Meer vrijheid
economie China
Wild-west op Ierse zee
Mist rond 'CIA-vliegtuig'
Saai televisiedebat Reagan-Mondale
Ingrijpende hervormingen vastgelegd
Populariteit Thatcher
neemt toe na aanslag
Vervalser Kujau veilt
collectie 'nazi-curiosa'
MAANDAG 22 OKTOBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
PEKING (Rtr./UPI/AFP) - China staat aan de vooravond van een vergaande hervorming
van de economie, waarin veel meer vrijheden zullen worden toegestaan. Afgelopen zater
dag werd door het centrale comité van de Chinese communistische partij een veertigtal
pagina's tellend vijfjarenplan aangenomen waarin de hervormingen zijn vastgelegd.
Het ingrijpende plan beveelt be
halve prijs- en loonhervorming
dringend wijziging aan van het sys
teem van leiding in de industrie en
van de nog steeds strikte staats
controle. Daarmee gooit China on
der leiding van Deng Xiaoping het
roer verder om na 25 jaar links be
leid en werpt het tevens een groot
deel van het Maoïstische principe
van streven naar gelijkheid van de
individuen over boord.
By uitvoering van het plan zal
volgens westelijke waarnemers tot
driekwart van de Chinese econo
mie vrij worden van staatsplan-
LONDEN - De populariteit van de
de Britse Conservatieve partij on
der leiding van premier mevrouw
Thatcher is, sinds de bomaanslag
van de IRA op het Grand Hotel in
Brighton, omhooggeschoten. Dat
bewijzen twee verschillende opi
niepeilingen die gisteren in Britse
zondagskranten zijn gepubliceerd.
door
Henk Dam
Een enquête waarvan de resulta
ten gisteren in The Observer te vin
den waren, geeft aan dat de Con
servatieven nu een voorsprong van
zeven procent hebben op de La-
bour-partij. Tot de bomaanslag
hadden de Conservatieven en La
bour elkaar steeds ongeveer in
evenwicht gehouden.
Als er nu algemene verkiezingen
zouden worden gehouden, aldus
The Observer, dan zou de partij
van mevrouw Thatcher 43 procent
van de stemmen krijgen, Labour
zou 36 procent halen, en de Allian
tie van de Liberalen en de SDP 18
procent.
Een zelfde enquête in The Mail
on Sunday geeft de Conservatieve
partij een voorsprong van maar
liefst 12 procent op Labour (Con
servatieven 45 procent, Labour 33
procent en Alliantie 20 procent).
De opiniepeiling in de laatste
krant laat tevens zien, dat de rege-
ring-Thatcher de steun van de
overgrote meerderheid van het
Britse volk heeft waar het om de
slepende staking in de Britse ko
lenmijnen gaat.
Zo vindt meer dan 60 procent
van de ondervraagden dat de rege
ring desnoods troepen moet in
schakelen om de elektriciteitscen
trales van kolenaanvoer te verzeke
ren. Slechts 22 procent vindt dat
Scargill zijn zin moet worden gege
ven als de staking zijn climax na
dert en de kolen van de centrales
opraken.
De regering heeft zich overigens
de kritiek aangetrokken die de
laatste weken steeds luider klonk
ten aanzien van het optreden van
de voorzitter van de Nationale Ko-
lenraad (NCB), Ian MacGregor.
Een deel van zijn taken zal worden
overgenomen door
Michael Eaton.
Illegale visserij door Spanjaarden
n/fAnDTn/T rvxmPM /onn* u.ti:
MADRID/LONDEN (GPD) - Het ernstige visserij
cident in de Ierse wateren dreigt de bilaterale betrek
kingen tussen Ierland en Spaiye en de onderhandelin
gen over Spanjes toekomstige lidmaatschap van de
EG ernstig te vertroebelen. Een Spaanse vissersboot,
waarvan de bemanning illegaal aan het vissen was in
de Ierse Zee, verging zaterdag nadat een Iers marine
schip honderden kogels op het schip had afgevuurd.
Nadat de Ierse marine enkele schoten voor de boeg
van de Sonia had gegeven, trachtten de Spanjaarden
de Aisling te rammen. De Ieren sloegen ogenblikke
lijk terug door het vuur op het schip te openen en
daarbij onder meer de brug zwaar te beschadigen. Alle
16 bemanningsleden van de vissersboot, de Sonia,
konden in veiligheid worden gebracht. Dertien van
hen werden met behulp van een helikopter van de
Britse luchtmacht gered, drie anderen werden door
een Westduitse vrachtboot opgepikt en in Ierland aan
wal gebracht.
De Ieren zijn de afgelopen jaren gewend geraakt aan
illegaal vissende Spanjaarden. Alleen al het afgelopen
jaar werd de bemanning van 32 Spaanse schepen gear
resteerd omdat zij op heterdaad in de visrijke Ierse
wateren werden betrapt.
Het incident kan gevolgen krijgen voor de bespre
kingen over de toelating van Spanje en Portugal tot de
Europese Gemeenschap, die vandaag in Brussel wor
den voortgezet. Ierland is momenteel voorzitter van
de EG en speelt derhalve een sleutelrol bij die onder
handelingen.
De Ierse organisaties van vissers hebben na de
SUGENHEIM - Een bronzen kop
van 'Rijkskanselier Adolf Hitler',
gesigneerd door 'Theodor Linz' en
afkomstig uit de werkplaats G.
Wagner, wordt verkocht voor 3000
mark. De inzet op de veiling van de
militaire verzameling van Konrad
Kujau, de man die de door het
weekblad Stern voor bijna 10 mil-
door
Hans Amesz
joen gekochte dagboeken van
Adolf Hitier heeft vervalsd en daar
voor nu in Hamburg terecht staat,
bedroeg 800 mark. Een emaille
bordje met de tekst: „Onze groet is
Adolf Hitler" ging zaterdag in het
slot Sugenheim weg voor 240 mark
(inzet 50) plus 15 procent voor het
veilinghuis en btw.
Kortom, Ktyau kan tevreden
zijn. Zijn vriendin Edith Lieblang,
die zich eveneens in Hamburg voor
de rechtbank moet verantwoor
den, maar in tegenstelling tot Ku
jau en de ex-Stern-redacteur Gerd
Heidemann niet in voorarrest zit,
zal de opbrengst van de veiling
nauwkeurig genoteerd hebben. Zij
zat, met zo'n honderd echte of ver
meende belangstellenden, vele
uren op een houten stoeltje in een
zaaltje van het slot. Veilingbaas
Jan Kube uit München, die gespe
cialiseerd is in militaire curiosa uit
de 18e en 19e eeuw, heeft ruim 1500
keer een nummer opgenoemd, ge
vraagd naar wat er te bieden was,
vervolgens één keer, twee keer,
drie keer geroepen. De totale op
brengst is nog niet bekend, maar
Kujau heeft voor zyn verzameling
zeker een paar ton gekregen en kan
dus zeker zijn verdediging in Ham
burg hPtalen.
Het overgrote deel van de spul
len die geveild werden, was afkom
stig uit het Keizerrijk. Het duurste
stuk zou een helm uit 1894, ver
sierd, verguld en verzilverd, met
pluimen en adelaar, worden: 16.500
mark. Wat Kujau had verzameld
uit het 'Deutsches Reich', vanaf
1933 tot 1945, ging voor veel min
der weg en was ook tijdens de
voorbezichtiging niet te zien. Vol
gens de Duitse wet mogen spullen
uit het zogenaamde Derde Rijk al
leen maar gebruikt wrden als 'les
materiaal' en in ieder geval nooit
als propaganda.
Toch werd die bronzen kop van
Hitler, in het openbaar, verkocht.
De koper desgevraagd: „Ach, dat
vind ik gewoon interessant, ik heb
geen enkele bijbedoeling". Waar?
Niet waar? Ik weet het niet, maar
de indruk bestaat dat de zwaarlijvi
ge koper die kop niet op zijn eigen
schoorsteen wilde plaatsen. Een
aanwezige Amerikaan, speciaal
met enkele vrienden uit Las Vegas
naar Frankfurt voor deze veiling
gevlogen: „Nazi-spullen? Die kun
je in de hele wereld voor goed geld
kwijt".
Dezelfde Amerikaan vertelt ook
dat soortgelijke veilingen in Ame
rika regelmatig worden bezocht
door 'gekken in uniform'. Dat was
zaterdag niet het geval in slot Su
genheim in de gelijknamige plaats
in het Frankenland. Om eerlijk te
zyn: de veiling van de spullen van
Konrad Ktyau leverde niet het ver
wachte theater met nazi-freaks op.
Het was eigenlijk een gewone ver
koop, waar weliswaar gedurende
korte tijd vier agenten verschenen,
waarschijnlijk om te kyken of ie
mand met een pet van de Hitler-
jugend op het slot verliet, waar ver
der 'niets' aan de hand was.
ning- en controle. Het grootste pro
bleem zien zij in loslaten van het
ingewikkelde systeem van prijsbe-
heersing en vooral van de subsidië
ring van prijzen door de staat, die
thans zeker een kwart van de over
heidsuitgaven kost. Loslaten zou
naar hun oordeel een golf van infla
tie kunnen veroorzaken en daar
door leiden tot grote onrust onder
de bevolking.
In het plan, dat zaterdag is ver
schenen, maant de partij evenwel
tot grote voorzichtigheid met prijs
verhogingen. De prijzen van vele
grondstoffen en produkten voor
het directe levensonderhoud weer
spiegelen niet hun werkelijke
waarde en komen ook niet tot
stand via de wet van vraag en aan
bod, maar prijsverhogingen zullen
slechts voorzichtig kunnen wor
den uitgevoerd, omdat zij elke
huishouding treffen, zo werd ge
zegd.
De jongste bijeenkomst van de
partij in Peking werd de belang
rijkste geacht na een soortgelijke
vergadering van het plenum in
1978, waarop Deng het uiterst
linkse economische beleid uit de
tijd van de culturele revolutie in de
jaren 1966/76 over boord zetten en
een programma van hervormingen
in de landbouw en op het platte
land instelden.
In het zaterdag aanvaarde docu
ment wordt het „oude Maoïstische
gelijkheidsdenken" verworpen als
„volkomen onverzoenlijk met we
tenschappelijke, marxistische op
vattingen over socialisme". De her
vormingen, zo werd met nadruk
gezegd, zullen geschieden binnen
het kader van een socialistische
economie, want, zo zegt het docu
ment, „socialisme staat niet gelijk
aan pauperisme; het is gericht op
uitbannen van armoede".
schietpartij van het weekeinde geëist dat Spaanse
trawlers uit de Ierse wateren blijven, ook als Spanje
lid van de EG wordt. De Ieren zijn bang dat honder
den Spaanse vissersschepen in hun wateren zullen
vissen als Spanje eenmaal lid van de EG is, zonder ook
maar op een enkele communautaire regel acht te
slaan.
Het visserij-incident is een getrouwe kopie van de
confrontatie tussen een Frans marineschip en een
Spaanse vissersboot, toevallig eveneens afkomstig uit
Ondarroa, in maart van dit jaar. Bij dat incident, waar
de Franse marine met zwaar geschut schoot, kwam de
bemanning er echter minder gunstig af dan dit keer:
diverse vissers liepen destijds lichte schotwonden op,
terwyl van één van hen een been geamputeerd moest
worden.
Vorige maand leidde het zoveelste visserij-incident
in de Marokkaanse wateren eveneens tot ernstige di
plomatieke spanningen. Dit keer met Marokko, toen
een illegaal vissende Spaanse vissersboot ontsnapte
nadat de twee aan boord gekomen Marokkaanse mili
tairen in slaap waren gevallen.
De onophoudelijke reeks visserij-incidenten brengt
de Spaanse regering in steeds grotere verlegenheid.
De Ierse autoriteiten hebben intussen aangekondigd
een officiële protestnota aan de Spaanse regering te
zullen overhandigen over het trieste voorval. De
woordvoerder van het Spaanse ministerie van buiten
landse zaken kon er niet onderuit het incident te be
stempelen als „ernstig, betreurenswaardig en politiek
inopportuun".
Massale Duitse
vredesbetoging
HAMBURG (DPA) - In vele ste-
den van de Bondsrepubliek
hebben aanhangers van de vre
desbeweging zaterdag gede
monstreerd tegen de bewape
ning in oost en west. Volgens
het coördinatiecomité van de
vredesbeweging in Bonn wa
ren in totaal 400.000 mensen op
de been. De politie, die overval
gewaagde van een rustig en
vreedzaam verloop van de ma
nifestaties, noemde in alle ge
vallen aanzienlijk geringer aan
tallen deelnemers dan de vre
desbeweging.
De voorgenomen 210 kilome
ter lange menselijke keten tus
sen een Amerikaanse militaire
basis bij Hasselbach in Rijn
land-Palts en een arbeidsbu
reau in Duisburg in Noordryn-
Westfalen, kwam maar gedeel
telijk tot stand. Het regenachti
ge en stormachtige weer had
klaarblijkelijk veel mensen
doen besluiten thuis te blijven.
De voorzitter van de SPD Willy
Brandt, en zijn vrouw Brigitte,
deden in hun woonplaats Un-
kel bij Bonn aan de keten mee.
De Poolse priester Popielnszko rechts) hier op een archieffoto samen met
Walesa en pater Jankowski. <r0to upi»
WENEN - De 37-jarige pater Jerzy
Popieluszko, zielzorger bij de War-
schause hoogovenbedrijven, is
geen onbekende. De priester,
wiens ontvoering afgelopen vrij
dag door drie mannen, van wie een
in uniform van de militia, in heel
Polen een golf van verontwaardi
ging uitlokte, is in alle opzichten
een controversiële figuur. Hij is zo-
door
Anton Koene
wel door de regering als door zyn
bisschoppen by herhaling gewaar
schuwd zijn onverbloemde kritiek
op het regime en zijn steun aan de
verboden vakbond Solidariteit niet
van de kansel te prediken. Hij
heeft alle waarschuwingen naast
zich neergelegd en gaat nog steeds
door. Zijn kerk is altijd vol, terwijl
duizenden buiten via luidsprekers
maandelijks naar zijn preek luiste
ren tijdens de 'mis voor het vader
land' op de laatste zondag van ie
dere maand.
Afgelopen vrijdag is de rebelse
pater door de politie opgepakt na-
Popieluszko
zeer gezien
bij de Polen
dat zoals wordt gezegd in zijn wo
ning in Warschau tonnen verboden
pamfletten, wapens en explosie
ven zyn gevonden. Een proces we
gens subversieve activiteiten
hangt nog boven zijn hoofd. Na de
amnestie van 22 juli dit jaar ging
hij net zo fel te keer als voordat hij
in december afgelopen jaar en een
maal in de eerste helft van dit jaar
werd opgesloten. Samen met pater
Henryk Jakowski, zielzorger van
de Lenin scheepswerf in Gdansk
geldt hij als een van de belangrijk
ste adviseurs van de weer in op
mars zijnde solidariteitsbeweging.
De ontvoering van Popieluszko
komt op een moment dat de delica
te onderhandelingen tussen kerk
en staat over het kerkelijke land
bouwfonds in een kritiek stadium
zijn geraakt. Onder de Poolse com-
Bomaanslagen
in Frankrijk
PARIJS (DPA/AFP) - In de nacht
van zaterdag op zondag zyn in de
omgeving van Parijs twee bomaan
slagen gepleegd op gebouwen van
Franse wapenfabrikanten. Beide
fabrikanten leveren wapens aan
het Franse ministerie van defensie.
By de aanslagen werd grote schade
aangericht. Door rondvliegende
glassplinters raakten drie mensen
licht gewond. De linksradicale ter
reurorganisatie „Action Directe"
heeft zich in een telefoongesprek
met het Franse persbureau AFP
voor een van de aanslagen verant
woordelijk gesteld.
De aanslag waarbij de gewonden
vielen, werd zaterdagavond laat ge
pleegd op de firma Meessier-His-
pano-Bugatti. Op de muren van het
gebouw werden later de in rood ge
schilderde letters „A.D" ontdekt,
een bekende afkorting van „Action
Directe".
De tweede aanslag had gister
morgen vroeg plaats op een ge
bouw van de vliegtuigfabrikant
Dassault, vooral bekend van de Mi-
rage-toestellen.
munisten bevinden zich veel havi
ken die het oneens zijn met gene
raal Jaruzelski's samenwerkings
beleid met de kerk.
Seweryn Jaworski, de vroegere
tweede man van Solidariteit in
Warschau en een goede vriend van
de priester, heeft onmiddellijk na
het bekend worden van de ontvoe
ring de Poolse veiligheidsdienst
beticht. Walesa heeft gezegd dat hij
voor het leven van de opstandige
priester vreest. Er zijn meerdere
precedenten uit het bestaan van
Solidariteit van eigenhandig optre
den van de geheime dienst met
aanwijzingen vanuit de haviken-
hoek van de partij. Er zijn toen al
doden gevallen. Nog vaker zyn
mensen opgepakt, in elkaar gesla
gen en diep in de bossen hulpeloos
achtergelaten.
Maar de Poolse regering, die za
terdagavond al de ontvoering van
de priester bekendmaakte en een
oproep aan het volk heeft gedaan
om hem te helpen opsporen, heeft
helemaal geen baat bij een nieuwe
martelaar, die de kerk en de naam
van Solidariteit zo uitstekend ver
bindt.
MEXICO-STAD - De grote vraag die is gere
zen na het neerstorten van een Amerikaans
CIA-vliegtuig in El Salvador, is of het toestel
daar was voor het onderscheppen van wapen
smokkel, of voor verkenning by een offensief
door
Rob Sprenkels
van het Salvadoraanse leger? De zender van
het Salvadoraanse verzet, Radio Venceremos,
beweert dat het CIA-vliegtuig vrydag niet was
neergestort vanwege de slechte weersomstan
digheden, zoals Washington beweert, maar dat
het door guerilleros zou zijn neergeschoten.
Radio Venceremos onthulde trouwens ook
dat het toestel met vier CIA-agenten en drie
Salvadoraanse militairen aan boord (allen ver
ongelukt) vlak voordat het werd neergescho
ten zich enige tyd in de buurt van een helikop
ter had opgehouden waarin kolonel James
Steele reisde, de commandant van de Ameri
kaanse militaire adviseurs in El Salvador.
Steele erkende zelf later dat hij zich inderdaad
in de buurt van het regeringsoffensief in de
noordoostelijke provincie Morazan had bevon
den. „Om toe te zien of het Salvadoraanse le
ger het door ons geleverde materieel optimaal
gebruikt", aldus de uitleg van de Amerikaanse
kolonel.
Radio Venceremos beschuldigt Steele ervan
dat hy de bombardementen tijdens het rege
ringsoffensief in Morazan coördineerde. Het
CLA-vliegtuig zou volgens de Salvadoraanse
oppositie terreinverkenningen hebben uitge
voerd en de effectiviteit van de luchtbombar
dementen geprobeerd hebben te meten.
Ondanks het vredesgesprek tussen de Salva
doraanse president José Napoleon Duarte en
vertegenwoordigers van de gewapende oppo
sitie, vorige week in La Palma, gaat de burger
oorlog in El Salvador weer in alle hevigheid
voort. Behalve in Morazan is het ook tot bot
singen gekomen in de noordelijke provincie
Chalatenango.
WASHINGTON - Walter Mondale
heeft ook zijn tweede debat met
president Reagan, in Kansas City,
gewonnen. Op punten echter en
niet meer dan dat, want Reagan
bleef redelijk overeind bij de ver
dediging van zyn buitenlands- en
defensiebeleid, tegenover een me
dedinger voor het Witte Huis, die
hem opmerkelijk voorzichtig aan
pakte, tijdens anderhalf uur saai
heen en weer praten.
Dit debat heette beslissend te
zyn voor Mondale's kansen. Na
Reagan's opmerkelijk falen in
Louisville, waar het over binnen
landse politiek ging, had hij zijn
enorme achterstand van 23 procent
volgens de laatste peilingen tot 10
door
Henk Kolb
13 punten teruggebracht. In Kan
sas City is de plotseling opgeko
men twijfel aan Reagan's geschikt
heid voor nóg vier jaar in het Witte
Huis enigszins gesust, zij het dat
Mondale bij de kwaliteit van diens
buitenlands beleid vele vraagte
kens heeft kunnen zetten.
Van beide kanten ontaardde de
discussie in een herhaüng van be
kende standpunten over de betrek
kingen met de Sowjet-Unie, wa
penbeheersing, het Midden-Oos
ten, Centraal Amerika, Zuidelijk
Afrika en mensenrechten. Ityïonda-
le koos zorgvuldig zijn posities,
mikkend op de zes procent van de
kiezers die nog geen voorkeur heb
ben bepaald en op de ouderen van
de arbeidende klasse, die de De
mocraten in de steek dreigen te la
ten.
Gebrek
Reagan stond niets anders te
doen dan een nieuwe ineenstorting
te vermijden. Dit lukte hem gro
tendeels, hoewel hij tijdens zijn
slotwoord zoveel tijd besteedde
aan de beschrijving van een fraai
doch irrelevant landschap in Cali-
fornië, dat hem volgens de regels
midden in een zin de mond werd
gesnoerd, voordat hij aan zoiets als
een samenvatting was toegeko
men.
Mondale hamerde voortdurend
op Reagan's gebrek aan de kennis
die nodig is voor de beheersing van
ontwapeningsvraagstukken en op
het ontbreken van duidelijk leider
schap in het buitenlands beleid.
Hij verweet Reagan in Libanon
niet de maatregelen te hebben ge
nomen, die Amerikaanse levens
hadden kunnen sparen. In Cen
traal Amerika, zo betoogde hij,
heeft Reagan de diplomatieke mo
gelijkheden om tot een vergelijk te
komen ongebruikt gelaten.
De Democraat wreef Reagan aan
dat de CIA in Nicaragua moord op
politieke tegenstanders propa
geert, zoals bleek uit een onder
auspiciën van deze buitenlandse
inlichtingendienst vervaardigt
handboek voor de 'Contra's' die
het Sandinistisch regime bestrij
den. Reagan's verweer was zwak:
slechts twaalf exemplaren van de
oorspronkelijke tekst waren uitge
geven, de rest was herzien in Was
hington en door CIA-personeel in
Nicaragua. Vervolgens zei hij zich
te hebben versproken, want in Ni
caragua bevonden zich geen leden
van de CIA.
Terrorisme
Het handboek (dat eenvoudige
richtlijnen verschaft voor het 'neu
traliseren' van Sandinista's, poli
tieke aanslagen van huurmoorde
naars en het verheffen van rebellen
tot martelaars) is volgens Mondale
nooit ontdaan van deze recepten
voor politiek terrorisme. Reagan
beloofde eventuele schuldigen te
zullen verwijderen nadat hij van
een CIA-onderzoek naar de gang
van zaken kennis heeft kunnen ne-
Andere aanvallen van Mondale,
op het leggen van mijnen in de ha
vens van Nicaragua onder toezicht
van de CIA en het bij voorbaat ver
werpen van een uitspraak van het
Internationale Hof van Justitie in
Den Haag, onder meer, kon Rea
gan dank zij het steriele formaat
van deze 'debatten' onbeantwoord
laten.
Mondale hamerde voortdurend
op Reagan's persoonlijke verant
woordelijkheid voor een falend
buitenlands beleid. Reagan be
tichtte Mondale (die onder meer de
MX-raket en de B-l bommenwer
per wil schrappen) ervan als sena
tor en vice-president te hebben
meegeholpen aan het verzwakken
Een onderonsje van de 'debaters'
van de Amerikaanse defensie. De
democratische kandidaat verze
kerde nadrukkelijk voorstander te
zijn van een sterke defensie, maar
dat de VS wat dat betreft waar
moeten krijgen voor hun dollars.
Reagan velde hem met de opmer
king dat Mondale zich heeft laten
filmen op het dek van een vlieg-
dekschip dat deze niet wilde laten
bouwen en met gevechtsvliegtui-
Mondale: „Het falen van de pre
sident bij het meester worden van
de noodzakelijke beginselen van
wapenbeheersing heeft ons ge-
schaadt". Reagan ontkende ten
stelligste (maar in strijd met de fei
ten) ooit te hebben verondersteld
dat eenmaal afgeschoten kernwa
pens nog konden worden terugge
roepen. En evenmin zei de presi
dent had hij zijn wapenvoorstellen
aan de Russen had moeten herzien
omdat hij niet wist dat de Sowjet-
Unie driekwart van zijn interconti
nentale raketten te land heeft op
gesteld.
Het zoeken naar een ruimtewa
pen tegen vijandelijke raketten is
volgens Reagan de moeite waard.
Hij wil de technologie zelfs aan de
Russen geven en voorziet een soort
demonstratieschot om de Sowjets
er te zijner tyd van te overtuigen
dat de VS zo'n wapen inderdaad
hebben. Mondale veegde de vloer
met hem aan: de Russen mogen
Amerika's modernste technologie
niet krygen, zo'n ruimtewapen ver
stoort evenwicht, versnelt de be
wapeningswedloop en computers
vervangen menselijke beslissingen
omdat daarvoor dan geen tijd meer
Reagan verklaarde niets terug te
nemen van hetgeen hij over de
Sowjet-Unie heeft gezegd. Monda
le op zijn beurt onthulde de Rus
sen ook niet te vertrouwen en geen
enkele overeenkomst of 'freeze' te
willen die niet kan worden gecon
troleerd.
Ook ditmaal ontkwam Reagan
niet aan een uitspraak die zijn
denktrant verraadt De volstrekt
legitieme oppositie tegen presi
dent Marcos van de Philippijnen is
naar zijn zeggen een poging om
communisten aan de macht te
brengen.
Mondale riep uit: „Wie is de baas,
wie heeft het gezag over deze cha
os? Goede bedoelingen, dat geef ik
toe, maar er is meer nodig dan
dat". Maar het is onwaarschijnlijk
dat deze gedachtenwisseling. deze
beleefde strijd om voorrang op de
middenweg, veel kiezers van ge
dachten heeft doen veranderen.
Niet vermoeid
Volgens vice-president Bush
heeft Reagan in Kansas City een
prolongatie van zyn voorstelling in
het Witte Huis, veilig gesteld, ze
ventien dagen voordat de Amen-
kanen naar de stembus trekken.
Reagan voelde zich duidelijk beter
thuis op een terrein dat althans aan
dit front geen kennis ingewikkelde
kennis van zaken eiste. Hij raakte
ditmaal niet zichtbaar vermoeid en
verschool zich succesvol in het be
lemmerend struikgewas van spel
regels dat de onderhandelaars
rond de kandidaten hadden opge
trokken.
De beste kreet kwam van Rea
gan: „Ik zal van leeftijd geen strijd
punt maken in deze campagne,
want ik ben niet van plan de jeugd
en onervarenheid van myn tegen
stander voor politieke doeleinden
te gebruiken". Mondale, geteisterd
door de televisielampen, heeft vol
gens deskundigen weliswaar ge
wonnen, maar zal de verkiezingen
denkelijk toch verliezen. De eerste
opiniepeilingen onder kiezers die
van buitenlands beleid maar een
beperkt benul hebben, bestempe
len Reagan tot nipte en voorname
lijk cosmetische winnaar. Pas in de
komende dagen kan blyken of het
oordeel van de deskundigen daar
aan nog iets verandert.