Afzien van
kernenergie
biedt banen
SiPfil&l
De koersen blijven stijgen
Brits overleg gestaakt
Studenten wijzen
bedrijven weg in
subsidie-jungle
Beursweek
Loopbaan van
managers vaak
probleem voor
thuissituatie
Schuldenlanden doen
oproep tot dialoog
Superconfex
opent weer
elf winkels
'Misverstand
belemmert de
oplossing van
havenconflict'
Omzet detailhandel is
0,7 procent gestegen
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1984
ECONOMIE-'»
PAGINA 9
DEN HAAG (ANP) - Uitvoering van de aanbevelingen
van de Brede Maatschappelijke Discussie (BMD) over de
elektriciteitsvoorziening in het jaar 2000 (géén kernener
gie) levert tweehonderdduizend manjaren werk op.
Voorwaarde daarbij is wel een groei van het stroomver
bruik met één procent bij een economische groei van
twee tot drie procent.
LEIDEN (ANP) - De groep leiding
gevenden in het bedrijfsleven (de
zogenoemde managers) heeft een
grote zelfwaardering en werkbele
ving, maar er zijn veel problemen
in de relatie werk-gezin. Dit blijkt
uit een onderzoek door de Univer
siteit Nijmegen, in opdracht van de
Kamer Leiden van de Junior Ka
mer Nederland. De onderzoeksre
sultaten zijn gisteren in Leiden be
kendgemaakt. Onderzocht werd
een groep van 500 topmanagers uit
het Nederlandse bedrijfsleven.
Over de fase in het midden van
hun loopbaan zeggen de onderzoe
kers dat die voor een grote groep
managers een moeilijke is. Bijna
veertig procent verklaarde dat hun
partner een ander tijdsbesteding
van hen verlangen. Een kwart
vindt dat het werk een nadelige in-
vloed op de thuissituatie heeft. Er
wordt veel tijd aan de loopbaan be
steed, wat ten koste van het thuis
front blijkt te gaan. Veel onderne
mers spreken over spanningen in
het huwelijk, over problemen bij
de opvoeding van de kinderen en
3,9 procent is gescheiden.
Grote organisaties blijken veel
aandacht te geven aan de
loopbaanbegeleiding van het hoge
kader. Maar bij alle managers, over
de hele linie, is de laatste tijd de
behoefte aan het plannen en bege
leiden van hun loopbanen toegeno
men. Er is echter nog te weinig we
tenschappelijk materiaal om de or
ganisaties by deze taak te onder
steunen.
Dit geldt zeker voor de loopbaan
fase tussen de 35 en 45 jaar, waar
het verschijnsel 'midcareer-crisis'
de kop opsteekt. Uit het onderzoek
blijkt dat een groep daarvan de
verschijnselen vertoont, hoewel
die niet de grootste groep is. Ook
over wat de 'midcareer-crisis' pre
cies inhoudt bestaat nog weinig
duidelijkheid, aldus de onderzoe
kers. De Kamer Leiden organiseert
daarom in Leiden op 5,6 en 7 okto
ber hierover een congres.
Doordat de stroomtarieven omlaag
gaan en de concurrentiepositie van
de Nederlandse industrie daardoor
verbetert, is er ook een aanzienlijk
effect op de indirecte werkgelegen
heid. Dat blijkt uit een gisteren ge
publiceerd 'prijskaartje' van de
aanbevelingen van de BMD, opge
steld door de Stichting Energie en
Samenleving uit Rotterdam. BMD-
leider De Brauw is verweten dat hij
wèl met aanbevelingen kwam,
maar niet vertelde wat dat kost.
De eindconclusie van de BMD
was dat er thans geen kerncentra
les bij mogen komen (wat Econo
mische Zaken binnenkort overi
gens wèl zal voorstellen) maar het
tekort in de energievoorziening
moet worden aangevuld via bespa
ringen, duurzame energiebronnen
en aardgasinzet in de centrales. De
Stichting Energie en Samenleving
rekende met behulp van een eco
nomische rekenmodel van de
Rijksuniversiteit Groningen uit
wat dat zou moeten kosten.
Bij een economische groei van
twee tot drie procent moet er in het
jaar 2000 tenminste 5100 MW
nieuw vermogen zijn geïnstalleerd.
Daarvan kan 3100 MW 'decentraal'
(dus niet in centrales, maar dicht
bij de plaats waar de behoefte be
staat) worden opgewekt, waarbij
naast warmte/kracht aan wind- en
waterenergie kan worden gedacht.
De resterende 2000 MW kan via
doelmatig werkende en met gas ge
stookte stoom/gas-centrales wor
den opgewekt. De totale investe
ring hiervoor bedraagd 20 miljard
gulden met een werkgelegenheids
effect van 200.000 manjaren, vrij
wel geheel in Nederland (wind- en
gasturbine-industrie).
Het brandstofpakket dat nodig is
voor de stroomopwekking zal er
dan als volgt uitzien: gas 59 pro
cent, hoogovengas 3 procent, bio
gas 1 procent, olie 8 procent en ko
len 29 procent. De stroomprijs gaat
volgens de berekeningen met 20
procent omlaag tot 11,3 cent per ki-
loWatt uur, de Warmte- kracht
stroom gaat 9 tot 9,5 cent kosten.
Tegelijkertijd wordt door deze op
zet de uitstoot van stikstof- en
kooldioxide zeer fors teruggedron
gen.
Voorwaarde voor het slagen van
deze opzet is dat het gas dat voor
decentrale opwekking nodig is, de
zelfde prijs moet hebben als gas
voor de grote stroomproducenten.
ROTTERDAM - Door de blokkade van het containerbedrijf ECT door stakende havenarbeiders ontstond er
gisteren een lange file van vrachtwagens in de Waalhaven. (foto anp>
MAR DEL PLATA (AFP) - De elf
Latijnsamerikaanse landen met de
grootste schuld zijn overeengeko
men de industrielanden uit te nodi
gen tot een „directe, openhartige
en politieke dialoog" in de eerste
helft van 1985 om te zoeken naar
een onmiddellijke oplossing van
het schuldenprobleem dat de sta
biliteit van het continent bedreigt.
Dat is gisteravond vernomen in het
Argentijnse Mar del Plata waar de
„Groep van Cartagena", genoemd
naar de Colombiaanse stad waar de
elf voor het eerst vergaderden, bij
een was.
Enkele uren voor de sluiting van
de conferentie werkten de minis
ters van economische en buiten
landse zaken nog achter gesloten
deuren aan een slotverklaring,
STEIN (ANP) Superconfex, de
detailhandelsdochter van het kle
dingconcern Macintosh, opent de
komende weken nog elf vestigin
gen, waarmee het totaal in Neder
land op 21 komt. Dat'heeft Macin
tosh gisteren meegedeeld.
Op 20 september worden win
kels geopend in Arnhem (twee),
Rotterdam, Eindhoven, Drachten
en Lelystad. In de loop van okto
ber zullen nog vijf zaken hun deu
ren openen. Superconfex streeft
ernaar binnen vijf jaar vijftig tot
zestig filialen verspreid over het
hele land in gebruik te hebben..
Volgens de directie zijn de erva
ringen met de half maart geopende
filialen zonder meer positief. Deze
tien winkels trokken 1,3 miljoen
bezoekers. Om in Superconfex-
winkels te kunnen komen heeft
men een pasje nodig.
topconferentie met de
geïndustrialiseerde naties wordt
voorgesteld. Volgens de verklaring
is het „wenselijk" dat deze dialoog
nog in de eerste helft van 1985
plaatsvindt. In de verklaring van
acht punten wordt opnieuw de na
druk gelegd op de noodzaak van
solidariteit tussen de Latijnsameri
kaanse landen.
Volgens betrouwbare bronnen
houdt de tekst rekening met be
zwaren die bepaalde ministers
hebben geformuleerd inzake de rol
die het Internationale Monetaire
Fonds en kredietinstellingen spe
len. De brief van de Colombiaanse
president, Betancur, aan zijn Ar
gentijnse collega, Alfonsin, en de
toespraak van Alfonsin tot de con
ferentie in Mar del Plata hebben de
tekst ook beïnvloed, zo wordt ge
zegd.
De twee presidenten waren het
erover eens dat de regeringen en
bankinstellingen in de industrie
landen ook verantwoordelijk zijn
voor de „buitensporige" stijging
van de schulden van Latijns-Ame
rika. Volgens conferentiekringen
wordt deze visie niet geheel ge
deeld door Mexico en Brazilië die
onlangs op gunstige voorwaarden
van het IMF en kredietinstellingen
de rentebetaling en aflossing van
een deel van hun schuld over een
langere periode konden uitsmeren.
DEN HAAG (ANP) - Premier Lub
bers en minister De Koning heb
ben de indruk dat bij werkgevers
en bonden in de Rotterdamse ha
ven sprake is van zowel geschillen
als verschillen in interpretatie van
het voorstel-De Koning om tot een
compromis te komen in hun con
flict over het ontslag van 151 werk
nemers bij het stukgoedbedrijf
Rotterdam Terminal.
Lubbers zei gisteren op zijn we
kelijkse persconferentie dat het ka
binet goede hoop heeft dat het
voorstel van minister De Koning
toch een basis kan zijn voor een op
lossing van het geschil. Er is geen
aanleiding om met andere voor
stellen te komen, aldus de minis
ter-president. Vooral misverstan
den bij beide partijen hebben naar
zijn indruk een rol gespeeld bij het
afketsen van het voorstel van De
Koning.
De premier denkt dat de inter-
pretatieverschillen zich met name
voordoen bij de afspraken die De
Koning wil maken voor een kader
om soortgelijke conflicten in de
toekomst te voorkomen. De minis
ter heeft vooral behoefte aan een
structurele benadering van het
probleem. Er moet volgens hem nu
meer geregeld worden dan alleen
de problemen met het ontslag van
de 151 werknemers.
Het argument van de werkgevers
dat zij een minderheidspositie zou
den krijgen in een commissie die
de toekomstplannen gaat bekij
ken, vindt het kabinet niet zo over
tuigend, aldus Lubbers. De pre
mier weerlegde de angst van de
werkgevers dat er dan gekke din
gen zouden kunnen gebeuren.
"Dat is niet juist, vooral ook omdat
Sociale Zaken er deel van uit zou
maken en naast rechtstreeks be
lang (57,5-jarigenregeling) ook me
deverantwoordelijk draagt".
In de Rotterdamse havens is
trouwens ook gisteravond door het
leeuwendeel van de havenarbei
ders gestaakt. De bond verwachtte
dat ook vandaag de stukgoedbe-
drijven plat zullen liggen. Tot nu
toe zijn de stakingen zonder noe
menswaardige incidenten verlo
pen. Verrassend was gisteren wel
een spontane blokkade-actie van
stakende stukgoed-werknemers,
die de toegangswegen naar het
containerbedrijf ECT blokkeer
den.
LONDEN (AFP) De onderhan
delingen tussen de Britse Kolen-
raad (NCB) en de stakende mijn
werkers zijn gisteren na vijf dagen
afgebroken zonder dat enig resul
taat is geboekt. Dat heeft de natio
nale kolenraad NCB bekendge
maakt. De onderhandelingen wa
ren zondag begonnen en werden
beschouwd als een laatste kans om
een eind te maken aan het conflict,
dat 75 procent van de mijnen ai
DEN HAAG (ANP) - In de eerste
zes maanden van dit jaar zijn de
geldomzetten in de detailhandel
met 0,7 procent gestegen ten op
zichte van de overeenkomstige pe
riode van 1983. Deze beperkte stij
ging wordt vooral veroorzaakt
door de relatief gunstige omzetont
wikkeling bij de grootwinkelbe
drijven. In de eerste helft van 1984
bedroeg de omzetstijging hier 3,9
procent. Bij het kleinbedrijf in de
detailhandel daarentegen daalden
de omzetten in deze periode met
1,4 procent, terwijl het middenbe
drijf een omzetstijging van 1,3 pro
cent wist te realiseren. Dit blijkt uit
voorlopige gegevens van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek, die
het ministerie van Economische
Zaken gisteren heeft bekendge
maakt.
meer dan zes maanden verlamt.
De vakbond van mijnwerkers
(NUM) heeft geweigerd de sluiting
te aanvaarden van mijnen die door
de directie als onrendabel worden
beschouwd, aldus de NCB. De vak
bond wil alleen sluiting accepteren
van mijnen die zijn uitgeput of
waarvan de exploitatie gevaarlij k:
is. De voorzitter van de NUM, Ar
thur Scargill, is na het afbreken
van de onderhandelingen naar het
kantoor van de Britse vakcentrale
TUC vertrokken voor overleg met
vakbondsleiders.
De voorzitter van de door de over
heid geleide Kolenraad, Ian Mac-
gregor, zei dat geen datum voor
een eventueel nieuw gesprek is
vastgesteld. Eerder was al op 18 ju
li een serie besprekingen tussen
NUM en Kolenraad afgebroken.
Andere vakbonden hebben de
stakende mijnwerkers vorige week
tijdens het congres van het TUC
steun toegezegd. Een uitbreiding
van de staking, waarbij driekwart
van de 180.000 mijnwerkers zijn
betrokken, is daarom niet onmoge
lijk.
De beurs in Londen reageerde
op het mislukken van de onder
handelingen met een een lichte val
van het pond en dalingen van
koersen.
De bond riep de stakingen op 12
maart uit toen plannen van de ko
lenraad bekend werden om 20 ver
liesgevende mijnen te sluiten,
waarbij 20.000 banen verloren zou
den gaan. Het is in Engeland al ge
regeld tot gewelddadigheden ge
komen tussen werkwilligen en
postende stakers bij de mijnen.
Ongeveer driekwart van de mijn
bouw ligt stil. De gezinnen van de
stakende mijnwerkers leven in ar
moede omdat de stakingskas van
de bonden is uitgeput.
Intussen zamelen solidaire bon
den in andere landen geld in voor
de gezinnen van de mijnwerkers.
Ook de Russische autoriteiten zou
den begonnen zijn geld te vergaren
om de gezinnen van de stakende
Britse mijnwerkers te helpen de
moeilijke tijden door te komen.
Dat heeft de monitordienst van de
BBC gisteren gemeld. Volgens de
dienst hebben mijnwerkers in de
Oekraïne 50.000 roebel, ongeveer
180.000 gulden, bijeen gebracht
voor de stakers.
„Een bedrijf kan aan ons uitslui
tend geld verdienen", verklaren
Rob Noltes (25), Lars Pieké (24)
en John Schuilenburg (24) het
stormachtige succes van hun
nog jonge adviesbureau Pecunia
Non Olet (Latijn voor: geld stinkt
niet). De drie THT-studenten be
stuurskunde - „vriendjes vanaf
de eerste studieweek" - hebben
de jungle van de overheidsrege
lingen op het gebied van subsi
dies, kredieten, vergunningen en
ontheffingen tot hun werkterrein
gemaakt.
door
Frits Koffijberg
Waar anderen verdwalen, gid
sen zij ondernemers - en sinds
kort ook gemeenten - snel en
doeltreffend naar de verkwik
kende geldstromen van de staat
en de Europese Gemeenschap.
Dat blijkt zo'n dankbare bezig
heid dat de drie sinds 1 augustus
zichzelf een bovenmodaal salaris
kunnen betalen, gelijk aan dat
van een beginnend academicus
in overheidsdienst, terwijl er vol
doende overblijft om hun onder
neming financieel op te tuigen.
Ze kunnen dan ook adverteren
met een klinkend resultaat: al
leen al voor Holec, hun eerste
grote klant, hebben zij een kwart
miljoen subsidie in de wacht ge
sleept. „Geld dat het bedrijf an
ders niet zou hebben gekregen.
Dat kunnen we met zekerheid
zeggen", aldus Rob.
Na Holec volgden meer tevre
den klanten. Het PNO-trio heeft
vorig jaar voor het bedrijfsleven
zeven ton aan subsidies binnen
gehaald en dit jaar denkt men
minstens aan de twee miljoen te
komen. De basis voor dat succes
volle optreden legden de drie
studenten in een vol jaar noeste
arbeid waarin zij geen cent ver
dienden.
Een jaar waarin zij druk bezig
zijn geweest om zoveel mogelijk
subsidieregelingen boven water
te halen, uit te vlooien en te in
ventariseren. Nationale, Europe
se, provinciale en ook flink wat
gemeentelijke regelingen, in to
taal zo'n 500. „Pas toen we die al
lemaal op een rij hadden staan,
konden we aan de weg gaan tim-
Schrikbarend
Kortom, de jungle was in kaart
gebracht. En al gauw bleek de
studenten, dat zij met hun ad
viesbureau - de eerste niet-tech-
nische onderneming die uit de
THT is voortgekomen in een
gat in de markt waren gedoken.
Onbekendheid met allerlei sub
sidieregelingen is troef in het va
derlandse bedrijfsleven. Dat
geldt vooral voor de Europese
fondsen, vertelt Lars. „Wat er uit
de EG-fondsen komt, gaat voor
namelijk naar overheden toe.
Het bedrijfsleven krijgt schrik
barend weinig".
John wijst erop dat niet alleen
de onbekendheid met, maar ook
de ingewikkeldheid van de rege
lingen voor bedrijven een belem
mering vormt om subsidie aan te
vragen. „Ondernemers zijn daar
om dolblij als ze de hele zaak uit
handen kunnen geven", vult
Lars aan. „Dat is dan ook de ser
vice die wij bieden. PNO ont
fermt zich over het totale proces:
vanaf de aanvraag tot en met de
toe- of afwijzing".
Nog een belangrijke factor zijn
de contacten, benadrukt Rob.
Menige ondernemer weet vol
gens hem niet bij welk loket hij
moet zijn en hoe vervolgens met
de desbetreffende ambtenaren
om te gaan. De term „overheids-
vriendelijk optreden" valt. Het
PNO-drietal weet daar alles van
dank zij de studie bestuurskun
de. „Wat wij eigenlijk doen is be
middelen tussen overheid en be
drijfsleven". Dat verklaart met
een waarom Rob tegenwoordig
tien uur per week bij Holec zit
om de contacten met de overheid
te coördineren.
De bemiddeling beperkt zich
niet tot subsidies. Begin dit jaar
heeft PN nog twee moeilijk
begaanbare gebieden in kaart ge
bracht: overheidskredieten en
vergunningen en ontheffingen.
„De nationale overheid kent een
groot aantal kredietmogelijkhe
den, waarvan vooral het midden-
en kleinbedrijf onvoldoende op
de hoogte is. Hoewel we met de
ze activiteit nog maar kort bezig
zijn, zit er nu al voor acht miljoen
gulden in de pijplijn".
Honorarium
Wat het adviesbureau volgens
zijn eigenaars uniek maakt, is dat
het de formule „no cure no pay"
hanteert. Wordt er geen resultaat
behaald, dan wordt er ook geen
honorarium betaald. In het eer
ste contact met een bedryfvoert
PNO een haalbaarheidsonder
zoek uit naar de subsidie- en kre
dietmogelijkheden in de onder
neming. De uitslag komt in een
gratis rapportje van een paar
pagina's.
„Pas als de ondernemer daar
wat in ziet, gaan we over een con
tract praten. Bedongen wordt
een klein basisbedrag als kosten
vergoeding (dat altijd wel be
taald moet worden) plus een per
centage van het toegekende be
drag (15 procent bij subsidies en
twee procent bij kredieten). „Als
we de kans van slagen echter
laag inschatten, en dat zeggen we
dan eerlijk, vragen we een hoger
basisbedrag".
Het bedrijfsleven is overigens
niet de enige doelgroep van het
bureau. „We richten ons ook op
de overheid. Gemeenten, instel
lingen, waterschappen en derge
lijke zijn vaak ook niet op de
hoogte van allerlei regelingen.
Zo zijn we op het ogenblik bezig
voor een aantal gemeenten sub
sidies los te peuteren uit het Eu
ropees Sociaal Fonds. Naar onze
smaak kunnen daarvoor veel
meer Twentse projecten worden
aangemeld dan nu is gebeurd".
Pecunia Non Olet - op 1 juli
1982 opgericht als een maat
schap en sinds kort een bv i.o.
(besloten vennootschap in op
richting) - telt momenteel circa
vijftig klanten (waaronder de
THT), verspreid over het hele
land. De drie jonge ondernemers
draaien, omdat ze af en toe ook
nog moeten studeren, werkwe
ken van 55 60 uur. iSassen alle
drukte door hopen ze begin vol
gend jaar af te studeren.
En daarna? Om te beginnen zal
het burau, nu nog bij de THT on
der dak, moeten verhuizen. En
schede ligt eigenlijk te excen
trisch, heeft hét PNO-trio al
doende ervaren. Daarom wordt
er gedacht aan meer vestigings
plaatsen. Aan meer activiteiten
ook, in het brede kader van ma-
nagement-ondersteuning. En
aan meer mensen. „Het is zeker
niet de bedoeling met ons drieën
te blijven. Volgend jaar komen er
twee of drie man bij. Verder wil
len we eigenlijk niet kijken.
Want dan gaan we dagdromen".
door
C. Wagenaar
AMSTERDAM (GPD) - De Am
sterdamse effectenbeurs werd
opnieuw in de stijging afgeremd
door haar Newyorkse zuster. De
ze effectenbeurs kon weer moei
lijk haar draai vinden en schom
melde rond de 1200 bij kleine
koersverschillen maar grote te
genstellingen en matige handel.
Na drie dagen handel ging rond 7
punten verloren. In diezelfde
drie dagen bleef Amsterdam
goed prijshoudend, maar don
derdag werden de remmen los
gegooid en steeg het algemeen
gemiddelde enkele punten. En
toen donderdagavond Wall
Street ruim 20 punten omhoog
schoot, was het hek helemaal
van de dam.
Wall Street wachtte duidelijk
op de afloop van de loononder
handelingen in de Amerikaanse
automobielindustrie. De vak
bond UAW had autogigant Gene
ral Motors als doelwit uitgekozen
voor acties als er dit weekeinde
alsnog geen akkoord is bereikt.
Het driejarig akkoord dat met
General Motors en Ford gesloten
was, is deze week vrijdag afgelo
pen. Alleen met Ford is een ver
lenging afgesproken, zodat vol
gende week alleen General Mo
tors door stakingen kan worden
getroffen. Amerika's derde auto-
fabriek Chrysler heeft een afzon
derlijk contract dat pas in 1986
afloopt en staat dus buiten de
huidige onderhandelingen.
Maar het stilleggen van het
enorme bedrijf van General Mo
tors zal zo'n invloed hebben op
de Amerikaanse bestedingen, zo
wordt in brede kring veronder
steld dat hierdoor de rente zelfs
kan gaan dalen. Daaróm is het
begrijpelijk dat Wall Street de
kat uit de boom kijkt. Daarbij
komt dat omgekeerd een te ge
makkelijk toegeven aan de loon
eisen een nieuwe fase van loon-
inflatie binnen het Amerikaanse
bedrijfsleven op gang kan bren
gen die op renteverhoging dreigt
uit te lopen. Dat er daarom met
spanning wordt gewacht op de
ontknoping van dit drama is be
grijpelijk.
Kooplust
Markttechnisch ondervindt de
Newyorkse effectenbeurs vol
gens insiders nog altijd de nade
lige invloed van de enorme koop
lust die in de eerste week van au
gustus heeft bestaan. Toen zijn
vooral vele grote beleggers hals
over kop in de beurs gestapt en
hebben zich volgepropt met al
lerlei aandelen. Nu over enkele
weken weer een kwartaal wordt
afgesloten en een balans moet
worden getoond is hier en daar
een duidelijke afbouw van de po
sities zichtbaar. Sommige make
laars spreken ronduit over een
soort overkochte beurssituatie.
Maar bij het grote publiek be
staat nog overwegend de indruk
dat menig aandeel ondergewaar
deerd is. Daarom schiet, zoals de
ze week donderdag, de beurs zo
nu en dan als een raket omhoog.
Wel maakte de rel rond Ameri
ka's grootste chips-fabrikant Te
xas Instruments een slechte in
druk. Door slordige aflevering
zijn fouten in deze chips geslo
pen, zo heeft de Amerikaanse de
fensie ontdekt die zelfs tot in
competente wapensystemen
heeft geleid. De aankoop van
chips van deze firma zijn nu ge
stopt maar daar aandelen Texas
Instruments tot de gevierde
fondsen van Wall Street behoor
de, kwam het bericht hard aan.
De koers zakte in enkele dagen
van 145 dollar op 130 dollar. Het
hoge Amerikaanse prestige van
technisch kunnen en betrouw
baarheid kreeg hierdoor een ge
duchte knauw.
Het meeste vuurwerk deze
week was weer op de valuta
markt te zien waar de Ameri
kaanse dollar opnieuw alle aan
dacht op zich vestigde. Na vorige
week op f3,35 te zijn gesloten
ging het deze week in Amster
dam gemakkelijk naar de f 3,40.
Internationaal stond de verhou
ding met de Duitse mark cen
traal, want met spanning werd er
uitgezien naar het overschrijden
van de grens van 3 Duitse mar
ken tegen 1 dollar, wat sinds fe
bruari 1973 niet meer was ge
beurd. Deze week werd die mijl-,
paal met glans doorbroken. Ook
in Zürich kwam de dollar op ni
veaus die in geen zeven jaar meer
zijn voorgekomen. Nog altijd be
staat de indruk dat vooral specu
latieve overwegingen de achter
grond vormen omdat niet langer
meer het rentebeloop in de Ver
enigde Staten maar juist de enor
me kracht en sterkte van de
Amerikaanse economie de basis
van de kooplust voor dollars zou
zijn.
Trekpaard
Ook het Internationale Mone
taire Fonds gaf deze week hoog
op over de Amerikaanse econo
mie en beschouwt deze zelfs als
een voornaam trekpaard voor de
rest van de wereldeconomie.
Hoewel de korte rente in ons
land hierdoor nauwelijks teke
nen van ontspanning vertoont en
zelfs eerder nog een verhoging
laat zien, ging het Bouwfonds
van de Nederlandse Gemeenten
ertoe over de hypotheekrente
met 0,4 procent te verlagen. Dit
zou er op kunnen wijzen dat op
de kapitaalmarkt een zekere ren
tedaling mogelijk kan worden.
Na enige dagen van rust begon
het koerspeil op de obligatie-
markt dan ook te stijgen. Maar
ook hier is de verdere ontwikke
ling van de rente in de Verenigde
Staten van belang en moet wor
den afgewacht hoe het komende
loonakkoord met de twee Ameri
kaanse autogiganten wordt
beoordeeld.
De aandelenmarkt in Amster
dam werd duidelijk ongeduldig
door het aarzelen in Wall Street.
De blijvende stroom van zeer
gunstig bedrijfsnieuws roept
steeds weer nieuwe kopers naar
de markt die echter na enkele da
gen het koerspeil van hun favo
rieten weer zien inzakken. Vaak
zijn zelfs ook bij zeer fraaie
winstverbeteringen de eerste
koersreacties teleurstellend. De
stemming was aanvankelijk ver
deeld, maar de koersstijgingen
wonnen het uiteindelijk toch.
Vooral de kooplust voor Ko
ninklijke Petroleum die f 10 op
liep was belangrijk, want hier
door stegen de indexcijfers flink.
Tegenover ruim f5,- koerswinst
voor Gist-Brocades, Wessanen
en ACF en bovendien f 10 voor
Wolters-Samson en Telegraaf en
f 15 voor Macintosh stonden ver
liezen tot f 10 voor Verenigde
Glas en Nutricia, f 3,- voor Heine-
ken en f 25 verlies voor Verenig
de Bredero.
De Europese optiebeurs had
een levendige week, waarbij
vooral de call-handel voor Phi
lips opviel. Daarin werd alleen al
voor 20.000 contracten omgezet
tegen een weektotaal van
110.000. Dat is rond 25.000 meer
dan vorige week. Ook in valuta
opties ging vaak weer veel om.
