FAfricain: een
klucht in Afrika
'tti Weer terug
'Het was heerlijk
te zijn in
r ar„mr
Matige film met Noiret
Televisie
VRIJDAG 19 OKTOBER 1984
PAGINA 15
Het koloniaal verleden is altijd een
rijke inspiratiebron geweest voor
de Franse filmmakers. Onlangs
nog met 'Coup de Torchon' van
Bertrand Tavernier, waarin Philip
pe Noiret een prachtige rol speelde
van cynische politieman in een
Noordafrikaans land.
Noiret had de kleren voor die rol
waarschijnlijk nog ergens liggen,
want in dezelfde uitmonstering en
met hetzelfde ongeschoren hoofd
is hij nu wat verder het oerwoud
ingetrokken.
Hij is nu een Fransman die een'
onduidelijk maar onebzorgd leven
tje leidt als kruidenier midden in
de rimboe en voornamelijk de Afri
kaanse lucht doorklieft met een
krakkemikkig vliegtuigje. Het eni
ge waar hij zich echt druk om
maakt, is een Griekse stroper die
later in de film betrokken blijkt bij zien) opduikt en in dienst van
de illegale jacht op olifantenivoor. 'Club Meditteranee' op zoek is naar
Het leven neemt een wending als nieuwe, opwindende plekjes voor
zijn vrouw Charlotte (jaren niet ge- vlotte, avontuurlijke jongelui. Noi-
llh' ''lil., 'lil, -H
TAfricain'; regie: Philippe
de Broca; hoofdrollen: Phi
lippe Noiret en Catherine
Deneuve; theater: Trianon,
Leiden; alle leeftijden
iiiiiimimmniiiiimiiiiiiiiii
ret wil daar natuurlijk niets van
weten, de natuur is ongerept en
moet dat blijven. Dat alles wordt
gegoten in een haat-liefdeverhou
ding, waarbij het tweetal elkaar
uiteindelijk vindt in de bescher
ming van olifanten.
TAfricain' (of zoals de Neder
landse titel luidt 'n Moordstel) is
een combinatie van de natuurserie
Daktari en een klucht. Noiret stelt
zich vreselijk aan en tegenspeel
ster Catherine Deneuve heeft ook
wel eens boeiender tekst gehad.
Voor de televisie was TAfricain'
misschien nog wel tijddodend ver
maak geweest, als speelfilm is het
veel te licht. De makers hebben
kennelijk niet de tijd en het geld
gehad om er iets bijzonders van te
maken.
Dat toont zich vooral in de con
frontatie tussen mens en olifant.
Nimmer zijn de twee tezamen in
beeld en de scènes met de olifan
ten lijken te zijn gejat uit een na
tuurfilm. Staat Noiret in het oer
woud dan staat de olifant in het
open veld. Zo kan ik het ook.
BART JUNGMANN
BLIJVERS
"Indiana Jones and the temple of
Doom" - Kijker valt van de ene in de
andere actie, lekker gj-iezelspekta-
kel. Lido 4. Leiden, Euro 4. Alphen.
"Romancing the stone" - Puur ver
maak en romantiek tijdens avon
tuur in Colombia, Lido 3. Leiden.
"Police Academy" - Onderhouden
de komedie. Euro 3, Alphen.
"Once upon a time in America" -
Sergio Leone stelt lichtelijk teleur
door geknip tijdens montage, maar
biedt visueel veel aantrekkelijks,
Lido 1, Leiden.
"Conan de vernietiger" - Warboel
van een avonturenfilm, Euro 1, Al
phen.
"Gebroken Spiegels" - Beklem
mende film van Gorris over het hoe-
renleven, Lido 2, Leiden, Euro 2, Al
phen.
"Greystoke, de legende van Tar-
ran, heer van de apen" - Kloof tus
sen natuur en beschaving, Luxor,
Leiden.
"Hot Bubblegum" - Odeon 2. 16 jr.
"Police academy" - Odeon 3, al.
"The natural" - Odeon 4. al.
"Diamanten spetters" - Le Paris 1
(656402). 18 jr.
"Jonge meisjes met een
men" - Le Paris 2, 18 jr.
"Tiroler slippertjes" - Le Paris 3.16
(Op)nieuw
"Diamonds are forever" Oude Ja
mes Bond. City 1, Katwijk.
"Taxi in actie" - Taxibedrijf in
moeilijkheden. City 2, Katwijk.
"Yentl" - Barbra Streisand als jood
se jongen, City 3, Katwijk.
SEXFILMS
"The young like it hot" - Rex. Lei
den.
"De versierders van St. Tropex
City 4, Katwijk.
NACHTFILMS
"Spel der bekoring" - Rex, Leiden.
"Conan, de vernietiger" - Euro 1,
Alphen.
DEN HAAG
"Amadeus" - Babylon 1 (471656), al.
"Indiana Jones and the Temple of
Doom" - Babylon 2. 12 jr.
"Police academy" - Babylon 3. al.
"Top secret" - Cineac 1 (630637), al.
"Splash" - Cineac 2. al.
"Streets of fire" - Cineac 3, 12 jr.
MGM jubileum festival - Euro
(667066).
"Once upon a time in America" -
Metropole 1 (456756), 16 jr.
"Purple rain" - Metropole 2. al.
"Gebroken spiegels" - Metropole 3,
16 jr.
"De Schorpioen" - Metropole 4, 12
jr.
jr.
"Pruimenbloesem" - Le Paris 3, 18
jr.
"The karate kid" - Passage (460977).
AMSTERDAM
"Purple rain" - Alfa 1 (278806), al.
"The Natural" - Alfa 2, al.
"De grens" - Alfa 3. 16 jr.
"Monty Python festival" Alfa 4.
"Gebroken spiegels" - Alhambra 1
(233192), 16 jr.
"Une dimanche a la campagne" - Al
hambra 2, 16 jr.
"Amadeus" - Bellevue Cinerama
(234876/266227), al.
"The karate kid" - Calypso 1
(266227/234876), al.
"Police academy" - Calypso 2. al.
"Streets of fire" - Calypso 3. 12 jr.
"Sex games" Centraal (248933), 18
jr.
"Alone in the dark" - Cineac
(243639), 16 jr
"Under the volcano" - Cinecenter
(236615), 16 jr
"Na de repetitie" - Cinecenter, 16 jr.
"Chimps onder elkaar" - Cinecen-
"Greystoke" - Cinema 1 (151243), al.
"Top secret" - Cinema 2, al.
"Christine" - Cinema Rex (246132),
12 jr.
"Kung Fu terreur in Amsterdam" -
Cinama Rex, 16 jr.
"Greystoke" - City 1 (234579), al.
"Splash" - City 2, al.
"De schorpioen" - City 3, 12 jr.
"Alone in the dark" - City 4, 16 jr.
"Blame it on Rio" - City 5, al.
"Gebroken spiegels" - City 6, 16 jr.
"Top secret" - City 7, al.
"Man in de war" - Kriterion,
(231708), 16 jr.
"Don Quichot" - Kriterion, 12 jr.
"Een dagje naar het strand" - Studio
K (231708), 16 jr.
"Meisjeslusten" - Parisien (248933),
18 Jr
"Indiana Jones and the Temple of
Doom" - Rembrandtpleintheater 1
(223542), 12 jr.
"Blind date" - Rembrandtpleinthea
ter 2. 16 jr.
"Zonder getuigen" - The Movies 1
(245790), 16 jr
"E la nave va" - The Movies 2, 16 jr.
"Los santos inocentes" - The Mo
vies 3. 16 jr.
"Once upon a time in America" -
Tuschinski 1 (262633), 16 jr.
"Police academy" - Tuschinski 2, al.
"Top secret" - Tuschinski 3, al.
"Romancing the stone" - Tuschins
ki 4, 12 jr.
"Conan de vernietiger" - Tuschinski
5. 16 jr
"De schorpioen" - Tuschinski 6, 12
jr.
"Betrayal" - De Uitkijk (237460), 16
Marie-Christine Barrault te
zien in 'Cousin, Cousine'. (foto
GPD)
De Belgische televisie biedt
dinsdag de mogelijkheid kennis
te maken met de Senegalese film
als 'Mandabi* (België 2, 20.20
uur) wordt uitgezonden. De Se
negalese cinema is één van de
bekendste in Afrika, maar dat
zegt in Europa nog maar weinig.
'Mandabi' is gemaakt in 1968 en
werd gemaakt door de schrijver/
filmer Ousmane Sembene.
Hoofdpersoon is Ibrahime
Dieng, een gelovig moslim en ge
respecteerd lid van de samenle
ving. Op een dag krijgt hij uit Pa
rijs een postwissel van een neef.
De meeste francs zijn voor de
neef zelf, de minste voor Dieng.
Iedereen weet dat Dieng een
veelbelovende postwissel heeft
ontvangen, maar niemand weet
dat Dieng daar maar nauwelijks
van kan profiteren.
'Cousin, Cousine' was in 1979
een verrassende hit en kreeg
zelfs een Oscar. Regisseur was
Jean-Pierre Tacchella en van
hem zendt het tweede Duitse net
vier films uit, te beginnen vol
gende week vrijdag met genoem
de produktie. Een verhaaltje van
niets, waarin een nicht (Marie-
Christine Barrault) en neef (Vic
tor Lanoux) een grote genegen
heid voor elkaar opvatten en
daar allengs steeds minder een
geheim van maken. Vooral een
sympathieke film met mooie rol
len. Aanvang 22.45 uur.
Voor de rest biedt de televisie
vooral oud werk. Interessant is
morgenmiddag 'Gentleman
Jim'. Een film uit 1942 met Errol
Flynn als de eerste wereldkam
pioen boksen (nieuwe regels)
Jim Corbett. Een glamour-figuur
die door Flynn zwierig wordt ge
portretteerd. De film van Raoul
Walsh is gebaseerd op de auto
biografie van Corbett. België 2,
16.00 uur.
De Nederlandse tv heeft mor
gen eerst 'Chitty Chitty Bang
Bang' (19.25 uur, Nederland 2).
Min of meer een vervolg op Mary
Poppins met Dick van Dyke in
dit sprookjesachtige scenario
van Roald Dahl. Later op de
avond de Hitchcock-film 'Fo
reign Correspondent', waarmee
de meester in 1940 de Amerika
nen 'warm' moest zien te krijgen
voor de strijd tegen de Nazi's.
Dat lukte zo goed dat zelfs Goeb-
bels er enthousiast over was.
Oordeel zelf.
Woensdag op België 2 'Key
Largo' met de prachtige confron
tatie tussen Edward G. Robinson
en Humphrey Bogart. Aanvang
20.20 uur.
Ben Verbongs verfilming van
'Het meisje met het rode haar'
naar het gelijknamige boek van
Theun de Vries is dinsdagavond
bij K&O te zien. Reneé Souten-
dijk speelt de rol van Hannie
Schaft, de Haarlemse verzets
strijdster. (20.00 uur).
Vanavond en morgenavond
draait in het filmhuis LVC 'Easy
Rider' met Dennis Hopper en
Jack Nicholson. (21.15 uur).
Woensdag wordt 'Brussels by
night' vertoond van de Belg
Mare Didden. Hoofdfiguur in de
ze tegen de achtergrond van het
Brusselse nachtleven spelende,
thriller, is een vrachtwagen
chauffeur die met alles en ieder
een ruzie zoekt. De muziek is van
Raymond van het Groenewoud
(20.00 en 22.15 uur).
In Het Kijkhuis is vanavond
'My Brother's wedding' van
Charles Burnett nog te zien, een
ironisch portret van het leven
aan de onderkant van de samen
leving. 'Last night at the Alamo'
wordt zaterdag en zondagavond
vertoond, waarin wordt afgere
kend met de Amerikaanse
droom. 'Black wax', het portret
van een zwarte Amerikaanse
dichter en zanger, draait maan
dagavond, dinsdag is 'Joe's Bed-
Stuy Barbershop' te zien en
Renée Soutendijk als Hannie
Schaft. (foto pr)
woensdagavond 'Bless their litt
le hearts'. Alle films vallen in het
kader van de 'nieuwe Ameri
kaanse cinema'. (Voorstellingen
om 20.00 en 22.15 uur). Donder
dag gaat in Het Kakhuis 'U bent
myn moeder' met Joop Admiraal
in de dubbelrol draaien, een regi
stratie van het Werkteater.
LAK-Cinema vertoont komen
de week twee moderne Franse
films: 'La belle captive' van
Alain Robbe-Grillet. geïnspi
reerd door het gelijknamige
schilderij van Magritte. Een man
is op zoek naar een jonge vrouw,
maar raakt verstrikt in het dool
hof van droom en werkelijkheid,
verbeelding en afbeelding. (20.00
uur)
Daarna draait 'Sans soleil' van
Chris Marker, waarvan de opna
men voornamelijk in Japan en
Afrika zijn gemaakt.(22.00 uur)
,.VI RYTHW.ÏOH'VI 11^»»
Vorige week ging in Nederland de nieuwe Milos Forman-film in pre
mière: Amadeus, gebaseerd op het gelijknamige, veelgeprezen toneel
stuk van Peter Shaffer. Het gaat over de vijandschap tussen Mozart en
de jaloerse Salieri, hofcomponist in Wenen.
Amadeus werd in Amerika juichend ontvangen. Ook de Nederlandse
critici (Nederland is het tweede land ter wereld waar de film werd
uitgebracht) toonden zich tamelijk enthousiast. Milos Forman was in
Amsterdam voor de première. Na afloop, in een Chinees restaurant,
wilde hij ook nog wel uitleggen wat het voor hem betekend heeft om
deze Amerikaanse film te regisseren in Tsjechoslowakije, het land dat
hij vijftien jaar geleden, als toonaangevend „filmer van de Praagse
lente" ontvlucht was.
Milos Forman maakte voor het eerst sinds de jaren zestig een film op
Europese bodem, maar belieft Amadeus toch te beschouwen als een
Amerikaanse film, gemaakt immers met Amerikaans geld en bevolkt
door voornamelijk Amerikaanse acteurs. Hij ziet het achttiende eeuw-
se Wenen, waar Amadeus gesitueerd is (al werd het in Praag opgeno
men) als een stad die meer gemeen heeft met een hedendaagse Ameri
kaanse metropool dan met het Parijs of Londen van toen.
AMSTERDAM Milos Forman: "Wenen was de hoofdstad van
het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk en dat was een smeltkroes
voor mensen uit Bohemen, Moravië, Hongarije, Slowakije, Oos
tenrijk, Duitsland, Italië en Holland zelfs. Het was een babyion
van talen, dialecten en accenten. Aan het hof werd een andere
taal gesproken dan onder middenstanders, of arbeiders. Als ik
iedereen hedendaags Duits had laten spreken, zou dat niet min
der gekunsteld zijn geweest dan wat ik nu heb gedaan: gewoon
de beste Amerikaanse acteurs inzetten die ik voor deze specifie
ke rollen vinden kon. En zo kon ik de dialogen levendig houden
in plaats van mensen uit schoolboekjes laten praten".
THE MAN,,,
THE MUSIC.,.
THE MADNESS...
THE MURDER-
THE MOTION PICTURE,..
door
Pieter van Lierop
s*in
- «ggfflU-- se
"Er zijn mensen die geloven dat
Salieri daadwerkelijk de moorde
naar geweest is van Mozart. Hij zou
hem vergiftigd hebben. Ik geloof
dat niet in letterlijke zin. Ik meen
niet dat Salieri Mozarts lichaam
vergiftigd heeft, ik geloof wel dat
Salieri Mozarts leven vergiftigd
heeft. Overigens moet je wel in de
gaten houden dat we geenszins ge
probeerd hebben een betrouwbare
Mozart-biografie te leveren. Dit is
een speelfilm gebaseerd op een to
neelstuk met heel speciale the
ma's. Desalniettemin zijn we toch
tamelijk trouw gebleven aan de
historische feiten; alles wat je ziet
gebeuren is werkelijk zo gebeurd
of is op een andere manier
werkelijk gebeurd".
"We hebben aan het eind van
Amadeus bijvoorbeeld een scène
toegevoegd die niet in het stuk ge
zeten heeft: Mozart op zijn sterfbed
dicteert aan Salieri het Requiem.
Dat heeft nooit echt plaatsgevon
den zo, maar het is wel waar dat hij
die compositie gedicteerd heeft
aan een van zijn leerlingen, Suss-
maier, die - en dat is toch heel pi
kant heel lang een leerling van
Salieri geweest was".
"Uit dramatisch oogpunt was het
voor mij heel opwindend om het
drama daar te verdichten tot de
twee hoofdpersonages. Het idee
dat die twee mannen op dat mo
ment bij elkaar geweest zouden
zijn. Salieri verteert door jaloezie is
bereid tot moord, maar wil zelf on
sterfelijkheid bereiken via het Re
quiem dat hij later onder eigen
naam wil uitvoeren, maar eerst
moet hij het Mozart laten voltooien
om het hem te kunnen ontfutselen.
En Mozart is zo goed gelovig om te
menen dat hij dan geholpen wordt
door de enige vriend die hij heeft".
Scheppen
"En terwijl die twee mannen sa
men koortsachtig aan die composi
tie werken, ontstijgen ze kortston
dig aan hun vijandige gevoelens en
delen het extatisch gevoel van het
'scheppen'. Dat laatste was voor
mij ook erg belangrijk, want het ei
genlijke 'scheppen' kun je niet
zichtbaar maken. Maar wel kon ik
hier de passie en de techniek van
het componeren laten zien. Uiteen
zetten hoe een muziekstuk wordt
opgebouwd, sectie voor sectie en
hoe het samen gebracht wordt en
hoe dat klinkt. Deze composities
cène leek Shaffer en mij - ik heb
het niet op m'n eentje bedacht
een fantastische climax vooral om
de psyche en het gedrag van Salieri
in hun diepste essenties te raken".
"Je doorziet de tragiek van de
man, die het als een vloek van God
ondergaat, dat hij zelf gedoemd
werd tot middelmatigheid, terwijl
hij gelijktijdig beter dan ieder an
der in staat was om het genie van
Mozart op waarde te schatten. Die
inmense kwelling van Salieri als
hij zijn doodsvijand assisteren mag
en merkt met wat voor gemak de
noten zijn op te schrijven die hij
zelf nooit zo zou hebben kunnen
bedenken".
Peter Shaffer heeft behalve het
toneelstuk ook het scenario ge
schreven, terwijl de structuur van
de film nogal ingrijpend gewijzigd
is ten opzichte van de toneelversie.
Hoe is die samenwerking met
Shaffer verlopen? Was het moeilijk
om hem tot structuurveranderin
gen te bewegen?
Milos Forman: "De samenwer
king is in alle opzichten ideaal ge
weest. Zelfs op de punten waar ik
gerekend had op eventuele proble
men, bleek Shaffer uiterst coöpera
tief. Hij begreep dat alles alleen
Milos Forman: "De samenwerking met schrijver Peter Shaffer is in alle opzichten ideaal geweest."
M-
-«
Milos Forman keerde met 'Amadeus' terug naar geboorteland
maar moeilijker zou zijn geworden,
indien hij geprobeerd had zich op
te stellen als een vrouw die een
tweede keer hetzelfde kind wil ba-
"Er moest een nieuw kind gebo
ren worden immers. Peter Shaffer
zag in dat we voor de film met zijn
materiaal van begin af aan op
nieuw moesten gaan bouwen. Het
toneelstuk fungeerde als een bron
voor een ander soort visie. Op de
zelfde manier als dat hij andere
bronnen gebruikt had voor zijn to
neelstuk. Hij heeft tenslotte even
min Mozart persoonlijk gekend, of
kunnen schrijven vanuit het lucht
ledige".
Moedig
"Maar er was geen enkele garan
tie dat onze film even goed zou sla
gen als zijn toneelstuk al gedaan
had, dus het was erg moedig van
hem dat hij ons toestond om eerst
de boel af te breken voor we op
nieuw aan de slag konden. Meestal
hebben auteurs de neiging om zich
defensief op te stellen ten aanzien
van hun eerdere schepping, vooral
als ze daarmee succes hebben ge
had".
"Het is natuurlijk van meet af
aan duidelijk geweest dat een film
ten opzichte van een toneelstuk
enorm veel mogelijkheden meer
bood. Bijvoorbeeld in het gebruik
van muziek en om de luister van de
periode tot zijn recht te laten ko
men. Dat was heel interessant voor
ons en voor Peter Shaffer net zo
goed. Daar hebben we geen enkel
probleem over gehad. We zijn tot
een soort gemeenschappelijke be
nadering gekomen voor het visuele
concept; Shaffer, producent
Zaentz en ik. We kwamen overeen
wat we zouden weglaten en wat we
zouden toevoegen en daarbij heeft
zich ook geen enkel conflict voor
gedaan".
"Als je in Praag bent en je ziet
hoe prachtig daar de zeventiende
eeuwse architectuur in tact is ge
bleven en hoe mooi dat operage
bouw er nog bijstaat waar Don
Giovanni in wereldpremière ge
bracht is, het zou misdadig zijn ge
weest om dat voor de film onge
bruikt te laten. Emotioneel trok
het me bijzonder aan om in Praag
te kunnen werken, omdat ik im
mers zelf in Tsjechoslowakije ge
boren ben, maar als het erop aan
komt een film naar beste vermo
gen vorm te geven, dien je dit soort
sentimenten opzij te zetten. Dus
zijn we eerst gaan kijken in Wenen,
Boedapest en Salzburg".
"Wenen is natuurlijk eveneens
een schitterende stad, maar meer
negentiende eeuws dan achttiende
eeuws, plus het feit dat er daar in
het stadsbeeld zoveel ontsiert
wordt door neonreclames en op
zichtige boetieks dat we voor het
afdekken van de storende elemen
ten meer geld kwijt zouden zijn ge
raakt dan door het zelf opbouwen
eventueel van nieuwe decors. Bo
vendien vroeg men in Oostenrijk
schandalig veel geld om ons toe te
staan daar te filmen. Boedapest
"Met de autoriteiten heb ik geen
contact gehad, we deden zaken
met de bazen van de filmstudio's
en dat gebeurde in collegiale sfeer.
Wel is het ons opgevallen dat de
kranten geen enkele attentie ge
schonken hebben aan onze aanwe
zigheid, terwijl we in Praag toch
aardig wat overhoop moesten ha
len met deze grote Amerikaanse
produktie. En toen Barbra Strei
sand in Tsjechoslowakije Yentl
kwam verfilmen, is dat toen voor
paginanieuws geweest.
"Ik weet niet hoe men achter de
schermen over mijn tijdelijke te
rugkeer in Tsjechoslowakije als ac
tieve filmregisseur gedacht heeft,
maar mijn producent heeft een
deal kunnen sluiten en ik neem
aan dat men het geld kon gebrui
ken. En ik kan niet anders zeggen
dan dat men zich verder puur pro
fessioneel gedragen heeft. Goed sa
mengewerkt. En ik vond het aan
genaam om net als vroeger te kun
nen regisseren en mijn instructies
te kunnen geven in mijn moeder
taal. Het is een weerzien geweest
als met een vrouw met wie je ooit
een stormachtig huwelijk gehad
hebt. En als je beseft dat je niet
meer met haar hoeft te leven, dan
kan zo'n weerzien heel aangenaam
zijn. Alles waar ik vroeger last van
had kan me niet langer storen".
Dat laatste antwoord is er dan
met veel trekken en duwen uitge
komen en het is zonneklaar dat
Forman er weinig behoefte aan
heeft om het achterste van z'n tong
te laten zien. Pas ettelijke Chinese
gerechten en glazen later, laat de
cineast los dat het achter de scher-
wel degelijk behoorlijk
was geschikter, maar bleek door de
oorlogen van de laatste twee eeu
wen te zwaar beschadigd. Er was
één heel bruikbare wijk, maar daar
viel moeilijk heen te kijken om dat
ene, hypermoderne Holiday Inn-
gebouw. En zo werd het uiteinde
lijk toch Praag, want er zijn daar rommeld heeft voor Formans te-
zoveel pleinen, tuinen, straten, met rugkeer geaccepteerd kon worden:
zelfs nog de lantarenpalen in de- "Het meest merkwaardig is wel ge-
zelfde staat als toen Mozart daar weest dat het juist de filmmakers
heeft rondgelopen".
Muziek
"Wat de keuze van de muziek be
treft hebben we enorme steun ge
had aan Peter Shaffer zelf, want hij
heeft niet alleen veel verstand van
muziek in het algemeen, en van
Mozart in het bijzonder, Shaffer is
vroeger heel lang muziekcriticus
geweest voor een Londense krant.
Dus als ik zei: ik wil hier een stuk
muziek hebben in die of die stem
ming, dan wist hij uit Mozarts gi
gantische oeuvre exact de compo
sitie te plukken die passend
bleek".
i Tsjechoslowakije geweest zijn,
die het meeste hebben dwarsgele-
gen. Juist mijn collega's van wie ik
zoiets niet verwacht had. Er blij
ken in mijn vaderland nu heel wat
Salieri's rond te lopen".
Heimwee
"Ik heb niet zoveel last van heim
wee. Wat voor mij het zwaarste telt
is mijn werk, want van socialisti
sche verworvenheden allea te blij
ven, zit je eigenlijk al helemaal
fout, want daar zal men je altijd als
een buitenstaander blijven be
schouwen. Dus je moet wel naar de
Verenigde Staten, omdat je je daar
makkelijker kunt thuisvoelen.
Maar zelfs dan kost het je op z'n
"Het was heerlijk om weer terug minst vijf jaar alleen al om de
te zijn in Tsjechoslowakije en echt nuances van de taal te leren door-
te kunnen werken met veel van de zien. Maar het ligt anders van per
technici die ik nog van de jaren soon tot persoon",
zestig kende. Of de autoriteiten het "In Amerika komen om de ha-
er moeilijk mee gehad hebben om verklap Oosteuropeanen aan mij
mij toe te laten, dat weet ik niet. Ik vragen of ze moeten blijven of te-
heb er persoonlijk weinig van ge- ruggaan. Maar ik heb ze daarover
merkt. Mijn producent heeft laten nooit een advies willen geven,
weten dat we Amadeus in Praag want wie ben ik dat ik in het diepst
wilde opnemen en dat ik zou regis- van hun persoonlijkheden zou
seren. En op zeker moment kwam kunnen kijken, om daaruit conclu-
als antwoord dat we onze gang sies te trekken. Ze moeten het echt
konden gaan". zelf uitzoeken".
