Uw hond naar
Timboektoe?
Komt in orde
M
M
ÏM
89
Es»
ZATERDAG 6 OKTOBER 1984
PAGINA 17
Het begon zes jaar geleden allemaal met een
teckel die naar Jakarta moest. Maar
vandaag de dag is het verzenden van een
hond naar Timboektoe - met alle daarbij
komende formaliteiten - al een normale
aktiviteit in hetdagelijks leven van
Wassenaarder Jaap Boersma. Als enige in
Europa runt hij een reisbureau voor dieren.
Inmiddels zijn er al zoveel reislustige
viervoeters aan de balie van deze
buitenissige touroperator verschenen, dat
de klandizie hem boven het hoofd dreigt te
groeien. Is hier sprake van de zoveelste
vermenselijking van het huisdier? Een
onderzoek ter plaatse leverde een andere
conclusie op. Voor een tweewekelijks
verblijf in Benidorm is men bij Boersma aan
het verkeerde adres. Hij komt pas in actie
als er gegronde redenen zijn voor een
transfer.
door Gerard van Putten
111 11 1IWIJ1
Bijlage van het Leidsch/Alphens Dagblad
Een afstandelijke blik op het
leven van alledag geeft voer
aan de gedachte dat mens en
dier per generatie meer en
meer naar elkaar toe groeien.
Binnen de begrenzing van
driezitsbank, kattebak en
hondemand lijken de uiteen
lopende gedragsnormen met
het voortschrijden van de tijd
te vervagen. Vandaag de dag
vertoont menig hond of kat
althans menselijke trekjes,
nogal wat mensen verraden
eigenschappen die recente
lijk in hoofdzaak aan hun
beestenspul werden toege
schreven. Je zou ervoor ge
studeerd moeten hebben om
naar de achtergronden van
dit opmerkelijke verschijnsel
te kunnen speuren, maar
wellicht dat het toenemende
bezit van huisdieren er debet
aan zal zijn. Waar je mee om
gaat, daar pleeg je uiteinde
lijk mee te worden besmet.
Toegegeven: het uur is nog
niet aangebroken dat de baas op
zit en pootjes geeft ter vermaak
van Bello. Niettemin laten de
toenaderingspogingen van mens
en dier de vraag open of er zich
in de toekomst niet ooit eens een
bekakt miauwende kat uit Was
senaar bij een touroperator zal
vervoegen om te boeken voor de
een of andere 'cruise'. Een kla
gend om haar voedsel mauwen
de poes neemt in elk geval al ge
regeld bezit van de buis als
hoofdpersoon in een STER-spot.
Dus de mogelijkheid dat van
daag of morgen een reislustige
kater zich ergens aan een balie
vervoegt, hoeft niet bij voorbaat
te worden uitgesloten.
Een reisbureau voor dieren be
staat trouwens al, aan de Zijde-
weg in Wassenaar. Vanaf decem
ber vorig jaar wordt het gerund
door Jaap Boersma. Speelt hij
met zijn 'Internatinal Animal
Travel' in op de verwachting dat
er op een goede of kwade (dit zelf
te verkiezen!) dag een gegoede
Siamees opbelt met de medede
ling: „Verrèk sèg kaerl, ik hap zo
een verdomde zin in een waerel-
dreis, kim je effe twee tickets bij
me bèk besürge". Maar navraag
bij Boersma leert dat hij geen
hoop koestert op de verwezenlij
king van die bizarre toekomst
droom. Integendeel. Hij, direc
teur ook van de Vereniging Na
tionale Dierenzorg, is van me
ning dat de mens mens moet blij
ven en het dier dier. „We hebben
de natuur al genoeg gemanipu
leerd", spreekt Boersma vanuit
zijn praktijk als asielhouder, „dat
gebeurt nog dagelijks en het
houdt maar niet op. Soms vraag
ik me af waar het eind is".
Een tirade volgt dan. Boersma
spuwt zijn gal over de invloed
van de televisie die de mens laat
verleiden tot de vraag en daarop
volgende fok van de meest
vreemde uitwassen van het huis
dier. Hij zet zich af tegen het ten
toonstellingswezen, tegen het
bestaan ook van een honden Top
tien. „De trend is dat de chiwa-
wa, de kleinste hond, nog kleiner
moet zijn dan klein. Er is een tijd
geweest dat de hush puppies in
waren. Iedereen wilde zo'n hond
hebben, omdat er een rond ac
teerde in een schoenreclame. Het
liefst moesten ze dan nog hele
lange oren hebben. De fokkers
voldeden ook aan dat verzoek,
op het laatst zag je die arme die
ren struikelen over hun eigen
oren. Schande! Zoals daarvóór
ook die mode van de Schotse col
lie. Want het was zo leuk om een
Lassie in huis te hebben. Nu
wordt de deur hier plat gelopen
voor Dobermans. Dat zal wel
weer komen door de tv-serie van
die snor, hoe heet-ie ook al weer.
o ja Magnum. Belachelijk is het".
Nog meer grepen uit het leven
doet Boersma om maar aan te ge
ven hoe naar zijn mening de
mens bezig is het toch al gedo
mesticeerde, aan de grillen van
het meest beschaafde zoogdier
aangepaste huisdier nog' verder
te ontdoen van oorspronkelijk
uiterlijk en gedrag. Hij verhaalt
dan van konijnenfokkers die lan
goren kweken met witte beffen
op de borst met een oppervlakte
van zoveel vierkante centimeter.
Jaap Boersma met assistente: "Ik z
Van duivenhouders die azend op
een aantrekkelijke prijs op een
expositie pronkstukken fokken
met abnormaal grote kroppen,
zodat de landing na een vlucht
een gevleugelde vriend van der
gelijke lichaamsafmetingen
evenveel moeite oplevert als de
studie Engels een paard. Hij ver
telt over hondebezitters, die hun
geliefde viervoeters in de huiska
mer achter speelgoedkatten aan
laten rennen. Hij verraadt zijn af
keer van dierenliefhebbers die
hond, kat en cavia opsieren met
strikjes. Stelt vast dat talloze
honden worden gebruikt als sta
tussymbool en als wegwerppro-
dukt. Hij ziet met leedwezen aan
dat er honden zijn die dag in, dag
uit huisarrest hebben en hun be
hoefte uitsluitend op het balkon
mogen doen. Gecoupeerde oren
en staarten, Boersma heeft er
geen goed woord voor. „Het is al
lemaal je reinste waanzin". Er lo
pen, zegt hij ook, teveel dikke
honden rond. Omdat de baas
bang is dat het dier tekort komt
en daarom het zoveelste pak
hapklare brokken maar weer
openmaakt. K'ortom, in zijn on
schuld doet de mens het dier wat
leed aan volgens Boersma.
Te
„We gaan met z'n allen in een
heleboel dingen te ver", stelt hij
mismoedig vast. „Vooral van de
hond wordt te vaak menselijk ge
drag verwacht, terwijl ik het mis
dadig vind als een hond niet in
zijn hondse waarde wordt gela
ten. Twee miljoen honden zijn er
nu in Nederland. Gezien dat be
lachelijk grote aantal kan er van
worden uitgegaan dat niet iedere
bezitter weet hoe er met een
hond moet worden omgegaan.
Van oorsprong leefde de hond in
roedels, in groepen met een on
derlinge rangorde met daarbo
ven een leider. De hond ziet de
mens als hond, vandaar dat de
mens ervoor moet zorgen dat-ie
de leiding heeft over de hond.
Voor menigeen zou het daarom
goed z^n om eens in een dieren
park te gaan kijken naar een wol-
venkolonie, dan krijgt-ie een
beetje een idee over het denken
van een hond".
De essentie van zijn betoog is
derhalve dat overdreven gemelk
met het huisdier geen pas geeft,
dat het dier prijs stelt op een
dierlijke benadering van de
mens in de goede zin des woords.
Hoewel de wet tegenwoordig een
bewijs van vakbewaamheid
voorschrijft voor beroepsmatige
omgang met dieren, kan Boers
ma dat niet overleggen. Maar hij
zegt over voldoende ervaring te
beschikken om te kunnen weten
wat wel en wat niet goed is voor
het dier. Wie mocht denken dat
hij na de oprichting van zijn reis
bureau in een gat in de markt is
gedoken, opengehouden door
mensen die hun levende speel
goedbeesten bij voorkeur ook
nog een eendaagse bustocht naar
de Efteling of de Bedriegertjes
willen aandoen, slaat de plank
dan ook mis. Degene die zijn of
haar edele viervoeter wil boeken
voor een tweewekelijks verblijf
in Benidorm of Lloret del Mar, is
bij Boersma al evenzeer aan het
verkeerde adres. Echt in actie
komt Boersma pas als hij het van
belang acht dat het dier blijvend
in het vizier van de mens blijft.
geld is om zoveel uit te geven
voor een vakantie in Spanje. Wie
toch het dier wil meenemen naar
Spanje, moet het transport zelf
maar regelen. Dergelijke mensen
geef ik altijd het advies het dier
als overbagage mee te nemen".
In beginsel laat Boersma zich
evenwel aan weinig barrières of
grenzen gelegen liggen om dier
met reizende mens mee te laten
gaan, geen zee gaat hem wat dat
betreft ook te hoog. Vraag hem
of een hond in Timboektoe in
quarantaine moet en zo ja, hoe
lang, Boersma weet het. Vraag
hem of het mogelijk is een ham
ster gezond en wel in Los Ange
les te laten landen en ook dan zal
de eigenaar van het unieke Was-
senaarse reisbureau feilloos kun
nen inspelen op de wens van de
geachte clientèle.
land, moeten i
den in quarantaine".
Boersma zegt nu te beschik
ken over contacten in de hele we
reld. In Europa begeeft hij zich
als enige op het pad van het die-
renreiswezen, zodat hij met zijn
bureau geregeld hand en span
diensten verricht voor Canade
zen die worden overgeplaatst
naar pakweg München en die
hun geliefde dieren ook in den
vreemde in hun onmiddellijke
nabijheid willen houden. „Maar
er zijn dieren die ongeschikt zijn
voor een langdurige vlucht. Die
daar te oud voor zijn of onvol
doende in conditie. De eigenaars
moet ik een dergelijke onderne
ming dan afraden, hoeveel ver
driet een dergelijk advies ook
ontlokt".
Spelletje'
Goedkoper"
„Deels is dit reisbureau na
tuurlijk een commercieel object.
Maar het moet vooral worden ge
zien als service naar de klanten
toe, ik ben er niet op uit iemand
op overdreven kosten te jagen",
laat Boersma weten. „Iemand
die met vakantie naar Spanje
gaat, kan zijn huisdier hier in
pension onderbrengen. Dat is zo
veel goedkoper. Zou ik zeggen
oké, ik boek dat dier, dan was ik
bezig met zakloperij. Want voor
het transport naar Schiphol moet
ik al 145 gulden rekenen, voor de
afhandelingskosten op het vlieg
veld 45 piek. Voeg daarbij nog de
kosten voor de rit naar de dieren
arts om het dier te laten inenten
en het is duidelijk dat het zonde-
Teckel
Officieus is Jaap Boersma een
jaar of zes, zeven geleden begon
nen met zijn reisbureau-activitei
ten. Destijds werd hij benaderd
door een dame die verhuisde
naar Jakarta. Of hij de overtocht
van haar teckel maar wilde rege
len, want zij wist de weg niet. „Ik
ben me toen rot geschrokken
van de formaliteiten waaraan al
lemaal moest worden voldaan".
Al maalden de ambtelijke mo
lens trager dan traag, de bewuste
teckel mocht tot vreugde van
zijn bazin ten slotte vier voeten
zetten op Indonesische bodem.
Huisdieren overbrengen naar In
donesië kon dus. Maar hoe werd
er op de komst van een Neder
lands dier gereageerd in Saoedi-
Arabië? Hoe lang sluiten Ameri
kanen of Engelsen dieren van de
buitenwereld af, voordat hereni
ging mag plaatsvinden met de ei
genaar? Boersma wilde het naad
je van de kous weten, belde stad,
land, en welke uithoek van de
wereld dan ook.
„Ik heb informatie ingewon
nen in Amerika, ik heb Engeland
bezocht om te zien hoe die ken
nels er daar uitzien. Dieren die
worden geïmporteerd in dat
Hij haalt het voorbeeld aan van
een Amerikaan die met zijn kat
al de hele wereld had rondge
sjouwd. De man had enkele jaren
gewerkt in Den Haag en werd
overgeplaatst naar Dharhan in
Saoedi-Arabië- „Die kat was in
middels 14 jaar, hij wilde dat
beest meenemen naar dat land.
Dat is uitgesloten, heb ik toen ge
zegd, die kat verkeert in een te
slechte conditie om eerst de
vlucht te doorstaan en vervol
gens die warmte in dat land te
verdragen. Die man ging jan
kend de deur uit, de kat liet hij
hier achter. Ik wilde dat arme
dier nog ergens onderbrengen,
maar hij kreeg het zo naar z'n zin
hier dat ik alsnog heb besloten
hem die vlucht naar Saoedi-Ara
bië te laten maken. Ik heb zijn
baas gebeld, dolgelukkig was hij
dat ik zijn kat de laatste levensja
ren toch nog bij hem liet door
brengen. Maanden later kwam
die man vanuit Londen speciaal
hier naartoe om me uitbundig te
bedanken. Ik vond het ook
prachtig, ik zie dit hele werk als
een spelletje en het geeft mij al
tijd weer voldoening als een dier
bij die en die man aan die en die
balie in dat en dat land op tijd is
afgeleverd".
Tot nu toe is hem dat steeds ge
lukt, al geeft Boersma wel toe dat
bepaalde landen erg moeilijk
doen als het gaat om de invoer
van dieren. „Australië ligt heel
erg dwars, de landen in het Mid
den-Oosten ook. In Maleisië
moeten de dieren drie maanden
in quarantaine en die periode
kan erger zijn dan de zes maan
den opsluiting in Engeland".
Diervriendelijk
Aan de overkant van de Noord
zee worden de ingevoerde dieren
in elk geval wel 'diervriendelijk'
behandeld, weet hij. Op zijn om
zwervingen daar heeft hij in de
kennels mogen kijken, meestal
zijn die prima verzorgd. „Ik kan
mijn klanten die naar Engeland
gaan precies aangeven in welke
kennel zij hun dier moeten on
derbrengen. Het liefst niet die in
de buurt van het vliegveld
Heathrow, van die kennel ben ik
me kapot geschrokken. Het eten
is er goed, daar niet van. Maar de
hele dag daveren die vliegtuigen
er overheen, de beesten worden
er compleet gestoord van. Ik heb
er ooit eens een hond onderge
bracht. Nou was die gelukkig
niet één van het zenuwachtige
type, maar toch, na vijf weken
bespeurde ik een psychische
achteruitgang bij dat dier. Afwe
zig was hij, helemaal apathisch.
Nee, dan kunnen die dieren be
ter ergens in een rustige omge
ving die gevangenschap van een
halfjaar ondergaan. De baas mag
daar nog langskomen ook".
Denk overigens niet dat Jaap
Boersma (inderdaad, er zijn meer
honden die Fikkie heten) hele
maal is ingenomen met de diere
nopvang van de Engelsen. Enig
gevoel voor improvisatie schijnt
afwezig, gehandeld moet er wor
den volgens de wettelijke regels
en daar moet fiks voor worden
gedokt. „Alleen hun inenting te
gen rabies, tegen hondsdolheid,
is goed. Dat moet dus daar ge
beuren. Het dier mag je niet zelf
naar de kennel brengen, daar
moet de hulp van een 'special
transporter' met een 'licence'
voor worden ingeroepen. Kost
250 gulden. En het verblijf in de
kennels kost nog eens 22 gulden
50 per dag, dat zes maanden lang,
de eigenaars van die honden
worden dus uitgekleed".
Zooitje
Ook sommige luchtvaartmaat
schappijen willen nog wel eens
slaatje slaan uit het vervoer
van een huisdier. Boersma be
weert dat althans. Die Fransen
bijvoorbeeld, zegt hij, bestaan
het om te streven naar maximale
winst met minimale verzorging
als tegenprestatie. „Een zooitje is
het. Zeer anti-dier. Ze laten een
hond gerust 26 uur in z'n eigen
urine liggen zonder er ook maar
een moment naar om te kijken.
Met die maatschappijen laat ik
dus geen dier meer vliegen. Ik
werk nu alleen nog met de Luf
thansa en de KLM. Dat gaat pri
ma, de KLM heeft zelfs een die-
rensteward in dienst".
Meer nog dan voor de baas is
de vaak lange vlucht voor het
dier naar een vreemd land een
hele onderneming. In het vlieg
tuig tijdelijk gehuisvest in een
kennel, laat vijfennegentig pro
cent het verblijf boven het aard
se oppervlak rustig over zich
heen gaan, ook al omdat ze 'tran
quillizers' krijgen toegediend.
„Maar ook als het hele vervoer
van huis tot huis op papier tot in
de puntjes is geregeld, kun je
nog voor verrassingen komen te
staan", zegt Boersma.
Eén van die onverwachte ge
beurtenissen werd hem opge
diend door een hond die door
gaans in alle rust de dagen van
de week placht door te sjokken.
Maar uitgerekend toen Boersma
hem naar Schiphol moest ver
voeren, raakte de zich kennelijk
ontheemd voelende viervoeter
overmand door paniek. „Hij beet
een gat in het dak van mijn aan
hangwagen".
voor een r
Safari
Een andere hond, van een
„Amereikaanse olieman", bleek
al evemin veel te voelen
voor een vliegreis, in dit geval
naar Bogota. „Dat beest werd
vervoerd in een nogal gammele
kennel. Vijf jaar eerder was dat
ding gebruikt om de desbetref
fende hond van Zuid-Afrika naar
Nederland over te brengen. Ik
had die man van tevoren gezegd
beter 238 gulden
we kon uittrekken,
hij zag dat anders. Toen
was het goed gegaan, waarom
zou het nu niet goed gaan. Nou,
het ging dus niet goed. Destijds
was die hond een pup'pie, nu een
volwassen hond van vijf jaar. Ik
had hem net afgeleverd bij Luf
thansa, werd ik vanaf Schiphol
gebeld met de mededeling dat
die hond het dak van de kennel
er uit had geramd en op het plat
form rondholde. Moest ik weer
terug naar Schiphol om een soort
safari op touw te zetten. Het
vliegtuig was inmiddels opgeste
gen en ik moest met dat beest
weer terug naar Wassenaar. De
eigenaar moest uiteindelijk 1390
gulden aan extra kosten betalen,
maar achteraf was hij toch tevre
den".
Zijn klantenkring breidt zich
nog dagelijks uit, de mond tot
mond-reclame leidt ambassade
personeel, zakenlieden en „pijp
leidingjongens" met hun Lorres,
Fikkies en hoe hun huisdieren
allemaal mogen heten naar het
reisbureau van Boersma. „Alleen
aan apen en slangen begin ik
niet, dat zijn geen huisdieren.
Maar in principe verzorg ik het
vervoer van elk ander dier naar
het buitenland. Met uitzondering
van het vervoer naar Schiphol
doe ik alles telefonisch en schrif
telijk af. De kosten worden be
paald aan de hand van het aantal
handelingen dat ik moet verrich
ten. Moet er voor een transport
maar één handeling worden ver
richt, dan zeg ik tegen de mensen
dat ze het zelf maar moeten doen.
Ik wil de mensen niet op kosten
jagen, bovendien heb ik al werk
zat aan dit bureau. In vergelij
king met december heb ik 40
procent meer klanten. Het wordt
hoog tijd dat ik iemand kan vin
den om dit bureau te runnen, het
dreigt me allemaal boven het
hoofd te groeien".
En dat alles dank zij die ene
teckel. Vette kluiven en teckels,
zé horen blijkbaar bij elkaar. Wij
len Wim Kan had destijds toch
gelijk...