Duitsland sluit
ambassade Praag
Mafia gewond, maar niet dood
NIEUWE
RENTETARIEVEN.
Amerikaanse vrouw
wacht de doodstraf
Chili/Argentinië
leggen geschil bij
Reagan en Mondale
zondag in tv-debat
DDR-burgers bivakkeren in missie
efficiency]
beurs84
/8t|ml7oktober
MP.
Spaardeposito's.
5 jaar vast 8 7 jaar vast 8
6 jaar vast 8 8 jaar vast 8'/4%
Maandrentedeposito's.
5 jaar 8% (eff. 8,3%)
10 jaar 8% (eff. 8,3%)
LEIDSE SPAARBANK S
DE DICHT BIJ HUISBANK.
VRIJDAG 5 OKTOBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
BONN De Bondsrepubiek Duitsland heeft haar ambassade in Praag voorlopig geslo
ten. Minstens veertig, maar misschien wel honderd DDR-burgers bevinden zich op dit
moment in het gebouw en willen daar niet eerder weg dan nadat zij de toezegging hebben
gekregen naar West-Duitsland te mogen gaan.
WASHINGTON - Nog tweemaal
mag ze kiezen: eenmaal voor een
ontbijt en dan nog tussen de gaska
mer en een dodelijke injectie. De
51-jarige grootmoeder Margie Vel-
ma Barfield heeft tot de vroege
ochtend van 2 november te leven.
Op die vrijdag wordt zij in Noord-
Carolina officieel ter dood ge-
door
Henk Kolb
bracht. Dit betekent dat zij vol
strekt onkundig zal blijven van de
mate waarin het besluit van goe-
verneur James Hunt om haar exe
cutie te handhaven, zal bijdragen
aan zijn politieke carrière als aspi
rant-Senator van de Verenigde Sta
ten te Washington waarover op 6
november wordt beslist.
Geenszins, zegt de Democraat
Hunt, hebben die verkiezingen in
zijn overwegingen een rol ge
speeld. Doch Noord-Carolina heeft
met de doodstraf minder proble
men dan menige andere staat in de
VS en Hunts tegenstander is de
zeer conservatieve republikeinse
senator Jesse Helms, die over het
uiterste rechtsmiddel met het en
thousiasme der onfeilbare
rechtvaardigen pleegt te spreken.
Margie Velma Barfield is de eer
ste vrouw die wordt terechtgesteld
sedert op 8 augustus 1962 in Cali-
fornië Elizabeth Ann Duncan (58)
tot overlijden werd genoopt omdat
zij twee plaatselijke werklieden
had gehuurd om haar schoondoch
ter te vermoorden. In de Verenigde
Staten wachten 1350 mensen op
hun terechtstelling - 19 zijn vrou
wen. (In totaal betroffen omstreeks
300 van ongeveer 14.300 terecht-
stellingen-in-naam-der-wet vrou
wen.)
Goeverneur Hunt heeft zijn be
sluit niet lichtvaardig genomen.
Hij luisterde twee dagen naar een
honderdtal getuigen, die Margie
Barfield nogal gevarieerd beschre-
vefi: 'grootmoederlijk', 'oplicht-
ster', 'liefhebbend', 'kille moorde
nares'. Hoe het ook zij: er kan geen
twijfel aan bestaan dat zij in 1978
heeft gedaan waarvoor zij werd
veroordeeld: haar 'verloofde'
Stuart Taylor nog gauw ijsthee en
een biertje met mierengif op arse-
nicumbasis geven voordat zij een
evangelisatiebijeenkomst van de
succesvolle prediker Rex Hum-
bard zouden gaan bijwonen.
Bij nader onderzoek bleek zij te
vens een 85-jarige tante, alsmede
een bejaarde man die zij als hulp
verpleegster verzorgde én haar
moeder met gif over de grens tus
sen het tijdelijke en het eeuwige te
hebben geholpen. Die moorden
hebben in haar veroordeling geen
rol gespeeld.
Het was niet haar bedoeling ver
telde zij de politie om Taylor te la
ten sterven. Zij wilde hem alleen
maar ziek maken. Verderop in de
verhoren bekende zij ook de moor
den op moeder, tante en een oude
re man die zij verzorgde. Alweer
niet om hen te doden, maar om hen
ziek te maken voor een tijdje, op
dat zij gelegenheid zou krijgen
voor de afbetaling van een lening
waarmee zij haar verslaving onder
hield.
De DDR heeft Bonn officieel mee
gedeeld dat zij die gevraagde toe
zegging niet zal verlenen. Wel is be
loofd dat de in de ambassade bi
vakkerende mensen bij terugkeer
naar Oost-Duitsland geen nadelige
gevolgen van hun handelingen zul
len ondervinden.
Eerder dit jaar is de ambassade
in Praag al eens door DDR-burgers
als „vluchtweg" benut. Onder hen
bevond zich toen de nicht van de
Oostduitse minister-president Wil
ly Stoph met haar familie. Inmid
dels zijn al die mensen in West-
Duitsland. Dat geldt ook voor de
ruim vijftig Oostduitse mannen,
vrouwen en kinderen die enige tijd
geleden de permanente vertegen
woordiging van de Bondsrepu
bliek Duitsland in Oost-Berlijn be
zetten en daar wekenlang bleven.
Vanwege de „onhoudbare toe
stand" moest, net als nu in Praag,
het gebouw van de Westduitse ver
tegenwoordiging worden gesloten.
De deuren gingen pas weer open
toen na een verbouwing verzekerd
was dat DDR-burgers de perma
nente vertegenwoordiging niet
ADVERTENTIE
"Uw computer De6"^u
niet meer- .-i
ItticiencyBeorsbezoeken^
meer als vluchtweg kunnen ge
bruiken.
In feite hebben Oostduitsers al
tijd al gebruik gemaakt van wester
se missies om hun vaderland uit te
komen. Lange tijd kon dat „onder
hands" geregeld worden. Maar
toen begin dit jaar in de openbaar
heid kwam dat vele Oostduitsers in
de Amerikaanse ambassade in
Oost-Berlijn zaten, was „het hek
van de dam".
Zowel de Bondsrepubliek Duits
land als ook andere westerse staten
zijn, net als de DDR, van mening
dat ambassades of vertegenwoor
digingen niet als „vluchtsluizen"
mogen dienen. De „eerste arbei
ders- en boerenstaat op Duitse bo
dem" viert binnenkort, op 7 okto
ber, zijn 35-jarige bestaan. Moge
lijk zullen de DDR-burgers in de
Westduitse ambassade in Praag
daarvan profiteren.
|l5eani6oktl,an10_'7uur
[Amsterdam
»*aïl
gST* Efficiency Beu
Komsten gehouden
contsresse- 54l1411.tst.608j
1 IntmhtingmvO^jji^jgg^
MEXICO-STAD - Chili en Argen-
tinië zijn het in principe eens ge
worden over de Beagle-eilanden,
een uit het begin van deze eeuw
stammend dispuut, dat eind 1978
bijna tot een oorlog leidde. Het ak
koord is een resultaat van de be
middeling van paus Johannes Pau-
lus II.
door
Rob Sprenkels
„Dit is goed nieuws voor de Ar
gentijnse en Chileense moeders",
zo luidde het eerste commentaar
van Raul Alfonsin, de Argentijnse
president. Het principe-akkoord
werd gelijktijdig bekendgemaakt
in Vaticaanstad, Santiago en Bue
nos Aires.
Het draait om drie piepkleine, zo
goed als onbewoonde eilanden aan
de uiterste zuidpunt van het Ame
rikaanse continent. Tegen kerst
mis 1978 maakte Chili bekend dat
het enkele oorlogsschepen naar de
eilandjes had gestuurd om een
eind te kunnen maken aan drei
gende manoeuvres van de Argen
tijnse marine. Op verzoek van het
Vaticaan werden de Chileense oor
logsbodems op het allerlaatste mo
ment teruggeroepen.
De vrede waarover men het nu in
principe eens is geworden zou bij
na dezelfde overeenkomst zijn als
reeds in 1980 door het Vaticaan
werd voorgesteld: de drie eilanden
voor Chili, maar de zeerechten in
het Atlantische deel van de oceaan
voor Argentinië, belangrijk vanwe
ge mogelijk aanwezige olie en de
eventuele exploitatie van de Zuid
pool. De destijds in Argentinië
heersende militaire dictatuur vond
dat compromis echter onaanvaard
baar.
Sinds de Falkland-oorlog is de
Beagle-kwestie wellicht nog ge
voeliger geworden binnen het Ar
gentijnse leger. Burger-president
Alfonsin heeft daarom besloten om
de vrede met Chili te onderwerpen
aan een volksstemming. Deze zou
moeten worden gehouden maxi
maal dertig dagen nadat het ak
koord in Vaticaanstad is onderte
kend.
In Chili is onderwijl voor 30 ok
tober een nationale 24-uursstaking
aangekondigd tegen het bewind
van dictator Augusto Pinochet. De
stakingsoproep staat los van de
Beagle-kwestie.
NICOSIA De resten van een geëxplodeerde auto bij de Israëlische
ambassade op Cyprus worden door de politie onderzocht. Bij de aanslag
raakte niemand gewond. Wel was er enige materiële schade. Een Pale
stijnse organisaties heeft de verantwoordelijkheid opgeëist. (foto ap>
BLACKPOOL (Rtr.) - Het Britse
Labourcongres heeft gisteren met
overweldigende meerderheid een
resolutie verworpen, waarin de
partijleiding werd opgeroepen
wetsovertredingen te steunen die
worden begaan ter verdediging
van de vakbondsrechten.
Onder degenen die tegen de mo
tie stemden, waren afgevaardigden
van de mijnwerkersbond NUM.
Driekwart vtai de leden van deze
bond is nu al zeven maanden in
staking om te voorkomen dat er
mijnen worden gesloten.
Het bittere stakingsconflict heeft
samen met de anti-vakbondswet-
ten van de conservatieve regering-
Thatcher in de Labourpartij tot een
discussie geleid over de vraag in
hoeverre arbeiders de wet moeten
eerbiedigen als het gaat om de ver
dediging van hun baan.
Labour: de wet
moet nageleefd
Arthur Scargill, de leider van de
met Labour verbonden NUM
heeft daarentegen meermalen ge
zegd er niet voor terug te schrik
ken de wet te negeren als het gaat
om de verdediging van werk. Hij
voegde gisteren de daad bij het
woord door te weigeren voor een
Londense rechtbank te verschij
nen, waar hij zich naar aanleiding
van recente uitspraken had moe
ten verantwoorden voor minach
ting van het hof. Toch stemden eni
ge NUM-afgevaardigden tegen de
resolutie, waarin de Labour-lei-
ding werd opgeroepen in sommige
gevallen wetsovertredingen te
steunen. Dit deden zij, zoals ze la
ter verklaarden, omdat de motie
ook een oproep bevatte tot een al
gemene staking van 24 uur ter on
dersteuning van de stakende mijn
werkers. Zij menen dat zo'n sta
king niets zal uithalen.
De vierde dag van het Labour
congres stond in het teken van de
werkloosheid die, zoals gisteren
bekend werd, voor het eerst boven
de drie en een kwart miljoen is uit
gestegen. Het aantal werklozen in
Groot-Brittannië bedroeg eind vo
rige maand 3,28 miljoen. In verge
lijking met eind augustus zijn er
bijna 168.000 werklozen bijgeko
men. De werkloosheid, 13,6 pro
cent van de beroepsbevolking, is
nog nooit zo groot geweest.
Is de strijd tegen de mafia nu ein
delijk beslist? Als men de triom
fantelijke uitspraken van de ma
gistraten in Palermo, na de arres-
tatiegolf van het afgelopen week
einde, zou geloven, wel: „Dit is
niet zomaar een mafiaproces, dit
wordt hèt proces tegen de mafia.
Eindelijk zijn we doorgedrongen
tot het hart van de mafiastruc-
tuur". Gelukkig geloven ze het
achteraf zelf niet, en blijken ze
vast van plan de operatie voort te
zetten.
door
Hein ten Kortenaer
Tenslotte zijn er, op enkele uit
zonderingen na, geen 'grote na
men' onder de gearresteerden:
Giuseppe Greco, zoon van Mi-
chele, bijgenaamd 'de paus', is er
een van, maar 'de paus' zelf, al
eerder tot levenslang veroor
deeld wegens de moord op een
rechter, is al jaren spoorloos en
ook bij deze gelegenheid niet
achterhaald. Er is een Coppola
bij, neef van Frank 'Three Fin
gers' en broer van Kapellan
Agostino, veroordeeld wegens
de organisatie van ontvoeringen.
En de eens legendarische Ger-
lando Alberti staat op de lijst,
met Giovanni Bontade, beiden al
in de gevangenis als eigenaars
van heroineraffinaderijen.
Juist het feit dat ongeveer 250
van de nieuwe arrestatiebevelen
in verschillende gevangenissen
aan gedetineerden werden aan
gezegd, bewijst dat de operatie
niet de enige en niet de eerste is
geweest. Honderden mafiosi
werden de afgelopen jaren gear
resteerd, met name op last van
de rechter van instructie Carlo
Palermo in Trente, die een uitge
breid onderzoek naar wapen- en
heroinesmokkel instelde, en van
zijn collega in Palermo, Giovanni
Falcone, ook de leider van het
Een mafia-aanslag in Palermo. Een autobom die behalve e
ter, ook zijn twee lijfwachten en een voorbijganger doodde
team dat verantwoordelijk was
voor de jongste operatie.
Successen
Deze successen waren te dan
ken aan de wet op de bestrijding
van de georganiseerde misdaad,
die in 1982 door het parlement
werd goedgekeurd, een week na
dat de indiener van het wetsont
werp, de communistische af
gevaardigde Pio la Torre door de
mafia was vermoord.
Enkele van de voornaamste
punten van deze wet zijn de op
heffing van het bankgeheim in
geval van -gegronde verdenking
van mafia-lidmaatschap en de
mogelijkheid tot beslaglegging
op het vermogen van mafiale-
den. De gevolgen hiervan waren,
dat er onomstotelijke bewijzen
voor onwettige verrijking boven
water kwamen tegen lieden die
tot dan toe altijd „wegens gebrek
aan bewijs" moesten worden
vrijgelaten, en dat de illegale
rchieflbto AP)
transacties van een aantal voor
aanstaande mafiosi ernstig ge
hinderd konden worden door
geldgebrek.
Toch is er wel degelijk reden
om deze keer te spreken van een
'historische gebeurtenis'. Een
van de onmisbare pijlers van de
mafiamacht is altijd de 'omerta'
geweest, de absolute plicht om
„niets te horen, niets te zien,
niets te zeggen". De enige keren
dat deze wet werd overtreden,
gebeurde dat door knechten op
de onderste tree van de mafialad-
der, die hun verraad meestal niet
lang genoeg overleefden om hun
getuigenis voor de rechter te her
halen of anders bij het proces al
hun vroegere verklaringen her
riepen.
Het is nu voor het eerst, dat
een mafioso van het kaliber van
Tommaso Buscetta zich bereid
verklaart met de justitie samen
te werken en alles te vertellen
wat hij van de organisatie weet.
En dat is veel, want van zijn 56
jaar heeft Buscetta er meer dan
veertig in de organisatie doorge
bracht. Omhoog gekomen in de
mafia-oorlog van de jaren '50, is
hij in 1961 al belangrijk genoeg
om op het politiebureau in Paler
mo een brief van een Siciliaans
kamerlid te kunnen overleggen,
waarin deze verzoekt „een pas
poort uit te reiken aan de heer
Buscetta, die mij zeer ter harte
gaat".
Spoorloos
Hij krijgt het terstond en ver
dwijnt voor een tijdje uit Paler
mo, waar hij door de justitie
wordt gezocht en bedreigd wordt
door mafia-rivalen. In Amerika
treedt hij op als vertegenwoordi
ger van dè moederorganisatie,
tot hij in 1970 wordt gearresteerd
en na storting van een borgsom
van 70.000 dollar spoorloos ver
dwijnt. Twee jaar later vindt men
hem terug in Brazilië, waar hij
schatten heeft verdiend aan de
drugshandel en intussen leiding
is blijven geven aan zijn familie
in Palermo.
Na uitlevering aan Italië wordt
hij tot 13 jaar gevangenis veroor
deeld, maar krijgt van een Sici-
liaanse rechter wegens goed ge
drag huisarrest opgelegd, zodat
hij opnieuw naar Brazilië kan
uitwijken. Daar blijven zijn za
ken floreren, maar in Palermo is
een nieuwe bendeoorlog uitge
broken, waarvan zijn familie het
slachtoffer wordt: in vier maan
den tijd verdwijnen twee van zijn
zoons, en worden zijn schoon
zoon, twee neven, een broer en
diens twee zoons vermoord.
Wanneer hij dit jaar opnieuw
door de Braziliaanse politie
wordt gearresteerd, weet hij dat
nu waarschijnlijk ook zijn laatste
uur is aangebroken.
Voor zijn uitlevering aan Italië
doet hij een mislukte zelfmoord
poging, en in het vliegtuig naar
Rome is van de machtige bende
leider niet veel meer dan een
psychisch wrak over. In die om-
standigheden weten Giovanni
Falcone en zijn medewerkers
hem over te halen tot samenwer
king in ruil voor bescherming
voor hemzelf en voor zijn overge
bleven familieleden. Sindsdien
heeft hij maandenlang gepraat
en de onderzoekers een inzicht
gegeven in de structuur van de
organisatie, de families met hun
onderlinge raden en de opper
machtige raad van tien in Paler
mo, alles met naam en toenaam.
Hij noemde de daders en op
drachtgevers van tientallen
moorden, de bereiders, vervoer
ders en handelaars van verdo
vende middelen, met een over
vloed van controleerbare feiten
en omstandigheden.
Uitgeleend
Het voorlopige resultaat van
dit alles is de arrestatiegolf van
vorige week, maar de onderzoe
kers leggen de nadruk op 'voor
lopig'. De eerste uitlopers zijn al
te zien in de VS, Canada en Bra
zilië, waar op aanwijzingen uit
Italië enkele tientallen arresta
ties zijn uitgevoerd, en het staat
al vast, dat Buscetta over een
tijdje aan de Amerikaanse justi
tie zal worden 'uitgeleend' om
ook daar verhoord te worden.
Dat de mafia hiermee de dood
steek heeft gekregen, is te mooi
om te geloven, maar dat zij een
zware klap heeft opgelopen, is in
ieder geval duidelijk aantoon
baar.
WASHINGTON - President Rea
gan heeft bijna vier jaar geregeerd
bij de gratie van de Teleprompter
de slimme machine die het doet
voorkomen alsof Fred Emmer zijn
tekstjes uit het hoofd kent. Maar
als zondag in Louisville (Kentuc
ky) de lichten aan gaan voor het
eerste televisiedebat tussen Rea
gan en zijn Democratische tegen
strever Walter 'Fighting Fritz'
Mondale, staat hij met geen ander
hulpmiddelen voor de camera's
dan zijn acteurservaring en een
met speciale luidsprekertjes uitge
ruste lessenaar, die zijn doofheid
moet verbergen.
Walter Mondale is een van de
saaiste presidentskandidaten die
zich ooit in de strijd voor het Witte
Huis hebben geworpen. Zoals ten
tijde van Gerald Ford klagen 's
lands voornaamste cartoonisten
dat van dit gezicht nauwelijks een
goede spotprent te tekenen valt.
Hij probeert zondag zijn laatste
kans te grijpen, maar velen verge
lijken zijn inspanningen spottend
met het rechtzetten van de dek-
stoelen op de 'Titanic'.
Een politieke naaikrans, de 'Liga
van Vrouwelijke Kiezers', treedt
eenmaal in de vier jaar naar voren
als de sponsor van zulke 'debat
ten'. Met het oog op de absolute on
partijdigheid zijn de gebeurtenis
sen bij voorbaat zó gesteriliseerd,
dat zij die naam nauwelijks nog
verdienen. Het gaat niet - grove
blunders daar gelaten - zozeer om
wat je zegt, maar om hoe je eruit
ziet.
James A. Johnson, Mondale's
campagneleider, zegt dat „dit de
bat zal worden beschreven als het
grote keerpunt" tegen de tijd dat
volgende maand de kranten vol
staan over Mondale's verrassende
verkiezingsoverwinning. De kan
didaat zelf heeft zich teruggetrok
ken in zijn betrekkelijk eenvoudi
ge woning in Cleveland Park te
Washington. Hij kauwt daar, gerie
felijk voorzien van gymschoenen,
op een sigaar terwijl hij zorgvuldig
video-banden doorneemt van Rea
gan en van zichzelf. Oefendebatten
worden opgenomen, afgedraaid,
van kritiek voorzien. Mondale is in
training en oefent zich om in bok-
stermen te spreken op de zware
zak.
Wanhopig
De Democraat heet hard te
werken aan zijn in de ogen van het
publiek al grondig bedorven beeld,
maar hij heeft nog onlangs wanho
pig tegenover een verslaggever uit
geroepen: „Hoe kun je jezelf nu
veranderen?" Hij bekende zich
niet op zijn gemak te voelen voor
camera's of voor een groot publiek,
doch daarentegen op zijn best te
zijn in een kleinere bezetting.
De president van de Columbia
Universiteit en zijn medewerker
Richard Leone hebben Mondale
voorbereid op de beleefde vragen
die een journalisten-panel aan bei
de kandidaten zal stellen. Ant
woorden van twee en een halve mi
nuut, Tepliek van één minuut. Dat
90 minuten lang, zondag, over on
derwerpen van binnenlandse bete
kenis.
Mondale heeft nog nooit een de
bat verloren, zeggen zijn medewe-
kers trots. Mondale zal ook agres
sief zijn en de aandacht vestigen op
Reagans gebrek aan zorg voor on
derwijs, het milieu, zijn bevoorde
ling van rijk boven arm en zijn fa
len om gedetailleerde plannen over
te leggen omtrent het beleid dat hij
in de komende vier jaar denkt te
voeren. Voorts kent hij de lange
lijst van zo'n veertig door Reagan
aangestelde functionarissen die bij
schandalen betrokken heetten te
zijn, en de kortere lijst van tien die
inderdaad moesten worden afge
voerd, zo ongeveer uit het hoofd.
Mondale zal met veel nadruk
waarschuwen voor het gevaar dat
televisiedominees als Jerry Fal-
well, leider van de Moral Majority,
invloed krijgen op de benoeming
van 's lands hoogste rechters, zoals
deze heeft beweerd. Mocht Reagan
zich vergissen, zo beweren Monda
le's secondanten, dan staat de De
mocraat „gereed om hem aan stuk
ken te scheuren".
Ten Witten Huize heeft men een
andere strategie gekozen. Van een
verkiezingsstrijd is nauwelijks nog
sprake, het publiek heeft zijn be
langstelling verloren en een zege
van Reagan bij voorbaat aanvaard.
De president behoeft dus niet alles
te weten. Integendeel. Het is zelfs
beter als hij niet alles weet. Zo'n
debat draait om de vraag hoe de
kandidaten overkomen. Om toon,
om 'taal van het lijf, om instinct
voor camera's, om het talent de
massa achter de camera's te berei
ken.
ADVERTENTIE
Met ingang van 5 oktober 1984 zijn
voor de volgende produkten nieuwe rente
tarieven vastgesteld.
Minimum inleg f 1.000,-
Minimum inleg f 15.000,-
De overige tarieven blijven ongewijzigd.
