Pinochet met harde actie dreigt 'Russen schonden vaak afspraken' Corriere della Sera te koop Heidemann wilde zelfmoord plegen Kans op staat van beleg in Chili Amerikaanse vrouwen met huisvlijt tegen kernraket Terreur laait op in Punjab Artikel Sacharov gepubliceerd Oliemagnaat in de markt voor Italiaanse krant Westduitse neo-nazi Hoffmann voor rechter Foute chip in VS-wapens DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1984 BUITENLAND PAGINA 7 MEXICO-STAD - De Chileense dictator Augusto Pinochet heeft gedreigd de staat van door beleg af te kondigen als er geen einde komt aan de in mei vorig jaar begonnen natonale |-|enk Kolb protestdagen. Volgens de Chileense dictator zijn de protestdagen bedoeld om zijn 'grond- wettige regering' te ondermijnen. WASHINGTON - Als het ligt aan de Amerikaanse vrouwen die te gen een kernoorlog te hoop lopen, krijgt het Pentagon volgend jaar op 4 augustus, een jas aan van nut tige handwerken. Op die zondag voor de veertigste veijaardag van de vernietiging van Hirosjima, moet het Amerikaanse ministerie van defensie (gunstig gelegen vlak naast de nationale ere-begraaf- plaats) worden gewikkeld in een kilometers lang lint van aaneen ge knoopte stukken huisvlijt ter grootte van een handdoek onge veer, met voorstellingen van „din gen waarvan het ondraaglijk is te beseffen dat zij in een kernoorlog voor altijd verloren zullen gaan". Terwijl Pinochet het volk via de ra dio toesprak, hadden er verschil lende protestdemonstraties plaats in de gordel van arme arbeiders- door Rob Sprenkels wijken rond de hoofdstad Santia go. Pinochet, die maandag reeds juridische stappen nam tegen tien van de belangrijkste oppositielei ders, verklaarde onderwijl bereid te zijn om „drastische maatrege len" te nemen om de 'vrede en or de' te kunnen herstellen. In het kader van de herdenking van de coup tegen Allende woonde Pinochet in de kathedraal van San tiago een speciale rouwmis bij ter gelegenheid van de Chileense mili tairen die daarbij de dood vonden. „Elf jaar geleden hebben wij Chili op heldhaftige wijze van het com munistische juk bevrijd", aldus Pi nochet, „en we zullen niet toestaan dat het communisme in Chili te rugkeert". De nu 68-jarige Pinochet ver klaarde dat het Chileense leger WASHINGTON - Volgens een Amerikaanse presidentiële advies commissie voor wapenbeheersing en ontwapening heeft de Sowjet- Unie sedert 1958 bestaande wapen- overeenkomsten zeventien maal geschonden. President Reagan zal een rapport daarover, dat al sedert de herfst klaar ligt, volgende week door Henk Kolb openbaar maken. Het ministerie van buitenlandse zaken vreest dat dit nadelig kan zijn voor de pogin gen met de Sowjet-Unie opnieuw in gesprek te komen over vermin dering, van de kernwapenvoorra- den. Reagan zelf zei bij de aankondi ging van Gromyko's komst naar EP somber over begroting '85 STRAATSBURG (ANP) - „De hoop die tijdens de laatste Europe se top in Fonatainebleau door de regeringsleiders was gewekt, dat de tien lidstaten van de EG in staat zullen zijn snel uit hun financiële moeilijkheden te komen is de bo dem ingeslagen, nu de ministers van financiën er verleden week niet in zijn geslaagd een aanvullen de begroting voor 1984 vast te stel len en overeenstemming te berei ken over een begroting voor 1985". Dit heeft het Eurpees Parlement gisteren in Straatsburg vastge steld. Gevolg zal zijn dat het parle ment vandaag na stemming niet de 2,5 miljard gulden zal vrijgeven die terugbetaald moeten worden aan Groot-Brittannië. NEW DELHI (Rtr) - Extremisti sche sikhs hebben gisteren in de Indiase deelstaat Punjab drie aan slagen gepleegd, waarbij bij elkaar negen personen om het leven zijn gekomen en minstens zestig wer den gewond. Dat heeft het Indi sche persbureau PTI bekendge maakt. Het gaat om de ernstigste ge welddadigheden in Punjab sinds begin juni toen het leger de Gou den Tempel van Amritsar, het hei ligdom van de sikhs, bestormde. Nabij de grens met Pakistan vie len gewapende mannen een bus aan en doodden acht passagiers, al len Hindoes. Een tweede aanslag werd gepleegd in de industriestad Janadar, waar een groep sikhs een granaat naar binnen gooide bij een bioscoop. Een bezoeker kwam om het leven en minstens 22 anderen liepen verwondingen op. In een zuidelijk gelegen dorp viel een groep met messen gewapende mannen een theater binnen en gooide daar met stenen naar de be zoekers. Er vielen, daarbij 38 ge wonden. De sikhs in Punjab strijden voor een grotere mate van zelfbestuur. Sinds juni handhaaft het leger de orde in deze deelstaat. In Hyderabad, hoofdstad van de deelstaat Andhra Pradesh, is de toestand nog steeds gespannen. Als een teken van kracht hielden militairen woendag een mars door de straten van deze stad, waar sinds zondag bij gewelddadighe den tussen hindoes en moslims minstens 20 personen om het leven zijn gekomen en 150 mensen wer den gewond. In het parlement van Andhra Pradesh wordt vandaag mogelijk gestemd over het ontslag van pre mier Rama Rao, een van Gandhi's belangrijkste politieke tegenstan ders. De stemming, die moet uit maken wie de meerderheid heeft in het deelstaatparlement, is tot twee maal toe uitgesteld. het Witte Huis op 28 september niet te verwachten dat de publika- tie zijn eerste gesprek met een ho ge Sowjet-functionaris zou hinde ren. „Het Congres vraagt erom", zei hij, „en ik heb nog geen gele genheid gehad om het te bestude ren. Het moet een feitelijk rapport zijn, dat het Congres verlangt". Veronderstelde Russische over tredingen van akkoorden zijn voor de conservatieve vleugel van de Republikeinen in het Congres aan leiding geweest om te vragen om openbaarmaking voor 15 septem ber en te dreigen met amendemen ten die de VS zouden verbieden zich eenzijdig te houden aan de af spraken uit het nooit geratificeerde tweede SALT-akkoord over strate gische bewapening, dat beide lan den stilzwijgend hebben nage leefd. In januari heeft Reagan in een geheim rapport aan het Con gres verslag gedaan over negen mogelijke overtredingen, zoals di verse regeringsbureau's die had den vastgesteld. Het rapport dat nu in het geding is, werd voor de president gemaakt zonder dat het Congres of rege ringsinstellingen daar om hadden gevraagd. Na Reagans rapport van januari hebben de Russen gepro testeerd en gezegd dat ook de Amerikanen een ruime serie over tredingen hadden begaan. Zij be schuldigden Reagan ervan de Amerikaans-Russische betrekkin gen te willen verslechteren. Tot nu toe konden geschillen over de naleving van de verdragen over anti-raketwapens, onder grondse kernproeven, de Helsinki- akkoorden en het eerste SALT-ver- drag worden opgelost in een geza menlijke commissie met zetel in Wenen. Het trekt in de Amerikaan se hoofdstad de aandacht dat Rea gan een rapport wil vrijgeven waarin de Sowjet-Unie van over tredingen wordt beschuldigd, aan de vooravond van een gesprek dat voor de Oost-West verhoudingen en voor zijn herverkiezing van groot belang kan zijn, zonder daar van de inhoud al te kennen. Deze concessie aan een groep conserva tieve houwdegens, die geen wa penovereenkomsten wil, roept in gematigder kringen opnieuw de vraag op in hoeverre Reagan het ernstig meent met zijn verlangen naar vermindering van kernbewa pening. zich aan de letter van de grondwet zal houden. Volgens die in 1980 ge formaliseerde grondwet zal Pino chet tot 1990 aan de macht blijven, met de optie om zich nog eens voor .negen jaar verkiesbaar te stellen. De Chileense dictator sprak met geen woord over de vorig jaar be loofde mogelijkheid om de demo cratisering te versnellen. Onderwijl eerden in het kust- plaatsje Vina del Mar een paar hon derd Chilenen Salvador Allende. Voor de grafsteen met het bijna on leesbare opschrift: „De laatste ge kozen president van Chili", wer den de woorden herdacht die Al lende op de dag van de staatsgreep en zijn dood tot het Chileense richtte: „Ik heb vertrouwen in Chi li en zijn bestemming. Andere mensen zullen deze bittere en grij ze momenten waarop het verraad kan overwinnen te boven komen. Vergeet niet dat vroeg of laat de grote straten zullen worden ge opend waardoor de vrije mens kan lopen om een betere samenleving op te bouwen". Elf jaar Pinochet heeft Chili wei nig goeds gebracht. Volgens de Chileense commissie voor de men senrechten bijna 30.000 doden en meer dan 160.000 ballingen. De Chileense ecnomie is van bijna zelfstandig volledig afhankelijk ge worden van de import. Maande lijks sluiten zo'n honderd bedrij ven hun deuren. De buitenlandse schuld is opgelopen van nog geen 3 miljard dollar tot boven de 20 mil jard. Bijna een derde van het Chi leense volk is werkloos. Een van de grootste drijfveren van de nationa le protesten tegen de dictatuur is de wijdverbreide honger. Pinochet zal dus waarschijnlijk wel heel erg drastische maatregelen moeten ne men wil hij de protesten kunnen smoren. LONDEN - Een Britse rechter van beroep heeft de regering toestemming gegeven tegen kruisraketten proteste rende vrouwen te verwijderen die een kamp hebben opgeslagen bij de hoofd toegangspoort tot een Amerikaanse ra ketbasis in Midden-Engeland. De rech ter bepaalde dat de regering eigenares is van een stuk land bij de hoofdingang van de basis te Greenham Common, 80 km ten westen van Londen. De 'Nationale Vergadering van Vrouwen ter Voorkoming van Kernoorlog' is woensdag in Was hington bijeen geweest onder voorzitterschap van de actrice Joanne Woodward, de echtgenote van de eveneens in de anti-nucleai re beweging zeer actieve Paul Newman. De boodschap is bekend en de financiering van de vergade ring ongebruikelijk, want die komt voor een deel uit de opbrengst van de helaas niet zo erg populaire sla saus en spaghettitoevoegsels die onder Newmans naam te koop zijn. (Duizenden kinderen uit anti-nu cleaire gezinnen eten zich zodoen de met opgetrokken neus, voor het goede doel de buikjes rond). In de Amerikaanse hoofdstad waren de eerste stukken van het zichtbare vrouwenprotest te zien. Initiatiefneemster Justine Merritt uit Chicago, een voormalig lerares Engels, had die meegebracht: ge borduurd, gestikt, genaaid, geba tikt, gehaakt, gebreid - voorstel lingen van schitterend gestyleerde landschappen, tekeningen van een huis, van kinderlijfjes waaruit be zems lijken te groeien, stukken van spijkerbroeken en andere geliefde kledingstukken, een collectie ba byslabbetjes, abstracte patronen, het notenschrift van Beethovens 'Ode aan de Vreugde', 'Happy Birthday' en andere vaste num mers op het programma van be wust levende Amerikaanse gezin nen. Vandaar dan ook dat de bij belteksten in ruime oplage voor handen zijn, zo goed als citaten uit gedichten, kaarten van de VS, fa miliewapens of wat daar in de VS voor doorgaat, dieren, potten en pannen, portretten van geliefde fa milieleden. Aanvankelijk had Justine Mer ritt (60), nadat het idee in 1982 bij haar opkwam tijdens een retraite om nogal wat zielestrijd meester te worden, becijferd dat zij zo onge veer twee kilometer protestlap no dig had om het Pentagon („Het symbool van geweld in dit land") te kunnen omspannen. Uit alle vijf tig staten van de VS wilde zij daar om veertig doeken. Zelf borduurde zij vier stukken met alleen maar uur werk. Haar idee kreeg ongekende weerklank in een land waar vrou wen al sedert de pioniersdagen verbeten plegen te borduren in de vele stille uren van kleine, afgele gen gemeenschappen. Zij behan delt 25 verzoeken om inlichtingen per dag, correspondeert met 6000 vrouwen via een nieuwsbrief, de vrouwelijke arm van kerkelijke or ganisaties hebben zich op het pro ject geworpen en er komen stuk ken binnen uit allerlei delen van de wereld een internationale groep heeft in juli de eerste twee kilome ter aaneengezet. Als dit doorgaat, vermoedt Justine, zal er genoeg zijn om om het Pentagon drie keer in te pakken en nog een flink staar tje in de richting van het Witte Huis te leiden. Het project kent zijn logistieke problemen. Niet vanwege de vyf- tot zesduizend vrouwen die naar Washington denken te komen en met toestemming, zonder confron tatie aan de slag mogen met hun lint als dit de muren van het Penta gon maar niet beroert. Wel omdat die duizenden stukken aan elkaar moeten worden geknoopt, met de voorgschreven aangenaaide band jes. Er is geen geld vooralsnog. Desondanks ontwikkelt zich een massief protest, kleurrijk, vriende lijk en vrouwelijk. In mei 1985 wor den per staat naai-bijeenkomsten belegd om alles vast in grotere on derdelen voor te bereiden en er als het even kan de regionale parle mentsgebouwen mee op te luiste ren. Het Vredesmuseum in Chica go wordt de permanente behuizing van deze gigantische huisvlijt. Justine Merritt, die haar onder- wijsbaan verliet om de wereld te gaan redden en sedertdien geen re gelmatig inkomen meer heeft, mag niet rekenen op giften van beteke nis voor de financiering, aangezien de belastingdienst die vanwege het te politieke karakter niet aftrek baar wil verklaren. Niet aftrekbaar, maar desondanks: „Een zachtmoe dig vermaan dat wij houden van de aarde en al zijn mensen". (Adres: The Ribbon, Box 2206, Denver, Co lorado, 80201). ANTWERPEN/PRAAG In de Antwerpse haven werden gisteren zo'n 1270 Amerikaanse legervoertuigen ontscheept, die zullen worden ingezet bij de grootscheepse NAVO-oefening Reforger in West-Duitsland (foto bo ven, AP). Tegelijkertijd houden troepen van het Warschau-pact herfst- manoeuvres. Onder de naam Schild '84 oefent het Oostblok'in Tjechoslo- wakije (foto onder, ANP) MOSKOU (UPI) - In de augustus- editie van een Russisch tijdschrift voor natuurkunde staat een artikel van de hand van Andrei Sacharov. Westerse waarnemers denken dat het tot doel heeft de wereld te to nen dat de geleerde gezond is en kan werken. Nader onderzoek financiën Ferraro WASHINGTON (AFP) - Een com- missie uit het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden gaat een on derzoek instellen naar beschuldi gingen van de conservatieve Was hington Legal Foundation dat Ge- raldine Ferraro het Huis onvol doende inzicht heeft gegeven in de financiën van haar echtgenoot. Ge- raldine Ferraro is lid van het Huis van Afgevaardigden. Zij is door de Democratische partij aangewezen als kandidaat voor het vice-presi- dentschap bij de verkiezingen van 6 november. n, terwijl geruchten de ronde wekkende s deden dat hij in zijn woonplaats Gorki in hongerstaking was ge gaan, heeft een artikel over de oor sprong van het heelal geschreven dat in een tijdschrift over experi mentele en theoretische natuur kunde staat. Het artikel is op 14 maart naar de drukker gegaan, zes weken voor dat Sacharov in hongerstaking zou zijn gegaan om de autoriteiten er toe te bewegen zijn vrouw, Jelena Bonner, naar het Westen te laten gaan voor een medische behande ling. Naar verluidt heeft Sacharov hal verwege augustus nog een artikel over hetzelfde onderwerp voltooid en heeft hij zelf de drukproeven ondertekend, maar dit is niet offi cieel bevestigd. Westerse diplomaten en waarne mers waren verbaasd over de laat ste regel: „Ik dank mijn vrouw, Je lena Bonner, voor haaf hulp". Zij is ik denk niet ROME - De 'Corriere della Sera' is te koop. Het Milanese dagblad, dat ondanks de problemen rond de Banco Ambrosiano, de geheime Loge P2 en de financiële onder gang van uitgever Rizzoli nog altijd als de meest gezaghebbende krant van Italië wordt beschouwd, moet voor 6 oktober a.s. op last van de rechter van eigenaar veranderen. Eén van de gegadigden is Attilio Monti, eens petroleum- en suiker magnaat, nu nog in het bezit van een drietal dagbladen in Florence, Bologna en Trento. door Hein len Kortenaar Dat Monti het oog op de 'Corrie re' heeft laten vallen, verbaast dus niemand. Maar wat men zich wel algemeen afvraagt, is:'waar haalt Monti ineens al dat geld vandaan? Nog maar enkele jaren geleden verdronk hij bijna in de schulden; vandaag verklaart hij zich bereid in een klap 20 miljard lire (bijna 40 miljoen gulden) op tafel te leggen. Enig graafwerk brengt aan het licht hoe hij hem dit geleverd heeft, namelijk met geld van de Ita liaanse staat, waarvan hij al in zijn hele carrière heeft geprofiteerd. Fortuin Zo lezen we in het senaatsverslag van 20 december 1969: „Voor de olieraffinaderijen waarmee hij zijn fortuin heeft gemaakt, heeft de heer Monti aanzienlijke financiële steun van staatswege gekregen. Voor die in Milazzo (Sicilië) bij voorbeeld, heeft hij maar liefst 43 miljard opgestreken. Met het geld van de overheidssubsidie koopt hij dagladen op en met die bladen oe fent hij druk uit op regeringsperso nen, bepaalde sectoren van de par tijen en overheidsdiensten, om meer subsidie te krijgen en met de opbrengst nog meer kranten te ko pen". Kennehjk had Monti al vol doende druk uitgeoefend en de juiste lieden gesteund, want hij werd in het senaatsdebat van harte verdedigd door de regering-Ru- mor, en met name door staatsse cretaris Antonio Bisaglia. Zijn vriendschappen kwamen aardig van pas in 1974, toen het schandaal van de zwarte boekhou ding van de oliemaatschappijen de voorzitter van de petroleumunie Cazzaniga in de gevangenis deed belanden en ook Monti in staat van beschuldiging werd gesteld. Zijn verdediging: „Communisten en fascisten heb ik nooit betaald. Aan de centrum-linkse partijen heb ik een slordige duit gegeven, maar al leen uit burgerplicht. Het is een coalitie die me bevalt, want ze is in het belang van ons land, dus ook in het mijne". Moeilijkheden Niettemin kwam zijn olie-impe rium in moeilijkheden, terwijl hij dat in 1973 nog voor 120 miljard had uitgebreid met de twee raffina derijen en het distributienet van British Petroleum, dat zich uit Ita lië terugtrok na de Israëlische Jom Kippoeroorlog. Begin 1980 moest Monti openlijk toegeven dat zijn schulden 472 miljard bedroegen. Maar hij bleef optimistisch. En te recht: tussen 1980 en '81 wist hij de staatspetroleumholding ENI op te zadelen met al zijn raffinaderijen en benzinepompen, voor het sym bolische bedrag van één lire. Hier voor verwierf ENI het voorrecht al zijn schulden over te nemen. Volgens het toenmalige christen democratische kamerlid, nu minis ter van de schatkist, Giovanni Go- ria kwam dit, na een onmiddellijke uitgave van 150-200 miljard, neer op omstreeks 35 miljard per jaar voor de eerstvolgende 14 jaar (achteraf een optimistische schat ting: de operatie kost het staatsbe drijf jaarlijks vele miljarden meer). De grote beschermheer achter de transactie was de minister voor de staatsholdings (waaronder ENI), Antonio Bisaglia. dat hij betekent dat ze gerehabili teerd is", aldus een westerse waar nemer. Dinsdag verklaarde Sowjet-jour- nalist Victor Louis in een vraagge sprek met de Westduitse massa- krant Bild dat Sacharov ontslagen was uit een ziekenhuis in Gorki. „Hjj is gezond en weer bij zijn vrouw", aldus de journalist die re gelmatig fungeert als leverancier van inlichtingen aan westerse me dia. Sinds 1980 heeft Sacharov, de va der van de Sowjet-waterstofbom, maar een paar wetenschappelijke artikelen geschreven. Hij kwam onder scherpe kritiek van collega's binnen de Academie van Weten schappen te staan nadat hij in 1983 in het Amerikaanse tijdschrift „Fo reign Affairs" een artikel had ge schreven waarin hij het Westen waarschuwde voor de gevaren van ontwapening. BONN - De vroegere leider en op richter van de inmiddels verboden rechts-extremistische „Wehrsport- gruppe Hoffmann", de 46-jarige graficus Karl-Heinz Hoffmann, is er door de officier van justitie in Neurenberg van beschuldigd zijn aanhanger Uwe Behrendt op dracht gegeven om de joodse uit gever Shlomo Levin en diens vriendin Frida Poeschke in Erlan gen te vermoorden. Het motief zou zijn dat Hoffmann zich erkentelijk wilde tonen aan de leiding van de PLO, die zijn naar Libanon uitge weken Wehrsportgruppe had on dersteund en een gevechtsoplei ding had gegeven. Gisteren is in Neurenberg, in hetzelfde gebouw waar eens oor logsmisdadigers voor de geallieer den terecht moesten staan, het pro ces begonnen tegen Hoffmann en zijn vriendin Franziska Brink- mann, die beschuldigd wordt van medeplichtigheid. Na een jaren du rend onderzoek gelooft het open baar ministerie nu voldoende be wijzen in handen te hebben om Hoffmann en Brinkmann wegens aanstichting en medeplichtigheid aan de dubbele moord van 19 de cember 1980 te kunnen aanklagen. Nog maar een jaar geleden had de rechtbank besloten dat het proces DALLAS (AP) De maatschappij Texas Instruments corp zal "dag en nacht" werken om erachter te komen hoe het mogelijk is dat wel licht miljoenen ondeugdelijke computerchips zijn gebruikt voor geavanceerde Amerikaanse wa pens. Dit is gisteren door een func tionaris van het bedrijf, plaatsver vangend president-directeur Nor man Neureiter, bekend gemaakt. Neureiter voegde hieraan toe dat "niets wordt uitgesloten, inclusief fraude". Het amerikaanse ministe rie van defensie maakte dinsdag bekend dat het wellicht over een periode van bijna tien jaar onge veer 15 miljoen van de chips heeft gekocht. Het Pentagon meldde dat de chips waren gebruikt voor elec- tronische onderdelen van onder meer de strategische b-52 bom menwerper en andere wapens. wegens „onvoldoende bewijzen" niet geopend kon worden. De ei genlijke dader, wiens dode li chaam enige tijd geleden in een kamp in de Libanon werd gevon den, had immers ook zonder „me deweten en willen" van Hoffmann kunnen handelen. Maar een on middellijke klacht van het open baar ministerie bij het gerechtshof had succes. Behalve onder verdenking van moord moet Karl-Heinz Hoffmann zich ook verantwoorden voor val semunterij, vrijheidsberoving, aan werven voor vreemde krijgsdienst, het toebrengen van lichamelijk let sel en het overtreden van de wa penwet. Karl-Heinz Hoffmann is mis schien wel de meest beruchte neo nazi in de Bondsrepubliek. Op 30 januari 1980 maakte de toenmalige minister van binnenlandse zaken, Gerhart Baum, bekend dat de grootste neo-nazistische organisa tie in West-Duitsland, de genoem de Wehrsportgruppe Hoffmann, met terugwerkende kracht tot 16 januari was verboden. De uit toen circa 80 activisten en naar schat ting 400 meelopers bestaande zoge naamde weerbaarheidsgroep had daarvoor echter ruim zeven jaar vrij ongestoord haar gang kunnen gaan. Bij hun „weerbaarheidsoefenin gen" maakten de leden gebruik van talloze wapens, pantservoer tuigen, jeeps. Ze liepen rond in zwarte uniformen met het doods kopteken van de SS. Volgens Fuh- rer Hoffmann, die de oefeningen van zijn zwarte legioen met een stram „Front Heil" placht te ope nen, ging het er slechts om de ka meraden „tucht, orde en weerbaar heid" bij te brengen. Maar dat ver hinderde hem niet zijn mensen in te zetten als linkse demonstranten „ziekenhuisrijp" moesten worden Minister Baum zei destijds dat het verbod van de Wehrsportgrup pe mede bedoeld was als een sig naal. „Dat duidebjk is dat de Duise staat niet bereid is dit soort zaken te tolereren". Talloze mensen en organisaties hadden daarvoor al lang aangedrongen op maatregelen tegen Hoffmann en Co. De ver schillende autoriteiten, waaronder met name de in Beieren regerende CSU, deden de activiteiten van de groep en Hoffmann echter af als „kinderspel". Hoffmann zelf zou alleen maar een „Spinner" zijn, de groep een soort Jan Klaasen-thea- ter. Hoe ernstig men zich daarin heeft vergist, zal blijken tijdens het proces, dat zeker maanden zal du- Geld over Wat Goria zich toen, als kamer lid, nog afvroeg, was waarom er niet tenminste getracht was een deel van de schulden te verhalen op de weer vrij ademhalende Mon- ti-groep, die in dezelfde periode een wolkenkrabber in Milaan voor 42 miljard aan een bank had over gedaan, en zijn meerderheidsaan deel in het suikerconcern Eridani voor 80 miljard had verkocht. Go- ria's bedenkingen vielen in de bo demloze put van de kamervragen en begin 1983 kon Monti doodleuk verklaren: „Vandaag ben ik een man die aan de banken noch aan wie ook maar een lire schuldig is. Sterker nog: ik heb geld over om uit te geven". Of hij met zijn bod op de 'Corrie re' ook succes zal hebben, blijft nog maar de vraag. De recente wet op het uitgeverswezen verbiedt de concentratie van meer dan 20 pro cent van de nationale dagbladen in de handen van een enkele eige naar. Het feit dat Monti zijn andere kranten onlangs op naam van en kele naaste familieleden heeft ge zet, is een te doorzichtige truc om hem daaraan te laten ontsnappen. Toch blijft hij het proberen en hij heeft, ook na de onverwachte dood van Bisaglia, nog genoeg politieke vrienden om optimistisch te blij- BONN (GPD) - De bij de vervalste Hitler-dagboeken betrokken ex-Stern-redacteur Gerd Heidemann heeft zelfmoord willen ple gen toen op 6 mei vorig jaar door het Westduitse ministerie van binnenlandse zaken bekend werd gemaakt dat de door het week blad Stern voor 9,34 miljoen gekochte dagboeken van Adolf Hitier een grove vervalsing waren. Voor de rechtbank in Hamburg zei de wegens bedrog aangeklaagde 52-jarige reporter: „Ik heb nooit aan de echtheid van de dagboeken getwijfeld. Toen ik over de radio hoorde dat het om een vervalsing ging, was ik totaal kapot. Ik heb erover nagedacht of ik mezelf onmiddellijk dood zou schieten of iets later". Heidemann zei ook dat hij er altijd van uit was gegaan dat de uitgeverij Gruner en Jahr al meteen het eerste zogenaamde dag boek door experts zou laten onderzoeken. Er was volgens hem geen sprake van dat dit op de lange baan zou worden geschoven. De toenmalige Stern-'rechercheur' had bij vroegere vertrouwelin gen van Hitler geinformeerd of de nazi-dictator 'überhaupt' dag boeken had kunnen schrijven. De reacties waren echter geheel verschillend: „Iedereen deed zo of hij alleen het kon weten en ze waarschuwden mij voor elkaar". Aan de andere kant gaf hij toe dat het hier om een 'samenzweerderig geheel' ging. Toen de vervalser van de dagboeken, de eveneens in Hamburg terecht staande Konrad Kujau, steeds meer dagboeken tevoor schijn toverde en Heidemann wilde weten hoe dag kon, zou Ku jau, alias Fischer, gezegd hebben zelf van zijn broer in de DDR een zeker aantal te hebben opgekregen. Die broer, die generaal was, maar in werkelijkheid niet bestaat, zou het overzicht hebben ver loren omdat de dagboeken overal in Oost-Duitsland waren ver stopt. Volgens Heidemann heeft hij, in tegenstelling tot wat Kujau vorige week beweerde, nooit geweten dat zijn leverancier de dag boeken zelf schreef. „Toen de vervalsing al vaststond, dacht ik het minst aan Kujau. Daarna heb ik hem nog gebeld en gezegd: als wij beiden niet voor vijf jaar de gevangenis in willen, dan moet jij nu uitvinden wie ons belazerd heeft". En terwijl Kujau verklaarde dat hij te weinig geld van Heidemann kreeg, beweerde deze dat hij Kujau vaak voorschotten had gegeven. Verder verzekerde Heidemann dat de hoofdredactie van Stern al vroegtijdig van het feit op de hoogte was dat hij achter de dag boeken van Hitier aanzat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7