Genscher in de
beklaagdenbank
rtz
Raadsel schenidng FDP opgelost
Vredescomité
Turkije voor
de krijgsraad
Bonn tevreden over
Duitsland-politiek
Sikhs vieren
religieuze
feestdag
Gesprek Israël-Libanon begonnen
Stakingsleiders in
Z.-Afrika opgepakt
Reagan kreeg
53,4 miljoen
stemmen
Geen bewijs voor levering Migs
VRIJDAG 9 NOVEMBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
BONN (DPA/Rtr.) Het raadsel van de anonieme schenker van 6 miljoen mark aan de
Westduitse liberale partij, FDP, is opgelost. De in Zwitserland wonende voormalige be
zitter van een groot aantal warenhuizen in de Bondsrepubliek, Helmut Horten, heeft
FDP-voorzitter Hans-Dietrich Genscher donderdag laten weten dat hij de gulle gever was
van het bedrag dat vorig jaar op de bankrekening van de partij werd gestort.
Over de identiteit van de schenker Het concern, dat een enorm be
deden de wildste geruchten de ron- drag aan belasting zou hebben
de. Een krant meende zelfs te we- moeten betalen in verband met de
ten dat het geld van de Libische verkoop van zijn aandelen in het
leider kolonel Gaddafi afkomstig bedrijf Daimler, wist in die periode
ISTANBOEL - De Turkse oud
ambassadeur Mahmud Dikerdem
is gisteren vrijgelaten, aan het ein
de van een zitting van de krijgs
raad die in tweede instantie de
zaak behandelt tegen het, nu bui
ten de wet gestelde, Turkse vredes-
comité, waarvan hij de voorzitter
was. Het comité werd door de mili
taire autoriteiten als
door
Frans van Hasselt
nistische mantelorganisatie be
schouwd
Kortgeleden had het Europese
Parlement met grote meerderheid
een motie aangenomen waarin om
deze vrijlating werd gevraagd. Di
kerdem, die in eerste instantie tot
vyf jaar was veroordeeld, zou aan
prostaatkanker lijden en vertoefde
al geruime tijd in het gevangenis
hospitaal. Hij werd na de zitting
meteen per auto afgehaald en was
nog wat tè verdoofd om de geluk
wensen die hem van allerlei kanten
ten deel vielen te kunnen beant
woorden.
De ex-president van de Istan-
boelse Orde van Advocaten, Orhan
Apaydin, bij hetzelfde proces tot
acht jaar veroordeeld, komt even
eens wegens ziekte vrij, plus nog
vijf die hun straf van vijfjaar zowat
voor de helft hadden uitgezeten.
Hun staat echter nog twee jaar de
portatie te wachten, tenzij het
hoogste Militaire Hof van Beroep,
dat zich nu over de zaak moet bui
gen, daar anders over oordeelt. Elf
veroordeelden die acht jaar had
den gekregen blijven echter in de
tentie.
Het oorspronkelijke vonnis van
de Istanboelse krijgsraad was door
het Ankarase Militaire Hof van Be
roep terugverwezen naar diezelfde
krijgsraad, omdat het onderzoek
niet overtuigend was geweest. De
Duitse krant:
Roemeense missie
spionage-bastion
aanklager van dit Hof vroeg
lopige vrijlating voor de meesten,
hetgeen echter niet werd toege
kend. De oorspronkelijke Istan
boelse krijgsraad heeft haar oude
vonnis gisteren bevestigd. Volgens
de ingewikkelde regels van de
Turkse militaire rechtspraak komt
de slepende zaak nu voor het hoog- BONN (DPA/AFP) - De Westduit-
ste Hof van Appel in Ankara, dat
het laatste woord zal hebben.
Bij een van de voorgaande zittin-
contraspionage eist het onmid
dellijke vertrek van vijf Roemeen-
diplomaten die zich schuldig
gen was er nogal wat opschudding hebben gemaakt aan misdadige
geweest omdat 16 van de beklaag- spionage. Dit schrijft vandaag de
den - bijna allen bekende intellec- Westduitse krant Die Welt.
tuelen - aan elkaar geketend wer
den aangevoerd, waardoor ze het
toch al ongerieflijke vehikel waar-
i werden getransporteerd
Het dagblad, dat bekend staat
om zijn goede contacten met de
Westduitse inlichtingendienst,
„t j j schrijft dat vast is komen te staan
«.JJ? "at de vijf Roemenen werkten voor
ÜhIi S de inUchtingendienst van hun
streerd, werd dit onderdeel by de 1anH H(>, aaat nm de ^akgelastig-
sireera, wera au, onaeraeei dij ae ianfi paa
laatste twee zittingen wat milder dBbd in Borm
aangepakt. Het slot van de zitting
van gisteren voltrok zich ook in
een eigenaardige sfeer vanwege
een elektriciteitsstoring, waardoor
de enorme, maar vrijwel lege sport
hal, waar het proces werd gehou
den, met kaarsen moest worden
verlicht
a Hans-Dietrich Genscher. (foto AP)
In een telefoongesprek met het
blad Welt am Sonntag verklaarde
Horten gisteravond dat hij de FDP
in december 1983 financieel had
geholpen „omdat hij het voortbe
staan van een derde partij in de
Bondsrepubliek belangrijk acht
te".
Genscher, minister van buiten
landse zaken in het huidige kabi
net van bondskanselier Helmut
Kohl, werd gisteren gehoord door
de parlementaire commissie die
een onderzoek instelt in de affaire-
Flick, het Westduitse industriële
concern dat partijen en politici in
de jaren zeventig miljoenen mar
ken toeschoof.
DDR laat nog duizenden gaan
MUNCHEN (DPA/AFP) - De DDR
heeft de Westduitse regering laten
weten dat in de loop van dit jaar
nog verscheidene duizenden DDR-
burgers naar de Bondsrepubliek
mogen vertrekken. Dit is bekend
gemaakt door het kantoor van de
bondskanselier.
De directeur van de afdeling bui
tenlandse en interduitse betrek
kingen van het kantoor van de
bondskanselier, Horst Teltschik,
heeft gezegd dat de coalitie over
NEW DELHI (Rtr.) - Vele tiendui
zenden sikhs hebben gisteren hun
belangrijkste religieuze feest op in
getogen wyze in hun tempels ge
vierd en hebben afgezien van de
traditionele openbare processies.
Veiligheidstroepen in New Delhi
waren paraat om de orde te bewa
ren. Er werden geen incidenten ge
meld uit de Indiase hoofdstad of SANTIAGO (Rtr.-AFP) - Het Chi
leense militaire regime heeft giste
ren zes oppositiekranten een ver
schijningverbod opgelegd, politie
ke berichtgeving door alle media
verboden en het houden van bij-
de veiligheid van premier Indira eenkomsten onder strikt toezicht
-het geheel genomen tevreden is
over de resultaten van haar Duits-
landpolitiek. Teltschik zei dit giste
ren op een symposium over inter
nationale politiek en strategie, dat
was georganiseerd door de aan de
CSU-partij verwante „Hanns-Sei-
del-Stiftung".
In 1984 heeft de DDR tot nu toe'
30.000 uitreisvisa verstrekt, het
hoogste aantal in een jaar sinds de
oprichting van de muur in 1961.
Zesenzeventig Oostduitse poli
tieke gevangenen, onder wie men
sen die actief zijn geweest binnen
de vredesbeweging, zijn vrijgela
ten en hebben inmiddels de
Bondsrepubliek bereikt. Dit heeft
de internationale organisatie voor
de mensenrechten in Frankfurt
gisteren bekendgemaakt.
De Oostduitsers, die in een straf-
centrum in Karl-Marx-Stadt zaten,
zijn deze week aangekomen in een
opvangkamp voor vluchtelingen
uit de DDR in Giessen.
Censuur Chili
verscherpt
met listige fiscale constructies een
aanslag van zo'n 800 miljoen mark
te ontlopen. De commissie onder
zoekt in hoeverre politici daaraan
hun medewerking hebben ver
leend.
Tegenover de
klaarde Genscher dat de FDP in
derdaad geld van Flick had aange
nomen, maar hij ontkende in alle
toonaarden dat daar politieke gun
sten tegenover hadden gestaan.
„Nimmer is mij gevraagd mijn
invloed ten voordele van Flick aan
te wenden en ik heb over belas
tingvrijdom voor het concern ook
nimmer met de toenmalige bonds
kanselier, Helmut Schmidt, ge
sproken", aldus Genscher.
Toen leden van de commissie
hem vroegen waarom dan zijn
naam voorkwam in relevante noti
ties van de toenmalige hoofdboek
houder van Flick, antwoordde
Genscher dat hij dat niet wist.
„Misschien heeft hij indruk op zijn
baas willen maken", zei hij.
De bewindsman gaf toe dat hij
een langdurige vriendschapsver
houding had .gehad met de inmid
dels bij Flick vertrokken hoofddi
recteur Eberhart von Brauchitsch.
Deze moet zich voor de justitie ver
antwoorden voor het doorsluizen
van grote sommen geld naar de
FDP via de inmiddels afgetreden
minister van economische zaken
Otto Lamsdorff.
De voorzitter van de commissie,
Manfred Langner (CDU) en de ver
tegenwoordigers van de SPD en de
Groenen, bleven Genscher even
wel aan de tand voelen over zijn
contacten met von Brauchitsch.
Zij gingen met name diepgaand in
op een uitvoerig vertrouwelijk do
cument, waarin von Brauchitsch
zegt dat hij met Genscher in diens
woning had gesproken over de be
lastingvrijdom. Het resultaat van
het gesprek was volgens de voor
malige topman van Flick dat „Gen
scher bereid was ons te helpen".
Het driehoeksoverleg tuissen Libanese
gisteren in het zuid-Libanese dorp Naqua
BEIROET - Libanees-Israëlische
besprekingen over een veilig
heidsregeling in het door Israël be- vastgesteld en verwacht wordt dat
zette Zuid-Libanon, zijn gisteren de besprekingen maanden zouden
begonnen op het streng bewaakte kunnèn duren.
De onderhandelingen worden
door
Aernout van Lynden
gevoerd door twee militaire dele
gaties, beide geleid door een briga
de-generaal, onder toezicht van de
x commandant en de staf van Unifil.
hoofdkwartier van Unifil, in het Door de LibaneSe regering is bena-
klemeZuidlibanese grensplaatsje drukti dat het niet om politieke of
„vredesbesprekingen" gaat, maar
slechts om militaire onderhande-
lihgen over de veiligheidsmaatre-
uit andere delen van het land. De
hoogste veiligheidsadviseur, Ram
Nath Kao, nam ontslag nadat ver
scheidene politiefunctionarissen,
die verantwoordelijk waren
Gandhi,
geschorst.
gesteld. De decreten die
werden gedood
moord op Indira Gandhi, kwamen
duizenden sikhs in tempels bijeen
r hun priesters te luisteren
In de hoofdstad, waar zeker 600 Staatscourant werden
ceerd zijn onmiddellijk van kracht
geworden.
De zes bladen zijn Cauce, Anali-
tsis, Apsi, Fortin Mapocho en de
die gebeden zongen voor de vrede culturele bladen La Bicicleta en
en lofzangen ten gehore brachten Pluma y Pincel. Een zevende
op goeroe (leraar) Nanak, die het krant, Hoy, is aan vo
sikh-geloof 515 jaar geleden sticht- derworpen. De rest
te en wiens geboortedag werd ge
vierd.
Zail Singh, de president van In
dia, was in een van de tempels van
New Delhi aanwezig.
de schrij
vende pers plus de radio en televi
sie mogen voortaan niets publice
ren over terreurdaden of zaken die
"direct of indirect paniek kunnen
zaaien of orde en rust verstoren".
JOHANNESBURG (UPI) - De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren een
razzia gehouden in kantoren van anti-apartheidsorganisaties die de ge
slaagde staking van afgelopen maandag en dinsdag uitriepen. Zeker vijf
activisten werden gearresteerd, zo is van ooggetuigen en medestanders
vernomen.
Uit het kantoor van het Verenigd Democratisch Front in Johannesburg
werden pamfletten, posters, archiefmateriaal en lijsten met adressen en
telefoonnummers meegenomen. UDF-secretaris-generaal Trevor Manuel
sprak van „openlijke intimidatie met de bedoeling het UDF-apparaat te
ontwrichten". Ook het kantoor van de Zuidafrikaanse vakbond Fosatu in
de zwarte woonstad Germiston bij Johannesburg werd doorzocht.
Onder de arrestanten was Thami Mali, voorzitter van het „Blijf weg"-
comité in de provincie Transvaal waar de staking plaatsvond. De anderen
waren de vakbonds- en studentenleiders Moses Mayekiso, Peter Mogopa,
Obed Badela en Tem ba Nontlantane. De politie wilde de arrestaties niet
bevestigen.
Naqu
Tijdens de eerste bijeenkomst
kwamen vooral procedurele zaken
aan de orde en werd besloten vanaf ^en^e geUoff^u^m^ten
volgende week maandag driemaal worden tijdens en na een eventuele
Israëlische terugtrekking uit Zuid-
Libanon.
Tijdens de besprekingen heeft
de Israëlische delegatie, volgens
militaire bronnen in Beiroet, vrij-
per week in Naqura bijeen te ko- hebben, dat twee subcommissies
echter geen tijdslimiet opgericht worden om de details
van de eventuele terugtrekking,
die bijna zeker in fasen zal verlo
pen, uit te werken.
Op het tweede voorstel zal waar
schijnlijk positief gereageerd wor
den door de Libanezen, maar wat
de andere Israëlische eis betreft,
heeft de regering in Beiroet al her
haaldelijk benadrukt dat zfj nim
mer de SLA kunnen aanvaarden.
In Beiroet wordt de SLA, dat in fei
te de opvolger is van de militie van
wijlen majoor Saad Haddad, be
schouwd als een gammele eenheid
van verraders en huurlingen.
Verwacht kan worden dat juist
vanwege de omstreden toekomst
van de SLA de onderhandelingen
maanden lang kunnen voortduren.
Het verzet van de plaatselijke,
wel direct duidelijk gemaakt dat overwegend sji'itische bevolking
het de voornaamste Israëlische
zal zijn dat het zogenaamde Zuidli-
banese leger (SLA), een door Israël
opgerichte en gefinancierde militie
in Zuid-Libanon, wordt opgeno
men als een zelfstandige brigade in
het Libanese leger en de taak krijgt
de orde tè handhaven in een brede
Zuid-Libanon is, mogelqk als
reactie op het begin van de onder
handelingen in Naqura, de afgelo
pen week opgevoerd. Acties, met
name hinderlagen van Israëlische
militaire konvooien, concentreer
den zich rond de stad Sidon, de
„hoofdstad" van Zuid-Libanon. Bij
strook langs de Israëlische noord- de aanvallen is zeker één Israëli-
grens tot aan de Zahrani-rivier. De sche soldaat gedood en een vijftal
Israëliërs zouden ook voorgesteld gewond geraakt.
secretarissen. Zij worden er
volgens de krant van verdacht
sinds 1983 verscheidene aanslagen
te hebben beraamd op in West-
Duitsland levende Roemeense bal
lingen.
Zo hadden ze een aanslag voor
bereid op de studio van Radio Vrfj
Europa, die vanuit München uit
zendingen naar Oost-Europa ver
zorgt, een roofoverval op een Roe
meense emigrante in Keulen be
raamd en zouden ze geprobeerd
hebben een Roemeen te ontvoeren
die in de Bondsrepubliek politiek
asiel had gekregen.
Volgens de Westduitse inlichtin
gendienst is in september een offi
cier van de geheime dienst van de
Roemeense ambassade in Bonn
naar het Westen overgelopen. Maar
de ambassade heeft dit tegenge
sproken.
WASHINGTON (AFP) - President
Reagan heeft bij de dinsdag gehou
den verkiezingen voor het Witte
Huis 53.428.357 stemmen behaald,
wat neerkomt op 59 procent van de
uitgebrachte stemmen. Dit blijkt
uit de gisteren gepubliceerde offi
ciële uitslag van de stembusslag.
In 49 van de 50 Amerikaanse sta
ten behaalde de Republikeinse
kandidaat meer stemmen dan zijn
Democratische uitdager Walter
Mondale, waarmee Reagan 525 van
de 538 kiesmannen veroverde.
Op Mondale hebben 36.930.923
Amerikanen gestemd, wat neer
komt op 41 procent van hen die de
gang naar het stemlokaal hebben
gemaakt. Alleen in zijn eigen staat
Minnesota en in het District of Co
lumbia, waarin de federale hoofd
stad Washington ligt, haalde Mon
dale meer stemmen dan Reagan.
Hij kan hierdoor aanspraak maken
op 13 kiesmannen.
Een gespecialiseerd instituut
heeft berekend dat de opkomst op
52,9 procent van de kiesgerechtig
de Amerikanen lag. Dit betekent
een lichte stijging in vergelijking
met 1980, toen 52,6 procent van de
kiesgerechtigden zijn stem uit
bracht. Overigens is voor het eerst
sinds 1960 het opkomstpercentage
niet gedaald. In dat jaar, waarin de
Democraat John F. Kennedy met
gering verschil won van de Repu
blikein Richard M. Nixon, was de
opkomst nog 62,8 procent.
JARUZELSKI (AFP/DPA) - De
Poolse partij- en regeringsleider
generaal Jaruzelski brengt van
daag een eendaags bezoek aan
Boedapest. Dit heeft het Poolse
persbureau PAP bekendgemaakt.
In het bericht staat slechts dat Ja
ruzelski is uitgenodigd door de
Hongaarse partijleider Kadar.
Van den Broek over Nicaragua:
CAPE CANAVERAL (UPI/AFP/DPA) - Het ruimteschip Discovery is
gistermiddag om kwart over één onze tijd gelanceerd van de ruimtebasis
Cape Canaveral in Florida.
Het ruimteschip heeft tot taak het lanceren van twee communicatiesatel
lieten en het redden van twee andere die in nutteloze banen zijn gestrand.
De onderneming duurt acht dagen.
De bemanning van de Discovery bestaat uit vijf astronauten: vier man
nen en één vrouw. De vrouw, Anna Fisher, is de "eerste moeder van een
gezin" die aan een ruimtereis meedoet.
Men had de lancering woensdag met een dag moeten uitstellen omdat
boven Cape Canaveral een ongunstige wind stond.
De te plaatsen kunstmanen zijn de Canadese ANIK-D2 van Telesat-Cana-
da, en de Amerikaanse LeasatlSyncom /V-I, die zal worden uitgeleend
aan de Amerikaanse marine. De te redden satellieten zijn Palapa B2 en
Westar-6. Zij zullen mee teruggenomen worden naar de aarde om te wor
den gerepareerd, wat nog niet eerder is geprobeerd. (foto anp»
SAN JOSE/DEN HAAG (AFP/
ANP) - „Er is geen enkele concrete
aanwijzing" dat Mig-vliegtuigen op
weg zijn naar Nicaragua, zo heeft
minister Van den Broek gisteren in
de kamercommissie voor buiten
landse zaken verklaard. Berichten
als zou de sandinistische regering
in Manuagua militaire vliegtuigen
van Russische makelij ontvangen
„zijn buitengewoon vaag".
Overigens zou het wel „teleur
stellend" zijn als door de levering
van oorlogsvliegtuigen aan Nicara
gua „op spectaculaire wyze af
breuk zou worden gedaan aan een
der onderdelen van de Akte", zo
voegde de minister hier aan toe.
Hij doelde op de „Akte voor Vre
de en Samenwerking in Midden
Amerika" die de Contadoralanden
- Mexico, Colombia, Venezuela en
Panama - hebben opgesteld in een
poging om een vreedzame oplos
sing te vinden voor de problemen
van de landen van Midden Ameri
ka - Nicaragua, Guatemala, El Sal
vador, Honduras en Costa Rica.
Het onderdeel van de nog niet
ADVERTENTIE
3^
Daar doet U ideeën op en vindt u de laatste nieuwtjes
WONINGVERBETERING en verfraaiing KEUKENSHOW DELTA ZELFB0UWW0NING op ware grootte
SANITAIR en accessoires 00E-HET-ZELF-materialen en gereedschappen TUINAANLEG
ONDERHOUD van huis, tuin en auto WERVELENDE BREI-M0DE-SH0W/BALLET GROTE
POSTZEGELSHOW KAMPIOENSCHAP statische modelbouw HOBBY'S en kreatieve vrijetijdsbesteding
17 en 18 november OPEN DAGEN HOUT met vele demonstraties
Kom gezellig kijken, keuren, kiezen, kopen en besparenmaar vooral nieuwe ideeën opdoen
getekende Akte
nister sprak is kennelijk dat wat
voorziet in demilitarisering van de
ze regio. Levering van oorlogs
vliegtuigen aan Nicaragua zou, al
dus de minister, „duidelijk een
stap terug zijn, een aanwijzing dat
overeenstemming over de Akte
tussen Nicaragua en de andere lan
den op afzienbare termijn niet te
verwachten is". Nicaragua heeft
zich bereid verklaard de Akte te te
kenen, maar landen als Honduras
en El Salvador willen thans, naar
verluidt op krachtig aandringen
van Washington, ingrijpende ver
anderingen.
De Costaricaanse minister van
buitenlandse zaken Gutierrez heeft
gisteren toegegeven dat de VS Cos
ta Rica een document hebben doen
toekomen waar zij kritiek uitten op
het vredesplan voor Midden-Ame-
rika.
Maar de minister ontkende dat
de kritische houding van zijn land
ten aanzien van het vredesplan een
gevolg is van Amerikaanse druk.
De Contadora-groep zal volgden-
de week, tijdens een bijeenkomst
van de ministers van buitenlandse
zaken van de Organisatie van Ame
rikaanse Staten OAS in Brasilia, de
Middenamerikaanse landen een
nieuwe versie van het vredesplan
voorleggen, aldus Gutierrez.
Volgens waarnemers in de Cos
taricaanse hoofdstad zijn de Ver
enigde Staten er „na intensief over
leg met El Salvador, Honduras en
Costa Rica" in geslaagd de onder
tekening van het akkoord van de
Contadora-groep (Mexico, Pana
ma, Colombia en Venezuela) tegen
te houden.
Minister Van den Broek reageer
de in de kamercommissie op de op
merking van onder andere de
CD A-afgevaardigde Gualtherie
van Weezei, dat de Amerikaanse
regering levering van Migs aan Ni
caragua „hoog opspeelt". Als de
Verenigde Staten hun luchtmacht
in Honduras zouden versterken,
zou dat „een uitdaging" zijn van
Nicaragua, dat zelf niet over een
luchtmacht beschikt. De VS zou
den in Honduras „een zekere te
rughoudendheid" in acht moeten
nemen, maar als Nicaragua op gro
te schaal militaire straalvliegtuigen
zou gaan aanschaffen zou dat lei
den tot „polarisatie".
Ook Heemskerck (WD) en Van
der Spek (PSP) meenden dat het
Europa van de Tien „een matigen
de invloed" zou moeten uitoefenen
op de Amerikaanse regering.
Waarnemers
„In Nicaragua hebben vrye en
democratische verkiezingen
plaatsgevonden. Op basis hiervan
kunnen nu een wettig gekozen re
gering en wettig gekozen parle
ment gaan functioneren." Dat is de
eenstemmige conclusie van de drie
waarnemers die namens Neder
landse kerkelijke organisaties de
verkiezingen in Nicaragua hebben
bijgewoond.
De waarnemers, prof. B. de Gaay
Fortman, W. Spit en I. van den
Heuvel keerden gisteren op Schip
hol terug. Zij waren in Nicaragua
in opdracht van onder meer Pax
Christi, het Centraal Missie Com
missariaat, de Hervormde Jeug
draad en het Interkerkelijk Vre
desberaad (IKV). Zij zullen bin
nenkort een uitgebreid rapport op
stellen over hun bevindingen.
Oud-vakbondsbestuurder (FNV
en NKV) W. Spit sprak tijdens een
persconferentie van een „perfecte
technische en administratieve be
geleiding" van de verkiezingen.
Volgens Spit heeft Nicaragua nu
de „eerste grondslag gelegd voor
een vrije democratie".
