeds de minst lekkere kers
hebt gegeten!
Adriaan van Dis bijvoorbeeld
had Wim Duisenberg (belangrijk
man in Nederland als directeur
door
Nico Scheepmaker
van de Nederlandsche bank!),
Aat Veldhoen (een kleurrijke
schilder, laten we het daarop
houden), Frederick Forsyth (een
wereldberoemde schrijver) en
Renate Rubinstein (een zeer ge
waardeerde columniste). Hij liet
Duisenberg het spits afbijten,
vermoedelijk denkend: een rus
tig begin. Daarna kwam Frede
rick Forsyth: een buitenlandse
troefkaart, veelgelezen schrijver,
maar voor het publiek toch geen
topper omdat de conversatie in
ondertiteld Engels moet. Daarna
mocht Aat Veldhoen de uitzen
ding wat opvrolijken. „En dan
besluit ik met Renate Rubin
stein, bij haar voel ik mij het
meeste thuis, het gesprek met
haar moet het piéce de résistance
van de uitzending worden!", zal
Adriaan van Dis gedacht heb
ben.
Jan Lenferink ging van een an
dere gedachtengang uit. Als
equivalent van Duisenberg had
hij Steenkamp, maar die nam hij
niet als eerste. En als equivalent
van Aat Veldhoen had hij Ischa
en die verstopte hij volgens het
sandwich-principe liever niet
tussen de twee rustpunten in,
maar gebruikte hij als derde en
laatste. Jaap van Meekren, het
equivalent van Renate, zette hij
vooraan, als schokbreker. Wie als
eerste komt, heeft het het moei
lijkst (de toon moet dan nog even
gezet worden), maar zit er alles
bij elkaar toch het langst, en kan
ook het langst mee blijven pra
ten. Om die reden had hij Ischa
ook als eerste kunnen nemen,
want verwacht mocht worden
dat diens uitspraken het op-
ruicndst van alle drie zouden
zijn, en hoe langer hij daar zat,
hoe meer hij zou kunnen spuien.
Maar Lenferink zal Ischa toch
liever als laatste hebben geno
men, omdat deze dan meteen het
klankbord had van Steenkamp
en Van Meekren, en bovendien
al 'tekst' van ze had uit het eerste
half uur. Ischa floreert het beste
als hij op mensen kan reageren.
Maar hij bergt ook het risicofac
tor in zich, dat hij bij zijn uitval
len naar zijn gesprekspartners
geen maat weet te houden, want
hoe gaat het: je zegt eerst iets en
denkt er daarna pas over na. De
kracht van Jan Lenferink is dat
hij heel snel en meestal geestig
reageert, daarbij dikwijls een
verholen kritiek inbouwt, waar
bij hij het slachtoffer met een
perfecte sliding wel de bal afpakt
maar vermijdt hem de benen on
der zijn lijf vandaan te schoppen.
Piet Steenkamp was voor
Ischa als conferencier natuurlijk
een makkelijk doelwit, want wie
levert nog zulke stichtelijke tek
sten af als de voorzitter van de
Eerste Kamer, en wie weet daar
bij zo vroom even de ogen te slui
ten? Piet Steenkamp doet dat
echter met een zo ontwapenende
naieveteit, en kennelijk zonder
de opzet 'to play to the gallery',
zonder voor het schellinkje te
spelen, om het publiek op zijn
hand te krijgen, dat je het van
hem, en van hem alleen!, accep
teert. Zo vergaat het mij tenmin
ste. Ischa vergaat het kennelijk
anders. Na elke sneer naar het
CDA, of het katholieke geloof, of
de anti-abortus, deed hij iets te
geschrokken in Steenkamps
richting, op de manier van de
vaudeville-artiest die niet precies
maat weet te houden, maar het
ook weer niet aandurft zijn
prikacties met een onbewogen
pokerface af te leveren, onder
het motto: 'take it or leave it'.
Zo'n 'ojé, wat heb ik nou weer
gezegd!'-reactie is in feite net zo
naief als Piet Steenkamps reac
ties, alleen is het een gespeelde
naieviteit die niet de sympathie
opwekt, hooguit even een ze
nuwachtig lachje. Toen Jaap van
Meekren zich er van distantieer
de, klonk er zowaar een applaus
je op uit het toch ischaitisch ge
structureerde publiek!
'Het loon van Boon' door Ensemble
BENT naar werk van Louis Paul
Boon. Tekst/regie: Jaak Vissenaken.
Gezien op 9 november in de Leidse
Schouwburg.
LEIDEN - Met een indrukwek
kende theatermachinerie en een
reeks fraaie regievondsten heeft re
gisseur Jaak Vissenaken zijn to
neelvisie gegeven op 'De Mémoires
van de heer Daegeman' van L.P.
Boon. Naast de regie is hij als to
neeltekstschrijver en - door on
voorziene omstandigheden ook
als hoofdrolspeler voor deze pro-
duktie verantwoordelijk.
Het gaat hierin om terugblikken
de episoden uit het dagelijks be
staan van een niet onbemiddelde
landjonker, die regelmatig door
het leven geslagen wordt en zoveel
mogelijk probeert terug te vech
ten. Om de jeugdscènes te kunnen
spelen, wordt een effectieve thea
tervondst toegepast. De ouders lo
pen op stelten, zodat de hoofdper
soon al snel een klein jongetje lijkt.
Maar dat geeft natuurlijk ook iets
'houterigs' aan het bewegingspa
troon. En dat past weer goed in het
carnevaleske, soms revue-achtige
geheel van deze Vlaamse produk-
tie.
Getoond wordt een karikaturale
uitvergroting van een eenzaam,
liefdeloos bestaan, waarin tevens
erotiek en de nodige ironie een be
langrijke rol spelen. De scènes vol
gen elkaar in hoog tempo op en
voor de overgangen zijn vele aan
trekkelijke oplossingen gevonden:
gelukkig weer eens een regiecon
cept, dat niet zijn toevlucht neemt
tot licht aan/licht uit. De verhaal
lijn boet daardoor misschien een
enkele keer aan duidelijkheid in,
maar veel belangrijker is toch de
Een fragment van 'Het loon van Boon'. (foto pr>
sfeertekening, die hier met een sar- doeltreffende muzikale ondersteu-
castische grijnslach wordt gepre- ning voor zang- en dansnummers
senteerd. Neem alleen al het aange- en er zijn een paar technisch knap-
ven van oorlogstijd. BENT laat een pe valpartijen. Kortom, 'het loon
paar Duitse soldaten in reuzenlan- van Boon' is een uitbundig spekta-
ge jassen op stelten marcheren. Je kei, waarnaar een (te) beperkt aan
kunt erom lachen, maar dat geeft tal toeschouwers is komen kijken,
meteen een wrange bijsmaak. Er is WIJNAND ZEILSTRA
Hank Onrust: televisieman in hart en nieren.
Heeft in Leiderdorp gewoond en heeft als scholier
op de MULO in Leiden gezeten. Heeft later een
opleiding tekenen gevolgd aan de Kon. Academie
voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Bezocht in
Londen de afdeling Film en Televisie van het
Royal College of Art. Kwam in 1968 in dienst van
de AVRO-televisie. Maakte er programma's als
'Prikkebeen' en 'Herenleed' en was er eindredac
teur van het kunstmagazine 'De Ivoren Toren'.
Was vanaf 1974 werkzaam voorde TROS-televisie
('Het Heilig Vuur', tv-bewerking van 'Erik of het
De te bespreken week loopt van
vrijdag tot en met donderdag.
Vrijdagavond viel meteen af, om
dat ik een toneelstuk van Her
man Heijermans, 'Kwelling' met
Pierre Bokma en Hans Dagelet,
ben gaan zien. Zeer goed en kan
ik ieder 'buiskijker' aanraden.
ZATERDAG: Mijn eerste 'kijk
dag'. Ik had mij voorgenomen
om, zoals ik wel meer doe, de
programma's die mij interesseer
den vooraf in de bode aan 4e
kruizen.
Alhoewel ik "Zeg 'ns AAA"
niet had aangekruist heb ik er
toch naar gekeken. Zeer genoten
van de rol van Pieter Lutz als
verkoper van keukenapparatuur.
Daarna zag ik "Urbanus Live
deel II", dat mij erg tegenviel. Ik
blijf tv-registraties een ramp vin
den en misschien kwam het daar
wel door. Op Sky Channel zag ik
een zeer goed informatief film
programma. Later op de avond
naar de NCRV-nachtfilm "Lust
for Live" van Vincente Minelli
over het leven van Vincent van
Gogh gekeken. Ofschoon de film
in menig filmalmanak briljant
wordt genoemd en Anthony
Quin er een Oscar voor kreeg,
kwam ik niét aan Quin toe. Ik
viel in slaap.
ZONDAG: "Op zoek naar Yo-
landa" was het eerste program
ma op zondg. Vrij saai, behalve
de fraaie rollen van Don Duyns
en Lex de Règt. "Hier is...
Adriaan van Dis" kabbelde ook
een beetje al te rustig voort. De
acv.ualiteiten-rubriek "Nieuws"
vai de VPRO had een onder
werp over Sikhs in Nederland en
hun reactie op de gebeurtenissen
in India. Het zag eruit als een wil
le keurige 'Televizier" of 'Achter
het Nieuws' onderwerp. Erg
voorspelbaar. De Engelse come
dyserie 'Alfresco' zag er mooi uit,
maar riep ook al geen vrolijkheid
bij mij op.
Duitsland I had een zeer goede
en aangrijpende documentaire
over het Nazidodenprogramma
"Vernietiging door Arbeid". De
rol van de Duitse industrie bijv.
met name het nu weer in het
nieuws staande Flick-concern,
was toen ook al uiterst fout en
uiterst slecht. Storend was het
Klein Insectenboek', tv-films als 'Een blik van ver
standhouding', 'De weg naar Peruwelz' en 'Op
dood spoor'). Er tussen door programma's met Si
mon van Collem. Op dit moment werkzaam aan
de tv-opnamen van 'Het dagboek van Anne
r Frank' en twee dramaprodukties voor de VARA-
televisie. Is gek op bewegende beelden (film en tv).
Zegt bijna vierkante ogen te hebben overgehou
den aan deze Dwangbuis. Bespreekt daarin al
leen die programma's, die hij van begin tot eind
heeft gezien. Niettemin veel geschakeld van de ene
zender naar de andere.
Amerikaanse schrijver van onge
veer 600 korte verhalen. Veel van
deze verhalen zijn ook in Ameri
ka voor de Alfred Hitchcock TV-
serie verwerkt. De VARA-tv
heeft elf van deze verhalen in het
Nederlands laten bewerken, die
wekelijks op zaterdagavond in
de maanden maart, april en mei
uitgezonden zullen worden. Zelf
ga ik er twee van maken 'De Af
rekening' en 'De Verzoeking'.
Dus met extra aandacht naar de
Duitse bewerking gekeken.
MAar dat moeten wij beter kun
nen. Dit leek meer op slechte
Amerikaanse filmpjes, die in het
Duits nagesynchroniseerd wa-
WOENSDAG: Voetbal dus ge
keken. Jammer voor Ajax en
PSV. Verder had ik nog twee
films aangekruist, op België II
'Ninotcha' van Ernst Lubitsch
met Greta Garbo (voor het eerst
lachend) en Meivin Douglas (een
kei van een acteur, vooral ook op
latere leeftijd). Deze film heb ik
op de video opgenomen om te
bekijken op een druilerige tv-
avond. Op Duitsland III (WDR)
'Het mysterie van de Mond-
scheinsonate' uit 1935 onder re
gie van Kurt Gerron met o.a. Ank
van der Moer en Louis Saalborn.
Een Nederlandse film met Duit
se ondertitel. Het toeval wil, dat
ik begin dit jaar een fragment uit
deze film nodig had voor een
postuum filmportret van de ac
trice Ank van der Moer. De film
was nergens in Nederland te
zien. Volgens het Filmmuseum
was een kopie ergens in het bui
tenland, ik weet dus nu waar. De
film was soms zeer de moeite van
het bekijken waard (het is een
thriller naar een scenario van
Willy Corsari) een beetje toneel
achtig hier en daar.
DONDERDAG: Aangekruist
heb ik RUR, 'De Kenny Everett
Show'. Duitsland I, "Hollywood
'84", Belgie II "Tales of the
Unexpected". RUR vervelend,
Hollywood leuk en Tales mooi
en spannend gemaakt.
De week terugziend weinig
spectaculairs gezien, misschien
was het er wel maar heb ik het
gemist. Een beetje saaie tv-week.
HANK ONRUST
camerawerk soms bij de inter
views. Je ziet dat wel meer wan
neer iemand zijn emoties tijdens
de opname niet meer de baas kan
inzoomen naar een close up.
Daar voel ik mij iedere keer toch
weer ongemakkelijk bij. Gênant
vind ik het.
Op Duitsland III een serie ex
perimentele films met twee
prachtige tekenfilms van de En
gelse Susan Young. Zo eindigde
de zondag toch nog goed.
MAANDAG: Niks, naks, noks.
Wat een trieste tv-avond. De on
derste steen met "Ons Indië' deel
I was interessant. Jammer dat er
maar twee delen zijn. Daar zou
toch eens een goede uitgebreide
serie over gemaakt moeten wor
den met veel interviews (nu le
ven ze nog) en prachtige oude
opnamen.
Op Duitsland I 'Ballade vom
kleinen Soldaten'. Een docu
mentaire van Werner Herzog.
Schitterend gefilmd en ver
schrikkelijk triest.
DINSDAG: Een superslechte
serie vind ik 'De laatste dagen
van Pompei'. Naar de verkiezin
gen in Amerika gekeken. Goede
informatie. Perfecte documen
taire over hoe een president op
de tv gebracht wordt door mid
del van commercials etc. Spe
ciaal naar Duitsland I gescha
keld, omdat daar drie korte thril
lers van Henry Slesar uitgezon
den zouden worden (het werden
er twee). Henry Slesar is een
DEN HAAG - Met het zinnetje
'Hoi Tom, wat ben jij nou aan
het doen?' maakte Esther
Prins op 30 augustus haar de
buut in Sesamstraat. Tommie
was jarig en was bezig met het
passen van hoeden toen Esther
binnen kwam. Esther gaf hem
de raad met zijn badmuts op
het water in te gaan, maar daar
voelde Tommie weinig voor.
Sindsdien is ze een vaste bewoon
ster van Sesamstraat. Samen met
Aart (Staartjes) en Lex (Goudsmit)
kwam ze dit seizoen de gelederen
van Pino, Bert en Ernie, Sien,.
Tommie, Frank, Gerard, Hakim en
de anderen kwam versterken. Lex
is als vriendelijke oude baas, die
van timmeren houdt, min of meer
de opvolger van Piet Hendriks.
Aart is een mopperige meneer, die
tegen Pino altijd 'Pienjoo' zegt en
Esther is een vrolijke spring-in-
het-veld, die met alle poppen de
beste maatjes is.
Voor de 22-jarige Esther Prins
(niet zo heel lang geleden van Was
senaar naar Den Haag verhuisd) is
het haar tweede belangrijke rol op
televisie. Eerder speelde zij de
hoofdrol in 'Er waren twee ko
ningskinderen', een jeugdserie van
de AVRO, die in 1981 werd uitge
zonden.
Het kan soms vreemd lopen met
een carrière bij de televisie. Esther
Prins vertelt dat in haar geval Bar
ry Hay, de zanger van popgroep de
ADVERTENTIE
s 12. 2340 AA Oegstgeest
Giro: 6074
Bank: 56.67.45.577
door
Ariejan Korteweg
Golden Earring, er nog een bijrol
in speelde. Dat zit zo: de vader van
Esther is binnenhuis-architect.
Barry Hay had een tijdje omgang
met een tante van Esther en was
assistent van haar vader. Op een
avond was Hay op bezoek en stak
een joint op. Vader Prins was be
nieuwd wat dat zou zijn, maar
rookte zelf nooit sigaretten, enkel
pijp. De zanger raadde hem aan
wat hash in zijn pijp te stoppen.
Die raad werd opgevolgd. Een paar
minuten later riep vader Prins zijn
vrouw: 'Moet je kijken, de hele ka
mer staat vol met water'.
Natte voeten
Korte tijd later kwam de TROS
bij de toen dertienjarige Esther op
school. Ze zat toen in de brugklas
en daar werd een project over
drugs gegeven; de omroep wilde
daar een reportage over maken. De
kinderen maakten toneelstukjes
en kregen vragen te beantwoor
den. Esther vertelde het verhaal
van de eerste (en volgens haar eni
ge) drugs-ervaring van haar vader
en zag zich vervolgens een centrale
plaats krijgen in de reportage, die
op televisie werd uitgezonden. Ge
volg was wel, dat vader Prins nog
weken later werd gevraagd of hij
nog natte voeten had-
Later kwam ze nog eens op tele
visie als voorzanger tijdens een
dienst in een Haagse sjoel (synago
ge). Maar een echte acteursrol op
televisie liet langer op zich wach
ten. Dat gebeurde toen Esther op
een feestje een regisseuse van de
AVRO tegen het lijf liep. Esther:
"Ze keek al de hele tijd zo naar me.
Ik dacht dat m'n haar niet goed zat.
Toen stapte ze op me af en vroeg
hoe oud ik was. 'Negentien', zei ik.
O, dan gaat het helaas niet door, zei
ze toen".
Dat 'het' bleek een hoofdrol in
'Er waren twee koningskinderen'.
De regisseuse was op zoek naar
een jongen en een meisje van onge
veer vijftien jaar. Omdat Esther er
altijd jonger dan haar leeftijd heeft
uitgezien, kreeg ze na een paar au
dities die rol toch.
Ze kreeg de smaak te pakken en
schreef zich in bij een castingbu
reau en het NOS-archief. Twee rol
len bij 'Ome Willem' waren daar
van het resultaat. Verder doet ze
een keer mee bij 'Oma Fladderi en
speelt de rol van dochter in 'Het
hoogste recht', een NCRV-televi-
siefilm naar het boek van Ina Bou-
Esther Prins: "Met Sesamstraat kun je toch
dier-Bakker. Die laatste twee pro
gramma's moeten nog worden uit
gezonden.
Anne Frank
En nu dus Sesamstraat. Esther
werd gekozen uit dertig mede
dingsters. Ze vindt het fantastisch
om in de serie te spelen, noemt alle
poppen en spelers even lief (al
heeft ze voor Tommie een lichte
voorkeur), maar zou toch graag een
wat vollere agenda hebben. Want
Sesamstraat, dat is één dag per
maand repeteren en drie dagen op
nemen. En dat alleen in de periode
van oktober tot en met maart.
Ze zou wel bij het echte toneel
willen. "Het lijkt me heerlijk om in
een klassiek stuk avond aan avond
op de planken te staan". Wat het is
om directe reacties van het publiek
te krijgen, heeft ze bij 'Ome Wil
lem' gemerkt. Dat kinderprogram
ma wordt live in de studio opgeno
men, met kinderen erbij. "Door de
spanning ben je er dan meer bij be
trokken", vindt ze.
Ze heeft geprobeerd de rol van
Anne Frank te krijgen in de toneel
bewerking van Jeroen Krabbé. Als
joodse ligt dat voor de hand. Ze
deed twee audities, drong met haar
tegenspeler uit 'Er waren twee ko
ningskinderen' door tot de laatste
tien, maar werd niet uitverkoren.
Ze vind dat niet erg, "want Jip
Wijngaarden, die de rol uiteinde
lijk kreeg, die is het gewoon", zegt
ze. In afwachting van andere speel-
mogeüjkheden kijkt ze in elk geval
elke avond Sesamstraat. "Toen ik
eraan begon, kende ik de serie nau
welijks. Ik ben zelf groot geworden
met de Fahpltjeskrant en Ti-ta-to-
venaar. Ik was twaalf toen Sesam
straat voor het eerst op televisie
kwam. Dan kijk je er niet meer
Of Sesamstraat leuker is dan de
Fabeltjeskrant, ze durft het niet
met zekerheid te zeggen. "Het zijn
allebei kinderprogramma's, die
ook bü de ouders geliefd zijn. Maar
ik geloof dat je met Sesamstraat
toch meer kanten uit kan. Zoals
Gerard, die naar tehuizen gaat en
doofstomme kindertjes en mon
gooltjes bij het programma be
trekt, dat is een groot voordeel van
de formule".
"Sesamstraat is een veelbekeken
programma. Je gezicht komt er
toch een paar maal per week vele
huiskamers mee binnen. Dat is
nujn hoop".
