Spanje/Portugal dichter bij EG 8% Mitterrand bezoekt Thatcher HETZEKERE Y00R HET ONZEKERE. Akkoord over auto's en olijfolie Ontvoerde Popieluszko gesignaleerd Gemayel reist naar Gaddafi Verschillende versies van visserij-incident Amerikanen negeren zwakte van Reagan Voorzitter Bondsdag ontleent elk verwijt Oud thema over Kanaaltunnel duikt weer op NMB BANK DINSDAG 23 OKTOBER 1984 BUITENLAND PAGINA 7 LUXEMBURG - De EG-ministers van buitenlandse zaken hebben gisteren in Luxem burg enige vooruitgang geboekt wat betreft de toetreding van Spanje en Portugal tot de gemeenschappelijke markt. Staatssecretaris Van Eekelen (buitenlandse zaken) zei na afloop van de besprekingen dat men het eens was geworden over een „mini-pakket" waarin vier belangrijke onderhandelingsproblemen zaten en waarover men tijdens drie voorafgaande zittingen zonder resultaat had gesproken. WARSCHAU (AFP/DPATRtr.) - De vrijdag ontvoerde Poolse rooms- katholieke priester Jerzy Popie- luszko is na zijn verdwijning ge zien. De woordvoerder van de Poolse regering, Jerzy Urban, die dit gisteren bekendmaakte, zei dat de ontvoering was opgezet om de regering te provoceren. „Wij hebben tips gekregen dat hij is gezien. Een grote politie macht zoekt naar hem. Er zijn sig nalen van de bevolking geweest. Ik kan echter niet meer zeggen, aan gezien het onderzoek nog aan de gang is, zei Urban, die zijn com mentaar als „niet-officieel" be stempelde. Naar zijn mening was de ontvoering een provocatie van de autoriteiten. „Ik kan niet zeggen wie daarvoor verantwoordelijk is. Ik weet alleen wie het meest ge baat is bij deze affaire, wie er de meeste politieke winst uithaalt". gekozen, omdat de ontvoering sa menvalt met het bezoek dat de Griekse premier Papandreou aan Polen brengt. Dit bezoek, het eer ste van een leider van een NAVO- lidstaat sinds de afkondiging van de staat van beleg in 1981, wordt door de Poolse regering uitgelegd als een bewijs dat het Westen Po len weer als politiek stabiel be schouwt. Volgens de woordvoerder was Papandreou is uitgenodigd door het tijdstip van de actie zorgvuldig Jaruzelski tijdens een ontmoeting die de twee leiders in november 1982 in Moskou hadden ter gele genheid van de begrafenis van Sovjet-leider Leonid Breznjev. De Griekse premier aanvaardde de uitnodiging op voorwaarde dat de staat van beleg niet' meer van kracht zou zijn als hij kwam. Inmiddels hebben de uitgebrei de zoekacties naar Popieluszko nog niets opgeleverd. Een woord voerder van het openbaar ministe rie verklaarde in Torun, van waar uit de zoekacties naar Popieluszko worden geleid, dat de politie veel telefonische tips krijgt, maar dat deze tot dusver geen waardevolle informatie hebben opgeleverd. De 37-jarige geestelijke is vanwe ge zijn steun aan de verboden vak bond Solidariteit bij de Poolse au toriteiten bijzonder impopulair. Een tegen hem ingestelde strafver volging wegens ambtsmisbruik is onlangs in het kader van de amnes tie gestaakt. BEIROET (Rtr./UPI) - De presi dent van Libanon, Amin Gemayel, is gisteren onverwacht naar Libië vertrokken voor een onderhoud met de Libische leider, kolonel Muammar Gaddafi, die hem had uitgenodigd. De bekendmaking, die werd gedaan nadat het Libane se kabinet onder voorzitterschap van Gemayel bijeen was geweest om over de economische proble men te praten, kwam als een ver rassing. Voor het bezoek van het Libanese staatshoofd, het eerste aan Libië sinds vorig jaar decem ber, is van officiële zijde geen ver klaring gegeven. Gemayel is ver trokken in gezelschap van de chef van de Libanese militaire inlichtin gendienst, kolonel Simon Qassis. Het pakket bevat het voornemen garantiedrempels in te voeren voor de produktie van olijfolie zodra er een overschot ontstaat of dreigt. Momenteel voorziet de Gemeen schap zelf in ongeveer 96 procent van het gebruik van olijfolie, maar wanneer de belangrijke Spaanse produktie daar bij komt, zal dit wellicht tot 120 procent kunnen oplopen. door Herman Saen Men werd het ook eens over een voorstel aan Spanje inzake het af breken van de hoge Spaanse in voerheffingen op industriële pro- dukten, vooral auto's. De EG stelt voor de invoertarieven (die soms tot 25 procent kunnen oplopen) ge leidelijk omlaag te brengen, terwijl de omvang van de Spaanse invoer zou moeten gaan stijgen. Over de juiste cijfers moet nog met Spanje worden onderhandeld, maar de EG wil wel dat door dit tariefcontingent in principe toe gang tot Spanje wordt verleend voor alle personenauto's die in de andere landen van de Gemeen schap worden geproduceerd. De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EG, zal daarop toe zicht moeten houden. De afspraak over de autohandel met Spanje - waar Spanje nog mee akkoord moet gaan - kwam overigens pas tot stand na een machtswoord van de Duitse minister van buitenland se zaken Genscher. Toen Frankrijk ter bescherming van zijn eigen auto-industrie (Re nault heeft fabrieken in Spanje) en Italië bleven dwarsliggen, dreigde Genscher zijn steun aan het olijfo lie-akkoord in te trekken. Onder MADRID (GPD) - Over het visserij-incident tussen Ierland en Spanje, waarbij vorige week vrijdag een Iers marineschip een Spaanse trawler die onder de Ierse kust illegaal de netten had uitgegooid onder vuur nam, lopen de lezingen sterk uiteen. Volgens de Ierse autoriteiten, toch al geïrriteerd omdat het de 33e keer was dit jaar een Spaanse vissersboot gesignaleerd was die illegaal in de Ierse wateren viste, weigerde de Spaanse kapitein de machines stil te zetten om een inspectie mogelijk te maken. Na enkele waarschuwings schoten opende het Ierse schip daarop het vuur, toen de Spaanse trawler probeerde te ontkomen. De schade die het Spaanse schip daarbij opliep, leidde uiteindelijk tot het zinken ervan. De lezing van de Spaanse vissers is totaal anders, zij het dat in de verklaringen van de Spaanse bemanningsleden tegenstrijdige elementen niet ontbreken. Volgens de Spaanse kapitein zocht hij alleen maar be schutting onder de Ierse kust in verband met de opkomende storm. In zijn lezing begon de Ierse patrouilleboot te schieten zonder enige vorm van waarschuwing. Als argument voor het feit dat de 'Sonia' het Ierse bevel om te stoppen negeerde en de vlucht koos, voerde de Spaanse kapitein aan, dat hij een arbitraire Ierse beslissing (inbeslagname van de dure netten en een boete) vreesde, waardoor de werkgelegenheid van zijn bemanningsleden in gevaar kon komen. Het verwijt dat hij geen gehoor had gegeven aan de oproep om de motoren te stoppen en zich aan de Ierse marine over te geven, wees de Spaanse schipper van de hand met het argument dat door een mitrail leursalvo de boordradio op de brug onklaar was geraakt. die dreiging kwam het uiteindelijk snel tot overeenstemming. Volvo Dat is ook van belang voor de enige Nederlandse autofabriek, Volvo Car, in het Limburgse Bom, omdat de Spaanse grens tot nog toe voor de Volvo-modellen met zwaardere motoren gesloten was. Als de EG zijn zin krijgt, dan zullen de invoertarieven op de modellen met lichtere motoren nu moeten worden afgebroken. De EG is ook bereid Portugal toe te staan 70.000 ton suiker in te voe ren uit de ACP-landen, om de Por tugese suikerraffinaderijen veilig te stellen. Ten slotte werd een over gangsformule van zeven jaar uitge dokterd voor de wijze waarop in de huidige tien lidstaten kinderbijslag zal worden betaald aan gastarbei ders uit Spanje en Portugal'vol gens het zgn. woonlandbeginsel. Het pakket met voorstellen werd tijdens de lunch aan de Portugese minister van financiën Rodrigues Lopes voorgelegd en tijdens het avondeten aan de Spaanse minis ter van buitenlandse zaken Fer nando Moran. De Portugese minis ter kreeg nog een extraatje. Hij had er al lang op aangedrongen dat een' gezamenlijke verklaring zou wor den uitgegeven waarin wordt vast gesteld dat er een politiek akkoord over de toetreding is bereikt. De Portugese regering hecht veel be lang aan een dergelijke verklaring, omdat in de Portugese publieke opinie de negatieve mening over de Europese Gemeenschap veld wint, nu de onderhandelingen al BONN (DPA/Rtr) - De in op- zeven jaar voortduren. spraak gekomen voorzitter van de In de ontwerpverklaring wordt Westduitse Bondsdag, Rainer Bar- Bondsdag-president Rainer Barzel stond gisteren de pers te woord, na dat hij het bestuur van zijn partij (CDU) had verzekerd geen steekpennin gen te hebben aangenomen van het Flick-concern. (foto dpa) gezegd dat men een akkoord be reikt heeft over een aantal belang rijke punten en wordt de vaste wil uitgesproken om de nog hangende problemen (zoals de handel in to matenpuree, sardines en likeurwij nen) zo snel mogelijk op te lossen. Voorts werd bevestigd dat 1 janua ri 1986 als streefdatum voor de toe treding van Spanje en Portugal geldt. MADRID (GPD) - Van de 40 gas ten van het Palm Beach-hotel in Maspalomas op de Canarische Ei landen die donderdagnacht met ernstige verschijnselen van voed selvergiftiging werden opgeno men, verbleven er gisteren nog ze ven in het ziekenhuis van Las Pal- mas. Onder hen bevinden zich vier kinderen, de rest zijn employées van het hotel, in wier situatie nog weinig verandering is gekomen. Ruim 180 gasten, onder wie ook Nederlanders, moesten zich vorige week in allerijl onder medische be handeling stellen na het eten van bedorven voedsel. De meeste Giftig voedsel: nog 40 zieken in Las Palmas slachtoffers konden na verlening van eerste hulp weer terugkeren naar het hotel, dat omgetoverd was in een provisorische ziekenboeg. Hoewel pas vandaag de analyses van het laboratoriumonderzoek van de maaltijd bfekend gemaakt worden, neemt men aan dat de voedselvergiftiging is veroorzaakt door een bearnaise-saus waarbij bedorven eieren gebruikt zouden zijn. Op de Canarische Eilanden is lichte paniek uitgebroken uit angst voor de negatieve consequenties van het incident op de toevloed van buitenlandse toeristen juist nu het toeristenseizoen voor de deur staat. Overigens is het beslist geen uit zondering dat zich in toeristencen tra aan de Spaanse kust gevallen van voedselvergiftiging voordoen. Deze zomer belandden talloze toe risten in Malaga en in Benidorm in het ziekenhuis na het eten van be dorven mayonnaise. zei, heeft het bestuur van zijn Christendemocratische partij (CDU) er gisteren van verzekerd dat hij geen steekpenningen heeft aangenomen van het Flick-con- cern. Dit bedrijf zou hem 1,7 mil joen mark hebben betaald om in 1973 als CDU-leider af te treden ten gunste van de huidige bondskan selier Helmut Kohl. Barzel gaf het partijbestuur zwart op wit de verzekering dat hij nimmer geld heeft aangenomen van Flick. Hij vindt, zo stelt hij, dat hij het slachtoffer is van valse ver dachtmakingen ('Rufmord'). CDU- secretaris-generaal Heinrich Geiss- ler zei na afloop van de besloten bijeenkomst dat Barzel morgen te genover een parlementaire onder zoekscommissie de beschuldigin gen zal weerleggen. Ofschoon Barzel volhoudt on schuldig te zijn, gaan in Bonn ge ruchten dat zijn dagen als voorzit ter van de Bondsdag zijn geteld, te meer gezien de koele en afstande lijke sfeer rond de bijeenkomst met het partijbestuur. Niemand Morgen zal het de tweede keer zijn sinds de Britse premier me vrouw Thatcher aan het bewind kwam, dat een buitenlands staatshoofd de bijzondere eer te beurt valt een verzamelde verga dering van het Lager- en Hoger huis te mogen toespreken. door Henk Dam Twee jaar geleden was het de Amerikaanse president Reagan. Thans is de beurt aan zijn Franse collega Mitterrand, die vanaf vandaag tot donderdag op staats bezoek zal zijn in het land aan de overzijde van wat de Fransen het Kanaal, maar de Britten het 'En gelse Kanaal' noemen. Dat Mitterrand de gelegenheid krijgt de twee kamers tegelijk toe te spreken, heeft vooral histo rische gronden (het is 80 jaar ge leden dat de twee landen hun 'entente cordiale' sloten) en kan niet worden gezien als een teken dat het Franse staatshoofd en de Britse premier elkaar nu zo na aan het hart liggen. Want vrien den zijn het niet. Daarvoor heeft Mitterrand (die overigens bekend staat als een van de meest anglofiele Franse politici van het moment) zich de afgelopen jaren te veel moeten opwinden over het hinderlijk koppige gedrag van mevrouw Thatcher en haar bewindslieden in een lange reeks stugge verga deringen over de financiële han del en wandel van de Europese Gemeenschap. Mitterrand: anglofiel, (foto AP) Afstandelijk Het is een bekend verhaal: Frankrijk is een enthousiast lid van de EG, en steunt van harte het idee van Europese samen werking. Engeland voelt zich al lerminst een Europees land, steunt het idee van samenwer king met wat afstandelijk-Brits 'het continent' heet, ook niet zo zeer, maar is lid van de EG vooral vanwege de economische voor- delen die dat biedt. Dat is een fundamenteel ver schil in denken over Europa, wat steeds weer blijkt en steeds weer moeilijkheden oplevert. Het is in dit verband ook tekenend dat de Britten tot nu toe nauwelijks be trokken zijn geweest bij de (Westduitse en Franse) pogingen een onafhankelijke Europese conventionele strijdmacht han den en voeten te geven. Het is in een ander verband even tekenend voor het niet erg Europa-gerichte denken van de Britten dat de vele pogingen die er in het verleden zijn gedaan om Frankrijk en Engeland met een tunnel met elkaar te verbinden, steeds weer zijn vastgelopen, vrijwel steeds op Britse onwil. De regering-Thatcher heeft zich de afgelopen vijfjaar op het niet erg reële standpunt gesteld dat die tunnel best gebouwd mag worden, als het de Britse over heid maar geen cent kost. That cher en de haren willen zelfs niet dat het Verenigd Koninkrijk op enigerlei wijze garant staat. Lokkertje Gezien de enorme kosten die zijn verbonden aan de aanleg van zo'n tunnel, hebben ook zeer ka pitaalkrachtige consortia tot dus ver geen concrete stappen kun nen en willen nemen. Het is hier over dat Mitterrand met zijn Brit se ambtgenoten van gedachten wil wisselen. Hij wil haar trachten over te halen toch enige verantwoorde lijkheid voor de aanleg van de tunnel, of een combinatie van tunnel en brug te aanvaarden. Daarbij kan hij haar als lokkertje het gegeven voorhouden dat de Europese Investerings Bank in Luxemburg bereid lijkt te zijn het Kanaaltunnel-project van fi nanciële garanties te voorzien. Mitterrand zal zijn bezoek aan Groot Brittannië verder gebrui ken om het kustplaatsje Dart mouth in Zuidwest-Engeland op te zoeken van waaruit hij in 1944 naar Frankrijk terugreisde na een bezoek aan het Londense hoofdkwartier van generaal JJe Gaulle. Het is mede dit uitstapje dat Britse en Franse veiligheids agenten voor grote problemen heeft gesteld. Na de bomaanslag van de IRA op het Grand Hotel in een ander badplaatsje, Brigh ton, wil niemand dat nu ook nog maar enig risico wordt genomen. De bewaking in Dartmouth en Londen zal zeer, zeer streng zijn, niet alleen met het oog op moge lijke acties van Noordierse terro risten, maar ook met het oog op de Baskische vrijheidsstrijders van de ETA, die alle reden heb ben om kwaad te zijn op Mitter rand. Immers, enkele weken geleden vond de Franse president het voor het eerst goed dat Spaanse ETA-leden die in hun vaderland werden gezocht, naar Spanje te rug werden gestuurd. Dat heeft veel kwaad bloed bij de Basken in Spanje en Frankrijk gezet. Flick zou hem via een omweg tussen 1973 en 1980 het genoemde bedrag hebben uitgekeerd. Die omweg was een advocatenkantoor in Frankfort dat hem als adviseur in dienst had. Volgens sommige Westduitse kranten fungeerde het bedrag als een soort pleister op de wonde voor zijn aftreden als partij leider in 1973, een jaar na de ver kiezingsnederlaag van de CDU te genover de sociaal-democraten. Barzel zegt echter dat het advo catenkantoor hem heeft betaald en niet Flick. Maar er bestaan docu menten waaruit blijkt dat het be drijf een som geld van precies 1,7 miljoen mark heeft ontvangen, exact het honorarium dat Barzel opstreek en waarover hij overigens netjes belasting betaald heeft. Denen straks in Veiligheidsraad NEW YORK (AFP/ANP) - Dene marken is gisteren door de Alge mene Vergadering van de Verenig de Naties gekozen tot lid van de Veiligheidsraad als opvolger van Nederland. Het Deense lidmaat schap gaat in op 1 januari 1985. Verder zijn Australië en Trinidad en Tobago gekozen op de zetels die nu bezet worden door Malta en Ni caragua. Australië kreeg 146 stemmen, Denemarken 145 en Trinidad en Tobago 142. Een kandidaat die tot lid van de Veiligheidsraad gekozen wil worden, moet twee-derde van de stemmen in de Algemene Ver gadering behalen, wat gelijk staat aan 105 stemmen. WASHINGTON - Het derde en laatste debat van de verkiezings campagne 1984 is achter de rug. President Reagan en zijn democra tische opponent Walter Mondale zijn spoorslags uit Kansas City ver trokken voor twee laatste uitput tende weken. Hun zorgvuldig voorbereide uitspraken over de wereldpolitiek zullen nog een tijd je worden nagewogen, om vervol gens de vergetelheid moeiteloos te bereiken. Het voetvolk uit beide kampen heeft zich der traditie getrouw on middellijk na het verklinken van de laatste woorden naar de media gerept om hun politieke voorman tot winnaar te bestempelen. Want kiezend Amerika heeft dan wel (er gens tussen 80 en 100 miljoen sterk) gekeken, maar zeer weten schappelijke onderzoekingen heb ben bepaald dat dit publiek zijn aandacht maar een minuut of twin tig bij de les kan houden. Als ten slotte in de huiskamers mening wordt gevormd, spelen de media daarbij een overwegende rol. Welnu, die media zijn het er in eerste aanleg over eens dat Reagan er prima uitzag, zich ditmaal niet zoals voorheen tot stikkens toe ver slikte in overdadig feitenmateriaal, maar buitengewoon ontspannen op zijn politieke draaiorgel oude deuntjes afdraaide. Mondale kreeg van vrijwel alle commentatoren de voorkeur vanwege de inhoud van zijn betoog, maar terzelfdertijd heeft Reagan zijn politieke oog merken vrijwel volledig kunnen verwezenlijken. Amerika heeft gisteren in door snee beslist dat de kwestie van Reagans leeftijd en daarmee die van zijn competentie in Kansas Ci ty werd begraven. Dat is ten on rechte want die zou nog springle vend behoren te zijn. In Kansas Ci ty stond een president op het to neel die wijlen de Sjah van Iran prees vanwege zijn huisvestings beleid en omdat hij voor Amerika kastanjes uit het vuur had gehaald. Een wereldleider, die in volle ernst voorstelt een intercontinentale ra ket af te schieten en neer te halen om de Russen onder de neus te wrijven dat de VS zich effectief kunnen verdedigen. Een politiek filosoof die vindt dat de oppositie tegen de misdadige politieke scharrelaar Marcos in de Philippij- nen een communistische samen zwering is. Reagan heeft zijn tegensparte- lende bondgenoten nieuwe kern wapens en een verscherpte con frontatie met de Sowjet Unie opge drongen, maar hij ontkent alle schuld aan het mislukken van wa penonderhandelingen. Hij speelt mee met de verontwaardiging over het CIA-handboek voor guerilla- krijg dat handzaam samenvat hoe politieke tegenstanders moeten worden vermoord, hoewel hij de terroristen financiert die de rege ring in Nicaragua omver willen werpen. Heeft Reagan ernstig geprobeerd om met de Russen tot onderhande lingen over vermindering van kernwapens te komen? Is het ge loofwaardig dat hij en zijn deskun digen niet beseften dat de Sowjet Unie zijn strategische verdediging voor bijna driekwart baseert op landraketten en dat daarom elk voorstel om juist in die sector de grootste reducties tot stand te brengen voor Moskou onaanvaard baar moest zijn? In een nieuw boek 'Dodelijke Gambieten' schetst de auteur Stro be Talbott hoe Reagan op aandrin gen van de civiele sector in het Pentagon een informeel voorstel verwierp om een doorbraak te be reiken bij de onderhandelingen over INF wapens in Geneve. Ook de Russen wezen de formule die de onderhandelaars tijdens een bos wandeling hadden bedacht, nadien af. De onderhandelaars waren zelfs overeengekomen dat beide rege ringen elkaar voor een afwijzing de schuld mochten geven. Reagan zegt nu dan ook dat niet de VS, maar de Sowjet-Unie het voorstel van de hand heeft gewezen. De president riep verbaasd uit dat hij niet begrijpt hoe Mondale in de omvang van de Amerikaanse nationale schuld een oorzaak kan zien van illegale immigratie in de VS. Het gaat aan hem kennelijk volstrekt voorbij dat zijn begro tingstekorten een dekking vergen, die dollars zo duur maken dat arme landen nog armer worden. Reagan: verbaasd (foto ap> Afgezien van dit alles is bij de verkiezingen de vraag aan de orde of van deze Reagan tijdens een tweede ambtsperiode een wezen lijk ander beleid kan worden ver wacht dan hij in zijn eerste vier jaar in het Witte Huis heeft voorge staan. Het is ook relevant om de vraag te stellen of hij niet meer nog dan voorheen de invloed zal onder gaan van de scherpe tegenstellin gen binnen zijn regering. Het is gebruikelijk dat presi dentskandidaten tijdéns hun ver kiezingscampagne een confronta tie met hun conduite-staat maar liever vermijden. Bij Amerikaanse verkiezingen gaat het slechts zeer ten dele om kwesties van ideolo gie, beleid en het afleggen van poli tieke verantwoording. De massa wordt met mediatechnieken be speeld volgens dezelfde beginselen waarmee huishoudelijke produk- ten worden aangeprezen. De kloof tussen 'denkend mens en menigte' wordt daarmee niet gedicht. ADVERTENTIE Vaste Termijn Spaarrekening. Kunt u een gedeelte van uw spaar- V geld een bepaalde tijd opzij zetten? YA' Verzeker u dan tot maximaal 6 jaar van de hoge rente van nu. Lacht u straks misschien in uw vuistje als de rente weer daalt. Stortingen van af f 1.000,-. Opname gedurende de looptijd niet mogelijk. Bij het NMB kantoor weet men er alles van. DE NMB DENKT HET II MEE Gratis! Dit prachtboek krijgt u gratis mee, als u vóór 1 november 'n spaarrekening opent bij de NMB.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7