OenW
VERHUIST
Honderdtwintig paleizen op wielen
Meer opnamecapaciteit 'demente' bejaarden nodig
Populieren
y moeten
sneuvelen
Rijnland: maatregelen
bepalen met hulp van
twee rekenmodellen
Custom Cars trekken 20.000 mensen en veroorzaken files.
Conclusie na onderzoek Provinciale Raad naar situatie in Zuid-Holland Noord
)8i MAANDAG 8 OKTOBER 1984
3r LEIDEN - Ruim 20.000
rid mensen hebben dit week-
■n einde een blik geworpen op
17; de verzameling van meer
en dan 120 opgeverfde, toege
takelde en veelal overdadig
versierde automobielen en
jj twee- en driewielige motor
fietsen in de Groenoordhal-
len. Het was dringen en in
>0 de rij staan geblazen tijdens
de vijfde 'custom car show'
die de stichting Custom Car
daar organiseerde.
n door
Raymond Peil
I Voor de liefhebbers van uitbundig
aangeklede auto's was er dan ook
k heel wat te genieten. Afgezien van
de attractie 'Het Amerikaanse Su
permonster' - een terreinwagen
op gigantische ballonbanden, die
gistermiddag over maar liefst acht
auto's reed en deze grotendeels
plette - trokken ook een futuristi
sche, rijdende space-shuttle en een
driewielige motorfiets ('trike') met
een bierpomp op een aanhanger
uiteraard van Duitse makelij
veel aandacht.
De space-shuttle was één van de
aanwezige auto's die eigenlijk nog
het minst weg had van de oor
spronkelijke vierwieler, een Ci-
troën CX. De carrosserie was volle
dig opnieuw opgebouwd en met
behulp van polyester onderdelen
de achterste helft van het onderstel
van deze auto en een stuk motor
fiets (Harley Davidson) maakt een
uiterst handige sleutelaar een drie
wielige bolide, die een plaats ver
dient in de musea voor moderne
kunst.
'Special painting' (kunstspuit
werk) is eerder regel dan uitzonde
ring - iets dat overigens voor de
meeste custom cars opgaat - het
verchromen van motorblokken en
toebehoren en de nodige blinken
de hulpstukken als uitlaten com
pleteren de driewielige vervoer
middelen. Helemaal bont hadden
Duitse deelnemers het gemaakt:
achter hun trike hing een aanhan
ger met een bierpomp van een be
kend Duits merk.
Bovendien was op het stuur een
tv'tje gemonteerd. Dat motorrij
den, bier tappen en televisie kijken
tegelijk niet bevorderlijk is voor de
verkeersveiligheid had u al gera
den. Maar bij 'customizing' gaat
het er tenslotte om dat het vervoer
middel er van binnen en van bui
ten zo fraai, exorbitant of bizar mo
gelijk uitziet. De eigenaar besteedt
dan ook vaak duizenden arbeidsu
ren en guldens aan het verfraaien
van wat andere mensen beschou
wen als een rijdend blik.
Huizen op wielen, of liever ge
zegd paleizen, waren er dit week
einde dan ook volop te bewonde
ren in de Groenoordhallen. Wat te
denken van een Keverkasteeltje,
met veel rode pluche en (namaak)-
goud, een redelijk omvangrijk bed
achterin en je reinste fauteuils voor
de twee inzittenden. Brede wiel-
'De weg op of de ruimte in?', dat is de vraag waarvoor de bestuurder
van deze omgebouwde Citroen zich ziet gesteld. Het voertuig heet dan ook
'Indecision'. (foto Holvast»
kappen, spoilers (de bekende
'taartschep' van Porsche ontbreekt
op vrijwel geen enkele Kever),
'skirts' en een mooi kleurtje en
fraaie beschildering horen daar al
lemaal bij.
Busjes
Bestelbusjes ('vans') zijn ook erg
populair. Iedere customizer houdt
zich daarbij aan eigen stijl. De één
verwerkt een groot aantal meters
pluche, de ander doet hetzelfde
met tapijt, leer of steenstrips. Ste
reo's, koelkasten, videospelletjes
kleurentelevisie, een chemisch
toilet, je treft het aan in de vaak
met exotische namen getooide cus
tom vans, tot een complete disco-
vloer en gegraveerde ramen aan
toe.
Te midden van deze alleraardig
ste vehikels was ook plaats inge
ruimd voor enorm opgevoerde bo
lides, die drie- tot vierhonderd
paardekrachten op het asfalt bren
gen. Bij sommige scheurijzers is
een gat in de motorkap noodzaak
omdat de turbocompressor er niet
onder past. Ook dragsters (auto's
of motoren, dan wel een combina
tie hiervan), die 400 meter in enke
le seconden afleggen en waar al
leen de hoognodige onderdelen
aanzitten, waren te bewonderen.
Een paar motoren, op buitenissi
ge wijze versierd, hadden eveneens
een plaatsje gekregen. De bezoeker
kon zich voor slechts 6000 Engels
ponden eigenaar noemen van 'The
Sorcerer', een motorfiets die aan
alle kanten was verchroomd, ge
graveerd en speciaal gespoten.
Leuk om te hebben, link om te par
keren (diefstal) en wegens het risi
co op beschadiging niet echt zon
der bibbers te berijden.
Al dit fraais had een grote aan
trekkingskracht op de bezoekers
van allerlei pluimage. Vooral 's
zondags moesten rijen mensen
voor de kassa wachten. Op de
Schipholweg kon men zelfs af en
toe al in de auto in de file staan
voor de custom cars...
Part-time
predikant
in Leiden
LEIDEN - Zevenentwintig popu
lieren langs de Schelpenkade en
Andries Schotkade worden met de
s grond gelijk gemaükt. Onderzoek
van de gemeentelijke Direktie
j Groen heeft uitgewezen dat de bo
men zo slecht zijn, dat ze moeten
r worden gekapt.
De gemeente vindt het risico dat
de aangrenzende woonboten, hui-
zen of auto's door afbrekende tak
ken worden geraakt, te groot wor
den. Op een stormachtige dag is er
pas geleden opnieuw een grote tak
van een van de populieren afge
waaid, iets wat de laatste jaren
wel meer is gebeurd.
Aantasting door de Horzelvlin
der is de belangrijkste oorzaak van
de achteruitgang van de populie
ren. Het hout is daardoor zo zwak
geworden dat volgens de gemeente
niet alleen takken, maar zélfs hele
bomen bij een volgende storm kun
nen afbreken. Ook het feit dat de
bomen midden in de stad staan,
langs een smalle kade met verkeer,
bebouwing en woonboten heeft hun
gezondheid geen goed gedaan, vol
gens de gemeente.
Het is wel de bedoeling dat er
nieuwe beplanting langs de kades
komt. De gemeente onderzoekt nog
welke soorten bomen en welke
plaatsen het meest geschikt zijn.
Als het niet te hard waait of re
gent, begint het kappen en verwij
deren van de bomen morgen. Het
werk zal ongeveer anderhalve
week duren. Doorgaand verkeer
zal tijdens de werkzaamheden niet
altijd mogelijk zijn.
voorzien van vleugels: een wel
haast buitenaards model. In een
James Bond-film zou het voertuig
zeker niet misstaan.
En hoewel de eigenaar vol trots
vermeldde dat het vehikel goedge
keurd is voor het gebruik op de
openbare weg, zou een degelijke
chauffeur zich er niet eens aan wa
gen om het ding uit de garage te
rijden. De kans dat het direct op
stijgt en aan een baan om de aarde
begint is veel te groot. De space-
auto heette niet voor niets 'Indeci
sion', besluiteloosheid. De ruimte
in of de openbare weg op, dat is
namelijk de vraag.
Ook de kleine verzameling trikes
in de hal deed de argeloze toe
schouwer de ogen bijna uit het
hoofd rollen. Met een Kever-motor,
Een biertje tappen op de snelweg is mogelijk op deze driewieler met aanhanger, van Duitse makelij, alleen niet
bevorderlijk voor de verkeersveiligheid. <foto Holvast)
Bromfietser
mishandeld
LEIDEN - Een bromfietser is in d~
nacht van vrijdag op zaterdag mis
handeld en bedreigd met een mes.
De jongen had het even tevoren
op de Hogewoerd, met een aantal
van zijn vrienden, aan de stok ge
had met een groep andere jonge
ren. Toen hij later alleen op de
Kraaierbrug reed, werd hem door
twee jongens zijn bromfiets afhan
dig gemaakt, kreeg hij enkele klap
pen en werd hem een mes op de
keel gezet. De bromfiets met helm
werd door het tweetal in het water
van de Rijn gekieperd. Het tweetal,
18 en 22 jaar, is later door de Leidse
politie aangehouden.
LEIDEN - Het hoogheemraad
schap Rijnland in Leiden kan de
waterkwantiteit en -kwaliteit beter
de baas door twee rekenmodellen
die door het hoogheemraadschap
in samenwerking met het Water
loopkundig Laboratorium zijn ont
wikkeld. Op basis van die model
len kunnen in geval van calamitei
ten snel en gericht beheersmaatre
gelen worden getroffen. Voorts
kunnen beleidsmaatregelen beter
worden onderbouwd. Met de ont
wikkeling van de modellen was
een bedrag van drie kwart miljoen
gulden gemoeid, aldus een mede
deling van Rijnland.
Rijnland, verantwoordelijk voor
de waterhuishouding en -kwaliteit
van noordelijk Zuid-Holland en
zuidelijk Noord-Holland kent een
wijdvertakt boezemstelsel (opper
vlakte 4.000 hectare) en meer dan
tweehonderd polders. In het re
kenmodel voor de waterkwantiteit
zijn een verzameling van hydrauli
sche gegevens en formules bijeen
gebracht waarmee computerbere
keningen kunnen worden uitge
voerd op het gebied van wateraan-
voer, -afvoer en doorspoelen. Daar
door kan bij voorbeeld bij het
doorbreken van een kade of bij
grote olieverontreiniging berekend
worden met welke maatregelen de
gevolgen tot een minimum kunnen
worden beperkt.
In het rekenmodel voor de wa
terkwaliteit zijn gegevens opgeno
men betreffende de belangrijkste
fysische, chemische en biologische
processen in het water. Het model
kan onder meer gebruikt worden
orfl het effect van vermeerderde of
verminderde doorspoeling van de
boezem te berekenen.
Politie stuurt
'schoonmakers'
terug naar huis
LEIDEN - De Leidse politie heeft
vrijdag drie mannen uit Haarlem
de weg terug naar hun woonplaats
gewezen tijdens een poging een
Leidse vrouw uit de Colenbrander-
straat geld afhandig te maken.
De vrouw had er mee ingestemd
dat de mannen, die zich uitgaven
voor dakgotenschoonmakers, de
nodige werkzaamheden zouden
verrichten. Na enige tijd kreeg ze
toch argwaan en waarschuwde de
politie. Die maakte korte metten
met de dakgotenschoonmakers en
wees ze de weg terug naar Haar
lem. Bekend was dat het drietal
forse tarieven rekende voor het
schoonmaakwerk.
LEIDEN- De gereformeerde pre
dikant drs. H. E. Schouten (38) is
vandaag zijn werk in Leiden be
gonnen. Hij is in de plaats geko
men van ds. P. Sijtsma (wijk
Zuiderkerk), die drie jaar geleden
naar Rotterdam vertrok om daar in
het Eudokia-ziekenhuis te werken.
Een van de oorzaken van de lan
ge vacature waren de financiën; de
plaatselijke gereformeerde kerk
had geen geld voor een volledige
predikant. Ds. Schouten zal dan
ook een deel van zijn tijd besteden
aan studerenden uit de Derde We
reld, en dat wordt uit een andere
kerkelijke pot betaald. Bovendien
gaat hij nog verder met zijn studie.
Maar toch zal hij voor ongeveer
driekwart in zijn wijk bezig zijn.
In een gemeenschappelijke gere
formeerd-hervormde dienst in de
Vredeskerk werd ds. Schouten gis
termorgen tot zijn nieuwe werk in
geleid. Zijn hervormde collega J.
Nauta, die in dezelfde wijk werkt,
bevestigde hem. Een duidelijker
bewijs dat de beide kerken ook in
dit stadsdeel serieus samen op weg
willen gaan is nauwelijks denk
baar.
Ds. Schouten kwam uit Ochten,
waar hij predikant was van de
De populieren aan de Schelpenkade die, evenals de bomen aan de And- streekgemeente 'Midden-Betuwe',
ries Schotkade, zullen worden gekapt. (foto Holvast) ook een samen-op-weg-gemeente.
AFPERSINGEN - Een groepje van
vijf jongeren is in de nacht van vrij
dag op zaterdag door de politie
aangehouden nadat ze op de Hooi
gracht enkele voorbijgangers had
den bedreigd en hadden getracht
hen geld afhandig te maken. Het
vijftal, in de leeftijd van 13 tot 16
jaar, dreigde enkele mensen in el
kaar te slaan als ze niet hun geld
aan de groep overhandigden.
LEIDEN - De regio Leiden heeft
behoefte aan uitbreiding van de
opname-capaciteit voor psychoge
riatrische ('demente') patiënten.
De verpleeghuizen voor dergelijke
patiënten hebben te weinig opna
memogelijkheden om te kunnen
voldoen aan de bestaande vraag.
Deze conclusie trekt de Provincia
le Raad voor de Volksgezondheid
in Zuid-Holland in een onder
zoeksrapport naar de verpleeg
huissituatie in Zuid-Holland
Noord.
Het rapport stelt vast dat in de
gezondheidsregio Leiden sprake is
van een klemmende verpleeghuis
situatie. Het onderzoek was erop
gericht een verklaring te vinden
voor het toenemend aantal gega
digden voor opname in een ver
pleeghuis in deze regio. Ondanks
het theoretische overschot aan ver
pleeghuisbedden signaleert men in
de praktijk juist een tekort aan op
namemogelijkheden, tenminste
voor psychogeriatrische patiënten.
"Duidelijk is dat speciaal de ge
ringe opnamemogelijkheid in de
pgp-sector (de psychogeriatrische
patïentensector) met onaanvaard
baar lange wachttijden een belang
rijk knelpunt vormt", aldus het
rapport.
Met een bejaardenpercentage
van 10,3 ligt Zuid-Holland-
Noord exact op het Nederlandse
gemiddelde. Maar bedoeld percen
tage varieert nogal per deelgebied:
op de peildatum van 1 januari 1983
lag het in de stad Leiden op 13,1
tegen 7,7 in de subregio Alphen.
Uit de bij het rapport gevoegde ta
bellen blijkt dat de inwoners van
80 jaar en ouder in Zuid-Holland-
Noord in 1995 24.5 van het totaal
aantal 65-plussers zullen uitmaken,
terwijl dit percentage in Nederland
23,5 zal zyjn. Volgens deze cijfers
zal de zogenaamde 'dubbele ver
grijzing', dus een stijging van het
aantal hoogbejaarden, wat sneller
gaan verlopen in Zuid-Holland-
Noord dan in de rest van Neder
land.
Ongunstig
De onderzoekers nemen aan dat d'é
opnamedruk op onder meer ver
pleeghuizen in een stad als Leiden
groter is dan in plattelandsgebie
den, omdat hier de woonsituatie in
het algemeen ongunstig is (veel
verouderde wijken). Het aantal al
leenstaande hoogbejaarde vrou
wen is hier wat oververtegenwoor
digd en de stad heeft een hoge be
volkingsdichtheid, allemaal facto
ren die meespelen in de behoefte
aan opname in verpleeghuizen.
Maar waar in Leiden een grotere
behoefte aan opname-capaciteit
bestaat, wordt die in de rest van de
regio gecompenseerd door een ge
ringere behoefte. Niettemin speelt
een aantal knelpunten een rol in de
grotere behoefte aan opname-capa
citeit. Het rapport noemt onder
meer de onvoldoende gezinsver
zorging in Leiden, het tekort aan
mensen in de hulpverlening buiten
het tehuis, de onderbedeling in be
jaardenwoningen en verzorgings
tehuizen in de omgeving van Lei
den en de ongunstige spreiding
van de verzorgingstehuizen in de
stad Leiden; met name de oude
wijken komen daardoor tekort.
Ook het feit dat Zuid-Holland in
verhouding aanzienlijk minder zie
kenhuisbedden heeft dan verschil
lende regio's elders in Nederland
geeft waarschijnlijk een extra druk
op met name verpleeghuizen voor
lichamelijk zieken. De aanwezig
heid van (academische) zieken
huisvoorzieningen versterkt deze
druk waarschijnlijk nog, zo stelt
het rapport vast. Want daardoor
zijn hier meer mogelijkheden voor
medisch ingrijpen, waarbij de na
zorg in verpleeghuizen moet plaats
hebben.
Doorstroming
Van de verpleeghuizen voor psy
chogeriatrische patiënten wordt de
trage doorstroming en de relatief
lange verpleegduur vastgesteld.
Toch valt hieruit niet te verklaren,
aldus het rapport, waarom er zo'n
verschil in doorstroming is met de
rest van Nederland.
Een strikter opnamebeleid en
meer mogelijkheden tot dagbehan
deling zouden enig soelaas moeten
bieden, zijn de onderzoekers van
mening. Die dagbehandeling in de
ze regio zou kunnen worden uitge
breid, wanneer de spreiding van en
relatie met de eerste-lijn-gezond-
heidszorg verder wordt uitge
bouwd. Ook zou meer moeten wor
den gezocht naar mogelijkheden
en middelen om opname te voor
komen.
Het rapport stelt ten slotte vast
dat in de verpleeghuissituatie voor
psychogeriatrische patiënten geen
bijzondere verschillen aan het licht
zijn gekomen met de gemiddelde
situatie elders in Nederland. Al
leen zijn de opnamemogelijkheden
hier ten gevolge van een trage
doorstroming in verhouding ge
ring. Ook wanneer de gemiddelde
verpleegduur in deze sector wat
zou afnemen, zal enige uitbreiding
van de beschikbare capaciteit
noodzakelijk zijn. Hierbij moet bo
vendien vooruitgespeeld worden
op de te verwachten groei van het
aantal (hoog)bejaarden.
Aanbevelingen
De Provinciale Raad voor de
Volksgezondheid in Zuid-Holland
beveelt in het rapport aan om vóór
1990 het aantal verpleeghuisbed
den voor somatisch zieken met 30
te verlagen en het aantal pgp-bed-
den voor die tijd met 65 te verho
gen. Bovendien zou, om de sprei
ding over de regio te verbeteren,
een herschikking van de verpleeg-
huiscapaciteit over de deelgebie
den in Zuid-Holland-Noord moe
ten geschieden. Ook moet het aan
tal dagbehandelingsplaatsen in de
ze regio worden uitgebreid, zo
luidt de aanbeveling, en wel met
tenminste 9 plaatsen voor lichame
lijk zieken en 15 voor psychogeria
trische patiënten. Ook hier zou een
herschikking moeten plaats heb
ben om een zo groot mogelijke
spreiding over de regio te berei
ken.
Dagbehandeling of dagopvang
van psychogeriatrische patiënten
zou in enkele gevallen, en met na
me in de stad Leiden, ook kunnen
worden opgezet in een diensten
centrum of verzorgingstehuis.
Hiervoor zou ondersteuning moe
ten worden geboden vanuit een
verpleeghuis en door het sociaal
psychogeriatrische team van de
Riagg, de Regionale Instelling voor
Ambulante Geestelijke Gezond
heidszorg.
Daarnaast zou moeten worden
gestreefd naar een afstemming van
het plaatsingsbeleid voor de beide
verpleeghuissectoren. De eerste-
lijn-gezondheidszorg zou zich
steeds meer moeten toeleggen op
het voorkomen van ziekten en de
sociaal-psychogeriatrische teams
van de Riagg zouden verder moe
ten worden uitgebreid.
Dat de samenwerking tussen de
verschillende voorzieningen voor
verbetering vatbaar is laat het rap
port verder onbesproken. "Betrok
kenen in de regio zullen zelf verder
moeten werken aan initiatieven die
erop zijn gericht om de zelfstandi
ge woon- en leefsituatie van oude
ren zo lang mogelijk te handha
ven", zo besluiten de onderzoekers
hun rapport.
BRANDJE - De Leidse brandweer
is zaterdagavond uitgerukt om een
binnenbrandje te blussen in de Be
schuitsteeg. De brand is waar
schijnlijk ontstaan door kortslui
ting in de thermostaat van de cen
trale verwarming.
ADVERTENTIE
Alle Haagse onderdelen van het
departement van Onderwijs en
Wetenschappen zijn
per 1 november 1984 gevestigd
te Zoetermeer.
Postadres: Postbus 25000
2700 LZ Zoetermeer.
Telefoon: 079-53 19 11.
PuDlikatie van het
Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen.
