'Kinderen zijn in de wieg al zo verschillend'
Pleidooi om jeugdpsychiatrie eerder bij hulpverlening te betrekken
m
4J70
70
306
Drie-oktoberfestiviteiten begonnen
ALLE KNOWHOW
MAANDAG 1 OKTOBER 1984
LEIDEN
LEIDEN - De kinder- en jeugdpsychiatrie is vaak de laat
ste schakel voor jongeren met ernstige gedragsstoornis
sen. Prof.dr. Ph. Treffers pleitte er onlangs voor om de
jeugdpsychiater van meet af aan bij de hulpverlening te
betrekken en niet aan het eind van de piramide te plaat
sen.
- Prof. Treffers: "Goede raad ut duur, slechte raad nog duurder
Treffers (38) is hoogleraar in de
kinderpsychiatrie, medisch direc
teur van het academisch centrum
voor kinder- en jeugdpsychiatrie
Curium in Oegstgeest en weet der
halve waarover hij spreekt. "Voor
al in de polikliniek van Curium ko
men kinderen waaraan al veel is
gesleuteld. Op grond van de gege
vens die in een eerdere fase be
kend waren, meen ik te mogen zeg
gen dat ze indertijd beter voor een
andere vorm van hulp hadden kun
nen kiezen".
De psychiatrie bijvoorbeeld?
"Ja, en ik zal ook vertellen waar
om. Specifieke hulp is onmisbaar
in de diagnostische fase. In de ja
ren zeventig had men de gewoonte
de kinderen met gedragsstoornis
sen nauwelijks te onderzoeken,
maar direct met een gezinstherapie
of een oudercursus te beginnen.
De bijdrage van het kind aan de
problemen werd veronachtzaamd.
Pas in een veel later stadium bleek
dan dat het ging om een kind met
een hersenbeschadiging. Onder
tussen was de familie in rep en roer
gebracht en zaten de ouders al op
cursus.
Man bedreigd
met pistool
LEIDEN - Een 20-jarige Leidenaar
is in de nacht van vrijdag op zater
dag door vier Leidenaren in het
Plantsoen bedreigd met een pi
stool.
De man stond met twee vrienden
te praten toen het viertal, in de leef
tijd van 15 tot 22 jaar, hen lastig
viel. De 20-jarige werd daarbij met
pistool, naar later bleek een gaspi
stool, bedreigd. Omdat de man
wegrende en onmiddellijk alarm
sloeg kon het viertal even later
door de politie worden aangehou
den. De vier zeiden er op uit te zijn
homoseksuelen, die zich in het
park zouden ophouden, bang te
maken.
door
Saskia Stoelinga
Eenzelfde geval deed zich voor
met een kind dat epilepsie had. In
eerste instantie was dat gewoon
over het hoofd gezien. Dit zijn pun
ten waarvan ik erg geschrokken
ben. Er kon geen goede hulp wor
den verleend, domweg omdat de
diagnose was gemist.
Daarbij komt nog dat veel men
sen op dit gebied - ik denk aan on
derwijzers en maatschappelijk
werkers - hoe goed bedoeld ook,
zich een beetje deskundig voelen
en eerst zelf allerlei therapieën be
denken en het nog eens een jaar
aan zien alvorens andere deskundi
gen om advies vragen".
Te duur
Kortom, Treffers is niet zo geluk
kig met de herstructureringsplan
nen van het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur, waar
in volgens hem de kinderpsychia
trie weer niet uit de verf komt en
slechts een plaats krijgt aan het
eind van een hulpverleningspro
ject. "Een paar redenen zijn daar
voor wel aan te wijzen", meent de
jeugdpsychiater. "Wij zijn in verge
lijking met de psychologen en or
thopedagogen natuurlijk dure
krachten. Daarnaast wordt de psy
chiatrie sterk geïdentificeerd met
ernstige situaties. Ben ik het ook
wel mee eens, maar niet uitslui
tend. Psychiaters zijn er ook om
vast te stellen dat problemen niet
zo ernstig zijn".
Psychologen, orthopedagogen
en psychiaters worden toch vaak
vereenzelvigd? "Inderdaad, daar
heb ik ook veel problemen mee. In
feite is dat ook de kern waar het
om draait, maar de overheid doet
daar niets aan. Nu is het zo dat ie
dereen zo'n beetje hetzelfde doet.
De deskundigheid van de beroeps
groepen is nauwelijks omschre
ven. Dat is niet goed voor de kwali
teit".
In samenwerking met het Neder
lands Centrum Geestelijke Volks
gezondheid in 2Utrecht komt de
sectie kinderpsychiatrie van de
Rijksuniversiteit Leiden nu zelf
met een reorganisatieplan. Een on
derdeel daarvan is: precies uitzoe
ken welke hulp een psycholoog,
pedagoog of een psychiater kan
verlenen. Treffers: "Dan pas kun je
zien waar de kinderen heen moe
ten".
Waar liggen die grenzen dan?
"De kinderpsychiater is vertrouwd
met de medische diagnostiek en de
psychodynamische manier van
denken. Wij proberen begrip voor
het gedrag van het kind te krijgen
vanuit de emotionele ontwikke
ling, een gebied dat door de psy
chologie erg is verwaarloosd. De
orthopedagogiek is historisch ge
zien een wetenschap die vooral is
ontstaan uit onderzoek naar hulp
verlening aan gehandicapte kinde
ren, maar geleidelijk aan die gren
zen steeds meer verlegd zijn.
Er van uitgaand dat ook de psy
chiater bij de directe jeugdhulp
verlening zal worden betrokken.
zal de fase dat er een diagnose bij
het kind moet worden gesteld toch
duurder uitvallen. "Oh ja, dat heb
ik ook al eerder in dit verhaal ge
steld, dat wil ik ook niet ontken
nen. Toch denk ik dat deze metho
de uiteindelijk besparend zal
werken, omdat de behandelingen
gerichter kunnen plaatsvinden.
Goede raad is duur, slechte raad
nog duurder".
Curium is een academische psy
chiatrische kliniek waar op dit mo
ment zo'n 54 kinderen in de leeftijd
van vier tot achttien jaar worden
behandeld. Op de polikliniek ko
men ook nog eens evenzoveel jeug
digen. Komen er vandaag de dag
meer kinderen in aanmerking voor
psychiatrische hulp dan vroeger?
"Er zijn meer patiënten die om
hulp vragen en er is een duidelijke
verzwaring van de problemen die
moeten worden behandeld. Ja,
daar zijn natuurlijk oorzaken voor:
echtscheidingen, jeugdwerkloos
heid, ontbreken van perspectief, zo
kun je nog even doorgaan. Er is ei
genlijk nog betrekkelijk weinig on
derzoek gedaan naar het welzijn
van kinderen".
De interessante vraag in de psy
chiatrie is in feite: wat maakt kin
deren kwetsbaar? Je hebt kinde
ren die afschuwelijke dingen mee
maken en daar toch redelijk onge
schonden doorkomen, terwijl an
deren door een speldeprik al aan
het wankelen zijn gebracht. We we
ten dat de leeftijd, constitutionele
eigenschappen, temperament,
maar ook de mogelijkheid om pro
blemen niet voortdurend op zich
zelf te betrekken, belangrijke aan
wijzingen zijn".
Wat mijmerend zegt hij: "Het is
buitengewoon moeilijk. Kinderen
zijn in de wieg al zo verschillend.
Sommige baby's schrikken al bij
het kleinste geluid en anderen sla
pen rustig door". Treffers veroor
zaakte drie jaar geleden nog enige
hilariteit toen hij promoveerde op
een studie over de glimlach bij zui
gelingen.
Hij heeft het over onderzoek. Het
woord academisch dat voor Cu
rium staat betekent dat er ook in
zijn instituut aan onderzoek moet
worden gedaan. "Inderdaad, wij
staan voor drie taken: patiënten
zorg, onderzoek en onderwijs. Nu
we weer op volle sterkte zijn (75
formatieplaatsen verdeeld over 100
mensen) en een reorganisatie ach
ter de rug hebben, zijn we daar
weer volop mee bezig. De contou
ren van de eerste onderzoeken zijn
al zichtbaar. We zijn bezig met de
voorbereidingen voor opvang van
jeugdige deliquenten. Op dit mo
ment is het zo dat deze mensen
worden geplaatst in een instituut
dat plaats heeft. Er wordt nauwe
lijks gekeken naar hun achter
grond en problemen. Zo kan het
ene kind verzeild raken in een Zib-
internaat, zeer goed werkende in
stituten met een intensieve behan
deling. terwijl de ander naar een
psychiatrische kliniek wordt ge
stuurd en de derde naar een ortho
pedagogische afdeling gaat. Eigen
lijk heb ik dit probleem aan het be
gin van dit verhaal ook al ge
schetst. Er zijn geen criteria".
Vlag
Twee andere onderzoeken heb
ben duidelijk te maken met het
welzijn van het kind. Zijn broertjes
en zusjes gunstig voor de ontwik
keling van een kind, of is het er een
probleem bij? Weer een ander on
derzoek gaat over de betekenis van
plaatsing in een crèche. En zelf
vindt Treffers het nog steeds erg
boeiend om meer te weten over
zwangerschap en bevalling. Hij
vraagt zich af of het tijdstip van be
valling bepaald wordt door stress-
factoren tijdens de zwangerschap?
Er is volgens hem altijd nog weinig
bekend over de gevolgen van een
te vroege geboorte evenals zuur
stofgebrek tijdens de bevalling.
Een nieuwe ontwikkeling is de
psychofarmaca (behandeling met
medicijnen). Treffers: "In de vol-
wassenpsychiatrie is dat een be
langrijke behandelingsmethode
geworden. Wij willen ons richten
op de toepassing bij kinderen en
de bijwerkingen".
Onlangs was er ook een Boer-
haavecursus gewijd aan de kinder
en jeugdpsychiatrie. Maar liefst ze
venhonderd gegadigen hadden
zich daarvoor aangemeld. "Dat
deed mij zeer veel deugd. Deze rui
me belangstelling kun je vergelij
ken met het planten van een vlag.
Het is een mijlpaal, daarom ben ik
ook niet alleen maar pessimistisch
over de herstructureringsplan
nen".
Kind in auto
zorgt voor
consternatie
LEIDEN Een peuter die slapend
in een aan het Kort Galgewater ge
parkeerde auto lag, heeft zaterdag
avond voor grote consternatie ge
zorgd.
Het kind werd opgemerkt door
voorbijgangers die, toen de ouders
niet kwamen opdagen, de politie
waarschuwden. Twee agenten bra
ken later de auto open en namen
het kind, een anderhalf jaar oud
meisje, mee naar het bureau. De
vader kwam daar ruim een uur la
ter opdagen met het verhaal dat hij
op verjaarsvisite was in de Mors-
straat en het kind in de auto te sla
pen had gelegd.
Botsing door
hartig hapje
LEIDEN - Een taxichauffeur uit
Alphen aan de Rijn is zaterdag
avond met zijn auto op een ver
keersheuvel gebotst toen hij van
zijn passagiers een slaatje kreeg
aangeboden.
De chauffeur wilde het hartige
hapje aanpakken net toen hij, on
der het spoorwegviaduct aan de
Floris Versterlaan, een bocht naar
rechts moest maken. Hij knalde
daardoor boven op een verkeers
heuvel en reed een verkeerspaaltje
plat. Chauffeur en passagiers ble
ven ongedeerd.
Inbraak bij
Roodenburg
LEIDEN - In de nacht van vrijdag
op zaterdag is ingebroken in het
clubhuis van de voetbalvereniging
Roodenburg aan de Bothastraat.
De inbrekers, die het gebouw bin
nenkwamen door een hangslot te
vernielen, hebben dertig nieuwe
voetballen en negentien kratten
met pils meegenomen.
Kamer uitgebrand
LEIDEN - Bij een binnenbrand in
een studentenhuis aan het Kort
Rapenburg is zaterdagavond een
kamer geheel uitgebrand. De
brand woedde op de tweede ver
dieping van het pand en is ont
staan door kortsluiting in een cas
setterecorder. De brandweer heeft
de brand geblust en kon het vuur
beperken tot de ene kamer. Andere
kamers in het huis liepen wel flin
ke water- en rookschade op.
Pastoor Douma.
H.P. Domna
pastoor van
Antoniuskerk
LEIDEN - De franciscaanse pater
B.P. Douma (60) is zaterdagavond
geïnstalleerd als pastoor van de
Antoniuskerk aan de Boshuizer-
laan. Douma werd geïnstalleerd
door de deken van Leiden, J.M.
Schlatmann in een dienst waarin
ook pater Van Haasteren voorging.
Na de plechtigheid togen vele
parochianen naar het Ontmoe
tingscentrum aan de Vijf Meilaan
om kennis te maken met hun nieu
we pastoor.
ADVERTENTIE
^oktober
diere.
dag
FFOUC VOEDERBAK i
MET250QPAM FPOU6
2.50 Terug viabartkofgiro
PAL HONDE- hu
BROKKEN %L
BONZO
HAPKLWF
BUK /500GBQM
KON 16 V/S &t
VLEESBALLETJES
HOLS LUST/E
KATTESNOERJES
PiTTAU WUEP&
rfifrirf HONDEVOEDSEL
BAAL 5 KILO
+500 QT2AM GBXTTSf
Leiden - Het 3-oktoberprogramma voor de komende dagen ziet er
als volgt uit:
DINSDAG 2 OKTOBER
12.00-24.00 uur Vlootschouw van zeilende bedrijfsvaartuigen
en Hr. Ms. Bulgia, Galgewater
17.00-24.00 uur Groot Lunapark, meer dan 100 attracties
Lammermarkt, rond Molen de Valk, Schuttersveld Beestenmarkt
en Nieuwe Beestenmarkt
18.00-24.00 uur Feestelijke warenmarkt
2de Binnenvestgracht, Nieuwe Mare, Turfmarkt en Oude Singel
19.30 uur Start grote Taptoe van Leidse verenigingen
op de Kaasmarkt. Kranslegging bij het standbeeld van burge
meester P.A. v.d. Werf en het Jan van Hout-monument
21.15 uur Spelen van een volledige Taptoe
door de Show Marching band K&G Stadhuisplein, Vismarkt
WOENSDAG 3 OKTOBER
7.00 uur Reveille door het Leidsch Politie Muziekgezelschap
op het bordes van het stadhuis
7.30-9.30 uur Uitreiking Haring en Wittebrood
Waaggebouw
Vanaf 7.30 uur Inkomst van de Geuzen bij het Waaghoofd
8.00 uur Koraalmuziek in het Van der Werfpark
8.45-9.30 uur Caarillonbespeling stadhuistoren
9.00 uur Concert op het Waaghoofd
door Muziekvereniging 'De Burcht'
9.00-24.00 uur Feestelijke Warenmarkt
2de Binnenvestgracht, Nieuwe Mare, Turfmarkt en Oude Singel
9.00-24.00 uur Groot Lunapark
Lammermarkt, rond Molen de Valk, Schuttersveld, Beestenmarkt
en Nieuwe Beestenmarkt
9.30-12.00 uur Poppenkasten
- Hartebrugkerk (Haarlemmerstraat)
- Gangetje-Hogewoerd
9.30-11.30 uur 'Custora-cars' show
Optocht van Groenoordhallen, via Haarlemmerstraat naar Breestr.
9.30-10.30 uur Touwtrekken
Garenmarkt
10.45-12.00 uur Finale straatvoetbaltoernooi
Garenmarkt
10.00-16.00 uur Muziek is 'troef op het Stadhuisplein
10.00-11.00 uur Wielerkoers voor dames
Doezastraat, Rapenburg, Kaiserstraat, Boisotkade
10.00-24.00 uur Vlootschouw van zeilende bedrijfsvaartuigen
en Hr. Ms. Bulgia in het Galgewater
10.00-12.00 uur Museum de Lakenhal geopend
10.00-11.30 uur Cross-fiets demonstraties
Breestraat
10.00-12.00 uur Variété demonstraties Nederlandse circusschool
Breestraat
10.15 uur Herdenkingsdienst in de Pieteerskerk
13.00 uur Grote Optocht 'Poppedeinen'
23.30 uur Groot vuurwerk
achterterrein Schuttersveld
LEIDEN De 3-oktoberviering is
het afgelopen weekeinde in volle
hevigheid losgebarsten. Zaterdag
morgen begon het 3-oktoberfeest in
de Stadsgehoorzaal traditioneel
met een gezellige bijeenkomst voor
geestelijk gehandicapte kinderen.
De kinderen werden 's ochtends
vermaakt door de carnavalsver
eniging 'De Hutspotten', de boeren-
blaaskapel 'De Bierkouwers'. de
acrobaat Mister Walter, de clowns
Les Bensons en als uitsmijter Con-
ny Vink. In vervoering gebracht
door haar liedjes hingen de kinde
ren aan haar lippen (foto links).
Zondag werden de feesten al
weer voortgezet met een druk be
zochte bridge drive in de Stadsge
hoorzaal (foto rechtsHonderd
twintig paren streden daar om de
3-oktoberwisseltrofee: de z'ilveren
hutspot. De strijd werd gewonnen
door de heren HeinsmanlBreei^wer
uit Leiden en Koudekerk aan de
Rijn. Zij behaalden 3460 punten.
Tweede, met 53 punten minder,
werd het herenduo Halvemaan/
Krijgsman. Ook de derde plaats
werd ingenomen door twee heren.
De Vries en Baas met een totaal
van 3343 punten. (foto's Holvast)
Gewonde bij
ruzie in café
LEIDEN - Een 42-jarige man is af
gelopen nacht, na een val in het ca
fé De Bierbengel aan de Lange-
brug, met een breuk in zijn kaak en
rechter oogkas in het academisch
ziekenhuis opgenomen.
De man, die een borrel teveel op
had, zou zich in het café hinderlijk
hebben opgedrongen aan twee Lei
denaren. Eén van de twee duwde
de man op een gegeven moment
weg. De 42-jarige kwam daarbij te
vallen en met zijn hoofd tegen de
bar terecht. Toen de man op het
politiebureau aangifte wilde doen
van mishandeling poogde men
hem duidelijk te maken dat hij te
rug moest komen als hij nuchter
was. De man weigerde evenwel het
bureau te verlaten en maakte zo
veel kabaal dat men hem in een cel
opsloot.
Eenmaal bij z(jn positieven geko
men klaagde de man over pijn in
het hoofd. De EHD bracht hem
voor onderzoek naar het AZL waar
men een breuk m de rechter oog
kas en in de bovenkaak constateer
de.
ADVERTENTIE
Akron: een compoct reclamebureau. Dus
snel, alert en helder (u praat met de juiste persoon). Met alle
disciplines in huis: marketing, media, creatie (zie onze bro
chure!) en een kostenbewuste produktie-afdeling. En boven
al met inzet, enthousiasme en betrokkenheid.
Bel voor een brochure of maak een af
spraak met de heer Luijpen.
Akron reclame en marketing bv
Zijldijk 25 postbus 69 2350 AB ~J f u t
Leiderdorp Tel. 071 - 899366*
