Hartluchtbrug gaat verdwijnen 'Wantrouwen over onze verdiensten' Steeds meer mensen eten geen vlees Turkse reis Dordtse politie 'erg nuttig' Oud-politici blijven uit universiteitsraad Extra leerkrachten buitenlandse kleuter ER 196 VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1984 BINNENLAND PAGINA 5 Meer operaties in eigen land DEN HAAG (GPD/ANP) - De hartluchtbruggen naar buitenlandse ziekenhuizen gaan volgend jaar verdwijnen. Het aantal hartoperaties in eigen land, vooral in Leiden, zal worden opgevoerd. Dit bleek gisteren uit overleg tus sen staatssecretaris Van der Reij- den (WVC) en de Tweede Kamer. De bewindsman deelde mee dat de Ziekenfondsraad heeft geadvi seerd de hartluchtbruggen stop te zetten. In het advies worden twee data genoemd: 1 januari of 1 juli volgend jaar. De definitieve datum moet nog worden vastgesteld, al dus Van der Reijden. Daarover zullen de gezamenlijke verzekeraars (ziekenfondsen en particuliere organisaties) binnen kort met de hartpatiëntenvereni gingen overleggen. Maar Van der Reijden verwacht dat volgend jaar de luchtbruggen, die sedert 1976 bestaan, zullen verdwijnen. Dit DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat geen vlees meer eet, is de afgelopen tien jaar verdubbeld. Bijna 300.000 Nederlanders noe men zich openlijk vegetariër. Een evengroot aantal is in feite ook ve getariër, maar komt daar niet di rect voor uit. Dit bleek gisteren tijdens een conferentie ter gelegenheid van het 90-jarig- bestaan van de Neder landse Vegetariërsbond. Volgens vice-voorzitter Bos is er vergeleken met de beginjaren van de bond veel veranderd in de maatschappe lijke status van de vegetariër. Gold de club vroeger met mensen als Domela Nieuwenhuis in de gelede ren als een radicale beweging, te genwoordig is het vegetarisme een algemeen aanvaard verschijnsel. De Tweede Kamer telt vier vege tariërs, en ook in het kabinet is de bond vertegenwoordigd. Net als haar echtgenoot, de vroegere bondsvoorzitter en ex-minister van onderwijs Arie Pais, is Eegje Schoo overtuigd vegetariër. Bos zei gisteren dat ook de com mercie oog heeft gehad voor de aantrekkingskracht die het vegeta risme vooral op de jongeren uitoe fent. Vegetarische restaurants zijn de afgelopen jaren als paddestoe len uit de grond geschoten. In heel Nederland staan er nu zestig. Ook in andere restaurants wordt je niet meer met de nek aangekeken als je geen vlees blijkt te eten, aldus Bos. Volgens de bond zit er bijna al tijd een sterke ethische kant aan de beslissing om geen vlees meer te eten. Eerbied voor: het leven en voorkomen van dierenleed staan centraal. In propagandamateriaal van de bond wordt er verder op ge wezen dat het goedkoper en gezon der is om geen vlees-meer te veror beren. Ook de gang van zaken in de bio-industrie roept vragen op, al dus de bond. Het niet eten van vlees zou vol gens Bos ook een rol kunnen spe len bij het oplossen van het hon- gerprobleem in de wereld. Voor een kilogram vlees is als veevoer volgens de wereldvoedselorganisa tie FAO zeven tot acht keer zoveel plantaardig eiwit nodig, dat meest al uit de Derde Wereld komt. jaar zullen nog enkele honderden hartpatiënten in Houston, Genève of Londen worden geopereerd. Het gaat er om een zodanig aan tal operaties in Nederland uit te voeren dat de behoefte kan worden opgevuld, zei Van der Reijden. Dat moet volgens hem niet zo moeilijk zijn, want als alle operatiecentra „zich even kwaad maken" is het volgens hem zo gebeurd. Een forse stijging bijvoorbeeld kan al worden verkregen als het Academisch Ziekenhuis Leiden meer operaties uitvoert. Daar ziet het wel naar uit: vorig jaar deed men er 800, dit jaar zal vermoede lijk de 950 worden bereikt. Ver wacht wordt dat minister Deetman (onderwijs) binnenkort akkoord zal gaan met betaling voor een ho ger totaal. Nu is de budgettering nog op 800 afgesteld. Volgens Van der Reijden zijn misverstanden gerezen rond het Catharinaziekenhuis in Eindho ven. In de mening dat men daar meer operaties wilde doen had hij eerst toestemming gegeven. Dat besluit werd later ingetrokken ten gunste van het academische zie kenhuis Maastricht. Nu is geble ken dat men in Eindhoven alleen investeringen wil doen: het opera tiecentrum nieuw inrichten. Het probleem is dat zo'n investe ring niet op de lijst van prioriteiten staat en niet op het bouwprogram ma voor de ziekenhuizen. Eindho ven wil de vernieuwing betalen uit budgetoverschotten. Maar Van der Reijden is bang dat op die manier het uitgezette bouwprogramma wordt doorkruist. Hij blijft naar een oplossing zoeken; ook de pro blemen voor Maastricht zijn wel te regelen, denkt hij. Vooral de PvdA toonde zich op nieuw ongeduldig over het uitblij ven van een honoreringsregeling voor de hartchirurgen. Van der Reijden zei dat de ziekenfondsen de medische specialisten een voor stel hebben gedaan voor een forse tariefsverlaging van de hartchirur- LELYSTAD - In de naar hem genoemde stad is gisteren een beeld ont huld van ingenieur Lely, de grondlegger van de inpoldering van de toen malige Zuiderzee (inmiddels Ijsselmeer). Het werd onthuld in het bijzijn van minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) en burgemeester Gruij- ters van Lelystaddie beeldend uitweidde over het belang van Lely. (foto ANP) SCHIPHOL (ANP) - De Turken in ons land hebben zich veel meer aangepast dan veel Nederlanders denken. Dit is een delegatie van de politie in Dordrecht opgevallen na een onofficiële reis van zestien da gen door Turkije. De delegatie (zes mannen en een vrouw) keerde gis teren vol positieve indrukken te rug op Schiphol. „Ik heb al tijdens de reis veran deringen geconstateerd bij mijn collega's", vertelde R.A. Vervaart, contactambtenaar bij de Dordtse politie voor etnische minderheden. Vervaart spreekt Turks en was als enige delegatielid al eerder in Tur kije. De reis van de Dordtse politie (kosten: 17.000 gulden) paste in het kader van de vorming van onze aldus commissaris J. van mogelijk te ondergaan hoe Turken in hun eigen land wonen en werken", aldus Vervaart. De dele gatie logeerde bij vrienden en ken nissen van de 2.800 in Dordrecht wonende Turken. Vervaart vertelde enthousiast over de reis. Hij hoopt dat het Dordtse politiekorps in de toe komst „zelfverzekerder" kan op treden tegen Turken. „Dat bete- Het was onze bedoeling zoveel kent aan de ene kant meer begrip", der Steege op Schiphol. Tevoren was afgesproken dat alleen politie mensen in de uitvoerende dien sten, zoals wijkagenten, jeugdpoli tie, vreemdelingendienst en geüni formeerde dienst, zouden mee gaan. Het was verder een sobere reis. Het aanbod van Turkse zijde om de trip wat officiëler te maken, werd afgewezen. aldus Vervaart, „maar ook bijvoor beeld dat een agent tegen een Turk kan zeggen: mij hoefje niets wijs te maken. Ik ben er zelf geweest". De Dordtse korpschef Van der Steege kan nog niet overzien, zo zei hij. wat de gevolgen van deze reis zijn voor het beleid in zijn stad ten opzichte van Turken en vreemde lingen in het algemeen. Wij zullen daar de komende weken met de delegatie over spreken. Hij hoopt wel dat de teruggekeerde politie mensen hun ervaringen zullen overbrengen op thuisgebleven col lega's. Een vervolgreis van de Dordtse politie naar Turkije of bij voorbeeld Marokko zit er volgens Van der Steege voorlopig niet in. Politiekorpsen uit andere steden hebben veel belangstelling ge toond voor de reis. gie in niet-academische ziekenhui zen. De specialisten hebben tot half november de tijd. Gaan ze er niet op in, dan zullen de fondsen vast stelling van een lager tarief vragen bij het Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg. Zo'n aanvraag hebben de particuliere verzeke raars al gedaan. De Tweede Kamer gaat ermee akkoord dat volgend jaar wordt be gonnen met harttransplantaties in het Academisch Ziekenhuis Rot terdam, dat daarin samenwerkt met Leiden. Ondertussen gaat het Academisch Ziekenhuis Utrecht „warmlopen" om als tweede te be ginnen. Brand in loodsen: 5 miljoen schade UTRECHT (GPD) - Door een gro- te brand op het industrieterrein Lage Weide in Utrecht is gisteren voor 5 miljoen gulden schade aan gericht. De brand ontstond in op slagloodsen die aan verschillende bedrijven waren verhuurd. Dui zenden kachels en wasmachines gingen in vlammen op. Ook bleken er in de loodsen ze ventien ton giftige stoffen te zijn opgeslagen, waarvoor geen hinder wetvergunningen waren afgege ven. De Utrechtse brandweer had al in maart van dit jaar vastgesteld dat de opslagplaatsen wegens het ontbreken van preventieve maatre gelen „zeer brandgevaarlijk" wa- Tijdens de blussingswerkzaam- heden trokken pikzwarte rookwol ken over een deel van Utrecht. Bij de GG en GD kwamen klachten van wijkbewoners binnen over ademhalingsmoeilijkheden en irri tatie aan de ogen. Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend. DEN HAAG - Voor de dertigste maal dit jaar trokken gisteren Ne derlandse vrouwen demonstratief door Den Haag om hun solidariteit te betuigen met de Dwaze Moeders uit Argentinië en met 'alle vermis ten' in Latijns-Amerika. De stoet trok langs de Argentijnse ambassa de naar het B innenhof (foto ANP) Schijnhuwelijk voorkomen LIENDEN (ANP) De rijkspo litie in het Gelderse Lienden heeft gisteren op het nippertje een „nephuwelijk" voorkomen. De bruidegom, een 58-jarige in woner van Ingeren, en zijn aan staande bruid, een 27-jarige, il legaal in ons verblijvende Ma rokkaanse, werden vlak voor de huwelijksceremonie aange houden. De politie arresteerde het bruidspaar in spé op de stoep van het gemeentehuis in Lienden. Volgens een politiewoord voerder heeft de man toegege ven dat het huwelijk alleen was bedoeld om de Marokkaanse vrouw aan de Nederlandse na tionaliteit te helpen. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG - Minister Deetman (onderwijs) is niet van plan om te rug te komen op zijn weigering en kele oud-politici te benoemen als buiten universitaire leden van on der meer de Leidse universiteits raad. Hij zei dit gisteren tijdens een door de Tweede Kamerleden Ern- sting (CPN) en Wallage (PvdA) aangevraagd interpellatiedebat. De kamerleden hebben hem in een motie verzocht om zijn beslissing te heroverwegen. Met zijn weigering heeft de mi nister de voordracht van de Leidse universiteit en de TH in Delft niet gevolgd, die onder anderen de oud CPN-kamerleden Schreuders en Bakker hadden voorgesteld. Deet man motiveerde zijn beslissing door te stellen dat buiten universi taire leden geen speciale binding met de betreffende wetenschappe lijke instellingen hebben. DEN HAAG (ANP) - Op 1 augus tus 1985, wanneer de basisschool begint, krijgen ook buitenlandse kleuters recht op onderwijs in de eigen taal en cultuur gedurende enkele uren per week. Staatssecre taris Van Leijenhorst (onderwijs) stelt daarvoor honderd „formatie plaatsen" voor onderwijzers be schikbaar. Hij schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer. Daar staat tegenover dat die uit breiding volledig ten koste zal gaan van het aantal groepsleraren en vakleerkrachten dat overgaat van het bestaande kleuter- en lage re onderwijs naar de basisschool. Over die regeling zal de vaste ka mercommissie voor onderwijs nog overleg plegen met de bewinds in een advies aan minister Deet man (onderwijs) bepleit de Onder wijsraad extra geld uit te trekken voor het aanstellen van meer leer krachten ten behoeve van de jong ste kinderen in het toekomstige ba sisonderwijs. Het uitgangspunt van de minis ter is dat er na 1 augustus 1985 op de basisschool niet meer geld mag worden uitgegeven aan onderwij zend personeel dan nu bij het kleu ter- en lager onderwijs samen het geval is. De raad vindt dat dit uit gangspunt niet kan worden ge handhaafd, omdat dat „onvoldoen de is om de doelstellingen van de basisschool te verwezenlijken". Specialisten boos over nieuwe salarisindeling Deetman Kranten hadden daarna echter gemeld dat een voorlichter van zijn ministerie had meegedeeld dat Deetman nooit meer (oud)-politici in dergelijke functies zou benoe men. Deetman weersprak dit giste ren en herhaalde dat zijn toetsings norm voor de benoeming van bui ten-universitaire leden is, dat zij binding moeten hebben met de wetenschappelijke instelling. Uitbreiding recreatie 'overbodig' DEN HAAG (ANP) - Uitbreiding van het aantal campings en het aantal ligplaatsen voor boten is overbodig. Dat zegt de Recron (Re creatie Ondernemers Nederland) in een reactie op de plannen van minister Braks (landbouw) om de recreatievoorzieningen in Neder land uit te breiden. Ook een onderzoek van de minis teries van economische zaken en van landbouw heeft aangetoond dat er nauwelijks behoefte is aan uitbreiding, aldus een woordvoer der van de Recron. Volgens de Recron houdt de mi nister te weinig rekening met de economische gevolgen van zijn plannen. Hij baseert zich op gege vens die twee jaar oud zijn. Die ge gevens zijn achterhaald. De vraag naar ligplaatsen in jachthavens neemt steeds meer af. Zelfs in die mate dat er nu al een overschot is aan ligplaatsen, aldus de Recron. Datzelfde geldt volgens de Re cron voor het uitbreiden van het aantal campings. De minister wil vooral de kleinschalige terreinen stimuleren, maar die worden nu al zo weinig bezocht dat exploitatie zeer moeilijk is, meent de Recron. MENTEN - De ex-vrouw van Pie- ter Menten, Meta Pauw, moet de afgebrande villa en de erbij beho rende grond van haar ex-echtge noot binnen drie maanden verko pen. Met de opbrengst kan zij dan een deel van de schuld van Menten van ruim 1 miljoen aan het veiling huis Sotheby Mak van Waay in Amsterdam betalen. Doet ze dat niet, dan mag Sotheby de villa vei len. Dit heeft de rechtbank van Amsterdam gisteren bepaald. Prof. de Jong: belang Tweede Wereldoorlog niet vergeten ARNHEM (GPD) „De enig juiste maatstaf om het belang van de Tweede Wereldoorlog te meten is het besef, al was het maar voor een enkel ogenblik, hoe Europa en de wereld eruit zouden hebben gezien als Hitier en zijn makkers in het kwaad de strijd hadden gewon nen". Dat zei gisteren prof. L. de Jong, oud-directeur van het Rijks Insti tuut voor Oorlogsdocumentatie, in een in de Grote of Eusebiuskerk in Arnhem. De bijeenkomst, bijgewoond door ongeveer 1200 voornamelijk Britse en Poolse veteranen, was een van de hoogtepunten in de reeks herdenkingsplechtigheden in het kader van veertig jaar Mar ket Garden. Tot de aanwezigen be hoorden prins Bernhard en tal van militaire en burgerlijke autoritei ten. Volgens dr. De Jong heeft de Tweede Wereldoorlog nog altijd grote betekenis en was de eind overwinning van de geallieerden wel degelijk al die offers waard. Dit omdat naar zijn mening veel men sen neigen het belang van de Tweede Wereldoorlog te kleineren. „Men zegt dan: kijk naar de we reld van vandaag. Kijk naar de vij andschap tussen de landen groot en klein, bezie de plaatselijke oor logen en de armoede in grote delen van de wereld. Kijk ook naar de vervuiling van onz^ natuurlijke omgeving en de dreiging van mas savernietiging door de ontwikke ling van atoomwapens. Maar ik zeg dat de na-oorlogse en hedendaagse verwarring geen geëigende maat staf is om het belang te meten van de verschrikkelijke strijd die in dertijd geleverd moest worden". Dr. De Jong bracht een slechts negen woorden tellende inscriptie op een van de vele grafstenen op de begraafplaats in Oosterbeek in herinnering die luidt: „Van hemel naar aarde - hij viel voor de vrij heid". „Hier zien we dunkt mij de ware en duurzame betekenis van de slag om Arnhem. Om de toekomst die wellicht onzekerder is dan ooit te voren hebben we voor alles moed. kracht en geduld nodig. En wat veertig jaar geleden in het kader van Market Garden is geprobeerd was een daad van indrukwekken de moed, waardoor een militaire nederlaag werd omgezet in een morele overwinning". NRC mag Bhagwan- affiche gebruiken AMSTERDAM (ANP) - NRC- Handelsblad mag de foto van Bhagwan Shree Rajneesh met daarboven het opschrift „profeet of profiteur gebruiken voor een reclamecampagne. Die slagzin is slechts een in versimpelde vorm gegoten weergave van de discussie waartoe de persoon van Bhagwan in media over de hele wereld aan leiding heeft gegeven en is niet on rechtmatig. Dit heeft de president van de rechtbank in Amsterdam, mr. B.J. Asscher, gisteren bepaald in zijn vonnis in het kort geding dat de Amsterdamse Bhagwan-beweging had aangespannen tegen NRC- Handelsblad. De Bhagwan-volge- lingen vonden het gebruik van de foto van hun meester met het op schrift voor een reclamecampagne ongepast, onbehoorlijk en beledi gend. LEIDEN (GPD) - De Landelijke Specialisten Vereniging (LSV) en de Landelijke vereniging van Art sen in Dienstverband (LAD) zijn verontwaardigd over een geheim overheidsrapport over de salarisin deling van specialisten in academi sche ziekenhuizen. "Er heerst in Den Haag een gi gantisch wantrouwen tegen spe cialisten, en met name over onze verdiensten. Maar naar mijn me ning slaat dat absoluut nergens op", aldus de Leidse neuroloog dr. Buruna, woordvoerder van de spe cialisten. Een kleine week geleden is het geheime rapport over de functie waardering van de specialisten in academische ziekenhuizen uitge lekt en bij de LSV-LAD terechtge komen. De verenigingen vinden het een absurd rapport en leverden gisteren een brief-op-poten af bij minister Deetman (onderwijs en wetenschappen). De specialistensalarissen vor men al jaren een discussiepunt. In 1981 besloot de toenmalige onder wijsminister Van Kemenade dat er een zogenoemde „honoreringsre geling medische specialisten werk zaam in academische ziekenhui zen" diende te komen. Er bestaat onduidelijkheid omtrent de ver diensten, omdat de artsen naast hun honorarium van de universi teit, waarbij ze feitelijk in dienst zijn, ook geld krijgen voor de zorg voor patiënten in de ziekenhuizen. Dr. Buruna: „Onze salarissen zijn helemaal niet zo hoog als altijd wordt gesteld. Ze liggen tussen 62.000 en 90.000 gulden bruto per jaar, en bij een hoogleraar kan het uitlopen tot 128.000 gulden. Het be handelen van patiënten levert iets extra's op, maar naar schatting gaat dat gemiddeld de 25.000 gul den per jaar niet te boven". Om tot de genoemde honore ringsregeling te komen, werd een drie-fasenplan opgesteld. Uitein delijk zou dat moeten resulteren in het gewone universiteitssalaris, met daar bovenop een ambtelijke toeslag voor de patiëntenzorg. Bu runa: „Zonder zo'n toeslag zou er geen verschil zijn tussen een do cent Sanskriet die drie colleges per week geeft, en een specialist die een grote verantwoordelijkheid heeft voor de gezondheid van zijn patiënten. En dat verschil is er wel degelijk". Om de grootte van de toeslag te kunnen bepalen, werd afgespro ken dat er een functiewaarderings- onderzoek zou plaatsvinden. De LSV-LAD-woordvoerder: „Het Academisch Ziekenhuis in Utrecht werd uitgekozen als proeftuin. Daar zouden de specialismen met elkaar worden vergeleken, en het model dat dan ontstaat zou van toepassing worden geacht voor alle duizend specialisten in de acade mische ziekenhuizen". „Het stafconvent in Utrecht stel de een aantal eisen aan het onder zoek, waaronder de garantie dat je ten minste in dezelfde salaris schaal zou blijven als waarin je zit. Op alle eisen kwam snel antwoord, behalve op die van de schaalgaran- tie. Het vergde een half jaar voor dat een beperkte garantie afkwam, die we in principe hebben geaccep teerd". „Maar wie schetst onze verba zing", vervolgt de neuroloog, „toen we in maart van dit jaar opeens de mededeling kregen dat er op het ministerie van binnenlandse zaken wel even een functiewaardering in elkaar zou worden gedraaid. Zon der in Utrecht een „veldonder zoek" te doen. En de Zwarte Piet werd bij Utrecht gelegd; dat acade misch ziekenhuis zou voor vertra ging hebben gezorgd. Terwijl dus volstrekt duidelijk is dat het geheel anders ligt: het ministerie van on derwijs heeft gefaald". Buruna wordt fel: „Er is een of andere man achter een bureau ge zet die niet werd gehinderd door enige kennis van zaken. Hij stelde de specialisten (inclusief hun amb telijke toeslag) gelijk aan huisartsen, die zijn ingedeeld in de rijks-salarisschaal 14 - bruto tus sen 72.000 en 90.000 gulden per jaar. Wij zitten gemiddeld nu al in die schaal, maar hebben daarbij dus nog die extra inkomsten door praktijkwerk. Die verdwijnen ech ter en er komt niets voor in de plaats. Aan de huidige onoverzich telijkheid van de salarissen wordt zo wel wat gedaan, maar de manier waarop raakt kant noch wal". Uiteindelijk komt het er volgens Buruna op neer dat de meeste van zijn collega's zullen moeten inleve ren. „We zullen geen hongeroe deem oplopen", geeft hij toe, „maar het specialisteninkomen moet wèl maatschappelijk relevant blijven. Den Haag vindt toch al dat de vrije-beroepsbeoefenaar te veel verdient, maar doktoren zijn wel helemaal de gebeten hond". De stafvorming bij de academi sche ziekenhuizen komt door deze maatregel in het geding, vreest de LSV-LAD. Er zal een „uitstroom" komen van specialisten naar niet- academische ziekenhuizen. Daar kan volgens dr. Buruna aanmerke lijk meer worden verdiend dan de salarissen in de academische zie kenhuizen. Er wordt daar uitbe taald volgens de salarisschaal 16 tot 18: gemiddeld 118.000 gulden. „Ik word er buitengewoon som ber van", zegt de Leidse neuroloog. „De kwaliteit van het onderwijs, het onderzoek en ook de patiënten zorg gaat er zo op achteruit. Dat zal langdurige en brede gevolgen heb ben. Zelfs als Den Haag na een paar jaar tot de conclusie zal ko men dat er een fout is gemaakt, vergt het vele jaren voor de schade is hersteld". ADVERTENTIE vrijwielen in eigen land □WEJOT Een stukje, wat dagen of een weekje op de fiets. Daarover gaat „Vrijwielen in eigen land". Een informatief fietsersboekje voor vrije tijd en va kantie. Gratis bij de fietsenvakman,dc ANWB, de VW-i's, de reis- en inlichtingenbureaus van de NS en stichting: fiets! (tel. 020-42 55 50).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 5