'Wildgroei? Nee, een fenomeen'
Veel markten, grote verschillen
Handige Handen: buitenbeentje
Steeds meer vlooienrommel- of snujfehnarkten in Leiden
Toch noodwinkels in Stevenshof
PAGINA 4
LEIDEN
DONDERDAG 25 OKTOBER 1984
Het verschijnsel vlooienmarkt tiert
welig in Leiden. Eens in de twee we
ken kan de op koopjes beluste bur
ger zeker terecht op een of andere
markt, evenals de particulier die z'n
rommel wil verpatsen. Is het niet van
de Pieterskerk dan staan de deuren
van de Groenoordhallen wel open.
Er wordt goed geld verdiend in de
ze sector. Niet alleen door de organi
satoren, maar ook door de verkopers
die soms met honderden guldens pu
re winst naar huis gaan.
Tot voor kort leek er niets aan de
hand. De acties van de plaatselijke
club van ambulante handelaren (de
marktkooplieden) waren weggeëbt
en de gemeente Leiden voerde een
liberaal beleid. Intussen belandden
echter bij de officier van justitie in
Den Haag diverse klachten over de
rommelmarkten, die onlangs op
dracht gaf tot een officiële rapporta
ge. De Leidse politie en de Economi
sche Controle Dienst gingen op pad
en constateerden wat de ambulante
handel al een jaar riep: op de mark
ten staan handelaren en dus wordt de
winkelsluitingswet overtreden.
De politie schrok ervan, zo blijkt uit
de reactie na de eerste onderzoeken.
"De verantwoordelijke instanties
moeten over de nu onstane situatie
niet te lichtvaardig denken", zei een
woordvoerder van het korps.
Het verleden, het heden en even
tuele maatregelen in de nabije toe
komst - zoals een strengere controle -
om aan de huidige situatie een eind
te maken komen aan de orde in het
onderstaande verhaal. En alles onder
het motto: "Er is geen regel te beden
ken of slimme mensen komen daar
onder uit".
Er bestaat een uitzonderlijke si
tuatie in Leiden wat de vlooien
markten betreft. In vrijwel geen
enkele gemeente in Nederland
zijn er zoveel en zijn de verschil
len onderling zo groot.
De Zuidhollandse Snuffel-
markt (halfjaarlijks in de
Groenoordhallen) en de Enige
Echte Leidse Vlooienmarkt
(maandelijks in de Pieterskerk)
vallen onder dezelfde noemer.
Op deze markten worden, ten
minste dat was de bedoeling,
door particulieren spullen aange
boden die ze kwijt willen.
Een andere, maandelijkse hap
pening is de mobiel- en hobby-
markt, pretentieus aangekon
digd als "de grootste vlooien
markt van Zuid-Holland", wat in
ieder geval feitelijk onjuist is. Op
deze markt worden door verza
melaars vooral postzegels en
munten aangeboden en verko
pen mensen auto- en bromfiets-
onderdelen. Daarnaast zijn er
ook tweedehands spullen te
koop. Ook deze markt was be
stemd voor particulieren.
De oudste rommelmarkt is die
van de sportverenigingen. De
Rommelmarkt Sport-Inn is
waarschijnlijk ook de enige waar
de handel niet nadrukkelijk aan
wezig is. In dit verhaal blijft deze
rommelmarkt dan ook buiten
schot.
LEIDEN - Handige Handen, de beurs van amateur
kunstenaars in de Pieterskerk, is het buitenbeentje
van de vele markten. Niet dat er geen handel aan
wezig is. Anneke Claassen, organisatrice van de
markt, onkent het niet: "Er stonden tw.ee mensen
die ook staan ingeschreven bij de Kamer van
Koophandel. Die komen er niet meer op. Het is
alleen bedoeld voor mensen die hun eigengemaak
te kunstwerken willen verkopen".
Het is nog maar de vraag of Handige Handen te
rugkeert in Leiden. Claassen wil binnenkort gaan
praten met manager Jochemsen van de Pieters
kerk. Ze stoort zich namelijk aan de vele vlooien
markten die ook in het gebouw worden gehouden.
"Handige Handen heeft niets met een vlooien
markt te maken. Maar het is heel vervelend dat er
een soort publiek komt dat denkt dat het een vlooi
enmarkt is. Het publiek is door die vlooienmarkten
slecht opgevoed. Er wordt bijvoorbeeld gedacht
dat men kan afdingen op de prijzen. Het publiek
mag niet afdingen. De amateu.. a stenaars zetten
ér een prijs op waarmee alleen de materialen 1-m-
nen worden gekocht", aldus Claassen.
"Als die vlooienmarkt zo regelmatig daar is",
gaat ze verder, "dan zie ik er geen heil meer in. Dat
zou ik wel heel vervelend vinden, maar dan komen
we niet meer terug in Leiden, ook niet op een ande
re plaats. Want de Pieterskerk is schitterend, een
prachtige entourage voor een kunstmarkt. De
Leidse beurs is ook heel erg in trek vanwege juist
de kerk".
door
Henny van Egmond
Cozijn raakt daarmee een cru
ciaal punt. Het is namelijk zeer
moeilijk te bewijzen dat iemand
bedrijfsmatig handel drijft, ofte
wel: dat hij ook tweedel^nds spul
len van anderen verkoopt. "De be
wijsvoering is moeilijk", zegt ook
gemeenteambtenaar De Raat van
de afdeling bijzondere wetten.
"Wanneer is het bedrijfsmatig?
Waar ligt de grens? De enige con
trolemogelijkheid is: kijken of ie
mand in die branche bij de Kamer
van Koophandel ingeschreven
staat. Maar de organisaties en de
standhouders worden ook steeds
vindingrijker. Verder zijn er op
zondag veel te weinig opsporings
ambtenaren".
Controle is dus moeilijk. Daarom
streeft de centrale vereniging voor
ambulante handel ook naar een
verbod, al staantze ook open voor
markten op zondag mits er alleen
particulieren staan. De secretaris
van de centrale vereniging riep na
het eerste onderzoek nog dat er
weer acties zouden komen van de
ambulante handelaren. Verplanc-
ke over de uitspraak van zijn me
de-bestuurslid: "Daar distantieer
ik me van. We bewandelen nu de
officiële weg". Hij heeft goede
hoop dat de officier van justitie zal
ingrijpen naar aanleiding van de
klachten: "Als je in de officier van
justitie geen vertrouwen meer
kunt hebben, dan houdt alles op".
De dreiging met acties door de
secretaris van de handelaren doet
Cozijn overigens weinig. "Het afge-
lopen jaar hebben we een paar keer
contact gezocht met de ambulante
handel. Daar is geen reactie op ge
komen, maar ik blijf heel erg sterk
voor overleg. Als de ambulante
handel echter blijft dreigen met ac
ties dan hebben wij voldoende
wettelijke middelen tot onze be
schikking om dat te voorkomen",
aldus Cozijn van zijn kant drei
gend.
Los beleid
Cozijn is de enige organisator die
wil toegeven dat er handel aanwe
zig is, al blijft hij bij zijn stelling dat
het wettelijk niet of nauwelijks te
bewijzen valt. De gemeente heeft
volgens hem de huidige situatie
veroorzaakt. "Leiden voert een vrij
los beleid. Daardoor is er een soort
sfeer ontstaan, waarbij mensen
denken dat alles mag. Wij hebben
in vergelijking met onze andere
markten in het land nog nooit zo
vaak moeten ingrijpen als hier in
Leiden. Maar de andere markten
treden losjes op, wij dus ook".
De woordvoerder van de Leidse
Vlooienmarkt is blij met het onder
zoek van de politie en de ECD,
maar vindt het overbodig. "Kan de
politie zich niet om andere zaken
druk maken? Die mensen probe
ren bij ons wat bij te verdienen.
Anders gaan ze misschien wel ste
len", merkt hij op. Hij vindt ook
dat de gemeente in haar beleid
faalt: "Ik denk dat de gemeente het
op z'n beloop laat in de hoop dat de
markten elkaar wegconcurreren".
Wethouder Fase wijst die kritiek
ferm van de hand. "Het was de al
gemene wens van de gemeente
raad om meer levendigheid in de
binnenstad op zondag te krijgen.
Men vond het wat saai", vertelt de
wethouder. Ze erkent wel dat be
leid juist op dit terrein heel moei
lijk te voeren is: "Dit is nu typisch
een voorbeeld van een terrein
waarop je nauwelijks beleid kunt
voeren zonder dat je belangen
schaadt".
De huidige situatie in de Leidse
vlooienmarktbranche vindt zij niet
problematisch. De gemeente be
moeit zich er dan ook niet direct
mee. Alleen bij de verhuur van de
Groenoordhallen, een gemeente
lijk gebouw, is de gemeente be
trokken. In de Pieterskerk kunnen
zoveel rommelmarkten worden ge
houden als de eigenaar - een stich
ting - toestaat. ','Je hebt er geen ver
gunning voor nodig. En dat is voor
de gemeente de enige invalshoek",
aldus Fase.
De kritiek van de ambulante
handel legt ze naast zich neer.
Vooral het bezwaar dat de rommel
markten een concurrent zijn voor
de warenmarkt in de Leidse bin
nenstad gelooft ze niet. Ze wordt
zelfs een beetje boos als het haar
wordt voorgelegd: "Ik kom hier re
gelmatig in de stad op zaterdag. En
je kunt verdomme over de koppen
lopen. Zoveel reden tot klagen
hebben ze niet".
Marktmeesters
Fase is wel van mening dat er
moet worden ingegrepen als blijkt
dat de handelaren de vlooienmark
ten gaan beheersen, maar ze denkt
dan niet aan een verbod., "Als het
echt serieus uit de hand is gelopen,
dan zal de gemeenteraad ook zeg
gen: dit is niet eerlijk ten opzichte
van anderen die op zondag geen
LEIDEN - Een lange rij men
sen staat te wachten voor de
kassa's van de Groenoordhal
len. Ze betalen grif 3,75 gulden
om in de hal langs de achthon
derd kramen vol met tweede
hands spullen te mogen wan
delen. Het is ongelooflijk druk
binnen. Het gebruik van elle
bogen is nodig om een blik op
de spullen te kunnen werpen.
Aan het eind van de dag stelt orga
nisator J. Cozijn toch enigszins te
leurgesteld vast dat er 'maar'
13.000 mensen naar de Zuidhol
landse Snuffelmarkt zijn gekomen.
Terugblikkend op de markt - nu
ruim anderhalve week later - zegt
hij: "Ik had de pech dat het zo
mooi weer was. Dat scheelt toch
een paar duizend mensen. En dat
zijn juist de inkomsten die het leuk
maken".
handel mogen drijven. Daar moe
ten we wat aan doen. Maar ik denk
dan aan verscherpte controle.
Marktmeesters op de markt, die
worden betaald door de organisa
toren".
Cozijn voelt daar ook wel wat
voor. "Het is voor het eerst dat er
nu problemen zijn geweest. Een
deel van de taak van de markt
meesters kunnen we zelf wel voor
onze rekening nemen. Maar wij
hebben geen problemen met
marktmeesters op onze kosten.
Dat hebben we zelfs voorgesteld
toen we bij de gemeente een ver
zoek voor de snuffelmarkt indien
den".
Het is nog maar de vraag of het
bij een uitgebreidere controle blijft
nu de kwestie in handen ligt van de
officier van justitie. Binnenkort
overleggen alle verantwoordelijke
instanties over de nu te nemen
maatregelen. De verkeersdrukte
rond de Pieterskerk tijdens de laat
ste markt, waardoor de wijk voor
de brandweer volkomen onbereik
baar werd, zal in dat overleg ook
zeker ter sprake komen.
De Leidse politie heeft inmid
dels een voorschotje genomen op
dat overleg en gepleit voor een ver
bod öf meer controle. Het laatste is
gezien de geringe bezetting van het
korps op zondag echter niet door
Wethouder Fase: geen verbod.
(foto Holvast)
de politie uit te voeren of er moe
ten taken worden afgestoten.
Duidelijk is wel dat er een sane
ring op komst is in de tweede
hands handel. In sommige steden
loopt de belangstelling voor het
verschijnsel vlooienmarkt al terug,
terwijl de markten daar vaak maar
"twee keer per. jaar worden gehou
den. "Als de economie weer aan
trekt, zullen er rommelmarkten
verdwijnen", weet'de zegsman van
de Leidse vlooienmarkt. Ook Co
zijn verwacht dat gezien het grote
aantal markten in Leiden: "Op den
duur zal het zeker te veel worden.
Er moet dan ook een beperking ko
men, zo'n twee of drie keer per jaar
een grote rommelmarkt is voldoen
de voor Leiden".
De groei van de rommelmarkten
is in Leiden het laatste jaar onstui
mig gegaan. Kenden we twee jaar
geleden alleen nog maar de Rom
melmarkt Sport-Inn, nu is er om de
twee weken wel een vlooien-,«snuf
fel- of mobiel- en hobbymarkt. "Ik
weet niet of je het wildgroei kunt
noemen. Het is duidelijk wel een
fenomeen dat bij de mensen aan
slaat. Er is kennelijk belangstelling
voor dit verschijnsel", vertelt wet
houder J. Fase (WD), verantwoor
delijk voor de economische gang
van zaken in Leiden. "Zelf kan ik
er niet echt warm voor lopen. Het
heeft als vorm van weekeindebe-
steding niet mijn voorkeur".
ze is een uitzondering, zo blijkt
telkens weer. De enorme populari
teit van de rommelmarkten wordt
elke twee weken bewezen als dui
zenden mensen erop af komen.
Daar zijn twee redenen voor, me
nen de diverse organisatiebureaus.
Cozijn verwoordt ze: "Mensen wil
len hun tweedehands spullen ver
kopen. Vroeger werd het bij het
oud vuil gezet, maar nu kunnen ze
er nog wat voor krijgen. En de be
zoekers zijn op zoek naar spullen
die nieuw voor hen te duur zijn. De
tweede reden ligt op het recreatie
ve vlak. Het is een redelijk goedko- dingen kan samenvoegen
•pe vrijetijdsbesteding. En het is ge- blijkt de moeite waard te zijn, dan
zellig, zowel voor de bezoekers als zou je wel gek zijn om het niet te
voor de standhouders".
Een woordvoerder van de Enige
Echte Leidse Vlooienmarkt in de
Pieterskerk beaamt dat. Hij wil
overigens niet met z'n naam in de
krant, omdat zijn vrouw eigenlijk
het werk doet. "Ik heb een baan en
help m'n vrouw alleen". Volgens
hem is uit een onderzoek dat werd
gehouden op de Beverwijkse zwar
te markt gebleken dat de stand
houders de gezelligheid even be
langrijk vinden als de (neven-)in-
komsten.
Gek
Er is dus vraag en aanbod, zegt
een van de organisatoren. Speciale
organisatiebureaus schieten dan
ook als paddestoelen uit de grond.
"Dat is ook logisch. Als je die twee
De Groenoordhallen, vorige week zondag. Dertienduizend bezoekers, achthonderd stands. Ten dele bemand
dodr handelaren, geeft organisator Cozijn toe. "De mensen denken dat alles mag". (foto Holvast)
van justitie, gevolgd door een
klacht van middenstanders. Hun
voornaamste bezwaar richt zich te
gen de verkoop door handelaren
op de rommelmarkten. Die moeten
zich houden aan de winkelslui
tingswet. Het is oneerlijke concur
rentie, riepen de andere handela
ren en middenstanders dan ook in
koor.
Na een aarzelend begin in de
Groenoordhallen en het kleine An-
toniusclubhuis is De rommelmarkt
nu uitgegroeid tot een tweeweke
lijks verschijnsel. De belangstel
ling van het publiek is goed tot
overweldigend. En er leek een jaar
lang geen vuiltje aan de lucht. De
centrale vereniging voor ambulan
te handel hield zich stil na in het
begin nog voor rumoer te hebben
gezorgd door de toegangspoorten
van de Groenoordhallen te blokke-
Maar de strijd is niet gestaakt. In
tegendeel, het hoofdbestuur van
de ambulante handelaren diende
een klacht in bij de Haagse officier
In het vuur
Door de organisatoren werd en
wordt de aanwezigheid van hande
laren ontkend. De woordvoerder
van de Enige Echte enzovoorts:
"Ik kan m'n handen in het vuur
steken dat er zeker 95 procent par
ticulieren staan. En om nou voor
die vijf procent handelaren stampij
te gaan maken". Hij zegt dat zijn
organisatie alles in het werk stelt
om de officiële handel te weren:
Bij de eerste vlooienmarkt in de Groenoordhallen gebeurde er dit: marktkooplieden blokkeerden de toegang.
"Wij hebben nu voldoende wettelijke middelen tot onze beschikking om dat te voorkomen", zeggen de organisato
ren. (foto Holvast)
"We> moeten geen gelazer krijgen.
Daar koopt niemand wat voor. Wij
werken aan een degelijke particu
liere vlooienmarkt, zodat er in Lei
den op zondag ook wat te doen is".
De Enige Echte Leidse Vlooien
markt is vrij van handelaren, maar
dat geldt niet voor andere markten,
beweert de woordvoerder. "Dat
zoiets mag in een gemeentehal",
roept hij verontwaardigd uit over
zijn collega's in de Groenoordhal
len. "Dat is geen vlooienmarkt
meer. Daar worden veel spullen ge
woon nog in de originele verpak
king verkocht".
Cozijn beweert echter ook dat
zijn snuffelmarkt vrijwel ver
schoond blijft van handelaren..Hij
zegt een uitstekend controlesys
teem te hebben. Er wordt gecon
troleerd op eventuele inschrijving
bij de Kamer van Koophandel,
mensen moeten zich legitimeren
zodat ze geen valse naam op kun
nen geven en op de markt zelf wor
den de spullen gecontroleerd.
Scheefgroei
Leugens, is het
korte antwoord van J. Verplancke,
voorzitter van de plaatselijke afde
ling van de centrale vereniging
voor ambulante handel: "Als ze
controleren, dan constateren ze de
aanwezigheid van de handel en
sanctioneren het. Op de snuffel
markt waren er van de achthon
derd standhouders meer dan zes
honderd bedrijfsmatig bezig. De
zaak is namelijk goed scheefge
groeid".
Verplancke wordt in zijn kritiek
sinds vorige week zondag ge
steund door de Economische Con
trole Dienst (ECD) en de Leidse
politie, die in opdracht van de offi
cier van justitie een officieel onder
zoek instellen naar de markten. Zo
wel tijdens de snuffelmarkt als de
vlooienmarkt in de Pieterskerk
was de handel nadrukkelijk aan
wezig. De mobiel- en hobbymarkt
is door hen nog niet bezocht.
Organisator Cozijn is het niet
eens met de constateringen van de
politie en de ECD: "Het zijn alle
maal twijfelgevallen. Als ik zie wel
ke mensen ze nu noteren dan had
de politie dat twee en een half jaar
geleden op de Haagse rommel
markt ook al kunnen doen. Maar
dit soort verkoop valt echt binnen
de wettelijke r
LEIDEN - Er komen énkele nood-
winkels in de nieuwe woonwijk
Stevenshofpolder, vooruitlopend
op het wijkwinkelcentrum dat
over anderhalf jaar zijn deuren zal
openen.
Wethouder Fase (economische
raadsleden) deelde dit gisteravond
mee in een commissievergadering.
Raadsleden hadden al verscheide
ne keren aangedrongen op een
noodaccommodatie voor de huidi
ge Stevenshofbewoners. Aanvan
kelijk meende het college van B en
W dat het draagvlak daarvoor te
klein was.
De wethouder zei gisteravond
dat er toch enkele noodwinkels
zullen komen waarin kleine mid
denstanders worden onderge
bracht. Het draagvlak voor een su
permarkt in de Stevenshof is, vol
gens Fase, nog steeds te klein. Bo
vendien zou het moeilijk zijn een
keus te maken uit één van de twee
grootgrutters die in het winkelcen
trum komen. De wethouder zei de
kleine middenstanders wel een
voorsprong te willen geven op de
grote supermarkten.
Met de bouw van de noodwin
kels zal binnenkort worden begon
nen. De eerste paal voor het wij
kwinkelcentrum, dat 3700 vierkan
te meter groot wordt, gaat volgen
de maand de grond in.
Hulp bij huiswerk
Met ingang van 25 oktober
kunnen tieners uit de binnen
stad, die voortgezet 'onderwijs
volgen, huiswerk komen maken
in buurthuis Inde Vroolijcke
Arke, Pieterskerkchoorsteeg 15.
Zij kunnen daarbij begeleiding
krijgen, op donderdag en vrij
dag van drie tot vijf uur. Hulp
was al mogelijk voor kinderen
van basisscholen. De tijden
daarvan: maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag van half
vier tot kwart over vijf. Wie
meer informatie wil hebben
kan opbellen (123271) of langs
komen bij het buurthuis en vra
gen naar Corrie Hageman.
Leren spelen
Wie als volwassenen spelen
als bridge, klaverjassen en bil
jarten wil leren kan met ingang
van vrijdag 's ochtends terecht
in buurt- en clubhuis In de
Vroolijcke Arke, Pieterskerk
choorsteeg 15. Daar is dan de
ochtend 'Spelenderwijs', die om
tien uur begint. Het is daar
naast mogelijk om het geleerde
op dinsdagochtend te oefenen.
Voor opgeven en informatie:
tel. 123271, vragen naar Willy
Kamperman of Gerard Broek
mans.
Volksdansen
Clubhuis Matilo, Zaanstraat
126, houdt vrijdagmiddag een
volksdansinstuif voor 55-plus-
sers. Aanvang twee uur.
