Doventolken AZL:
voorziening waar
men recht op heeft'
Stichting: ondersteuningswerk
dreigt te worden afgebroken
Lezers schrijven
Filmcentrum wacht op
goedkeuring provincie
Kinderen Stevenshof naar eigen school
ZATERDAG 13 OKTOBER 1984
/DOST
LEIDEN
Vlietschool (1)
Weinig grachten in Leiden bieden
zo'n alom gewaardeerde, relatief
ongeschonden historische aanblik
vanaf haar hoge bruggen als de
Vliet. Dat de gemeente deze visie
onderschrijft, blijkt uit het feit dat
zij er ooit de hoogste graad van 'be
schermd stadsgezicht' aan toeken
de en in het ontwerp-bestem-
mingsplan Academiewijk de Vliet,
samen met het Rapenburg, stede
bouwkundig de meest waardevolle
ruimten noemde.
Bovendien roemt de gemeente
terecht de grote materiële en im
materiële inspanningen die bijna
alle particuliere woonhuisbezitters
zich er getroost(t)en om de oude
panden te behouden en te verbete
ren. De laatste jaren is de Vliet dan
ook steeds harmonieuzer gewor
den, zelfs waterlelies doen daaraan
mee.
Eén dissonant was echter de (il
legale) sloop van een niet onaardig
Het is een klap in het gezicht van
genoemde woningverbeteraars om
de positieve gevolgen van hun in
spanningen teniet gedaan te zien
worden door een gemeente die hèn
aan vele beperkende bepalingen
bond, maar zelf een bestemmings
plan, bouwkundige bepalingen en
welstandsnormen terzijde schuift
on* haar zaken voor elkaar te krij
gen!
De gemeente hoopt tegen de lo-
katie aan de Vliet minder weer
stand te ontmoeten dan aan de
Kaasmarkt en de Garenmarkt het
geval was. Een bestuur dat cul
tuurbehoud in een waardevolle
binnenstad ernstig zou nemen, zou
meer waarde hechten aan bezwa
ren tegen aantasting van het te be
schermen stadsgezicht dan aan be
zwaren tegen verlies van parkeer
plaatsen op tijdelijke kaalslagter
reinen. Dit bestuur dreigt echter de
weg van de minste weerstand te
kiezen ten koste van burgers die
dat zelf niet deden!
Vlietschool (2)
Vliedt de redding?
Nu in alle kranten en krantjes
een dure advertentie antwoord
kaart priikt van het actiecomité
De binnenstadsschool móet er
eindelijk komen. De behuizing van
de scholen, zoals die momenteel is,
wordt zo langzamerhand echt be
denkelijk. Al sinds onze kinderen
in 1974 naar de Lucas van Leyden-
school gingen, hoor ik: het nieuwe
gebouw komt er binnenkort.
(Jnze kinderen profiteerden daar
niet van, maar de kinderen die nu
de lagere kleuterscholen aan de
Aalmarkt, Drie Oktoberstraat en
Rijnsburgersingel bezoeken, gun
ik van harte hun nieuwe behuizing,
die doelmatig, gezellig en veilig zal
zijn. Helaas voor die mensen die
denken dat er beter huizen konden
komen. Huizen in de duurdere sec
tor, wel te verstaan.
Dat er weinig kinderen zouden
zijn in de binnenstad is iets dat ik
niet zo snel durf te beweren; maar
wat niet is kan komen.
En het is nu eenmaal zo, dat je
nog beter niet-apart-maar-samen
naar de niéuwe openbare (lagere)
school kunt gaan!
Annemiek de Bruin-Wetting
Kloksteeg 14
Leiden
Vlietschool (3)
Het actiecomité 'Redt de Vliet' is
niet bijster goed geïnformeerd als
het suggereert dat het op de plaats
van het oude Sijthoffconcern mo
gelijk zou zijn dergelijke namaak
zeventiende-eeuwse huizen te bou
wen, zoals het in zijn affiche laat
De tekeningen zijn afkomstig
van een oud plan van de firma De
Bolster, die echter afhaakte toen
duidelijk werd dat dit zulke duren
huizen moesten worden dat het fi-
nancieel niet haalbaar was.
Wat erger is, is dat dit weliswaar
fraai ogende plaatje wordt ge
bruikt voor wat in feite een nieuwe
schoolstrijd aan het worden is. Het
gebouw van de Haanstraschool is
eveneens aan de Vliet gevestigd en
zij wensen geen nieuwe openbare
binnenstadsschool te zien.
Nadat diverse lokaties voor de
nieuwe binnenstadsschool, die al
tien jaar op nieuwe behuizing
wacht, werden afgewezen wegens
te verwachten bezwaarschriften, is
eindelijk een definitieve plaats ge
kozen. Het plan is inmiddels goed
gekeurd door schoonheidscom
missie en monumentenzorg.
Ik denk niet dat het juist is een
ordinaire schoolstrijd met dergelij
ke oneigenlijke argumenten te voe-
A. Wijsman-Grootendorst
Oude Vest 73
Leiden
LEIDEN - De houten noodbrug over
de Rijn, tegenover De Waag, is
sinds vorige week ontoegankelijk
gemaakt. Volgens de gemeente ver
keert de brug in zodanige staat dat
het niet verantwoord is hem nog
langer voor het publiek open te
houden.
De brug is ruim vijfjaar geleden
gebouwd in verband met herstel
werkzaamheden aan de walmuren
en rioleringen op de Vismarkt,
waardoor de Hoogstraat moeilijk
toegankelijk werd. Oorspronkelijk
zou de noodbrug zes weken, dus al
leen gedurende de werkzaamhe
den, blijven liggen. Maar de brug
ligt er nu al weer bijna zes jaar.
Volgens het hoofd van de afde
ling civiele werken van de gemeen
te, L. Barendregt, is de noodbrug er
evenwel niet op gebouwd om zo
lang dienst te doen. De conditie
van de dragende palen en het loop-
dek verkeren in een dusdanige con-
Noodbrug bij
Waag te zwak
voor gebruik
ditie dat het niet langer verant
woord is de brug te gebruiken. Vóór
3 oktober werd de noodbrug, uit
veiligheidsoverwegingen, al ontoe-
gangelijk gemaakt. En, die situatie
zal nog even voortduren.
Het wachten is op een besluit van
het college van B en W voordat met
het herstel van de slechte delen kan
worden begonnen, aldus Baren-
drecht. Er moeten nieuwe palen
worden geheid en het loopdek wor
den verbeterd. Dit karwei zal
slechts enkele weken in beslag ne-
De bedoeling is dat de noodbrug
in elk geval weer gebruikt kan wor
den op het moment dat een begin
wordt gemaakt met het herstel Vis-
brug en de restauratie van de kel
ders onder de Hoogstraat. Deze
straat zal tijdens de restauratie
werkzaamheden, voor zeker een
jaar, slecht voor het publiek toe
gankelijk zijn.
Hoe lang de .vernieuwde nood
brug over de Rijn zal blijven lig
gen, is onbekend. De bedoeling van
de gemeente is nog steeds om de
noodbrug te vervangen door een
definitieve. Maar, een plan is er
niet sinds de rijksdienst voor mo
numentenzorg het ontwerp voor
een definitieve brug heeft afge
keurd en door de Raad van State in
het gelijk werd gesteld. Zeker is dat
de vernieuwde noodbrug weer een
hele tijd mee kan. (foto Holvast)
LEIDEN - "Op dit moment lijkt
de gemeente Leiden weer bij de
landelijke ontwikkelingen achter
te liggen: elders wordt het onder
steuningswerk opgebouwd, hier
lijkt het te worden afgebroken".
Dit schrijft de Stichting Welzijn
Leiden in haar deze week versche
nen jaarverslag over 1983. De stich
ting die als steunpunt fungeert
voor allerlei groeperingen en orga
nisaties, maakt zich grote zorgen
over de bezuinigingen die de ge
meente op haar toepast. "De SWL
lijkt op deze manier op een instel
ling die onbekommerd 'leegge
plukt' kan worden".
De gemeenteraad besloot in 1978
tot oprichting van de Stichting
Welzijn Leiden. Door de opzet
kreeg Leiden volgens de stichting
in die periode landelijk gezien een
voorsprong op andere gemeenten.
"Waar in andere, vergelijkbare ste
den 'opbouwwerk' en 'sociale plan
ning' zich in een touwtrekwed
strijd bevonden tussen overheid
enerzijds en organisaties/instellin
gen anderzijds, durfde Leiden te
kiezen voor een eenheid van orga
nisatie: alle ondersteuning in één
instituut, met alle voordelen van
dien. In 1984 wenst iedere middel
grote stad en vergelijkbare regio
zich zo'n situatie".
Voordelen van bundeling van de
activiteiten zijn volgens de stich
ting de betere bereikbaarheid, de
betere kwaliteit, de doelmatiger
werkwijze en de betere kostenbe
heersing.
Maar volgens het jaarverslag is
Leiden hard bezig deze voordelen
in te leveren door de bezuinigin
gen. Per 1 januari 1983 heeft de
SWL 327.000 gulden bezuinigd; in
de periode tot 1987 moet daar nog
eens een bedrag van 442.600 gul
den bijkomen. Per 1 januari 1985
moet de SWL hiervan 217.600 gul
den inleveren. Gevolgen: het ver
lies van een consulent-stadsver
nieuwing, van een documentalist.
een aantal secretariaatsuren, Info-
Leiden moet verdwijnen en reno
vatiewinkels opgeheven. De reste
rende bezuinigingen kunnen al
leen met het afstoten van formatie
plaatsen tot stand komen. De
dienstverlening van de SWL aan
de klanten zal verder verminderen.
Terwijl de stiching nog lang geen
complete ondersteuning kan bie
den, constateert zij in het jaarver
slag. Het vrouwenwerk bijvoor
beeld is tot nu toe van ondersteu
ning verstoken en mogelijkheden
om nieuwe vormen van ondersteu
ning tot stand te brengen, bijvoor
beeld in de sfeer van de gezond
heidszorg, de culturele minderhe
den en de jeugdhulpverlening zijn
er niet.
"Het wordt daarom tijd dat de
gemeente Leiden hier van verdere
bezuinigingen afziet en de komen
de jaren weer volop aandacht geeft
aan de inhoud en bundeling van de
stedelijke ondersteuning", conclu
deert de SWL.
LEIDEN»- Het plan voor een nieuw filmcentrum aan de Vrouwenkerk-
steeg wacht eigenlijk alleen nog op goedkeuring van de provincie. De
bezwaren van de winkeliersvereniging Haarlemmerstraat/De Camp zijn
door de gemeente terzijde geschoven. Initiatiefnemer Jan Boer ligt nog
wel met een door de gemeente aangestelde 'supervisor' in de clinch over
de kleur van de buitenkant van het filmcentrum. Dat zou in combinatie
met belendende huizenbouw wit moeten worden, maar Boer voelt daar -
bevreesd voor bekladding - vooralsnog niet voor.
Gedeputeerde Staten, het dagelijks bestuur van de provincie, moeten
nu hun goedkeuring hechten aan het bouwplan. Met het filmcentrum
wordt namelijk afgeweken van het bestemmingsplan dat op die plek
woningbouw voorschreef. De winkeliers, onder wie slager Van der Zon,
kunnen binnen die procedure hun klachten nog eens herhalen. Zij ma
ken bezwaar tegen het plan omdat daarmee parkeerplaatsen verloren
gaan. Het College van B en W antwoordde daarop dat op die plek nooit
parkeerplaatsen zijn gepland.
Het filmcentrum komt in de plaats van het Kijkhuis aan de Vrouwen-
kerkkoorsteeg dat in de plannen voor een nieuwe C A-vestiging (Haar
lemmerstraat) is betrokken. In het nieuwe pand, een ontwerp van archi
tect Hans Knoppers, komen twee filmzalen. In het grootste krijgt Boer de
beschikking over een 35 mm-camera, waarmee hij zoveel mogelijk pre
mières naar Leiden wil halen. In de andere zaal wil hij de 'gezeligheid'
van het oude Kakhuis handhaven en films terughalen of prolongeren. Een tekening van het toekomstige filmcentrum aan de Vrouwenkerksteeg, dat het bestaande Kijkhuis moet vervangen.
ogende oude fabriek. Merkwaardig
genoeg greep de gemeente niet in.
Deze sloop leek echter de weg te
hebben vrijgemaakt voor het com
pleteren van het historisch aanzien
van de gracht door de bouw van
zes panden naar voorbeeld van de
voorgangers van de fabriek. Dit
plan is uiteindelijk afgeketst op de
kosten en, wederom merkwaardig,
de welstandscommissie! (Volledi
ge hei-bouw van oude huizen zou
kitsch zijn. Zijn bijvoorbeeld de te
recht bejubelde huizen aan het
Noordeinde van De Bolster dan
ook kitsch?)
In het licht van het hiervoor ge
schetste was het verbijsterend om
te constateren dat diezelfde ge
meente nu om louter politieke en
procedurele redenen probeert door
te drukken dat er op die plaats een
school komt met een vloekende
voorgevel en dat de welstandscom
missie hiertegen niét in het geweer
komt!!
Trees Aangenendt: "Het is toch
de bedoeling dat arts en patiënt
elkaar begrijpen?" <fot0Hoivasi>
LEIDEN - Ziek, doof en dan
nog proberen een dokter te
begrijpen. Voor een luister
vink al een hele opgave, laat
staan voor iemand die zo
doof is als een kwartel. Het
inschakelen van een doven
tolk bij een gesprek met een
medicus lijkt daarom geen
overbodige luxe.
door
Saskia Stoelinga
Of dat ook werkelijk zo is, moet
overigens nog blijken uit de aan
vragen die de komende maanden
binnenkomen bij de Centrale
Dienst Maatschappelijk Werk van
het Academisch Ziekenhuis Lei
den; de initiatiefnemer van dit pro
ject.
Trees Aangenendt, hoofd van de
ze organisatie, weet eigenlijk niet
hoe groot de behoefte is. "Er zijn
nog nooit doven of artsen bij ons
wezen klagen, maar via de Stich
ting Nederlandse Dovenraad we
ten we dat in talrijke situaties
waarin de communicatie schijn
baar goed verliep, er achteraf aller
lei misverstanden bleken te be
staan. De meeste mensen realise
ren zich niet dat een groot gedeelte
van de problemen, niet alleen door
het het louter niet-kunnen-horen
wordt veroorzaakt, maar ook door
een beperkte taalschat. Bij doven
moet alle taal, elk woord worden
aangeleerd".
De maatschappelijk werkster
voert nog een argument aan: de
privacy. "Doven of slechthorenden
- voor deze groep geldt het natuur
lijk ook - worden op deze manier
niet gedwongen om een buur
vrouw of familielid mee te nemen.
Voor sommige mensen kan dat een
groot obstakel zijn, waardoor pro
blemen niet voldoende worden uit
gesproken".
Journaal
Om een idee te krijgen waar do
ven mee te maken krijgen, zetten
we vanavond bij NOS-journaal van
acht uur het geluid uit en proberen
we al liplezend het gesproken
woord te volgen. Volgens de Ne
derlandse Tolkendienst voor Do
ven zal dat niet meevallen. (Klopt!).
Veel klanken lijken op elkaar (bv.
p-b-m, v-w-f) of zijn zelfs helemaal
niet te zien. Deskundigen schatten
dat 25 procent te zien is, de rest is
raadwerk. Beter wordt het als het
spreken met gebaren wordt onder
steund, maar dat is helaas een
kunst waarvoor we naar de meer
zuidelijke gebieden moeten afrei-
De doventolken kunnen worden
opgeroepen via de onlangs opge
richte Nederlandse Tolkendienst
voor Doven in Utrecht. Het AZL
heeft overigens een eenvoudiger
oplossing gevonden. Een van de'
bij de organisatie aangesloten tol
ken, Ria Laterveer, is woonachtig
in Leiden. Na een aanvraag van
een dove, arts of verpleegkundige
wordt'zij door de maatschappelijke
dienst van het AZL opgeroepen
om op een bepaalde dag een dove
patiënt terzijde te staan. De kosten
daarvan komen voorlopig voor re
kening van het ziekenhuis. De
maatschappelijke dienst heeft een
budget tot eind december. Daarna
wordt bekeken of het experiment
is aangeslagen en of definitief van
de tolkendienst gebruik wordt ge
maakt.
Aangenendt: "Inmiddels - we
zijn pas een paar weken bezig -
hebben we al twee keer op verzoek
van een dove een beroep op de tolk
gedaan. Waar dat slagen vanaf
hangt? Als het aan mij ligt, hangt
dat nergens vanaf. Eigenlijk is het
een voorziening waar men recht op
heeft. Zeker in zo'n afhankelijke
patiënt-arts relatie. Het is toch de
bedoeling dat die twee elkaar be
grijpen?"
Buitenlanders
Al jaren wordt er in en op kosten
van het AZL gebruik gemaakt van
tolken voor de in Nederland
woonachtige buitenlanders. Met
name de Turkse en Marokkaanse
tolken zijn op bepaalde dagen druk
bezet. "Dat loopt perfect", zegt
Aangenendt tevreden. "Het is zelfs
zo ingeburgerd dat wij daarin bijna
geen rol meer spelen. Als er door
de afdeling een afspraak wordt ge
maakt, wordt er tegelijkertijd een
afspraak met een tolk gemaakt.
Dat gaat zonder problemen. Zo'n
zelfde situatie moet er ook voor do
ven gaan ontstaan".
De Centrale Dienst Maatschappe
lijk Werk die bemiddelt bij de aanvra
gen is bereikbaar vial tel 071-263506/
263462/263510.
Muziek
In café De Uyl van Hoogland
treedt zondagmiddag de Haag
se groep Bourbon Street op. De
ze formatie speelt een menge
ling van rock én blues met een
vleugje symfonische rock. Aan
vang 16.00 uur.
Herfstvakantie
Club- en buurthuis De Mirt-
Honken (Driftstraat) organi
seert komende week enkele acti
viteiten in het kader van de
herfstvakantie. Maandag wor
den lampionnen gemaakt
(10.00 en 13.30 uur) waarmee 's
avonds om 19.00 uur een op
tocht wordt gehouden. Dinsdag
zijn er twee science-fictionfilms
(13.30 en 15.30 uur) een woens
dag is er kinderbingo (13.30 een
19.00 uur). De vroege aan
vangstijden zijn voor de jong
ste kinderen.
LEIDEN - De scholen in de Ste
venshof zijn sinds gisteren 'be
woond'. Na een gezamenlijke ver
huizing van de openbare, de pro
testants christelijke en de katholie
ke basisschool, werd de nieuwe be
huizing betrokken. De drie scholen
liggen pal naast elkaar en heten
voortaan: de openbare school Ste
venshof, de r.k. basisschool het
Klankbord en de protestants
christelijke school de Zwaluw.
De leerlingen uit de Stevenshof
maakten sinds het begin van het
vorig schooljaar gebruik van de
leeggekomen Antoniusschool in
Zuid-West. Ze konden daarvoor
met een speciale bus worden ver
voerd.
De verhuizing werd gisteroch
tend gevierd met een feestelijke op
tocht van de bushalte aan de Hele-
ne Verburgstraat naar het scholen
complex (zie foto) (Foto Holvast)
