Oppositie Z.-Afrika
wil hulp Nederland
Biedt u maximale vrijheid
en u betaalt óók op lange
termijn niet te veel rente.
Rabobank Q
Kerk veroordeelt
beleid Thatcher
Iran: tijd nog niet rijp
voor beslissende slag
CDU/CSU kan zich geen
schandaal veroorloven
De variabele Rente Hypotheek.
Voor drietal in Brits consulaat
Weer dode bij
rellen
voorstad van
Johannesburg
Eerste concrete spoor
naar dader bomaanslag
Russisch
vliegtuig botste
op tankauto
Luxemburg schaft doodstraf af
ZATERDAG 20 OKTOBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
JOHANNESBURG (GPD) „Wij vragen alle regeringen en organisaties steun voor onze
strijd en hopen dat op korte termijn een vertegenwoordiger van de Nederlandse regering
een ontmoeting zal hebben met de drie vluchtelingen in het Britse consulaat te Durban,
teneinde te bespreken op welke manier Nederland hen kan helpen".
LONDEN (AFP) - De Anglicaanse
Kerk heeft haar traditionele terug
houdendheid laten varen en uit nu
al een maand beschuldigingen te
gen de regering-Thatcher. De ker
kelijk leiders zijn zich gaan men
gen in de politieke discussie tegen
een achtergrond van stijgende so
ciale onrust in Groot-Bnttannié als
gevolg van de nu zeven maanden
durende staking in de kolenmij-
Van een predikant in een klein
dorpje in de mijnstreek tot en met
de aartsbisschop van Canterbury;
de hele Anglicaanse geestelijkheid
heeft zich in de politieke strijd ge
mengd. Het bezoek wat de primaat
van de Kerk, Robert Runcie, vori
ge maand aan het mijnwerkers-
dorp Cresswell in het noorden van
het land heeft gebracht, was vooral
ingegeven door bezorgdheid. Run-
cie maakte zich ongerust over de
gevolgen van de conflicten tussen
stakers en werkwilligen.
Maar kort voor de opening van
het congres van Thatchers Conser
vatieve Partij, begin deze maand,
ging Runcie rechtstreekser in de
aanval in een interview met de „Ti
mes". Daarin sprak hij zijn afkeu
ring uit over „de wanhoop aan de
toekomst bij bepaalde bevolkings
groepen, de onrechtvaardige ver
deling van de offers die gebracht
moeten worden, en een werkloos
heid van een ongekende omvang".
Deze verwijten volgen op eerdere
beschuldigingen van de bisschop
van Birmingham, Montefiore, en
de nieuwe bisschop van Durham,
David Jenkins.
Jenkins vroeg bij zijn inwij
dingsplechtigheid op 21 september
de voorzitter van de nationale ko-
lenraad (NCB), Ian MacGregor,
zich terug te trekken. MacGregor.
benoemd door de regering, werd
door Jenkins afgeschilderd als een
uit Amerika geïmporteerde be
jaarde". In een brief aan de minis
ter van energie, Peter Walker,
moeide de bisschop zich recht
streeks in de politieke strijd met de
uitspraak dat de regering „meer
waarde lijkt te hechten aan een be
paald economisch beleid, dan te
ietten op diegenen die van dat be
leid de dupe zijn".
Donderdag bracht de Anglicaan
se Kerk een rapport uit van de de
ken van Durham, dominee Peter
Baelz, waarin elk economisch be
leid wordt veroordeeld dat het volk
verdeelt in bezitters en niet-bezit-
ters, en geen oog heeft voor de eer
ste levensbehoeften van bepaalde
groepen van de maatschappij".
Dat zei de woordvoerder van de
Zuidafrikaanse multi-raciale oppo
sitiebeweging UDF-NIC (het Ver
enigde Democratische Front/Natal
Indian Congress), dr. Farook Miir,
tegenover onze correspondent in
Johannesburg. Het verzoek om
hulp is dus niet alleen gericht aan
JOHANNESBURG (RTR/UPI) -
Bij botsingen in Sharpeville, een
zwarte stad 65 km zuidelijk van Jo
hannesburg, is gisteren een man
door de Zuidafrikaanse politie
doodgeschoten. Dit heeft een poli
tiewoordvoerder in Johannesburg
meegedeeld. Er is een totaal ver
bod ingesteld voor blanken op het
betreden van Soweto, de zwarte
voorstad van Johannesburg waar
een miljoen mensen wonen.
Bij botsingen tussen zwarten en de
politie in geheel Zuid-Afrika zijn
sinds vorige maand ongeveer 80
zwarten en een blank kind omge
komen. De rellen ontstonden in
zwarte voorsteden van Sharpeville.
zevende ve^jaarfa^ 'v an' u ft jfeb r e n
.razzia's die volgden op bloedige C""
de regeringen van de Verenigde
Staten, Engeland, West-Duitsland
en Frankrijk, zoals aanvankelijk
was medegedeeld, maar ook via de
Nederlandse honoraire consul te
Durban aan de Nederlandse rege
ring overgebracht.
Sinds 13 september zitten de drie
leidende figuren van de UDF-NIC,
Archie Gumede, Billy Nair en Paul
David, in het Britse consulaat te
Durban omdat zij arrestatie vrezen
door de Zuidafrikaanse veilig
heidsdienst vanwege hun boycot
activiteiten tijdens de recente ver
kiezingen voor een kleurlingen- en
Aziatenparlement in augustus van
dit jaar. Hun aanwezigheid in het
Britse consulaat heeft de toch al
gespannen verhouding tussen En
geland en Zuid-Afrika alleen maar
verslechterd.
In Zuid-Afrika wordt openlijk
gesproken over de mogelijkheid
van een diplomatieke breuk tussen
de beide landen nu Zuid-Afrika bij
monde van zowel de staatspresi
dent P. W. Botha als minister van
buitenlandse zaken Roelof „Pik"
Botha weigert de vier Zuidafrika
nen aan Engeland uit te leveren die
aanstaande maandag voor de En
gelse rechtbank te Coventry moe
ten verschijnen op beschuldiging
van illegale wapensmokkel. De
Zuidafrikaanse regering heeft ech
ter de uitwisseling gekoppeld aan
de verwijdering van de drie uit het
Britse consulaat.
rellen in 1976.
Een menigte van ongeveer 500
zwarte jongeren gooide stenen
naar auto's bij het politiebureau
van Sharpeville. Ze werden door
de politie verspreid met rubberko
gels en hagelschoten. „Een zwarte
werd dodelijk gewond", zei de po
litiewoordvoerder.
Ook in Soweto was het onrustig.
De politie verspreidde scholieren
die met stenen gooiden. Voor blan
ken is een verbod ingesteld voor
het betreden van Soweto. Het ver
bod kwam aan de vooravond van
een kerkdienst die morgen in So
weto wordt gehouden om de toe
kenning van de Nobelprijs voor de
Vrede aan bisschop Desmond Tu
tu te vieren. Blanken hebben ver
gunning nodig om Soweto en an
der zwarte voorsteden te bezoeken.
Aan verslaggevers wordt regelma
tig toestemming onthouden in tij
den van spanning.
sissituatie, waarbij zowel de Britse
ambassadeur in Zuid-Afrika, Pa
trick Moberley, werd ontboden bij
minister Botha, als de Zuidafri
kaanse ambassadeur in Engeland,
Denis Worrall, bij de Britse minis
ter van buitenlandse zaken, Mal
colm Rifkind.
In diplomatieke kringen in Pre
toria vraagt men zich wel af hoe
Nederland de drie in het Britse
consulaat te Durban feitelijk kan
helpen. Ze lopen op dit moment ze
ker niet het gevaar door de Engel
sen uit het consulaat gezet te wor
den. Als ze vrijwillig weggaan,
worden ze onmiddellijk gearres
teerd. Nederland beschikt trou
wens niet meer over een consulaire
vertegenwoordiging in Durban, zo
dat de drie op de een of andere ma
nier ongezien naar Johannesburg,
waar Nederland wel een consulaat
heeft, of naar de ambassade in Pre
toria moeten zien te komen.
WASHINGTON Omringd door topambtenaren heeft president Reagan gisteren in Washington een wet
ondertekend die een betere bestrijding van het terrorisme beoogt. Voor die bestrijding wordt voorlopig ruim één
miljard gulden uitgetrokken. De wet voorziet onder meer in een fonds van 35 miljoen gulden waaruit personen
kunnen worden beloond die inlichtingen verschaffen over terroristische acties die tegen de Verenigde Staten
worden voorbereid. De hoogste 'prijs' in dat verband is anderhalf miljoen gulden. (foto AP)
TEHERAN (AFP/RTR/DPA) - Iran
en Irak hebben gisteren gewagge-
maakt van nieuwe gevechten in de
Golfoorlog en een schip werd -
klaarblijkelijk bij een Iraanse aan
val -- getroffen door een raket,
maar Teheran verklaarde dat de
tijd nog niet rijp was voor zijn lang
verwachte grote offensief.
Iran deelde mee dat het twee te
genaanvallen had afgeslagen die
Irak gisteren in de centrale sector Peter Fung, technisch directeur
len en met zware verliezen was te
ruggeslagen.
Twee zeelieden kwamen om het le
ven toen een raket, waarschijnlijk
afgevuurd door een Iraans vlieg
tuig, het duikersondersteunings-
schip "Pacific Protector" trof ten
oosten van de Golfstaat Qatar, al
dus een woordvoerder van de eige
naars van het schip.
het front had ondernomen te
gen stellingen die donderdag door
Iraanse troepen waren ingenomen.
Irak meldde dat Iran had aangeval-
het gebied van de Golf van Swire
Pacific Offshore Services Ltd.,
deelde mee dat een derde zeeman
wordt vermist, maar dat 16 ande-
Voor het eerst in 23 jaar is een
politicus uit de vergadering
van de Duitse Bondsdag weg
gestuurd wegens het maken
van, zoals dat in de reglemen
ten heet, verschrikkelijke bele
digingen. De Groene-afgevaar-
dige Jürgen Reents had het
donderdag over Bondskanse
lier Helmuth Kohl, die zojuist
was teruggekeerd van een reis
naar China en Pakistan.
door
Leo Maat
Reents had geen goed woord
over voor Kohl en noemde hem
een handelsreiziger voor de
Duitse industrie. Het kwam de
Groene op boze tussenwerpin-
gen vanuit de vergaderzaal te
staan, maar hij ging door, koel
en prikkelend als altijd. Tot hij
afsloot met: "Maar wat valt er
ook anders te verwachten; het
past prima bij een Bondskanse
lier, wiens weg naar de top van
zijn fractie en partij door Flick
werd vrijgekocht".
De rechtse meerderheid in
het parlement sloeg op tilt. De
christen-democraat Schlaube
riep uit: Moeten we ons maar
alles laten gezeggen? Raussch-
meissen! riep de CDU/CSU-
fractie in koor. Hetgeen ge
schiedde. De plaatsvervangend
voorzitter van de Bondsdag, Ri
chard Stücklen (CSU), schorste
Reents voor de duur van vijf
dagen.
De verwijzing van Reents
naar de Flick-affaire was meer
dan de christen-democraten
konden verdragen. De partij
wordt al anderhalve week ge
plaagd door onthullingen in de
Duitse pers over Rainer Barzel,
de voormalige fractie- en partij
voorzitter en tegenwoordig
voorzitter van de Bondsdag.
Barzel zou, zo onthulde Der
Spiegel vorige week, 1.7 mil
joen mark hebben gekregen als
een soort afvloeiingsregeling
uit de CDU-top. Officieel ver
diende hij het geld bij advoca
tenkantoor Paul, dat in op-
Rainer Barzel. (foto ap>.
dracht van Flick Barzel een
aantal vrij onbenullige rappor
ten liet opstellen. Flick betaal
de precies de 1.7 miljoen, die
Barzel als honorarium op
streek. De conclusie van Der
Spiegel lag voor de hand: hier
was een deal gemaakt.
Na het artikel in Der Spiegel
verschenen ook in de dagbla
den onthullingen over dubieu
ze bijverdiensten van Barzel.
De Stuttgarter Zeitung meldde
dat Barzel na zijn aftreden als
partijvoorzitter in 1975 ook
tienduizenden marken ontving
van de Chase Manhattan Bank
en de puddingfabrikant Oet-
ker.
Lambsdorff
De betalingen van het Flick-
concern aan liberalen en chris
ten-democraten is nog onder
werp van juridische studie.
Maar hangende het onderzoek
heeft het in elk geval politiek
de kop gekost van de liberaal
Lambsdorff, die in verband
met de affaire als minister
moest aftreden.
De rel in de Bondsdag van
donderdag werd er nog leuker
op door het gebruik van het
krachtige scheldwoord Arsch-
loch door Joseph Fischer
(Groenen). Hij noemde de fun
gerend voorzitter Stücklen een
klootzak en moest ook uit de
zaal verdwijnen, zij het voor de
duur van slechts twee dagen.
Het tumult werd nog heftiger
toen Rudolf Seiters, de partijse
cretaris van CDU/CSU zich in
de woordenstrijd mengde met
de opmerking: "de methoden
waarvan deze partij zich be
dient hebben al eens tot de val
van de democratie geleid". Sei
ters vergeleek de Groenen met
de nazi's, die de chaotisch func
tionerende Weimar-republiek
van vóór de oorlog om zeep
hielpen.
Seiters werd door zijn partij-
genoot/Bondsdag-voorzitter
niet geschorst wegens ver
schrikkelijke belediging.
De rel in de Bondsdag maakt
één ding heel duidelijk. De coa
litie van CDU/CSU en FDP
voelt zich uiterst ongemakke
lijk en kwetsbaar. De trend in
de Bondsrepubliek laat zien
dat de kiezers hoe langer hoe
meer naar links en met name
naar de Groenen neigen. Bij de
recente gemeenteraads-verkie-
zingen in de deelstaat Nordr-
hein-Westfalen werd de opmars
van de Groenen naar de derde
plaats in de rangorde van poli
tieke partijen voor de coalitie
pijnlijk bevestigd. In bijna alle
grote gemeenten verloor de
rechtse coalitie haar meerder
heid.
De alarmerende berichten
over de schade aan Duitse wou
den, de helft van de bomen zou
doodziek zijn, werden deze
week door minister Zimmer-
mann afgedaan met: "De bos
sen zijn niet geholpen met pa
niekmakerij en hysterie van de
oppositie". Maar de regerings
partijen beseffen terdege dat de
omvangrijke milieu-problemen
de Groenen in de kaart spelen.
Er was nog maar een druppel
nodig om de emmer te doen
overlopen. De steeds nerveuzer
wordende politici ter rechter
zijde moesten eens ontploffen.
En dat gebeurde dan ook op
het moment dat Helmuth Kohl
zelf, Duitslands hoop in bange
dagen, op de korrel werd geno
men.
Razernij
Seiters verwijt aan de Groe
nen, dat zij zich van nazi-me
thoden zouden bedienen, be
vatte zoveel uiterst beledigen
de overdrijving, dat zoiets al
leen maar gezegd kan zijn door
iemand in machteloze razernij.
Het optreden van de Groenen
is over het algemeen niet an
ders, zeker niet minder parle
mentair, dan de benadering
van de PSP in het Nederlandse
parlement.
De uitdrukking 'klootzak'
daargelaten, maar daarvoor
heeft Fischer zich dan ook
schriftelijk verontschuldigd,
hoewel hij aanvankelijk vol-
hieid dat het een feitelijke con
statering en geen scheldwoord
De beschuldiging van Seiters
dat de Groenen de rel bewust
hebben uitgelokt doet denken
aan de overlevering uit de tijd
van de Spaanse burgeroorlog
Toen Duitse vliegtuigen het
plaatsje Guernica plat gebom
bardeerd hadden en Picasso
zijn indrukken daarvan in het
inmiddels wereldberoemde
kunstwerk had neergelegd,
vroegen Duitse officieren hem
verbaasd over de ongebrui
kelijke schilderstijl - "Haben
Sie das gemacht?". "Nein", zou
Picasso geantwoord hebben,
"das haben Sie gemacht".
De Groenen kunnen de stel
ling: die rel, die heeft u ge
maakt, gemakkelijk volhou
den. Zeker wanneer blijkt dat
Reents de waarheid sprak, toen
hij zijn beschuldigingen uitte.
Maar daarover zal eerst woens
dag zekerheid bestaan, wan
neer Bondsdag-voorzitter Bar
zel zich voor de Flick-onder-
zoekscommissie moet verant
woorden.
ren waren gered door een Ameri
kaans marineschip. Een officier
van dit schip zei dat de zeelieden
per helikopter zijn overgevlogen
naar Bahrein.
De 1.538 ton metende Pacific Pro
tector was het laatste in een reeks
van meer dan 40 koopvaardijsche
pen die dit jaar door Iran en Irak
zijn aangevallen om eikaars oor
logsstrategie in de wielen te rijden.
De twee olieproducerende landen
zijn sinds september 1980 met el
kaar in oorlog.
Iran heeft gisteren het akkoord
tussen Irak en Turkije veroor
deeld, dat Turkse troepen toestaat
op Iraaks grondgebied op te treden
tegen Koerden. Volgens een ver
klaring van het ministerie van bui
tenlandse zaken in Teheran brengt
het akkoord „de veiligheid in het
gehele gebied in gevaar".
LONDEN (DPA) De Britse poli
tie heeft gisteren - een week na de
mislukte bomaanslag op premier
Thatcher en de meeste van haar ka
binetsleden - de jacht geopend op
een concrete verdachte. Het gaat
om een man die begin vorige week
door een kamermeisje werd gezien
en die met een zilverkleurige foto
koffer kamer 629 in het Grand Ho
tel in Brighton betrad. De verden
king bestaat dat de bom in de kof
fer zat en later tot ontploffing werd
gebracht.
De politie vindt de inlichtingen
belangrijk en heeft een persoons
beschrijving uitgegeven, die echter
voornamelijk het dragen van een
baard en de kleding betreft - waar
de verdachte zich gemakkelijk van
kan ontdoen. Het verboden Ierse
republikeinse leger (IRA) heeft vo
rige week bekend gemaakt verant
woordelijk te zijn voor de aanslag,
die aan vier mensen het leven kost
te.
In Groot-Brittannië wordt de
roep om herinvoering van de dood
straf voor „terroristische moorde
naars" sterker. De afkeer van de
aanslag op premier Thatcher en
haar regering is hiervoor verant
woordelijk. Een opiniepeiling, ge
publiceerd door het dagblad de
„Sun", wijst uil dat 80 procent van
de Britse bevolking de doodstraf in
de rechtspraak terug wil.
Ook conservatieve parlementsle
den hebben het parlement ge
vraagd om herinvoering. De pre
mier heeft haar steun voor de
„strop" voor terroristen al toege
zegd. De discussie hierover werd
nog eens gevoed door de medede
lingen van de IRA dat ze door zou
gaan met aanslagen op prominente
Britten. Volgens een verslaggever
van de „Times" staat koningin Eli
zabeth „bijna zeker" op het doden-
lijstje van de IRA.
MOSKOU (UPI) - Een toestel van
de Russische luchtvaartmaat
schappij Aeroflot is deze week op
een landingsbaan van het vliegveld
van Omsk, in Siberië, in botsing
gekomen met een tankauto. Alle
passagiers zijn volgens onbevestig
de berichten bij de explosie om het
leven gekomen.
Westerse reizigers die uit Omsk in
Moskou waren aangekomen ver
klaarden dat een Toepolev-154 met
ongeveer 150 mensen aan boord
maandag is verongelukt. Het toe
stel was net geland na een vlucht
uit Krasnodar, in Zuid-Rusland, al
dus een Franse radio-correspon
dent. Het kwam in botsing met een
tankauto, die op de landingsbaan
van het vliegveld van Omsk reed.
Er was een „gigantische explosie",
aldus de correspondent, en men
kan ervan uit gaan dat alle passa
giers om het leven zijn gekomen.
Het vliegveld was een halve dag
dicht, zo zei hij, en de telefoonver
bindingen met Omsk waren voor
korte tijd verbroken.
De Tu-154, het Sovjet-equivalent
van de Boeing 727, kan 167 mensen
vervoeren en alle binnenlandse
vluchten zijn in de Sovjetunie
meestal volgeboekt.
Sowjet-functionarissen in Moskou
zeiden niets van het incident af te
weten. Behalve als er buitenlan
ders bij zijn betrokken geven de
autoriteiten zelden details over
rampen.
LUXEMBURG (DPA) - Met onder
tekening van de Europese conven
tie over afschaffing van de dood
straf heeft het Luxemburgse parle
ment gisteren afstand gedaan van
de nog in de grondwet voorziene
mogelijkheid van uitvoering van
de doodstraf. Volgens een medede
ling van de Luxemburgse voorlich
tingsdienst stemde de overgrote
meerderheid van het parlement
voor een „wetsvoorstel voor de vol
ledige afschaffing van de dood
straf'.
Een minderheid in het Luxem
burgse parlement wees het wets
voorstel af omdat de volledige af
schaffing „een garantie voor zware
misdadigers" zou zijn. In het parle
ment van het Groothertogdom was
al in juni 1979 een wet ter afschaf
fing van de doodstraf aangenomen.
Daarin stonden echter wel uitzon
deringen voor de zwaarste misda
den als terrorisme, ontvoering met
dodelijke afloop en kindermoord.
ADVERTENTIE
Bij een hypotheek met een
variabele rente betaalt u nooit
meer dan de geldende marktrente.
Aanpassingen vinden geleidelijk
plaats. Stijgt de marktrente, dan
betaalt u meer. Daalt die, dan wor
den uw hypotheeklasten lager.
U kunt bij de Variabele Rente
Hypotheek onbeperkt boetevrij
aflossen.
Bovendien kunt u meestal de
afgeloste bedragen opnieuw op
nemen zonder notariskosten.
Een grote mate van vrijheid dus. De huidige
vanabele rente is aantrekkelijk Laag en be
draagt bij gemeentegarantie en maand-
betaling 7,9%.
Dit is een van de vele hypotheek
mogelijkheden van de Rabobank.
Maak daarom een afspraak met onze
hypotheek-adviseur. Hij geeft u advies op
maat en kan u precies vertellen wat de
voorwaarden van uw eigen Rabobank zijn.
geld en goede raad
