'Gemeente speelt
spelletje met mij'
.Eigenaar pakhuis:
Oud-Leiden begint aan nieuwe reeks jaarboekjes
Ontruiming pand Maredijk dreigt
Opknapbeurt waltoren
Weinig kans vrouwen
op 'mannenberoepen'
984 DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1984
LEIDEN
twee gewonden
LEIDEN - Bij een botsing tussen
twee bromfietsen, gistermiddag
rond tien voor één op de Vijf Mei
laan, zijn een 54-jarige vrouw en
een 17-jarige jongen zwaar gewond
geraakt.
De vrouw, een Leidse, reed rond
die tijd op haar bromfiets over het
fietspad van de Vijf Meilaan, rich
ting kruising Sweelincklaan. Ach
ter haar reed een 16-jarige Leide-
naar met een 17-jarige duopassa
gier op zijn bromfiets in dezelfde
richting. De jongen wilde de vrouw
ter hoogte van de kruising inhalen
met de bedoeling rechtdoor te
gaan. Maar de vrouw sloeg, zonder
om te kijken, op hetzelfde moment
linksaf. Een botsing was het ge
volg. De duopassagier en de vrouw
moesten zwaargewond naar het
Academisch Ziekenhuis worden
overgebracht. Beiden waren van
ochtend nog buiten bewustzijn. De
16-jarige bromfietser liep geen noe-
menswaaardige verwondingen op
De politie roept eventuele getuigen
van dit ongeval op zich te melden
op het politiebureau.
LEIDEN Het Leids Jaarboekje 1984 is
vandaag verschenen. De Vereniging Oud-
Leiden heeft het eerste exemplaar van
ochtend uitgereikt aan burgemeester
Goekoop.
Het boekwerk is van bescheidener om
vang als een jaar geleden, toen de vereni
ging met de 75ste editie extra fors uitpak
te. Het vullen van het jaarboekje is overi
gens geen probleem: "De studie van de
historie van Leiden en Omstreken is nog
steeds actueel, dat blijkt wel uit de bijdra
gen die zelfs al voor volgend jaar klaar lig
gen of zijn toegezegd", schrijft C.W. Fock
in het voorwoord. In het najaar verschijnt
een register over de afgelopen 75 jaargan
gen, zodat het jaarboekje van dit jaar als
het begin van een nieuwe reeks kan wor
den beschouwd.
In de editie 1984 is weer een keur van
artikelen opgenomen over de meest uit
eenlopende onderwerpen, met als over
eenkomst dat ze alle te maken hebben
met de historie van Leiden en omgeving.
Ook wordt stilgestaan bij het overlijden
van twee prominente Leidenaars in 1983.
Pieter Herfst, kunstschilder, directeur
van de Verf- en Vernisfabriek Herfst en
Helder en in diverse functies jarenlang be
trokken bij museum de Lakenhal, alsme
de de historicus D.J. Roorda, van wie me
nige bijdrage over met name de zeventien
de en achttiende eeuw in diverse bladen is
verschenen en die een groot kenner was
van de geschiedenis en cultuur van Lei
derdorp.
De tweejaarlijkse Oud-Leiden prijs is
toegekend aan L.E. Loopstra wiens arti
kel 'De Leidsse Commanderij van de
Duitse Orde in de Middeleeuwen' daar
mee is bekroond. Deze orde heeft drie
honderdjaar lang de zielzorg in de oudste
parochie van de stad voor haar rekening
genomen; de Commandeurs waren bo
vendien pastoor van de Pieterskerk. De
Duitse Orde bestaat overigens nog altijd.
D.E.H. de Boer behandelt in het jaar
boekje de medische zorg in Leiden om
streeks het jaar 1465. Speciale aandacht
geeft hij daarbij aan de rol van de vroed
vrouwen en de medici die in stedelijke
dienst waren. Ing. H. Segijn beschijft de
geschiedenis van de sociale woningbouw
in Leiden, van 1578 tot op heden. Van bin
nenstad tot Stevenshof derhalve.
Aalmarkt
'Het gat in de Aalmarkt' is de titel die de
bijdrage van J.F. Heijbroek heeft gekre
gen. In dat gat stond van 1927 tot 1976 de
Leidse vestiging van Van Nelle. Een ont
werp van het architectenbureau Brink
man en Van der Vlugt dat in zijn tijd in de
architectuur als voorbeeld van de zg.
Nieuwe Zakelijkheid of het Nieuwe Bou
wen gold. Het was een "jammerlijke ont
siering Vein een daarvoor schilderachtig
stukje stadsschoonwerk", meende de
Bond Heemschut in 1927, maar toen V en
D als nieuwe eigenaar het gebouw in 1976
liet slopen lieten drie verontruste Leide
naars in brieven de term "vandalisme"
vallen.
De lotgevallen van het medaillon op de
Breestraat worden beschreven door ge
meente-ambtenaar L.J. Barendregt, te
vens bestuurslid van Oud-Leiden. Sinds
deze rondvormige sierbestrating ter hoog
te van het stadhuis in 1977 door Oud-Lei
den aan de gemeente cadeau werd ge
daan, moest zij voornamelijk telkens wor
den vernieuwd. Maar dat leed is nu gele
den, verzekert Barendregt.
'De Rijksdorpen' is het onderwerp waar
vier schrijvers zich op hebben gestort:
Joh. P.M. Goudeau, E.M.Ch.M. Janson,
Paul de Kievit en Robert van Lit. Het gaat
daarbij met name om de veelbewogen ge
schiedenis van Huize Nieuw Rijksdorp in
Wassenaar, dat vorig jaar na veel protes
ten werd afgebroken.
De Akkervoorderlaan in Lisse (buurt
schap De Engel) moet al heel oud zijn. Dit
constateert A.M. Hulkenberg. Al in 1444
was er sprake van. Het verhaal beschrijft
de geschiedenis van boerderij Akervoor
de, het omliggende land en zijn bewoners.
Lange Hendrik
De gruwelijkste bijdrage in het jaar
boekje komt op naam van Hans van der
Wereld: 'Een moord op het Braassemer-
meer'. Die moord is in 1804 gepleegd door
de Woubruggenaar Heinrich Helmich.
Slachtoffer was zijn zwager Wilhelm Fi
scher, wiens lichaam in het water werd
ontdekt door Dirk Wesselman uit Roelofa-
rendsveen. Helmich werd ter dood ver
oordeeld en begraven in Oude Wetering.
Als 'Lange Hendrik' verspreidde hij van
uit zijn kist later nog angst onder kinde-
Tot slot bevat het jaarboekje traditiege
trouw een overzicht van archeologische
opgravingen in het afgelopen jaar en van
de veranderingen aan de Leidse monu
menten en het stadsgezicht.
19- DEN HAAG-LEIDEN - "De gemeente Leiden heeft een juridisch steekspel gespeeld
met de bedoeling mijn pakhuis weg te krijgen en dat lijkt ze nu nog te winnen ook".
Aldus W. P. Sloos, eigenaar van het tot kamerbewoning verbouwde pakhuis Maredijk 131
gisteren voor de provinciale beroepscommssie die de bezwaren behandelt tegen de bouw
van een naast zijn pand komend gebouw met 40 woningen voor studenten en werkende
jongeren.
De pakhuiseigenaar klaagde zijn
nood omdat zijn gebouw in het
nieuwe bestemmingsplan is weg-
bestemd, en dat betekent dat het
eens tegen de grond moet. Boven
dien is het nu illegaal bewoond en
de gemeente overweegt op dit mo
ment om het te ontruimen, zo deel
de een gemeentelijke woordvoer
der mee. De gemeente heeft enkele
maanden geleden aan Sloos een
aangetekende brief gestuurd waar
in hem werd meegedeeld dat de
ontruiming hem boven het hoofd
hangt als de illegale bewoning niet
wordt gestaakt. Sloos beweert
evenwel die brief nooit te hebben
ontvangen, maar de gemeentelijke
woordvoerder zei te kunnen hard
maken dat dit wel het geval moet
zijn. Volgens hem is uit eerder ge
dane uitlatingen van Sloos en zijn
advocaat op te maken dat zij van
de inhoud van de brief hebben
kennisgenomen.
Aanrijding
j1 bromfietsen
Sloos beticht de gemeente ervan
met hem een spelletje te hebben
gespeeld omdat hij al jaren geleden
met de toenmalige wethouder
Waal afspraken zou hebben ge
maakt die de illegale bewoning
moesten legaliseren. Daarom heeft
hij ook destijds niet geprotesteerd
tegen het in de maak zijnde be
stemmingsplan. Hij was immers
met de gemeente in onderhande
ling en kon er ook volgens zijn ad
vocaat van uitgaan dat zijn zaakjes
wel geregeld zouden worden. „Er
zijn Sloos in die onderhandelingen
toezeggingen gedaan", aldus mr.
G. Bos, de raadsman van Sloos.
De commissieleden wezen Sloos
er evenwel op, dat hoewel het be
stemmingsplan nog niet de goed
keuring van de Kroon heeft, tegen
enkele onderdelen ervan lopen nog
beroepsprocedures, de toekomsti
ge bestemming van zijn pand vast
ligt. Daartegen zijn immers geen
bezwaren ingediend.
Sloos heeft inmiddels ook onder
handelingen gevoerd over de ver
koop van zijn pand aan de gemeen
te, die het dan wil slopen. Maar vol
gens mr. Bos kon met het niet eens
worden over de prijs.
Heischade
Een aantal omwonenden van de
voorgenomen nieuwbouw hand
haafden gisteren hun bezwaren die
zij enkele weken geleden, zonder
succes overigens, ook al bij de
Raad van State hadden gedepo
neerd. Zij zijn met name bevreesd
voor schade die aan hun woningen
kan ontstaan door het heiwerk dat
voor het nieuwe gebouw moet
plaatshebben. In het bijzonder om
dat hun eigen huizen niet zijn on
derheid.
Volgens de gemeentelijke
woordvoerder is die angst niet te
recht omdat het heiwerk zeer om
zichtig zal worden uitgevoerd en
de bouwer bovendien tegen derge
lijke schade is verzekerd. Volgens
commissielid Boelen kunnen de
bewoners echter veel narigheid
achteraf voorkomen door nu een
serie foto's van hun huizen te ma
ken. Door middel van de foto's
kunnen ze dan later eventuele
schade aantonen.
LEIDEN - De waltoren van Oisten-
rijck aan de Jan van Houtkade on
dergaat op het moment een op
knapbeurt.
Het eeuwenoude bolwerk, dat
ooit deel heeft uitgemaakt van hei
dens middeleeuwse ommuring, zal
zodanig worden gerestaureerd dat
het in deze tijd weer een nuttige
functie kan vervullen. De bedoeling
van de gemeente Leiden is dat de
muurtoren straks door een kunste
naar zal worden gebruikt als
werkruimte.
Architect Walraad uit Brielle
heeft een plan gemaakt om de bui
tenkant van de waltoren van Ois-
tenrijck zoveel mogelijk in oude
glorie te herstellen. Van binnen
wordt het monument evenwel van
alle hedendaagse gemakken voor
zien, zoals het nodige sanitair en
een centrale verwarming.
Binnenin de toren komt ook een
verdiepingsvloer zodat het vloerop
pervlak, en dus de bruikbaarheid
van het eeuwenoude gebouw,
wordt vergroot. In een kozijn aan
de straatzijde, waar vroeger een
luik zat, komt een raam waardoor
licht en lucht straks redelijk in het
bouwsel kunnen toetreden.
Oorspronkelijk zat de ingang
van de muurtoren aan de straatzij
de, en dat zal na de restauratie
weer het geval zijn. Dit wordt mo
gelijk via een trapje, met rondom
een poppeleuning, dat vanaf het
trottoir naar het één meter lager
gelegen vloerpeil zal leiden.
Sinds enkele weken zijn bouw
vakkers met hamer en beitel aan de
slag om het plan van architect Wal
raad ten uitvoer te brengen. Als al
les goed gaat zal de restauratie van
de waltoren nog voor het einde van
dit jaar zijn voltooid (Foto Holvast)
Directeur arbeidsbureau:
LEIDEN - Het is een groot pro
bleem voor het Gewestelijk Ar
beidsbureau (GAB) om vrouwen
geplaatst te krijgen in de traditio
nele mannenberoepen. In de wijde
omtrek is bijna geen aannemer te
vinden die een vrouw als metselaar
of timmerman zal aannemen.
De directeur van het arbeidsbu
reau, G.A.J. Tibbe zei een en ander
gisteravond in een vergadering van
de gemeentelijke commissies voor
economische en maatschappelijke
aangelegenheden. "Tot dusver is
het het arbeidsbureau wel gelukt
alle vrouwen die zijn geschoold in
oorspronkelijke mannenberoepen
geplaatst te krijgen, bijvoorbeeld
als chauffeur of in de tuinbouw.
Maar in de bouw is dat uiterst
moeilijk", aldus Tibbe.
Aannemers die door een bemid
delaar van het arbeidsbureau
steeds "worden lastig gevallen"
met de vraag of ze geen vrouw in
dienst willen nemen zouden op
den duur hun vacatures niet meer
bij het GAB aanmelden. Pas als
een vertrouwensrelatie is ontstaan
tussen de bemiddelaar van het
GAB en de betreffende werkgever
zouden op een gegeven moment
mogelijkheden ontstaan om vrou
wen in een oorspronkelijk man
nenberoep geplaatst te krijgen.
"Het is een zaak van heel lange
adem", zei wethouder Fase van
economische aangelegeheden gis
teravond.
Het PvdA-raadslid Boot noemde
het "triest" dat aan de ene kant
veel geld wordt besteed aan scho
ling of omscholing van vrouwen en
dat aan de andere kant blijkt dat
vrouwen moeilijk aan de bak ko
men. Directeur Tibbe van het GAB
noemde in het algemeen de eisen
die aan werkzoekenden worden
gesteld "overdreven". Eisen die
door Tibbe werden gekenschetst
als "maximaal 25 jaar oud en mini
maal 15 jaar ervaring".
Het aantal vacatures dat bij het
Gewestelijk Arbeidsbureau wordt
aangemeld is sinds begin dit jaar
groeiende. Directeur Tibbe sprak
de suggestie van het CDA-raadslid
Van Duijn tegen dat door het meer
marktgericht gaan werken van het
GAB de positie van de zwakkeren
op de arbeidsmarkt verder ver
slechtert. "Het is een misverstand
dat we voor deze categorie werk
zoekenden niets meer doen. Maar
als iemand geen kansen heeft op
de arbeidsmarkt zullen wij niet, via
allerlei bij- of omscholingscursus
sen, de suggestie wekken een op
lossing te kunnen vinden wetende
dat iemands kansen aan het eind
van de rit nog steeds nul zijn", al
dus Tibbe.
ADVERTENTIE
Hebt u belangstelling voor de geschiedenis en de monumen
ten van Leiden en omgeving, word dan lid van de
VERENIGING OUD-LEIDEN
Lidmaatschap 25,- p.j. (jeugdleden tot 25 jaar 17,50), giro
175228, waarvoor u het jaarboekje en gratis toegang tot de
lezingen ontvangt. Bovendien kunt u deelnemen aan ex
cursies.
Adres Postbus 917, 2300 AX Leiden, tel. 121418.
Gehandicapt (1)
Hij is al uren in de weer, zegt
één van de gehandicapten op het
Stadhuisplein met gevoel voor
ironie. Hij doelt op de al wat ou
dere man die nu voor de zoveel
ste keer probeert 'zijn' rolstoel
over de houten balk te manoeu-
"Hij verkeert zeker in de ver
onderstelling dat-ie straks de rol
stoel cadeau krijgt. Hij heeft de
slag trouwens al aardig te pak
ken, hoewel...als je 'm nu ziet".
Nee, van harte gaat het op dit
moment niet. De man zit dan ook
zuchtend, scheldend en tierend
in de rolstoel, kortom: alle denk
bare goden aanroepend. Als zich
een tweede kandidaat voor de
hindernisbaan aanmeldt, leeft hij
even op: "Het lukt je niet jongen;
dit is knap moeilijk".
Inderdaad.
De tweede gebruiker stuurt
zijn rolstoel tegen een vuilnisbak
die om dreigt te vallen, tot groot
vermaak van de man op leeftijd
die verrukt uitroept dat de jonge
man "dat ding bijna op zijn kop
kreeg".
De hindernisbaan, dat is een
onderdeel van het gehandicap
tenproject. Wie dat wil, kan deze
week op het Stadhuisplein in een
rolstoel gaan zitten of een donke
re bril opzetten om te ervaren
hoe het voelt om je als gehandi
capte in deze stad te verplaatsen.
Maandag en dinsdag werd de
baan - een balk, een paar stenen,
vuilniszakken - niet opgezet om
dat het te hard regende, maar gis
teren was het weer goed en daar
om besloten de twee meisjes van
de Reinwardt-academie die het
project uitvoerden dat de tijd rijp
Éen van hen vertelt dat veel
mensen zich aarzelend opstellen.
"Ze denken dat dit spotten is
met gehandicapten of ze scha
men zich gewoon. Vooral de
ambtenaren krijg je maar moei
lijk de baan op. 's Ochtends zet
ten ze hun fiets weg en dan lopen
ze direct door, het stadhuis in".
Gehandicapt (2)
Spotten met gehandicapten:
wie dat denkt, heeft het bij het
foute eind, vertelt penningmees
ter Ris van de invalidenbond, af
deling Leiden. 'Ik vind dit een
mooi project. Wat mij betreft zijn
die meisjes, die hierop hopen af
te studeren, geslaagd. Weet u wat
het is: nog te veel mensen, zowel
gehandicapten als niet-gehandi-
capten, denken niet goed na over
deze problematiek".
Op dit moment koerst de al
wat oudere man weer voorbij.
"Ik ga net zo lang door totdat ik
het kan", roept hij. En slingert en
passant ook nog even een knette
rende vloek de lucht in.
Ris verwijt de gemeenteraads
leden kortzichtigheid. "Veel van
die mensen beseffen niet dat je
snel, zeer snel, in een rolstoel te
recht kunt komen".
"In een seconde kan het ge
beurd zijn", zegt iemand anders.
Ris: "Inderdaad. En pas dan zul
len ze beseffen dat ze zichzelf in
de wielen hebben gereden door
nooit echt te hebben stilgestaan
bij deze problematiek. Helemaal
fout, nu, op dit moment, moeten
ze hun gedachten formuleren".
Een jongeman rijdt voorbij.
"Hij doet het goed", meent Ris.
"Die jongen heeft ervaring".
Klopt. Even later vertelt de jon
gen die zo geroutineerd reed: "Ik
heb zes weken in een rolstoel ge
zeten".
"Dit is overigens een vrij mak
kelijke baan hoor", vertelt Ris.
"Gewoon in de stad rijden, dat is
pas moeilijk. En dan heb ik het
nog niet eens over al die moei
lijkheden waarmee je in het da
gelijks leven voortdurend wordt
geconfronteerd. Neem nou dit
geval: ik wil naar twee lezingen
van K O. Wat blijkt: die lezin
gen worden in de bovenzaal ge
houden. Kan ik dus niet naar toe-
...ja, tenzij er een paar mensen
zijn die mij en m'n rolstoel even
naar boven willen dragen. Maar
dat kun je wel vergeten".
Gehandicapt (3)
zelf plaats in een
rolstoel. De stoel wil niet over de
houten balk, de voorwieltjes
slaan dubbel, de spierkracht is
ontoereikend...een gevoel van
hopeloosheid overvalt ons.
"Ja, dat had je niet gedacht hè,
dat het nog zo moeilijk was. Jon
gen let toch op, en zet eens een
beetje kracht".
Dat was 'm weer, bezig aan z'n
zesde rondje.
Vrouw gezocht (2)
Mevrouw Maring-Middelkoop
is boos. "Ik was daar wel onbe
kend, maar geen vlek met een re
genkapje". Ze heeft het over de
foto die vorige week vrijdag in de
krant stond. Mevrouw Maring
vond het begeleidend stukje on
der het kopje 'Vrouw gezocht'
niet leuk. Grappen over een zo
genaamd vlekkeloos bezoek en
een vrouw met een regenkapje
die behendig de veiligheids
dienst ontweek om koningin
Beatrix de hand te schudden,
schoten bij haar in het verkeerde
keelgat.
Mevrouw Maring-Middelkoop
was dus die vrouw. Ze schrijft
ons: "Met de man de veiligheids
dienst gesproken, en de politie
man ter plekke vond mij niet ge
vaarlijk". Ze vervolgt: "Dus ging
ik een handje geven! De Konin
gin vroeg, en wie bent U me
vrouw? Ik antwoordde haar en
zei wie ik was en waar ik woonde
enz. Het werd een gezellig bab
beltje wat je niet van iedereen
krijgt. Zij vond het bijzonder
leuk dat ik haar was komen be
groeten". Wel wat anders dan het
in Steeds stond. "Een heel cy
nisch stukje en ook naast de
waarheid".
Mevrouw Maring kwam het
gisteren nog even toelichten. Ie
dereen in het bejaardenhuis
dacht nu dat zij op gewiekste wij
ze tot de koningin was doorge
drongen. Schuld van de krant.
Ze vertelde ook, pikant detail,
dat burgemeester Goekoop niets
voelde voor het handjes schud
den. Mevrouw Maring: "Dat vind
ik niet nodig, zei-ie. Ik zeg tegen
hem: nou, ik vind het wel nodig".
En haar wil geschiedde.
Overigens heeft ze de foto van
haar en de koningin, waar het
toch allemaal om te doen was,
aanvaard.
Een jongen probeert het als blindemannetje op de gehandicaptenbaan. Links penningmeester Ris: "Ik
vind dit een mooi project". <r0to Holvast)
