:De Lakenhal: van
extiel tot museum
'Leidse Courant
blijft beschaafd'
tentoonstelling over historie en toekomst
Predikanten
vieren dubbel
jubileum
De Lancia A112 Leuk als ie'm
ïebt, maar je bent'm altijdkwi j
Andere route bussen in
verband met 3 oktober
Stevenshofje
na restauratie
heropend
TERDAG 29 SEPTEMBER 1984
rij
De collectie van het museum
breidde zich door schenkingen en
aankopen langzaam uit. Twintig
jaar na de opening ontstaat daar
door reeds ruimtegebrek en wordt
uitbreiding noodzakelijk. Die uit
breiding wordt gevonden in het be
lendende perceel aan de Oude Sin
gel. Een schenking maakt tevens
de bouw van een kunstzaal moge
lijk die kunstenaars en anderen
moet stimuleren om ook hun kunst
in de Lakenhal onder te brengen.
Als gevolg va,n een gestage uit
breiding van de collectie heeft de
Lakenhal al spoedig weer te kam
pen met ruimtegebrek. Door een
schenking van mr. C.P.D. Pape
kan in 1920 een belangrijke uitbrei
ding worden gerealiseerd. Een
nieuw gebouw, bestaande uit twee
verdiepingen, een kelder en een in
gang aan de Scheistraat, omvatten
de vier nieuwe zalen bestemd voor
de plaatsing van schilderijen en
voor de kunstnijverheid (de Pape
vleugel).
Tweedeling
In de jaren dertig van deze eeuw
worden verscheidene aanpassin
gen en verbouwingen in het oor
spronkelijke gebouw gepleegd.
Daarbij wordt de ingang aan de
Oude Singel weer in ere hersteld
en worden op de begane grond al
lerlei onnodige muurtjes en gan
gen weggebroken waardoor een
fraaie hal onstaat met een conciër
gekamer en een garderobe. Na de
ze reorganisatie besluit men om
een duidelijke tweedeling in de
collectie aan te brengen: het zuiver
historische deel wordt opgesteld in
de oude Lakenhal, terwijl de schil
derkunst en kunstnijverheid een
plaats zullen vinden in de nieuwe
aanbouw.
Aardig detail is nog dat na 1929,
het jaar waarin het Leidse stadhuis
in vlammen opging, huwelijken
werden voltrokken in de Lakenhal.
Foto's van Leidenaren die elkaar
het ja-woord gaven tegen het decor
van het stedelijk museum zijn ook
te zien op de tentoonstelling.
Na de oorlogsjaren verandert er
weinig in het museum. In de jaren
vijftig en zestig vinden wel weer
kleine reorganisaties en verbou
wingen plaats. Intussen groeit de
wens, en de noodzaak, om de La-
li, Jeroe
ÜE.A?v
jEIDEN - Geboren: Dirkje Josina dv.
V. van Duijvenbode en IJ. Ouwehand,
J.A.M. Sneijers en H. Sevin-
Jeroen zv. A.L. Rikkers en J. Wieffe-
Marije dv. P. de Wit en
an Beers, Kwan Shing zv. W.H.
ld en P.Y. Tsang, Michael Ralph zv. E.J.
l-ouwrier en E. Schneider, Florence Eli-
dv. J.W. van der Sluijs en M.J.M.
Dorota dv. B. Hempel,
Adrianus Gerardus zv. N.C.
Dam en H.R.M.M. Straathof, Tom
P.C.M. Wassenaar en M. van 't Oever,
Hülya dv. R. Karaca en A. Ayt?, Bas-
tiaan Benjamin zv. C.F. Ressenaar en
O.E.M. Naut, Ronnie Antonius Cornelis
zv. J.A.E.M. Zoet en R.M. van den Burg,
Matthias Jacobus Johannes zv. M.J.
Heemskerk en C.I.B.M. Bruines, Pieter-
Bas zv. C. van Duijvenbode en E.P.J.
Remmelzwaal, Aicha Nelina dv. R.J.
Knaap en A.J.M. Zwetsloot, Martina
Hendrika dv. W.F. van der Linden en
M.H. Donders, Marc Miguel zv. R. Jans
sen en M.C.G. de Mulder, Joost Ferdi
nand zv. H.J. Wolfswinkel en V.M. Re
gensburg, Shebbie Irene Margaretha
dv. R.W. van Berkel en A.W. Klaasse,
Bart Karei zv. R. van den Bosch en
S.M.P. Offereins, Jurriaan Huibert
Frank zv. I.G.F. van Leeuwen en H.J.W.
Rietdijk,
LEIDEN - De hervormde en gere
formeerde wijkgemeente in Lei
den Zuid-West hebben hun twee
predikanten gisteravond een ge
weldig feest bezorgd. Reden voor
dit festijn van de 'Bevrijdingskerk
gemeente' was het 25-jarig ambts
jubileum van de hervormde predi
kant K.J. Jansen en de gerefor
meerde predikant L.C. Rietveld.
Voor beiden viel dit jubileum toe
vallig ook nog samen met hun 25-
jarig huwelijksfeest.
Dat de twee jubilarissen worden
bemind binnen de 'Samen op
Weg'-gemeente lijdt geen twijfel.
Dominee Jansen en zijn vrouw
kregen van de gemeenschap een
reis naar Kreta aangeboden, terwijl
het echtpaar Rietveld op de sport-
fiets met tassen en een volledige
kampeeruitrusting naar huis kon
terug keren. Voor alle zekerheid
was er ook aan regenkleding ge
dacht.
Lancia A112 Junior. Heel even voor heel weinig. {!2J5D,-.lny.II ld.03473 13951 lanciav
WD - Het WD-raadslid G. Bak
ker volgt zijn collega G. de Vries op
als vice-voorzitter van de Leidse li
berale partij. De Vries werd eerder
dit jaar gekozen in het Europees
parlement. Hij blijft voorlopig wel
gemeenteraadslid.
IIDEN - Keurmeesters
bridgej het Leidse laken, chole-
(suaititüders, kunstminnaars en
a|on', ïdenaren die elkaar ja-
„g.Lei/ord gaven. Zie hier de
ir. 1 zeer uiteenlopende
;le pijpiare glibbers die tezamen
tnkundi beeld geven van het ge-
jrandt jik van de Lakenhal door
eeuwen heen.
vredes
penthe--
blauw r"
331.1/1 Rijsdam
t ,n Lakenhal tot museum: verle-
1-17 un hec*en en toekomst van het ge-
uw aan de Oude Singel zijn te
oncertn in een tentoonstelling die tot
november zal duren. Tot de
.Opeuw van de Lakenhal werd beslo-
Je °H in de welvarende 17e eeuw
tn de lakenindustrie voor Leiden
dag jjr belangrijk was. Alle stoffen,
ils laken, saai, fustein, baai en
nijn zouden voortaan worden
iceurd op dikte, weeftechniek en
voor^ur, in het speciaal voor dat doel
stemde gebouw.
2 iet ontwerp voor de Lakenhal is
•stuurfi ^ian(^ van de toenmalige
stadsarchitect, Arent van 's-Gra-
vensande. Een architect die zeer
wel zijn stempel op Leiden heeft
weten te drukken. Van zijn hand
zijn ook de Marekerk, het Brouc-
hovenhofje, de Korenbrug, de Doe
lenpoort, de bibliotheca Thysiana
en (waarschijnlijk) de zuidgevel
van het Gerecht aan het Pieters
kerkhof.
Na een periode van grote bloei
ging het in de 18e eeuw snel berg
afwaarts met de lakenindustrie en
in 1823 werd uiteindelijk besloten
de Lakenhal op te heffen. Hierna
werd er de hal van inlandse manu
facturen' gevestigd. Tijdens de ver
schillende cholera-epidemieën
(van 1848 tot 1866) fungeerde de
Lakenhal als cholera-hospitaal. La
ter bood het gebouw nog onderdak
aan de 'Maatschappij van Welda
digheid'
Museum
In 1868 werd de Lakenhal aange
wezen als toekomstig museum van
de stad Leiden. De opening van het
museum vond plaats op 27 april
1874. Tot op dat moment werden
voorwerpen van waarde of van be
lang voor de oudheidkunde en
kunstgeschiedenis bewaard in het
stadhuis.
LEIDEN
kenhal weer aanzienlijk uit te brei
den. Architect Bart van Kasteel
krijgt opdracht, aan de hand van
een programma van eisen, een ont
werp te maken voor herindeling en
uitbreiding van het museum.
Verschiet
Aanleiding voor de tentoonstel
ling, die is opgezet door studenten
van de Reinwardt Academie, is het
afstudeerproject aan de T.H. te
Delft, van architect J.W. Meinen.
Dit project omvat een stedëbouw-
kundig ontwerp voor de wijk
Noordvest, waarin de Lakenhal is
gelegen, een ontwerp voor recon
structie van de Lakenhal en een
ontwerp voor nieuwbouw achter
het museum aan de- Lammer
markt. Het plan van Meinen zal
evenwel niet worden uitgevoerd.
De reorganisatie- en verbouw
wingsplannen die door architect
Van Kasteel zijn gemaakt werden
reeds in de zeventiger jaren in een
aantal fasen uitgevoerd. Binnen
kort zal de laatste fase volgen. De
plannen voor nieuwbouw achter
het museum, aan de Lammer
markt, liggen evenwel nog in een
ver verschiet.
In de plannen van Bart van Kas-
Goekoop bij jubileum:
LEIDEN - "Wel is de Leidse Cou
rant een beschaafde krant geble
ven. Onvertogen woorden, laat
staan schuttingwoorden, komen er
zelden in voor", aldus burgemees
ter Goekoop gistermiddag in De
Waag tijdens de officiële viering
van het 75-jarig jubileum van de
Leidse Courant.
Voordat de redevoeringen wer
den gehouden, vonden buiten en
kele feestelijke gebeurtenissen
plaats: de politiekapel speelde en
er stegen trossen ballonnen ten he
mel, zodat ook in andere regionen
duidelijk wordt dat de Leidse Cou
rant 75 jaar bestaat.
Na burgemeester Goekoop voer
de directeur-hoofdredacteur J.J.
Hallewas het woord. Ook hij bena
drukte het respectabele karakter
van de krant. Verder zei hij onder
meer: "Nu, driekwart eeuw na de
oprichting, vervullen we nog
steeds een bijzondere functie in de
regio Leiden, hoewel de omstan
digheden en verhoudingen anders
zijn komen te liggen".
"We zijn trouw gebleven aan on
ze afkomst in die zin, dat we er nog
dagelijks blijk van geven, zo verze
kerde ons een dezer dagen de bis
schop van Rotterdam, mgr. Bar,
door ook in deze nieuwe tijd uiting
te geven aan de wezenlijke bedoe
lingen van de stichters".
Hoewel de Leidse Courant giste
ren zijn redevoering al afdrukte en
dus de indruk wekte dat hij zou ko
men, kwam hij niet: minister
Brinkman. In zijn plaats mocht
topambtenaar Reinoldt het persbe
leid in een wijder perspectief plaat
sen, zoals wordt vermeld in de re
devoering, waarin overigens ook
nog eens een open deur wordt in
getrapt: "De krant kun je niet mis
sen. Geen dag".
teel (verbouw en nieuwbouw) staat
centraal het creëren van een logi
sche looproute binnen het mu
seum. Belangrijk is ook het over
bruggen van de vele niveauver
schillen in de Lakenhal. Niet alleen
een face-lift maar ook een lift is
daarom dringend noodzakelijk. Dit
zou gerealiseerd kunnen worden
op de binnenplaats van het mu
seum, naast de huidige balie.
Een aardige tentoonstelling: van
de bouw van de Lakenhal in de
welvarende 17e eeuw via de diver
se tijdelijke bestemmingen in de
niet zo florissante 19e eeuw naar
verbouwing tot museum in 1870 en
uitbreidingen in 1890 en 1920.
Verleden en heden: op bescheiden
wijze (één zaal), maar duidelijk in
beeld gebracht.
En wat zal de toekomst brengen?
Volgens de tentoonstelling maakt
de uitbreiding van de Lakenhal
aan de zijde van de Lammermarkt
pas kans aan bod te komen zo rond
het jaar 2000. Directeur Wurfbain
van de Lakenhal sprak gisteren
evenwel de hoop uit dat de uitbrei
ding reeds aan het eind van de ja
ren tachtig gerealiseerd zal wor
den. Een mooi moment om de ge
schiedenis van de Lakenhal dan
nog eens dunnetjes over te doen.
LEIDEN - Het busverkeer volgt
tot en met 5 oktober andere routes
in het centrum van Leiden, in ver
band met de kermis en de 3-okto-
berviering.
Sinds gisteravond worden alle
bussen die van het station naar de
Korevaarstraat rijden omgeleid via
de route Morssingel - Steenstraat -
Rapenburg - Breestraat - Korevaar
straat. Van het Levendaal/Lam-
menschansweg richting station rij
den de bussen via Breestraat -
Noordeinde - Haagweg - Rijnzicht-
brug - Morsweg - Morssingel - Sta
tionsplein.
's Avonds op 2 oktober zelf, van
half zeven tot de volgende avond 3
oktober half zeven zijn de busrou
tes als volgt. Richting Korevaar
straat: station - Morssingel - Mors
weg - Rijnzichtbrug - Haagweg -
Witte Singel - Zoeterwoudse Sin
gel - Korevaarstraat/Levendaal.
Richting station: Korevaarstraat/
Levendaal - Jan van Houtkade -
Witte Singel - Haagweg - Rijnzicht
brug - Morsweg - Morssingel - Sta
tionsplein.
Op 3 oktober is de Burggraven-
laan van acht tot twaalf uur 's och
tends afgesloten. De Hoge Rijndijk
en de Zijlsingel zijn die dag van
twaalf tot drie uur afgesloten.
Ondanks de omleidingen zijn het
station en de ziekenhuizen met de
normale lijndiensten te bereiken-
Wel kunnen vertragingen optre
den.
ADVERTENTIE
LEIDEN - Het geheel opgeknapte
Sint Stevenshofje aan de Haarlem
merstraat is gistermiddag officieel
heropend. Van de zestien 'midde
leeuwse krotten' zijn elf aardige
woningen gemaakt. Het bestuurs
lid J. Jesserun verrichtte gister
middag in aanwezigheid van onder
andere oud-wethouder Waal de of
ficiële openingshandeling* door de
nieuwe bewoners een 'witte bol' te
overhandigen. Vroeger kregen de
bewoners een dergelijk witbrood
altijd op 3 oktober van de regenten.
Het hofje werd in 1487 gesticht
door Willem van Tetroede en zijn
vrouw Cristina. "Zij zullen natuur
lijk heus wel hebben gedacht dat
zij daarmee een soort eerste klas
enkele reis richting hemel koch
ten, maar dat was het toch niet al
leen", zo vertelde de voorzitter van
het bestuur, Ch. van der Weijden.
"Zij moeten in die tijd toch ook
echt begaan zijn geweest met de
wat minder bedeelde. En die doel
stelling heeft uw nieuwe bestuur
op een moderne wijze proberen te
vertalen. Die doelstelling is voor
ons van meet af aan geweest: we
moeten, dit hof restaureren, maar
dan zo dat de huur die er uit komt
rollen als het ware door iedereen
kan worden betaald". En dat is aar
dig gelukt. De voorlopige huur va
rieert tussen de 226 en 260 gulden
per maand, maar moet nog wel de
finitief door het ministerie worden
vastgesteld.
Het opvallende van de restaura
tie is dat slechts een van de voor
malige bewoners is teruggekeerd.
De restauratie is in goed overleg
met de bewoners tot stand geko
men. Tijdelijk werden de bewo
ners gehuisvest in nieuwe bejaar
denwoningen achter het hofje. Na
de restauratie besloot slechts een
van hen terug te keren.
De restauratie is uitgevoerd door
het aannemersbedrijf Wouden
berg. Architect Walraad tekende
voor het plan.
WD-raadslid
verbaasd over
schenking
van clubhuis
LEIDEN Het WD-raadslid Van
der Nat is verbaasd over het feit
dat het clubhuis 'Inde Vroolijcke
Arke' 9.000 gulden heeft geschon
ken aan het buurthuis van de
buurtvereniging Noord-Rijnevest.
Niet alleen automobilisten en bussen hebben de laatste maanden last van de aanleg van busbanen langs
de Hoge Rijndijk, ook de middenstanders zijn er niet al te gelukkig mee. Hun winkel is vaak moeilijk
bereikbaar. Toch maken sommige winkeliers van de nood een deugdzoals de plantenverkoper langs de
Hoge Rijndijk. Nu maar hopen dat hij z'n plantjes weer uitgraaft, voordat de asfalteermachine het
nieuwe fietspad aanlegt. (f0to Holvast».
Het clubhuis 'Inde Vroolijcke
Arke' is een instelling die finan
cieel wordt ondersteund door de
gemeente Leiden. Van der Nat
vraagt dan ook schriftelijk aan het
college van B en W of de schenking
niet ten koste gaat van de eigen ac
tiviteiten. Als dat niet het geval is,
dan heeft 'Inde Vroolijcke Arke' in
feite te veel subsidie van de ge
meente gekregen, aldus het libera
le raadslid. Van der Nat wijst er
verder op dat de gemeenteraad dan
de instantie is om de bestemming
van het geld te bepalen.
*Een van de vele, fraaie ornamenten aan de buitenkant van de Lakenhal.
de bewoners een 'witte bol'
