Handel vol
wreedheden
VS moeten in
Unesco blijven
Runia: kerk niet te spoedig verlaten
Reportage
Dierenbescherming wil invoerverbod kikkerbilletjes
Als je 't gokje maar waagt,
zijn er kansen genoeg.
Casino Scheveningen
MAANDAG S9 OKTOBER 1984
PAGINA9
DEN HAAG (ANP) - De
Nederlandse Vereniging
tot Bescherming van Die
ren wil een Europees in
voerverbod voor kikker-
billetjes. De Dierenbe
scherming gaat de zaak
binnenkort aankaarten in
de overkoepelende Euro
pese Dierenbescher
mingsorganisatie, de Eu-
rogroup for Animal Welfa
re. De Eurogroup heeft re
gelmatig overleg met le
den van het Europees Par
lement. Via de parlemen
tariërs wil zij de zaak aan
hangig maken in het Par
lement.
In ons land gaat de Dierenbe
scherming via haar blad „Dier"
de leden oproepen tot een boy
cotactie van kikkerbilletjes. Zij
zal de mensen oproepen adres
sen van restaurants waar deze
„delicatesse" op het menu staat
en van bedrijven die zijn betrok
ken bij de handel op te sporen en
door te geven.
De Dierenbescherming zal ver
volgens de restaurants en bedrij
ven benaderen. Zij hopen hun
doel te bereiken door voorlich
ting te geven over de wijze waar
op de kikkers in de natuur wor
den gevangen, worden gedood
en wat voor gevolgen dat heeft
voor het natuurlijk milieu en de
landbouw in de voornaamste
vangstgebieden, India en Bang-
ladesj.
Wreedheden
A.J. Dekker, voorzitter van de
afdeling Castricum/Heiloo en
omstreken van de Dierenbe
scherming, heeft zich voor de
vereniging de afgelopen maan
den verdiept in deze zaak. Hij
spreekt van een opeenstapeling
van wreedheden met bovendien
ernstige gevolgen voor het gehe
le milieu. Dat laatste is ook ge
bleken uit onderzoek van Ha-
mayun Abdulali van de Bombay
National History Society.
India en Bangladesj zijn de
twee landen waar de meeste kik
kerbilletjes .vandaan komen. De
laatste jaren ligt hun gezamenlij
ke export op ongeveer 5.000 ton
per jaar. India exporteerde in
1981 4.368 ton, Bangladesj 1.203.
De Verenigde Staten zijn de
grootste afnemers. Nederland
vervult al jaren een belangrijke
rol in de internationale handel.
Dekker: „Nederland is na de
Verenigde Staten de tweede im
porteur."
Een export van 5.000 ton kik-
kerbilletjes betekent volgens
Dekker dat er in India en Bangla
desj jaarlijks ongeveer 15.000 ton
kikkers wordt gevangen. „Dat is
dik ^boven de 100 miljoen die-
Nuttig werk
De twee soorten kikkers die in
beide landen voornamelijk wor
den gevangen zijn de Rana Tigra-
na, die in het Engels de naam
Bull Frog heeft gekregen omdat
zijn geluid lijkt op dat van een
stier, en de Rana Hexadactyla
(de Zesvingerige). De dieren ko
men vooral voor in rijstvelden en
op bananen- en tabaksplantages,
waar zij als opruimers van insec
ten en andere schadelijke dieren
nuttig werk verrichten.
Uit onderzoek van de maagin
houd van de dieren door de
Bombay National History Socie
ty is gebleken dat de dieren on
der andere wormen, maden en
insecten eten. De grote dieren,
die wel tot één kilo zwaar kun
nen worden,eten ook muizen,
ratten en krabben, aldus Dekker.
Per dag eten de kikkers hun ei-,
gen lichaamsgewicht aan voed
sel.
De Bombay Society heeft in de
omgeving van Bombay in de ja
ren '76 tot en met '79 onderzocht
wat de gevolgen van het vangen
van de dieren zijn. In de gebie
den waar in voorgaande jaren
geen dieren waren gevangen ble
ken ongeveer 10.000 dieren per
hectare, gemiddeld één per vier
kante meter, te leven. In gebie
den waar in voorgaande jaren
wel dieren waren gevangen wer
den er per hectare gemiddeld 23
geteld.
De onderzoekers hebben ver
volgens de opbrengsten van rijst
velden met veel kikkers en rijst
velden waar kikkers waren weg
gevangen met elkaar vergeleken.
Dekker: „Dat levérde grote ver
schillen op. In de velden met
veel kikkers bleek de kwaliteit
van de rijst beter en de op-
-brengst hoger te zijn."
Bestrij dingsmiddelen
Een onderzoek onder 600 boe
ren leverde een soortgelijk beeld
op. Vrijwel allemaal verklaarden
zij schade te ondervinden, voor
namelijk omdat de prooidieren
van de kikkers hun natuurlijke
vijand vrijwel kwijt waren. Voor
al krabben bleken veel schade
aan te richten, zowel aan de jon
ge rijstplantjes als aan de dijkjes
rond de rijstvelden. Resultaten
die door soortgelijk onderzoek in
Bangladesj zijn bevestigd.
Bovendien werden de boeren,
aldus Dekker, door het verdwij
nen van de kikkers gedwongen
bestrijdingsmiddelen te gebrui
ken, waaronder DDT en enkele
andere middelen die bij voor
beeld in ons land vanwege hun
schadelijk gevolgen en bijwer
kingen allang zijn verboden.
„Dat kost veel geld. Er is een ba
lans opgemaakt, waaruit blijkt
dat de export van kikkerbilletjes
ongeveer 20 miijoen gulden be
draagt, terwijl de kosten van de
bestrijdingsmiddelen ongeveer
2.5 maal zo hoog zijn."
Uit recente cijfers blijkt vol
gens Dekker ook dat het aantal
gevallen van malaria en hersen
vliesontsteking in de betrokken
gebieden toeneemt. Ook is er een
flinke teruggang in aantal van
sommige soorten stootvogels.
Zaken die volgens hem recht
streeks in verband staan met het
gebruik van bestrijdingsmidde
len en het verdwijnen van de kik
kers.
Doorgesneden
De kikkers worden hoofdzake
lijk 's nachts gevangen. Als er
dicht in de buurt een fabriekje is
waar de billetjes worden inge
vroren, worden de dieren ter
plekke doorgesneden. „Het
meest gebruikelijk is dat de die
ren in zakken gaan. Tegen de
ochtend worden ze naar lokale
handelaren gebracht, die er dan
mee naar de fabriekjes gaan.
Dat duurt nogal lang, soms
één, soms twee of drie dagen. De
handelaren gaan er ruw mee om.
Zij behandelen de dieren alsof
het een zak graan is. Bij aan
komst in de fabriekjes is tien tot
soms wel negentig procent van
de dieren gestorven. Voor de
handel is dat echter niet zo erg",
aldus Dekker, die alleen het ver
voer al onacceptabel noemt uit
een oogpunt van de dierenbe
scherming.
In de fabriekjes worden de die
ren in sommige gevallen direct
op een groot mes, dat rechtop op
een houtblok staat, doormidden
gesneden. „Eigenlijk „gehakt",
want meestal lukt het niet in een
keer. Na klachten vanuit de Ver
enigde Staten zijn de fabriekjes
volgens Dekker echter chloor- en
zoutbaden gaan gebruiken. Maar
niet nadat er een tijdelijk import-
verbod in de VS was afgekon
digd, wegens onhygiënische toe
standen.
„De dieren worden nu in een
tien-procent chlooroplossing ge
legd en daarna in een tien-pro-
cent zoutoplossing. Zij raken
daardoor verlamd, maar niet ver
doofd." Daarna worden de die
ren op de al genoemde wijze
doorgesneden. De romp van die
ren, die soms nog leven, wordt
volgens Dekker niet meer ge
bruikt en weggegooid. Van de
achterpoten worden de nagels
geknipt en vervolgens worden zij
gevild. Dan kunnen de kikkerbil
letjes worden ingevroren.
Dekker: „Vertegenwoordigers
van de Indiase regering zeggen
dat de dieren zijn verdoofd, maar
dat kan niet. Zout en chloor zijn
geen verdovingsmiddelen. Bo
vendien zijn die stoffen irrite
rend voor de kikkerhuid. Het
moet voor de dieren verschrikke
lijk zijn. De dieren kunnen welis
waar niet bewegen en kunnen
geen geluid maken, maar dat wil
niet zeggen dat zij geen pijn lij
den.
Ook komt het nog voor dat die
ren levend worden gevild voor
hun huid, waarna zij in een
zoutoplossing worden gegooid
en doorgesneden." In 1977 heeft
de toenmalige Indiase regering
volgens Dekker toegezegd dat er
een exportverbod zou komen.
„Maar daar is het nooit van geko
men. De export is alleen maar
toegenomen. Alleen van onge
veer half mei tot half augustus, in
de moessontijd, is er een export
verbod.
restaurants.". Wetenschappers
en vertegenwoordigers van de
overheid hebben de gevolgen,
met name voor het milieu, onder
kend, aldus Dekker, „maar des
ondanks gaat het vangen door.
Wij denken dat dat komt door
een sterke lobby van de hande
laars."
Veel van de door Dekker ge
noemde zaken en cijfers zijn bo
ven water gehaald door David
Whiting die voor een Britse die
renbeschermingsorganisatie
werkt. Whiting heeft hierover
een film gemaakt die enkele
maanden geleden door de BBC
is uitgezonden en die later ook in
de Bondsrepubliek is vertoond.
Direct gevolg daarvan was dat
een Engels supermarktconcern
met ongeveer 300 winkels de kik
kerbilletjes uit het assortiment
heeft gehaald. De Duitse afde
ling van het Wereld Natuurfonds
overweegt volgens Dekker een
boycotactie. In de Verenigde
Staten bereiden dierenbescher
mers een campagne voor.
Gefokt
De verhalen dat kikkers spe
ciaal worden gefokt verwijst
Dekker naar het rijk der fabelen.
„Er zijn wel pogingen gedaan om
de fokkerij op commerciële basis
op te zetten, maar dat brengt kos
ten met zich mee. Het duurt een
jaar of vier voor de dieren groot
genoeg zijn. Probleem was ook
hoe aan het benodigde voer te
komen. Het is economisch on
haalbaar. De enige die er aan
hebben verdiend zijn de uitge
vers van handboeken hoe kik
kers moeten worden gekweekt".
Afweging
i die de kikkers van
gen verdienen volgens Dekker
slechts enkele guldens per nacht.
Dat is volgens hem geen argu
ment om het vangen door te la
ten gaan. „De Indiërs en Benga
lezen eten de kikkers ook nauwe
lijks zelf.
Het gaat om een afweging van
de wreedheden tegenover het
dier tegen eventuele vitale belan
gen voor de mensen. Die laatste
zijn er eigenlijk niet. Het grote
geld wordt door de exportfirma's
gemaakt, de tussenhandel en de
De Unesco, de organisa
tie van de Verenigde Na
ties voor onderwijs, we
tenschap en cultuur, is
omstreden. Onder lei
ding van de Senegalees
Mochtar M'Bow is de or
ganisatie steeds politie
ker en ideologischer ge
worden. Bovendien
wordt het budget gere
geld overschreden en
gaat er te veel geld op
aan de bureaucratie. De
Verenigde Staten (goed
voor een kwart van het
totale budget) zijn het
zat.
Vorig jaar kondigden
de Amerikanen aan de
Unesco te zullen verla
ten. Onder die druk, nog
versterkt door dreige
menten van landen als
West-Duitsland, Enge
land en ook Nederland
het Amerikaanse voor
beeld te zullen volgen,
lijkt er nu toch iets te
kunnen veranderen bij
Unesco. Drs. M. L. Snij
ders, hoofdredacteur
van het Utrechts
Nieuwsblad, woonde on
langs vergaderingen bij
van de Uitvoerende
Raad van Unesco in Pa
rijs. Hierbij zijn analyse.
Eigenlijk is Maarten Mourik een
dichter. En aan het feit dat dichters
en cultuur bij elkaar passen, heeft
hij naar men zegt zijn benoeming
te danken als Nederland perma
nent vertegenwoordiger bij Unes
co in Parijs.
Toch is het niet als dichter, maar
als onderhandelaar en diplomaat
dat hij een van de meest gezagheb-
benden is geworden in de kring
van ambassadeurs die speciaal
voor de behartiging van de belan
gen van hun land bij Unesco zijn
benoemd. Wie met hem in de wan
delgangen van het Parijse Unesco-
gebouw staat te praten, kan geen
twee zinnen voltooien zonder dat
Mourik wordt aangeklampt, ge
groet, opzij getrokken, geraad
pleegd of ingelicht. Hij is voorzitter
geweest van menige drafting-com
mittee, de commissies die tijdens
de chaotische en massale Algeme
ne Conferenties moeten proberen
alle uiteenlopende wensen onder
een of meer noemers te brengen.
door
M. L. Snijders
Hij is ook voorzitter van de Infor
mation Group, de groep van weste
lijke landen, waarvan het lidmaat
schap overeenkomt met dat van de
Organisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling, die
zonder de VS heeft geprobeerd zo
danige wijzigingen voor te stellen
dat Amerika voor Unesco behou
den zou kunnen blijven. Hij is de-
geen geweest die de Amerikaanse
ambassadrice Jean Gerard - en
kennelijk ook haar naar Parijs ge
komen baas de onderminister van
buitenlandse zaken die met inter
nationale organisaties is belast,
Gregory Newell - er vorige week
toe wist te brengen in de „drafting
group" van deze zitting van de Uit
voerende Raad plaats te nemen.
Een zeer belangrijke en veelzeg
gende gebeurtenis. Want tot dat
moment hadden de Amerikanen
zich overal buiten gehouden en bij
voorbeeld geweigerd zitting te ne
men in de Tijdelijke Commissie
van de Uitvoerende Raad die nu
met 117 hervormingsvoorstellen is
gekomen welke vrijwel zonder slag
of stoot door alle leden van de
Raad zijn aanvaard.
Wie deelneemt aan het werk van
een commissie die besluiten for
muleert, kan zich nauwelijks meer
onttrekken aan het aanvaarden
van die besluiten. En dat, gevoegd
bij de erkenning door de Amerika
nen dat er nu toch wel het een en
ander aan hervormingen op stapel
is gezet, geeft de hoop dat Amerika
toch per 31 december niet echt zal
vertrekken.
Maar zonder meer blijven kan
ook niet. Al was het maar, omdat al
die aanbevelingen en mooie plan
nen ook nog moeten worden uitge
voerd. En dat kan zeker niet vóór
het eind van dit jaar. Bovendien
kan Amerika niet tevreden zijn
omdat met name het politiserende
en ideologiserende element in de
activiteiten van Unesco niet in die
hervormingsvoorstellen is neerge
legd. Of dat zou kunnen, is overi
gens zeer de vraag. Er is eerder een
mentaliteitswijziging voor nodig
bij de landen van de Derde Wereld.
En of die optreedt, kan zeker ook
niet meer voor het eind van dit jaar
worden vastgesteld.
Aan de andere kant zitten de VS
diplomatiek niet erg lekker met
hun aangezegde vertrek. De eigen
Amerikaanse Unesco-raad, een ad
viesorgaan van de regering, zoals
dat in de meeste lidstaten voor
komt, heeft zich tegen het voorne
men tot uittreden verzet en gezegd
dat het Amerika meer schade zal
toebrengen dan goed doen. Ook is
er van die kant op gewezen dat
juist de laatste Algemene Confe
rentie minder ideologisering en po
litisering heeft vertoond dan ooit
tevoren. Er leek dus verbetering
waarneembaar. Zodat het nu een
slecht moment zou zijn om uit te
treden.
Britten
Belangrijker waarschijnlijk is,
dat de Britten minder kritisch te
genover Unesco staan dan zij in
april van dit jaar lieten blijken.
Toen schreven ze een brief waarin
ze aankondigden dat ze beëindi
ging van hun lidmaatschap zullen
overwegen „tenzij er werkelijke
verbeteringen worden doorge
voerd in werkwijze en organisatie"
en waarin ze zich beklagen over de
mate waarin Unesco steeds meer
wordt gebruikt „om bepaalde
waarden en idealen aan te vallen".
Twee weken geleden, bij de zit
ting van de Uitvoerende Raad, be
hoorden zij tot de landen die de
voorliggende hervormingsvoor
stellen een „belangrijke eerste
stap" noemden. Wel gaf de perma
nente gedelegeerde van het Ver
enigd Koninkrijk toe, dat me
vrouw Thatcher zelf zich nog niet
had bezig gehouden met de vraag
of het Britse lidmaatschap moest
worden voortgezet. Het is nog niet
ondenkbaar dat zij, uit overwegin
gen van bondgenootschappelijk
heid, de Amerikanen zal volgen als
die echt per 31 december vertrek
ken. Maar de kans erop lijkt aan
zienlijk kleiner dan een half jaar
geleden. En één ding is wel zeker,
als de Britten het Amerikaanse
voorbeeld niet volgen, doet nie
mand anders het. Gaan de Britten
wel, dan zullen Duitsland en ons
land hun positie zeker heroverwe
gen.
Wii hebben dat ook aangekon-
ADVERTENTIE
"Lotto, toto, renbaan, staatsloterij,
casino, wat je ook invult en welk
nummer het ook wordt, het blijft
een •gok. En toch hoop je dat je 's
wat wint
Alleen moet het voor mij niet
zo passief zijn. Daarom ga ik dus
bijvoorbeeld naar het casino. Daar
kun je het slim opbouwen, heb je
nog het idee datje aktief bent, dat
het ook een beetje aan jóu ligt En
bovendien is het er gezellig. Je
drinkt wat aan de bar of pakt een
hapje in het restaurant Prima!"
Roulette en Black Jack elke dag
van 2 tot 2. Baccara van 9 tot 6. Le
gitimatie is verplicht korrekte kle
ding ook.
Kurhaus, tel. 070-512621
ACHTERGROND
digd in de brief van 17 juli aan di
recteur-generaal Amadon-Mochtar
M'Bow, waarin staat: „Als de her
vormingen, waarvan algemeen ge
vonden wordt dat ze nodig zijn,
niet worden uitgevoerd, of niet vol
doende worden uitgevoerd, en in
het bijzonder als dit zou leiden tot
uittreding door een van de lidsta
ten, zal de Nederlandse regering
opnieuw haar positie moeten her
zien ten opzichte van de organisa
tie". In diplomatieke kring is dat
zeer duidelijke taal.
Welnu, als de Amerikanen ver
trekken en de Britten niet, komt er
van de aangekondigde hervormin
gen niets terecht. Dan wordt Unes
co gewoon een aanzienlijk kleinere
organisatie die ermee doorgaat on
democratische beginselen te ver
kondigen als waren ze in overeen
stemming met de Universele Ver
klaring van de Rechten van de
Mens.
Maar als de Amerikanen nu zeg
gen dat ze niet vertrekken, komt er
van de hervormingen ook niets te
recht, omdat hun tegenstanders
zullen menen dat het allemaal bluf
is geweest. En omdat de Amerika
nen niet weten of ze hun bondge
noten niet verliezen door toch weg
te gaan - en ze zeker weten dat ze
al degenen die wat hebben in te
brengen op terreinen van Unesco
in hun eigen land tegen zich zullen
krijgen als ze dat echt doen - is er
een fraaie tussenoplossing moge
lijk: het vertrek een jaar uitstellen.
Dat geeft de gelegenheid om te
zien of de aangekondigde hervor
mingen echt worden doorgevoerd
en of er een zekere mentaliteitsve
randering valt waar te nemen bij
de automatische meerderheid.
Amerika zelf kan dan blyven mee
praten over de manier waarop de
hervormingen worden doorge
voerd en het brengt goede bondge
noten als Engeland en Nederland
nog niet in de positie dat ze eind
december al moeten aankondigen
of ze over een jaar ook zullen ver
trekken.
Russen
Ook de Russen zouden, neemt
men aan, daar gelukkiger mee zijn
dan met Amerika's vertrek. Want
aangezien ontwikkelingslanden
toch wel naar zondebokken zullen
zoeken, is de kans groot dat ze, als
de VS er niet meer zijn, de Sowjet-
Unie daarvoor zullen uitkiezen.
Bovendien komen de ideologische
strijdpunten die de Russen zo
graag naar voren brengen, veel be
ter tot hun recht als er een volwaar
dige tegenstander als de VS is.
Dat is dan misschien de reden
waarom uit de brief van de vice-
minister van buitenlandse zaken
Stoukaline uit Moskou, zo duide
lijk bleek wat er zou gebeuren als
de VS werkelijk vertrekken: de
druk tot invoering van een naar au
toritair model gevormde Nieuwe
Wereld Informatie Orde wordt er
zeker niet minder op. Dat zou be
doeld kunnen zijn als een waar
schuwing aan Washington: als u
vertrekt, gebeurt datgene wat u
niet wilt nog méér, dan wanneer u
blijft.
En het gaat zeker om een aan
Washington gerichte boodschap
als de vice-minister schrijft dat alle
staten niet alleen het recht hebben
deel te nemen aan internationale
organen waarin nieuwe internatio
nale ontwikkelingen worden be
sproken en besloten, maar dat alle
staten ook de plicht hebben daar
aan het hunne bij te dragen. Dat
beginsel van universaliteit dreigt
door Amerika's uittreden te wor
den doorbroken en dat houdt niet
alleen gevaar in voor Unesco, maar
ook voor de effectiviteit van ande
re VN-organen.
De waarschuwing te hebben ge
geven dat het met Unesco fout
ging, was zeker de bedoeling van
de Amerikanen. Hen te hebben be
grepen is een van de krachten ach
ter het wijdverbreide streven Was
hington de finale beslissing nog
een jaar te laten opschorten.
"Ik lees boeken van theologen
uit onze gereformeerde kerken,
waar ik met de beste wil van de
wereld de gereformeerde theolo
gie niet meer in terugvind. Erger
nog, in sommige gevallen kan ik
het bijbelse evangelie er niet
meer in vinden".
Dat zei dr. K. Runia uit Kam
pen, hoogleraar aan de theologi
sche hogeschool van de Gerefor
meerde Kerken, zaterdag in
Zwolle op een appèldag van het
'Confessioneel Gereformeerd
Beraad'. Volgens Runia heeft de
'heilshistorische prediking' by
velen plaats gemaakt voor een
'activistische prediking'. "Daar
bij ligt alle nadruk op wat wij
moeten doén". Certtraal moet in
de gereformeerde geloofsbele
ving blyven staan de relatie tot
God, de vergeving der zonden.
"Dat is geen gereformeerde eige
naardigheid of hobby, maar het
hart van het evangelie zelf'.
Mensen moeten de kerk niet te
spoedig verlaten, zei Runia ook.
"Wij komen nu in een periode
waarin we lijden aan de kerk. De
kerk is toch je moeder. En je laat
je moeder die ziek is toch niet in
de steek?"
Toogdag. Op een toogdag
van de hervormde mannenver-
enigingen op gereformeerde
grondslag, zaterdag in Utrecht,
leverde ds. R. van Kooten uit
Zeist kritiek op de moderne
theologie, "omdat die alleen
maar oog heeft voor wat de kerk
moet doén". "Die theologie rept
met geen woord over wat de kerk
door Christus in wezen is".
Angstaanjagend vond hij het,
"dat het rijk van de antichrist
steun krijgt van de kerk en theo
logie. Christendom en commu
nisme bijten elkaar niet meer".
Ds. C. den Boer uit Bilthoven
hield de hervormde mannen
voor, dat de tegenstellingen in de
wereld - arm en rijk, honger en
overvloed, blank en zwart - ook
de kerk aangaan. "Waar is onze
innerlijke bereidheid om terug te
keren tot een levensstijl van een
voud? Zijn de bestaande
breuklijnen - tussen kapitalis
tisch materialisme en commu
nistisch atheïsme en tussen hon
gerige en verzadigde volkeren -
Gods recht op aarde?"
Ds. Den Boer gelooft niet, dat
geweld de verhoudingen tussen
klassen en volkeren op orde kan
brengen.'"De kerk zal in deze
wereld het Woord van God moe
ten verkondigen, ook op politiek
terrein".
Zorgelijk. Voorzitter D.
Koole van de najaarsconferentie
van christelijk-gereformeerde
ambtsdragers (zaterdag in
Amersfoort) noemde de situatie
in de Christelijke Gereformeerde
Kerken 'bepaald zorgelijk'.
"Met andere kerken op het ge
reformeerde erf zijn nu ook wij
beland in een toestand van
groeps- en blokvorming, die
soms een grimmig karakter
dreigt aan te nemen". De vraag
hoe de bijbelse boodschap zal
worden gepredikt en toegepast
in het leven van alledag veroor
zaakt verwijdering en tegenstel
lingen. Koole wilde fundamente
le verschillen niet verdoezelen,
maar waarschuwde wel voor een
'geest van exclusivisme', "die de
ander per definitie uitsluit".
Op deze conferentie riep de ge
reformeerde emeritus-hoogle
raar dr. J. Verkuyl de christelijk-
gereformeerde ambtsdragers op
om mee te zoeken naar een 'alter
natief veiligheidssysteem in deze
fase van massavernietigingswa
pens'. "De wapenwedloop
brengt de wereld in armoede en
ellende", zei Verkuyl.
Landelijk Pastoraal Over
leg. De zorg van 'Rome' dat de
Nederlandse bisschoppen met
het Landelijk Pastoraal Overleg
(LPO) een permanente bovenbis-
dommelijke raad met beslissen
de bevoegdheden zouden willen
inrichten, hebben de bisschop
pen kunnen wegnemen. Dat ver
klaarde aartsbisschop Simonis
zaterdag in Amersfoort in zyn
openingstoespraak op de eerste
voorbereidende bijeenkomst van
het LPO.
De bisschoppen hebben in Ro
me laten uitkomen, dat het LPO
op hun initiatief wordt bijeenge
roepen, hoofdzakelijk om een be
paald thema te bespreken, en dat
het advies geeft over onderwer
pen van landelijk pastoraal be
lang.
Simonis sprak zyn teleurstel
ling uit over het ontbreken van
bissschop Gijsen en diens hulp
bisschoppen, die hun aanwezig
heid op dit ogenblik 'niet oppor
tuun' achtten.
Het is de bedoeling, dat deze
bijeenkomst - met als thema 'ge
loofsverdieping in deze tijd' - in
het najaar van 1985 wordt ver
volgd door een meerdaagse
LPO-zitting.
