DONDERDAG 4 OKTOBER 1984 VOO 19.00 Het Veronica Avontuur, vijfentwintig jaar .Veronica' in beeld en geluid. Deel 1: Veroni ca's sporen in omroepland NOS 20.00 Journaal VOO 20.28 Master of the Game, tv-serie naar de gelijkna mige bestseller van Sydney Sheldon. Afl. 1: Kate Blackwell staat al zeventig jaar aan het hoofd van het diamantconcern Kruger- Brent. Tijdens haar verjaardag dwalen haar gedachten af naar het verleden... 21.15 RUR-Extra, Jan Lenferink praat in deze bij zondere aflevering van ,RUR' met drie gas ten over kunst, cultuur, sex en wetenschap 22.00 Firepower, Amerikaanse speelfilm uit 1979 van Michael Winner. Het Amerikaanse mi nisterie maakt jacht op multimiljonair Carl Stegner. Met o.a. Sophia Loren, James Co- burn en O.J. Simpson NOS 23.45 Journaal 23.50 Nieuws voor doven en slechthorenden Vrijdag NOS 09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden ROF 10.00 Telebord: Folksferhalen (herh) NOS-NOT 10.30 Het Nederlands Waddengebied, afl. 3 11.00 Schooltv weekjournaal, afl. 4 11.30 Kinderboek klas 3 en 4. Afl. 3 NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden NCRV 15.30 Karel's Kat, Engelse animatieserie rondom een eigenaardige kat. Afl. 1 15.35 Pluizerd, tekenfilmserie over het wel en wee van een eekhoorn. Afl. 1 16.00 De Carsons, Australische serie. Jennifer pro beert te bemiddelen tussen Robert en Marge ry en in een gesprek met haar zwager wordt het duidelijk dat kinderloosheid de voor naamste oorzaak van hun huwelijksproble men is 16.45 Wissels, een NCRV-matinee. Presentatie: Le- gien Kromkamp en Dick Passchier. Met om 17.10 spreekuur voor kamerplanten. 17.15 een zinvolle, aardige of dwaze uitvinding NOS 17.30 Journaal NCRV 17.45 de sportru- NOS 18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden 18.20 Paspoort voor Turken 18.30 Sesamstraat 18.45 Jeugdjournaal 19.00 Journaal IKON 19.12 Een Gat in de grens, vijfdelige jeugdfilm naar het gelijknamige boek van Guus Kuijer. Deel 1. Jeje Jetses, Luudwien Oudwater en Ar nold Veter lopen alledrie weg van huis, ko men elkaar toevallig tegen en blijven bij el kaar. De ouders van Arnold schakelen een journalist in om de kinderen terug te vinden 19.38 Kenmerk, actualiteitenrubriek VARA 20.05 (ZW) Duister Intermezzo, Amerikaanse speelfilm uit 1947 van Delmer Daves met Humphrey Bogart en Lauren Bacall. Een man zit onschuldig in de gevangenis wegens moord op zijn vrouw. Hij ontsnapt, laat zijn gezicht veranderen, trekt bij een vriendin i en gaat op zoek naar de war< 21.44 De Uitkijk, filmprogramma NOS 22.30 Journaal 22.45 Den Haag Vandaag VARA 23.00 Haagse Bluf, de politiek belicht en toegelicht vanuit het HOT-Theater in Den Haag NOS 23.50 Nieuws voor doven en slechthorenden moordenaar Vrijdag NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden 17.50 Studio Sport: W.K. Motorzesdaagse te Assen 18.00 Tik Tak, animatie voor de al lerkleinsten. Afl. 34. (herh.) 18.05 Rondomons. Afl.: Het ver zonken dorp (El Pueblo sumergi- do). Door de aanleg van een stuwdam verdween een oud dorp onder het water (Spaanse EBU-bijdrage) 18.30 De nieuwe avonturen van Petey. (The puppy's new adven tures), tekenfilmserie van Rudy Larriva. Afl. 5: Het geheim van de jammerende kat (The mystery of the wailing Cat) 18.50 Popeye, tekenfilm. Afl.: Olijf je verhuist 18.55 Eldorado, Belgische korte film van L. van de Velde over de bodemschatten van Venezuela 19.10 Tijdrover - kwizien, tips voor koken en lekker eten. Van daag: Mousse van kalfszwezeri ken. Presentatie: Etienne Coc- quyt 19.25 Uitzending door derden. Een programma van Stichting Syndi cale Omroep 19.40 Mededelingen en program ma-overzicht 19.45 Journaal 20.10 Kunst-Zaken 20.20 Hoger - Lager. Spelprogram- ma waarbij twee kandidatenkop- pels het tegen elkaar opnemen met speelkaarten. Na twee of drie voorrondes gaan de win naars naar een superronde waar gegokt wordt om belangrijke prijzen. Presentatie: Walter Ca- piau 21.00 Panorama, wekelijks actuali teitenmagazine 21.45 Hotel, tv-serie van Jerry Lon don naar het boek van Arthur Hailey. Met: Shea Farrell, James Brolin, Anne Baxter e.a. Afl. 14: De prins (Tomorrows). Prins Eric komt naar St. Gregory. Hij zal samen met mevr. Cabot de gastheer zijn van een liefdadig heidsbal. Hij ontmoet de Ierse huishoudster Kathleen en vraagt haar zijn metgezellin te zijn op het bal 22.40 Journaal en Coda: 'Lark' van Copland uitgevoerd door het BRT-koor VRIJDAG Vervolg Lillipop. 18.05 De Nijldel- ta, documentaire (1) 18.30 Nieuwsoverzicht 18.35 Micro-defi, spelprogramma 18.45 Allo plein jeu, spelprogram ma) 19.00 Ce soir, regionaal program- 19.23 Consumentenrubriek 19.30 Journaal 20.00 Operation 48.81.00 20.05 Autant Savoir, informatieve serie. Afl.: L'amiante 20.25 Paradis pour tous, Franse speelfilm uit 1982 van Alain Ge- sualdo met o.a. Patrick Dewaere. Jaques Dutrone en Stephane Au- dran 22.20 Carrousel aux Images en Journaal en Politieke uitzen ding: La Pensée Socialiste VRIJDAG 11.30 Teletekst 14.00 Schooltelevisie 15.35 Teletekst 16.30 Vacatures van de Onem 16.45 Schooltelevisie 17.15 Lollipop, gevarieerd kinder programma met (Met: Téléchat en Niels Holgersson, tekenfilms) 17.50 Plein Jeu, gevarieerd kinder programma. (17.50 Service-ru briek. 17.55 Les invités de Ma rion) 19.00 Discopuce Programma voor de jeugd. Sido et Remi Programma voor de jeugd. 19.15 L'Ecole des fans AMuse- mentsprogramma. 19.57 LEs Cinq dernieres minute Politieserie: 'Chassez le naturel'. Commissaris Cabrol doet in de Peauce een onderzoek naar de moord op baron de la Vignolle. Een Arabisch gezin wordt ver dacht. 21.26 Recette de cuisine De Franse kok Michel Oliver stelt voor: 'Gratin de pommes de terre aux anchois' en 'Gratin de macaro- 20.00 Tagesschau (Ondertiteld voor doven en slechthorenden) 20.15 Schlag auf Schlaf 21.15 Video des Jahres. Een pre view van de video-clips die zul len worden vertoond in het pro gramma Goldenen Europa 1984 21.45 Hollywood '84 (1), amuse mentsprogramma met Werner Backer 22.30 Tagesthemen 23.00 (ZW) Mosch, tv-spel van Tan- kred Dorst en Ursula Ehler. Met in de hoofdrollen: Marius Müller- Westernhagen, Walter Taub en Katharina Thalbach. Regie: Tan- kred Dorst (herh). Een paar jaar na de oorlog erft Arno een aan deel in de zeepfabriek van zijn grootvader. Deze firma wordt ge leid door de oude procuratiehou der, de heer Mosch. Als Arno in opdracht van zijn tante, de hoofdaandeelhoudster van deze firma, de leiding moet overne men komt het tot een langdurig conflict tussen hem en de heer Mosch 00.45 Tagesschau VRIJDAG 08.10-08.50 Schooltelevisie 09.05-09.20 Politiek aktuell 10.00 Tagesschau und Tagesthe men 10.23 Show Co. mit Carlo 11.55 Umschau 12.10 Gesundheitsmagazin Praxis 12.00 Persoverzicht 13.00 Tagesschau 13.15 Teletekstoverzicht 14.40 Teletekstoverzicht 15.00 Der Graf von Monte Christo, tv-film in zes delen van Jean Chatenet en Andre Castalot naar de roma van Alexandre Dumas. Afl. 1: De gevangene van Cha teau d'if. Met: Jacques Weber, Carla Romanelli, Roger Dumas e.a. Regie: Denys de la Patelliere (herh). Nadat er tegen de jonge kapitein Edmond Dantes een komplot gesmeden is, wordt hij door het hof veroordeel en opge sloten in de gevangenis Chateau d'If. Jaren gaan voorbij, tot het moment dat het Dantes lukt om met zijn medegevangene een on deraardse gang te graven 16.00 Tagesschau 16.10 Vorhang auf, Film ab: Mutter Besgen, een familiekroniek in fo to's, reportage 16.20 Das geheimnis der Stahler- nen Stadt, speelfilm naar de ro man van Jules Verne. Regie: Ludvik Razza 17.50 Tagesschau 19.00 Leven met reuma. Afl. 3: Reumatoide artritis en andere bindweefselziekten. Presentatie: Connie Neefs. (herh.) 19.30 De laatste noot (Der Falsch- spieler), Duitse animatiefilm van Joachim Krecker en Ian Moo Iyoung over een gitarist die er niet in slaagt de laatste noot van zijn nummers juist te spelen 19.40 Mededelingen en program ma-overzicht 19.45 Journaal 20.10 Kunst-Zaken 20.20 Lily weet het beter, komi sche thriller naar Busy Body, van Jack Popplewell in een ver taling van Nico Knapper. Met in de hoofdrollen: Sylvia de Leur, jan Retel, Dolf de Vries en Marij ke Merckens. (VARA-produktie) Lily Peeters is schoonmaakster in een groot kantoor. Op een dag treft zij er een lijk aan. Op het moment dat de politie arriveert is het lijk verdwenen 21.50 Schooltelevisie 18.00 Hier und Heute 18.25 Jokebook - Witzbuch 19.00 Hart aber herzlich (Hart to Hart), Amerikaanse serie. Afl.: Scheidungsmanöver) 19.58 Heute im Esten 18.20 Zwei schwarze Schafe. Wel- tniveau (2) 18.57 Programma-overzicht 19.00 Heute Veronica Gat in de grens Bij de IKON vanavond de eerste aflevering van de 5-delige jeugd film 'Een gat in de grens', naar het gelijknamige boek van Guus Kuijer. 'Een gat in de grens' is het ver haal van Luudwien, Jéjé en Ar nold die onafhankelijk van el kaar zijn weggelopen van huis, elkaar op hun vlucht tegenko men en zich samen verborgen houden op het platteland. Als een bekende journalist van een veel gelezen ochtendblad zich met hun zaak bezig blijkt te houden, zien ze daarin een moge lijkheid om aan geld te komen en proberen hem hun verhaal te verkopen zonder dat hun schuil plaats wordt ontdekt. Dat de journalist op zijn beurt de drie weglopers slechts gebruikt voor sappige nieuwsverhalen, wordt hen op hardhandige wijze duide lijk. 'Een gat in de grens' vertelt niet alleen de belevenissen van drie weglopers of het verhaal van de handelwijze van een sensatie- journalist: het is vooral het ver haal van drie kinderen die elkaar leren kennen, in die relatie een ontwikkeling doormaken en hun afhankelijkheid doorbreken. Samen hebben ze heel wat te verwerken, hun geschiedenis thuis, hun eigen en eikaars be perkingen en vooroordelen. Met elkaar zoeken ze naar een manier om het anders en beter te doen. Daarbij komen ze steeds in aan varing met de wereld van de vol wassenen, waartegen ze zich af zetten en waarvan ze het uitein delijk verliezen. Maar de indruk blijft aan het eind dat het avon tuur de drie tenslotte meer winst dan verlies heeft opgeleverd. (Nederland 2, 19.12 uur). Marcel Kunst, Daan Dillo en Nick Schuitemaker (v.l.n.r.) in dc vijfdelige jeugdserie 'Gat in de grens'. <foto gpd» Kenmerk In IKON's actualiteitenrubriek 'Kenmerk' een eigen interview met de Zuidafrikaanse dominee Beyers Naudé, wiens 'banning order' werd opgeheven; verder de aanbieding aan RSV-enquête- commissievoorzitter Van Dijk van de brochure 'RSV onderste boven' door het Zuidhollandse industriepastoraat; voorts aan dacht voor de zes oppositione- len, die hun toevlucht hebben gezocht in de Engelse ambassa de van het Zuidafrikaanse Dur ban en de inspanningen om iets aan hun lot te doen. In deze re portage komen o.a. aan het woord de Zuidafrikaanse domi nee Alan Boesak, de Amerikaan se onderminister van buiten landse zaken Elliott Abrams, speciaal belast met het mensen- rechtenbeleid en de dochter van een van de toevluchtzoekers. (Nederland 2, 19.38 uur). RSV-verhoren De tv-rubriek 'Den Haag Van daag' van de NOS doet opnieuw verslag van de RSV-verhoren door de parlementaire enquête commissie. De uitzendingen zijn op 4 oktober (Ned 2, 22.45-23.00 uur), 5 oktober (Ned 1, 00.00- 00.20 uur), 16 oktober (Ned 2, 22.45-23.10 uur), 17 oktober (Ned 2, 22.45-23.00 uur) en onder voor behoud 18 oktober (Ned 2, 22.45- 23.00 uur). Het Veronica avontuur' is de ge schiedenis van de zeezender Ver onica tot de omroep Veronica, in beeld en geluid. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan werden vier films gemaakt, boordevol oude archiefbeelden, muziek en gesprekken met mensen van vóór de microfoon en achter de schermen. 'Het Veronica avon tuur' wordt uitgezonden op 4, 11, 18 en 25 oktober Nederland 1, 19.00 uur). Een samenvatting van de 3-ok- toberfeesten in Leiden wordt vanavond door Omroep Rijn land op de televisie gebracht. Beelden van de uitreiking van haring en wittebrood, het touw trekken, de finale van het straatvoetbaltoernooi, de wie lerronde en, uiteraard, van de optocht. De uitzending begint om 22.00 uur, is in Leiden te ont vangen via het kanaal van TV 5 en in Hillegom, Lisse, Sassen- heim, Noordwijk en Noordwij- kerhout via het mededelin genkanaal. Via de radio (97,6 MHz.) brent Omroep Rijnland morgenmid dag gesprekken met Ben Kem- ner, componist en arrangeur van het Metropole Orkest en met kunsthistoricus Ottenheim) Radio Rijnland, 17.00 - 18.00 uur). 'De verzoeking van de heilige Antonius' is de titel van een ro man van Gustave Flaubert. Sint Antonius leefde van 252 tot 356 in Midden-Egypte. Op zijn twin tigste jaar trok hij zich als klui zenaar terug in de woestijn, waar hij, volgens de overleve ring, zwaar door demonen en bekoringen werd beproefd. Hans van Pinxteren bewerkte de roman van Flaubert tot een hoorspel. Henk van Ulsen geeft stem aan Antonius, Luc Luutz is verteller en Hans Karsenberg de duivel (Hilversum 4,20.00 tot 22.30 uur). Het Diederik Wissels - Steve Houben Kwartet bestaat uit louter jonge jazzmusici. Wissels (piano) en Houben (blaasinstr.) worden begeleid door drummer Jan de Haas en bassist Hein van de Geyn. Het kwartet is van avond te horen in 'Sesjun' en wordt dan ondersteund door Bill Hardman, Junior Cook en Toots Thielemans (Hilversum 3,22.03 uur). 19.30 (ZW) Show Co. mit Carlo, muziek en gasten bij Carlo v. Tie- demann. Met o.a. Tony Esposito, Andrea Jürgens en Roland Kai- 21.00 Gesundheitsmagazin Praxis. Kanker - de sleutel tot genezing. .Afl. 2: Op zoek naar nieuwe me thodes 21.45 Heute-journal 22.05 Bürger fragen Johannes Rau. Live aus einer Fabrik im Bergischen Land. Discussiepro gramma o.l.v. Reinhard Appel 23.20 Filmforum: Opium für den Sozialismus. Reportage over het thema criminaliteit in de Russi sche film 00.05 Heute VRIJDAG 10.00-13.15 Zie Duitsland I 13.15 Teletekst overzicht 14.55 Programma-overzicht 15.00 Vergissmeinnicht: Der Wind hat mir ein Lied erzahlt..., show programma met o.a. Petei; Fran- kenfeld, Mona Baptiste, Ralph Bendix e.a. Arrangementen en muzikale leiding: Gerd Wilden (herh). Aansl.: Heute-Schlagzei- len 16.30 Freizeit.... und was man da- raus machen kann 17.00 Heute. aansl.: Aus der Lan- dem 17.15 Tele-Illustrierte, gevarieerd magazine 17.50 (ZW) Pat und Patachon, tv- serie. Afl.: Kraft durch Schön- heit. met Carl Schenstrom en Ha- rald Madsen. Aansl.: Heute- Schlagzeilen 18.00 Telekolleg II: Geschiedenis 18.30 Het programma met de muis 19.00 Aktuelle Stunde 20.00 Tagesschau 20.15 Film am Donnerstag: Und immer lockt das Weib, (Et Dieu crea la femme), Franse speelfilm uit 1956 van Roger Vadim, met in de hoofdrollen: Brigitte Bardot, Jean-Louis Trintignant en Chris- tiand Marquand. (In het Duits nagesynchroniseerd). De acht tienjarige Juliette woont bij het echtpaar Morin in huis en is be hulpzaam in hun kleine, maar drukke kantoorboekhandel. Wanneer mijnheer Morin te veel aandacht aan Juliette besteedt, neemt zijn vrouw maatregelen 21.45 LandesSpiegel. Hier ist Mini ster auf Welle 407. Reportage over het 60-jarig bestaan van de WDR 22.15 Nachtstudio: Kulturszene, magazine 23.00 Nachtstio Spatausgabe: Ein Deutscher auf Widerruf, Hans Mayer in gesprek met Fritz J. Raddatz 23.45 Journaal VRIJDAG 08.00 Tele-Gymnastik (44) 08.10-12.00 Schooltelevisie 17.00 Schooltelevisie 18.00 Journaal 18.30 London Plus 18.55 Tomorrow's world, weten schappelijk programma 19.20 Top of the Pops 20.00 Magnificent Evans, comedy serie met in de hoofdrollen: Ron nie Barker, Sharon Morgan en Myfanwy Talog. Afl. 4 20.30 Checkpoint 21.00 Journaal en weerbericht 21.25 Horse of the year show 22.45 Heart of the matter, actueel programma van David Jessel 23.20 Out of the Undertow, infor matieve serie 23.50 Nieuwsoverzicht 23.52 Weerbericht VRIJDAG 06.00 Ceefax AM, teletekst-over- zicht 06.30 Breakfast Time 09.00 Under sail. afl. 3: Shamrock 09.15 Labour Party Conference, Blackpool Hilversum 1 Na 18 uur (Ieder heel uur nieuws). NCRV: 18.06 Hier en Nu-magazine. 19.02 Muziek in vrye tiad. 20.03 75-jaat Christelijke Vakbeweging. 22.02 NCRV Donderdag-Sport. 22.55 In 't voorbijgaan. NOS: 23.07 Met het oog op morgen. KRO: 00.02 Oog luik. 01.02 Niemandsland. (01.00 De advertentierubriek. 03.30 Fragmen tarisch). 06.02 Ontbijtshow. (06.50 Het levende Woord) Hilversum 2 Na 18 uur KRO: 18.00 Nws. 18.10 Grenzeloos. P.P.: 18.20 Uitz. van de PPR. IKON: 18.30 Kleur. KRO: 19.00 Tussen de regels. 19.10 CNV en de Katholie ken, doe. 20.00 Nws. 20.03 Radio Vi trine. 20.30 Da Capo. 21.20 Ter over weging. TELEAC: 21.30 Follow Me II, herh. les 31. 22.00 Por Favor les 20. KRO: 22.30 Nws. 22.40 Uittocht en bevrijding. 23.00 Spektakel. 23.55 Hilversum 3 Na 18 uur NOS: 18.04 De Avondspits. TROS: 19.02 Poster. 20.03 Ferry Maat's Soul Show. 22.02 Sesjun. 23.02 De Hilversum 4 Na 18 uur KRO: 20.00 Spektakel De VRIJDAG 5 OKTOBER Hilversum 1 Voor 18 uur Ieder heel uur nieuws. KRO 7.03 Ontbijtshow. 8.06 Echo. 8.16 Scheer je weg. 8.53 Pastoor A C. Raadschel- Pastoor A.C. Raadschelder. 12.03 Spelen maar! 13.06 Echo. 13.16 Muz. i op te schieten, een kwestie Hilversum 2 Voor 18 uur VPRO: 7.00 Nws. 7.10 De zomer van 1984. (7.30, 8.00 en 8.30 Nws.). NOS: 9.05 NOS-Sportief. 9.24 Waterst. 9.30 Nws. VPRO: 9.33 Jacobina. deel 2. (10.30 Nws.). OVERHEIDS- VOORL.: 10.45 Onder anderen. VA RA: 11.00 Prettige vakantie gehad? NOS: 11.30 Nws. 11.33 Homonos. NOS: 12.00 NOS-Werkbank. 12.26 Meded. voor land- en tuinbouw (NOS). 12.30 Nws. 12.36 tussen het nieuws. 13.00 Nws. 13.10 Meer over minder. (13.30 Nws). NOS: 14.20 Voor blinden en slechtzienden. 14.30 Nws. TELEAC: 14.33 Let's swing, les 10. VARA: 15.03 Radio weekblad. (15.30, 16.30 en 17.30 Nws. 17.36 Dingen van de dag) Hilversum 3 Voor 18 uur Ieder heel uur nieuws. EO: 7.02 Ronduit op 3. 8.03 Tijdsein. 9.03 De muzikale fruitmand. 10.03 Muziek Motief. NCRV: 10.30 Popstation, (ca. 11.30 Weerman Hans de Jong). VOO: 12.03 Mono. 13.03 Tipparade. 15.03 Top 40. (16.30 Popjournaal) Hilversum 4 Voor 18 uur NOS: 7.00 Nws. VOO: 7.02 Ochtend stemming. (8.00 Nws.) 9.00 Veroni ca's Meesterwerken (op compact disc). 10.30 Muz. voor miljoenen. 12.00 Strauss en Co. 13.00 Nws. 13.05 Veronica Klassiek: Het Bra bants Orkest met piano: Muziek v. Mozart. VPRO: Muziek-op-vier. 14.30 In Mozart's voetsp'oor 10.30 Play School, kleuterpro gramma 10.50 Labour Party Conference, Blackpool 12.30 Journaal 12.55 Weerbericht 12.57 Financieel- en nieuwsover zicht voort doven en slechtho renden 13.00 Pebble Mill at One, geva rieerd lunchprogramma 13.45 Little misses and the mister men, kinderprogramma 14.00 Golf: ladies open Woburn 15.50 Play School, kleuterpro gramma 16.10 The family Ness, kinderpro gramma 16.15 Beat the Teacher, kinderpro gramma 16.30 Benji, avonturenserie met de hond Benji 16.55 Hartbeat, kinderprogramma 17.15 Crackerjack, tv-serie 17.58 Weerbericht 18.00 Martian Chronicles 19.30 Open Space 20.00 Commercial Breaks. Afl. 2 20.30 Do they mean us?, tv-serie. Serie programma's waarin Derek Jameson kijkt hoe de buiten landse tv tegen Groot-Brittannië aankijkt. Afl. 3 21.00 A Kick up the 80's, comedy serie met Ron Bain, Robbie Col- trane, Miriam Margolyse, Tracey Ullman, e.a. 21.25 Life of an orchestra, docu mentaire serie. Afl. 3 22.15 Donna Summer (2) 22.40 Newsnight 23.35 Open University VRIJDAG 06.05 Open University 09.30 Schooltelevisie 12.05 Informatieve series 13.38 schooltelevisie 15.50 Golf: Ladies open 17.00 Open University 17.25 Nieuwsoverzicht met onder titeling en weerbericht Sommige dragers van bijnamen hoeven niet nader geidentificeerd te worden: Willem de Zwijger. De Kromme. Er zijn bijnaamdragers die zo bijnaamgevoelig zijn, dat zij er twee tegelijk meetorsen: Willem de Zwijger en Vader des Vaderlands. De Beer van de Meer en De Bolle van Zwolle. De Sfinx en De Generaal. Om te voorkomen dat ik voor een enkeling toch nog in raadselen spreek: dit zijn respectievelijk Wil lem van Oranje, doelman Piet Schrijvers, voetbaltrainer Rinus Michels en Olympisch kampioene Fanny Blanker s-Koen. De sportjournalistiek heeft in de loop der jaren veel bijnamen ge creëerd: De Leeuw van Deventer (Leo Halle, doelman van Go Ahead). De* Zwarte Panter (Frans de Mfunckdoelman van o.a. Fortuna '54). IJzeren Rinus (Rinus Israel, spe ler van DWS en Feyenoord). Paco (Sjaak Swart, speler van Ajax). Jojo Buitenzorg (René van de Kerkhof van PSV). Der Kaiser (Franz Beckenbauer van Bayern München). Der Bomber (Gerd Muller van Bayern München). The Brown Bomber (Joe Louis, zwaargewicht bokskampioen). De Parel van Mozambique (de Portugese voetballer Eusebio). De Blonde Pijl (Alfredo di Stefa- no van Real Madrid). De Adelaar van Toledo (de Spaanse wielrenner Bahamontes). Mooie Hugo (de Zwitserse wiel renner Hugo Koblet). Het IJskonijn (de Zweedse ten nisser Björn Borg). Wilma the Wonderful (de Olym pische sprintkampioene Wilma Ru dolph). Das Ungeheuer (de Duitse voet baller Hrubesch). Het Beest van Praag of The Mad Czech (de Tsjechische hardloper Emil Zatopek). The Flying Finn (de Finse lan- geafstandloper Paavo Nurmi). The Flying. Dutchman (Ard Schenk). Het Paard de Cubaanse midde- nafstandloper Juantoreno). De IJsprinses (de Olympisch kunstrijdkampioene Sonja Henie). Enzovoort, enzovoort. Maar ook buiten de sport zijn na- j tuurlijk' veel bijnamen vergeven, zoals in de filmwereld: The Duke (John Wayne). America's Sweetheart (Mary Pickford). The Peekaboo Girl (Veronica La- ke, wier ene oog verborgen bleef achter haar haarlok). The Voice (Frank Sinatra). En in het 'gewone' 'leven vind je I bijnamen als De Tijger (Franse premier Clemenceau), De Zweedse Nachtegaal (sopraan Jenny Lind), De Woestijnvos (generaal Rommel), De Vrouw met de Lamp (Florence Nightingale), Miss Bril (Nana j Mouskouri Ik weet wel zeker dat ik nu tien tallen bijnamen van bekende per sonen vergeten heb te noemen, j maar dat isvan later orde, ik wilde nu nog even uw aandacht vragen voor de bijnamen van minder be- j kende lieden of zelfs geheel onbe- j kende mensen buiten de kring van i hun familieleden, vrienden of vak- genoten. Je hoeft niet beroemd te zijn en dagelijks in de krant ge- I noemd te worden om een bijnaam opgespeld te krijgen. Ikzelf bij voor- j beeld ben wel eens 'De Schrijfma- chine' genoemd, omdat ik zoveel te i veel?) schreef. Jaap Kouwenaar, een oud-voetballer in mijn dorp, j wordt 'Paassie' genoemd, omdat hij, tijdens de wedstrijd, altijd j 'paassie'. paassie!' riep als hij de j bal toegespeeld wilde krijgen (en dat wilde hij vaak), 's Werelds be- j roemdste naieve schilder, de Kroaat Ivan Generalic, die zijn I laatste voetbaljaren in het plaatse lijke elftal van Hlebine sleet als stopperspil met zijn eveneens schil derende zoon Josip achter zich als doelman, vertelde me eens dat hij met voetballen gestopt was toen de j dorpelingen hem 'Nedaj tate!' gin gen noemen. Dat riep zijn zoon steeds als de bal in zijn buurt kwam, uit vrees dat hij, als ouwe man, weer eens half mis zou trap pen: 'Laat gaan pappa!' Op mijn hbs noemden we de roodharige Franse leraar 'Keessie Oranje', zodat een vader een keer op een ouderavond 'meneer Oran- je' te spreken vroeg. En iemand in Hilversum die niet van zijn plaats te branden is schijnt De Zitzak te worden genoemd. Welnu, als u uit uw omgeving dergelijke bijnamen met een anekdote, een verhaaltje erbij kent (dus niet Schele Gerrit I omdat hij Gerrit heet en zo scheel is), dan houd ik mij, voor een va derlandse inventarisatie, van har te aanbevolen. Mijn adres is: Nico Scheepmaker. Keerngouw 3, 1151 BB Broek in Waterland.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 22