'Beestenspul met meer
idieren, geen artiesten
•Onderscheiding voor
ajterrekundige Oort
^Straten afgesloten
Werkloosheid Usse
daalt; werkloosheid
rayon Leiden stijgt
SOreanisatie in handen van Groenoordhallen
I Tasjesroof
Agenten ontruimen drie
illegaal bewoonde panden
'Conferentie
tegen racisme
moet eerste
aanzet zijn'
f Piraat uit lucht gehaald
HUIS TER DUIN
no s fe ratu
THE PLATTERS
-'OENSDAG 19 SEPTEMBER 1984
'MILAAN - De 84-jarige Leidse
ommifterrenkundige prof. dr Jan Hen-
Irik Oort is gisteren onderschei-
ngsavjen met de Balzan-prijs. Dat is in
uur- Milaan bekend gemaakt. Aan de
ïth.kejjnderscheiding is een bedrag van
^?st?50.000 Zwitserse franken verbon-
msJen; ongeveer 340.000 gulden. Het
geld van de Balzan-stichting komt
1 overuit het vermogen van de in 1932 in
ballingschap in Zwitserland ge
storven Italiaanse industrieel Eu-
t cabigenio Balzan.
Oort kreeg de prijs omdat hij een
grote invloed op de astronomie van
de twintigste eeuw heeft uitgeoe-
Hui ^encl en om<^at zÜn verdiensten
r s voor de sterrenkunde in de hele
g hanwereld worden onderschreven. De
uur. onderscheiding werd hem in het
;lemnbijzonder toegekend vanwege zijn
'orma|studies over de rotatie van de
melkwegstelsels, de verdeling van
[^l^jwaterstof in de melkwegstelsels,
de Lf
Binnl,EIDEN - Om parkeeroverlast te
>tedelVoor^omen zuhen op twintig sep-
»then*ember °Ptreclen Queen in de
Groenoordhallen - een aantal stra
ten in Groenoord worden afgeslo-
:entmten: Haarlemmerweg, Floris Ver-
30-lZsterlaan en Koningstraaat.
de gaswolken tussen die stelsels en
voor zijn, wat genoemd wordt
baanbrekende werk bij de ontwik
keling van de radio-sterrenkunde.
Oort, die studeerde in Leiden en
Groningen, was vanaf 1926 sterren
kundige in Leiden. In 1935 werd
hij hoogleraar en vanaf 1945 tot zijn
emeritaat in 1970 was hij directeur
van de sterrenwacht van de univer
siteit in Leiden.
Hij kwam onlangs nog in het
nieuws toen een zestig jaar oude
theorie van hem werd bevestigd.
Leidse sterrekundigen legden foto
grafisch het innerlijk van het Melk
wegstelsel vast.
Volgens de huidige voorzitter
van de Leidse sterrenwacht, prof.
H. van der Laan, is Oort de meest
vermaarde sterrenkundige van de
ze eeuw. Dat is volgens hem onder
meer af te leiden uit de elf ere-doc-
toraten van Oort en zijn buiten
lands lidmaatschap van de weten
schappelijke academies van onder
meer de Sovjet-Unie, Amerika en
het Vaticaan.
De prijs, die in november zal
worden uitgereikt, werd ook nog
toegekend aan de Amerikaanse
deskundige op het gebied van erf-
lijkheidsleer, Sewall Wright en de
Zwitserse literatuur-criticus Jean
Starobinski.
Brigadiertjes
krijgen meer
bevoegdheden
LEIDEN Verkeersbrigadiertjes
hebben vanaf 1 oktober de bevoegd
heid om het verkeer dwingende
aanwijzingen tot stoppen te geven.
Automobilisten die geen gehoor ge
ven aan het stopteken kunnen wor
den beboet. Dit is het gevolg van
een wetswijziging.
Op de Sumatrastraat oefenden
de jeugdige verkeersregelaars gis
termiddag al even, onder deskun
dige begeleiding (in het midden
commissaris Van Voorden). In Lei
den zijn de verkeersbrigadiers vier
keer per dag op negentien plaatsen
aktief.
In totaal houden 436 \Jcinderen
i het
hieke
chan
IX LEIDEN Artiesten treden dit
jaar niet op tijdens 'Beestenspul' in
de Groenoordhallen. Wel zijn er
meer dieren dan ooit. "Als al die
dieren hun respectievelijke gelui
den tegelijk voortbrengen, maakt
dat minstens evenveel lawaai als
t die elfduizend Queen-fans die hier
morgenavond zijn", zegt directeur
André de Jong doelend op het con-
cert van deze Engelse band. Hij
Ja" zegt het met de borst vooruit, om-
ir& dat de directie van de hallen dit
en jaar de negende 'Beestenspul' zelf
heeft georganiseerd.
De Jong verwacht op zaterdag 22
en zondag 23 september een dikke
20.000 betalende bezoekers, meer
rd LEIDEN - Een 48-jarige Leidse
vrouw is gistermorgen om vijf voor
to elf op de Vijf Meilaan ter hoogte
ïn van de kantine van de HCG be-
;n roofd van haar fietstas. Een onge
il- veer negentienjarige jongen reed
op de fiets langs en rukte de tas
van de bagagedrager. Even later
zagen twee leerlingen van de
school 'De Manse' hoe een man een
t fietstas weggooide op de Telders-
kade. Een onderwijzer achtervolg
de de man nog, maar verloor hem
uit het oog. Uit de teruggevonden
fietstas was niets ontvreemd. Er za
ten overigens alleen een bankpasje
en tien gulden in.
dan vorig jaar toen er 17 iÜOO de weg
wisten te vinden naar Europa's
grootste dierenmanifestatie. Be
halve de grote verscheidenheid
aan dieren moeten ook de voor de
kinderen op zondag georganiseer
de playback-show en de wedstrijd
'wie doet het best een dier na' hier
aan bijdragen.
De kleindierensportvereniging
Rijnland is nadrukkelijk aanwezig
op 'Beestenspul 1984'. Voor het
eerste keer zijn er sier- en watervo
gels in alle soorten en maten te
zien. Afgezien hiervan zijn vele
soorten en rassen grote en dwerg-
hoenders evenals sierduiven. Ook
konijnen (49 rassen) zijn present in
de talrijke kooitjes. Onder meer ci-
cliden, zoetwaterhaaien en discus
vissen bevolken de aquaria van de
Leidse aquarium- en terrariumver
eniging 'De natuurvriend'.
Honden, vertegenwoordigd in
350 rassen, geven in grote getale
acte de présence in de Groenoord
hallen. Er zal een rassenparade zijn
een kind/hondshow, een concours
d'elegance, een demonstratie van
gehoorzaamheidstraining en van
politiehonden, die aanvals- en ver-
dedigingsoefening^n doen.
Duizenden dieren zijn te zien tij
dens de presentatie van de vereni
ging ter bevordering van de bijen
teelt. De grotere huisdieren zijn on
dergebracht op het terrein van 'De
Shetlanders', onder meer paarden
en pony's, terwijl ook een groot
aantal particulieren in deze bran
che is vertegenwoordigd. Het 'vee
marktvee' ontbreekt
Afgezien van de kinderboerderij
Leiden is ook een aantal andere or
ganisaties vertegenwoordigd, die
het beste voor hebben met dieren:
Lekker Dier, Nationale Dierenzorg
Wassenaar, Wereld Natuur Fonds,
werkgroep bestrijding vivisectie,
vereniging tot behoud van de Wad
denzee, Apen Adoptie en Protectie
(AAP), dierenbescherming, diere
nasiel, Greenpeace enzovoorts.
'Beestenspul' is zaterdag en zon
dag van 10.00 tot 18.00 uur ge
opend. Als de manifestatie een suc
ces wordt (er zijn 10.000 bezoekers
nodig om de kosten van het onge
veer 70.000 gulden vergende eve
nement te dekken) komen er vol
gend jaar wellicht weer artiesten
opdraven..
LEIDEN/STREEK - Het aantal
werklozen in het rayon Leiden is in
de maand augustus met ruim 600
gestegen. Het faillissement van
Van Kempen en Begeer had hierin
een belangrijk aandeel. In het
rayon Lisse noteerde het arbeids
bureau daarentegen een daling van
200. Het aantal ingeschreven
schoolverlaters daalde in geringe
mate.
Dit blijkt uit cijfers die het ge
westelijk arbeidsbureau (GAB) in
Leiden heeft verstrekt. De stijging
van het aantal werklozen kwam, af
gezien van het bankroet van Van
Kempen en Begeer, voor rekening
van onderwijsgevenden zonder
baan. In augustus groeide hun aan
tal met 154 naar 1228, vermoedelijk
een gevolg van de grotere klassen
in het onderwijs. De groep kan-
toorberoepen noteerde vorige
maand 125 werklozen meer. In de
bouwnijverheid bleek het aantal
werklozen vrijwel gelijk.
In vergelijking met augustus van
vorig jaar, toen de werkloosheid
iets afnam, is het aantal werklozen
met zes procent gestegen. Hierbij
valt op dat het aantal ongeschoolde
arbeiders zonder werk in deze pe
riode met enkele honderden is toe
genomen. In het rayon Leiden wa-
Mannen
ren dit vooral mannen, in het rayon
Lisse vrouwen.
De jeugdwerkloosheid (mensen
tot en met 22 jaar) en de werkloos
heid onder schoolverlaters ver
toont ten opzichte van vorig jaar
een geringe daling. Het aantal aan
tal vacatures steeg in de maand au
gustus tot 385, waarvan het meren
deel te vinden is in de handelssec
tor (161) en de 'zakelijke en overige
dienstverlening' (123).
Directeur G.A.J. Tibbe van het
Leidse GAB trekt uit deze gege
vens de verheugende conclusie dat
het besef doorbreekt dat de jeugd
werkloosheid echt een probleem
is. "Gezien de stijging van de werk
loosheid en de daling van het aan
tal jeugdige ingeschrevenen heb
ben we relatief winst geboekt".
Met de schoolverlaters gaat het
goed. "Het aantal nieuwe school
verlaters dat zich heeft ingeschre
ven is maar de helft van wat de
prognose eerder dit jaar aangaf.
Dat betekent dat ongeveer 1400
van deze mensen verder zijn gaan
studeren of toch een baan hebben
gevonden", verklaart arbeids
marktonderzoeker J. Roodzand
dit. Bij het arbeidsbureau waren
eind augustus ongeveer 2050
schoolverlaters ingeschreven.
Vrouwen
- Een joekel van een konijn, een 'Franse langoor', geflankeerd door z
x oosterse kortharige katjes: voorbodes van 'Beestenspul'.
(foto Holv:
juli 1984
aug. 1984
juli 1984
aug. 1984
Alkemade
228
238
137
142
Katwijk
777
821
344
363
Leiden
4922
5111
2240
2377
Leiderdorp
447
480
225
254
Oegstgeest
261
279
191
204
Rijnsburg
148
162
74
78
Valkenburg
41
42
22
29
Voorschoten
426
485
208
238
Warmond
97
103
41
45
Zoeterwoude
115
125
56
65
Overige
14
18_
11
12
Rayon Leiden
7476
7864
3549
3807
Hillegom
405
385
288
241
Lisse
360
323
257
204
Noord wijk
486
489
273
282
Noordwijkerhout
259
249
190
168
Sassenheim
219
210
154
135
Voorhout
98
103
58
55
Overige
3
1
Rayon Lisse
1827
1762
1220
1086
Totaal Gewest
9303
9626
4769
4893
LEIDEN - De Leidse politie heeft
gisterochtend tussen negen en elf
uur drie illegaal bewoonde panden
ontruimd. Twee panden, Arends
horst 35 en Condorhorst 11, bleken
leeg. Het derde, aan het Kwekerij
plein werd bewoond door een Lei-
denaar die er kamers verhuurde.
Volgens de politie vroeg de man
bedragen tot 250 gulden per week
aan de huurders.
De panden, eigendom van de ge
meente, zijn ontruimd op last van
de burgemeester. De bewoner van
het huis aan het Kwekerijplein-
plein had de woning gekregen vpor
gezinshereniging, maar dit bleek
gisteren onjuist. De twee andere
woningen zijn 'op een slinkse-ma
nier' in gebruik genomen door de
bewoners, zonder toestemming
van de gemeente. De politie onder
vond geen problemen bij de ont
ruiming.
"LEIDEN "Initiatieven om daad
werkelijk iets tegen discriminatie
en racisme te doen". Dat vooral
staat voorop bij de 'werkconferen
tie tegen discriminatie en racisme'
die volgende maand in het gebouw
van de Louise de Coligny-school
wordt gehouden.
Het plan tot een dergelijke bij
eenkomst is afkomstig van het co
mité 'Leiden tegen fascisme'. De
conferentie is bedoeld als een plat
form voor het bespreken van inita-
tieven gericht op het bestrijden
van racisme en discriminatie in
Leiden. Iedereen kan er aan mee
doen, "niemand die woont of
werkt in Leiden hoeft zich afzijdig
te houden", zo menen de organisa
toren (opgeven kan bij de Stichting
Welzijn, Breestraat 117, tel. 254668,
tussen twee en vijf uur 's middags).
In een folder voorafgaand aan de
conferentie gaan zij in op de symp
tomen van racisme en discrimina
tie. Wat betreft de noodzaak voor
een dergelijke conferentie wordt
verwezen naar de jodenvervolging
en meer recent de dood van de An
tilliaanse jongen Kerwin Duin-
meyer.
De organisatoren van 'Samen le
ven in Leiden' pleiten voor "een
gezamenlijk werken aan een pretti
ge samenleving in Leiden". Zij
schrijven: "Laten wij juist van el
kaar leren om elkaar de ruimte te
geven. Laten we de verschillen, die
er gelukkig zijn tussen de tiendui
zenden Leidenaars waarderen in
plaats van veroordelen".
LEIDEN Radio Entertainer is gistermiddag om tien voor vijf voor de
derde keer uit de lucht gehaald. De apparatuur ter waarde van 2.000
.a gulden werd aangetroffen in de Smaragdlaan. Tegen de 39-jarige bewo-
ner van het huis is proces verbaal opgemaakt, hoewel hij ontkent dat de
apparatuur van hem is. De politie en de radiocontroledienst traden tegen
de piraat op, omdat er veel klachten binnen waren gekomen over gestoor-
de ontvangst van radio- en televisieprogramma's.
ADVERTENTIE
Koningin Astridboulevard 5
2202 BK NOORDWIJK AAN ZEE
Telefoon: 01719 -19220
k,. i-:.
presenteert
donderdag 20 september
Geopend vanaf 22.00 uur
(correcte kleding is verplicht)
Berenleiders (1)
Beren:
"Beestjens of beesten (er be
staat ook een groot soort), die
zeer dikwijls slechts één dag le
ven. In de Noord-Poollanden
verscheuren zij de menschen, in
deze meer Zuidelijke streken ge
schiedt dit juist omgekeerd. Zij
zijn overigens goedkoper te hou
den dan honden, want ze blijven
ook zonder enig voedsel leven".
De student in de negentiende
eeuw beschikte over een groot
arsenaal aan woorden waarmee
hij zich verstaanbaar kon maken
tegenover medestudenten en
zich kon onderscheiden van het
klootjesvolk, dat overigens toen
nog werd getypeerd als ploerten.
Beren.
Zo noemden de heren onbe
taalde rekeningen. Berenleiders
waren er ook. Dat waren de mid
denstanders die studenten lieten
poffen en soms het nakijken had
den als een jongeman met zijn
studie stopte (sjeesde dus) en per
diligence naar elders vertrok,
spoorslags.
Ook in deze tijden waarin het
ballendom weer opleeft, kan de
student altijd terugvallen op het
idioom van zijn kaste. Wat dat
betreft is er niet zoveel veran
derd. Natuurlijk, de woorden
zijn vaak niet meer dezelfde,
maar het gaat om het verschijn
sel. En dat bestaat nog steeds.
Nee, als je het studentenleven
van vroeger in zijn geheel beziet,
valt pas op hoeveel er is verdwe
nen in de loop der tijden. Verma
len door de molensteen des tijds:
de diligence, de trekschuit.
De aanleiding voor deze be
schouwing van het studentenle
ven is het prachtige werk dat op
de markt is gebracht door de A.1-
phense uitgeverij Canaletto. Alle
platen, verschenen bij de Leidse
Studenten Almanak in de jaren
1838-1897, zijn door Canaletto
opnieuw uitgegeven. Tegelijker
tijd verscheen een boek waarin
M.F. Le Coultre en M.P. Frankel
die platen aan een nadere studie
onderwerpen.
Vandaag naar aanleiding van
deze studie van beide heren een
vluchtige schets van het Leidse
studentenleven in de vorige
eeuw, morgen zullen we enkele
platen onder de loep nemen, aan
gezien deze kunstwerken veel
vertellen over een voorbij tijd
perk en met name de zeden en
gewoonten van de negentiende
eeuwse student in een helder
daglicht plaatsen.
Berenleiders (3)
Wie het werk van Klikspaan
kent, zal weten dat studeren in
de negentiende eeuw niet echt
een zware bezigheid was. De he
ren (pas in 1878 werd aan de
Leidse universiteit een studente
toegelaten, Maria Slothouwer)
hadden veel tijd om te souperen,
te drinken, te spelevaren.
En dat alles stond in het teken
van het besef dat ze tot een uit
verkoren kliek behoorden. Ge
heel afgesloten van de burgerij
was men niet, melden Le Coultre
en Frankel, maar het had er toch
wel veel van weg. Want we ne
men toch niet aan dat de zoge
naamde Corpsgetrouwen, bur-
V?6" Yen, uur kleec/i ctctsis
om, Tvcuzj* tte-ris jP/'ofa.t.tor' te yetceri
Ten 5 uur kleedt r
gers die zich op de een of andere
manier een plaats binnen het
Corps hadden verworven, men
sen van de straat waren.
Niet alleen doordeweeks, ook
in het weekeinde trokken de stu
denten veel met elkaar op. Nöar
huis gaan, zoals veel eerstejaars
dezer dagen doen, beladen met
een tas vol wasgoed, kon eenvou
digweg niet. Reizen per post
koets of trekschuit vergde teveel
tijd. Als alternatief werden er
streekgezëlschappen opgericht:
gezelschappen die werden ge
vormd door studenten die uit
een bepaalde streek of stad af
komstig waren.
In die negentiende eeuw kon
een student zich overigens ook
meer veroorloven dan de door
snee Minerva-bal tegenwoordig.
De schrijvers van het boek mel
den dat er beslist sprake was van
klassejustitie.
Die klassejustitie hing natuur-
i professor te gaan. Aldaar vond het theeslaan plaats.
lijk weer samen met het belang
rijke gegeven dat een student in
dertijd een grote maatschappelij
ke status had. In dit verband
wordt Klikspaan aangehaald die
zei dat indien men de universi
teit en alles daarmee verbonden
uit Leiden weg zou denken
slechts de Stedelijke Raad met
een leger bedeelden zou reste-
Berenleiders (4)
Het meest interessante deel
van het boek heeft betrekking op
de verhouding met de professor.
Tussen de lichte maaltijd om een
uur of drie en de studie of het be
zoek aan de sociëteit 's avonds
zat het zogenaamde theeslaan.
Dit geschiedde om een uur of
zes en valt te vergelijken met het
drinken van sherry voor het eten,
een bezigheid die heden ten dage
op sommige plaatsen in dit land
nog wel eens schijnt voor te ko-
Dit theeslaan betekende in
theorie dat er op gemoedelijke
toon tussen studenten en hoogle
raar, ten huize van de laatste,
werd geconverseerd. Terwijl
men onderwijl de brand in een
Goudse pijp joeg.
In de praktijk werd dit thees
laan edoch als een noodzakelijk
kwaad beschouwd. Men moest
er z'n gezicht laten zien. In de ne
gentiende eeuw was de universi
taire gemeenschap niet zo groot
van omvang als tegenwoordig en
de hoogleraar kende de studen
ten dan ook allemaal van gezicht.
Verscheen iemand niet op het
theeslaan, dan kon de geleerde
wel eens wraak nemen op het
mondeling examen.
En dat wilde natuurlijk nie
mand: zakken door het theeslaan
te verzuimen.
