Alternatieve energie dekt behoeften Wijnoorlog op til met de VS DE GOLF. ZELFS IN UITLAAT GAAT 2XZ0 LANG MEE. Midden-Amerika rekent op steun Westeuropeanen contact lenzen. Bond protesteert tegen teruggang slagerij-cao Opmars dollar onstuitbaar DENSDAG 26 SEPTEMBER 1984 PAGINA 11 Vatimr en milieu over 2050: DEN HAAG (ANP) - Halverwege de volgende eeuw kan rns land volledig in zijn energiebehoefte voorzien door ge bruik te maken van duurzame energiebronnen als zon, vind en afval. De enige voorwaarde is dat krachtige maat- egelen voor energiebesparing worden genomen. Aan wel- /aart hoeft niemand iets in te leveren. Tot deze slotsom komt de Stich- ing Natuur en Milieu na een uit voerige studie naar de energievoor- :iening met behulp van alternatie ve bronnen. De uitkomsten zijn vastgelegd in het boekje 'Onbe perkt houdbaar', waarvan de stich- :ing het eerste exemplaar gisteren in Den Haag heeft aangeboden aan minister Winsemius (milieube- tieer). In het jaar 2050 kunnen de zon, «vind en andere duurzame hulp bronnen ongeveer 40 tot 50 procent de huidige energiebehoefte dekken. De Stichting Natuur en Milieu heeft berekend dat deze be hoefte door energiebesparingen (isolatie en betere rendementen van installaties) over zeventig jaar met ruim de helft kan worden ver minderd. De energie zou volgens een Oud-minister Bot overleden DEN HAAG (ANP) - In het Haag se Westeinde ziekenhuis is maan dagavond op 73-jarige leeftijd oud- minister T.H. Bot overleden. Bot (zie foto ANP) heeft posities be kleed in diverse Nederlandse kabi netten, aanvankelijk als staatsse cretaris van binnenlandse zaken (speciaal belast met Nieuwe Gui- nea-aangelegenheden) in het kabi net-de Quay (van 1959 tot 1963), la ter als minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen in het kabinet-Marijnen. Van 1965 tot 1967 trad hij in de achtereenvol gende kabinetten Cals en Zijlstra op als minister zonder portefeuille, belast met ontwikkelingshulp. In 1966 kwam, in de nacht van Schmelzer, een einde aan zijn poli tieke carrière. Daarna was Bot zes jaar werkzaam als Nederlands am bassadeur in Canada, en ten slotte drie jaar als Nederlands ambassa deur in Oostenrijk. Klein links samen? AMSTERDAM (ANP) - Het be- stuur van de CPN wil intensiever samenwerken met de PPR en de PSP, zodat mogelijk zelfs de drie partijen bij de eerstkomende ver kiezingen voor de Tweede Kamer met een gemeenschappelijke lijst uitkomen. Dit heeft het CPN-be- stuur de PPR meegedeeld naar aanleiding van een initiatief van de PPR voor grotere samenwerking. De CPN zou het liefst zien dat er „actie-coördinatie" komt bij de op positie tegen het kabinet-Lubbers tussen diverse sociale bewegingen en progressieve partijen. HEERLEN (ANP) - Bij de Open Universiteit in Heerlen hebben zich tot dusver 20.000 studenten aangemeld, van wie iets meer dan 60 procent mannen en bijna 40 pro cent vrouwen. Als het op echt in schrijven aankomt, zijn mannen er kennelijk sneller bij. Vrouwen zijn er over het algemeen minder zeker van dan mannen of ze een studie bij de OU wel aankunnen. Maar ook de financiële mogelijkheden spelen een rol. Dit zei vanmiddag dr. mr. G.J. Leibbrandt, voorzitter van het col lege van bestuur van de Open Uni versiteit, bij het officiële begin van dit universitaire onderwijs op af stand. Het startsein werd gegeven door koningin Beatrix. Zij deed dit door cursusmateriaal aan de eerste student uit te reiken. Behalve Leibbrandt voerden ook minister Deetman (onderwijs en wetenschappen), voorzitter J. Ge vers van de Raad voor het Hoger Beroepsonderwijs en prof. dr. R. de Moor, voorzitter van het Recto ren College, het woord. Leibbrandt noemde de grote toe loop van studenten verheugend en Open Universiteit opent deuren met 20.000 studenten inspirerend. Maar hij wees er ook op, dat diezelfde toeloop had ge leid tot het ingrijpende besluit voor een aantal cursussen voorlo pig wachtlijsten in te stellen. In grijpend, omdat achter het besluit immers tal van grote individuele teleurstellingen schuilgaan, aldus Leibbrandt. Uit de gegevens van de eerste ge neratie OU-studenten blijkt, dat ruim 36 procent een hogere be roepsopleiding dan wel een univer sitaire studie heeft voltooid. Bijna 30 procent van de studenten heeft een vwo- of havo-diploma, 15 pro cent volgde een middelbare be roepsopleiding. Voor 14 procent van de aanmelders was mulo of mavo de hoogste vooropleiding, ruim twee procent heeft lbo en la ger onderwijs, zei Leibbrandt. De Open Universiteit moet een tweede kans op hoger onderwijs bieden en daarom wordt volgens Leibbrandt niet zozeer naar de vooropleiding gekeken, maar naar het bereikte ervarings- en kennis niveau. Hij vond het bemoedigend dat 60 procent van de studenten in de laatste twee jaar behalve hun opleiding nog een of meer aanvul lende cursussen had gevolgd. Hij zei te hopen, dat de Open Universi teit in de komende jaren een bij drage kan leveren aan een positie vere waardering van kennis die buiten het institutionele onderwij straject is verworven. „Levenslang leren: het klinkt als een uitgebeend cliché, maar dat lot is meer wijshe den beschoren", zei hij. Bijna 15 procent van de studen ten noemde als belangrijkste over weging om aan de OU te gaan stu deren dat er geen officieel diploma is vereist. Leibbrandt vond het veelbetekend dat maar liefst 35 procent in een leefsituatie zegt te verkeren die een studie elders niet toelaat. Bijna 40 procent kiest voor de OU met het oog op de vrijheid in studietempo en het niet gebon den zijn aan plaats en tijd. schrijver van het boekje, Kornelis Blok, in het midden van de volgen de eeuw voor een derde kunnen komen uit windmolens en een zelf de hoeveelheid uit zonne-installa- ties. Dertien procent van de ener giebehoefte is te halen uit afval, 9 procent uit aardwarmte en 3 pro cent uit waterkracht. De overige 9 procent betreft invoer van duurza me energie. De kosten van een dergelijk duurzaam energiesysteem zijn op het ogenblik hoger dan die van de huidige energievoorziening. De stichting verwacht echter dat de verschillen zullen verdwijnen door de stijgende brandstofprijzen en de dalende kosten van duurzame systemen als gevolg van technolo gische vernieuwing en massapro- duktie. Twee jaar en tbr geëist na brand met drie doden ARNHEM (ANP) - De officier van justitie bij de rechtbank in Arn hem, mr. H. Brughuis, heeft giste ren wegens brandstichting met do delijke afloop twee jaar cel en tbr geëist tegen de 34-jarige S.S. uit Arnhem. De man wordt ervan ver dacht op 11 april van dit jaar uit wraak een brandbom te hebben ge gooid in het Arnhemse cafe 'Lexi bar'. Drie mensen kwamen i vuurzee om het leven, twee ande ren raakten gewond. De officier zei zeer ernstig reke ning te houden met het feit, dat S volgens psychiaters die hem on derzochten slechts in zeer beperk te mate toerekeningsvatbaar moet worden geacht. „Onder andere om standigheden had ik zeker een ge vangenisstraf van vijftien tot twin tig jaar geëist", aldus mr. Brug huis. S. gooide de brandbom, een mer met benzine en dieselolie, uit wraak omdat hij de avond vóór de brand door de café-eigenaar e: kele bezoekers na een ruzie ernstig was mishandeld. De eigenaar, de 42-jarige Rein Baart, was een van de dodelijke slachtoffers. Ook zijn 16-jarige zoon en een 31-jarige be zoekster van de 'Lexibar' kwamen om het leven. Weer staking bij Renault, nu in Rouen ROUEN (DPA) - Het communis tisch georiënteerde Franse vakver bond CGT heeft gisteren een sta king uitgeroepen bij de fabrieken van Renault in Sandouville, bij Rouen. Het verbond wil voor de ar beiders van deze vestiging dezelf de resultaten als bij Renault in Le Mans. Het gaat met name om loonsverhogingen en een kerstgra tificatie. In Le Mans kwam maandag een einde aan een staking, nadat daar de meeste eisen van het CGT wa ren ingewilligd. Dè bedrijfsleiding was gezwicht uit vrees voor stagna tie in de levering van de in Le Mans van de band komende „super 5". Zij beloofde loonsverbeteringen en zegde ook toe geen werknemers te zullen ontslaan. Dat lag aanvanke lijk wel in de bedoeling omdat het bedrijf de personeelssterkte wil verminderen. AMSTERDAM (ANP) - Ongeveer 50 vrouwen hebben gisteren bijna de hele dag het partijbureau van de Partij van de Arbeid aan de Nicolaas Witsenkade in Amsterdam bezet gehouden. De vrouwen protesteerden daarmee tegen "het plan van de PvdA om een wetsontwerp vóór legalisering van pornografie volgende week door de Kamer te jagen". Volgens de vrouwen gaat de partij voorbij aan vijftien jaar vrouwenstrijd tegen porno. Om half zes vertrokken de vrouwen uit eigen beweging. (foto ANP) Vaste contacten Haagse politie en buitenlanders DEN HAAG (ANP) - Sinds gisteren heeft de Haagse politie een vast contactpunt met verte genwoordigers van etnische minderheden in die stad in de vorm van een overleggroep. Hoofdcommissaris dr. J.L. Brand installeerde de overleg groep politie-allochtonen, die hij een stap noemde in het pro ces van naar elkaar toegroeien van Nederlanders en buitenlan ders en van politie en buiten landers. De Haagse politie beroemt zich erop een van de eerste korpsen van de grote steden te zijn die het contact met buiten landers vaste vorm geeft. De overleggroep mag aan de korpsleiding adviezen geven. De gespreksonderwerpen zul len algemeen blijven en niet over incidenten of individuele problemen tussen politiemen sen en buitenlanders handelen. De voorzitter van de overleg groep, A. Lyra, zei te hopen dat in de toekomst zal blijken dat de installatie van dit overleg niet nutteloos is geweest. Vleesfraude DEN HAAG (ANP) - De rechtbank in Den Haag heeft de 32-jarige commissionair R. (Laak) uit Dor drecht gisteren veroordeeld tot twee jaar en zes maanden gevange nisstraf wegens oplichting, omko ping en valsheid in geschrifte. De rechtbank achtte het bewe-. zen dat Van L. drie jaar lang als di recteur van enkele vleesgroothan dels illegaal vlees heeft geïmpor teerd uit Engeland en Ierland. De officier van justitie eiste twee we ken geleden drie en een half jaar. De 43-jarige transportonderne mer C.M. uit Oude Tonge werd door de rechtbank wegens mede plichtigheid veroordeeld tot 25 we ken gevangenisstraf, waarvan twintig voorwaardelijk. Zijn vrachtauto's reden met het vlees naar Nederland, in plaats van naar Joegoslavië en Libanon, zoals was afgesproken. UTRECHT (ANP) - Ongeveer twintig leden van de Voedingsbond FNV hebben gisterochtend in de Slagersvakschool in Utrecht geprotesteerd tegen verslechteringen van de cao die de werkgevers hebben voorge steld. In de school was een vergadering van slagers en bonden gaande, die door het protest korte tijd werd onderbroken. Er had een kort gesprek plaats tussen de actievoerders en een woordvoerder van de werkgevers, en na ruim een half uur werd de actie beëindigd, zo heeft de Voedings bond meegedeeld. De cao-voorstellen, waarover begin oktober onderhandeld gaat wor den, betekenen volgens de bond voor jongeren een achteruitgang in loon van soms twintig procent. Van oudere werknemers zouden de werkge vers een loonoffer van rond de tien procent wensen. Deze verlagingen zouden nodig zijn vanwege de slechte gang van zaken in de slagerijbran che. De Voedingsbond FNV stelt echter dat de slagerijen er helemaal niet zo slecht voorstaan, en dat er bij grote slagerijen als Vleeschmeesters en V en D desnoods acties zullen volgen als de werkgevers volharden in hun cao-beleid. AMSTERDAM (ANP/DPA/Rtr) - De ingrepen van de Westduitse bun- desbank, ten dele in samenwerking met andere centrale banken in Euro pa, hebben de dollar slechts tijdelijk in zijn opmars kunnen stuiten. De Westduitse centrale bank verkocht gisteren naar verluidt opnieuw hon derdvijftig miljoen dollar, maar de officiële koers op de wisselmarkt in Frankfort kwam uit op 3,0605 mark, bijna vier pfennig hoger dan de 3,0210 mark op maandag. Valutahandelaren houden er rekening mee dat de koers de komende twee weken weer zal stijgen tot 3,20 mark als de Bundesbank zich van de markt terugtrekt. In Amsterdam steeg de officiële koers gisteren met 5,5 cent tot 3,46 gulden en vanmorgen alweer tot ruim 3,48b. De banken vragen vandaag 3,51 gulden voor een dollar en betalen er 3,39 gulden voor. EG vreest importbelemmering ADVERTENTIE 'tZijn ookde verborgen voordelen die een Golf interessant maken. Neem het nieuwe uitlaatsysteem. Door toepassing van gealuminiseerd staal, respectievelijk edelstaal is het systeem beter tegen corrosie be schermd. Daardoor wordt de levensduur verdubbeld, 't Kan geen toeval zijn dat zoveel kostenbewuste automo bilisten Golf rijden. Er is al een i Golf vanaf f 18.150,-. BRUSSEL (ANP) - De EG-com- missie in Brussel maakt zich nogal ongerust over maatregelen die er in de Verenigde Staten in de maak zijn tegen Europese wijnexporten naar dat land. Een commissie- woordvoerder wees er gisteren op dat de bij het Amerikaanse congres in behandeling zijnde „wine equity bill" (billijkheidswet voor de wijn) protectionistische maatregelen be helst, die de Europese wijnexport forse schade kunnen toebrengen. Als de Amerikanen werkelijk protectionisme gaan bedrijven op het gebied van de wijn zijn er zeker tegenmaatregelen van de EG te verwachten, aldus de woordvoer der. De Gemeenschap staat dus op het punt om zich in het zoveelste handelsgeschil met de Verenigde Staten te storten. Het Amerikaanse wetsontwerp is vorige week goedgekeurd door de Senaat. Het moet nog worden behandeld door het Huis van Af gevaardigden. De beschermende maatregelen van het wetsontwerp zijn er op gericht om in één enkele sector (de wijn) wat genoemd wordt wederkerigheid af te dwin- 19 september door de Amerikaan se Senaat is goedgekeurd, zal de Amerikaanse regering verplichten anti-dumpings- en anti-subsidie rechten te leggen op landbouwpro- dukten, zelfs als zulke rechten niet in overeenstemming zijn met de GATT-regels. De Amerikaanse president kan nog wel zijn veto over de wet uitspreken, zo meent de Commissie. Al eerder heeft de EG-commissie duidelijk gemaakt, dat als de Ver enigde Staten zich in strijd met de internationale handelsregels gaat beschermen tegen Europese wijn- importen de EG tegenmaatregelen zal nemen. De Gemeenschap kan terugslaan door bijvoorbeeld de in voer van soja en graanvervangers uit de Verenigde Staten aan ban den te leggen. De in voorbereiding zijnde Ame rikaanse maatregelen vallen in Brussel ook daarom zo slecht, om dat er op de landbouw-handelsba- lans tussen de EG en de Verenigde Staten al een aanzienlijk Europees tekort bestaat. Vorig jaar bijvoor beeld voerde de EG voor een be drag van 9,32 miljard gulden aan gen. De EG-commissie zegt dat dit landbouwprodukten naar de VS MEXICO-STAD - De verwach tingen zijn wellicht nog hoger ge spannen dan de veiligheidsmaat regelen in het legerloze Costa Ri ca. Vrijdag begint in de hoofd stad San Jose een opmerkelijke topconferentie. De ministers van buitenlandse zaken van de tien landen van de Europese Ge meenschap plus Spanje en Por tugal ontmoeten dan hun colle ga's uit de vijf Middenameri kaanse staten en de tussen die landen bemiddelende Contado- ra-groep. door Rob Sprenkels De Middenamerikaanse minis ters zullen reeds aan de voor avond een ontmoeting hebben met hun collega's van de Conta- dora-landen (Mexico, Panama, Venezuela en Colombia) in een poging een definitieve datum vast te stellen voor de onderteke ning van de door Contadora voorgestelde regionale vredesak- te. Vorige week bleken plotse ling alle vijf de Middenameri kaanse landen (El Salvador, Honduras, Costa Rica, Guatema la en Nicaragua) bereid om de Contadora-akte te onderschrij ven. Volgens sommige waarne mers heeft die doorbraak wel licht te maken met de economi sche hulp die de Middenameri kaanse landen bij West-Europa hopen los te peuteren. Of er aan de hooggespannen verwachtingen kan worden vol daan, is vooralsnog uiterst twij felachtig. Er gaan geruchten dat Midden-Amerika plannen heeft uitgewerkt ter waarde van één miljard dollar. Onderwijl is het nog niet helemaal duidelijk in hoeverre de EG bereid is de op de begroting uitgetrokken 40 miljoen dollar voor Midden- Amerika te verhogen. Volgens minister Van den Broek van bui tenlandse zaken zal wellicht een bedrag van zo'n 100 miljoen dol lar mogelijk zijn. Minister Van den Broek Van den Broek bezocht vorige week Mexico en Colombia, twee van de bemiddelende Contado- ra-landen. Volgens hem is het uiteindelijke bedrag dat uit de bus zal komen niet zo belangrijk als wel een aantal beginsel verklaringen, met name duidelij ke politieke steun aan het door Contadora nagestreefde vre desproces en ook de bereidheid om het onderontwikkelde Mid den-Amerika economisch te hel pen en minder afhankelijk te ma ken van de Verenigde Staten. Rampzalig „Het zal rampzalig zijn, als de Middenamerikaanse landen na de conferentie in San Jose met het gevoel zitten dat Europa hen in de steek heeft gelaten", aldus minister Van den Broek, „in dat geval lopen we het risico dat de laatste kans op een duurzame vrede in de regio zal afglijden". Volgens minister Van den Broek is de mogelijk neutralise rende rol die West-Europa in Midden-Amerika kan hebben, „buitengewoon belangrijk". Van den Broek gelooft dat zolang er geen vrede in de regio wordt be reikt, constant het gevaar bestaat dat Midden-Amerika een gebied wordt waar conflicten tussen Oost en West zouden kunnen worden uitgevochten. „Daarbij kun je aan de ene kant denken aan de rol van Amerika, die het natuurlijk verre van onverschil lig is wat er in deze Centraalame- rikaanse regio, dicht bij het Ame rikaanse huis, gebeurt", zo be toogt Van den Broek, „en aan de andere kant kun je denken aan de duidelijke invloeden in het gebied van Cuba en dus indirect de Sowjet-Unie". „Europa heeft geen rol in die Oost-West-tegenstelling", zo ver volgt de Nederlandse minister, „en daarom denk ik is de rol en de aanmoediging van Europa be langrijk omdat van Europese landen geen duidelijke, zeg maar machtspolitieke factor behoeft te worden geducht, laat staan aspi raties om heel duidelijk invloed in het gebied uit te oefenen". Nicaragua pleit ervoor dat de Verenigde Staten het voorwoord van de Contadora-vrede zullen ondertekenen als garantie voor een stop op de verregaande mili taire bemoeienissen van Was hington in de regio. Zonder me dewerking van Washington is het in de praktijk brengen van de Contadora-vrede volgens Mana gua in feite onmogelijk. Bestaat er voor West-Europa een bemid delende rol ten opzichte van de houding van de Amerikaanse re gering? „Niet als bemiddelaar", zo luidt het antwoord van Van den Broek. Uitvechten De Nederlandse minister vindt dat de vijf Middenamerikaanse landen „ook onderling de nodige disputen en geschillen hebben die af en toe zeg maar gewapend worden uitgevochten". Hij heeft het over „de gespannen relatie in de grensgebieden tussen Costa Rica en Nicaragua of Nicaragua en Honduras". En ook over „de tegenstellingen die er bestaan tussen El Salvador en Nicaragua over hulp aan opstandelingen". Daarom is het volgens Van den Broek juist belangrijk dat de vijf Middenamerikaanse landen „on derling met elkaar afspreken dat ze zich niet zullen bemoeien met de zaken in hun buurlanden". Is het echter niet vooral het Amerikaanse leger en de Ameri kaanse inlichtingendienst CIA, die zich met de aangelegenheden in Nicaragua, El Salvador en Honduras bemoeit? „U heeft mij niet horen zeggen wie er zich precies met wie bemoeit", zo ant woordt Van den Broek enigszins geirriteerd, „wij constateren al leen dat er aan diverse grenzen in de Centraalamerikaanse regio spanningen bestaan, deels door invloeden van binnenuit en wel licht ook deels door invloeden van buitenaf'. West-Europa geen partij in de Middenamerikaanse problema tiek? Er zijn nogal wat onderlin ge verschillen. Met name Spanje, Frankrijk en Zweden voelen zich tot op zekere hoogte solidair met het sandinistische Nicaragua. Engeland en West-Duitsland hebben daarentegen behoorlijk veel begrip voor de Amerikaanse politiek inzake Midden-Amerika en ook minister Van den Broek lijkt daartoe geneigd. Washing ton steekt momenteel dagelijks anderhalf miljoen dollar in het Salvadoraanse bewind, stelt zijn militaire macht tentoon in Hon duras en de Middenamerikaanse kustwateren, en heeft al min stens 120 miljoen dollar besteed aan de contra-revolutie in Nica ragua. Desalniettemin maakt Van den Broek zich ogenschijn lijk heel wat minder ongerust over de Amerikaanse rol in Mid den-Amerika dan over de vol gens hem „duidelijke" Cubaans- Russische invloeden. Wellicht zal op de conferentie in San Jose blijken dat de West- europese landen met even ver schillende ogen tegen de Conta dora-vrede aankijken als de Mid denamerikaanse landen zelf. Wat daarvan precies de consequen ties zullen zijn, is moeilijk te voorspellen. Maar de hoop van sommige Contadora-landen en ook van Nicaragua, dat West-Eu ropa en bloc pressie zal willen uitoefenenen op de Verenigde Staten, lijkt wellicht eerder ijdel dan de verregaande verwachtin gen inzake economische hulp. ADVERTENTIE i strijd is met het internationale vrije handelssysteem en met de binnen de GATT (Internationale Overeenkomst inzake Handel en Tarieven) nagestreefde „globale (in plaats van sectoriële) wederkerig heid". De Amerikaanse wet zoals die op uit, terwijl de Amerikaanse land- bouwuitvoer naar Europa opliep tot een waarde van 21,42 miljard gulden. In de Europese landbouw- export naar Amerika neemt de wijn een belangrijke plaats in. De waarde daarvan was vorig jaar ruim 1,9 miljard gulden. Katwijk - Voorstraat 00; Heemstede - Binnenweg 114; Leiden. - Haarlemmerstraat 58, Sassenheim - Hoofdstraat 253, Vlaardingen - Hoogstraat 209. Wassenaar - Langstraat 7; Voorschoten - Schoolstraat 115.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 11