Pinochet
met harde actie
dreigt
'Russen schonden
vaak afspraken'
Corriere della Sera te koop
Heidemann wilde
zelfmoord plegen
Kans op staat van beleg in Chili
Amerikaanse vrouwen met
huisvlijt tegen kernraket
Terreur laait
op in Punjab
Artikel Sacharov gepubliceerd
Oliemagnaat in de markt voor Italiaanse krant
Westduitse neo-nazi
Hoffmann voor rechter
Foute chip in
VS-wapens
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
MEXICO-STAD - De Chileense dictator Augusto Pinochet heeft gedreigd de staat van door
beleg af te kondigen als er geen einde komt aan de in mei vorig jaar begonnen natonale |-|enk Kolb
protestdagen. Volgens de Chileense dictator zijn de protestdagen bedoeld om zijn 'grond-
wettige regering' te ondermijnen.
WASHINGTON - Als het ligt aan
de Amerikaanse vrouwen die te
gen een kernoorlog te hoop lopen,
krijgt het Pentagon volgend jaar
op 4 augustus, een jas aan van nut
tige handwerken. Op die zondag
voor de veertigste veijaardag van
de vernietiging van Hirosjima,
moet het Amerikaanse ministerie
van defensie (gunstig gelegen vlak
naast de nationale ere-begraaf-
plaats) worden gewikkeld in een
kilometers lang lint van aaneen ge
knoopte stukken huisvlijt ter
grootte van een handdoek onge
veer, met voorstellingen van „din
gen waarvan het ondraaglijk is te
beseffen dat zij in een kernoorlog
voor altijd verloren zullen gaan".
Terwijl Pinochet het volk via de ra
dio toesprak, hadden er verschil
lende protestdemonstraties plaats
in de gordel van arme arbeiders-
door
Rob Sprenkels
wijken rond de hoofdstad Santia
go. Pinochet, die maandag reeds
juridische stappen nam tegen tien
van de belangrijkste oppositielei
ders, verklaarde onderwijl bereid
te zijn om „drastische maatrege
len" te nemen om de 'vrede en or
de' te kunnen herstellen.
In het kader van de herdenking
van de coup tegen Allende woonde
Pinochet in de kathedraal van San
tiago een speciale rouwmis bij ter
gelegenheid van de Chileense mili
tairen die daarbij de dood vonden.
„Elf jaar geleden hebben wij Chili
op heldhaftige wijze van het com
munistische juk bevrijd", aldus Pi
nochet, „en we zullen niet toestaan
dat het communisme in Chili te
rugkeert".
De nu 68-jarige Pinochet ver
klaarde dat het Chileense leger
WASHINGTON - Volgens een
Amerikaanse presidentiële advies
commissie voor wapenbeheersing
en ontwapening heeft de Sowjet-
Unie sedert 1958 bestaande wapen-
overeenkomsten zeventien maal
geschonden. President Reagan zal
een rapport daarover, dat al sedert
de herfst klaar ligt, volgende week
door
Henk Kolb
openbaar maken. Het ministerie
van buitenlandse zaken vreest dat
dit nadelig kan zijn voor de pogin
gen met de Sowjet-Unie opnieuw
in gesprek te komen over vermin
dering, van de kernwapenvoorra-
den.
Reagan zelf zei bij de aankondi
ging van Gromyko's komst naar
EP somber over
begroting '85
STRAATSBURG (ANP) - „De
hoop die tijdens de laatste Europe
se top in Fonatainebleau door de
regeringsleiders was gewekt, dat
de tien lidstaten van de EG in staat
zullen zijn snel uit hun financiële
moeilijkheden te komen is de bo
dem ingeslagen, nu de ministers
van financiën er verleden week
niet in zijn geslaagd een aanvullen
de begroting voor 1984 vast te stel
len en overeenstemming te berei
ken over een begroting voor 1985".
Dit heeft het Eurpees Parlement
gisteren in Straatsburg vastge
steld. Gevolg zal zijn dat het parle
ment vandaag na stemming niet de
2,5 miljard gulden zal vrijgeven die
terugbetaald moeten worden aan
Groot-Brittannië.
NEW DELHI (Rtr) - Extremisti
sche sikhs hebben gisteren in de
Indiase deelstaat Punjab drie aan
slagen gepleegd, waarbij bij elkaar
negen personen om het leven zijn
gekomen en minstens zestig wer
den gewond. Dat heeft het Indi
sche persbureau PTI bekendge
maakt.
Het gaat om de ernstigste ge
welddadigheden in Punjab sinds
begin juni toen het leger de Gou
den Tempel van Amritsar, het hei
ligdom van de sikhs, bestormde.
Nabij de grens met Pakistan vie
len gewapende mannen een bus
aan en doodden acht passagiers, al
len Hindoes. Een tweede aanslag
werd gepleegd in de industriestad
Janadar, waar een groep sikhs een
granaat naar binnen gooide bij een
bioscoop. Een bezoeker kwam om
het leven en minstens 22 anderen
liepen verwondingen op. In een
zuidelijk gelegen dorp viel een
groep met messen gewapende
mannen een theater binnen en
gooide daar met stenen naar de be
zoekers. Er vielen, daarbij 38 ge
wonden.
De sikhs in Punjab strijden voor
een grotere mate van zelfbestuur.
Sinds juni handhaaft het leger de
orde in deze deelstaat.
In Hyderabad, hoofdstad van de
deelstaat Andhra Pradesh, is de
toestand nog steeds gespannen.
Als een teken van kracht hielden
militairen woendag een mars door
de straten van deze stad, waar
sinds zondag bij gewelddadighe
den tussen hindoes en moslims
minstens 20 personen om het leven
zijn gekomen en 150 mensen wer
den gewond.
In het parlement van Andhra
Pradesh wordt vandaag mogelijk
gestemd over het ontslag van pre
mier Rama Rao, een van Gandhi's
belangrijkste politieke tegenstan
ders. De stemming, die moet uit
maken wie de meerderheid heeft
in het deelstaatparlement, is tot
twee maal toe uitgesteld.
het Witte Huis op 28 september
niet te verwachten dat de publika-
tie zijn eerste gesprek met een ho
ge Sowjet-functionaris zou hinde
ren. „Het Congres vraagt erom",
zei hij, „en ik heb nog geen gele
genheid gehad om het te bestude
ren. Het moet een feitelijk rapport
zijn, dat het Congres verlangt".
Veronderstelde Russische over
tredingen van akkoorden zijn voor
de conservatieve vleugel van de
Republikeinen in het Congres aan
leiding geweest om te vragen om
openbaarmaking voor 15 septem
ber en te dreigen met amendemen
ten die de VS zouden verbieden
zich eenzijdig te houden aan de af
spraken uit het nooit geratificeerde
tweede SALT-akkoord over strate
gische bewapening, dat beide lan
den stilzwijgend hebben nage
leefd. In januari heeft Reagan in
een geheim rapport aan het Con
gres verslag gedaan over negen
mogelijke overtredingen, zoals di
verse regeringsbureau's die had
den vastgesteld.
Het rapport dat nu in het geding
is, werd voor de president gemaakt
zonder dat het Congres of rege
ringsinstellingen daar om hadden
gevraagd. Na Reagans rapport van
januari hebben de Russen gepro
testeerd en gezegd dat ook de
Amerikanen een ruime serie over
tredingen hadden begaan. Zij be
schuldigden Reagan ervan de
Amerikaans-Russische betrekkin
gen te willen verslechteren.
Tot nu toe konden geschillen
over de naleving van de verdragen
over anti-raketwapens, onder
grondse kernproeven, de Helsinki-
akkoorden en het eerste SALT-ver-
drag worden opgelost in een geza
menlijke commissie met zetel in
Wenen. Het trekt in de Amerikaan
se hoofdstad de aandacht dat Rea
gan een rapport wil vrijgeven
waarin de Sowjet-Unie van over
tredingen wordt beschuldigd, aan
de vooravond van een gesprek dat
voor de Oost-West verhoudingen
en voor zijn herverkiezing van
groot belang kan zijn, zonder daar
van de inhoud al te kennen. Deze
concessie aan een groep conserva
tieve houwdegens, die geen wa
penovereenkomsten wil, roept in
gematigder kringen opnieuw de
vraag op in hoeverre Reagan het
ernstig meent met zijn verlangen
naar vermindering van kernbewa
pening.
zich aan de letter van de grondwet
zal houden. Volgens die in 1980 ge
formaliseerde grondwet zal Pino
chet tot 1990 aan de macht blijven,
met de optie om zich nog eens voor
.negen jaar verkiesbaar te stellen.
De Chileense dictator sprak met
geen woord over de vorig jaar be
loofde mogelijkheid om de demo
cratisering te versnellen.
Onderwijl eerden in het kust-
plaatsje Vina del Mar een paar hon
derd Chilenen Salvador Allende.
Voor de grafsteen met het bijna on
leesbare opschrift: „De laatste ge
kozen president van Chili", wer
den de woorden herdacht die Al
lende op de dag van de staatsgreep
en zijn dood tot het Chileense
richtte: „Ik heb vertrouwen in Chi
li en zijn bestemming. Andere
mensen zullen deze bittere en grij
ze momenten waarop het verraad
kan overwinnen te boven komen.
Vergeet niet dat vroeg of laat de
grote straten zullen worden ge
opend waardoor de vrije mens kan
lopen om een betere samenleving
op te bouwen".
Elf jaar Pinochet heeft Chili wei
nig goeds gebracht. Volgens de
Chileense commissie voor de men
senrechten bijna 30.000 doden en
meer dan 160.000 ballingen. De
Chileense ecnomie is van bijna
zelfstandig volledig afhankelijk ge
worden van de import. Maande
lijks sluiten zo'n honderd bedrij
ven hun deuren. De buitenlandse
schuld is opgelopen van nog geen 3
miljard dollar tot boven de 20 mil
jard. Bijna een derde van het Chi
leense volk is werkloos. Een van de
grootste drijfveren van de nationa
le protesten tegen de dictatuur is
de wijdverbreide honger. Pinochet
zal dus waarschijnlijk wel heel erg
drastische maatregelen moeten ne
men wil hij de protesten kunnen
smoren.
LONDEN - Een Britse rechter van
beroep heeft de regering toestemming
gegeven tegen kruisraketten proteste
rende vrouwen te verwijderen die een
kamp hebben opgeslagen bij de hoofd
toegangspoort tot een Amerikaanse ra
ketbasis in Midden-Engeland. De rech
ter bepaalde dat de regering eigenares
is van een stuk land bij de hoofdingang
van de basis te Greenham Common, 80
km ten westen van Londen.
De 'Nationale Vergadering van
Vrouwen ter Voorkoming van
Kernoorlog' is woensdag in Was
hington bijeen geweest onder
voorzitterschap van de actrice
Joanne Woodward, de echtgenote
van de eveneens in de anti-nucleai
re beweging zeer actieve Paul
Newman. De boodschap is bekend
en de financiering van de vergade
ring ongebruikelijk, want die komt
voor een deel uit de opbrengst van
de helaas niet zo erg populaire sla
saus en spaghettitoevoegsels die
onder Newmans naam te koop zijn.
(Duizenden kinderen uit anti-nu
cleaire gezinnen eten zich zodoen
de met opgetrokken neus, voor het
goede doel de buikjes rond).
In de Amerikaanse hoofdstad
waren de eerste stukken van het
zichtbare vrouwenprotest te zien.
Initiatiefneemster Justine Merritt
uit Chicago, een voormalig lerares
Engels, had die meegebracht: ge
borduurd, gestikt, genaaid, geba
tikt, gehaakt, gebreid - voorstel
lingen van schitterend gestyleerde
landschappen, tekeningen van een
huis, van kinderlijfjes waaruit be
zems lijken te groeien, stukken van
spijkerbroeken en andere geliefde
kledingstukken, een collectie ba
byslabbetjes, abstracte patronen,
het notenschrift van Beethovens
'Ode aan de Vreugde', 'Happy
Birthday' en andere vaste num
mers op het programma van be
wust levende Amerikaanse gezin
nen. Vandaar dan ook dat de bij
belteksten in ruime oplage voor
handen zijn, zo goed als citaten uit
gedichten, kaarten van de VS, fa
miliewapens of wat daar in de VS
voor doorgaat, dieren, potten en
pannen, portretten van geliefde fa
milieleden.
Aanvankelijk had Justine Mer
ritt (60), nadat het idee in 1982 bij
haar opkwam tijdens een retraite
om nogal wat zielestrijd meester te
worden, becijferd dat zij zo onge
veer twee kilometer protestlap no
dig had om het Pentagon („Het
symbool van geweld in dit land")
te kunnen omspannen. Uit alle vijf
tig staten van de VS wilde zij daar
om veertig doeken. Zelf borduurde
zij vier stukken met alleen maar
uur werk.
Haar idee kreeg ongekende
weerklank in een land waar vrou
wen al sedert de pioniersdagen
verbeten plegen te borduren in de
vele stille uren van kleine, afgele
gen gemeenschappen. Zij behan
delt 25 verzoeken om inlichtingen
per dag, correspondeert met 6000
vrouwen via een nieuwsbrief, de
vrouwelijke arm van kerkelijke or
ganisaties hebben zich op het pro
ject geworpen en er komen stuk
ken binnen uit allerlei delen van de
wereld een internationale groep
heeft in juli de eerste twee kilome
ter aaneengezet. Als dit doorgaat,
vermoedt Justine, zal er genoeg
zijn om om het Pentagon drie keer
in te pakken en nog een flink staar
tje in de richting van het Witte
Huis te leiden.
Het project kent zijn logistieke
problemen. Niet vanwege de vyf-
tot zesduizend vrouwen die naar
Washington denken te komen en
met toestemming, zonder confron
tatie aan de slag mogen met hun
lint als dit de muren van het Penta
gon maar niet beroert. Wel omdat
die duizenden stukken aan elkaar
moeten worden geknoopt, met de
voorgschreven aangenaaide band
jes. Er is geen geld vooralsnog.
Desondanks ontwikkelt zich een
massief protest, kleurrijk, vriende
lijk en vrouwelijk. In mei 1985 wor
den per staat naai-bijeenkomsten
belegd om alles vast in grotere on
derdelen voor te bereiden en er als
het even kan de regionale parle
mentsgebouwen mee op te luiste
ren. Het Vredesmuseum in Chica
go wordt de permanente behuizing
van deze gigantische huisvlijt.
Justine Merritt, die haar onder-
wijsbaan verliet om de wereld te
gaan redden en sedertdien geen re
gelmatig inkomen meer heeft, mag
niet rekenen op giften van beteke
nis voor de financiering, aangezien
de belastingdienst die vanwege het
te politieke karakter niet aftrek
baar wil verklaren. Niet aftrekbaar,
maar desondanks: „Een zachtmoe
dig vermaan dat wij houden van de
aarde en al zijn mensen". (Adres:
The Ribbon, Box 2206, Denver, Co
lorado, 80201).
ANTWERPEN/PRAAG In de Antwerpse haven werden gisteren zo'n
1270 Amerikaanse legervoertuigen ontscheept, die zullen worden ingezet
bij de grootscheepse NAVO-oefening Reforger in West-Duitsland (foto bo
ven, AP). Tegelijkertijd houden troepen van het Warschau-pact herfst-
manoeuvres. Onder de naam Schild '84 oefent het Oostblok'in Tjechoslo-
wakije (foto onder, ANP)
MOSKOU (UPI) - In de augustus-
editie van een Russisch tijdschrift
voor natuurkunde staat een artikel
van de hand van Andrei Sacharov.
Westerse waarnemers denken dat
het tot doel heeft de wereld te to
nen dat de geleerde gezond is en
kan werken.
Nader onderzoek
financiën Ferraro
WASHINGTON (AFP) - Een com-
missie uit het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden gaat een on
derzoek instellen naar beschuldi
gingen van de conservatieve Was
hington Legal Foundation dat Ge-
raldine Ferraro het Huis onvol
doende inzicht heeft gegeven in de
financiën van haar echtgenoot. Ge-
raldine Ferraro is lid van het Huis
van Afgevaardigden. Zij is door de
Democratische partij aangewezen
als kandidaat voor het vice-presi-
dentschap bij de verkiezingen van
6 november.
n, terwijl geruchten de ronde wekkende s
deden dat hij in zijn woonplaats
Gorki in hongerstaking was ge
gaan, heeft een artikel over de oor
sprong van het heelal geschreven
dat in een tijdschrift over experi
mentele en theoretische natuur
kunde staat.
Het artikel is op 14 maart naar de
drukker gegaan, zes weken voor
dat Sacharov in hongerstaking zou
zijn gegaan om de autoriteiten er
toe te bewegen zijn vrouw, Jelena
Bonner, naar het Westen te laten
gaan voor een medische behande
ling.
Naar verluidt heeft Sacharov hal
verwege augustus nog een artikel
over hetzelfde onderwerp voltooid
en heeft hij zelf de drukproeven
ondertekend, maar dit is niet offi
cieel bevestigd.
Westerse diplomaten en waarne
mers waren verbaasd over de laat
ste regel: „Ik dank mijn vrouw, Je
lena Bonner, voor haaf hulp". Zij is
ik denk niet
ROME - De 'Corriere della Sera' is
te koop. Het Milanese dagblad, dat
ondanks de problemen rond de
Banco Ambrosiano, de geheime
Loge P2 en de financiële onder
gang van uitgever Rizzoli nog altijd
als de meest gezaghebbende krant
van Italië wordt beschouwd, moet
voor 6 oktober a.s. op last van de
rechter van eigenaar veranderen.
Eén van de gegadigden is Attilio
Monti, eens petroleum- en suiker
magnaat, nu nog in het bezit van
een drietal dagbladen in Florence,
Bologna en Trento.
door
Hein len Kortenaar
Dat Monti het oog op de 'Corrie
re' heeft laten vallen, verbaast dus
niemand. Maar wat men zich wel
algemeen afvraagt, is:'waar haalt
Monti ineens al dat geld vandaan?
Nog maar enkele jaren geleden
verdronk hij bijna in de schulden;
vandaag verklaart hij zich bereid in
een klap 20 miljard lire (bijna 40
miljoen gulden) op tafel te leggen.
Enig graafwerk brengt aan het
licht hoe hij hem dit geleverd
heeft, namelijk met geld van de Ita
liaanse staat, waarvan hij al in zijn
hele carrière heeft geprofiteerd.
Fortuin
Zo lezen we in het senaatsverslag
van 20 december 1969: „Voor de
olieraffinaderijen waarmee hij zijn
fortuin heeft gemaakt, heeft de
heer Monti aanzienlijke financiële
steun van staatswege gekregen.
Voor die in Milazzo (Sicilië) bij
voorbeeld, heeft hij maar liefst 43
miljard opgestreken. Met het geld
van de overheidssubsidie koopt hij
dagladen op en met die bladen oe
fent hij druk uit op regeringsperso
nen, bepaalde sectoren van de par
tijen en overheidsdiensten, om
meer subsidie te krijgen en met de
opbrengst nog meer kranten te ko
pen". Kennehjk had Monti al vol
doende druk uitgeoefend en de
juiste lieden gesteund, want hij
werd in het senaatsdebat van harte
verdedigd door de regering-Ru-
mor, en met name door staatsse
cretaris Antonio Bisaglia.
Zijn vriendschappen kwamen
aardig van pas in 1974, toen het
schandaal van de zwarte boekhou
ding van de oliemaatschappijen de
voorzitter van de petroleumunie
Cazzaniga in de gevangenis deed
belanden en ook Monti in staat van
beschuldiging werd gesteld. Zijn
verdediging: „Communisten en
fascisten heb ik nooit betaald. Aan
de centrum-linkse partijen heb ik
een slordige duit gegeven, maar al
leen uit burgerplicht. Het is een
coalitie die me bevalt, want ze is in
het belang van ons land, dus ook in
het mijne".
Moeilijkheden
Niettemin kwam zijn olie-impe
rium in moeilijkheden, terwijl hij
dat in 1973 nog voor 120 miljard
had uitgebreid met de twee raffina
derijen en het distributienet van
British Petroleum, dat zich uit Ita
lië terugtrok na de Israëlische Jom
Kippoeroorlog. Begin 1980 moest
Monti openlijk toegeven dat zijn
schulden 472 miljard bedroegen.
Maar hij bleef optimistisch. En te
recht: tussen 1980 en '81 wist hij de
staatspetroleumholding ENI op te
zadelen met al zijn raffinaderijen
en benzinepompen, voor het sym
bolische bedrag van één lire. Hier
voor verwierf ENI het voorrecht al
zijn schulden over te nemen.
Volgens het toenmalige christen
democratische kamerlid, nu minis
ter van de schatkist, Giovanni Go-
ria kwam dit, na een onmiddellijke
uitgave van 150-200 miljard, neer
op omstreeks 35 miljard per jaar
voor de eerstvolgende 14 jaar
(achteraf een optimistische schat
ting: de operatie kost het staatsbe
drijf jaarlijks vele miljarden meer).
De grote beschermheer achter de
transactie was de minister voor de
staatsholdings (waaronder ENI),
Antonio Bisaglia.
dat hij betekent dat ze gerehabili
teerd is", aldus een westerse waar
nemer.
Dinsdag verklaarde Sowjet-jour-
nalist Victor Louis in een vraagge
sprek met de Westduitse massa-
krant Bild dat Sacharov ontslagen
was uit een ziekenhuis in Gorki.
„Hjj is gezond en weer bij zijn
vrouw", aldus de journalist die re
gelmatig fungeert als leverancier
van inlichtingen aan westerse me
dia.
Sinds 1980 heeft Sacharov, de va
der van de Sowjet-waterstofbom,
maar een paar wetenschappelijke
artikelen geschreven. Hij kwam
onder scherpe kritiek van collega's
binnen de Academie van Weten
schappen te staan nadat hij in 1983
in het Amerikaanse tijdschrift „Fo
reign Affairs" een artikel had ge
schreven waarin hij het Westen
waarschuwde voor de gevaren van
ontwapening.
BONN - De vroegere leider en op
richter van de inmiddels verboden
rechts-extremistische „Wehrsport-
gruppe Hoffmann", de 46-jarige
graficus Karl-Heinz Hoffmann, is
er door de officier van justitie in
Neurenberg van beschuldigd zijn
aanhanger Uwe Behrendt op
dracht gegeven om de joodse uit
gever Shlomo Levin en diens
vriendin Frida Poeschke in Erlan
gen te vermoorden. Het motief zou
zijn dat Hoffmann zich erkentelijk
wilde tonen aan de leiding van de
PLO, die zijn naar Libanon uitge
weken Wehrsportgruppe had on
dersteund en een gevechtsoplei
ding had gegeven.
Gisteren is in Neurenberg, in
hetzelfde gebouw waar eens oor
logsmisdadigers voor de geallieer
den terecht moesten staan, het pro
ces begonnen tegen Hoffmann en
zijn vriendin Franziska Brink-
mann, die beschuldigd wordt van
medeplichtigheid. Na een jaren du
rend onderzoek gelooft het open
baar ministerie nu voldoende be
wijzen in handen te hebben om
Hoffmann en Brinkmann wegens
aanstichting en medeplichtigheid
aan de dubbele moord van 19 de
cember 1980 te kunnen aanklagen.
Nog maar een jaar geleden had de
rechtbank besloten dat het proces
DALLAS (AP) De maatschappij
Texas Instruments corp zal "dag
en nacht" werken om erachter te
komen hoe het mogelijk is dat wel
licht miljoenen ondeugdelijke
computerchips zijn gebruikt voor
geavanceerde Amerikaanse wa
pens. Dit is gisteren door een func
tionaris van het bedrijf, plaatsver
vangend president-directeur Nor
man Neureiter, bekend gemaakt.
Neureiter voegde hieraan toe dat
"niets wordt uitgesloten, inclusief
fraude". Het amerikaanse ministe
rie van defensie maakte dinsdag
bekend dat het wellicht over een
periode van bijna tien jaar onge
veer 15 miljoen van de chips heeft
gekocht. Het Pentagon meldde dat
de chips waren gebruikt voor elec-
tronische onderdelen van onder
meer de strategische b-52 bom
menwerper en andere wapens.
wegens „onvoldoende bewijzen"
niet geopend kon worden. De ei
genlijke dader, wiens dode li
chaam enige tijd geleden in een
kamp in de Libanon werd gevon
den, had immers ook zonder „me
deweten en willen" van Hoffmann
kunnen handelen. Maar een on
middellijke klacht van het open
baar ministerie bij het gerechtshof
had succes.
Behalve onder verdenking van
moord moet Karl-Heinz Hoffmann
zich ook verantwoorden voor val
semunterij, vrijheidsberoving, aan
werven voor vreemde krijgsdienst,
het toebrengen van lichamelijk let
sel en het overtreden van de wa
penwet.
Karl-Heinz Hoffmann is mis
schien wel de meest beruchte neo
nazi in de Bondsrepubliek. Op 30
januari 1980 maakte de toenmalige
minister van binnenlandse zaken,
Gerhart Baum, bekend dat de
grootste neo-nazistische organisa
tie in West-Duitsland, de genoem
de Wehrsportgruppe Hoffmann,
met terugwerkende kracht tot 16
januari was verboden. De uit toen
circa 80 activisten en naar schat
ting 400 meelopers bestaande zoge
naamde weerbaarheidsgroep had
daarvoor echter ruim zeven jaar
vrij ongestoord haar gang kunnen
gaan.
Bij hun „weerbaarheidsoefenin
gen" maakten de leden gebruik
van talloze wapens, pantservoer
tuigen, jeeps. Ze liepen rond in
zwarte uniformen met het doods
kopteken van de SS. Volgens Fuh-
rer Hoffmann, die de oefeningen
van zijn zwarte legioen met een
stram „Front Heil" placht te ope
nen, ging het er slechts om de ka
meraden „tucht, orde en weerbaar
heid" bij te brengen. Maar dat ver
hinderde hem niet zijn mensen in
te zetten als linkse demonstranten
„ziekenhuisrijp" moesten worden
Minister Baum zei destijds dat
het verbod van de Wehrsportgrup
pe mede bedoeld was als een sig
naal. „Dat duidebjk is dat de Duise
staat niet bereid is dit soort zaken
te tolereren". Talloze mensen en
organisaties hadden daarvoor al
lang aangedrongen op maatregelen
tegen Hoffmann en Co. De ver
schillende autoriteiten, waaronder
met name de in Beieren regerende
CSU, deden de activiteiten van de
groep en Hoffmann echter af als
„kinderspel". Hoffmann zelf zou
alleen maar een „Spinner" zijn, de
groep een soort Jan Klaasen-thea-
ter.
Hoe ernstig men zich daarin
heeft vergist, zal blijken tijdens het
proces, dat zeker maanden zal du-
Geld over
Wat Goria zich toen, als kamer
lid, nog afvroeg, was waarom er
niet tenminste getracht was een
deel van de schulden te verhalen
op de weer vrij ademhalende Mon-
ti-groep, die in dezelfde periode
een wolkenkrabber in Milaan voor
42 miljard aan een bank had over
gedaan, en zijn meerderheidsaan
deel in het suikerconcern Eridani
voor 80 miljard had verkocht. Go-
ria's bedenkingen vielen in de bo
demloze put van de kamervragen
en begin 1983 kon Monti doodleuk
verklaren: „Vandaag ben ik een
man die aan de banken noch aan
wie ook maar een lire schuldig is.
Sterker nog: ik heb geld over om
uit te geven".
Of hij met zijn bod op de 'Corrie
re' ook succes zal hebben, blijft
nog maar de vraag. De recente wet
op het uitgeverswezen verbiedt de
concentratie van meer dan 20 pro
cent van de nationale dagbladen in
de handen van een enkele eige
naar. Het feit dat Monti zijn andere
kranten onlangs op naam van en
kele naaste familieleden heeft ge
zet, is een te doorzichtige truc om
hem daaraan te laten ontsnappen.
Toch blijft hij het proberen en hij
heeft, ook na de onverwachte dood
van Bisaglia, nog genoeg politieke
vrienden om optimistisch te blij-
BONN (GPD) - De bij de vervalste Hitler-dagboeken betrokken
ex-Stern-redacteur Gerd Heidemann heeft zelfmoord willen ple
gen toen op 6 mei vorig jaar door het Westduitse ministerie van
binnenlandse zaken bekend werd gemaakt dat de door het week
blad Stern voor 9,34 miljoen gekochte dagboeken van Adolf Hitier
een grove vervalsing waren. Voor de rechtbank in Hamburg zei de
wegens bedrog aangeklaagde 52-jarige reporter: „Ik heb nooit aan
de echtheid van de dagboeken getwijfeld. Toen ik over de radio
hoorde dat het om een vervalsing ging, was ik totaal kapot. Ik heb
erover nagedacht of ik mezelf onmiddellijk dood zou schieten of
iets later".
Heidemann zei ook dat hij er altijd van uit was gegaan dat de
uitgeverij Gruner en Jahr al meteen het eerste zogenaamde dag
boek door experts zou laten onderzoeken. Er was volgens hem
geen sprake van dat dit op de lange baan zou worden geschoven.
De toenmalige Stern-'rechercheur' had bij vroegere vertrouwelin
gen van Hitler geinformeerd of de nazi-dictator 'überhaupt' dag
boeken had kunnen schrijven. De reacties waren echter geheel
verschillend: „Iedereen deed zo of hij alleen het kon weten en ze
waarschuwden mij voor elkaar". Aan de andere kant gaf hij toe dat
het hier om een 'samenzweerderig geheel' ging.
Toen de vervalser van de dagboeken, de eveneens in Hamburg
terecht staande Konrad Kujau, steeds meer dagboeken tevoor
schijn toverde en Heidemann wilde weten hoe dag kon, zou Ku
jau, alias Fischer, gezegd hebben zelf van zijn broer in de DDR een
zeker aantal te hebben opgekregen. Die broer, die generaal was,
maar in werkelijkheid niet bestaat, zou het overzicht hebben ver
loren omdat de dagboeken overal in Oost-Duitsland waren ver
stopt.
Volgens Heidemann heeft hij, in tegenstelling tot wat Kujau
vorige week beweerde, nooit geweten dat zijn leverancier de dag
boeken zelf schreef. „Toen de vervalsing al vaststond, dacht ik het
minst aan Kujau. Daarna heb ik hem nog gebeld en gezegd: als wij
beiden niet voor vijf jaar de gevangenis in willen, dan moet jij nu
uitvinden wie ons belazerd heeft". En terwijl Kujau verklaarde dat
hij te weinig geld van Heidemann kreeg, beweerde deze dat hij
Kujau vaak voorschotten had gegeven.
Verder verzekerde Heidemann dat de hoofdredactie van Stern
al vroegtijdig van het feit op de hoogte was dat hij achter de dag
boeken van Hitier aanzat.